4
Conclusies
Vanaf het midden van de jaren dertig werd men zich in Groot-Brittannië en Frankrijk evenwel bewust van het belang de sportieve propaganda van de autoritaire staten actief te beantwoorden en door sport de levensvatbaarheid van de ‘decadente democratieën’ aan te tonen. Mede onder invloed van de indrukwekkende organisatorische en sportieve prestaties van nazi-Duitsland bij de Spelen van 1936 nam de bemoeienis van de overheid in beide landen toe. Zij bleef evenwel ver achter bij de fascistische coördinatie: de Britse staat kon en wilde haar traditionele standpunt van non-interventie niet voetstoots verlaten – hoewel dat begrip wel allengs flexibeler werd geïnterpreteerd – terwijl de Franse politici door hun preoccupatie met amateurisme en breedtesport de professionele sport nooit werkelijk omarmden. Bij het WK voetbal van 1938 blonk de Franse staat zelfs uit in onzichtbaarheid. Wanneer de politieke bemoeienis van de democratische regeringen wel zichtbaar was, zoals in Engeland gebeurde ten aanzien van de verrichtingen van het nationale voetbalelftal, was prestige meestal ondergeschikt aan de wens door sport bij te dragen aan een politiek van appeasement. Terwijl het beleid van de liberale democratieën zo steeds meer overeenkomst vertoonde met het traditionele Olympisme van het IOC, verloor deze organisatie zelf geleidelijk aan invloed: naarmate de jaren dertig vorderden lijkt zij in het internationale krachtenveld in toenemende mate een speelbal te zijn geworden. Schematisch kunnen de dominante posities van de belangrijkste spelers worden weergegeven zoals in het diagram hieronder, waarbij de pijlen staan voor de veranderingen in positie tussen 1919 en 1939: apolitiek
GB IOC
FR
internationalistisch Figuur 4.1
IT
DU nationalistisch
Dominante posities met betrekking tot de relatie tussen sport en politiek (1919-1939) Een Alternatief Strijdtoneel
101