Joanna Zemanek Error occurred by joannazemanek

Spis treści / Table of Contents

tekst / text: Error occurred

Bolimia

Wedding Dress

Łono natury / The Bosom of Nature

SłodyczeNaboje / Sweets and Bullets

Świeże / Fresh

Tego kwiatu jest pół światu / There’s plenty of fish in the sea

Popiół i diamenty / Ash and diamonds

IRONic

101

AfterBefore

109

Minuta ciszy / A minute of silence

113

Swatches

117

biografia / biography

Error occurred

Galeria Sztuki w Legnicy / Art Gallery in Legnica

Galeria Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie / Painting Gallery at the Academy of Fine Arts in Kraków

To są prawdziwe historie. Wydarzyły się w ostatnich dziesięciu latach. Na prośbę ocalałych nie ujawniono ich nazwisk, przez szacunek dla zmarłych zachowano przebieg wydarzeń. Fargo (serial TV, 2014).

These are true stories. They happened in the past ten years. At the request of the survivors, the names have been changed. Out of respect for the dead, the rest has been told exactly as it occurred. Fargo (TV series,2014).

Kto jednak stwarza kobiecość? Mężczyzna? Zapewne mężczyzna jest inicjatorem, lecz potem one już same zaczynają doskonalić się w tym między sobą. Witold Gombrowicz, Dzienniki 1953 – 56

But who creates femininity? A man? Perhaps a man is the initiator, but after that they begin to work on it among themselves. Witold Gombrowicz, Dziennik 1953-1956 (Diary 1953-1956) Joanna Zemanek opowiada swoimi pracami historie kobiet kobietom i mężczyznom. Sposób kształtowania tych opowieści zależny jest od danego wątku oraz materiału, z pomocą którego wizualizują się. Szlachetny jedwab, haft, malowane barwnymi tuszami motywy kwiatów, wypalane setkami przyłożeń rozżarzonych żelazek suknie ślubne, modyfikowane przedmioty gotowe, sekwencje wideo – układają się w niejednorodną pod względem użytych środków ale spójną tematycznie opowieść. To historie rozwodów, rozstań, poronień, toksycznych związków małżeńskich – jakich pełno w kolorowych pismach dla kobiet, jednak bez ubarwień i redakcyjnych skrótów czy korekt. Bezpośredniość wtargnięcia nagiego dramatu ludzkiego przełożona zostaje na konkretny, zakodowany obraz. Logika tych obrazów opiera się na odkryciu i połączeniu dwóch elementów: popularnego hasła albo ludowego porzekadła i niejednoznacznego w swej wymowie wizerunku. Nałożenie owych dwóch warstw (płaszczyzn) ma oddać ukrytą perwersję i sarkazm owych „ludowych” mądrości. Dlatego to, co widać na wystawie, 8

Galeria Sztuki w Legnicy / Art Gallery in Legnica

With her works, Joanna Zemanek tells the stories of women to both women and men. The method of forming of these stories depends on the given thread and material, through which they are visualized. Precious silk, embroidery, motifs of flowers painted with colored inks, wedding dresses burned with hundreds of touches of hot irons, modified ready-made objects, video sequences. Together they are arranged in a story which is heterogeneous in terms of the employed artistic means, but is thematically coherent. These are stories of divorces, separations, miscarriages, toxic marriages – ubiquitous in women’s magazines, but presented without the sensationalization and editorial shortcuts or corrections. The immediacy of intrusion of the naked human drama is translated into a concrete encoded image. The logic of these images is based on the discovery and the combination of two elements: a popular slogan or folk saying and an image which is ambiguous in terms of meaning. The superposition of these two layers (planes) is supposed to reflect the hidden perversion and sarcasm of these “folk” wisdoms. Therefore, what you see on the exhibition, despite 9

Mówię do swego ciała: Ty ścierwo – mówię. Ty ścierwo zabite na głucho gwoździami, ślepe i głuche jak kłódka […]. Anna Świerczyńska, Mówię do ciebie: ty ścierwo

I say to my body: You scum - I say. You carcass nailed shut, blind and deaf as a padlock [...]. Anna Świerczyńska, Mówię do ciebie: ty ścierwo (I say to you: you scum)

Kobiecie […] ciało więcej niż odebrano, bo sprawiono, że stało się dziwnie obce jej samej, stało się jakby chore lub martwe, podszeptywało złe myśli, było ciągle przyczyną lub miejscem wstydliwych zakazów. Hélène Cixous, Śmiech Meduzy

The woman’s body [..] which has been more than confiscated from her, which has been turned into the uncanny stranger on display - the ailing or dead figure, which so often turns out to be the nasty companion, the cause and location of inhibitions. Hélène Cixous, The Laugh of the Medusa

Okropność… zawsze czaiła się tuż pod powierzchnią codziennej krzątaniny, obyczajów, ustrojów, słówek, uśmiechów… Czesław Miłosz, Prywatne obowiązki

The horror... always lurked just beneath the surface of everyday hustle, customs, norms, words, smiles... CzesławMiłosz, Prywatne obowiązki (Privateduties)

pomimo swej ciepłej tonacji przedstawia okrutny pragmatyzm kobiecej natury i etapów jej życia. Ów pragmatyzm i nieuchronność jest skrzętnie przez kulturę ukrywana. Jeśli ludowa mądrość oswaja, to obraz zaraz to podważa. Dlatego być kobietą to poprawianie tego obrazu, jako nakaz społeczny i gwarancja ustalonych porządków. Ale takie działania mają swoją cenę.

its warm color palette, shows the cruel pragmatism of a woman’s nature and the stages of her life. This pragmatism and inevitability is carefully hidden by our culture. If folk wisdom tames the message, then the image immediately undermines that. Therefore, to be a woman is to work constantly in order to perfect this image, as a social imperative and a guarantee of the established order. But such actions come with a price.

Error occurred (wystąpił błąd) to komunikat systemu komputerowego sygnalizującego błąd w przetwarzaniu danych lub ukrytą wadę systemu. To ukryte, zatajone i przyczajone zło (system społeczny) nieustannie zagraża użytkownikowi tegoż systemu pod kulturowym interfejsem, przez który komunikujemy się z twardym dyskiem naszej narodowej i kulturowej tożsamości. Prace Joanny Zemanek z tego cyklu to obrazy tegoż interfejsu wraz z tytułowym ostrzeżeniem poważnego błędu (uszkodzenie). Obrazy i płaszczyzny, tak samo jak znaczenia przez nie generowane, ułożone warstwowo, z jednej strony wabią swoją obietnicą rozkoszy, z drugiej radykalnie demistyfikują te zrodzone iluzje. Prace na wystawie odnoszą się do najistotniejszych osobistych doświadczeń, które w procesie powstawania nabrały uniwersalnego charakteru. Dotyczą przede wszystkim relacji współczesnych doświadczeń kobiecości z konkretnymi społecznymi, psychologicznymi i antropologicznymi uwarunkowaniami. Należą do nich przede wszystkim korygujące „gorsety” tradycji, przyzwyczajeń i społecznych nacisków wywieranych (czasem w sposób destrukcyjny) na ową „kobiecość”.

Error occurred is a message of the computer system signaling an error in the processing of data, or a hidden defect of the system. This hidden, concealed, and lurking evil (the social system) is constantly threatening the user of that system under the cultural interface, through which we communicate with the hard drive of our national and cultural identity. Joanna Zemanek’s works from this series are the images of that very interface, along with the title warning of a serious error (failure). The images and planes, as well as the significance which they generate, arranged in layers, on the one hand attract with their promise of pleasure, and on the other hand radically demystify the created illusions. The works presented in the exhibition relate to the most important personal experiences, that acquired a universal character in the process of creation. They relate primarily to the relationship of the contemporary experiences of femininity with concrete social, psychological and anthropological conditions. These include primarily the corrective “corsets” of traditions, habits and social pressures exerted (sometimes in a destructive manner) on “femininity”.

Prace pokazane na wystawie: Cykl SłodyczeNaboje przedstawia odcisk wypalonego żelazka przywołującego kształt kobiecego łona i łuski naboju. Nazwa zaś odsyła do lat dzieciństwa – szyldów nad wejściem do małych sklepików oferujących słodycze i napoje.

Works presented at the exhibition: The cycle SłodyczeNaboje (Sweets and Bullets) presents iron burn marks resembling the shape of a woman’s bosom and that of a bullet shell. The name takes us back to the years of childhood - to the signs above the entrances of the small shops offering sweets and beverages (Polish: Słodycze i Napoje).

Dom jest prasłowo tak samo jak u wszystkich Słowian domowina jednym „ojczyzna”, drugim „trumna”. Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego

Dom (house) is a proto-words just like among all Slavs “domovina” - “homeland” for some and “coffin” for others. Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego (Etymological dictionary of the Polish language)

… w moich białych szatach dziewczęcych zstępowałam do grobu, który mi kopała ręka złączona przed ołtarzem z moją dłonią na wieki. Gabriela Zapolska, Na koniec sami

... In my white girlish robes I descended to the grave, which was dug by the hand forever united with my hand at the altar. Gabriela Zapolska, Na koniec sami (Alone at the end)

Jakiekolwiek jednak kobieta obierze powołanie, zawsze najszczytniejszym jej stanowiskiem było i będzie stanowisko gospodyni, żony i matki.

Tego kwiatu jest pół światu nawiązuje do ludowego przysłowia, z którego zaczerpnięty jest tytuł a odnosi się do popularnej formy pocieszenia kawalera po utracie ukochanej.

Tego kwiatu jest pół światu (There’s plenty of fish in the sea) refers to the old popular proverb, from which the title is derived, and concerns the popular form of consolation offered to a bachelor after the loss of a lover.

Popiół i diamenty to instalacja przedstawiająca sześć tanich kartonowych trumien kremacyjnych stosowanych powszechnie do spopielania zwłok oraz sześć darowanych sukien ślubnych kobiet-rozwódek. Jak nakazuje tradycja, w której dorastałam, zmarły mąż chowany jest na ślubnej sukni swojej żony. Klątwa sukni ślubnej zaś polega na tym, że prasowana przed ślubem przynosi nieszczęście.

Popiół i diamenty (Ash and diamonds) is an installation presenting six cheap cardboard cremation coffins commonly used for the cremation of corpses and six donated wedding dresses of female divorcees. The tradition in which I grew up dictates that the deceased husband is buried on the wedding dress of his wife. The curse of the wedding dress lies in the fact that it brings bad luck if it is ironed before the wedding.

Wedding Dress rozbudowany zestaw prac, dla których inspiracją jest suknia ślubna.

Wedding Dress an extensive set of works inspired by the wedding dress.

Łono natury to zestaw małych wydruków haftowanych na bawełnie. Tematem jest odczucie wstydu oraz doświadczenie opresyjności ujawniające emocje towarzyszące trudnemu okresowi adolescencji.

Łono natury (The bosom of nature) is a set of small prints embroidered on cotton. The theme of the works is the feeling of shame and the experience of oppressiveness, revealing emotions which accompany the difficult period of adolescence.

IRONic – praca złożona z zestawu specjalnie zaprojektowanych desek do prasownia.

IRONic – work made up of a set of specially designed ironing boards.

Grzegorz Sztwiertnia

B. Lutosławski, Pogawędki z dziedziny gospodarstwa domowego, Bluszcz, 1878, nr 4

But whatever vocation a woman chooses, the noblest of her positions has always been and will always be the position of the homemaker, wife and mother. B. Lutosławski, Pogawędki z dziedziny gospodarstwa domowego (Chats on the topic of the household), Bluszcz, 1878, No. 4

Wszystkie użyte w tekście cytaty pochodzą z katalogu Polka. Medium. Cień. Wyobrażenie, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa 2005.

All the quotes used in the text come from the catalog Polka. Medium. Cień. Wyobrażenie (The Polish Woman - Medium, Shadow, Image), Centre For Contemporary Art Ujazdowski Castle, Warsaw 2005.

Bolimia

Galeria Instytutu Polskiego w BratysĹ&#x201A;awie

Galeria Instytutu Polskiego w BratysĹ&#x201A;awie / Gallery of the Polish Institute in Bratislava

wydruk na jedwabiu haft 40 × 40 cm 2015

Bolimia

print on silk embroidery 40 × 40 cm 2015

wydruk na jedwabiu haft 40 × 40 cm 2015

Bolimia

print on silk embroidery 40 × 40 cm 2015

wydruk na jedwabiu haft 40 × 40 cm 2015

Bolimia

print on silk embroidery 40 × 40 cm 2015

wydruk na jedwabiu haft 40 × 40 cm 2015

Bolimia

print on silk embroidery 40 × 40 cm 2015

Wedding Dress

Galeria Sztuki w Legnicy / Art Gallery in Legnica

Galeria Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie / Painting Gallery at the Academy of Fine Arts in Kraków

jedwab przypalany żelazkiem 150 × 120 cm 2014 / 2016

Wedding Dress

silk burnt iron 150 × 120 cm 2014 / 2016

jedwab przypalany żelazkiem 150 × 120 cm 2014 / 2016

Wedding Dress

silk burnt iron 150 × 120 cm 2014 / 2016

jedwab przypalany żelazkiem, haft 150 × 120 cm 2014 / 2016

Wedding Dress

silk burnt iron embroidery 150 × 120 cm 2014 / 2016

wydruk, bawełna przypalana żelazkiem 27 × 21 cm 2014 / 2015

Wedding Dress

print, cotton scorching iron 27 × 21 cm 2014 / 2015

wydruk, bawełna przypalana żelazkiem 27 × 21 cm 2014 / 2015

Wedding Dress

print, cotton scorching iron 27 × 21 cm 2014 / 2015

wydruk, bawełna przypalana żelazkiem 27 × 21 cm 2014 / 2015

Wedding Dress

print, cotton scorching iron 27 × 21 cm 2014 / 2015

wydruk, bawełna przypalan żelazkiem 27 × 21 cm 2014 / 2015

Wedding Dress

print, cotton scorching iron 27 × 21 cm 2014 / 2015

wydruk, bawełna przypalan żelazkiem 27 × 21 cm 2014 / 2015

Wedding Dress

print, cotton scorching iron 27 × 21 cm 2014 / 2015

wydruk, bawełna przypalan żelazkiem 27 × 21 cm 2014 / 2015

Wedding Dress

print, cotton scorching iron 27 × 21 cm 2014 / 2015

wydruk, bawełna przypalan żelazkiem 27 × 21 cm 2014 / 2015

Wedding Dress

print, cotton scorching iron 27 × 21 cm 2014 / 2015