Het grootste Nationaal Park van Nederland Uitgave 2022/2023
e d l e h c s r de Ooste
Onverwachte pareltjes Dijkvallen | Eikapsels
De Weeversinlaag op Schouwen-Duiveland Wendy Janse Deltamilieu Projecten De inlaag is een relatief klein gebied die in alle seizoenen interessant is voor vogelaars. Zonder vogels te verstoren kun je er vanaf de dijk met telescoop een inkijkje krijgen in het leven van kustbroedvogels en watervogels. Dat is heerlijke vogelen! In het broedseizoen broeden er mooie aantallen visdieven en zelfs enkele noordse sterns, scholeksters en bontbekplevieren. In het najaar zie je er steltlopers zoals tureluur, zwarte ruiter en groenpootruiter maar ook watervogels als middelste zaagbek en kleine zilverreiger.
HET MOOISTE PLEKJE VAN
D U O H IN Binnendijks
2
Onverwachte pareltjes Oesterput Ouwerkerk
2 2 3
Strand en dijk
4
Scharrelen langs de vloedlijn Getijdenbakken De Grote Eikapseljacht
4 5 5
Buitendijks
6
Zeehonden Stormvloed of dijkval Buitendijks fietsen
Onderwater Saaie bak water!? Zeekat Snorkelen Op je buik
6 7 7
8 8 9 9 9
Oosterscheldekering
Beleef de vogeltrek Trekroutes Onmisbaar
10 11
Astrid Ghering
Gastheren
12
Doen
14
Nationale parken
15
Translations
16
Omgevingsmanager Oosterscheldekering Rijkswaterstaat Vanaf mijn nieuwe werkplek het Topshuis zie je de Oosterscheldekering en een groot stuk van de Oosterschelde. Het is een werkplek om trots op te zijn en ik hoop de komende jaren die trots met de partijen rond het Nationaal Park Oosterschelde te mogen delen.
Deutsch English Français
Ontdekkaart
10
16 18 20
21
Onverwachte pareltjes Pluimpot
Hollestelle
De Pluimpot is een vrij klein natuurgebied met een heel grote geschiedenis. De Pluimpot is het laatste spoor van de geul die het eiland Tholen tot 1556 in tweeën sneed. Het is nu een afgedamde zeearm die als hoogwatervluchtplaats en broedgebied voor kustvogels dient. Er zijn verschillende wandelroutes in het gebied uitgezet.
In de tijd dat heel Zeeland nog één uitgestrekt schorrengebied was, waren ‘stellen’, kleine heuveltjes, en ‘hollestellen’ van levensbelang. Op de heuveltjes kon je uitwijken voor hoogwater en de holle stellen boden zoet drinkwater.
Weetje De naam ‘de Pluimpot’ heeft zijn oorsprong in het verre verleden. Voorheen werd het woord ‘Potje’ gebruikt om een geul of diepte, omgeven door hoger gelegen delen van de zeebodem, aan te geven.
S K J I D N E BINN
lijk TIP: Breng ook geHet n aa ek zo een be eum, Watersnoodmus t in de ch ra rb de uniek on gat in caissons die hetgedicht. en bb he de dijk
Tot ongeveer halverwege de negentiende eeuw bestond de westelijke helft van het huidige Sint Philipsland uit schor, doorsneden door talloze grote en kleine getijdenkreken. Daarvan resteren de Rumoirtschorren. En, wat dit gebied zo bijzonder maakt: er ligt een hollestelle. Het is de enige resterende hollestelle die nog buitendijks ligt.
Ouwerkerk Het Krekengebied in Ouwerkerk is een restant van de stroomgeulen die zijn achtergebleven nadat in november 1953 daar het laatste gat in de dijken was gedicht. Kort na de sluiting waren die geulen vele malen groter en sneden dieper in het landschap. Met groot materieel zijn ze in die tijd teruggebracht tot de huidige vorm. Kort na de ramp kreeg ook de rest van het landschap haar huidige vorm en werd langs de plek des onheils een bos aangeplant met populieren, iepen, beuken, essen en eiken.
T I P:
Oesterput De Oesterput ligt tussen Colijnsplaat en Wissenkerke. Door een dijkval in 1881 ontstond er een gat in de dijk. Een nieuwe dijk werd hier omheen gemaakt waardoor een kleine inlaag ontstond. In deze inlaag werd enkele jaren een oesterput geëxploiteerd (vandaar de naam).
4
In 1889 werd de vergunning voor een haven uitgegeven. De oude resten van de kade en de kadepalen zijn nog goed te zien zijn. De inlaag heeft zich onder invloed van het getij ontwikkeld tot het enige overgebleven stukje schorgebied van Noord-Beveland.
Er zijn verschillende fietsroutes langs de inlagen van Noord-Beveland
Ontdek de Oosterschelde magazine
Door het gebied werden paden aangelegd en langs het water kwamen ligweiden. Het Krekengebied is nu een natuurgebied van onschatbare waarde. Door het hoge zoutgehalte van het water in de kreken komen er veel bijzondere vogelsoorten voor. Dat komt omdat het water ‘s winters haast nooit dicht vriest.
5
STRAND EN DIJK
Getijdenbakken
Bontbekplevier
Op zoek naar krabbetjes!
Scharrelen langs de vloedlijn Overal rond de Oosterschelde vind je in luwe hoekjes kleine strandjes. Vooral bij laag water is er van alles te beleven en te ontdekken.
Laagwaterlijn Bij de laagwaterlijn kom je dieren tegen die in en op het zand leven. Veel oesters zitten hier in hoopjes aan elkaar vast. Dat noem je oesterriffen. Er leeft van alles tussen. Let wel op, ze hebben hele scherpe randen.
Vloedmerk Bij hoog water spoelen hier allerlei (dode) dieren, wieren en afval aan. Er leven ook allerlei kleine diertjes tussen. Een gedekte tafel voor een aantal bijzondere vogelsoorten. Zie je ze tussen het aanspoelsel scharrelen, stoor ze dan niet. Laat ze rustig hun buikje vol eten.
Voet van de dijk Langs de voet van de dijk liggen stenen en kleine poeltjes. Op de stenen zit van alles; anemoontjes, zeepokken, alikruiken en nog veel meer. Bekijk zo’n steen maar eens goed. In de poeltjes vind je garnaaltjes, krabbetjes en soms zelfs een visje.
Tip: Ruim wat zwerfvuil op, alle beetjes helpen. Op veel plekken staan grote bakken van Doe mee, Verlos de Zee.
6
Op de kleine strandjes of langs de dijk heb je zomaar eens kans om deze kleine steltloper tegen te komen. De bontbekplevier is goed te herkennen aan de oranje snavel met zwarte punt. Op het kopje een zwarte tekening en de pootjes zijn fel oranje. In aanspoelsels op het strand zoeken ze naar voedsel, zoals wormen, kleine kreeftachtigen, slakjes, insectenlarven en garnalen.
De onderwaterwereld van dichtbij ontdekken zonder nat te worden. Bij laag water blijft het water in de betonnen bak staan. Vanaf de rand is er van alles te zien. Helemaal leuk als je met een schepnetje ook nog wat vangt. Ze staan aan de voet van de dijk bij: Watersnoodmuseum Ouwerkerk, Dijkhuisje Keihoogteweg Wissenkerke, Dijkstraat Bruinisse en de strandjes in Wemeldinge.
T I P:
Ga een keer mee met een wierenwandeling of smaaksafari (wildwier.nl)
Broeden Bontbekplevieren zijn echte pioniers, die van oorsprong op het strand broeden. Ze zoeken steeds vaker naar nieuwe broedmogelijkheden op stille afgelegen strandjes of tussen de stenen op het dijktalud. Heel schuw zijn ze niet, maar bij herhaalde verstoring verlaten ze hun nest
Verstoring Helaas lukt het de bontbekplevieren de laatste jaren niet om veel eieren uit te broeden. Dit komt door verstoring van strandbezoekers, loslopende honden en droogte in het broedseizoen. Samen kunnen we er voor zorgen dat de bontbekplevier haar rust krijgt in de broedtijd. Delen van het strand of dijk worden (tijdelijk) afgezet en honden moeten aan de lijn.
Wist je dat? Bontbekplevieren echte ogenjagers zijn? Dat betekent dat ze hun prooi opsporen met zicht. Ze hebben daarvoor grote ogen. Bontbekplevieren niet leven volgens een dag- en nachtritme? Ze volgen het ritme van de wisselende getijden. Bontbekplevier bij verstoring doen alsof ze gewond zijn? Dit doen ze in de hoop aandacht te trekken van de verstoorder en deze weg te leiden bij het nest. Meer weten? Kijk op hetgroenestrand.nl
De Grote Eikapseljacht In de hele wereld komen 600 soorten haaien en roggen voor. Zeker 15 soorten zitten in onze kustwateren. Bij 8 daarvan groeien de babyhaaitjes en –roggen in een taai leerachtig eikapsel. Elke soort heeft weer een andere vorm of maat. De eikapsels blijven maandenlang op de zeebodem liggen of hangen bijvoorbeeld aan een stukje zeewier. Tot het is uitgroeit tot een miniem rogje of haaitje. Als ze leeg zijn spoelen ze vaak aan.
Meehelpen onderzoeken Haaien en roggen zelf zijn moeilijk te volgen. Je helpt mee bij het opsporen van gebieden waar vaak eikapsels aanspoelen. De eikapsels kunnen aangeven dat er vlakbij paaigebieden zijn. Het vinden van deze gebieden kan bijdragen aan de bescherming van deze dieren. En daar kunnen jouw gevonden eikapsels dus een belangrijke rol bij spelen.
Waar zoeken? Op het strand tussen de aanspoelsels, op de dijkglooiing tussen de stenen en ze kunnen ook in het gras gewaaid zijn. Meld je vondst op: www.sharktrust.org/great-eggcase-hunt.
Ontdek de Oosterschelde magazine
7
S K J I D N E BUIT
Stormvloed of dijkval
Dijkval
De kustlijn van de Oosterschelde is vaak veranderd doordat dijken verdwenen, hierdoor zijn er ook veel dorpen verdwenen. Velen denken dat dit met stormvloeden te maken heeft, maar de meeste dijken zijn verdwenen door een dijkval.
Een dijkval vind meestal plaats bij laagwater. Op diverse plekken is er na een ijstijd een zandpakket afgezet, die op sommige plaatsen zo`n 25 meter dik kan zijn. Als een diepe geul als de Hammen of Roompot dicht langs de dijk stroomt kan dit zand onder de dijk wegspoelen. Er ontstaat er een holte onder de dijk. Bij vloed houd het water de dijk overeind, maar bij laagwater zakt de dijk door zijn eigen gewicht dan plots in en verdwijnt grotendeels in de geul.
Stormvloed Bij een stormvloed tijdens springvloed of hoog water word het water opgestuwd door de wind en zijn er hoge golven die tegen de dijk beuken en over de dijk heen slaan. Die begeeft het uiteindelijk en het water dringt met woest geweld het achterliggende land binnen.
TIP: Meer weten?het Bezoek dan eens kerke en Dijkhuisje te Wiss
Tussen 1600 en 1900 zijn aan de zuidkust van Schouwen zo`n 150 dijkvallen geweest. Aan de kant van Noord-Beveland zo`n 240. Tussen 1600 en 1953 waren er zo`n 6 grote stormvloeden. Waarbij het aantal slachtoffers bij een stormvloed vele malen groter is dan bij een dijkval.
Zeehonden Zeehonden zijn de acrobaten van de zee, maar op het land komen ze nogal onhandig over. Hoewel ze met gemak met 35 kilometer per uur door het water sjezen, halen ze op het droge maar net 2 kilometer per uur. Met hun grote ogen kunnen zeehonden goed onder water kijken, maar boven water zouden ze eigenlijk een bril nodig hebben. Zeehonden zijn dus helemaal aangepast aan het leven onder water. Toch kun je ze regelmatig boven water tegenkomen. Ze liggen graag in de zon te rusten op een zandplaat.
Banaanhouding Op de zandplaten zie je zeehonden vaak in een typische banaanhouding liggen. Dat doen ze waarschijnlijk om hun hoofd en flippers droog en dus warm te houden. Zeehonden zijn goed geïsoleerd met een dikke laag vet, behalve op hun hoofd en in hun flippers. Wanneer ze op een droge plek liggen maar het water komt al weer op, houden ze die daarom omhoog om ze droog te houden. Zo komen zeehonden automatisch in een soort bananenhouding te liggen.
Buitendijks fietsen Genieten van de vogelrijkdom en het prachtige uitzicht kan bijna overal buitendijks langs de Oosterschelde. De stukken waar het niet kan zijn druk in gebruik door een heleboel kustvogels. Ze wachten samen tot de voedselrijke slikken en platen weer droogvallen.
TIP: 8
Je kunt ze het beste zien vanaf een boot. Vanuit verschillende havens rondom de Oosterschelde vertrekken regelmatig rondvaartboten naar de zeehonden.
De afgesloten dijktrajecten vormen dankzij de rust een prima plek om te broeden. Op die plekken wordt er uitgeweken naar een binnendijkse route. Een mooie manier om het Nationaal Park op de grens van land en water te ontdekken.
Veel broedplekken, zoals de stranden, zijn ongeschikt geworden door de recreatieve druk.
Ontdek de Oosterschelde magazine
9
R E T A W R E D ON
Zeekat
800.000+ DUIKEN PER JA A R
De Oosterschelde heeft wonderlijke bewoners zoals de gewone zeekat bijvoorbeeld. Ieder voorjaar trekken ze de Oosterschelde in om te gaan paaien en eieren af te zetten. De gewone zeekat of sepia is geen octopus maar een decapoda. Het weekdier heeft geen acht, maar tien armen. Het is een echt nachtdier. Overdag schuilt hij ingegraven in het zand. Zodra het schemert komt de zeekat tevoorschijn.
Eten Door water op de bodem te spuiten, worden krabben en garnalen opgeschrikt. Hij krijgt ze in de smiezen en grijpt ze razendsnel met zijn twee bewegelijke vangarmen. De prooi verdwijnt in de papegaaiachtige bek en wordt vakkundig vermorzeld.
Weetje
Als ze sterven poreuze rugschi en verteren, komen de Onder invloed valden naar de oppervlakte. n eb en dan aan op het vloed spoelen ze strand.
Saaie bak water!? Onder water bruist het van het leven. In het water, op de zandige bodem en op en tussen de stenen van de dijken; het wemelt er van de planten en dieren. Inktvissen, zeepaardjes, zeehonden, bruinvissen, zelfs haaien komen in de Oosterschelde voor. Kleurrijk is het ook. Talloze zeeanemonen, wieren, felgekleurde kolonievormende zakpijpjes en naaktslakjes toveren het onder-water landschap om in een kleurrijk tropisch aandoend rif. En wist je dat in de Oosterschelde de enige Nederlandse koraalsoort voorkomt?
10
Tip Op je buik Ga eens op je buik op een steiger liggen en kijk over het randje. Net onder de waterlijn groeit en leeft van alles. Als je goed kijkt zie je vast een zakpijpje zijn water rondpompen. Verstopt een garnaaltje zich tussen het wier. En laat een anemoon zijn kleurrijke tentakels zien.
Eieren Man en vrouw omarmen elkaar en het mannetje overhandigt een pakketje zaad. Bewaakt door haar man zet het vrouwtje dan honderden eitjes af. Eitje voor eitje knoopt ze met twee armen vast aan een net, stokje of andere dun lijntje. De eitjes zijn omgeven door inkt om ze onzichtbaar te maken in het donkere water.
Snorkelen Onder water is er van alles te zien en te ontdekken.Met behulp van een masker en een snorkel ook helemaal niet moeilijk. En als je een vest aan hebt dan blijf je ook nog eens gewoon drijven. Je leert onder begeleiding een beetje snorkelen en een beetje wat je allemaal onder water kunt zien.
Ontdek de Oosterschelde magazine
11
K E R T L E G O V E D F E E L E B
Rotgans • Wintergast • September tot mei • Merendeel wereldpopulatie overwinterd hier • Komen altijd in groepen voor • Geluid: laag “rrrò… rrrò”, vandaar de naam rotgans
Rosse Grutto Misschien wel één van de boeiendste verschijnselen in onze natuur. Jaarlijks trekken miljarden vogels over de aarde van hun overwinteringsgebieden naar hun broedgebieden. En weer terug. Hierbij trekken ze vrijwel allemaal het liefst op de grens van water en land. Een plek waar voldoende voedsel is te vinden.
• Mei voorjaarstrek en augustus/ september najaarstrek • Zwijgzaam • Zoeken bodemdiertjes in het slik, zand en tussen de stenen
Onmisbaar
Trekroutes De belangrijkste trekroutes concentreren zich daarom ook langs de kusten van de continenten. Eén van die ‘hoofdsnelwegen’ voor vogels, loopt langs de westkust van Europa en Afrika. Deze loopt van Oost-Canada en Siberië in het uiterste noorden, tot aan het zuidelijkste puntje van Afrika. Naar schatting maken jaarlijks ruim 90 miljoen vogels gebruik van deze route.
Lepelaar
• Zomergast • Broed van april tot augustus • Meeste te zien in de nazomer • Bijzondere snavel: met de bek heen en weer door ondiep water • Viseter, garnalen, slakjes en waterinsecten
Weetje
Noordse Stern
• Zomergast • Per jaar vliegen ze alleen al op trek de hele wereld rond • Opvallend korte pootjes en lange staart • Eten uitsluitend vis • Kunnen zelfs ijsberen verjagen uit hun broedgebied
12
De Zeeuwse delta, dus ook de Oosterschelde, is onmisbaar als tussenstop- en/of overwinteringsgebied. Er is ruimte, rust en voedsel gedurende het hele jaar. Dit komt door de combinatie van binnendijks gelegen natuurgebieden en de buitendijks gelegen schorren, slikken en platen. Langs de trekroute zijn maar weinig gebieden die dit allemaal hebben.
Vliegen de vogels naar de Oosterschelde dan wordt het laag water en vallen de slikken droog: een wegrestaurant dat twee keer per dag open is.
Ontdek de Oosterschelde magazine
13
NOORD-BEVELAND
Colijnsplaat Colijnsplaat Colijnsplaat Kamperland Kamperland Kortgene Wissenkerke Wissenkerke
THOLEN
Restaurant ’t Veerhuis/Hotel Oosterschelde Camping De Striene Landschapscamping Kruytenburg Camping Stavenisse Frisia rondvaarten Camping de Muie Hotel Kom! Wegwijslokaal Oesterdam Resort Sportvis- en rondvaartbedrijf Zwerver 3 Tjalk de Stoere Eenvoud
Anna Jacobapolder Poortvliet Poortvliet Stavenisse Sint Annaland Sint-Maartensdijk Sint Maartensdijk Sint-Maartensdijk Tholen Tholen Tholen
ZUID-BEVELAND
i
Camping Orisant Minicamping Klaverwijk Minicamping Mattemburgh Camping Anna Friso Speel Boerderij Five star farm Apart Hotel Het Veerse Meer Hotel de Kroon Minicamping Zeelucht
Zeeuwse klipper Avontuur Camping Zon en Zee De Viskeete/Piet van Oost BV Marstrand Rondvaarten Venturi-Sailing De Oesterij Camping Klein Stelle Camping Linda Gasterij Schoudee Goldies Travel Oesterbaai Wemeldinge Sailforce
Goes Yerseke Yerseke Yerseke Yerseke Yerseke Wemeldinge Wemeldinge Wemeldinge Wemeldinge Wemeldinge Wemeldinge
OVERIG
GASTHEREN
Rederij Denick
Terneuzen
Havens Gemeentehaven Bruinisse WSV Noord-Beveland Hansa B.V. WSV Sint-Annaland SWS Stavenisse Gemeentehaven Zierikzee
Bruinisse Colijnsplaat Goese Sas Sint-Annaland Stavenisse Zierikzee
O nze gastheren zijn u graag van dienst!
Gastheer
Gastheren zijn ondernemers die deel hebben genomen aan de cursus gastheerschap van het Nationaal Park. Ze komen twee maal per jaar bijeen voor kennisuitwisseling en bijscholing. Bij hen kun je terecht voor al je vragen over mooie wandel – en fietsroutes, bijzondere activiteiten, leuke strandjes, de beste plekken om vogels te zien en nog veel meer.
SCHOUWEN-DUIVELAND
Uiteraard ook voor een heerlijk streekgerecht, een vaartocht of overnachting.
14
Zeeland Vakantiewoningen Recreatieterrein Welgelegen Steurshoeve B&B Kommertjeshof B&B Passagiersschip De Onrust Restaurant De Heerenkeet Deltapark Neeltje Jans Landgoed Camping Hoeve Batenburg Camping De Vierbannen De Witte Boulevard Camping International Camping Julianahoeve Camping Zonnedorp De Witte Boulevard Nieuwe Maen Charters Zeilschip Scaldis Landschapscamping De Zonnehoeve
Brouwershaven Burgh-Haamstede Burgh-Haamstede Burgh-Haamstede Burghsluis Kerkwerve Neeltje Jans Noordwelle/Ellemeet Ouwerkerk Renesse Renesse Renesse Renesse Renesse Zierikzee Zierikzee Zonnemaire
Ontdek de Oosterschelde magazine
15
N E K R A P E NATIONAL
DOEN
R OT TE R D A M
touw
Hoeveel krabben vang jij?
Schiermonnikoog Lauwersmeer
De Biesbosch
G R O N I N G EN
Drentsche Aa
Maak een onderwaterkijker:
ssel
spek/mo
steen
Nodig: Plastic fles Stevig stuk helder plastic Plakband / Ducttape
Drents-Friese Wold
Dwingelderveld
B REDA
Wat zie je?
Zuid-Kennemerland
Weerribben-Wieden
TIL BURG
Nieuw Land
A M S TE R D A M
De Sallandse Heuvelrug
HAARL EM
E IN DH OV E N
A P E LD OO RN
E N SCHEDE
De Hoge Veluwe U T R EC H T
De Zoom-Kalmthoutse Heide Veluwezoom
‘ S - G R A V EN H AG E
A R NH EM
R OT TER D A M
Knip de bodem van de fles. Trek het doorzichtige plastic strak over de opening. Plak het goed vast. Ga naar de waterkant en duw je kijker in het water. Kijk door de bovenkant van de fles.
Met wat touw, spek/mossel en een steentje of oester als lood maak je je eigen krabbenhengel!
Maak van ijzerdraad . deze vorm
De Loonse en Drunen
Duinen van Texel
Utrechtse Heuvelrug
Krabbetjes vangen:
1
De Alde Feanen
Maak van ijzerdraad . Maak je eigen schepnet deze vorm Maak van Knip een been 1 ijzerdraad 2 Nodig: van de panty. .gaten) Knip een been van Oude pantydeze (zonder vorm Maak knip de sok eraf. stevig ijzerdraad Maak van 2 van 1de ijzerdraad panty. 1 ijzerdraad stevig touw . knip de deze sok eraf. 3 vorm stok . deze vorm Knip een been naaldeen en draad Maak 3 2 van de panty. stevige knoop Maak een Knip een been knip de sok eraf. in de onderkant 2 Knipstevige een been knoop van de panty. van de panty. 2 3 van in dede panty. onderkant knip de sok eraf. knip devan sokdeeraf. panty. Maak een 3 4 knoop stevige 3 in de Maak een Naai metonderkant de naald 4 Maak een van de panty. stevige knoop en draad de open stevige knoopNaai met de naald in de onderkant kant van de panty in de onderkant en draad devan open de panty. om het ijzerdraad. 4 van de panty.kant van de panty om het ijzerdraad. Naai met de naald 4 en draad de open 4 kant van de panty Naai met de naald 5 om het ijzerdraad. Naai met de naald en draad de open Bind met touw en draad de open 5 van de panty kant of ijzerdraad de kant van de panty om het ijzerdraad. ring en de steel om het ijzerdraad. Bind met touw of ijzerdraad de stevig aan5 elkaar. ring en de steel stevig aan elkaar. Bind met touw 5 of ijzerdraad de 5 16 ring en de steel Bind met touw 1
Oosterschelde
emme
rtje
Op de blaadjes van het blaaswier zie je allemaal bolletjes. Deze zijn gevuld met lucht. Daardoor kan het blaaswier goed blijven drijven in het water.
De Loonse en Drunense Duinen
Uniek
B REDA TIL BURG
De Maasduinen E IN DH OV E N
De Zoom-Kalmthoutse Heide
Nederland heeft Samen vertellen 21 Nationale Parken. Nederlandse na zij het verhaal van de uniek in zijn soor tuur. Elk Nationaal Park is t: duine getijdenwater, ben, bossen, heide, laagveen, ekdalen, ve nog veel meer. nnen en
De Groote Peel
De Meinweg
Beleving
aat voorop. st r u tu a n e d n Behoud va nnen genieten. u k n a v r e je t e Daarnaast mo natuurgerichte re creatie Daarom wordt stimuleerd. ge
Zwemmend Blaaswier
Nodig:
N I J M E G EN
De Biesbosch
Topnatuur Wereldwijd staan Nationale Parken garant voor topnatuur. In elk Nationaal Park kan je dat ervaren door een unieke beleving. Ga op onderzoek uit en ontdek!
Zoek een stukje blaaswier en laat het zwemmen in je emmertje.
Ontdek de Oosterschelde magazine
17
Die englische Be zeichnung für den Schwei nswal ist „Harbour Porp oise“ und stammt vom La teinischen Begriff ‚procus’ ab, was Ferkel oder Schwein be deutet.
i n s n sw e wa rtes l
DEUTSCH
e iss e W w N o c h m e h r Sch m u z
Schweinswale entdecken
Robben entdecken
Willst du Schweinswale sehen? Dann schau ganz genau hin, denn sie kommen nur ganz kurz an die Wasseroberfläche. Dann sieht man für einen kurzen Moment ein Stück des Walrückens mit einer dreieckigen Flosse, die sich fast rollend durch das Wasser bewegt. Die Schweinswale springen nicht aus dem Wasser. Es gibt ein paar Orte, an denen man sie entdecken kann: Burghsluis, Plompe Toren, Zierikzee, Wemeldinge, Goese Sas, Colijnsplaat und Wissenkerke.
Der Population der gewöhnlichen und grauen Robben geht es gut. Sie fühlen sich sehr wohl in der Oosterschelde. Ungefähr 100 Robben tummeln sich hier. Wenn das Wasser niedrig ist, sonnen sie sich auf den trockenen Felsen. Am besten kann man sie vom Boot aus sehen. Also nichts wie los: Komm einfach mit auf eine der vielen Bootsfahrten.
der See hu Runde H nd hat eine undekop f hat einen die Kegelrobbenn Kopf te ch abgefla
Noch ein Tipp: Neeltje Jans Auf der früheren Arbeiterinsel Neeltje Jans kannst du entspannen und den Wind durch deine Haare wehen lassen.
Geheimtipp
Oosterschelde Den Nationalpark Oosterschelde musst Du erleben. Jeden Tag aufs Neue. Wegen der Gezeiten Ebbe und Flut ist im größten und nässesten Nationalpark in den Niederlanden kein Tag wie ein anderer. Schätze am Strand sammeln, durch das Watt wandern, eine bezaubernde Unterwasserwelt mit der Taucherbrille auf der Nase erkunden, salzige Köstlichkeiten schmecken, mit dem Kajak zu einer Sandbank fahren, Schweinswale entdecken und natürlich auch Seehunde suchen. Es gibt so viel zu erleben.
ier an: Schau es dirrshch elde.nl www.np-ooste
Bei Ebbe ist es schöner Bei Ebbe sind die Strände voll mit angespülten Schätzen und besonderen Pflanzen und Tieren. Zwischen den Steinen gibt es viele kleine Pfützen mit Krabben, Anemonen und Garnelen. Dort, wo sich das Wasser zurückgezogen hat, kreucht und fleucht es. Viele Vögel finden dort ein leckeres Mahl.
Das muss man unbedingt machen: Krabben fangen Das benötigst Du dazu: Einen Stock, ein Stück Schnur, eine Wäscheklammer, eine Auster, ein Stückchen Speck und einen Eimer So einfach geht’s: Binde die Schnur an den Stock. Befestige die Auster oder etwas anderes Schweres am Ende der Schnur und lass ein bisschen Schnur übrig. Daran machst du die Wäscheklammer fest. Das Stückchen Speck wird daran festgemacht. Jetzt kannst du loslegen.
18
Ontdek de Oosterschelde magazine
19
ENGLISH
The porpoise w as formerly known as ‘pig’fi sh or sea’pig’. The English de signation, Harbour Porpoi se, is derived from the ancien t Latin word for pig (porcus) . Because of porpoises thick layer of fat and their grunting so unds, people related them to pigs.
t
!
c Fa
Spot porpoises
Discover seals
Would you like to spot a porpoise? Then pay close attention because they only show themselves briefly. You will only see a glimpse of their back, with their triangular fin cutting through the water. They do not jump out of the water. There is a couple of places along the coast where you are more likely to spot porpoises: Burghsluis, Plompe Toren, Zierikzee, Wemeldinge, Goese Sas, Colijnsplaat and Wissenkerke.
The regular and grey seal are well adjusted to the Oosterschelde. There is easily a hundred of them. They can be seen bathing in the sun on the sandbanks when the tide is low. They are checked out best from a boat so join one of the many boat tours.
the regu lar a round seal has head s the grey seal ha a flattened head
Tip: Neeltje Jans
Oosterschelde You have to experience the Oosterschelde. Over and over again. The changing of the tides makes that not a single day is the same in the largest and wettest National Park of the Netherlands. To comb the beach, to pace through the mud, a magical underwater world to be seen through your diving goggles, to taste the salty delicacies, to kayak to a sandbank, to seek out porpoises and seals. And even more!
Check out lde.nl che www.np-oosters
Go get some fresh air on the former artificial island Neeltje Jans, located in the estuary of the Oosterschelde. Wind and weather created a beautiful dune landscape there. An impressive drive across the Oosterscheldekering will lead you there.
Tip! Ebb is more fun When the tide is low the beaches are littered with peculiar plants and animals, along with all sorts of things washed up ashore. There is a variety of small puddles in between the stones and rocks filled with crabs, shrimps and anemones. Lots of birds shark up their meals here.
Things to do: catch a crab Required: a stick, rope, clothes pin, oyster, bacon and a bucket. Tie the rope to the stick and attach the oyster or something heavy. Make sure you have a piece of rope left to attach the pin to. The bacon is then put on the pin. Ready, go fishing!
20
Ontdek de Oosterschelde magazine
21
mer
Le marsouin ét ait autrefois connu comme le cochon de m er. Le nom anglais, Harbour Porpoi se, vient du mot la tin porcus pour (porc). Cette re lation avec les po rcs résulte du fait qu e les marsouins so nt équipés d’une ép aisse couche de graisse et qu’ils font en outre des grognemen ts.
on
de
F R A N Ç A IS
À savoir :
oc le c
h
Contempler des marsouins
Découvrir les phoques
Vous voulez voir un marsouin? Faites attention car ils n’apparaissent que de temps à autre au-dessus de l’eau. Vous ne verrez alors que la pointe de leur dos, avec la nageoire triangulaire qui permet un mouvement de roulement dans l’eau. Ils ne sautent pas hors de l’eau. Il y a quelques endroits le long de la côte où vous avez une grande chance de les voir: Burghsluis, Plompe Toren, Zierikzee, Wemeldinge, Goese Sas, Colijnsplaat et Wissenkerke.
Les phoques communs et gris s’amusent à Oosterschelde. Il y en a sûrement une centaine. Avec la marée basse, ils prennent un bain de soleil sur les bancs. Le mieux serait de les voir à partir d’un bateau, participez donc à l’un des nombreux voyages en mer.
le phoqu e tête de commun a une chien ro nd le phoque gris a tête aplatie
une
Suggestion: Neeltje Jans Allez vous promener pendant une journée sur l’ancienne île artificielle et de construction Neeltje Jans, située sur l’Escaut oriental (Oosterschelde). Le climat et le vent y ont formé un beau paysage de dunes. Un tour impressionnant sur le barrage de l’Escaut oriental (Oosterscheldekering) vous y emmènera.
Suggestion!
Oosterschelde Vous devez chaque jour revivre l’expérience De Oosterschelde. La marée haute et basse font qu’aucun jour ne ressemble au précédent dans le plus grand et le plus humide Parc National des Pays-Bas. Peigner la plage, se promener dans la boue, découvrir un monde sous-marin avec votre masque de plongée, goûter des délices salés, faire du kayak pour atteindre un banc de sable, chercher des marsouins, et bien sûr, chercher des phoques. Et encore beaucoup plus!
sterschelde.nl
Voir www.np-oo
La marée basse est plus amusante À marée basse, il y a plein de choses qui s’échouent sur les plages, et des plantes et animaux exceptionnels. Il y a beaucoup de petits étangs entre les pierres avec les crabes, les anémones et les crevettes. Les bancs exondés sont débordés. Beaucoup d’oiseaux s’y précipitent pour picoter leur repas.
À faire: attraper des crabes Indispensable: un bâton, une corde, une pincette, une huître, un morceau de lard et un seau. Liez la corde au bâton. Attachez l’huître ou autre chose plus lourde. Gardez un morceau de corde où vous devez fixer la pincette. Mettez le morceau de lard sur la pincette. Prêt, vous pouvez maintenant attraper les crabes!
22
Ontdek de Oosterschelde magazine
23
Tijdens het lezen nde kom je verschille . icoontjes tegen
T R A A K K E D T ON Legenda cultuurhistorie vogels strandje natuurvaartocht wandeling zeehond bruinvissen natuurentreepunt
Nog meer informatie is te vinden op onze interactieve kaart. Ga naar: www.np-oosterschelde.nl
art Op de ontdekka kan je zien waar nt je dit buiten ku beleven.
t t
GOEREEOVERFLAKKEE
Renesse Herkingen
Dreischor
SCHOUWENDUIVELAND
Burgh-Haamstede
Bruinisse
Zierikzee
Roggenplaat
Neeltje Jans
Anna Jacobapolder
Ouwerkerk
S T. P H I L I P S L A N D
br
ug
Roompot nd Ze
Colijnsplaat
Kamperland
NOORDBEVELAND Kortgene
Veere
Wolphaartsdijk
Middelburg
e
kk
Sli
a nv
Stavenisse
Vondelingsplaat
ne
ia
nV
ela
Oostersch elde ke rin g
Oude-Tonge aam zeldz egras ze t o Gro
St. Annaland
THOLEN
Br
ab
an
tsc
Sint-Maartensdijk O o he vaarw s t ater er sc h Goes Wemeldinge e ld
Tholen
Yerseke
Heinkenszand
Ellewoutsdijk
Hansweert
Oesterdam
e
ZUIDBEVELAND
Marollegat
Pietermanskreek Rattekaai
Colofon Uitgave: Realisatie: Vormgeving: Fotografie:
Nationaal Park Oosterschelde IVN Natuureducatie, Goes Nilsson Agency Algemeen: Chiel Jacobusse, Piet Bout, Steurshoeve B&B, recreatieterrein Welgelegen, Rijkswaterstaat, De Witte Boulevard, Wilco Jacobusse , Minicamping Zeelucht en Huibert van den Bos Onderwater: Luc Poets, Eric Groot Boerle, Janny Bosman, Marion Haarsma en Dennis Barendse
Communicatie & Educatie IVN Natuureducatie Klein Frankrijk 1, 4461 ZN Goes T 0113-211675 E info@np-oosterschelde.nl
Secretariaat p.a. Provincie Zeeland Postbus 6001, 4330 LA Middelburg T 0118-631110 E npo@zeeland.nl
Mede mogelijk gemaakt door:
de Oosterschelde