JessaLinea nr. 31

MMER SC

NU

o of cont pr

ENING: RE

? T H E MA ra

MEDISCH INFORMATIEBLAD JESSA ZIEKENHUIS NR. 31 JUNI 2019

JESSA ERKEND ALS ELSO-CENTRUM

20 JAAR NACHTELIJKE HEMODIALYSE

MULTIDISCIPLINAIRE BENADERING PARKINSON WERKT

WERELDAUTORITEIT OVERHANDIGT KWALITEITSLABEL VOOR PROTHESECHIRURGIE AAN KLINIEK VOOR UROLOGIE De Kliniek voor Urologie, de grootste urologenassociatie van het land, wordt erkend als Center of Excellence. De Amerikaanse prof. dr. Steven K. Wilson – een wereldautoriteit in de prothesechirurgie – overhandigde het internationaal kwaliteitslabel op 26 april. De Kliniek voor Urologie telt 12 urologen. Ze zijn verbonden aan het ziekenhuisnetwerk Zuid-West Limburg

STRENGE CRITERIA De erkenning krijg je niet zomaar. Het centrum moest aan tal van strenge criteria voldoen: > Het centrum voert al 5 jaar lang minimaal 50 operaties per jaar uit. > Andere centra verwijzen door voor complexe casussen. > Collega-artsen beschouwen de hoofdchirurg als een belangrijke opinieleider in de prothesechirurgie. > De hoofdchirurg doceert en publiceert klinische artikels in biomedische tijdschriften. > Steven K. Wilson moet minstens 1 keer met de hoofdchirurg van het centrum hebben samengewerkt en getuige zijn geweest van zijn of haar uitstekende vaardigheden.

(Jessa, az Vesalius, Sint-Franciscus en Sint-Trudo).

De Kliniek voor Urologie is de eerste Belgische associatie die het kwaliteitslabel voor prothesechirurgie ontvangt. Tien jaar geleden werden er in ons land zo’n 120 erectieprotheses geplaatst. Vandaag zijn er dat ruim 250 per jaar. Prof. dr.

Koenraad van Renterghem voert ongeveer de helft van de operaties uit.

2 JessaLinea Gescand

prof. dr. Koenraad van Renterghem (links) en prof. dr. Steven K. Wilson

G-SPORTCOACH

Het Revalidatie- en Gezondheidscentrum (ReGo), een

Tinne Vermeiren, G-sportcoach van Parantee-Psylos,

afdeling binnen Jessa, is sinds april 2019 EAPC-geaccre-

is sinds kort elke woensdag aanwezig in het revali-

diteerd. Het EAPC is de Europese Associatie voor Preven-

datiecentrum op campus St.-Ursula in Herk-de-Stad.

REVALIDATIECENTRUM MET EAPC-ACCREDITATIE

GESCAND

REGO HASSELT EERSTE EUROPEES

IN REVALIDATIECENTRUM ST.-URSULA

tieve Cardiologie. Ze behoort als zijtak van het ESC tot de top van de wereld op gebied van research, educatie en

Samen met de therapeuten bekijkt zij welke revalidanten

beleid in cardiovasculaire gezondheid en primaire en

met een beperking interesse hebben om weer te

secundaire preventie.

gaan sporten. Het gaat om zowel ambulante als gehospitaliseerde patiĂŤnten.

Het ReGo behaalde dit kwaliteitslabel voor zijn gespecialiseerde aanpak in cardiale revalidatie en secundaire preventie.

De coach stoomt de revalidanten via

Mede dankzij deze internationale erkenning zal het ReGo zijn

bewegingsprogramma’s klaar om te

expertise verder uitbreiden en delen met andere centra

sporten binnen hun eigen ambities en

gespecialiseerd in hartrevalidatie.

mogelijkheden. Vervolgens gaat ze samen met hen op zoek naar een

Het ReGo heeft de ambitie om deze accreditatie voor het

gepaste sportclub. Tinne Vermeiren is

volledige ReGo-netwerk binnen te halen. Hiertoe behoren

de enige G-sportcoach in Limburg.

ook de cardiale revalidatiecentra van de ziekenhuizen SintFranciscus in Heusden-Zolder en Sint-Trudo in Sint-Truiden.

Tinne Vermeiren

JessaLinea Gescand

3

SAMENWERKINGSPROTOCOL MET POLITIEDIENSTEN EN PARKET Op 26 april 2019 ondertekenden de vertegenwoor-

Specifiek medisch attest

digers van Limburgse algemene ziekenhuizen,

Een concreet gevolg van dit samenwerkingsprotocol

Limburgse politiezones en het Limburgs parket een

is dat een arts het parket kan meedelen dat een

samenwerkingsprotocol. Het doel: nóg efficiënter

lopende zoekactie naar een vermist persoon mag

samenwerken met respect voor het beroepsgeheim.

stoppen, indien deze zich op de spoeddienst bevindt.

De toestemming van de patiënt is in dit geval niet

De noodzaak aan het akkoord drong zich onder meer

nodig. Op die manier worden tijd en kosten gespaard.

op sinds de invoering van de nieuwe Europese privacy-

Een andere nieuwigheid is het ‘specifiek medisch

wetgeving in 2016. Met het protocol leggen de

attest’. Hierin mag de arts medische informatie die

betrokken partijen een aantal heldere afspraken vast

nodig is voor het gerechtelijk onderzoek, delen met

die de interactie tussen politie en gespecialiseerde

de politie. De toestemming van de patiënt blijft in de

spoedgevallenzorg optimaliseren. De Limburgse Orde

meeste gevallen wel vereist.

der Artsen gaf een positief advies.

v.l.n.r.: Philip Pirard (Korpschef Politiezone Limburg Regio Hoofdstad), Guido Vermeiren (Procureur des Konings Parket Limburg en prof. dr. Dirk Ramaekers (Medisch directeur Jessa)

4 JessaLinea Gescand

GESCAND

WAAKMANDEN OP PALLIATIEVE AFDELING De laatste levensdagen van een patiënt wegen ook voor familieleden vaak bijzonder zwaar. Daarom lanceert het palliatief supportteam van het Jessa Ziekenhuis zogenoemde ‘waakmanden’.

“De manden versterken het warme gevoel dat de palliatieve eenheid van Jessa wil creëren”, zegt Marleen Van Overloop, coördinator van het supportteam. “Zo voorzien we een aromatoestel met diverse geuren, puzzels, een deken en zelfs een lampje om een huiselijke sfeer te creëren.”

De manden bevatten ook een informatiebrochure met

Marleen Van Overloop, Lies Vaes en Jurgen Breemans

antwoorden op veelgestelde vragen. Er zitten ook concrete waaktips in, zoals hoe je kinderen kan leren omgaan met een naderend afscheid. Ook voor verpleegkundigen is de

Lees de brochure ‘Waken, hoe doe je dat?’ op www.jessazh.be/palliatievezorgen

infobrochure een handig hulpmiddel.

OVER HANDHYGIËNE

EN MOLLEN

‘Wie is de mol?’ Dat was de centrale vraag in het spel dat de dienst

verlaagd. Een 50-tal medewerkers gedroeg zich gedurende een maand niet volgens de normen van

ziekenhuishygiëne onlangs

handhygiëne. Collega’s probeer-

organiseerde. Het doel: extra

den deze ‘mollen’ te ontmaskeren.”

focussen op de basisvoorwaarden van handhygiëne en de ‘aanspreekcultuur’ in het ziekenhuis verbeteren. Het initiatief kaderde in de achtste nationale campagne rond handhygiëne.

Een zaak van iedereen Ook patiënten en bezoekers werden betrokken. “Zij konden na ontsmetting van de handen meteen in de UV-lichtbak controleren of ze dat goed hadden gedaan. De actie haalde het

“We merkten dat het vaak moeilijk is om collega’s aan te

VRT-journaal”, legt Forier uit. “Het is belangrijk dat we

spreken die de handhygiënevoorschriften niet naleven”,

ziekenhuishygiëne allemaal samen hoog op de prioriteiten-

zegt Anne-Marie Forier. “Met dit spel hebben we de drempel

lijst zetten, in het belang van de patiënt.”

JessaLinea Gescand

5

dr. Johan Vijgen

INHOUD 2

Gescand

25

Kwaliteitsindicatoren intensieve zorgen

7

Voorwoord

26

Dialyse

8

Dossier: zin en onzin van screening

30

Jessa heeft nu ook ELSO-center

13

Nieuwe artsen

32

Uitgelicht: Jessa in beeld

16

Belgisch rapport over hoofd-halscarcinoom

34

MR stressonderzoek van het hart

18

Systematische aanpak evaluatie parkinsonpatiënt

36

Digitaal nieuws

20

Jessa & Wetenschap

38

Plastische microchirurgie bij facialisparalyse

22

Het Vragenkabinet

39

Handige telefoonnummers

nr. 31 - juni 2019

COLOFON VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: vzw Jessa Ziekenhuis, Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt HOOFD- EN EINDREDACTIE: dienst communicatie Jessa Ziekenhuis, Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt tel. 011 33 53 50, jessalinea@jessazh.be in samenwerking met ZINNIG LAYOUT: Sigrid Beunckens DRUKWERK: Chapo www.jessazh.be

info@jessazh.be

www.facebook.com/jessaziekenhuis www.twitter.com/jessaziekenhuis

6 JessaLinea Inhoud

Sinds 25 mei 2018 zijn de nieuwe privacyregels van kracht. Je krijgt daarom de mogelijkheid om aan te geven dat je dit magazine enkel nog digitaal wenst te ontvangen. Vraag dit aan via de (gratis) app ‘Quick Scan’. Scan met je smartphone deze QR-code, je komt meteen op de juiste plek terecht.

OH, OH, IK HEB ZORGEN? Op de valreep publiceerde minister

schap Zorg & Gezondheid bij de grootse

De Block de wet op de locoregionale

eerstelijnsconferentie in 2017 klonk

klinische ziekenhuisnetwerken in het

het nog visionair: de huisarts zou een

Staatsblad. Daarin staat ook het

cruciale rol spelen. De voorzitter van de

principe van ‘co-governance’.

Zorgraad moest bij voorkeur een lokale huisarts zijn. Op 5 april 2019 keurde de

Collega Maggie was sterk overtuigd

Vlaamse regering de erkenning en sub-

van de meerwaarde van artsenbetrok-

sidiëring van de Zorgraden principieel

kenheid in de organisatie van een

goed. Daarin lees je dat de huisarts

klinisch netwerk. Dat lijkt logisch, maar

één van een dozijn ‘eerstelijnszorgaan-

in de laatste rechte lijn van de politieke

bieders’ wordt. Welke rol de huisarts in

besluitvorming is er vanuit de zieken-

de vzw Zorgraad specifiek zal invullen,

huiskoepel nog een tegenoffensief

vind je daarin niet terug.

gelanceerd om de ‘macht’ van artsen in een netwerk te beperken. Maggie gaf

Bij Jessa volgen we de evoluties in de

geen krimp. De ‘co-governance’ zit nu

regelgeving op de voet. Wat co-gover-

stevig in de wet gebeiteld met een

nance betreft, is de overheid welkom

exhaustieve bevoegdheid aan ver-

voor een praktijkbezoek. We hebben

zwaarde adviezen en een verplicht

een sterke reputatie als artsgedreven

consensusmodel. Nostalgische

ziekenhuis. Dat merken we bij elke

aanhangers van het feodalisme slikten

selectiecommissie. Ons consensusmodel

een bittere pil.

tussen bestuur en medische raad wordt als een voorbeeld voor de sector

Co-governance is niet vrijblijvend voor

beschouwd.

artsen. Dat beseffen ook de betere

Hoe het zorgmodel zich zal ontwikkelen hebben we zelf in handen

stuurlui in de huidige medische raden.

Het unieke samenwerkingsmodel dat we

Het toekomstige voorzitterschap van

ontwikkelden samen met de collega’s

de medische netwerkraad wordt

huisartsen van Herkenrode en andere

minstens een deeltijdse bezigheid.

omliggende kringen, is ons erg dierbaar.

Hij/zij kan carpoolen met de medisch

Hoe dat zorgmodel zich zal ontwikkelen

directeurs. Die zullen vaak als een

met de komende ELZ’s (eerstelijnszones)

college ageren.

en het klinisch ziekenhuisnetwerk, hebben we zelf in handen. Een eerste vraag

Een andere wind waait er in Vlaanderen,

daarover vind je in deze editie terug.

dat sinds 2014 bevoegd is voor de organisatie van de eerstelijn. In de

Het zal alleszins met artsen zijn. Of het

officiële beleidsvisie van het Agent-

zal niet zijn.

prof. dr. Dirk Ramaekers

JessaLinea Edito

7

DOSSIER

Zin en onzin van screening “Laat het vooral een persoonlijke keuze van de patiënt zijn”

‘Het is onverantwoord om je

Er zijn wereldwijd tal van studies

Daarnaast zijn er traag evoluerende

niét te laten screenen op

over screening: van ambitieuze

kankers – de schapen – die zich

borstkanker.’ ‘Screening verlaagt

randomized controlled trials (RCT’s)

makkelijk laten vangen in een

het risico op borstkanker en kan

en observationele studies tot grote

screening maar waarvan het

zelfs de aandoening voorkomen’.

meta-analyses. Je zou dus denken

onduidelijk is of ze ooit gezondheids-

‘Screening halveert bovendien

dat het wetenschappelijk ondertus-

problemen opleveren. Bij screening

de mortaliteit van borstkanker.’

sen wel uitgeklaard is, maar toch

krijg je in dit geval een overdiagnose.

Dat zijn de ideeën die onder de

profileren fervente believers en

Daarnaast heb je nog de vals-positie-

bevolking leven, zo blijkt uit

fanatieke non-believers zich met

ve resultaten, waar dan regelmatig

studies. De realiteit is weten-

vaak een imponerende dans van

een invasieve test op volgt. Wist je

schappelijk wel wat complexer

cijfers, tabellen en grafieken.

dat na een vals-positieve uitslag bij

dan dat. Zo bleek op een recent

Intussen verbetert ook de medische

borstkanker de ongerustheid over

symposium over de pro’s en

behandeling van kanker. Mensen

het toch plots opduiken van de

contra’s van screening.

overleven daardoor almaar langer

ziekte tot drie jaar aansleept?”,

met kanker. Niet alleen dankzij

zegt Van den Bruel.

screening. Of ondanks screening, misschien? Op het symposium bracht

“Of screening de mortaliteit doet

prof. dr. Ann Van den Bruel een

dalen, is uiteindelijk nooit aange-

genuanceerd en persoonlijk verhaal.

toond. Onder meer omdat mensen vaak door een andere ziekte sterven

8 JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening

Wolven en schapen

dan door hun opgespoorde kanker.

Van den Bruel is huisarts in Antwerpen

Voor alle duidelijkheid: ik ben niet

en professor huisartsgeneeskunde

tegen screening maar heb wel

aan de KU Leuven. Ze verbindt de

problemen met ‘naïeve’ en ondoor-

dagelijkse praktijk met de weten-

dachte screening. En nu spreek ik

schap. “We weten intussen dat er

even voor mezelf. Laat ik me

snelle agressieve kankers optreden

screenen op borstkanker? Nee.

– zogenoemde wolven – die zo vlug

Cervixcarcinoom? Ja, omdat de

groeien dat ze nooit op tijd door

opsporing van een precancereus

screening worden onderschept.

letsel uitstekende preventie

Van den Bruel: “Dit wordt hoe dan

Betrokken huisarts

nadelen. Colonkanker? Ik twijfel nog.

ook een moeilijk en emotioneel

Die persoonlijke keuze raakt meteen

De eerste cijfers zijn beloftevol maar

gesprek. En ik adviseer nu meteen

aan een ander gevoelig punt in de

we hebben nog onvoldoende zicht

het tegenovergestelde van wat ik

discussie over screening: het

op de eventuele schade.”

daarnet heb gedaan. Zeg in een

bevolkingsonderzoek. Dit stuit in

gesprek met een patiënt nooit wat je

medische kringen regelmatig op

Meer dan statistieken

zelf zou doen als je voor de keuze

kritiek. Niet om de ‘nobele’ doelstel-

Daar zit je dan als arts. Even

van een screening staat. Zoek in het

ling van het onderzoek, wel door de

verslagen als de patiënt. Je had

gesprek wel naar wat hij of zij het

manier waarop de boodschap bij de

recent nog een goed, geïnformeerd

belangrijkst vindt. Misschien is de

bevolking wordt overgebracht.

en helder gesprek over screening.

moeder van de patiënt overleden

Statistisch gezien zat de patiënt niet

door borstkanker en vindt ze een

Van den Bruel: “De overheid inves-

in de risicogroep. Hij of zij wilde zich

screening voor zichzelf daarom

teert fors in zo’n bevolkingsonder-

wel laten screenen maar op basis

belangrijk. Dat staat dan los van het

zoek. Uiteindelijk levert dit ook een

van het gesprek werd besloten het

feit dat – statistisch bekeken – de

goed georganiseerde screening op.

toch maar niet te doen. Voordelen,

meerderheid van de vrouwen die

Jammer genoeg sturen de begelei-

maar ook nadelen, weet je wel? Nu

borstkanker krijgen niet genetisch

dende campagnes de mensen in een

zit de patiënt tegenover je met het

voorbeschikt zijn. Tussen haakjes:

bepaalde richting. Een overheid heeft

verdict: kanker. Een nachtmerrie,

uiteraard is bij de aanwezigheid van

uitstraling en autoriteit: ze is een

voor patiënt en dokter.

BRCA1/2 in het genetisch materiaal

gezaghebbende en voor velen

wel een specifiek opvol-

objectieve bron. Precies daar wringt

gingstraject aangewezen.

het schoentje. Want de overheid

DOSSIER

oplevert, met slechts beperkte

beklemtoont de voordelen maar

prof. dr. Ann Van den Bruel

Ik herinner me bijvoorbeeld

minimaliseert vaak de nadelen van

een patiënte die absoluut

screening. Bovendien wordt de

geen screening op borstkan-

behandelende arts gebypasst. Hij of

ker wilde, omdat een

zij wordt wel op de hoogte gehouden

mogelijke overdiagnose haar

van de resultaten maar pas ná de

afschrikte. Bovendien was ze

screening. Volgens mij – en met mij

eerder al voor een andere

vele anderen – zou de arts al vóór de

kanker behandeld. Eén

screening bij het proces betrokken

kanker in haar leven vond ze

moeten zijn. Bijvoorbeeld met een

meer dan genoeg. De

‘gesprek vooraf’, zodat een evenwich-

beslissing om al dan niet te

tig geïnformeerde patiënt tot een

screenen moet, na overleg

persoonlijk besluit komt. Daarom

met de arts, vooral een

bereiden we momenteel – samen met

persoonlijke keuze van de

Kom Op Tegen Kanker – een nieuwe

patiënt zijn.”

patiëntencampagne voor.

>>

JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening

9

Met onder meer affiches in wachtkamers die zowel de voor- als de nadelen van screening vermelden.

Met de aansporing om met de

Meer levenskwaliteit door vroege opsporing borstkanker

huisarts over screening te praten.

Als dan opnieuw een uitnodiging van Bevolkingsonderzoek in de bus valt, hebben de mensen hopelijk toch al

De immer flamboyante dr. Luc

is de voorbije jaren trouwens steeds

even over de kwestie nagedacht.”

Bonneux is een overtuigd tegen-

meer doelgericht en verfijnd. Dit

stander van screening op borst-

alles heeft een positieve impact op

kanker. Vanachter het spreekge-

de levenskwaliteit van de patiënt.

NIEUW ONDERZOEK?

stoelte fileert hij de vele screening-

Prof. dr. Ann Van den Bruel

studies en komt steevast tot het

Jazeker, er bestaat bij elke vorm van

doceert ook evidence-based

besluit dat de voordelen van

screening een kans op overdiagnose.

medicine aan de KU Leuven. Van

screening verwaarloosbaar klein

Maar dit weegt niet op tegen de

nieuw onderzoek rond screening –

zijn. Er zijn alleen maar nadelen:

voordelen. Bovendien willen wij ons

ook al zijn het hoogwaardige

overdiagnose, bestralingsrisico,

focussen op de individuele patiënt,

RCT’s in plaats van observationele

geen bewezen overtuigende daling

de persoon die tegenover ons zit. We

studies – verwacht ze nog maar

van de mortaliteit. Dr. Nathalie Van

willen liefst dat zij in een zo vroeg

weinig heil.

den Rul, gynaecoloog bij Jessa,

mogelijk stadium de beste behande-

nuanceert.

ling krijgt. Daarom is borstkanker-

“Degelijk onderbouwde studies

screening via een mammografie nuttig,

kosten geld, veel energie en

“Ik wil er toch op wijzen dat een

zeker tussen 50 en 69 jaar. Uiteraard

vooral veel tijd – vaak tot 20 of

daling van de borstkankerspecifieke

na een geïnformeerde keuze.”

zelfs 30 jaar. We zullen het

mortaliteit in de groep van 50- tot

voorlopig moeten doen met de

69-jarigen wel degelijk is

studies die momenteel beschik-

aangetoond. De winst is klein

baar zijn. Bovendien evolueert

(3/1000 borstkankersterftes in

de behandeling van kanker

Vlaanderen) maar het is natuur-

voortdurend. In vele gevallen

lijk wél het hoofddoel van de

wordt de ziekte chronisch. Een

screening”, zegt Van den Rul.

groot aantal mensen zal nog vele jaren relatief comfortabel

“Bij een screening worden vaak

leven met kanker. Door deze

borstkankers in een vroeg

ontwikkelingen vermindert het

stadium opgespoord. Hierdoor is

relatieve belang van screening

de behandeling minder invasief:

en het onderzoek dat errond

minder amputaties, minder

gevoerd wordt.”

chemotherapie, minder okselklierdissecties. De behandeling

10 JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening

DOSSIER

Sportscreening, de controverse nog niet voorbij

Niet alleen de studies rond

dood na inspanning, in de slaap, na

“Screening is met andere woorden

kankerscreening beroeren de

beademing, bij myocarditis enzovoort.

geen vloekwoord. En uiteraard

gemoederen in de medische

Er is ook geen registratiesysteem.”

moeten we niet iedereen screenen,

wereld. Zo is er een rapport uit

alleen de jonge mensen die op een

2015 van het Federaal Kennis-

“In dat opzicht is het advies van KCE

competitief hoog niveau sporten.

centrum voor de Gezondheidszorg

uiterst twijfelachtig. Dat is jammer.

Screening betekent in dit geval:

(KCE) dat tégen een systematische

Het doel van zo’n rapport moet toch

anamnese, klinisch onderzoek en

hartscreening bij jonge sporters

zijn: objectief adviseren. Maar het

een ECG volgens de ‘Seattle Criteria’.

adviseert. “Voor 5 tot 30 % van

lijkt hier alsof het KCE het bespa-

Slechts een klein aantal moet

jongeren zonder hartaandoening is

ringsbeleid van de overheid wil

vervolgens doorverwezen worden

de screening vals-positief”, zo

verantwoorden.”

voor verder onderzoek.”

verdedigt dr. Hans Van Brabant dit advies. “Ze zijn ‘veroordeeld’ om niet meer te sporten.” Bij 25 % wordt de ziekte door screening niet opgespoord en is het resultaat dus vals-negatief.

“Het probleem is dat we op dit ogenblik niet goed weten waarom jonge sporters ‘uit het niets’ een hartstilstand krijgen”, zegt dr. Lieven Herbots, cardioloog in het Jessa Ziekenhuis. “We weten wel dat het voornamelijk om jonge mannen gaat.

Maar voor ons land zijn geen cijfers beschikbaar van plotse dood bij sporters. We hebben geen statistisch overzicht van bijvoorbeeld plotse

JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening

11

PSA niet geschikt voor breed bevolkingsonderzoek De PSA-test wordt al zeven jaar

“De resultaten van de studies staan

ingezet worden. Bij korte levens-

niet meer terugbetaald. Dr. Bram

vaak ter discussie”, zegt dr. Tom

verwachting (<10 jaar) heeft

Spinnewijn verdiept zich bij Domus

Tuytten, uroloog in het Jessa

PSA-screening geen zin.”

Medica in prostaatscreening. Hij

Ziekenhuis. “Er zal altijd een

wijst systematische en opportunis-

spanningsveld blijven tussen

Een knelpunt bij de diagnostiek van

tische screening af, op basis van

statistisch gebonden en persoons-

prostaatkanker is de vaak negatieve

diverse studies. Bovendien

gebonden geneeskunde. Van louter

biopsie bij verhoogde PSA. Een

pleiten, volgens hem, over-

populatiegebaseerd onderzoek

gestegen PSA-waarde betekent

diagnose, biopsie (kans op sepsis)

moeten we hoe dan ook afstappen.”

immers niet altijd prostaatkanker.

en angst (bij 45 % van de patiën-

Tuytten: “Gelukkig is er binnenkort

ten, zelfs na een negatieve

Volgens Tuytten ligt de sleutel van

de mpMRI (multiparametric MRI).

biopsie) tegen screening. Alleen

de screening momenteel bij de

Deze maakt het mogelijk een vrij

voor de goed geïnformeerde

risicoprofilering. “Een PSA-test vanaf

precieze indicatie te geven over de

patiënt tussen 55 en 69 jaar is er

50 jaar is als prognostische tool

eventuele aanwezigheid van klinisch

voor Spinnewijn nog een opening

bijzonder zinvol. Aan de hand van

relevante prostaatkanker. Hierdoor

voor screening.

risicofactoren kan dan verdere

kan vooral bij hoogrisicopatiënten

PSA-opvolging of diagnostiek

een biopsie veel selectiever uitgevoerd worden.”

12 JessaLinea Dossier: zin en onzin van screening

NIEUWE ARTSEN

Dr. Jeroen Lejon

Dr. Karlijn van Halem

Urgentiearts (spoed)

Internist-infectioloog

Dr. Jeroen Lejon behaalde in

Dr. Karlijn van Halem werd tot arts

2013 zijn artsendiploma aan de

opgeleid aan de universiteit van

KU Leuven, waar hij aansluitend zijn

Amsterdam. Binnen haar opleiding

vervolgopleiding Urgentiegenees-

deed ze 3 maanden een co-assistent-

kunde opstartte. De eerste 3 jaar

schap Tropengeneeskunde in het

liep hij stage in het OLVZ Aalst op

Sengerema Hospital in Tanzania.

de diensten urgentiegeneeskunde,

In 2013 startte ze aan het Leids

anesthesie-reanimatie en inwendige

Universitair Medisch Centrum met

geneeskunde. In 2016 trok hij naar

haar opleiding Interne Geneeskunde.

Roeselare: in het AZ Delta draaide

Daar beĂŤindigde ze op 1 april

hij een jaar mee op de afdeling

succesvol haar differentiatie

intensieve zorgen. Ook op de

Infectieziekten. De afgelopen jaren

afdeling pediatrische spoedgevallen

begeleidde ze studenten Genees-

van het UZ Brussel in Jette deed hij

kunde bij Vroege Praktijk Contacten

ervaring op. In RZ Tienen was hij

en gaf ze het vak infectieziekten als

werkzaam op de afdeling spoed en

nascholing voor verpleegkundigen.

heelkunde. Lejon rondt eind juli

De jongste jaren deed ze vooral

2019 zijn zesjarige opleiding tot

onderzoek naar vaccinaties tegen

urgentiearts af op de spoedgevallen-

gele koorts bij reizigers in Neder-

dienst van het UZ Leuven. In

land.

september 2019 start hij in het Jessa Ziekenhuis.

JessaLinea Nieuwe artsen

13

Dr. Ayla Ali

Dr. Xandrine Vanderspikken

Dr. Ciska-Anne Van Keerberghen

Urgentiearts (spoed)

Urgentiearts (spoed)

Nuclearist

Dr. Ayla Ali koos na haar opleiding

Dr. Xandrine Vanderspikken

Dr. Ciska-Anne Van Keerberghen

Geneeskunde aan de KU Leuven

beëindigde in 2013 haar opleiding

studeert in juli af als nucleariste aan

aanvankelijk voor huisartsgenees-

Geneeskunde aan de KU Leuven. Ze

de KU Leuven. Binnen die discipline

kunde. Ze studeerde in 2008 af.

startte meteen met haar specialisa-

verdiepte ze zich aan het UZ Leuven

Met haar brevet Acute Geneeskunde

tie Urgentiegeneeskunde. De eerste

en het UZ Saint-Luc Woluwe in de

deed ze 5 jaar klinische ervaring op

2 jaar werkervaring deed ze op bij

diagnostische en therapeutische

als spoedarts in het AZ Alma Eeklo

Jessa als assistent in de deeldomeinen

domeinen. Ze heeft ervaring met

en het AZ Sint-Lucas Gent. Hierna

gastro-enterologie, cardiologie,

SPECT- en PET-onderzoeken

stapte ze in de opleiding Urgentie-

urgentiegeneeskunde en anesthesie.

waaronder de oncologische en

geneeskunde. De voorbije 4,5 jaar

De volgende 3 jaren vergrootte ze

orthopedische toepassingen én de

liep ze stages in het OLVZ Aalst, het

haar klinische ervaring in de

diverse radionuclidetherapieën. Van

AZ Sint-Lucas Gent, het AZ Sint-Jan

intensieve zorgen, pediatrie,

Keerberghen start in augustus op

Brugge, het AZ Heilig-Hart Lier en

heelkunde en urgentiegeneeskunde

de dienst nucleaire geneeskunde in

tot voor kort in het UZ Gent. Ze

in het ZOL, UZ Brussel en bij Jessa.

het Jessa Ziekenhuis. Ze zal ook

rondt momenteel haar laatste

Vanderspikken heeft binnen de

werkzaam zijn in het AZ Vesalius

opleidingsjaar af. Ze start op

urgentiegeneeskunde een voorliefde

Tongeren.

1 oktober 2019 bij Jessa.

voor intensieve zorgen, prehospitale zorg en simulatieonderwijs. Momenteel rondt ze haar zesde en laatste jaar af als assistent-urgentiegeneeskunde aan het UZ Leuven. Om nog een bijkomende beroepstitel Intensieve Zorgen te behalen, volgt ze nog tot juli 2020 een aanvullende opleiding in het ZOL.

14 JessaLinea Nieuwe artsen

Nieuwe interventiecardioloog DR. YOANN BATAILLE: SPECIALIST IN BEHANDELING ‘CTO’

Sinds 1 april werkt interventiecardioloog dr. Yoann

kortademig en lijdt minder pijn. Bovendien is er steeds

Bataille in het Jessa Ziekenhuis. Met zijn ruime

meer wetenschappelijke evidentie dat de overleving na

expertise bij de behandeling van chronische totale

een CTO-procedure stijgt.”

occlusie (CTO) van de kransslagader versterkt hij het team interventiecardiologen.

Niet elke patiënt met CTO komt voor deze behandeling in aanmerking.

Bataille studeerde aan de Universiteit van Luik (ULg)

“Cruciaal voor een succes-

en verbleef twee jaar in Canada. Daar behaalde hij aan

volle interventie is dan

het Quebec Heart-Lung Institute een fellowship in de

ook een correcte selectie

interventiecardiologie. Tot voor kort werkte hij als

van de patiënten. Hierin

interventiecardioloog in CHR de La Citadelle in Luik.

spelen anatomische

Hij leidde daar een project rond CTO PCI (percutane

criteria maar ook

coronaire interventie). Verder behaalde Bataille in 2015

invaliderende symp-

zijn doctoraat aan de Universiteit van Luik met een

tomen en/of de ernst

proefschrift over CTO. Vanuit zijn wetenschappelijke

van de ischemie een

interesse schreef hij intussen diverse artikels over deze

belangrijke rol. We

subspecialisatie.

beslissen hoe dan ook altijd als een

Bij een CTO is een coronaire arterie gedurende tenminste

team, samen met

drie maanden volledig afgesloten door atherosclerose.

de hartchirurgen,

De CTO PCI is een complexe en hypergespecialiseerde

wat de beste

interventie die deze slagader weer opent.

behandeling voor de patiënt is.”

Beloftevolle ontwikkeling “Ik heb de voorbije acht jaar veel ervaring opgedaan met deze techniek”, zegt Bataille. “Het is een beloftevolle ontwikkeling die in de medische wereld steeds meer aan belang wint. De expertise groeit, het materiaal wordt almaar beter en de succesvolle interventies nemen toe. Het openen van de kransslagader verhoogt de levenskwaliteit van de patiënt. Hij is minder dr. Yoann Bataille

JessaLinea Nieuwe artsen

15

Belgisch rapport over behandeling hoofd-halscarcinoom

De beste cijfers van het land Het Jessa Ziekenhuis levert topzorg af, ook bij

Patiënten met een hoofd-halscarcinoom krijgen vaak een

complexe kankerbehandeling. Dat blijkt uit het

gecombineerde behandeling van radiotherapie, chirurgie

nationaal KCE-rapport over de behandeling van

en chemotherapie. De carcinomen liggen op een delicate

hoofd-halscarcinoom. De overlevingspercentages

plaats, en kunnen de spraak-, slik- en kauwfunctie impac-

van de patiënten behoren tot de beste van het land.

teren. Dat maakt de behandeling complex.

Een continue bewaking van optimale kwaliteitszorg en een multidisciplinaire aanpak liggen aan de basis

Uit het recente KCE Report ‘Kwaliteitsindicatoren aanpak

van dit resultaat.

hoofd- en halskanker’ blijkt dat de overleving van de patiënten na vijf jaar in het Jessa Ziekenhuis op 61,7 % ligt. Dat is duidelijk hoger dan het Belgisch gemiddelde van 49,3 %.

Hogere overlevingskansen De patiënten die een radiotherapeutische behandeling kregen in het LOC – het Limburgs Oncologisch Centrum waarin Jessa als moedercentrum samenwerkt met Ziekenhuis Oost-Limburg – behalen de beste scores van het land.

Van deze groep patiënten leeft 61,7 % nog na vijf jaar – een cijfer dat maar liefst 13,2 % hoger ligt dan het Belgisch gemiddelde.

De patiënten die een ingreep ondergingen voor een hoofd-

16 JessaLinea Belgisch rapport over hoofd-halscarcinoom

halscarcinoom in het Jessa Ziekenhuis hebben met 66,1 %

MULTIDISCIPLINAIR TEAM

ook een beter overlevingsresultaat dan het nationale

Jessa beschikt over een artsenteam met

gemiddelde (60,5 %).

specifieke subspecialisaties voor de behandeling van hoofd-halscarcinomen:

Multidisciplinaire aanpak

> Dr. Annelies Requilé (medische oncologie)

Het LOC is een groot centrum dat ruimte biedt aan

> Dr. Kristof Deben (nko-oncologie)

diverse oncologische, radiotherapeutische en chirur-

> Dr. Jan Jacobs (maxillofaciale oncologie)

gische subspecialisaties.

> Dr. Annelies Maes (radiotherapie-oncologie, nko-oncologie)

De verklaring van het opmerkelijke resultaat is de

> Dr. Bruno Termote (hoofd-halsradiologie)

systematische multidisciplinaire samenwerking tussen

> Dr. Steven Schepers (hoofd-halsradiologie)

radiotherapeuten, oncologen en diverse chirurgische disciplines. De artsen van Jessa (zie kader) hebben wekelijks multidisciplinaire hoofd-halsraadplegingen.

Daarnaast is er tweewekelijks overleg over nieuwe

> Dr. Erika Wisanto (pathologische anatomie) > Dr. Jean-Philippe Cambier (nucleaire geneeskunde) > Dr. Johan Orye (maxillofaciale chirurgie)

patiënten. De artsen volgen de internationale wetenschappelijke ontwikkelingen op de voet. Ze schreven ook handboeken uit met gedetailleerde behandelingsrichtlijnen.

9245 PATIËNTEN IN KCE-STUDIE

“We verliezen de kwaliteit van de zorg nooit uit het oog”,

Volgens de gegevens van het Belgisch Kanker-

zegt dr. Annelies Maes. “Dat geldt bijvoorbeeld voor de

register – dat ruim 98 % van de kankergevallen in

wondzorg tijdens de bestraling. De patiënten zijn

ons land omvat – telde ons land 15 339 patiënten

bovendien omringd door onder meer een voedings-

met hoofd-halskanker in de periode 2009-2014.

deskundige, een wondzorgverpleegkundige en een

Voor 12 536 van deze patiënten luidde de diagnose

sociaal verpleegkundige. Dit maakt het doorgaans

plaveiselcelcarcinoom (histologisch het meest

moeilijke en lange behandelingstraject comfortabeler

voorkomende bij hoofd-halskanker).

voor de patiënt.”

Van deze groep werden er uiteindelijk 9245 opgenomen in de studie. De statusgegevens van deze

Grondige analyses Het KCE Report is een lijvige studie met veel gegevens.

“We rusten nu niet op onze lauweren”, zegt Maes. “We analyseren het rapport grondig en kijken wat we eventueel nog kunnen verbeteren. Zo werd pas een hoofd-halsverpleegkundige aangesteld die de patiënten

patiënten waren beschikbaar tot half december 2017. Zo was een opvolging van minimaal drie jaar mogelijk.

In het rapport zijn 275 patiënten van Jessa opgenomen. Goed voor zo’n 3 % van het totaal.

met hoofd-halskanker begeleidt. Dat is een echte aanwinst. Met het hele team waken we hoe dan ook continu over de kwaliteit van de behandeling.”

JessaLinea Belgisch rapport over hoofd-halscarcinoom

17

bovenste rij: dr. Veronik Slachmuylders, An Dendas, Michelle Poncelet, Louisette Raymaekers onderste rij: dr. Nina De Klippel, Maarten Bossuyt, dr. Peter Soors, Kimberly Cams

Multidisciplinaire aanpak

Systematische evaluatie parkinsonpatiënt

Sinds begin dit jaar evalueert een multidisciplinair team van Jessa het groeiend aantal parkinsonpatiënten. Voor patiënten die vaak verscheidene jaren met de ziekte leven, leidt deze aanpak naar een nog betere behandeling en verhoogde levenskwaliteit.

18 JessaLinea Systematische aanpak evaluatie parkinsonpatiënt

Mensen worden almaar ouder. Hierdoor stijgt het aantal

starten met multidisciplinaire revalidatie in campus

patiënten met de ziekte van Parkinson. Bovendien leven

Sint-Ursula, kinesitherapie en logopedie thuis opstarten,

de patiënten langer met hun aandoening. In dit – door-

hen adviseren over mogelijke loophulmiddelen …

gaans jarenlange – traject is een regelmatige evaluatie aangewezen. Hoe evolueert de levenskwaliteit van de

De evaluatie staat open voor alle patiënten met de ziekte

patiënt? Kan de behandeling of medicatie eventueel

van Parkinson, zowel in vroege als latere fasen.

bijgestuurd worden? Tijdens de consultaties komen deze en andere vragen aan bod, maar tot nog toe gebeurde de evaluatie niet multidisciplinair.

Gerichte bijsturing “Bij een routineconsultatie blijven mogelijke aandachtspunten weleens onder de radar”, zegt dr. Nina De Klippel, diensthoofd neurologie van het Jessa Ziekenhuis. “Daarom

Parkinsonverpleegkundige is absolute meerwaarde voor de patiënt

is een multidisciplinaire evaluatie een krachtig instrument om de behandeling bij te sturen – waar nodig of wenselijk.”

Expertise Sinds kort kunnen parkinsonpatiënten voor zo’n multidiscipli-

In Vlaanderen is deze multidisciplinaire benadering van

naire evaluatie terecht op campus Sint-Ursula in Herk-de-Stad.

parkinsonpatiënten niet vanzelfsprekend. Alleen in het

In ongeveer tweeënhalf uur tijd consulteren ze achtereen-

AZ Delta in Roeselare bestaat een soortgelijke aanpak.

volgens een neuroloog (dr. Nina De Klippel of dr. Peter

In dat ziekenhuis loopt sinds enkele jaren een proefproject

Soors), een revalidatiearts (dr. Veronik Slachmuylders), een

van de federale overheid voor heel Vlaanderen. Het team

logopedist, een ergotherapeut, een kinesitherapeut en een

van Jessa deed er de nodige inspiratie op.

gespecialiseerde verpleegkundige.

Het Jessa Ziekenhuis lanceerde het eigen project zonder De verpleegkundige heeft een parkinsonbijscholing achter

de financiële steun van de overheid. “Het ziekenhuis

de rug. Dit is bijzonder nuttig. Sommige patiënten hebben

draagt de financiering van de parkinsonverpleegkundige

een specifieke behandeling nodig, denk maar aan Deep

voorlopig zelf”, zegt De Klippel. “De aanwezigheid van een

Brain Stimulation (DBS) of de toediening van levodopa via

dergelijk aanspreekpunt voor de patiënt heeft een

een PEG-sonde. Een verpleegkundige is bovendien vaak de

absolute meerwaarde.”

zorgverlener aan wie de patiënten het eerst hun klachten of zorgen uiten.

In het Jessa Ziekenhuis zijn zowat 300 tot 400 patiënten in behandeling voor de ziekte van Parkinson. Op

Betere behandeling

jaarbasis komen allicht zo’n 120 patiënten in aanmer-

De Klippel: “Na de consultaties bespreken we in het

king voor de multidisciplinaire evaluatie. De sessies

multidisciplinaire team de toestand van elke individuele

vinden twee keer per maand plaats. Als nog meer

patiënt. Nu al blijkt dat deze evaluatie de weg effent naar

patiënten zich aandienen, wordt de frequentie ver-

een nóg betere behandeling. We kunnen bijvoorbeeld

hoogd.

JessaLinea Systematische aanpak evaluatie parkinsonpatiënt

19

JESSA, CENTRUM VOOR

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK!

Donoren beter beschermd

De biobanken van het Jessa Ziekenhuis zijn aangemeld en geregistreerd bij het FAGG, conform een recent Koninklijk Besluit. De donoren van menselijk lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek krijgen binnen dit wettelijke kader een betere bescherming.

De wet op biobanken dateert van 19 december 2008.

Een KB van 9 januari 2018 bepaalt nu eindelijk de concrete uitvoeringsmaatregelen hiervan. Zo moest een bestaande biobank zich voor 1 mei 2019 aanmelden bij het FAGG. Na goedkeuring volgt de registratie. De biobanken van Jessa hebben dit proces sinds kort achter de rug.

“We hanteerden al strenge technische en ethische normen maar nu werken we volledig binnen een duidelijk en wettelijk kader”, zegt biobankbeheerder prof. dr. Jean-Luc Rummens.

Anoniem traceerbaar Een belangrijk onderdeel in de wet is de bescherming van de donoren. Elk staal bestemd voor wetenschappelijk onderzoek vereist een informed consent. Het materiaal mag voor geen andere doeleinden gebruikt worden. Het is volledig traceerbaar, maar tegelijk geanonimiseerd.

Dr. Kimberly Vanhees, operationeel manager van de biobanken: “Patiënten moeten zich geen zorgen maken

20 JessaLinea Jessa & Wetenschap

over nieuwsgierige verzekeringsmaatschappijen of werk-

Limburg), een biobanksamenwerking tussen UHasselt, Jessa

gevers. Hun privacy is verzekerd als hun lichaamsmateriaal

en ZOL.

naar een biobank gaat.”

Een biobank mag ook materiaal opslaan dat oorspronkelijk niet voor wetenschappelijke doeleinden is bestemd. Het gaat dan om residuair materiaal van bijvoorbeeld een diagnostische analyse of van na een ingreep. In dit geval is steeds de goedkeuring van een ethisch comité vereist.

We werken volledig binnen een duidelijk wettelijk kader

Onderzoekers die menselijk lichaamsmateriaal willen gebruiken, vragen dit nu aan bij een geregistreerde biobank.

“Een goed uitgebouwde biobank komt het wetenschappelijk

Zo kunnen onderzoekers van het LCRC (Limburgs Clinical

onderzoek ten goede”, zegt Rummens. “Ze helpt mee om tot

Research Center) terecht bij UBiLim (Universitaire Biobank

een beter inzicht te komen in tal van ziekteprocessen.”

prof. dr. jean-Luc Rummens en dr. Kimberly Vanhees

JessaLinea Jessa & Wetenschap

21

Het Vragenkabinet dr. Elie Balligand

Huisartsenpraktijk â&#x20AC;&#x2DC;t Hof in Beringen telt vier huisdokters en twee artsen in opleiding. In dit magazine polst dr. Elie Balligand naar de valproblematiek bij ouderen, de levensduur van nieuwe gewrichtsprotheses en het overleg tussen huisartsenkringen en ziekenhuisnetwerken.

22 JessaLinea Het Vragenkabinet

ZIT JE ZELF OOK MET VRAGEN VOOR JESSA? Mail ze naar communicatie@jessazh.be

VRAAG 1

VALPROBLEMATIEK GERIATRIE Onze patiëntenpopulatie vergrijst. In de komende

wordt opgenomen op de dienst orthogeriatrie zien we ook

decennia blijft dit vermoedelijk fors toenemen. Het

jaarlijks terug via het dagziekenhuis.

aantal vallende ouderen stijgt ongetwijfeld mee. Toch lijkt het dat botbreuken – onder andere door osteopo-

Patiënten die na een val zijn opgenomen in het ziekenhuis

rose – vaak onderbelicht blijven in vergelijking met

en die nood hebben aan revalidatie kunnen terecht op de

andere chronische aandoeningen. Hoe gaat Jessa

gewone afdeling geriatrie. In functie van de capaciteiten en

hiermee om? Wat betekent deze problematiek voor

revalidatienood van de patiënt bieden wij ook revalidatie

wachttijden in de valkliniek? Is een transmurale aanpak

aan op onze GIRA-eenheid (geriatrische intensieve revalida-

een logische zet?

tie afdeling, nvdr.) of op ambulante basis via het dagziekenhuis.”

Dr. Stefan Wynants, dienst geriatrie: “Vallen bij ouderen is inderdaad een niet te onderschatten probleem. Vaak zelfs met nefaste gevolgen voor de mobiliteit, zelfredzaamheid en gezondheidstoestand.

OM OVER NA TE DENKEN Verbeteridee van Elie Balligand

Via de liaison-geriatrie zien wij in het ziekenhuis iedere opgenomen 75-plusser met een risico op

“Misschien is het nuttig om een gezamenlijk symposium te organiseren?”

vallen. We adviseren om het valrisico in te dijken en doen ook aan osteoporosescreening om de gevolgen van een

Stefan Wynants:

eventuele val te beperken. Hier ligt nog een belangrijke rol

“We houden in november een symposium over pre-

voor de huisarts. Hij of zij kan deze screening al doen nog

en rehabilitatie van de oudere patiënt. Alle Limburgse

vóór deze patiënten zijn opgenomen in het ziekenhuis. De

huisartsen krijgen hiervoor een uit-

veelheid aan medicatie die deze patiënten vaak nemen, is

nodiging. We staan er zeker voor open om in de

een belangrijk aandachtspunt. Hiervoor kan in overleg

toekomst samen met de huisartsen een symposium

eventueel een polyfarmaciescreening gebeuren in het

te organiseren.”

dagziekenhuis. De oudere patiënt die met een heupfractuur

JessaLinea Het Vragenkabinet

23

VRAAG 2

ORTHOPEDIE

VRAAG 3

OVERLEG TUSSEN HUISARTSENKRINGEN EN ZIEKENHUISNETWERK

Artrose tast de levenskwaliteit sterk aan. Als patiënten in aanmerking komen voor een gewrichtsprothese hebben we de neiging om alles zo lang mogelijk uit te

Er is regelmatig overleg tussen de huisartsenkringen en

stellen. Onder andere door de levensduur van de pro-

het ziekenhuisnetwerk. Toch is het voor de huisartsen

these. Hoe zit het met de huidige ‘nieuwe’ materialen?

nog wat zoeken naar een invulling hiervan op langere

Kunnen patiënten hiermee langer actief blijven? En in

termijn. Hoe ziet het ziekenhuisnetwerk dit? Is het de

welke mate beperkt dit de levensduur van de prothese?

bedoeling om dit overleg te verankeren? Of worden de zorgraden (cfr. vorming eerstelijnszones) in de toekomst

Dr. Wilfried Schollen, orthopedist:

de geprefereerde gesprekspartner van het netwerk?

“Prothesechirurgie is altijd een mogelijkheid, nooit een verplichting.

Prof. dr. Dirk Ramaekers, medisch

We zien meer en meer ‘jongere’

directeur: “Het regelmatig overleg

patiënten met een erg invaliderende

tussen huisartsenkringen en de

artrose. Voor hen is een prothese

artsen van het zich ontwikkelende

vaak de enige optie om hun actief

klinisch ziekenhuisnetwerk toont al in

leven terug te krijgen.

diverse concrete dossiers zijn

De problematiek van de actieve patiënt die met zijn prothese nog wil sporten, reizen, werken … zet ook de

meerwaarde. Het laat al toe om op basis van de verwachtingen van onze

orthopedische wereld aan het denken. De veranderingen in

verwijzers uniforme, goed afgestemde, praktische oplossin-

chirurgische techniek zijn een eerste belangrijke factor in

gen te vinden. Samen denken we ook na over zorgconcepten.

beter bewaarde mobiliteit en kracht na prothesechirurgie.

En over welke rol elk van ons straks zal opnemen.

Denk maar aan de direct anterieure toegangsweg die in onze dienst sinds 2011 bijvoorbeeld wordt toegepast bij

Na de officiële erkenning van het ziekenhuisnetwerk willen

primaire heupprothesechirurgie.

we dit overlegtype zeker verder structureel verankeren. Het biedt immers een opportuniteit om samen een zorgmodel

Recente literatuur leert ons dat de levensduur van de

uit te tekenen waarin we optimaal de verantwoordelijkheid

huidige generatie protheses duidelijk toeneemt. Gemiddeld

voor de gezondheid van de patiënten en burgers van een

20 tot 25 jaar. We stellen ook vast dat een actief leven de

grote regio kunnen opnemen.

levensduur van de prothese niet fundamenteel beïnvloedt.

Uit een recent review-artikel in de Acta Orthopaedica blijkt

Of de huisartsen zich willen laten vertegenwoordigen door

dat zwemmen, wandelen, fietsen, zelfs tennis, vaak

hun kring – of door een toekomstige zorgraad of andere

mogelijk blijven. De mogelijkheden zijn niet onbeperkt, maar

structuur – is een vraag waar de huisartsen best zelf op

met de huidige materialen en technieken kan een actief

antwoorden. Voor de ziekenhuisartsen zijn de huisartsen

leven na prothesechirurgie alleen maar worden aangeraden.”

de geprefereerde gesprekpartner. Straks zullen er sowieso meer zorgverleners dan nu (digitaal) een gemeenschappelijk dossier van een patiënt behartigen.”

24 JessaLinea Het Vragenkabinet

Kwaliteitsindicatoren

intensieve zorgen Wat zijn de sterke punten van de

Collega Maarten Plessers: “Van

zal blijken dat er nog ruimte voor

Intensieve Therapie Eenheden

de ITE-patiënten zijn er veel data

verbetering is. Met deze objectieve

(ITE) in het Jessa Ziekenhuis? In

digitaal beschikbaar, onder meer in

indicatoren kunnen we doelgericht

welke domeinen is er nog

het elektronisch patiëntdossier dat

acties ondernemen.”

verbetering mogelijk? Dat moet

de Intensieve Therapie Eenheden

blijken uit de permanente meting

gebruiken (Metavision). Dat is een

Digitaal Q-dashboard

‘kwaliteitsindicatoren ITE’, een

belangrijk voordeel om bijkomende

Het doel is om in een tweede fase

onderzoek dat kadert in het

registratielast te beperken. Vijf

nog een aantal bijkomende kli-

beleidsplan van de cluster

masters in de verpleegkunde hebben

nische indicatoren te ontwikkelen.

kritieke diensten.

zich geëngageerd om deze indicatoren uit te werken. Dat biedt hun ook

Plessers: “Monitoring en opvolging

Met het project gaat Jessa na hoe

de kans om zich verder te ontwikke-

van resultaten via een digitaal

het de zorgkwaliteit op de Inten-

len binnen een specifiek domein.”

Q-dashboard zou hier een enorme

sieve Therapie Eenheden nog

meerwaarde betekenen. In de

verder kan verbeteren. Het

Streefwaarden worden bepaald op

toekomst is ook benchmarking

onderzoek richt zich daarbij op

basis van de huidige wetenschap-

binnen het netwerk mogelijk. Zo leren

indicatoren die als een maatstaf

pelijke literatuur. Geuns: “Mogelijk

we van elkaar via best practices.”

voor de kwaliteit van de geleverde zorg kunnen worden beschouwd.

Focus op vier indicatoren “Na overleg met het medisch diensthoofd, verpleegkundigen en het clustermanagement selecteerden we in eerste instantie vier indicatoren”, zegt Tom Geuns, stafmedewerker kwaliteit en patiëntveiligheid in het Jessa Ziekenhuis. “Het gaat om incidenextubatie, heropname ITE binnen 48 uur en valincidenten.”

v.l.n.r.: Maarten Plessers, Laura Boden, Tom Geuns en dr. Michiel Van Tornhout

JessaLinea Kwaliteitsindicatoren intensieve zorgen 25

Davy Alentyns

Twintig jaar nachtelijke hemodialyse in het Jessa Ziekenhuis

“Als mijnwerkers ’s nachts door de gangen”

Exact twintig jaar geleden ging het Jessa Ziekenhuis van start met nachtelijke hemodialyse. In het begin voelde het aan als een avontuurlijk traject, vandaag is het een comfortabele routine.

26 JessaLinea Twintig jaar nachtelijke hemodialyse in het Jessa Ziekenhuis

DIALYSE

Jessa biedt nu plaats aan tien patiënten voor nachtelijke hemodialyse op maandag, woensdag en vrijdag. Dat is voorlopig de maximumcapaciteit. Er is een lange wachtlijst met patiënten die op nachtelijke dialyse willen overschakelen.

“De patiënten met nachtelijke dialyse hebben overdag veel meer vrijheid”, zegt dr. Bart De Moor, nefroloog in Jessa.

“Bovendien krijgen ze ’s nachts een ‘dubbelduur’-dialyse van acht uur. In vergelijking met de vier uur in het dialyse-

Davy Alentyns

centrum overdag levert dit doorgaans een betere klaring op. Bij ultrafiltratie wordt ook het onttrekken van vocht

Al 20 jaar nachtdialyse

aan het lichaam over een langere periode gespreid. Dit

Davy Alentyns uit Genk - nu 45 jaar - is al op zijn

heeft een minder negatieve invloed op onder meer de

zeventiende met dialyse begonnen. In de loop

bloeddruk.”

der jaren mislukten diverse pogingen tot niertransplantatie. Daarom koos hij in 1999 opnieuw voor dialyse. Het Jessa Ziekenhuis was

Ik draag door mijn ziekte al jaren een zwaar rugzakje mee.

Maar ik heb dat omgebogen tot iets positiefs, onder meer door de Patiëntambassade

pas gestart met nachtdialyse en Davy was er meteen bij. Maandag, woensdag en vrijdag verblijft hij van 21.30 tot 5.30 uur in het dialysecentrum. Overdag gaat hij gewoon werken. Intussen heeft Davy Alentyns een zoon van tien jaar.

“Hij begon zich op een bepaald moment vragen te stellen”, legt Davy uit. “Waarom gaat papa drie keer per week ’s nachts naar het ziekenhuis?

Voor medicijnen? En wordt hij dan in slaap

Na twintig jaar zijn de nachtelijke dialyses in het Jessa

gedaan? Uiteindelijk is hij een avond meegeko-

Ziekenhuis een vertrouwde routine, zowel voor dokters

men. De dokter en ik hebben mijn zoon uitleg

en verpleegkundigen als voor patiënten. “Toen we ermee

gegeven. Dat heeft hem gerustgesteld.”

startten was dat wel anders”, zegt De Moor, die van in het begin bij de nachtelijke dialyse betrokken was. “Ik zie de

Davy maakt, samen met Annemie Reeckmans

verpleegkundigen nog met hoofdlampen door de zaal

(lees getuigenis bij thuishemodialyse) deel uit

lopen – als mijnwerkers – om te checken of alles wel veilig

van de Patiëntambassade. Tegenover een groep

en probleemloos verliep. De alarmen van de apparatuur

studenten van UHasselt getuigt hij over zijn

stonden op een geluidloos signaal en de ruimte was niet

leven als nierpatiënt.

verlicht, om de slaap van de patiënten niet te verstoren.

Dat was best wel avontuurlijk.”

JessaLinea Twintig jaar nachtelijke hemodialyse in het Jessa Ziekenhuis 27

Annemie Reeckmans

Al twee jaar thuishemodialyse mogelijk bij Jessa

Thuis aan de kunstnier Het Jessa Ziekenhuis ging twee jaar geleden van start met thuishemodialyse.

Tot nog toe werden hiervoor 15 patiënten opgeleid, twee bijkomende patiënten volgen momenteel nog een opleiding. Geen enkel ziekenhuis in Vlaanderen heeft zoveel patiënten die thuis aan de kunstnier gaan.

28 JessaLinea Al twee jaar thuishemodialyse mogelijk bij Jessa

DIALYSE

In vergelijking met geplande sessies in het ziekenhuis heeft thuishemodialyse tal van voordelen. “De patiënt krijgt eerst een screening en een opleiding waarmee hij onder andere leert omgaan met de apparatuur. Daarna kiest hij zelf wanneer en hoe vaak hij aan de kunstnier gaat”, zegt dr. Tom Cornelis, nefroloog in het Jessa

Annemie Reeckmans

Ziekenhuis. “Voorwaarde hierbij is natuurlijk wel dat de patiënt de minimumvereisten respecteert: tenminste

“Eindelijk weer plannen voor gezin”

12 uur dialyse per week en nooit meer dan één dag een

Annemie Reeckmans uit Laakdal staat al ruim

dialyse overslaan.”

acht jaar op de wachtlijst voor een nieuwe nier.

Onder meer haar antistoffen bemoeilijken een

De patiënten zijn doorgaans heel enthousiast over hun

transplantatie. Ze heeft dan ook een vrij zware

thuishemodialyse. Hun levenscomfort stijgt, ze voelen

tijd achter de rug. De dialyses in het ziekenhuis

zich vitaler door de geïndividualiseerde dialyse die onder

maakten er het gezinsleven niet makkelijker op,

meer betere klaring geeft.

met een zoon (nu 8,5 jaar) en een echtgenoot die voor zijn werk van en naar Vilvoorde pendelt.

Gestegen levenskwaliteit Cornelis: “Die tevredenheid blijkt ook uit de cijfers. Met

“Maar met de thuishemodialyse ben ik niet meer

een KDQOL-vragenlijst (Kidney Disease and Quality of

gebonden aan de schema’s van het ziekenhuis. Ik

Life, nvdr.) peilden we naar de levenskwaliteit van

kan veel meer dingen plannen voor en met het

patiënten met thuishemodialyse. Ze vulden de vragenlijst

gezin, vooral omdat ik de dialyse ’s nachts

in bij de start en het einde van hun opleiding en nog eens

uitvoer. We hebben daarvoor een aparte slaapka-

na zes maanden hemodialyse thuis. Vrijwel iedereen gaf

mer ingericht. In het begin vond onze zoon dat

een opmerkelijke stijging van de levenskwaliteit aan.”

wat vreemd, maar nu helpt hij graag mee bij de

(zie infografiek)

voorbereiding van de dialyse.”

Niet elke nierpatiënt komt in aanmerking voor een thuishemodialyse. Daarom is er vooraf de screening, gevolgd door een gesprek. De voorbereiding van de

90,00

dialyse en de bediening van de apparatuur kunnen

85,00

moeilijke drempels zijn. “Die apparatuur neemt ook vrij

80,00

veel ruimte in beslag”, zegt coördinator thuishemodialyse Yvan Bollen. Vooral de component voor de waterspoeling is vrij groot. Niet iedereen wil een ziekenhuis in eigen

75,00 70,00 65,00 60,00

huis.” Voor elke dialyse is zeventig tot honderd liter water

55,00

vereist. De patiënten krijgen een vergoeding voor het

50,00

extra verbruik van water en elektriciteit thuis.

MEDIAAN LEVENSKWALITEIT

start opleiding

einde opleiding

6 maanden thuis

JessaLinea Al twee jaar thuishemodialyse mogelijk bij Jessa 29

Jessa heeft nu ook

ELSO-center v.l.n.r.: dr. Michiel Van Tornout, dr. Alaaddin Yilmaz,

Het ECMO-team van Jessa is geregistreerd

dr. Philippe jr. Timmermans en Jeroen Lehaen

als ELSO-center (Extracorporeal Life Support Organization). Nooit eerder kreeg een niet-universitair ziekenhuis in Vlaanderen deze erkenning. Het multidisciplinaire ECMO-team wil de goede resultaten van haar geĂŻntegreerde zorg binnenkort meten met de interna tionale ECMO-gemeenschap.

30 JessaLinea Jessa heeft nu ook ELSO-center

Extracorporele membraanoxygenatie (ECMO) is een

vier ECMO-toestellen, waarvan er altijd één ‘gebruiksklaar’

behandelingstechniek die de long- en/of hartfunctie

staat voor acute gevallen.

tijdelijk (van enkele uren tot maximaal ongeveer drie weken) overneemt. Het is een variant van de klassieke

“We hebben intussen een intern ECMO-handboek uitge-

hart-longmachine.

schreven”, zegt Timmermans. “Dit bevat duidelijke richtlijnen en protocols, ook voor de verpleegkundigen. Zo

Bij ECMO zijn er twee types van behandeling: veno-arteri-

wordt duidelijk wanneer ECMO aangewezen is en wan-

ële (VA) en veno-veneuze (VV). De VA-behandeling wordt

neer niet. Bovendien krijgt de patiënt hiermee de best

ingezet bij cardiorespiratoire insufficiëntie; de VV-behan-

mogelijke ECMO-zorg.

deling is bestemd voor geïsoleerd respiratoir falen.

Jessa is voorlopig het enige ziekenhuis in Vlaanderen dat ECMO redt levens, bijvoorbeeld bij een zware hartaanval,

ECMO zo gestructureerd aanpakt. De resultaten zijn door

levensbedreigende ritmestoornissen of pneumonie (zoals

deze geïntegreerde zorg zodanig verbeterd, dat we ze

complicatie bij influenza). Ook bij patiënten die wachten

willen meten met de internationale ECMO-gemeenschap

op een left ventricular assist device (LVAD, een lange-

via ELSO-lidmaatschap. Dat geeft onze patiënten het

termijnkunsthart) speelt ECMO een belangrijke onder-

vertrouwen dat een state-of-the-art behandeling beschik-

steunende rol.

baar is. Daarnaast is het een middel om onze sterkes en eventuele tekortkomingen beter te identificeren.”

Het doel is onophoudelijk te verbeteren en te optimaliseren

ELSO ELSO (Extracorporeal Life Support Organization) is een internationaal consortium van zorginstellingen dat de ontwikkeling van innovatieve therapieën en de multidisciplinaire aanpak bij falende organen

Gestructureerde aanpak

(hart en longen) stimuleert. Vanuit de ELSO-centers

ECMO is een complexe vorm van zorg. Ze wordt bij

wereldwijd verzamelt de organisatie een grote

voorkeur door een gespecialiseerd en multidisciplinair

hoeveelheid gegevens over ECMO en deelt ze de

team uitgevoerd. Het Jessa Ziekenhuis ging in 2016 met

knowhow en expertise onder haar leden. Zo wil

een geïntegreerd ECMO-protocol van start en heeft dus

ELSO de behandeling met ECMO onophoudelijk

zo’n team. Het bestaat uit dr. Philippe jr. Timmermans

verbeteren en optimaliseren. Het Jessa Ziekenhuis

(cardioloog-intensivist), dr. Michiel Van Tornout (anesthe-

is als enige niet-universitair ziekenhuis in Vlaan-

sist), dr. Alaaddin Yilmaz (cardiothoracaal chirurg) en

deren geregistreerd als ELSO-center.

Jeroen Lehaen (perfusionist). Jessa beschikt in totaal over

JessaLinea Jessa heeft nu ook ELSO-center 31

Uitgelicht:

Jessa in beeld 450 kinderen lieten hun knuffel onderzoeken in het Teddy Bear Hospital.

2/3/2019

Jessa en de Huisartsenkring Herkenrode ontvingen in de Corda Bar in Kiewit de Limburgse huisartsen om te klinken op het nieuwe jaar.

20/1/2019

Scan me

Het kinderpijnteam nodigde dr. Piet Leroy,

en bekijk ons jaaroverzicht

kinderintensivist bij UMC+ Maastricht, uit als gastspreker op zijn infosessie voor alle Limburgse pijnverpleegkundigen.

22/1/2019

JAAROVERZICHT JESSA 2018

32 JessaLinea Uitgelicht: Jessa in beeld

Tijdens het Jessa & Wetenschap-symposium â&#x20AC;&#x2DC;Zin en Onzin van Screeningâ&#x20AC;&#x2122; beantwoordt een artsenpanel publieksvragen. v.l.n.r.: dr. Tom Tuytten, dr. Nathalie Van den Rul, dr. Luc Bonneux, dr. Lieven Herbots, dr. Bram Spinnewijn, dr. Hans Van Brabant en dr. Ann Van den Bruel

16/3/2019

20 jaar nachtdialyse, dat mag gevierd worden. Het team van het eerste uur, v.l.n.r.: Jos Dams, dr. Bart De Moor, Marcella Bammens, dr. Koen Stas, Regina Colson en Riet Vanwyck

19/4/2019

Dr. Carl Dierickx (tweede van links) en zijn team vierden 25 jaar schouderchirurgie in campus Virga Jesse.

1/4/2019

JessaLinea Uitgelicht: Jessa in beeld 33

MR stressonderzoek van het hart

Een performante opsporingsmethode voor myocardischemie In nauwe samenwerking met de cardiologen biedt de dienst radiologie van Jessa alle modaliteiten van de hartbeeldvorming aan. Daarom is de dienst nu ook gestart met MR stressonderzoeken voor de opsporing van myocardischemie.

34 JessaLinea MR stressonderzoek van het hart

Zoals bij elk MR-onderzoek wordt de patiënt in de MR-

Prognostische waarde

tunnel geschoven. Vóór het onderzoek krijgt hij of zij een

Begin februari publiceerde het medische tijdschrift JAMA

infuus in elke arm geprikt. Via het ene wordt gadolinium-

Cardiology een grote Amerikaanse studie*. Hierin werden

contraststof toegediend, via het andere adenosine. Deze

meer dan 9000 patiënten tot tien jaar lang opgevolgd. Uit

laatste stof veroorzaakt na 3 minuten een vasodilatatie

deze studie blijkt dat de stressperfusietest met MR belang-

waarbij ischemische zones in de hartspier kunnen worden

rijk kan zijn om de prognose in te schatten. Deze methode

opgespoord.

zal dan ook de volgende jaren ongetwijfeld aan belang

“Deze stressperfusietest is niet-invasief en duurt in

winnen.

principe ongeveer een halfuur”, zegt dr. Olivier Ghekiere, radioloog in het Jessa Ziekenhuis. “Het is een ambulant

MR stressonderzoek van het hart bij een 58-jarige

onderzoek, met vrijwel geen risico’s en zonder RX-straling.”

patiënt**

De diagnose van een coronaire vernauwing gebeurt meestal met een coronarografie of een CT coronarografie-onderzoek. Blijkt daaruit dat de patiënt een ernstige vernauwing heeft, dan wordt ofwel een katheter opgeschoven tot voorbij de stenose om het bloedvat open te maken met

A

B

C

een ballon. Ofwel wordt de patiënt verwezen voor bypasschirurgie. Bestaat er twijfel over de ernst van de vernau-

Tijdens adenosine-perfusie is er een hypo-intens perfusie-

wing, dan vindt een instantaneous free-wave ratio (iFR) of

defect in de linkerventrikel voorwand op de korte-as

een fractional flow reserve-meting (FFR-meting) plaats om

oriëntatie opname (witte pijl in figuur A), niet aanwezig

myocardischemie op te sporen.

tijdens de perfusie-opnamen in rust (figuur B), en overeenkomend met myocardischemie in het stroomgebied

Microvasculaire problemen

van ide LAD (left anterior descending coronary artery).

Bij sommige aandoeningen zoals suikerziekte blijven de

Coronarografie-onderzoek vertoont een matiggradige

grote bloedvaten gespaard terwijl de kleine bloedvaten het

vernauwing in de LAD-arterie (witte pijl in figuur C);

hard te verduren hebben.

invasieve FFR-meting was positief en de patiënt werd gerevasculariseerd door stentplaatsing.

“Het perfusieonderzoek kan erg nuttig zijn voor bijvoorbeeld diabetespatiënten”, zegt dr. Lieven Herbots, die als Jessa-cardioloog regelmatig patiënten naar Ghekiere doorverwijst. “Deze mensen hebben vaak microvasculaire problemen, die niet zichtbaar zijn op een klassieke film van de bloedvaten rond het hart. Deze nieuwe scan toont aan hoe de doorbloeding in het hartspierweefsel verloopt.”

Referenties: *JAMA Cardiol. 2019;4(3):256-264. ** Int J Cardiovasc Imaging 2019; 35(3):559-568

JessaLinea MR stressonderzoek van het hart 35

Stuur je verwijsbrieven digitaal naar Jessa Binnenkort kunnen huisartsen hun verwijsbrief digitaal

Berichten belanden op basis van het rijksregisternummer

doorsturen naar het ziekenhuis en de arts-specialist

meteen in het juiste patiëntendossier. Dat versnelt de

vanuit hun eigen elektronisch medisch dossier via

werking én vermindert de papierverspilling. Patiënten

e-healthbox. In de huisartsenpakketten CareConnect en

kunnen bovendien hun verwijsbrief niet meer vergeten.

HealthOne is er een e-form ‘Verwijsbrief Jessa Ziekenhuis’ beschikbaar. Daktari en mogelijk nog andere

Na een eerste testfase met enkele key users volgt een

pakketten volgen later in een tweede fase.

grote communicatiecampagne voor huisartsen. Zowel via mail als de huisartsenkringen, het Jessa Zorgverlenersportaal en de website. Elke huisarts ontvangt binnenkort een handleiding met stappenplannen en screenshots. Zo kan iedereen er vlot mee aan de slag.

Resultaten uitstrijkjes

automatisch naar de huisarts Sinds enkele weken krijgen huisartsen automatisch een

“Op verzoek van de huisartsenkringen krijgen nu ook de

kopie van het verslag van de uitstrijkjes van hun

huisartsen systematisch een verslag van het uitstrijkje”,

patiënten. Tot voor kort ontving enkel de aanvragende

zegt dr. Katrin Wouters, diensthoofd pathologische

arts/gynaecoloog het verslag. Hij of zij kon dan wel nog

anatomie. “Tenzij de patiënt uitdrukkelijk vraagt om dit niet

handmatig aangeven of er ook een kopie naar de

te doen.”

huisarts zou verzonden worden.

De artsen geven doorgaans zelf aan of ze de verslagen in analoge (brief) of digitale vorm wensen te ontvangen.

36 JessaLinea Digitaal nieuws

INNOVATIE

Patiënt regelt afspraak met Jessa-arts via smartphone Jessa lanceert begin juni MijnJessa, een handige app

liteiten voor de toekomst. Naast het consultatiebeheer

waarmee patiënten zelf hun consultaties bij de

biedt de app ook de mogelijkheid aan zwangere vrouwen

Jessa-artsen vastleggen, annuleren of wijzigen.

om de resultaten van hun NIPT in te kijken.

Tot voor kort konden patiënten alleen telefonisch of via

De applicatie is grotendeels ontwikkeld op de IT-afdeling

de afsprakenbalie hun consultaties bij de Jessa-artsen

van het Jessa Ziekenhuis, na een bevraging bij patiënten-

regelen. “Voortaan kunnen ze een groot deel van hun

verenigingen. Uiteraard ging bijzondere aandacht uit

consultaties via de app vastleggen”, zegt Thijs Nelis,

naar beveiliging en privacy.

stafmedewerker van de medische directie. “Alleen in een beperkt aantal gevallen is dat niet mogelijk. Bijvoorbeeld

Thijs Nelis: “Aan MijnJessa kunnen later nog andere

bij een subspecialisme als cardiochirurgie, waar de

functies toegevoegd worden – bijvoorbeeld informatief

patiënt via een specialist wordt doorverwezen.”

materiaal, een patiëntbevraging of een dagboekfunctie.

De app is in de eerste plaats een aanvulling op de

Jessa telt jaarlijks ongeveer 200 000 unieke patiënten.

interactie met onze zorgverleners.”

“Alle patiënten die al een contact in het ziekenhuis hebben en van wie we het e-mailadres en telefoonnum-

MijnJessa is geschikt voor

Android en

iOS

mer kennen, kunnen een login aanvragen. Overigens kunnen patiënten de consultaties vanaf juni ook met de pc beheren via www.mijn.jessazh.be.”

Via het zorgverlenersportaal legt ook de huisarts voortaan vlot een afspraak voor zijn of haar patiënt vast.

Datzelfde portaal geeft bovendien aan of zijn of haar patiënt een afspraak maakte. Een consultatie aanvragen kan natuurlijk ook nog altijd gewoon telefonisch of via

AFSPRAKEN

HISTORIEK

JESSA ZIEKENHUIS

PERSOONLIJKE GEGEVENS

de afsprakenbalie.

Ontwikkeld na bevraging MijnJessa is een patiënttool met interessante functiona-

MEDISCHE GEGEVENS

JessaLinea Digitaal nieuws 37

Plastische microchirurgie

beste behandeling bij facialisparalyse

Een platysma-transfer ter vervan-

orbicularis oculi. Negen maanden

belangrijke reden van succes bij dit

ging van de musculus orbicularis

later werd op die plaats een platysma

type ingreep. “Niet voor niets is het

oculi is de meest geschikte

getransfereerd op de neurovasculaire

principe van like with like een

methode bij de behandeling van

vaatsteel (pedunculus). De revascu-

gouden standaard in de plastische

een langdurige facialisparalyse.

larisatie gebeurde via de temporale

chirurgie”, besluit Guelinckx.

Dat blijkt uit een studie die prof.

vaten.

dr. Paul-Julien Guelinckx heeft gepubliceerd in Plastic and

Opnieuw knipperreflex

Reconstructive Surgery Global

De resultaten van deze ingreep zijn

Open.

bijzonder goed: 87 % van de patiënten kan hun oog adequaat

Guelinckx is een autoriteit op vlak

sluiten en 62 % vertoont opnieuw

van reconstructie met zenuw- en

een knipperreflex. Ook op esthetisch

spiertransplantatie bij facialispara-

vlak is de ingreep geslaagd. De

lyse. In het Jessa Ziekenhuis maakt

patiënten zijn doorgaans dan ook

hij deel uit van de dienst plastische,

erg tevreden.

esthetische en reconstructieve geneeskunde.

Guelinckx: “Opnieuw knipperen met de oogleden of de ogen weer

In zijn studie nam Guelinckx 24

(volledig) kunnen sluiten, heeft een

patiënten met langdurige aange-

gunstige impact op de levenskwali-

zichtsverlamming op bij wie hij

teit. De alternatieven, zoals de

tussen 2004 en 2014 ingrepen

implantatie van goudgewichtjes in

uitvoerde. De behandeling verliep

het ooglid, ervaart de patiënt als

telkens in twee stappen. Eerst werd

minder positief.”

een CFNG (Cross Facial Nerve Graft) uitgevoerd. Dit is een transplantatie

Het platysma en de musculus

van de gezichtszenuw naar het

orbicularis oculi hebben een soort-

‘defecte’ deel van de musculus

gelijke weefselstructuur. Dat is een prof. dr. Paul-Julien Guelinckx

38 JessaLinea Plastische microchirurgie beste behandeling bij facialisparalyse

INGEBLIKT

Filmpje Nieuw bevallingsbad

HANDIGE TELEFOONNUMMERS JESSA Callcenter medische beeldvorming 011 33 55 66

011 33 79 79 Callcenter (voor afspraken) 011 33 55 77 Abdominale heelkunde 011 33 75 00

In het Jessa Ziekenhuis bevallen jaarlijks zo’n 1600 vrouwen.

Ongeveer 5 % kiest voor een onderwatergeboorte. De vraag

Cardiologie 011 37 35 65 Cardiothoracale en vasculaire heelkunde 011 33 71 00

om zo natuurlijk mogelijk te bevallen stijgt. Daarom investeert Jessa in een nieuw bevallingsbad.

“We gebruiken het bad alleen voor

Endocrinologie 011 33 72 80 Fysische geneeskunde 011 33 88 00

zogenoemde ‘laagrisicopatiënten’”, zegt dr. Annick Schreurs. “Dat zijn vrouwen die minstens 37 weken zwanger zijn, bij wie de zwangerschap ongecompliceerd verliep én

Gastro-Enterologie 011 33 76 00 Geriatrie 011 33 78 00

waarvan we verwachten dat de arbeid en bevalling probleemloos verlopen.”

Scan de QR-code en bekijk het filmpje.

Medische oncologie, hematologie en radiotherapie

Gynaecologie 011 22 82 19 Infectiologie 011 33 76 50 Klinisch laboratorium en ambulante bloedafname Campus Virga Jesse: 011 33 82 00 Campus Salvator: 011 33 83 00 Materniteit/Kraamkliniek Balie verpleegafdeling: 011 33 93 20

Nefrologie 011 33 87 00 Neurochirurgie 011 33 75 70 Neurologie 011 33 78 70 Nucleaire geneeskunde 011 33 81 90 ORL 011 33 74 20 Orthopedie 011 33 77 40 Pneumologie 011 24 11 81 (privépraktijk) Psychogeriatrie (enkel op maandag tussen 12 en 13u) 011 33 78 16 Travel Clinic 011 33 83 38 (tussen 9 en 16u) Urologie 011 33 76 70

Specialismen die niet in deze lijst opgenomen zijn, bereik je via het secretariaat raadplegingen: 011 33 55 70

JessaLinea Contactgegevens 39

SYMPOSIA 2019 SYMPOSIUM ‘ONDER WATER BEVALLEN‘ DATUM:

12 oktober 2019

LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Virga Jesse

SYMPOSIUM ‘(P)REHABILITATIE BIJ OUDEREN: VAN FRAIL NAAR FIT‘ DATUM:

30 november 2019

LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Salvator

SYMPOSIUM ‘EERSTELIJN VROEDVROUWEN EN HUISARTSEN‘ DATUM:

najaar 2019

LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Virga Jesse

SYMPOSIUM ‘KINDER- EN JEUGDGENEESKUNDE’ DATUM:

december 2019

LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Salvator

SYMPOSIUM ‘CARDIO 2019’ DATUM:

7 december 2019

LOCATIE: Kinepolis Hasselt

Dit is een voorlopige lijst van symposia. Voor een geactualiseerd overzicht en inschrijvingsmodaliteiten kan je terecht op www.jessazh.be/symposia

40 JessaLinea Rubriek