Boelspriet 212 nieuwsbrief

Page 1

31e jaargang – april/mei nummer 212

BOELSPRIET


31e Jaargang – april-mei - nummer 212 In dit nummer 3 5+7 9 - 11 13+15 17+19 21 - 23 25+26 27+28 29+30 31 - 34

Boelspriet is het verenigingsblad van JBV Bulderbaan Opgericht 13 Maart 1980 KvK Amsterdam V532677

www.bulderbaan.nl Bestuur Guido Dennenbroek Bram Otte Frans Posthuma Andries Wijand Freek Vogelaar

Voorzitter Secretaris Penningmeester Wedstrijdzaken Algemene zaken

Colofon Bestuurspraet Werk In Uitvoering: Peter Bleekrode Van de Technische Commissie Verslag Euro-Paastoernooi Verslag Dikkerttoernooi Verslag Jokercompetitie 2012/13 Verslag Verenigings Team Competitie (VTC) Verslag Heintoernooi Volle zon over het petanque (deel XIV)

Verenigingssecretariaat

Kopij Boelspriet 213

Van Heuven Goedhartln 199 Gsm 0643257204 1181 KL Amstelveen email: secretaris.bulderbaan@gmail.com Website: www.bulderbaan.nl

Bij voorkeur in WORD zonder opmaak als bijlage per email vóór 10 juni 2013 aanleveren bij:

Wedstrijdcommissie Andries Wijand Freek Vogelaar Jos Helsloot

Tel. 0644652561 Tel. 0619354281 Tel. 0206437943

Adverteerders

Redactie Boelspriet Dorine Martron: Peter Bleekrode Bram Otte

Bommel Eten & Drinken d.martron@online.nl promotie.bulderbaan@gmail.com secretaris.bulderbaan@gmail.com

Brommer BV GoldCar BV

Lief en Leed Marian Posthuma

Grieks restaurant Alexandros Tel. 0206451883

Groenhof Optiek BV

Kantinecommissie

H. Zelhorst BV

Clubhuis GSM Tel. 0657956955 Freek en Lida Vogelaar Tel. 0619354281 Anja Ploeger; Jeannette Cramer; Minke Otte; Marian Posthuma

Keurslager Stronkhorst Klassieke meubelen Koekoek Lijstenmaker Gehring & Heijdenrijk.

Bank

Personal Touch Travel

ING rek.nr. 5036931 / IBAN NL22INGB0005036931 Tnv. Penningmeester JBV Bulderbaan

STYLES Haircare

Speeltijden

Tandprothetische praktijk R. Meerleveld

Maandagavond, woensdagavond: vanaf 19.00 Maandag-, woensdag- en zaterdagmiddag: vanaf 13.00

Total Copy Service Wijnkoperij Henri Bloem

Speelterrein

Het wordt bijzonder op prijs gesteld als onze leden in voorkomende gevallen gebruik maken van de diensten van onze adverteerders.

Broersepark; ingang Molenweg te Amstelveen.

Doelstelling “Het bevorderen en het doen beoefenen van ‘Petanque’ en al dat hiermee verband houdt.”

Bondsbureau

Omslagfoto:

Nederlandse Jeu de Boules Bond www.njbb.nl

Goed sfeertje zo tijdens het Dikkerttoernooi op 21 april.

3


Ledenvergadering 2013 Voorafgaand aan de laatste Algemene Vergadering, gehouden op 26 maart jl., had onze penningmeester Frans Posthuma (opnieuw) kenbaar gemaakt dat hij zich niet langer herkiesbaar wilde stellen voor deze functie. Een 2-mans delegatie uit het bestuur zou zich gaan oriënteren over een waardige vervanger voor Frans om tijdig een voordracht voor te bereiden ten behoeve van de ledenvergadering.

Latertje

Desgevraagd bleek ons lid Lina Verhulst bereid te zijn op termijn de functie van penningmeester over te nemen. Om privé- en praktische redenen is in onderling overleg besloten dat Lina voor de periode van 1 jaar –tot de e ledenvergadering van 2014– als 2 penningmeester zal fungeren en in die periode ingewerkt zal worden door Frans Posthuma, die in 2014 tussentijds terug zal treden. Op de ledenvergadering werd de voordracht van het bestuur met algemene stemmen en verwelkomend applaus aangenomen, waardoor na vele jaren opnieuw (en eindelijk) een vrouw deel uitmaakt van het Bulderbaanbestuur. Na de eerste bestuursvergadering kunnen wij u hierbij het zeshoofdig bestuur presenteren.

We zitten weer volop in de competities, de buiten gespeelde competities wel te verstaan. Afgelopen winter werd er natuurlijk ook gespeeld bij de verenigingen die in het gelukkige bezit zijn van een binnenaccommodatie (speelhal/boulôdrome). Wat opvalt is dat er bij de competities regelmatig speeldagen zijn waarop er een behoorlijke uitloop is in de partijen. Uitloop op een zaterdag of op een zondag kan als vervelend worden ervaren maar is niet echt bezwaarlijk als het af en toe eens voorkomt. Dat is immers inherent aan de spelvorm van het petanque. Maar dan in de Verenigings Team Competitie (VTC), gespeeld op de vrijdagavond. Een dag waar de meeste spelers toch ook al een werkdag achter de rug hebben. Hier gebeurt het niet zelden dat je op de vrijdagavond de wedstrijd begint en zaterdags (na middernacht) pas weer je bed op kan zoeken. Dat hoeft niet, zo dacht ook het afdelingsbestuur.

vlnr: Guido Dennenbroek (voorzitter), Frans Posthuma (pen.meester), Freek Vogelaar (Algemene.Zaken), Bram Otte (secretaris). Lina Verhulst (2e pen.meester), Andries Wijand (wedstrijzaken).

Een en ander was een onderdeel van agendapunt 7 op de vergadering. Een ander aftredend - maar herkiesbaar - bestuurslid was Andries Wijand. Deze eveneens al heel veel jaren bijzonder actief in het wedstrijd-, competitieen organisatiegebeuren zijnde functionaris werd dan ook met applaus herkozen. Andries is naast zijn bestuurs-

Maar helaas komt men met een voorstel dat van Petanque een ‘avondje ballen gooien’ maakt en niets van onze sport overlaat. Als variant wordt overwogen om op tijd of met minder partijen te spelen. Dat voorstel zullen wij niet steunen in de voorjaarsvergadering op 13 mei. Jammer, want toen er nog geen professionalisering was met scheidsrechters en wedstrijdleiders in categorie 1, 2 en 3, had je hier als wedstrijdleider een goede remedie voor. Het tijdstip noteren bij de equipes als een partij afgelopen is en als de picknick (lees rusttijd) tussen de partijen te lang duurde gewoon de betreffende teamleden aanspreken. Kunnen we weer gewoon PETANQUE spelen en de vaart er in houden. Guido Dennenbroek, Voorzitter. PS. Door diverse persoonlijke omstandigheden ben ik helaas de laatste tijd niet in de gelegenheid geweest om op de reguliere speeldagen een balletje te gooien. Ik hoop dat ik in juni weer ruimte heb om naast de competitie dagen weer in ons mooie park te spelen. Ook een latertje dus!!

functie bij ons óók stevig verankerd binnen en waardevol voor onze afdeling 09 en als zodanig zeer bekend binnen meerdere kaders binnen de bond. Zeker in vergelijking met de Algemene Vergadering van 2012 was deze van 2013 een gematigde bijeenkomst te noemen. Notulen van 2012 en de verschillende jaarverslagen werden zonder of na slechts een korte toelichting goedgekeurd. Ook de kascontrolecommissie was geheel accoord en stelde de vergadering voor om het bestuur

5


décharge te verlenen voor het gevoerde financiële beleid. Hetgeen eveneens met algemene stemmen werd aangenomen en extra bekrachtigd ten behoeve van penningmeester Frans Posthuma. Lid van de kascontrolecommissie Eddy de Reeper, mede namens zijn medelid Vera Helsloot prees hem met name voor de sublieme presentatie en wijze waarop de financiële administratie wordt gevoerd. Beiden werden ook herverkozen voor de periode van één jaar, samen met reservelid Els Bleekrode.

ingelaste pauze en aansluitende agendapunten legden de verantwoordelijken voor de verschillende commissies verantwoording af en gaven een overzicht van nabije toekomstplannen.

Na de vergadering bijgepraat te hebben over de voortgang van de Boersepark-renovatie en gekoppeld daaraan de plannen voor onze verplaatsing en een tijdig

Bram Otte (secr.)

Een korte rondvraag later hamerde voorzitter Guido de vergadering af om klokslag 22:00 uur, werd het officiële gedeelte afgesloten en konden de 33 aanwezige leden (incl. inmiddels zes bestuursleden) nog even in de Niet koffiekamer van De Meent napraten met een drankje en een hapje.

Promotie, zonder te promoveren ! Niet structureel, maar incidenteel doet JBV Bulderbaan ook aan promotie van zijn sport, spel en vereniging met het doel meer Amstelveners en bewoners van de regiogemeenten te attenderen op onze aanwezigheid en mogelijkheid om bij ons te komen ‘bewegen’ c.q. spelen/sporten. Oplettende lezers van de plaatselijke en regionale media en gemeentelijke uitgaven zijn daar wel voorbeelden van tegengekomen. Ook op websites zijn we dan actief en op uitnodigingen om te hooi en te gras een ‘clinic’ te geven wij gehoor. Wij wilden u enkele voorbeelden daarvan (lokale TV/radio, flyers, eigen fotowebsite, een keer niet onthouden om te tonen we ons als vereniging misschien ook buiten het Broersepark manifesteren en van ons laten horen. U kunt natuurlijk ook in uw eigen omgeving uw eigen ‘cluppie’ promoten zonder te promoveren!

7


Werk in uitvoering e

Voor de 27 aflevering van Werk in Uitvoering zocht redacteur Dorine onze mederedacteur Peter Bleekrode op. Bekend van zijn verslagen van onze (Euro) toernooien en werkvakanties , maar ook steevast aanwezig op heel veel speeluren. WIU was ook nieuwsgierig naar zijn werkzame leven en kreeg ook daar een uitgebreid verslag voorgeschoteld.

Waar ben je geboren? “Ik ben in Spaarndam geboren op de Westkolk, vlakbij het sluisje of de Kom zoals ze het ook noemen. Maar daar heb ik maar gewoond tot mijn derde levensjaar, waarna mijn ouders naar Amsterdam verhuisden, naar de Van Spilbergenstraat in Oud-West.” Om daarvoor in aanmerking te komen moesten we wel eerst getrouwd zijn. Een ‘moetje’ dus, maar niet erg. Wij kregen de woning. Op de begane grond was het magazijn, op de eerste verdieping het kantoor en daarboven onze ruimte. We werkten aan de overkant, zowel Els als ik, bij Meulenhoff. We woonden daar ten tijde van Provo. Dus we zaten op de eerste rang bij de provorellen. Ha ha.”

Wat was die van Spilbergen voor een man? “Dat was een ontdekkingsreiziger/zeevaarder. Net zoals in de buurt er ook straten naar Marco Polo, Columbus en Orthelius, de beroemde kaartenmaker, vernoemd waren.”

Dus de kiem voor jouw kaarteninteresse is daar gelegd? “Dat zou best eens kunnen. De buurt was nog niet zo volgebouwd als heden ten dage en je kon er nog heerlijk spelen in de weilanden en op de braakliggende terreinen. Het Rembrandtpark was er nog niet. Ik heb daar een fijne jeugd gehad.”

Wanneer ben je bij Meulenhoff gaan werken en in welke functies? Meteen na mijn school. Ik vond school niet leuk en ik heb niet eens de MULO afgemaakt. Zodra ik 16 jaar was wilde/moest ik werken. Ik ben begonnen bij Meulenhoff op de Hollerithafdeling. Dat is zeg maar de voorloper van de computer. Het was een gigantische kast met ponskaarten waarin alle klantenbestanden zaten. Het was toen 1959. In 1962 moest ik in militaire dienst. Maar toen ik afgezwaaid was, kon ik weer terugkomen bij dezelfde baas. De Hollerith was nog wel in gebruik maar ik ben toen de logistieke kant opgegaan. Dat betekende dus veel met boeken sjouwen. Het heette toen de ‘ontvangst goederenafdeling’. Het pand in de Beulingstraat, of eigenlijk waren het 2 gr ote panden, werd bevoorraad door vrachtwagens die hun pakken op de stoep deponeerden waarna alles buiten langs naar boven gehesen werd. Het pand werd te klein en ik verhuisde naar een commerciële afdeling even verderop in de binnenstad naar de 

Hoe lang woon je al in Amstelveen? Vanaf 1987. Eerst op de Boegspriet tot 1994. Daarvoor, vanaf 1970 woonden we in de Marius Bauerstraat vlakbij het August Allebéplein in Amsterdam. Toen was dat nog een hele leuke buurt. Vooral voor kinderen was er veel te doen, want op het plein was een ruime speelruimte en een kinderbad dat gemaakt werd als de fonteinspuiten aangingen en wat in de winter een ijsbaan werd. Daarvoor, van 1965 tot 1970, woonden we in de Beulingstraat op nr. 19. (foto rechts)

Kenners van Amsterdam weten dat de Beulingsloot de kortste gracht van Amsterdam is. Het ligt tussen het Singel en de Herengracht vlak achter het Koningsplein. Daar, op nr. 2-4, bevond zich ook het kantoor van de boeken- en kaartenimporteur Meulenhoff en daar tegenover op nr. 19 bevond zich een bedrijfswoning. 9


Bloemenmarkt, nu zijn er in het pand “De Eendracht” appartementen. In die tijd mochten daar nog auto’s rijden. Ik heb daar 7 jaar op kantoor gewerkt en verzorgde de inkoop van reisboeken en kaarten. Dat stond toen nog in de kinderschoenen. Je had de gidsen van o.a. Dominicus maar die waren een beetje schoolmeesterachtig geschreven.

van een vereniging ga je daar ook weer taken op je nemen. Zo werd ik in 1992 president van de Europese tak van de organisatie. Daarvoor moest ik ook weer reizen maken, vooral naar Australië en Amerika waaronder Seattle, Portland (Maine), Washington, San Antonio enz.. Het kwam voor dat ik daar soms een zaal van honderden toehoorders in het Engels moest toespreken.

De ANWB had ook gidsen maar veel meer was er nog niet op dat gebied verkrijgbaar. In die functie stroopten we stad en land af om boeken in te kopen, waarbij we ook veel beurzen moesten bezoeken. Ik zal nooit de eerste keer vergeten dat ik naar de Frankfurter Buchmesse mocht. Dat was in 1971. Els had net ons eerste kind gekregen (1970) en als dat iets later gebeurd zou zijn was ik toch gegaan. Ik ben er al met al 25 keer geweest en heb daar heel veel kennis opgedaan, mensen ontmoet en ben daardoor in staat geweest veel (nieuwe) commerciële activiteiten te ontplooien.

In 2002 werd ik geconfronteerd met een zware burn-out en moest ik acuut stoppen met werken. Voortaan zouden we reizen voor eigen plezier en niet meer met de verplichtingen van het bezoeken van beurzen en klanten. Maar wat hebben we veel gezien. Vijf keer zijn we in Australië geweest. Als ik daar heen moest vanwege mijn werk plakten we daar meteen een vakantie aan vast. In Australië woonde ook Tony Wheeler, die in 1972 samen met zijn vrouw de uitgeverij Lonely Planet opgericht had. Dat werd een goede vriend van ons. En ik heb heel veel zaken met hem gedaan. Hoe het verging met Nilsson & Lamm? Ze zijn op een gegeven moment overgenomen door de boekendistributeur Scholtens in Limburg en een paar jaar later is dat bedrijf failliet gegaan.

Weet je nog leuke anekdotes over je werk? Het was op een van de IMTA beurzen die gehouden werd in Derby Groot-Brittannië ik geloof in het Peacockhotel. De burgemeester van Derby zou de beurs en tradeshow openen en een cadeau is dan op z’n plaats, maar wat geef je dan! Via een relatie in Engeland hoorde ik dat hij helemaal gek was van voetbal en dus kocht ik een Ajax sjaal. Deze had ik onder mijn colbert zitten tot aan het moment dat er cadeaus uitgewisseld werden. Ik deed mijn colbert open en trok de sjaal van mijn nek, die vervolgens van eigenaar wisselde. De man was er helemaal gek van en heeft hem de hele avond omgehouden.

De volgende grote verandering was toen in 1977 de Meulenhoff toeristische afdeling (Geotoer) overgenomen werd door het bedrijf Nilsson & Lamm. Zij hadden lange tijd in de kelders onder het Beursgebouw aan het Rokin gezeten, maar waren kort daarvoor naar een groter pand in Weesp verhuisd. Kort daarna trad ik toe tot het Management Team van het bedrijf. Na een aantal interne strubbelingen, met name binnen de top van het familiebedrijf, werd ik in 1988 benoemd tot algemeen directeur. Ik ben dat gebleven tot mijn terugtreden in 2002. In mijn hoedanigheid van directeur heb ik ons bedrijf in 1991 lid gemaakt van IMTA, de International Map Trade Association, een wereldwijde parapluorganisatie voor alle mensen en bedrijven die met kaarten en cartografie te maken hebben. En je weet hoe dat gaat, als je lid bent

Ook leuk, over cadeaus gesproken, was die keer dat ik door de douane moest in Amerika en de beambten zoals wel vaker, heel onvriendelijk waren totdat zij mijn postzegelboeken zagen  10


die ik mee had genomen om een goede vriend te laten zien, toen waren het ineens jongentjes die bezig waren met hun hobby, wij konden de bloembollen die wij bij ons hadden (met exportvergunning(!)) toen plotseling zonder probleem het land in meenemen Of die keer dat ik met Els via Duitsland en Oostenrijk in Italië ook door de douane moest en 6 goudse kazen, 6 jeneverflessen en 6 pakken bloembollen bij me had voor onze relaties. Wat we daarmee moesten vroegen ze aan de grens. Dat? O, dat is voor eigen gebruik, zeiden we toen doodleuk.

Bovendien ben ik toegetreden tot de redactie van Thema, het verenigingstijdschrift van de Nederlandse Vereniging voor Thematische Filatelie, een tijdschrift voor de thematische filat elist.

Kun je wat zeggen over je hobby’s? Ik heb handbal gespeeld voor DSG in Amsterdam-Sloten. Ik was toen al senior, dus ik ben voornamelijk actief geweest in die sport als scheidsrechter en bestuurder. Voor onze vereniging heb ik het verenigingssecretariaat beheerd en ik ben voorzitter geweest. We streefden toen naar een nieuw clubhuis, wat er uiteindelijk ook gekomen is. Ook voor de Handbalbond zelf ben ik secretaris geweest. In eerste instantie in de afdeling Midden-Holland en vanuit die functie de fusie met de afdeling Utrecht mede begeleid en gevormd tot de afdeling Midden Nederland, waarvan ik ook secretaris werd.

Reizen is ook nog steeds een hobby van Els en mij. De laatste twee jaar gaan we naar Frankrijk om een ‘werk’vakantie te doen en daar een maand echte vakantie aan vast te plakken.

Toen ik noodgedwongen met prepensioen ging heb ik mijn oude hobby postzegels verzamelen een nieuwe impuls gegeven. Ik legde me toen toe – hoe kan het anders– op verzamelen van het thema landkaarten op postzegels en in iets mindere mate componisten, handbal en Jeu de Boules (incluis afgeleide sporten). Van die twee laatste zijn er gewoon niet zo veel als van landkaarten. Omdat ik ineens heel veel tijd had, heb ik ook een catalogus gemaakt van ‘alle’ wereldwijd verschenen uitgaven met landkaarten en aanverwante afbeeldingen.

Dit najaar gaan we overigens een grote reis maken naar Zuid-Amerika. Brazilië wordt aangedaan omdat daar in Sao Paulo onze zoon bij KPMG een contract heeft voor twee jaar. Van daaruit vliegen we door naar Lima en gaan met SNP-reizen individueel het zuiden van Peru bekijken. Daarbij zullen we zeker. het Titicacameer en Machu Picchu niet overslaan. De kaarten van Brazilië en Peru hebben we al gekocht. Van Mair, een Duits kaartenuitgever. Onder redactie van Dorine Martron Foto’s: Brammo; geheugenvannederland.nl; Gemeente Amsterdam Stadsarchief – beeldbank.amsterdam.nl; Amstelveenweb.nl; Google; eigen foto’s.

11


Van de Technische Commissie Nationale Competitie (NC) 2013

Team BB-3 met Gees en Leo Eelsing, Dennis Cowan, Jan Snoek, Margaret Koelewijn en Anja Ploeger werd na vijf speeldagen in de degradatiepoule ingedeeld en behaalde daar nog twee e overwinningen. Zij werden 7 en spelen volgend e jaar weer in de 3 klasse.

In de NC spelen nu nog twee teams. Het team van Paco Santana is om begrijpelijke redenen teruggetrokken. Team Bulderbaan-1 (BB-1) speelt e in de 1 klasse en bestaat uit Guido Dennenbroek, Freek Vogelaar en Lina Verhulst. Na twee speeldagen staan zij met 4 winstpartijen op de e 11 plaats. e In de 2 klasse speelt het team van Han van Leeuwen, Dorine Martron en Wesley Dennenbroek. Zij hebben pas één dag gespeeld en e staan met 2 winstpartijen op een gedeelde 7 e 13 plaats.

Zomer Competitie Doubletten Voor degenen, die geen Nationale Competitie willen spelen is dit jaar in onze afdeling 09 een Zomer Competitie Doubletten (ZCD) voorheen ZVC. Deze wordt gespeeld op dezelfde speeldagen als de NC maar met 3 partijen per dag die aanvangen om 10:30 uur. Bulderbaan heeft drie teams aangemeld die ingevuld worden met de namen van leden die zich opgegeven hebben voor de speeldagen waarop zij beschikbaar zijn.

De resterende speeldagen en locaties zijn als volgt: 26 mei locatie:

De Gooiers, Jagerspaadje 34, Loosdrecht

9 juni. Les Pointeurs, locatie Koelaan 1, Alphen a/d Rijn 16 Juni

Reservedag

Verenigings Team Competitie (VTC) Bulderbaan heeft dit winterseizoen met drie teams in de VTC van afdeling 09 gespeeld. In de e 2 klasse eindigde het team BB-1 met Guido Dennenbroek, Wesley Dennenbroek, Dorine Martron, Han van Leeuwen, Freek Vogelaar, Lina e Verhulst en Frans en Marian Posthuma op de 4 plaats met 10 punten en 26 winstpartijen. Zij wonnen de laatste ontmoeting tegen onze buren uit Badhoevedorp met 5-2.

De eerste speeldag waren dat Bram en Minke O tte, Loes en Jan de Boer, Vittorio Pontillo en Anja Ploeger. Jan en Bram wonnen twee partijen, Loes en Minke en ook Vittorio en Anja wonnen 1 partij. De tweede dag werd gespeeld in Zandvoort en ingevuld door Leo en Gees Eelsing, Bram en Minke Otte en opnieuw Vittorio en Anja. Leo en Gees waren met alle drie winstpartijen koplopers en daardoor ook nog een van de drie poulewinnaars met een dagprijs.

e

In de 3 klasse werd het team BB-2 met Chris van de Ven, Thomas Verhoef, Tineke Verhoef, Jan Verhoef, Bianca Verhoef en Peter Bleekrode KAMPIOEN. Een bijzonder goede prestatie die zéker een felicitatie waard is. Dit team speelt e volgend jaar samen met team BB-1 in de 2 klasse.

De andere twee teams wonnen respectievelijk 2 en 1 partij(en).

13


vorige Boelspriet werd per abuis gemeld dat Gerard Prins de 2 e periode won, hierbij nogmaals excuses aan beide spelers). 3 e periode: Eddie Philips, 4 e periode: Steven Kraaijenhof 5 e periode Leo Eelsing. Elders in dit nummer de volledige uitslag.

Bulderbaan staat voor het verenigingsresultaat nu in poule A op 2 partijen, in poule B op 4 partijen en in poule C ook op 4 partijen winst. Voor de resterende twee speeldagen worden equipes samengesteld en moeten op 26 mei naar de De Gouden Gooi (DGG-HaarlemSchalkwijk) en op 9 Juni naar de finaledag bij De Vaste Voet (DVV) in Sassenheim.

Dikkerttoernooi 21 April 2013

Bulderbaan toernooikalender 2013

Het Dikkerttoernooi is dit jaar gespeeld met 40 teams. De voorbije jaren zijn we inschrijving met 48 teams gewend, maar er was dit jaar meer concurrentie van andere toernooien. Toch is inschrijving van 40 teams geen slecht aantal voor een toernooi want er zijn niet zo heel veel toernooien in Nederland die deze aantallen keer op keer halen. Veel dank is verschuldigd aan de vrijwilligers die onze open toernooien elk jaar weer tot een succes maken. Naast de (eigen) scheidsrechter en wedstrijdleider wordt er zeer veel werk verzet door de kantinecommissie. Niet alleen op de dag zelf, maar ook in de voorbereiding. Zo zijn tosti’s, saté, hamburgers, gehaktballen, broodjes, eieren, ham, kaas en drank ingekocht of zelf klaar gemaakt. Wordt er vergaderd over wat te verkopen aan eten en drinken en een schema gemaakt voor de kantinebezetting. Op de dag zelf zijn een aantal vrijwilligers al voor acht uur in de weer om alles in orde te maken: partytenten opzetten, lijnen uitzetten, buitenkeuken gereedmaken voor de saté en hamburgervoorziening en een terras met tafels en stoelen klaarzetten. Dan zijn er nog leden (meestal dezelfde vrijwilligers van de ochtend) die alles na afloop netjes opruimen zodat het om 20:00 uur (na 12 uur aanwezigheid met werken/ of spelen) weer lijkt of er niets is gebeurd in het park die zondag. Alle vrijwilligers (Freek, Jos, Bram, Minke, Anja, Vera, Bob, Dorine, Jeannette, Marian en iedereen die ik per ongeluk vergeten ben) zeer bedankt voor alle support. De vereniging kan nog altijd leden gebruiken om te helpen bij het op- en afbouwen van de accommodatie bij de toernooien. Aanmelden bij de Technische Commissie (Jos Helsloot). Andries Wijand namens de TC

Open toernooien: Doubletten, aanvang 10.30 Zondag 14 Juli

Broersepark toernooi (ATP)

Zondag 29 Sept

Veendorptoernooi

Clubtoernooien Ma 3 Juni

Start Troefcompetitie

19.30

Za 22 Juni

Midzomertoernooi

13.30

Za 31 Aug

Jules le Noirtoernooi

12.00

Za 14 Sep

Voorronden Clubkamp

10.30

Za 21 Sep

Finaledag Clubkamp.

10.30

Za 26 Okt

Spek en Bonentoernooi 12.00

Wo 6 Nov

Start Jokercompetitie

19.30

Za 21 Dec

Kersttoernooi

12.00

Jokercompetitie 2012/2013 In de 2012/13-editie van de winterse Jokercompetitie werd Gerard Prins dit jaar eindwinnaar en aldus gekroond tot IJskonijn. Hij mag een jaar lang genieten van de wisselbeker op zijn schoorsteenmantel, of misschien is er in huize Prins sprake van een prijzenkast?. Gerard kwam twee speeldagen voor het einde van de competitie in maart dit jaar aan de leiding en stond die niet meer af. Dorine Martron werd 2 e op 10 punten achterstand en Bram Otte wist op het allerlaatste moment goed gebruik te maken van zijn Jokerinzet en alsnog 3 e te worden. Het was trouwens het wintertje wel met veel sneeuw, ijs, met regelmatig een opgedooide en opnieuw bevroren speelveld. Er kon op drie woensdagavonden niet worden gespeeld om uiteenlopende redenen. Zelfs de laatste speeldag van de Jokercompetitie was er een die niet misstond deze winter. Opnieuw was de grond weer aan het bevriezen na een dooiaanval. De periodewinnaars waren: 1 e periode: Loes de Boer, 2 e periode: Thomas Verhoef (opm.: in de

15


€uroPaastoernooi 29 maart 2013 Deze speciale paasuitvoering was voorzien van een prachtige prijstafel waaronder o.a. wijn, eieren zowel echte als chocolade. Eerder in de week bestonden er nog grote vraagtekens op welk veld er gespeeld zou moeten worden. De toezegging van de gemeente om het gehele speelveld voor het Dikkerttoernooi van eind april onder handen te nemen werd zeer serieus genomen. Woensdag moest er nog gespeeld worden op een kaal veld, “geprikt en gewalst” en daarom bijna een biljartlaken en met de ’s avonds nog opkomende nachtvorst werd dat een “glad spektakel”. De belofte om vrijdag voor het paastoernooi het veld nog te voorzien van de nodige lava was nog onder voorbehoud maar zaterdag la het veld er prachtig bij. Nu natuurlijk wat zacht omdat de lavalaag natuurlijk nog niet ingelopen was maar toch, het lag er mooi bij. Je zou op 29 maart natuurlijk best mogen verwachten dat het voorjaar al belangrijke vorderingen had gemaakt maar niets is minder waar. ’s Morgens en zelfs ook nog gedurende middag sneeuwde het en de temperatuur kwam niet boven de 5º C. uit maar de zon was er ook regelmatig. Ondanks dit weer waren er 32 deelnemers opgekomen om te strijden om alle mooie prijzen die Loes de Boer bij elkaar had gebracht. Tja wat moet ik nu zeggen van het verloop, voor mij was het een dramatische middag, geen enkele partij gewonnen en dan ook nog eens verloren met grote verschillen! Wel leuk was het voor Tineke Verhoef die e e e als 1 eindigde, Willem Hoekman die als 2 eindigde en Vittorio Pontillo die als 3 eindigde. Hierdoor is de cumulatieve stand ook behoorlijk ondersteboven gegooid, Cees Reimerink staat nu 1, Thomas Verhoef op 2 en Peter Bleekrode op 3. Dank aan rekenmeester Leo en hulp rekenmeester(es) Els voor een hoop rekenwerk omdat er flink wat partijen dicht bij elkaar waren geëindigd. Op naar de volgende maand! Peter Bleekrode

UITSLAG EURO-PAASTOERNOOI 1: Tineke Verhoef 2: Willem Hoekman 3: Vittorio Pontillo

17


Totaal-tussenstand voor de €urobeker 2013 (na 3 speeldagen) naam

Reimerink. Cees Verhoef. Thomas Bleekrode. Peter Hoekman. Willem Santana. Marco Bleekrode. Els Ploeger. Anja Pontillo. Vittorio Elden. Cor van Eelsing. Gees Verhoef. Jan Santana. Paco Boer. Jan de Verbrugge. Jopie Rijswijk. Bob van Prins. Gerard Prins. Elly Koelewijn. Margaret Verhoef. Tineke Helsloot. Jos Wel. Elly van de Helsloot. Vera Cramer. Jeannette Veldt Sr. Nico Otte. Minke Posthuma. Frans Elden. Gerda van Hoekman. Jeroen Kraaijenhof. Steven Bakker. Willy Posthuma. Marjan Hammen. Ellie Peer. Magda van Boer. Loes de Kooyman. Jan Cowan. Dennis Otte. Bram Rockx. Anne

totaal

totaal

2013

2013

voor

tegen

saldo

winst

99 107 91 93 77 67 88 95 76 88 75 72 64 67 89 93 80 91 67 63 56 49 57 91 90 50 70 38 31 35 61 43 77 33 21 34 70 8

76 82 81 89 47 38 86 97 45 63 56 56 53 61 92 99 90 102 61 59 59 59 68 103 104 65 104 24 24 31 68 67 109 35 23 37 115 13

23 25 10 4 30 29 2 -2 31 25 19 16 11 6 -3 -6 -10 -11 6 4 -3 -10 -11 -12 -14 -15 -34 14 7 4 -7 -24 -32 -2 -2 -3 -45 -5

7 6 6 6 5 5 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 0

rangorde

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38

OPROEP: VRIJWILLIGERS SCHOONMAAK CLUBHUIS De laatste keer dat het clubhuis aan een grondige schoonmaakbeurt werd blootgesteld was al weer op 9 april 2011. Na twee jaren vinden wij het weer dringend noodzakelijk om die exercitie te herhalen. Daarom doen wij een beroep op u als verenigingslid om ons bestaande vrijwilligersteam daarbij te assisteren. Alle handen en handjes zijn welkom! Oók als u zich niet direct tot het zware werk aangetrokken voelt zijn er lichtere klusjes te bedenken. Het plan is om op zaterdag 29 juni en/of 6 juli vanaf 10:00 uur het buitenwerk en interieur grondig onder handen te nemen, zodat we weer een tijdje voort kunnen in een spic- en span clubhuisje. Voor koffie wordt uiteraard gezorgd! 19


Het Dikkerttoernooi Het Dikkerttoernooi 2013 werd (ook onder de nieuwe naamgeving) als vanouds gespeeld in het voorlaatste weekend van april. Er waren niet zoveel teams ingeschreven als in voorgaande jaren: altijd het maximum van 48 en nu ‘slechts’ 40 equipes. Dit kwam mede door concurrentie van andere toernooien, waaronder een in Zaltbommel. Vergeleken met andere jaren waren er nu minder echte toppers. Meervoudig Nederlands kampioen Edward Vinke was er, maar bijvoorbeeld topspelers als Kees Koogje, Rayen Koebeer en Bert van Dijk niet. Alhoewel die laatste twee wel als toeschouwer langs kwamen in de loop van de dag. En gelukkig waren zij niet de enigen, ook door het mooie weer en de plezierige sfeer in het mooie Broersepark. Vergeleken met het toernooi van 2012 waren er ook minder inschrijvingen van Bulderbaan.

In 2012 waren er zeven complete Bulderbaanequipes en vijf Bulderbaan-mixteams (met een speler van een andere vereniging). Tezamen dus 19 clubleden die speelden. Dit jaar waren er zes Bulderbaanteams en één mixed team. Dus totaal 13 spelers van onze vereniging die meededen. Ook het aantal inschrijvingen van Petanque Union Badhoevedorp (PUB)-teams was lager dan in 2012. Die stand stopte bij 3,5 dit jaar tegen 5,5 vorig jaar. Opvallend was wel het hoge aantal ingeschreven equipes van Petanque Union Kennemerland (PUK-Haarlem). Vorig jaar waren dat negen en één mix. Dit jaar konden we zes PUK-teams begroeten. Een lijst van de 28 overige verenigingen die meededen laat een gevarieerd gezelschap zien.

2012

2013

2012

2013

Amicale

idem

Les Pointeurs

idem

Atlantic

idem

PC Lijnden

Boule Plaisir

idem

De Gooiers

idem

Les Boules Fleurie

idem

Boule de Boeuf Bohemiens

Zoetermeer

Bouledozers

Museumplein

Bon Courage BUT

Meteoor

idem

Midi

Celeritas

Petangeske

Le Biberon DSR

idem

Schoorl idem

Taxateurs

‘t Dupke

JBV Zandvoort ‘t Zwijntje

JBHillegom Jeu de Bommel

Zaanstad

21


Het systeem dat al jarenlang gespeeld wordt houdt in dat er twee voorgelote voorronden gespeeld worden met daarna indeling in een A- en B-poule van elk 16 teams en een C-poule van acht equipes. Het is wellicht interessant om eens de verrichtingen te volgen van de Bulderbaanteams. Dennis Cowan (r) met Willem Hoekman werden op basis van de resultaten in de voorronde in de B-poule ingedeeld. Daar wonnen zij de eerste partij van Frits van der Klei en verloren daarop van Jos Bunel uit Heerhugowaard. Dorine Martron die een mix speelde met Teus van de Tonnekreek (l) speelden zich ook naar de B-poule, wonnen eveneens de eerste partij van Hans Kramer en daarna verloren van Richard Rentinck en Stanley Godfried (PUBadhoevedorp). Onze Vittorio Pontillo en Els Bleekrode (foto r) hadden in zeker opzicht pech: ze troffen in de voorronden de equipe met Edward Vinke en Alain Michel en werden door twee verliespartijen in de C-poule geplaatst waar ze eerste partij nog winst boekten en vervolgens verloren. Bulderbaners Paco Santana en Peter Feenstra (foto l) kwamen ook in de B-poule terecht, verloren daar de eerste partij en daarna ook de eerste in de B-complementair van Bram Otte en Eddy Philips, die zijn eerste ĂŠchte toernooi speelde. Deze equipe (Bram en Eddy (foto r.)) kwamen ook via de B-poule in de B-complementair en wonnen daar van Paco en Peter. In hun tweede partij daar gingen ze echter ruimschoots onderuit tegen moeder Yvonne en zoon Mitch Horn. Peter Bleekrode met Cees Reimerink (ook voor het eerst in een open Bulderbaantoernooi) kwamen in de voorronde ook de equipe Edward Vinke en Alain tegen, moesten daardoor ook verder via de C-poule en wonnen daarna in de C-complementair van Marianne Santana en Jopie Verbrugge en gingen alsnog onderuit tegen Tineke Walvis en Lucia Brouwer. Ook Bulderbaan-tijgers Marianne en Jopie kwamen via de C-poule in de C-complementair en zoals al gemeld kwam zij niet verder door ingrijpen van van Peter B. en Cees. Ons tweede lid Chris van de Ven met Gianni Gezzi werd na de voorronde ingedeeld in de A-poule, verloor gelijk de eerste partij en daarna in de Acomplementair nogmaals tegen Bart Schouten en Enrico van Deursen. 22


De eindresultaten van het Dikkertoernooi 2013: Winnaars C-poule: e 2 plaats C-complementair:

Wim Santhuizen en Colin (Atlantic) Leen Schouten en Wim Schaar (PUB) Lucia Brouwer en Tineke Walvis (Les Pointeurs)

Winnaars B-compl.: e 2 plaats

Hans Kramer en Roel Claase (PUK) Yvonne en Mitch Horn (PUB)

Winnaars B-poule: e 2 plaats 3 / 4 plaats:

Henna vd Vis en Driek de Wagt (De Gooiers) Richard Rentinck en Stanley Godfried (PUB) Theo en Sven Balk (Hillegom) / Jos Bunel met Ronald van Twuijver (PUK)

Winnaars A-compl.: e 2 plaats:

Phil Copeland en Henk Hoefakker (Amicale/Gooiers) Patrick Schotvanger en Ron Peek (Celeritas)

3 / 4 plaats: 2 plaats:

Iwan en Roseanne Gard (Meteoor) Rob Schouten en Teun van Ooijen (DSR/LBF) Junior de Jong en Michael Voorn (PUB/LBF)

Toernooiwinnaars:

Edward Vinke en Alain Michel (PUK/ Rijswijk)

e

De finale was niet echt spannend: het werd 13-1. De winnende Fransman reageerde heel emotioneel na de laatste boule, hij was in tranen. Hij speelt nog maar 1,5 jaar en misschien omdat het zijn eerste toernooioverwinning was. Al met al was het weer een geslaagd toernooi met Andries Wijand achter de wedstrijdtafel, Wandelende arbitrage van ons lid Bob van Rijswijk (met portofoon oproepbaar), Freek Vogelaar en Jos Helsloot achter de hamburgers en (voortreffelijke!) satÊ en het goed samenwerkende barteam met Anja Ploeger, Jeannette Cramer, Vera Helsloot , Minke Otte en Marjan Posthuma rondom de koelkasten. De nieuwe hoofdredacteur van ons bondsblad Petanque, Hans Hover, (r) heeft dit jaar voor het eerst aan het Dikkertoernooi deelgenomen en ook foto’s gemaakt. Dus even opletten bij de verschijning van het eerstvolgende nummer......?

23


Jokercompetitie 2012/13 Toen het in oktober 2012 nog “goed weer” was begonnen zo’n 27 deelnemers vol goede moed aan deze editie van het Jokertoernooi. Niemand zal er toen aan gedacht hebben dat het een toernooi zou worden waarin meer dan ooit speelavonden moesten worden afgezegd in verband met de weer. Niet eens zo zeer om de hoeveelheid sneeuw, dat was vorige jaren niet anders, maar meer door een combinatie van vorst, sneeuw, optredende dooi en daarna weer vriezen en dat ging eigenlijk alle speelmaanden zo door. Het veld lag er menig keer bij alsof er een motorcross op was gehouden zo zeer was het omgeploegd waardoor de bovenlaag veranderde in een papperige laag waar je diep met je schoenen in wegzakte. Daarnaast waren er een paar hardnekkige blessure gevallen die toch een enkele speler voor lange tijd aan de kant hield. Al met al was er natuurlijk een groep die zich nergens iets van aantrok en gewoon stoïcijns de boules wierp alsof er niets van dit al ook maar een beetje belangrijk was. Als je dan na de eerste periode bij de eerste drie staat dan denk je, niet helemaal ten onrechte, dat het een mooi begin is voor een goede klassering aan het einde van de vijf periodes. Dat zullen ook Loes de Boer (1), Gerard Prins (2) en Dorine Martron (3) gedacht hebben. Maar een winter lang spelen kan rare standen met zich meebrengen. De tweede periode laat weer andere mensen in de top drie zien Thomas Verhoef (1), Dorine Martron (2), ja ja weer erbij en Bianca Verhoef (3). Bianca moest na deze periode afhaken met een afgescheurde pees in haar bovenarm/schouder waaraan zij geopereerd zou moeten worden. Met gevolg dat verder spelen absoluut onmogelijk was. De derde periode liet weer andere spelers aan de top zien. Één wist zich echter zeer sterk te handhaven, niet helemaal bovenaan (dus niet te dicht bij de but zodat er niet op haar geschoten zou worden) maar lekker een beetje op de achterhand: Eddie Philips (1), Dorine Martron ja, ja (2) en Elly Prins (3). Ook na de vierde periode weer nieuwe namen. Op één na en u mag hier eerst raden wie dat was. Steven Kraaijenhof (1), Bram Otte (2) en ja hoor, daar is ze weer: Dorine Martron (3)! Dat moest toch iets moois opleveren aan het einde van de gehele cyclus, althans dat zou je denken. Maar ja, het is eenzaam aan de top en plotseling is Dorine in de vijfde periode uit de top verdwenen. We vinden haar onverwacht e terug op notabene de 14 plaats(!) en Leo Eelsing (1), Steven Kraaijenhof (2) en Eddie Philips (3) waren de top drie in die laatste periode. En dan vormt zich de gedachte dat dezelfde spelers van die verschillende periodes ook dezelfde plaatsen in zullen nemen in de eindrangschikking! Aan allen was gevraagd om op de laatste speelavond aanwezig te zijn. Motto: “hoe meer zielen hoe meer vreugd”. Na afloop van de laatste partijen volgde dan ook de uitreiking van de prijzen door competitieleider Andries, die de laatste uitslagen van die avond ter plekke in zijn laptop had verwerkt. Als je de gehele cyclus behoorlijk bovenaan bent geëindigd dan weet je natuurlijk ook dat de einduitslag ongeveer 25


eenzelfde beeld zal geven en dus was iedereen in gespannen afwachting. Zouden die allerlaatste partijen nog veel wijzigingen met zich meebrengen of zou het beeld van de gehele cyclus ook zichtbaar zijn in de einduitslag? De eindwinnaar, met als beloning je naam op de wisselbeker, het ontvangen van het ´IJsNijntje´ en titelhouder van “IJskonijn 2013” werd uiteindelijk: 1. Gerard Prins: 32 gespeelde partijen, 19 x winst, gescoord 352 pt. en een positief saldo van 46. e Op de 2 plaats volgde toch weer de strijdbare Dorine Martron met 34 partijen gespeeld, 15 x winst, gescoord 342 pt. en een saldo van -27. Als 3e en geheel onverwacht naar eigen zeggen, eindigde Bram Otte: 26 gespeeld, 17 x winst, gescoord 287 pt. en een saldo van 44. Verrassend ? Jazeker en dat was de mening van velen. Inmiddels is ons speelveld door de dienst Groenbeheer van de gemeente Amstelveen onder handen genomen en ligt er weer mooi bij zie foto’s op pagina 25. Lekker inspelen op de clubspeeltijden en onze interne en open toernooien en dan vanaf november dit jaar weer er tegen aan in de volgende Jokercompetitie. En wie weet is er dan bij de gemeente ook nog een potje om de verlichting te verbeteren. Te veel hoorde je de klacht dat het met het donkere weer te slecht zicht was op het speelveld. Peter Bleekrode

Uitslagen Heintoernooi Plaats

Functie

Naam

Plaats

Functie

Naam

1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10

Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur

Willem Hoekman Dorine Martron Gerda van Elden Andries Wijand Cees Reimerink Bram Otte Margaret Koelewijn Dennis Cowan Elly van der Wel Freek Vogelaar Els Bleekrode Gerard Prins Anja Ploeger Frans Posthuma Gees Eelsing Peter Bleekrode Loes de Boer Vittorio Pontillo Minke Otte Cor van Elden

11 11 12 12 13 13 14 14 15 16 17 18 19

Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Tireur Pointeur Pointeur Pointeur Pointeur Pointeur

Jeannette Cramer Jan de Boer Francien Reinders Jos Helsloot Magda van Peer Eddie Philips Vera Helsloot Leo Eelsing Marian Posthuma Anne Rockx Elly Prins Elly Hammen Nico veldt Sr

OPROEP SCHRIJVERS BOELSPRIET De redactie van Boelspriet probeert zo veel mogelijk variatie in de inhoud onder uw aandacht te brengen. Dat kan nóg gevarieerder als onze leden daaraan bijdragen door bijvoorbeeld zelf eens een verslag aan te leveren. Bijvoorbeeld zoals jij een toernooi of competitie(wedstrijd) beleefd hebt. Of ben je jubilerend lid? Dan zijn we geïnteresseerd in je ‘boule’verleden. Wij helpen je de Boelspriet in! 26


Verenigings Team Competitie (VTC) 2012/13 Een kampioensverhaal Het zit er weer op, na een zes maanden durende strijd zijn op 22 maart 2013 alle beslissingen gevallen. In algemene zin kan vastgesteld worden dat bij team BB-2 progressie vast te stellen is. Er zijn meerdere momenten te zien dat het spel structureel beter en met name stabieler wordt. Hoe dit bij de andere teams is kan ik vanuit mijn waarnemingen niet waarnemen maar misschien blijkt dat nog uit een verslag vanuit die respectievelijke gezichtspunten. De samenstelling van de equipe BB-2 was: Thomas Verhoef (teamcaptain), Tineke Verhoef, Jan Verhoef, Bianca Verhoef, Chris van de Ven en Peter Bleekrode. Tot ieders spijt moest Bianca de laatste twee partijen (1 en 22 maart) verstek laten gaan. Het gevolg van een opgelopen blessure en een daardoor noodzakelijke operatie aan de linker schouder. Gelukkig kon zij wel bij beide wedstrijden aanwezig zijn om de vorderingen van haar teamgenoten te blijven volgen, het is tekenend voor de goede onderlinge verhouding. Omdat er slechts tien teams waren ingeschreven voor de derde klasse was de opzet van de competitie anders dan voorgaande jaren. Er werden twee poules van 5 teams samengesteld t.w. 3A en 3B. De eerste vier wedstrijden werden gewoon binnen deze poules afgewikkeld en na de vierde partij (op 8 februari 2013) werd de stand van beide poules opgemaakt, waarna er een promotie –en degradatiepoule werd samengesteld. Voor de wedstrijd van 1 maart was Paco Santana bereid ons de helpende hand toe te steken. Mede daardoor kon ook deze wedstrijd tegen JBH-1 uit Hillegom winnend worden afgesloten. Marco Santana was daarna bereid om de laatste wedstrijd in te vallen. Deze laatste wedstrijd tegen PUB3 (Badhoevedorp) werd ook mede door zijn toedoen winnend afgesloten. Marco had echter geen idee dat het notabene om een promotiewedstrijd ging en dacht dat het slechts om een ‘normale’ wedstrijd ging. Om de spanningsboog niet te laten knappen werd Marco pas gedurende de lopende partij op de hoogte gebracht en toen was de beslissing al gevallen”!

het seizoen 2011/12 toch echt ongedaan wilden maken. Op 26 oktober 2012 speelden wij in het boulodrôme in Roelofarendsveen tegen LBF-3 (Lisse) en deze wedstrijd werd met 4-3 gewonnen, nog niets gewonnen of verloren dus! In november werd er niet gespeeld omdat in België internationale kampioenschappen werden gespeeld en de verwachting was dat meerdere VTC-deelnemers daarvan getuige wilden zijn en er te weinig mensen voor de Nederlandse competitie over zouden blijven. Daarom werd de derde ronde pas op 14 december 2012 gespeeld. Bij Les Pointeurs in Alphen aan de Rijn ontmoetten wij PUK-4 (Haarlem) en deze partij werd jammerlijk weer met 3-4 verloren. Gelukkig herpakten wij onszelf in onze vierde wedstrijd, gespeeld op 18 januari 2013 bij Les Boules Fleurie te Lisse en tegen het thuis spelende LBF-5. Deze aflevering wonnen wij overtuigend met 5-2!

De VTC-cyclus voor BB-2 begon op 12 oktober 2012 met een wedstrijd gespeeld bij PUK (Haarlem) tegen LND1, (Lijnden). Deze werd teleurstellend, verloren met 3-4, zeker in vergelijking met de latere uitslagen van dit team. Het zet je echter wel weer met de beide benen op de grond, temeer omdat wij de degradatie van

27


Toch……. bleek maar weer eens hoe de menselijke geest kennelijk werkt. Het wegvallen van de directe druk om te moeten winnen verlamde één van onze teams bij de laatste twee te spelen triplette-partijen zodanig dat zij in hun wedstrijd geen boule meer bij de but kregen. Met als gevolg dat zij een beschamende 13-0 nederlaag voor hun kiezen kregen. De andere triplettepartij werd gelukkig wel in winst omgezet zodat de uiteindelijke eindstand betekende dat wij kampioen van de derde klasse werden en naar de tweede klasse promoveerden.

Mede op basis van de resultaten van de andere wedstrijden in deze poule eindigden wij na vier wedstrijddagen op de eerste plaats en dat was belangrijk. De eerste twee van elke poule speelden nu twee kruiswedstrijden om tot een beslissing te komen. De behaalde punten tegen een van de teams uit het reguliere deel van de competitie werden meegenomen naar deze promotiepoule. Voor ons betekende dit dat wij de uitslag van de gewonnen partij tegen LBF-3 (1 punt) meenamen. De eerste wedstrijd in de promotiepoule werd gespeeld op 1 maart 2013 bij De Gouden Gooi, Haarlem tegen JBH-1 (Hillegom), de nummer twee uit de andere poule. Kennelijk gaf onze kennis van deze kleine hal de doorslag, want wij wonnen de wedstrijd met 4-3. De ondersteuning in deze wedstrijd van Paco Santana was zeer welkom maar het was natuurlijk triest dat Bianca door haar operatie niet in staat was de beslissende fase van de competitie mee te maken.

Ons andere team in de derde klasse (BB-3) handhaafde zich op de zevende plaats en moet het volgend seizoen – 2013/14 – dus zonder onze aanwezigheid gaan strijden om een promotieplaats. Ik hoop dat wij in staat zijn het BB-2 team bij elkaar te houden en dan in dezelfde samenstelling in de tweede klasse kunnen laten zien dat de eerdere degradatie van het seizoen 2012/13 slechts een incident was.

Omdat de nummer 1 uit de andere poule (PUB(Badhoevedorp) ook had gewonnen, zou de laatste wedstrijd ook de allesbeslissende partij worden.

In de tweede klasse zullen wij dan wel o.a. moeten afrekenen met BB-1 Dit Bulderbaanteam wist zich te handhaven op de vierde plaats in de deze klasse. Een mooi einde van wederom een mooie Verenigings Team Competitie en op naar volgend seizoen.

Bij PUK (Haarlem) traden wij op 22 maart 2013 aan met steun van Marco Santana als invaller voor Bianca in de arena van deze grote Boulodrôme. Met goed en gedegen spel in alle partijen konden wij bij de stand 4-1 voor BB-2 al vaststellen dat promotie ons eigenlijk niet meer kon ontgaan. Deze conclusie kon worden getrokken omdat de tussenstand bij de andere partij zodanig was dat JBH (Hillegom) voor ons geen bedreiging meer kon vormen.

Voor ons allemaal geldt: eerst lekker vakantie, maar voor Thomas betekent het begin april eerst een nieuwe heup met revalidatie en hopelijk daarna een fijne vakantie om geheel te herstellen voor de competitie 2013/14. Daarvan kunt u de speeldata al op de site van NJBB09 (www.njbb09.nl) vinden. Peter Bleekrode

28


drie of vier partijen gespeeld worden.

Heintoernooi 2013 Zaterdag 6 april was het weer zover, het jaarlijkse Heintoernooi stond op de kalender. Eerdere jaren was er sprake van heerlijk vergevorderd lenteweer, dat gold ook wel voor dit jaar als je tenminste het woordje “vergevorderd” weglaat.

Alles hielp echter mee en dus bestond het toernooi deze keer uit vier gespeelde partijen met daar tussendoor pauzes om iets te drinken en….. te genieten van lekkere hapjes die door de kantinebezetting werden bereid. Hulde voor deze groep werkers en zeker voor de ballenman die de afgelopen weken goed geluisterd had naar de wensen van de leden om eens lekkere bitterballen te serveren!

Het zonnetje scheen een beetje maar de voorgaande weken/maanden was het nog zo koud gebleven dat er nog niet echt sprake was van lente. Maar toch: 33 leden hadden zich opgegeven om aan de editie 2013 te beginnen. Bij de opgave voor dit toernooi wordt u gevraagd in welke categorie u ingedeeld wilt worden: pointeurs of tireurs. Over het algemeen geeft men zich eerder op als pointeur dan als tireur en dat was dit jaar niet anders. Wil je echter een gelijk aantal deelnemers hebben in beide groepen dan moeten er leden van de ene groep naar de andere worden overgeheveld. Het betekent dat je je misschien hebt opgegeven als pointeur maar jezelf uiteindelijk terug vind als tireur. Over het algemeen wordt er serieus gekeken naar wie naar welke groep wordt overgeheveld en uit ervaring wijs geworden had ik mijzelf dit jaar maar direct opgegeven als tireur.

Vooraf kon iedereen zich vergapen aan een mooi voorziene prijzentafel met prachtige planten (dank aan Andries Wijand), maar wilde je iets kunnen winnen dan moest je dus echt aan de bak. De grote vraag daarbij was: “zouden er deelnemers zijn die alle vier de partijen konden winnen”. Uiteindelijk is de loting allesbepalend voor wie er met wie speelt, geen vaste koppels dus deze keer! Er is dan ook altijd sprake van grote drukte rondom het lotingsbord, of er nou wordt voorgelezen of niet. “Met wie speel ik, tegen wie speel ik en sta ik als eerste vermeld en mag dus de plek van spelen uitkiezen”, allemaal spannende zaken die mede beslissend kunnen zijn voor winst of verlies.

Het streven is er op gericht om in elke equipe in ieder geval één tireur te hebben om daarmee een zo evenwichtig mogelijke samenstelling te krijgen en dus partijtjes die enigszins gelijkwaardig van kracht zijn. Aangezien er dit jaar 19 pointeurs en 14 tireurs waren aangemeld had dat tot gevolg dat in een aantal teams mogelijk een iets mindere tireur meespeelde. Maar ja, dat kan dan niet anders.

Bij elk toernooi is het toch weer een raadsel dat er van te voren geen peil is te trekken op resultaten. De ene keer win je alles, de andere keer helemaal niets en dat overkwam ook deze keer weer een aantal deelnemers. Bij de pointeurs was Nico Sr. de klos met nul gewonnen partijen en een saldo van min 21. Bij de tireurs overkwam dat twee deelnemers en voorwaar toch ook niet de slechtste spelers: Eddie Philips werd voorlaatste met nul gewonnen partijen en een negatief saldo van 28 en Leo Eelsing werd laatste met een negatief saldo van 32.

Afhankelijk van de weersontwikkeling en ook de duur van de verschillende partijen (van te voren was aangegeven dat er bij een te lange speelduur overgegaan zou kunnen worden naar een maximum speeltijd plus twee mènes), zouden er

29


Uiteindelijk was het tot de voorlaatste partij spannend, er waren verschillende deelnemers met drie gewonnen partijen en met een beetje geluk……, tja een beetje geluk dat heb je dan nodig. Uitgerekend de twee deelnemers met drie gewonnen en beiden het beste saldo ten opzichte van de anderen werden samen geloot voor de laatste partij. Met een beetje geluk konden zij dus zeker zijn van de overwinning alleen moest er dan nog wel gewonnen worden! Veel onduidelijkheid lieten Dorine Martron en Willem Hoekman daarover niet bestaan. Met een duidelijke 13-6 overwinning in deze laatste partij verzekerden zij zich van de eerste plaats bij de pointeurs (Willem Hoekman) met +32 en tireurs (Dorine Martron) met +30. De gelukwensen en eerste keus van de prijstafel waren dan ook geheel op z’n plaats! Bij de pointeurs eindigde op de tweede plaats Gerda van Elden (vorig jaar nog eerste) met 3 x winst en +15 en op de derde plaats Cees Reimerink met 3 x winst en +9. Bij de tireurs was de nummer twee Andries Wijand met 3x winst en +18 en op de derde plaats Bram Otte met 3 x winst en +16. Voor alle overige plaatsen van de deelnemers verwijs ik naar de totale uitslag die ook in deze Boelspriet staat. Al met al weer een zeer plezierig toernooi met mooie prijzen die door de verschillende leden met groot plezier mee naar huis werden genomen. Op naar volgend jaar! Peter Bleekrode

30


Feuilleton deel XIV

“Volle Zon over het petanque Deel XIV –hoofdstuk 12: Allerhande adviezen

In het nu volgende hoofdstuk zullen onderwerpen van zeer uiteenlopende aard worden behandeld: spelsituaties, afwegingen, gezichtspunten… en de eeuwige adviezen voor elk van deze gevallen. Tussen al deze onderwerpen is er nauwelijks enig verband te ontdekke n, ze gaan kris-kras door het uitgestrekte domein van het petanque. Misschien kan het je helpen een nog completer beeld te krijgen van de grote gevarieerdheid van het petanquespel. * In het petanque speelt het toeval een niet te onderschatten rol van betekenis. Sommigen schatten die toevalskans in op zo’n vijf procent, anderen (waaronder Otello zelf, JV) gaan zelfs tot vijftien tot twintig procent: één op de vijf punten zou aan het toe val te danken zijn. Desondanks zijn het in de praktijk toch bijna altijd dezelfde equipes, en doorgaans ook de sterkste, die je op het eind van een toernooi terugziet. Vanwege dat relatief hoge percentage zou je eigenlijk mogen verwachten dat ook deze team s in de loop van een toernooi regelmatig worden uitgeschakeld, met als rechtstreeks gevolg dat er steeds andere teams naar voren zouden moeten komen. Dat dit niet gebeurt, vindt simpelweg zijn oorzaak in het feit dat een team dat uit louter kampioenen bestaat, dankzij hun reputatie, zijn tegenstanders al bij voorbaat angst weet in te boezemen. Geïmponeerd als deze laatste zullen zijn, komen zij vaak niet tot hun normale spel en voelen zich van te voren al verslagen. Grote equipes winnen net zo vaak dankzij hun faam als door hun capaciteiten. Het beste advies is daarom, als het maar even kan, geen rekening te houden met de sterkte van je tegenstanders. Wees ervan overtuigd dat je, als het om kampioenen gaat, niets te verliezen hebt, maar juist alles te winnen. Als je geklopt wordt, zal dat geen schande zijn. Maar als je wint, zal dat opzien baren: zo’n overwinning is meer waard dan twintig andere. Maar dat lukt alleen als je op dezelfde ontspannen manier speelt als je tegen je beste vrienden zou doen. Het zal lang niet gemakkelijk zijn om je van een dergelijk minderwaardigheidscomplex te bevrijden. En vaak lukt dat ook niet. Maar als het je daarentegen wel lukt, op grond van je gezonde verstand, om tegen wie dan ook op dezelfde manier te blijven spelen, kun je heel wat plezier beleven aan het petanquespel. * In de loop van een werpronde komt wel het eens voor dat het punt aan geen van beide teams toekomt. Met andere woorden, dat twee boules op precies gelijke afstand van het but blijken te liggen. Of nog anders gezegd, het punt is nul. In dat geval moet het team dat als laatste gespeeld heeft, opnieuw spelen. En vervolgens om de beurt, net zolang totdat een van beide teams het punt wint. Leg in zo’n situatie de nadruk op het plaatsen en schiet alleen wanneer het om een werkelijk goed punt gaat. Plaats en win het punt. Je dwingt je tegenstander om op zijn minst tweemaal achtereen te moeten spelen: als hij schiet en raakt, is het punt weer nul en moet hij nog een keer spelen. Een voordeel dat je niet zou hebben behaald als je had geschoten. Vergeet nooit dat het allereerste doel in het petanquespel is je tegenstanders te ontwapenen, hen te dwingen al hun boules te spelen… om vervolgens zelf te profiteren van de aldus ontstane situatie door zoveel mogelijk punten – proberen – te maken.

31


Feuilleton deel XIV * Net zoals overal in het dagelijkse leven heeft iedereen vrienden in de wereld van het petanque. Maar daarnaast zijn er ook altijd personen met wie je het minder goed kunt vinden. En het ligt voor de hand dat de eerstgenoemden graag willen dat je wint, terwijl de anderen je het liefst zien verliezen. Er bestaat een oude uitdrukking die zegt dat de mens het woord niet gekregen heeft om zijn gedachten te onthullen, maar veeleer om die te verbergen. En om die reden zal het niet altijd even gemakkelijk zijn om erachter te komen wie je goed gezind is en wie niet. Daarom hier een methode om daar achter te komen, ongeacht wat ze ook mogen zeggen. En om zo ook je echte vrienden te leren kennen. Stel dat je op een glooiend terrein speelt. Werp het but dan dwars op de helling uit en plaats je eerste boule. Deze komt in de buurt van het but, maar omdat je boule groter en zwaarder is dan het but, zal hij niet precies stil komen te liggen op de plek van het but. Langzaam maar zeker begint je boule omlaag te rollen, van het but weg. Let nu goed op de toeschouwers. Sommigen, zij die niet in het spel geïnteresseerd zijn, zullen zich niet bewegen. Maar degenen die willen dat je wint of verliest, zullen zich verraden door hun spontane reacties, en dat zonder dat zij het zelf in de gaten hebben. De toeschouwers die je goed gezind zijn, zullen ongemerkt hun hoofd of bovenlichaam in de tegengestelde richting van je boule bewegen. Onbewust proberen zij daardoor je boule af te remmen, hem tegen te houden. Je tegen standers onder het publiek zullen hun bovenlichaam daarentegen juist in de richting van je boule bewegen, in de hoop dat deze daardoor meer vaart krijgt en verder van het but weg zal rollen. Dezelfde truc kun je toepassen op vlakke terreinen als je boule t e lang of te kort is. Dezelfde onbewuste bewegingen van het hoofd of het bovenlichaam kun je daar bij je vrienden aantreffen om je boule aan het einde van zijn traject dichterbij het but te laten komen – of daar te laten blijven – en bij je vijanden om je boule daar juist ver vandaan te houden. * Het zal je wel eens zijn opgevallen dat het lot je soms uitermate goed gezind is. Dat soort gunstige perioden kunnen tien minuten duren, een halfuur en soms zelfs een hele dag. Men zegt dan dat ‘het spel met je is’, zowat alles zit je mee. Dan opeens, zonder dat je weet waarom, keert het tij zich en laat het geluk je in de steek. In beide gevallen moet je, en dat is belangrijk, al naar gelang het meezit of niet, je ritme aanpassen. Zolang alles goed loopt, moet je het tempo verhogen. In plaats van het terrein langdurig te onderzoeken en je donnee te bestuderen, een medespeler om raad te vragen of de tactiek te overleggen, moet je het kort houden en vlot spelen. Zonder overhaastig te zijn natuurlijk. Als je tegenstanders daarentegen het geluk aan hun zijde hebben, moet je alle tijd nemen die je hebt en het spel zoveel mogelijk zien te vertragen (maar denk daarbij wel aan de reglementaire minuut die je hebt voor het werpen van een boule!). Je zult gauw geneigd zijn om sneller te gaan spelen als het niet goed loopt. En als het heel slecht gaat, nog sneller. Een natuurlijke reactie die het gevolg is van de ontstane irritaties. Toch is het een grote fout die door de meeste spelers wordt gemaakt. Op zo’n moment doen ze als een auto die in de modder is blijven steken en waarvan de wielen zonder grip ronddraaien. Hoe meer de bestuurder gas geeft, des te meer de wielen gaan slippen en nog dieper in de modder zullen wegzakken. Bij voortdurende tegenslag moet je het tempo van de p artij dus serieus proberen af te remmen. Op die manier zul je de schade kunnen beperken in afwachting van een beter moment. Je schept daardoor voor jezelf de mogelijkheid de irritaties te boven te komen of te verminderen. Irritaties en spanningen die zijn ontstaan door de onophoudelijke tegenslag die je heeft achtervolgd. Omgekeerd moet je het tempo proberen te verhogen als alles goed gaat. En als je tegenstanders de fout maken zich in jullie tempo te laten meeslepen, zullen zij nog geïrriteerder gaan spele n en daardoor extra gehandicapt worden. * Een klassiek einde van een werpronde. Je hebt nog één boule in de hand terwijl de tegenpartij al zijn boules heeft gespeeld. Je hebt ‘één punt op de grond’, dat wil zeggen, jouw equipe ligt op punt. Speel uiterst voorzichtig als je probeert er nog een punt bij te maken. Pas op dat je het 32


Feuilleton deel XIV punt dat ligt niet verspeelt. Niet zozeer om dat éne punt, dat is van minder belang. Maar waar je voor moet oppassen als je op die manier het punt zou verspelen, is de uitwerking er van op je medespelers en tegenstanders. Je medespelers kunnen er gedeprimeerd en ontmoedigd door raken en je tegenstanders daarentegen juist gestimuleerd, zij zullen weer nieuwe moed en energie verzamelen. Door op zo’n ongelukkige manier een punt te verspe len, zullen de meeste spelers uit het veld worden geslagen en kunnen de fatale gevolgen de gehele partij blijven voortduren. * Je doet mee aan een toernooi of competitie: gebruik tussen de middag slechts een lichte maaltijd en geen of weinig alcohol. Een slechte spijsvertering of een overvolle maag kunnen je tijdens het spelen enorme last bezorgen. Zoek, om je wat te ontspannen en wat anders dan alleen maar boules te ‘eten’, een rustig plekje op zonder al te veel andere bouleliefhebbers in de buurt. Veel petanquespelers hebben tussen de middag, terwijl zij bezig zijn hun eten naar binnen te werken, de slechte gewoonte hun wapenfeiten breed uit te meten of door te gaan met spelen. Op dat ogenblik schieten ze het best en maken ze aan de lopende band carreau’s (carreaux de restaurant genoemd, cafetaria-carreau’s). Al die kletsverhalen moet je allemaal aanhoren. Bespaar je dat ongemak, zoek het meest rustige plekje op om te eten en praat als het even kan over iets anders dan petanque; je zult de middagpartijen met hernieuwde zin te lijf gaan, iets waar je alleen maar plezier van kunt hebben (N.B. het bovenstaande is in het bijzonder van toepassing in Frankrijk waar tussen twaalf en twee uur altijd gepauzeerd wordt, JV).

Loer voortdurend op het moment waarop zich de kans voordoet iets te ondernemen, dat maakt het veel gemakkelijker om op het goede moment toe te slaan en bovendien in je opzet te slagen.

* Er bestaat een oude Provençaalse zegswijze die zegt dat je niet kunt winnen als je met 7 -0 voorstaat. Natuurlijk kun je dan nog verliezen, maar tien tegen één dat je wint. Niemand die deze oude zegswijze gelooft of aanhaalt, zal je van te voren zo maar zeven punten voorsprong geven. In ruil voor een dergelijke voorsprong zou je er vast en zeker in willen gelo ven, zelfs als het noodlot zich in alle mogelijke vormen zou samenspannen tegen je. De reden dat deze zegswijze wordt aangehaald ligt simpelweg in het feit dat een ervaren speler zich nooit laat ontmoedigen, altijd een strohalm zoekt om zich aan vast te kl ampen. Zolang de tegenstander het dertiende punt nog niet heeft gemaakt, mag hij blijven hopen. Ondanks de slechte stand blijft hij in zijn kansen geloven en het gezag van een oud gezegde geeft hem daarbij extra kracht en zelfvertrouwen. * In de loop van een werpronde kan het wel eens voorkomen dat je al je boules moet spelen op een bastaardpunt van de tegenpartij. Maar pas op, je moet altijd één boule schieten om je in te dekken tegen een schot op het but. Plaats nooit al je boules op de eerste van je tegenstanders. Als zij kans zien het but te raken, zouden ze een groot aantal punten kunnen maken. * De ‘contra-carreau’ (dat wil zeggen dat je een boule raakt die vervolgens tot stilstand komt tegen een vlakbij gelegen andere boule) is een van de meest ongelu kkige worpen in het petanque. Maar de ergste ramp die je kan overkomen is een devant-de-boule, dat wil zeggen dat je boule pal voor een boule van de tegenpartij komt te liggen (of andersom). Het sluit en verlamt het verdere verloop van de werpronde. Het is vrijwel onmogelijk om in zo’n situatie nog iets goeds te doen. Probeer het zonder al te veel irritatie te accepteren en stel je er, al naar gelang de omstandigheden, tevreden mee het puntenverlies zoveel mogelijk te beperken. Een devantde-boule is heel lastig te bestrijden; hoe harder je worstelt, des te vaster je komt te zitten. Net zoals een konijn dat in een valstrik is geraakt. 33


Feuilleton deel XIV Wat je in zo’n situatie kunt proberen is om iets langer dan normaal te plaatsen met de bedoeling beide boules uit elkaar te spelen, ‘los te spelen’. Maar doe dat wel met de grootst mogelijke voorzichtigheid, want rondom die boules mag je niets stukmaken. Een zeer ge waagde en weinig toegepaste oplossing is om een keer op het but te schieten. Wat je nooit mag doen is op een devant-de-boule schieten als je tegenstanders meer boules in hun handen hebben dan jullie. Je zou het spel er alleen maar door ‘openmaken’ en je ha ndicap vergroten. Sluit het spel, iets anders zit er niet op. * Een te lange boule die in het voorbijgaan het but raakt en verplaatst, mag je niet als slecht gespeeld beschouwen. Het feit dat de boule het but heeft geraakt, betekent dat hij goed ‘in het spel is’, voor vijftig procent zeer goed gespeeld is. Op het eerste gezicht lijkt het bepalen van de juiste hoeveelheid kracht waarmee je je boule speelt belangrijker dan het feit of je goed in het spel bent, goed recht bent dus. In werkelijkheid is het allebei even belangrijk. * Een probleem dat al veel petanquespelers tot diep nadenken heeft gestemd: moeten we op winst spelen, zelfs als er een wonder voor nodig is, of moeten we op ’safe’ spelen en er een zeker lijkend punt bijmaken? Een korte toelichting is op zijn plaats. Je staat op tien punten, er ligt één punt op de grond en je hebt nog één boule in de hand. Door te plaatsen kun je er gemakkelijk nog een punt bijmaken: dat maakt dus twaalf. Maar door een boule te raken die achter de jouwe verscholen ligt , kun je de partij uitmaken. Tenminste, als je een carreau schiet. Of iedere vergelijkbare situatie waarbij je de keus hebt tussen een gemakkelijk te plaatsen boule of een moeilijk schot. Riskant zelfs, maar waardoor je wel in één klap kunt winnen. Wat je in zo’n geval moet doen is het volgende. Als je een voortdurend overwicht hebt op je tegenstander en deze nog maar weinig punten heeft, plaats dan op verstandige en rustige wijze en maak er een punt bij: ‘Aken en Keulen zijn immers niet op één dag gebouwd’ , of: ‘Beter één vogel in de hand dan tien in de lucht’. Als de tegenpartij sterker is dan jullie en een voorsprong heeft, speel dan op winst, wat de risico’s ook mogen zijn: ‘Je moet het ijzer smeden als het heet is’, of: ‘Wie niet waagt, die niet wint’. * Zoals we in het bovenstaande hebben gezien, zal in de loop van een partij de ene keer met grote behoedzaamheid moeten worden gespeeld, terwijl het op andere momenten onvoldoende is te volstaan met het simpel winnen van het punt of het raken van een boule . In deze laatste gevallen zul je op zoek moeten gaan naar een ‘grote slag’. Daarbij is het echter noodzakelijk om dit soort grote slagen aan te voelen. Je moet leren ontdekken wat er voor mogelijkheden in het spel schuilen. Loer voortdurend op het moment waarop zich de kans voordoet iets te ondernemen, dat maakt het veel gemakkelijker om op het goede moment toe te slaan en bovendien in je opzet te slagen.

Volgende aflevering: hoofdstuk 12: Allerhande adviezen (vervolg).

Colofon Volle zon over het petanque Oorspronkelijke titel: Plein soleil sur la pétanque Uitgegeven door: Editions de la Table Ronde 40, Rue du Bac Paris-7e 1970 Van dezelfde schrijver verschenen in 1984 en 1993 de boeken: Les histoires humoristiques de la pétanque deel I en II Uitgegeven door: Otello Les Taillades Chemin du Puits des Gavottes 84300 Cavaillon, France Volle zon over het petanque Eerste druk: 1984 - Tweede en volledig herziene en uitgebreide druk: 1989 - Derde druk: 1992 Vierde druk: - 1993 Vijfde herziene druk: 2002 Copyright Nederlandse vertaling en bewerking: Jac Verheul, 1989/2002 34


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.