inleiding introduction locatie location kunstenaars artists programma program 25 jaar ithaka 25 years of ithaka websites & contact info
6 10 18 84 90 114
INLEIDING INTRODUCTION
this year, ithaka arts festival celebrates its twenty-fifth year of existence. for the past quarter of a century, the festival for contemporary art has offered young artists the opportunity to exhibit their work. by offering financial support, it aims to give these artists the chance to elaborate their ideas to creations & to display them as a part of a multi-faceted exposition. during this edition, thirteen artists occupy the rough spaces of the beautiful luxembourg college. this former student residence, built as a typical french hôtel particulier in rococo style, has taken on the functions of, among others, a prison, a firehouse, a boarding school, & very recently even as a squat. today it is a dream exposition space, from which the artists can draw inspiration & where they can let their work interact with the location. for this festive silver jubilee, ithaka also wishes to look back at the past 24 editions of the festival; its place in leuven’s cultural scene & its meaning in the participating artists’ careers. in 1993, the first edition was organised by the former culture council as a city walk through exhibition spaces inleuven’s most beautiful historic sites. throughout the years, ithaka evolved into a festivity organised by loko culture, that occupied a building for one week every year to exhibit contemporary art. ithaka is always made possible by the intense collaboration of all contributors; from the artists to the curators, the technical support & the financial sponsors. we wish to wholeheartedly thank everyone who helped realise this twenty-fifth edition of ithaka. in this catalogue, the location of this year’s festival is firstly discussed. subsequently, the participating artists & their exhibited work is illustrated. the catalogue entries were written by voluntary authors, who wrote their texts after having interviewed the artists. finally, a historical overview of the last 24 editions of ithaka is given.
ana schultze, nina vanschoonlandt, febe nackaerts, michel d’hoe & mira caroen
8
this catalogue was designed by deze catalogus werd vormgegeven door
joren monnens
dit jaar viert het ithaka kunstenfestival zijn vijfentwintigjarig bestaan. sinds een kwarteeuw vormt het festival voor hedendaagse kunst een bijzondere expositiegelegenheid voor jonge artiesten die aan het begin van hun carrière staan. aan de hand van financiële steun beoogt ithaka hen de kans te bieden om hun ideeën uit te werken tot creaties & deze vervolgens te exposeren als deel van een veelzijdig tentoonstellingsparcours. tijdens deze editie van het festival bezetten dertien kunstenaars de ruwe ruimtes van het prachtige luxemburgcollege. dit voormalig studentenverblijf, opgetrokken als een waar hôtel particulier in rococostijl, heeft doorheen de eeuwen onder meer dienst gedaan als gevangenis, brandweerkazerne, internaat & zeer recentelijk zelfs nog als kraakpand. vandaag is het een gedroomde expositieruimte waar de kunstenaars inspiratie uit kunnen putten & waarin ze hun werken in dialoog kunnen laten treden met de locatie. voor dit feestelijke zilveren jubileum wenst ithaka eveneens een terugblik te werpen op de voorbije 24 edities van het kunstenfestival; op de plaats die het innam in het leuvense culturele gebeuren & op de betekenis die het heeft gehad voor de carrière van de deelnemende kunstenaars. in 1993 werd de eerste editie georganiseerd door de toenmalige kultuurraad als een stadswandeling doorheen verschillende tentoonstellingsruimtes in historische leuvense locaties. ithaka evolueerde doorheen de jaren tot een festiviteit waarbij loko cultuur steeds een pand innam om er gedurende een week eigentijdse kunst tentoon te stellen. de organisatie van ithaka is steeds mogelijk dankzij de intensieve collaboratie tussen alle medewerkers; van de kunstenaars tot de organisatoren, de technische ondersteuning & de financiële sponsors. we bedanken iedereen die het festival heeft helpen waarmaken van harte. in deze catalogus wordt eerst onze locatie, het luxemburgcollege, besproken. vervolgens worden de deelnemende kunstenaars & hun tentoongestelde werken toegelicht. de catalogusnotities van de kunstenaars werden geschreven door vrijwillige auteurs, die hun teksten schreven aan de hand van interviews die ze zelf hielden met de kunstenaars. ten slotte wordt een historisch overzicht geboden van de voorbije 24 edities van ithaka.
ana schultze & nina vanschoonlandt febe nackaerts, michel d’hoe & mira caroen
9
LOCATIE LOCATION
(p. 15)
het luxemburgcollege het luxemburgcollege werd in 1619 gesticht als residentie voor minder gefortuneerde studenten. het sinds 1994 beschermde monument dankt zijn ontstaan aan de luxemburger jean de myle, of johannes milius, die na zijn studies in trier & luxemburg naar leuven keerde voor een doctoraat in de rechten. jean de myle was werkzaam aan het hof van koning filips 2 (1527-1598) in brussel. hij volgde filips ook bij diens terugkeer naar madrid, waar hij voor de koning werkte tot zijn dood in 1596. hij liet het nodige fortuin achter om een residentie te bekostigen voor minder bedeelde luxemburgse studenten. het voorzag onderdak, voedsel & medische bijstand aan vijftien residenten waarvan ongeveer de ruĂŻneachtige college. in 1755 werd de helft theologie studeerde & de eerste steen aan het nieuwe college overige helft rechten. gelegd. de bouw volgde het plan van een zekere n. jooris, die de oorspronhet oorspronkelijke college werd kelijke tekeningen van anneesens waarschijnlijk gebouwd op de waarschijnlijk had overgenomen restanten van een reeds bestaand & geadapteerd. het was voorzien pand. overigens is van het originele van sculpturaal versierde deur- & gebouw weinig geweten. in 1739 werd raamomlijstingen in blauwe de toenmalige hofarchitect jean andrĂŠ henegouwse steen, vier kapitelen in anneessens (1687-1754) aangesteld om witte zandsteen, een wapenschild op een volledig nieuw ontwerp te het poortgebouw, trappen met tekenen voor het inmiddels zeer versierde balustrades & interieurs 12
met moulures in stucco. ook in deze periode werden de galerijen gebouwd aan weerszijden van de binnenhof. in de tweede hof achter het hoofdgebouw bevond zich oorspronkelijk een kapel dat afgebroken werd in 1911. de stijl van het gebouw is te benoemen als louis 15 of rococo. de typologie van het college is gebaseerd op die van een typisch frans hĂ´tel, of stadspaleis, waarbij een inkomgebouw & een corps de
logis of hoofdgebouw van elkaar gescheiden zijn met galerijen aan weerszijden van een binnenkoer. het concave plan met een nis waarin de toegangspoort zich bevindt is een voorbeeld van een element dat vaak wordt teruggevonden in parijse hĂ´tels. het luxemburgcollege vertoont ook lokale invloeden, zoals het kenmerkend brabantse materiaalgebruik van blauwe graniet, witte zandsteen & rode baksteen. 13
in 1797, onder franse bezetting, werd het college gebruikt als militair hospitaal, waarbij de inwoners van het college verhuisden naar een residentie op de varkensmarkt, het huidige pater damiaanplein. in 1807 kreeg het de functie van wasserij, slachthuis & schoenmakerij. tussen 1810 & 1850 deed het pand dienst als staatsgevangenis, politie- & brandweerkazerne. enkele jaren later huisde de koninklijke middenschool voor jongens & haar internaat er in, waarop in 1866 een meisjesschool volgde. tot 1986 werd het college benut door het koninklijk atheneum. hierna vonden de steinerschool & de leuvense kunstbank er gedurende anderhalf decennium onderdak. het begin van de 20e eeuw betekende voor het Luxemburgcollege een periode van onbestemming. het werd onder andere bewoond door een groep krakers die zichzelf ‘t Gesoncken Schip noemden. in 2013 werd de gevel vernieuwd in het kader van een klein stadsvernieuwingsproject, & in 2014 nam de regie der gebouwen de beslissing om het gebouw te herbestemmen als rechtbank.
14
the luxembourg college the luxembourg college was founded in 1619 as a residence for less affluent students in Leuven. the monument, which was granted its protected status in 1994, thanks its existence to the luxembourg native jean de myle, or johannes milius, who came to leuven for a doctorate in law after his studies in treves & luxembourg. jean de myle was later employed at the court of king philips 2 (1527-1598) in brussels. he later followed the king upon his return to madrid, where he lived & worked until his death in 1596. he left a fortune large enough to fund the construction of a residence for luxembourgian students who were in need of financial support.
college, which found itself in an abysmal state at the time. the constructions started in 1755, following the plans of a certain n. jooris, who had probably taken over anneessens’ original plans & adapted them. the doors & windows were provided with sculpturally decorated framework in blue stone from hainaut, the façade showed four capitals in white sandstone, a coat of arms covered the central entrance gate, the stairs were decorated with beautiful balustrades & the interiors were ornated with moulding in stucco. it is also during this period that the two galleries on either side of the central court were built, connecting the gatehouse with the central building. in the second court, behind the central building, a chapel could be found until 1911, when it was demolished.
the college provided accommodation, nourishment & medical assistance for fifteen students, half of which studied theology, while the other half studied the architectural style of the college law. of luxembourg is to be named as louis 15 or rococo. its typology is based on the original college was probably built that of a typical french hôtel, which on the remains of an already existing was a sort of city palace for nobility, building. otherwise, very little is known wherein a gatehouse and a main of this construction from 1619. in 1739, building are typically separated form jean andré anneessens (1687-1754), each other with galleries on both who was the king’s court sides of a central court. the round architect at that time, was hired to plan of the niche in the gatehouse draw a completely new plan for the wherein the entrance portal of the 15
college is situated is an example of an element that can frequently be found in parisian hôtels. the college also shows the influence of local traditions, such as the characteristically brabantine use of blue stone, white sandstone & red brick. in 1797, under french occupation, the college adopted the function of a military hospital. its inhabitants moved to a residence on the pork market, which is now the square of father damian. starting in 1807, it was a laundry house, a slaughterhouse & a shoe manufacture. between 1810 & 1850, the property served as a state prison, a police office & a fire station. a few years later the royal middle school for boys & its boarding school moved in, followed by a girls’ school in 1866. until 1986 the college was used by the royal athenaeum or secondary school. after this, the steinerschool & the kunstbank of leuven found accommodation in this building during more than a decade. at the beginning of the twentieth century the luxembourg college didn’t have a determined function. it was inhabited by squatters who called themselves ‘t gesoncken schip, meaning the sunken ship. in 2013 the exterior of the building was renovated in the context of a small urban renewal project, & in 2014 the decision was made to reuse the building as a courthouse. 16
17
KUNSTENAARS ARTISTS (p. 52)
melvin pattyn thomas lesaffre henk huibers bram van breda anna rulecka henk-sjoerd hinrichs esther hoogendijk jonathan huygens izra marie jans sarah lauwers kimberly hoskens ash bowland mirrounds
20
melvin pattyn
(re)imagine (2017)
architectuur als experiment, als proces, als medium, vertrekkend vanuit persoonlijke perceptie. dat speciale moment wanneer gebouw & menselijk lichaam elkaar ontmoeten. het is die innige dialoog die ik wil verkennen om zo tot een ruimtelijke ervaring te komen. die beleving bezit de kracht van het verhaal & hierin brengen het onverwachte en tijdelijke een poĂŤtische samenhang tussen licht, materialiteit & emoties.
weigert de installatie nuttig te zijn & is ze bijna absurd te noemen. thuishorende in beide domeinen blijft de installatie vooral kritisch ten opzichte van haar omgeving & moedigt ze de bezoeker aan om in dialoog te gaan. zoals de titel suggereert, probeert melvin met dit project de bezoeker aan te moedigen stil te staan bij de bestaande ruimte & haar geschiedenis, maar ook om proberen nog verder te gaan & in te beelden wat het luxemburgcollege zelf wilt zijn. voor trouwe bezoekers van ithaka is (re)imagine gaat op een eigen manier melvin pattyn (°1992) geen onbekende om met haar bestaande context. naam meer. vorig jaar realiseerde hij in het anatomisch theater alreeds de melvin is vertrokken vanuit de architecturale installatie in between geschiedenis van het luxemburg& ook dit jaar is hij terug om deze keer college. het gebouw kende al vele de ontmoeting aan te gaan met het invullingen, renovaties & verbouwingen. luxemburgcollege. kenmerkend waren steeds de verfijnde architecturale elementen in rococomelvin, die een opleiding architectuur stijl zoals sculpturale deur- & volgde aan luca school of arts gent, raamomlijstingen & kapitelen in probeert met zijn werken te balanceren zandsteen. in de toekomst zal het op die soms niet altijd even duidelijke vrouwe justitie zijn die zal proberen grens tussen kunst & architectuur. dit hier haar plek te vinden. in een komt duidelijk naar voren in deze nostalgische zoektocht naar de installatie waar er veel aandacht glorieuze schoonheid van het verleden uitgaat naar het architecturale werden onlangs raam- & deurlijsten element zoals het raam & de al gerenoveerd. door het steeds colonnade, maar tegelijkertijd veranderende karakter verloor het 21
college enigszins haar eigenheid & dit inspireerde melvin om terug op zoek te gaan naar de identiteit van het gebouw. het is een zoektocht die loopt tussen heden & verleden & wordt vertaald door verschillende karakteristieke architecturale elementen van het gebouw tegenover elkaar & zichzelf te plaatsen. die hunkering naar het verleden zette melvin aan om een replica van een raamkader te maken in een licht & transparant materiaal in tegenstelling tot het oorspronkelijk gebruik van hardsteen en hout. de replica lijkt een schets in de ruimte, een ruimtelijk lijnenspel. het is een suggestieve verbeelding, maar wel gelaagd & gedetailleerd. het is niet perfect afgelijnd, waardoor iedereen er andere elementen & details kan uithalen die voor hem of haar in het oog springen. door het raamkader uit zijn context te halen & omgekeerd op te hangen, wordt het een sculptuur in de ruimte, die omgaat met een delicate monumentaliteit. de sculptuur wordt gekaderd door schoren, die een geabstraheerde galerij vormen die verwijst naar de typologie van oude franse hôtels waarnaar het luxemburgcollege is gebouwd. de indeling, ritmiek, hiërarchie & transitie van zo een galerij komen ook terug in de installatie, maar dan op kleinere & tastbaardere schaal.
22
als derde element zijn er de zwarte glasplaten op de grond die door hun donkere weerspiegelingen niet alleen de verschillende architecturale elementen van de installatie, maar ook de rest van de kamer samenbrengen in één beeld. twee complementaire talen worden vervlochten in een enkele ruimte. de weerspiegeling brengt de omlijsting terug in haar oorspronkelijke positie & laat toe een blik in het verleden te werpen. de spiegel scheidt realiteit & verbeelding, maar verbindt ook alle elementen in de ruimte. de reflecties geven vorm aan een vervaagde herinnering van een mogelijke identiteit van het luxemburgcollege. er ontstaat een poreuze grens tussen ruimte, geheugen & bezoeker . (re)imagine is een zoektocht naar identiteit door haar dialectiek tussen herinnering & vergetelheid, zichtbaarheid & onzichtbaarheid, het bewuste & het onbewuste & tussen eeuwigheid & vergankelijkheid die door deze tijdelijke interventie op summiere wijze worden samengebracht.
23
thomas lesaffre
earth slide (2017)
bij thomas lesaffre (°1985), geboren in west-vlaanderen, is een interesse in de beeldende kunst reeds van jongs af aan aanwezig. na af te studeren in het kso zet hij zijn studies verder in brussel om uiteindelijk voor een opleiding aan het kask in gent te kiezen. van groter belang voor zijn persoonlijke ontplooiing als kunstenaar blijkt echter zijn samenwerking met een groep andere kunstenaars in het collectief fase. samen kijken ze op verruimende manier naar elkaars werk & organiseren ze exposities. zo ontstaat onder meer reis naar het morgenland in antwerpen, een doortocht bestaande uit vier mobiele sculpturen die op pure mankracht doorheen de stad trekt. lesaffre’s individueel werk wordt gekenmerkt door een zekere vervreemding. het streven objecten te transformeren tot subjecten is een steeds terugkerend doel. zo is het herdefiniëren & vervormen van hedendaagse voorwerpen een constante in lesaffre’s oeuvre. zelf plaatst hij zijn kunst tussen het conceptuele kader van gabriel orozco (°1962) & de speelsheid van urs fischer (°1973). 24
25
lesaffre gaat op zoek naar de natuurlijke oorsprong van voorwerpen. een kruk krijgt wortels als poten door het vervormen van een houten bezemsteelpoot in racines, terwijl een bezem beklommen & gewurgd lijkt te worden door zijn eigen steel in nature morte. de sculpturen roepen eveneens een zekere tegenstrijdigheid op door de combinaties van materialen die in contrast staan met dat wat ze uitbeelden. inspire le futur, expire le passé, een marmeren ballon, is hier een voorbeeld van. de waardeloosheid & vluchtigheid van een ballon komen zo in contrast te staan met het dure & zware marmer. samen scheppen ze een nieuwe realiteit van paradoxen voor de toeschouwer. voor ithaka maakt lesaffre earth slide. ook hier komt de idee paradoxen te scheppen & het op zoek gaan naar de natuur opnieuw terug. het werk bestaat uit een constructie gemaakt uit papier-maché binnen een witte ruimte. de installatie bootst een aarden massa na die naar beneden stort vanuit de ruimte erboven. op deze wijze zien we een bevroren moment van dit gebeuren. zo creëert de kunstenaar een omgekeerde wereld voor de toeschouwer. men staat niet langer op de grond, maar net eronder. door de illusie werkelijk met een hoop vallende aarde geconfronteerd te worden, ontstaat een plotse dreiging bij het binnenkomen van de ruimte. 26
het werk tracht zo een oerangst of echte fysieke dreiging bij de toeschouwer op te wekken. deze dreiging van een zware massa staat dan weer in contrast met het eigenlijk slechts lichte materiaal van de sculptuur. eveneens wordt het symbool van de hedendaagse kunst, de white cube, in vraag gesteld. earth slide schept een imaginaire wereld in een ruimte die ons allen bekend is binnen de kunstwereld. het gaat hier namelijk niet om een kunstwerk dat doodgewoon ergens geplaatst wordt, maar net om een sculpturale ingreep die de ruimte transformeert. tegelijkertijd zorgt dit ervoor dat het werk de kamer nodig heeft, aangezien het zonder niet kan bestaan. earth slide biedt zo een nieuwe kijk op de functie van de white cube & op de hedendaagse kunst in het algemeen.
27
henk huibers crossing (2016) elk fotografisch beeld is een concept deze video. de gevels van de huizen over tijd. met opvallend weinig ramen gaan op in de grauwheid van de grijze lucht. in een typisch stukje lintbebouwing hoewel het een video is, is door het rijden auto’s met trage snelheid af & statische camerapunt & het herhaalaan, al is het de stilte die overheerst in delijke passeren van voertuigen het 28
begin & het einde moeilijk te onderscheiden. geïnteresseerd in de tekenkunst & de fotografie; gevoed door zijn persoonlijke waarnemingen; geïnspireerd door museumbezoeken & de hedendaagse kunstwereld. de achtergrond van kunstenaar henk huibers (°1991) is even breed als de werken die hij maakt: na een opleiding docent beeldende kunst & vormgeving (artez hogeschool voor de kunsten arnhem) startte hij een studie fotografie
(koninklijke academie voor schone kunsten antwerpen). hier legde de jonge nederlander zich onder andere toe op het maken van videowerken. het werk crossing werd in 2016 gemaakt als een hedendaags stilleven, een bewegende still uit een film, of een momentopname – maar dan langer. de multidisciplinariteit van de kunstenaar blijkt uit zijn eigen notitie: het maken van een video is ook een vorm van beeldhouwen, maar dan met licht. 29
huibers beoogt de schoonheid in de alledaagse loop der dingen. zoals de jonge kunstenaar zelf nog zoekend is naar zijn beeldtaal & signatuur, bevraagt hij de waarneming van tijd & ruimte in het gangbare bestaan. dit beschouwend, wil hij de toevallige vorm van tijd & ruimte in beeld brengen in het werk crossing, wat resulteert in een herkenning & registratie van theatrale kwaliteiten bij alledaagse banaliteit. wie nu opnieuw naar de videowerken kijkt, herkent dit patroon. huibers is zich bewust van een brede kunstgeschiedenis & –traditie. in het verlengde hiervan hebben zijn beelden steeds een verhouding met het specifieke materiaal van de fotografische film, waarmee hij kunsthistorische vragen die sinds bruce nauman (1941) & michael snow (1929) gesteld worden herneemt: wat betekenen tijd & ruimte in een video-opname? wat betekent het ßberhaupt wanneer je een situatie visueel registreert? waar zit specifiek auteurschap? meer dan pasklare antwoorden, beschouw ik dit beeld als een concept die de idee van tijd en ruimte bevraagt.het kunstwerk maakt zo aanspraak op haar plaats binnen de debatcultuur.
30
31
bram van breda wachten op ... (2017) bram van breda (°1992) studeerde grafisch ontwerp aan de luca school of arts in brussel & haalde in 2016 zijn master in textielontwerp aan de luca school of arts in gent. door de verscheidenheid aan materialen waar hij in geïnteresseerd is, tast van breda met zijn werken vaak de grens tussen kunst & design af. de kunstenaar vindt inspiratie in
32
dagdagelijkse materialen & objecten, waarmee hij nieuwe verhalen creëert. met deze verhalen wil hij ons meenemen op ontdekkingstocht & ons uitdagen om op een andere manier naar onszelf & naar onze eigen cultuur te kijken. van breda is geïnteresseerd in de globalisatie & de manier waarop we steeds meer evolueren naar één cultuur.
hij tracht de wereld te bekijken met een blik die niet door westerse denkbeelden gedomineerd wordt. één van de vele thema’s waarmee hij werkt is dualiteit & ook de installatie wachten op… die hij voor ithaka creëerde, is tweezijdig. enerzijds haalde van breda zijn inspiratie voor dit werk uit zijn persoonlijke ervaring tijdens een vakantiebaan bij de lokale gemeentediensten, anderzijds speelt hij met het verleden van een engelse militaire basis. in de jaren vijftig werden er in de kempen een aantal militaire engelse transitiekampen opgericht, vanwaar engelse militairen duitsland sneller konden bereiken. na de val van de berlijnse muur nam de dreiging af & verloren deze kampen hun functie. vandaag lijken deze kampen te wachten op een herbestemming. van breda noemt ze ruïnes van strijdkracht. de kunstenaar gaat niet bewust op zoek naar omgevingen die hem inspireren, meestal komen ze vanzelf tot hem. de militaire omgeving die van breda inspireerde in zijn werk voor ithaka, leerde hij kennen omdat het militaire hoofdkamp vandaag de locatie is voor de gemeentediensten waarvoor
hij tijdens een vakantie werkte. door met deze omgeving te spelen wilt de kunstenaar ons doen nadenken over het nationalisme & het radicale gedachtengoed dat tegenwoordig de kop weer opsteekt. grenzen worden opnieuw in vraag gesteld & defensie lijkt steeds belangrijker te worden. kortom, conflicten uit het verleden blijken steeds door te schemeren in onze wereld & van breda’s vraag aan ons is hoe we omgaan met het bovendrijven ervan. het gevoel van onmacht & weemoed dat deze vraag opwekt komt tot uiting in een zelfportret, dat een manier is om met deze problematiek & met omgeving om te gaan.
een oude militaire basis, ruïnes van strijdkracht. ze vormen het schouwtoneel van een duistere maskerade met weemoedige figuren die in alle brutaliteit wachten & zoeken naar zingeving.
33
34
ana rulecka
(t)wigs (2016)
anna rulecka (°1989) is een visual artist wiens veelzijdige oeuvre bestaat uit fotografie-, video& installatiekunst. vorig academiejaar vervolledigde ze haar masteropleiding in fotografie aan de koninklijke academie voor schone kunsten in antwerpen. ze studeerde eveneens kunstgeschiedenis in haar thuisland, polen. haar interesses in slavische & afrikaanse volkskunst, stamgebonden rituelen & lokale culturen leidden tot haar anthropologische benadering van beelden, die ze integreert in haar artistieke praktijk. haar onderzoek naar de achterliggende betekenissen van beelden neemt een belangrijke rol in in haar werk. ze is geïnspireerd door contemporaine interpretaties van oude rites & tradities, en hoe ze heruitgevonden en aangepast worden aan onze eigen tijd. anna put grote inspiratie uit het werk van de poolse beeldhouwer wladislaw hasior (1928-1999), die zijn assembalgewerken maakte van verzamelde spullen, gevonden beeldmateriaal & persoonlijke objecten.
bij haar terugkeer voelde ze een sterke verbondenheid met de slavische cultuur & een waardering voor de omgeving waarin ze was groot gebracht. ze vulde haar persoonlijke ervaring aan met een meer spirituele dimensie, die ze vond in verhalen van eeuwenoude slavische rituelen. haar werk reflecteert over het verdwijnen van het oude poolse gebruik van het snijden van haar, dat plaatsvond bij belangrijke overgangsmomenten, zoals communies, huwelijken & begrafenissen.
de titel van het werk verwijst naar haar idee om eigentijdse verhalen die gerelateerd zijn aan haar te verzamelen, & deze in dialoog te plaatsen met oude tradities. in de titel verwijst twig naar de poolse bruiloftstwijg, een tak die een belangrijke rol speelse in de lokale huwelijksceremonies. wigs verwijst naar de poolse tradities rond haar. tijdens ithaka 25 deelt anna de verhalen die ze verzamelde voor dit project aan de hand van fotografie, assemblagestukken & installatiekunst. (t)wigs werd mogelijk gemaakt dankzij de steun van het centre national de anna werd geïnspireerd om (t)wigs te l’audiovisuel in luxemburg & de beurs creëren wanneer ze terugkeerde naar voor creatie die ze hiervan verkreeg in polen na enkele jaren in het buitenland. november 2016. 35
henk-sjoerd hinrichs
debugging (2017)
henk-sjoerd hinrichs (°1993) werkt vanuit een metaperspectief om tot de productie van zijn werk te komen. als fundering kijkt hij naar zijn omgeving & haalt hij inspiratie uit de contemporaine kunstgeschiedenis & -wereld. de afgelopen drie jaar hield hij zich bezig met de ontwikkeling van een algoritme dat deze impulsen & invloeden omzet naar een uitgepuurde
36
vormentaal die hij gebruikt bij het creëren van zijn eigen werk waarin hij op speelse wijze omgaat met het materiaal dat hij hanteert. het algoritme zoekt momenteel naar transparantie die zich vertaalt in de unieke texturen die henk-sjoerd hinrichs weet te creëren in het werk dat hij op ithaka toont. door het gebruiken van relatief ongewone
materialen ontstaat er een snijdende spanning tussen de sterke materialiteit van het werk en het verwachtingspatroon dat zich vormt bij de toeschouwer wanneer deze geconfronteerd wordt met een object in context van een expositie, waarin de richtlijnen het voorschrijven dat een werk absoluut niet aangeraakt mag worden.
kleuren dat gepresenteerd wordt op dit unieke oppervlak. de beelden zijn dusdanig vervaagd dat het oog niet exact kan begrijpen wat er gaande is & hinrichs nodigt de toeschouwer uit om hierover te reflecteren. debugging bestaat uit drie wandobjecten: twee kleintjes & één groter werk. essentieel voor deze objecten is de uiting van hun ongrijpbare karakter.
debugging is een recent werk binnen het oeuvre van henk-sjoerd hinrichs dat gekenmerkt wordt door een unieke combinatie van een eigenzinnige materialiteit & een abstracte figuratie waarin teruggegaan wordt op de oervormen van het vierkant & de cirkel. debugging is een concept dat zijn oorsprong vindt binnen de informatica waarbij zogenaamde bugs – fouten waardoor een programma zijn functie niet meer vervult – worden opgespoord & verwijderd. henk-sjoerd vertaalt dit naar het artistieke canvas waardoor het een proces wordt waarin alle oneffenheden van het object worden verwijderd. dit is te merken in de verregaande aandacht die naar de materialen gaat, alsook in het abstracte spel van vorm &
henk-sjoerd hinrichs behaalde een bachelor in de fine arts aan de minerva art academy van groningen en mocht al exposeren op exotische locaties zoals helsinki & berlijn. ook werd hij afgelopen jaar geselecteerd voor de jaarlijkse best of graduates expositie van galerie ron mandos in amsterdam, waarbij een team van experten alle kunstacademies van nederland afschuimt en er de beste afgestudeerden uit kiest.
37
esther hoogendijk de roze kamer
(2017) de bezoeker laten zien wat er in een ruimte schuilt, & dat het meer is dan er in het eerste opzicht lijkt te zijn, is hetgeen Esther Hoogendijk (°1987) met haar kunst wil bekomen. voor ithaka was de roze kamer het vertrekpunt voor haar kunstwerken. hetgeen haar intrigeerde was de afbladderende plaaster van de muren & de roze verf waar nog een mooie groen-blauwe laag onder zit. voor esther geeft dit het verstrijken van de tijd weer. in situ werken is geen nieuw gegeven binnen haar oeuvre. deze kunstenares maakt voornamelijk (multimedia) installaties speciaal gemaakt voor een ruimte. ze onderzoekt de ruimte & zijn gelaagdheid. als een uitvinder gaat ze aan het werk, doet vele uren onderzoek & ontdekt proefondervindelijk nieuwe technieken & methoden om haar concept uit te voeren. hierbij laat ze zich inspireren door alledaagse verschijnselen.
laboratorium van een vreemde onderzoeker. zo vat esther zelf haar taak op: ze onderzoekt het niet figuratieve beeld, & experimenteert voortdurend om te bepalen in welke uiteindelijke vorm ze die resultaten kan gebruiken. esther hoogendijks installaties zijn het resultaat van een enorme hoeveelheid onderzoek: proefjes, boeken vol plaatjes, foto’s, kleuronderzoek, effecten, dia’s, gesmolten glasplaten, klei met & zonder glazuur & lichtexperimenten.
zo werd haar werk reeds eerder omschreven en geloofd door een docent & zelf kunstenaar hans hovy: door steeds overlappende lichtbundels, & het gezoem van de apparaten, lijkt alles een eigen vitaliteit te belichamen & waan je je in een vol 38
esther hoogendijk studeerde in 2009 af aan artez kunstacademie in enschede (nederland) met een bachelordiploma. in 2016 heeft ze de master in situ aangevat aan de koninklijke academie voor schone kunsten in antwerpen.
voor ithaka heeft deze kunstenares op verschillende plekken een laagje plaaster, verf & stuc van de muur verwijderd. De hoeveelheid & de plaats werd voor haarzelf duidelijk doorheen het gevoerde onderzoek. de verwijderde materialen zijn gebruikt voor een tweede kunstwerk dat haar installatie vervolledigd.
39
jonathan huygens mapping nr 7 (2017) mapping became his primary obsession / sculpting everything on a 1/1 scale. ended up in a mess as it started falling apart. met de woorden l’homme s’effacerait, comme à la limite de la mer un visage de sable (de mens zal verdwijnen als een gezicht in het zand op de vloedlijn van de zee) begon michel foucault (1926-1984) in 1966 zijn essay les mots et les choses, waarna de franse filosoof overging in een uitgebreide analyse van las meninas (1656-1657) van diego velázquez (1599-1660). een actuele anekdote om ook de hedendaagse kunstwereld mee te bespreken, zo blijkt. de jonge kunstenaar jonathan huygens (°1990), zelf geïnspireerd door de zowel de kunstgeschiedenis als de kunstenaars die buiten het canon vallen, reconstrueert landkaarten op ware grote, maar dan gemaakt uit zand & klei. de dynamiek rond het festival zorgt er voor dat het kunstwerk andere gedaanten zal aannemen, die pas gefixeerd kan worden wanneer de mengeling helemaal uitgedroogd wordt.
40
huygens, momenteel nog student bouwkunde aan luca school of arts brussel na een opleiding vrije beeldende kunsten aan luca school of arts antwerpen, kreeg het idee voor deze reeks kunstwerken na het lezen van de beschrijving van een fabel van jorge luis borges (1899-1986), geĂŻncorporeerd door jean baudrillard (1929-2007) in simulacres & simulation (1981). dit verhaal, del rigor en la ciencia (1946), gaat over een fictief rijk waarin de cartografie zodanig nauwkeurig was, dat de kaart even groot was als het rijk. eeuwige vragen als navolging, imitatie & ja, mimesis, ten troef. door hedendaagse denkers wordt een voorbeeld van een dergelijke kaart gezien in het internet. voor huygens is het echter meer dan dat: door in dialoog te treden met de kunstgeschiedenis probeert hij een breed publiek aan te spreken met een onderliggend concept of gedachte, verpakt in een sterk visueel aspect. dit maakt het werk voor hem meer een mindset of een manier van denken, gegrond op een traditie van kijken naar kunst & lezen van literatuur. huygens had reeds verschillende solotentoonstellingen in antwerpen. binnenkort is zijn werk ook te zien op multiplied, een antwerps kunstenfestival dat selecteert op basis van concept & relevantie. 41
izra marie jans
growing china
(2015-2016) de uit leuven afkomstige fotografe izra marie jans (°1995) verrast ithaka 25 met haar fotoreeks growing china. met een beperkt aantal beelden biedt zij een unieke inkijk in de actuele situatie van de chinese stad guangzhou, de derde grootste stad van het enorme aziatische land. izra, die er in het najaar van 2015 op uitwisseling ging, werd onmiddellijk gegrepen door de verbluffende economische groei & de onmiskenbare gevolgen daarvan die zich duidelijk voor haar cameralens manifesteerden. zo heeft ze een sfeer ervaren van contrasterende dualiteit tussen het hypermoderne stadscentrum & de stadsrand die grenst aan het platteland, maar ook tussen de jongere & de oudere generatie chinezen. in guangzhou bewegen politiek, economie & de samenleving zich op verschillende onverenigbare snelheden, zo lijkt het. enerzijds wordt iedereen in china geacht om deel te hebben aan de dominante waarden van eenheid, collectivisme, progressie & discipline in dienst van growing china. maar de manier waarop dat anderzijds leidt tot een duale, gespannen samenleving, 42
doordat niet iedereen de economische groei kan volgen, fascineerde izra. het daagde haar uit om met haar camera haar tijdelijke thuisstad in al haar facetten te ontdekken. izra marie jans volgt een master beeldende kunsten (afstudeerrichting fotografie) aan de koninklijke academie voor schone kunsten antwerpen. haar werk growing china was in februari 2017 voor het eerst te zien in extra city kunsthal in antwerpen. een boek met de gelijknamige titel bundelt haar foto’s & is te koop tijdens ithaka 25.
43
sarah lauwers
brns (2016)
sarah lauwers (°1997) is een jonge kunstenares die momenteel een opleiding vrije beeldende kunsten volgt in brussel. ze koos voor deze studie omdat het haar de ruimte & vrijheid bood om een eigenzinnige kritische blik op de werkelijkheid te ontwikkelen. onder het motto niemand staat te wachten op jouw kunst, je moet zelf doen besloot ze deel te nemen aan deze editie van ithaka. voor haar kunstwerk op ithaka 25 putte sarah inspiratie uit de roltrappen die talrijk aanwezig zijn in brussel. een moment op de roltrap is een passieve mechanische ervaring. hierin zag 44
ze een weerspiegeling van hoe de mens soms zijn eigen gewoontes & regels passief ondergaat. het moment op de roltrap illustreert een vluchtig bewustzijn van het balanceerspel tussen leven & geleefd worden door patronen, technologie & structuren die de mens creĂŤert om vat te krijgen op de wereld. van daaruit werd het concept opengetrokken om een verhoudingsproblematiek te visualiseren. hoe verhoud je je tegenover het bewustzijn van dat balansspel? hoe verhoud je je tegenover andere mensen die in hun eigen patronen bewegen? als mens wordt je immers toch gevormd
door interactie, verhouding met doorheen de tentoonstelling en de anderen? interactie met de kunstwerken. deze zoektocht speelt zich af in een hedendaagse, geabstraheerde, technologische context & heeft geen ambitie om te veroordelen of een oplossing te formuleren. het tracht slechts een belangeloos gevoel van zowel vervreemding als identificering delen. in de context van ithaka kan het werk ook gezien worden als een handleiding over hoe de bezoeker zich door de tentoonstelling hoort te bewegen. het reflecteert over de verplaatsing van de bezoeker
het werk van sarah draagt de naam brns, dat verwijst naar het engelse woord brains. ze verwijst hier naar het feit dat ons denken & doen misschien ook louter het ondergaan is van verbindingen & patronen in onze hersenen.
45
kimberly hoskens
wezens (2016)
kimberly hoskens’ (°1993) leven is gekleurd door haar diepgaande interesse in kunst. na het behalen van een bachelor in kunstwetenschappen & archeologie vatte kimberly een opleiding aan luca school of arts brussel aan om zich verder te verdiepen in de beeldende kunst. in deze creatieve context vonden haar wezens, die tentoongesteld zijn op ithaka, hun oorsprong. met wezens neemt kimberly je mee op sleeptouw naar jouw eigen dromerige gedachtengoed & staan jij & jouw verbeelding er werkelijk alleen voor. aan de hand van de vormen & kleuren in haar werk tracht ze de bezoeker een hallucinante reis te laten ervaren waarin schoonheid een prominente rol speelt. liefst houdt ze zich afzijdig van de alomtegenwoordige kritische dimensie van kunst & maakt ze plaats voor een humoristisch kantje. voor haar beelden & sculpturen in wezens putte de brusselse inspiratie uit de schilderijen van nel aerts (1987). werken met tijdschriften vormt voor beiden het vertrekpunt van hun werk & geeft vorm aan de geheel eigen 46
werkwijze van kimberly hoskens. alle kleurvlakken in de beelden zijn rechtstreeks uit magazines geknipt & zijn bepaald door de tijdschriften zelf. hun vorm of grootte zijn zowel afhankelijk van de wil van de kunstenares, als onderdanig aan het geschreven woord. kleuren die als opvulling dienen tussen zinnen krijgen in wezens een dragende functie. hun organische & veelvuldige vorm creĂŤren voor kimberly een veelvuldigheid aan mogelijke creaturen. de titel van haar werk is als dusdanig niet ver te zoeken & geeft een evenwichtige balans tussen openheid & richting weer. als kunstwetenschapper krijgt ze haar zin voor onderzoek weliswaar moeilijk weggestoken. in haar voorstellingen zoekt ze steeds naar nieuwe methoden om eenzelfde idee steeds anders voor te stellen. in eerste instantie toont ze driedimensionale wezens op een tweedimensionale manier. haar volgende stap resulteren in de werken die we op ithaka 25 te zien krijgen, namelijk het uit het beeld laten treden van de tweedimensionale wezens. uiteindelijk brengt ze deze wezens in de vorm van sculpturen terug tot leven. zelf hoopt ze dat toeschouwers bij haar werken zullen stilstaan om even te ontsnappen aan de dagelijkse realiteit & een onbekende wereld te ontdekken. in ieder geval wekken haar wezens onze nieuwsgierigheid op & spelen ze in op de verbeelding.
47
ash bowland
le-donner-à-voir:
case xiv-ekphrass, casco-polyptiek case xv, bai-polyptiek (2016-2017) ash bowland (°1990) studeerde fotografie aan luca school of arts in brussel & antwerpen. voor haar afstudeerproject le donner-à-voir
in kaart te brengen. op die manier tast ze de grenzen af van de kunst & kunde van fotografie. voor le donner-à-voir haalde ash
onderzocht bowland het proces van de fotografie & de oorsprong van beelden, samen met de methode(s) van beeldcreatie. daarbij beschreef ze de aard van unieke beelden, hun verhouding tot het medium van de fotografie & de (on)mogelijkheid om beelden volledig te doorgronden. voor ithaka 25 stelt bowland twee polyptieken uit le-donner-à-voir tentoon, die ze met elkaar confronteert met als doel de werking van foto’s 48
inspiratie bij wat de engelse kunstschilder william mitchell (1854-1903) omschreef als meta-beelden die, naast de voorstelling van het eigenlijke beeld, tegelijk ook hun totstandkoming & werking afbeelden. als een dirigent stelt bowland permutaties van objecten, spiegels, ruimten & decorstukken op, om ze vervolgens te fotograferen & zo de hoedanigheid van beelden, & het fotografische beeld in het bijzonder,
scherp te stellen. tijdens & na haar studies werden haar kunstwerken al tentoongesteld in ’t oud graanhuis (antwerpen), cas-co (leuven) & het
gerenommeerde brusselse museum bozar. vandaag is ash bowland een van de meest beloftevolle kunstenaars uit onze streken. ondanks haar rijzende ster wordt ook zij vaak geconfronteerd met het moeilijke bestaan van jonge kunstenaars. zo combineert ze verschillende jobs om haar kunst te financieren. desalniettemin is ze vastberaden om vol te houden: ik wil alles en dat vergt veel van mij, maar ik ben bereid om mijzelf volledig te geven.
49
op vrijdag 10 maart 2017 zal er een muzikale performance plaatsvinden waarbij muzikanten thomas van walle, jonathan lambert & joost van duppen in dialoog gaan met de soundscape & de textielinstallatie.
muziek: joost van duppen (synths), thomas van walle (gitaar) & jonathan lambert (basklarinet); gillis van der wee (geluidstechniek) video & visuals: lena mariĂŤn (textiel), joost van duppen (video edit), philippe van beeumen (videotechniek) & sophie pahud (fotografie & video) 50
mirrounds
joost van duppen, thomas van walle & lena mariën (2016-2017) joost van duppen, thomas van walle & lena mariën hebben de handen in elkaar geslagen voor een nieuwe editie van het interdisciplinaire project mirrounds. sound artist joost van duppen startte na het behalen van zijn graad in biochemie met sound design aan het kask antwerpen & is momenteel bezig aan de master music design in utrecht. voor mirrounds werkt hij samen met lena mariën & thomas van walle. die laatste studeerde architectuur aan luca school of arts gent, volgde tekenkunst aan de koninklijke academie voor schone kunsten in antwerpen & deed een opleiding experimentele muziek bij hedendaags componist jasper vanpaemel. in 2016 maakte hij in samenwerking met tanya atanasova de sculptuur golden (f)oil voor de biënnale partcours parkunst in brussel. de twee mannen ontmoetten elkaar op een creatieve workshop van yuri landman in brussel & bleken al snel gelijkgestemd. tijdens een tentoonstelling waar hun gezamenlijk werk gepresenteerd werd, werd hun aandacht getrokken door het werk
van visual artist lena mariën, studente textielontwerp aan het kask gent. het kunstenaarscollectief was geboren. voor het mirrounds-project werden ze geïnspireerd door een field recording door van duppen bij een stuwmeer in de ardennen, een perfect voorbeeld van menselijk ingrijpen in een natuurlijke omgeving. het grillige van de natuur vormt een sterk contrast met de strakke lijnen van menselijke bouwsels & dat contrast op zich oefent ook weer invloed uit op de mens. mirrounds nodigt de toeschouwer uit om zich in dit landschap waar licht, textiel & geluid elkaar beïnvloeden, te bewegen & even stil te staan bij de impact van de mens op de natuur. de projectie beïnvloedt het textiel omdat het de lichtbron ervoor is, maar wordt tegelijk ook zelf beïnvloed door de textuur van het textiel. door middel van projecties op textiel & een bevreemdende soundscape, ontstaat een ervaringskunstwerk dat de tijd even wil vertragen & de toeschouwer tot nadenken wil aansporen. 51
52
melvin pattyn
(re)imagine (2017)
architecture as experiment, process, & medium, starting from a personal perception. that special moment when architecture & the human body meet each other. it is that intimate dialogue that i want to explore to achieve a spatial experience. this experience possesses the power of a story, within it the unexpected & the temporary cause a poetic correlation between light, materiality & emotions. to loyal visitors of ithaka, melvin pattyn (°1992) is a known name. last year, he realized an architectural installation in the anatomical theatre named in between, & he’s now returned to make a piece in correspondence with the luxembourg college. melvin, who studied architecture at luca school of arts ghent, tries to find a balance in the sometimes rather unclear border between art & architecture. this is clear in his installation, in which he pays great attention to the architectural elements such as the window & the colonnade of poles. at the same time, the installation refuses to be useful, & can almost be called absurd. belonging in both domains, the installation is
especially critical toward its surrounding environment & it encourages the visitor to go into dialog with it. as the title suggests, melvin tries to encourage the visitor to dwell upon the existing space & its history, but also to try to imagine what the luxembourg college is trying to be. (re)imagine seeks to interact with its setting in a playful & creative way. melvin took the history of the luxembourg college as a starting point, with the building’s many functions, renovations and reconstructions. typical to its architecture were the refined elements in rococo style, such as the sculptural door & window frames. in the future, lady justice will try to find her place in the college. in a nostalgic search for its glorious beauty of the past, the windows & doors were recently renovated. due to the ever-changing character, the building lost its unicity in a way. this inspired melvin to trace back the building’s identity. it is a quest that runs through past & present & is given form placing the various characteristic architectural elements of the building opposite each other & themselves. 53
a curiosity for the past incited melvin to create a replica of a window frame in a light & transparent material that stands in contrast to the originally used stone & wood. the replica is a sketch in the space, a spatial network of lines. it is a suggestive image because of its imperfection, but it is as layered & detailed as possible. this way, everyone can draw attention to different details. by taking the window frame out of its context & handing it upside-down, it becomes a sculpture in the space that interacts with the delicate monumentality. the sculpture is framed by concrete screws, that form an abstract gallery that refers to the typology of old french hĂ´tels, the typological plan in which the luxembourg college is built. the division, rhythm, hierarchy & transition of such a gallery return in the installation, but in a smaller & more tangible scale.
as a third element, black glass panels lie on the ground to bring a coherence to not only the elements of the installation, but of the entire room. the reoccurring reversed window frame refers to old & lost times. the reflections give form to a faded memory of the college. there is a porous border between rhythm, memory & the visitor. the mirrors divide reality & imagination. (re)imagine is the search of identity through dialectics between memory & oblivion, visibility & invisibility, the conscious & unconscious & between eternity & transience, summarized in this temporary intervention.
54
55
thomas lesaffre
earth slide (2017)
thomas lesaffre (°1985), who was born in west flanders, has been interested in visual arts since a very early age. after his art studies in secondary school, he continued his higher studies in brussels to eventually opt for a formation at the kask in ghent. more important for his personal flourishment, however, was the close collaboration with a group of artists whose collective carried the name fase. together, they regularly organise exhibitions. this is how, for example, journey to the morning land in antwerp came to be, which was a tour through the city by four mobile sculptures that were pushed solely by human strength. lesaffre’s individual work is characterized by a certain alienation. a reoccurring theme in his work is the transformation of objects into subjects. an example of this idea is the constant redefinition & reinvention of contemporary objects. he situates his own work somewhere between the conceptual work of gabriel orozco (°1962) & the playfulness of urs fischer (°1973). lesaffre also searches for the natural origin of objects. a cork sprouts roots in his work racines, & a 56
57
broom is mounted and seems to be suffocated by its own handle in nature morte. the objects evoke a certain inner contradiction because of the materials that don’t correlate with what the objects represent. thomas lesaffre had made earth slide for the occasion of ithaka, a work in which paradoxes & the quest of nature again play a central role. the work consists of a construction of papier-machÊ in a white space. the installation shows an earth-like mass that crashes down from the space above, depicting a certain frozen moment in time. the artist creates a parallel world for the visitor, in which one no longer stands on the ground, but under it. the visitor can feel threatened by the illusion of a falling piece of earth. in fact, the art work tends to surface a certain profound fear for a physical threat. the seemingly heavy mass of earth forms another contrast with the lightness of the material used to build it.
58
finally, the symbol of contemporary art, the white cube is questioned. earth slide creates an imaginary world within a space that is well known to the art world. this installation is a sculptural interference that transforms the space. at the same time, this causes the space to be necessary for the work, that could not exist without it. earth slide offers a novel look onto the function of the white cube & contemporary art in general.
59
henk huibers crossing (2016) each photographic image is a in this video. the facades of the almost conceptualisation of time. windowless houses reflect the gray sky. even though it is a video, it is in a typical street with terraced houses, difficult to distinguish the end from vehicles very slowly pass by, even the beginning of the video, due to the though it is silence that predominates static camera angle & the repetitive 60
passing of vehicles. interested in graphic art & photography; driven by personal observation; inspired by museum visits & the context of the contemporary art world. artist henk huibers’ (°1991) background is as vast as the works he creates: after achieving a bachelor’s in teacher of visual arts at the artez school in arnhem & a master’s in photography at the royal academy of fine arts in antwerp, the young dutch artist
dedicated his focus on the creation of video art. this installation exists out of two videos, crossing & wall, both made in 2016 as a contemporary still life, a moving still from a film, or a snapshot, but then longer. huibers sees beauty in the daily course of things. as the young artist is still searching for his unique language & signature, he seeks observations of time in daily existence. this regarded, 61
he tries to capture the problematics between the concepts of time & space in his work wall, & to visualize the shape of time & space in crossing, which results in a recognition of the theatrical qualities of daily banality. re-watching his video artworks, one recognizes this pattern. huibers is aware of a broad art history & tradition, noticeable in the golden ration of his compositions. in relation to this, the images always have a relation to the specific material of the photographic film. he re-questions the issues that post-war art history has dealt with: what do time & space mean in a video? what does it even mean to visually capture a situation? what is my specific authorship? more than ready answers, i regard these two images as concepts that assure the idea of time and space. the artwork as such claims its position in the culture of debate.
62
63
bram van breda waiting for ... (2017) bram van breda (°1992) studied graphic design at the luca school of arts brussels & got his master degree in textile design in 2016 at the luca school of arts ghent. because of the diversity of materials that he is interested in, van breda explores the borders between art & design. inspiration is found in everyday materials & objects, with whom
64
he creates new stories. with these stories, the artist wants to takes us on an exploration & to challenge us to look to ourselves & our own culture in a different way. van breda is interested in the vision of diverse cultures & tries to see the world with a gaze that is not dominated by western perspectives. one of the other themes he works with is
duality and also the installation waiting for‌ that he created for ithaka 25 has two sides. at the one hand, he found inspiration for this work from his personal experience during a vacation job at the local municipality, at the other hand he plays with the past of an english military base. during the fifties in the kempen some english military transition camps, from where germany could be reached more easily, were established. after the fall of the berlin wall, the threat decreased & the camps lost their function. today these camps seem to wait for a new destination, van breda calls then ruins of armed force. the artist does not consciously search for environments that inspire him, they mostly come to him. the military environment that inspired van breda for his work for ithaka 25, he got to know because the main camp is the location for the municipality for which he worked during a vacation now. through playing with this environment, the artist wants to make us think about the nationalism & the radical thoughts that occur these days. borders are questioned & defense seems to get more & more important again.
in short, conflicts of the past seem to filter through in our world & van breda’s question to us is how we deal with them when they come to light again. the feeling of powerlessness & melancholy that is brought alive by this question, is displayed in a self-portrait that is a way to deal with these problems & with environment. .
an old military base, ruins of armed force. they form the stage for a dark masquerade with wistful figures that wait in all brutality & search for meaning.
65
66
anna rulecka
(t)wigs (2016)
anna rulecka (°1989) is a visual artist whose oeuvre exists out of photography, video & installation art. she holds a master’s degree in photography from the royal academy of fine arts in antwerp. she also has a background in art history, which she studied in her native poland. her interests in slavic & african folk art, tribal rites & vernacular habits have led to her anthropological approach to images, which she incorporates into her art practice. her investigation of the underlying meaning of images takes on a central role in her work. she is inspired by contemporary interpretations of old rites & traditions, & how they are reinvented & adjusted to our own times. anna finds great inspiration in the work of the polish sculptor wladislaw hasior (1928-1999), who made his assemblage art pieces from collected items, found footage & personal objects.
she connected this personal experience to a more spiritual dimension, which she found in stories of century-old slavic rites. her work reflects upon the disappearing of the ancient polish custom of hair cutting, which happened at significant rites of passage such as communions, weddings & funerals. the title reflects on her idea of collecting contemporary stories related to hair & bringing them into dialogue with tradition. within the title, twig refers to the polish wedding twig, a branch which played an important role in local wedding rituals. wigs refers to hair, the loss & the collection of it. during ithaka 25, anna shares the stories she collected for this project through her photographs, assemblage pieces & installations. (t)wigs was made possible with the support of the centre national de l’audiovisuel in luxembourg & its scholarship of creation, which she anna was inspired to make (t)wigs obtained in november of 2016. when she returned to poland after several years abroad. coming back, she felt a strong reconnection to the slavic culture & realised an appreciation for the environment she had been raised in. 67
henk-sjoerd hinrichs
debugging (2017)
henk-sjoerd hinrichs (°1993) works in a meta-perspective to produce his work. as a foundation, he looks to his environment & draws inspiration from the contemporary history of art & art world. during the past three years, he has been busy developing an algorithm that converts impulses & influences to a distilled set of forms, which he uses in creating his on work. he interacts
68
playfully with the materials he handles. the algorithm currently searches for a transparency that translates into the unique textures henk-sjoerd creates in the work he shows at ithaka. by using relatively unusual materials there is a sharp tension between the strong materiality of the work & the expectations formed by the visitor when confronted with
it in context of an exhibition, in which guidelines strictly forbid the work to be touched. debugging (2017) is a recent work within henk-sjoerd’s oeuvre that is characterized by a unique combination of materiality & an abstract figuration that returns to the primitive forms of square & circle. debugging is a concept that finds its origin in computer sciences, whereby so-called bugs, which are mistakes that cause a certain programme to stop working, are traced & eliminated. henk-sjoerd hinrichs translates this to the artistic canvas, making it into a process wherein all irregularities of the object are removed. this is noticeable in the thorough attention that is payed to the materials, as well as the abstract interaction between forms & colours in this unique surface. the images are faded in such a way that the eye can’t exactly grasp them. hinrichs invites the visitor to reflect on this. debugging exists out of three objects, suspended on the walls: two small works & one larger one. essential to these objects is the expression of their ungraspable character.
henk-sjoerd hinrichs holds a bachelor of fine arts from the minerva art academy in groningen, & has shown his work in helsinki & berlin. during the past year, he was also selected to hold the annual best of graduates exhibition at the ron mandos gallery in amsterdam, for which he was selected by a team of experts who made their selection from all art academies of the netherlands. 69
esther hoogendijk the pink room
(2017) esther hoogendijk’s (°1987) main objective is to show what goes hidden in a certain space, more than what is visible in first glance. for ithaka 25, the pink room was her point of departure. she was intrigued by the peeled-off plaster on the walls & the pink paint behind which a green layer was hidden. to esther, this stand for the passing of time. working in situ is a relatively new step in her oeuvre. the artist mainly makes multimedia installations especially made for spaces. she researches the location & its multiple layers. as an explorer, she finds the technique & materiality that is best fitting for the given environment before carrying out her work. everyday phenomena form a great inspiration to her. her work was described & praised by one of her teachers hans hovy, who is an artist himself: by ever overlapping light beams, & the humming of the appliances, everything seems to embody its own vitality & you imagine yourself in a laboratory of a strange researcher. this is how esther takes on her own task: she doesn’t research the figurative image, but experiments 70
constantly to determine the eventual form she can use her results. esther hoogendijk’s installations are the result of an enormous amount of research: experiments, books full of images, photographs, colour research, effects, slideshows, melted glass, clay with or without polish & light experiments. for ithaka, esther has taken pieces of paint, plaster & stucco from the walls. the amount & location of these pieces became clear to her after the research she undertook. these removed materials are used for a second artwork that completes her installation. esther hoogendijk obtained her bachelor’s degree from artez art academy in enschede (the netherlands) in 2009. in 2016 she started a master’s in in situ at the royal academy of fine arts in antwerp.
71
jonathan huygens mapping nr 7 (2017) mapping became his primary obsession / sculpting everything on 1/1 scale / ended up in a mess as it started falling apart. with the words l’homme s’effacerait, comme à la limite de la mer un visage de sable (man shall vanish, as a face in the sand at the water line of the sea), michel foucault (19261984) started his essay les mots & les choses in 1966, after which the french philosopher went on in an elaborate analysis of diego velázquez’ las meninas (1656-1657). this appears to also be fitting anecdote to discuss the art world. the young artist jonathan huygens (°1990), who is inspired by both the art world as by artists outside of the canon, reconstructs geographical maps in full scale, made from sand & clay. the dynamics of the festival cause the artwork to take on certain forms, which can only be fixture when they are fully dried. huygens, who is a student in construction at luca school of arts brussels, after having obtained his degree in visual arts at luca school 72
of arts antwerpen was inspired to make this series of artworks after reading the description of the fable of jorge luis bordes (1899-1986), incorporated in jean baudrillard’s (1927-2007) simulacres & simulation (1981). this story, del rigor en la ciencia (1946), tells the tale of a fictional kingdom where cartography was so precise, that the map was as big as the kingdom itself. eternal questions of imitation, inspiration & mimesis are thus present in jonathan’s work. contemporary thinkers might find such a map on the internet. huygens, however, seeks a further meaning: by going into dialogue with art history he tries to address a broad public with an underlying concept of thought, packed in a strong visual aspect. this makes his work more of a mind-set or a way of thinking, based on the tradition of looking at art & reading literature. huygens had already had solo-exhibitions in antwerp. soon, his work will also be displayed at multiplied, an arts festival in antwerp that makes its selection based on the concept of relevance.
73
izra marie jans
growing china
(2015-2016) the leuven-born photographer izra marie jans (°1995) surprises ithaka 25 with her photography series growing china. using few images, she offers a unique insight into the current situation of the chinese city of guangzhou, the third largest city of the enormous asian state. izra, who resided there in the fall of 2015 in the context of an exchange programme, was immediately struck by the astounding economic growth & its undeniable consequences that clearly manifested themselves in her images. here, she experienced the atmosphere of contrasting duality between the ultra-modern city centre & the periphery, which borders with the rural countryside, but also between the younger & the older generation of chinese. in ghangzhou, politics, economics & society evolve in various incongruous speeds, so it seems. on the one hand, the chinese are expected to adhere to the dominant values of unity, collectivism, progression & discipline, in service of growing china. on the other, however, these values lead to a dual & tense society in which not everyone had 74
keep up with the growth. this fascinated izra. it challenged her to discover various facets of her temporary hometown & capture them using her camera. izra marie is studying a master of visual arts in photography at the royal academy of fine arts in antwerp. growing china was first exhibited in february of 2017 at the extra city kunsthal in antwerp. an eponymous book bundles het photographs & is purchasable during ithaka 25.
75
sarah lauwers
brns (2016)
sarah lauwers (°1997) is a young artist who is currently finishing her degree in the free arts in brussels. she chose this degree because it gave her the space & freedom to develop her own critical view on reality. under the motto nobody is waiting for your art; you have to take action yourself, she decided to apply for his year’s edition of ithaka. sarah’s artwork was inspired by the many escalators present in brussels. time spent on the escalator is a passive & mechanical experience. within this experience she saw a reflection in how people sometimes passively undergo their own habits 76
& rules. taking the escalator illustrates a fleeting awareness of a balance game between living & living by patterns, technology & structures that are created by man to get a grip on the world. sarah uses this concept to raise & visualize a certain relationship issue. how do you consciously relate towards this balance game? how do you relate towards other people who move in their own patterns? for, as a person, are you formed by interaction & relationships with others?
the work is called brn after the word brain. with this title, sarah refers to the interconnections inside our brains. she refers to the fact that our thinking & our actions are perhaps also a mere undergoing of connections and patterns in our in the context of ithaka, the work can brains. also be viewed as a guide on how to move through the exhibition. it reflects on the visitor’s movement through the exhibition & his or her point of view towards the artworks. this search takes place in the abstracted, technological context of today & has no ambition to condemn or to formulate a solution. it just seeks to share a selfless feeling of both alienation & identification.
77
kimberly hoskens
creatures (2016)
kimberly hoskens’ (°1993) ife is coloured by her interest in art. after earning a bachelor’s degree in art history & archaeology she decided to delve deeper into visual arts at luca school of arts brussels. in this creative environment, her creatures, came to being. In creatures, she leads spectators to their own utopia by using their imagination. through these shapes & colours, she will take you on a hallucinatory journey in which beauty plays a prominent role. she prefers to stay away from the ubiquitous critical dimension of art & seeks to add a bit of humour. inspired by nel aerts’ (1987) paintings, kimberly started using magazines as a starting point as well. the colour patches in het collages are cut directly from magazines & are determined by these periodic publications themselves. their shape & size depend both on the young artist herself as on the presence written words. colours that serve as padding between phrases now get a leading role in her images & sculptures. their organic & diverse 78
forms create a vast number of unexplored creatures. as such, the title of her work is evident, as it refers to the imaginary creatures made up of magazine cuttings. kimberly’s research-oriented background finds its way into her artistic work as well. throughout her artworks, she seeks to depict a sole idea in different ways. firstly, she transforms three-dimensional creatures into two-dimensional pieces, subsequently making them tangible again as sculptures. as an artist, she hopes to create a moment of disconnection from reality & to stimulate connection with an unknown dimension. in any case, creatures attracts our curiosity & plays with our imagination.
79
ash bowland
le-donner-à-voir:
case xiv-ekphrass, casco-polyptiek case xv, bai-polyptiek (2016-2017) ash bowland (°1990) studied photography at luca school of arts brussels & antwerp. for her graduation project le-donner-à-voir,
she examined the process of photography & the origins of images, together with the method(s) of image making. doing so, she described the nature of unique images, their relationship to the medium of photography & the (im)possibility to fully understand the content of images. within the framework of ithaka 25, bowland exhibits two polyptychs from le-donner-à-voir, which she confronts with each other in order 80
in order to pierce how photographic images work. as such, she explores the borders of the art & profession of photography. for le-donner-à-voir,
ash bowland was inspired by what the english painted william mitchell (1954-1903) described as meta images which, aside from the representation of the actual image, also give insights about their conception & method. like an orchestra conductor, bowland arranges permutations of objects, mirrors, spaces & ornaments & then photographs them to examine the nature of images, & especially the photographic images, in detail.
already during & after her college years, ash bowland’s art has been exhibited in ’t oud graanhuis (antwerp), cas-co (leuven) & the
renowned brussels museum bozar. today, ash bowland is viewed as one of the most promising artists in flanders. however, she is often confronted with the struggling existence of young artists, as she has to combine several jobs in order to finance her art. nevertheless, bowland is determined to carry this road of success: i want this all & that asks a lot of me, but I am prepared to give it my all as well.
81
a musical performance will take place on friday the 10th of march 2017. musicians thomas van walle, jonathan lambert & joost van duppen will go in discussion with the soundscape & the textile installation.
music: joost van duppen (synths), thomas van walle (guitar) & jonathan lambert (bass clarinet); gillis van der wee (sound technician) video & visuals: lena mariĂŤn (textile), joost van duppen (video edit), philippe van beeumen (video techniques) & sophie pahud (photography & video) 82
mirrounds
joost van duppen, thomas van walle & lena mariën (2016-2017) joost van duppen, thomas van walle & lena mariën joined forces to create a new edition of the interdisciplinary project mirrounds. sound artist joost van duppen started, after graduating in biochemistry, with sounddesign at the kask in antwerp & he is now studying master music design in utrecht. for the project of mirrounds, he worked together with lena mariën & thomas van walle. the latter has been an architecture student at luca school of arts ghent, followed drawing at the royal academy of fine arts in antwerp & was given training for experimental music by contemporary composer jasper vanpaemel. for the 2016 biënnale partcours parkunst in brussels, he created the sculpture golden (f)Oil together with tanya atanasova. joost & thomas met at a creative workshop by yuri Landman in brussels & it soon turned out they were very like-minded. during an exposition where their joint artwork was presented, the artwork of visual artist lena mariën, student textile design at the kask in ghent, captured
their attention. the artist collective was born. the inspiration for the project of mirrounds came from a field recording by van duppen at a storage reservoir in the ardennes, which proofs to be a perfect example of human intervention in a natural environment. humans are influenced by the contrast of the raggedness of nature with the tight lines of structures built by humans themselves. mirrounds invites the spectator to move around in this landscape where light, textile & sounds influence each other, & incites to pause & consider the impact of humans on our environment. the projection affects the textile being its source of light, but is at the same time affected by the texture of the textile. through projections on textile & a surreal soundscape, an artwork of experience & discovery arises which aims to slow down time & incite the public to reflection. 83
PROGRAMMA PROGRAM
(p. 88)
dinsdag 7 maart donderdag 9 maart 15.30u workshop analoge fotografie 17u rondleiding 19u rondleiding 21u rondleiding
op dinsdag krijgen de bezoekers de mogelijkheid om zich in te schrijven in de workshop voor analoge fotografie. onder begeleiding van een professionele fotografe wordt hen de kans gegeven hun creativiteit de vrije loop te laten, terwijl ze de technieken van het medium onder de knie krijgen. de foto’s die tijdens de workshop worden gemaakt worden achteraf ontwikkeld & tentoongesteld in de bookshop als een expositie op zich.
19-21u artist talk > hilde van canneyt
op donderdag gaat een artistieke avond van start met een artist talk met hilde van canneyt, die gekend is voor haar boek hilde vraagt, waarin ze 85 belgische kunstenaars interviewde.
21-23u vertoning van enkele kortfilms 17u rondleiding bezoekers kunnen doorlopend genieten van 19u rondleiding jazz & klassieke muziek in de bar. 21u rondleiding 20-23u slam poetry avond vrijdag 10 maart
’s avonds geven enkele leuvense & brusselse slam-dichters een voordracht van hun liederen & gedichten. ze reciteren hun poëzie op een hip-hopachtig ritme, begeleid door beat-boxers of muziek, of geven een meer intieme voordracht van hun verzen zonder muzikale begeleiding.
woensdag 8 maart 15-17u kinderworkshop 17u rondleiding 19u rondleiding 21u rondleiding vanaf 21u feest!!
woensdagavond organiseert we een feestje, waarbij enkele dj’s (onder andere lingerwalt, rafiki & david konichiwa) met een originele, elektronische sound werden geselecteerd. bezoekers & feestgangers kunnen zich uitleven op de dansvloer terwijl ze genieten van een exotische cocktail of een fris pintje.
86
17u rondleiding 19u rondleiding 21u rondleiding 17.30u performance van mirrounds 19.30u performance van mirrounds 21.30u performance van mirrounds op vrijdagavond voeren de artiesten van de installatie mirrounds hun performance op. joost van duppen, thomas van walle & lena mariën wilden met deze installatie de toeschouwer uitnodigen om zich in dit landschap waar licht, textiel & geluid elkaar beïnvloeden, te bewegen & even stil te staan bij de impact van de mens op de natuur. hun performance wordt muzikaal uitgevoerd door joost (synthesizer), thomas (gitaar), jonathan lambert (basklarinet) & samengebracht door geluidstechnieker gilles van der wee. de visuele installatie werd uitgevoerd door lena mariën (textiel), joost van duppen (video edit), philippe van beeumen (videotechniek) & sophie pahud (fotografie & video).
zaterdag 11 maart zondag 12 maart 11-15u brunch met picknick unique 15-18u kinderworkshop op zaterdag organiseert picknick unique samen met ithaka een brunch, begeleid door kunst & muziek. op het binnenplein van het luxemburgcollege zal een kunstmarktje plaatsvinden, evenals optredens door hide & seek, gitte van de graveele, ivorysounds & leonie. tijdens de brunch kan men eveneens deelnemen aan een workshop live wall painting met waldorf claw, alsook een workshop yoga.
zondag is de familiedag van het festival. kinderen kunnen een rondleiding op kindermaat doorheen het festival volgen, waarnaast ze kunnen tekenen & spelen in de knutselhoek in de bar. op deze dag wordt ook een kinderworkshop voorzien.
13u rondleiding 15u rondleiding
13u rondleiding 15u rondleiding
87
tuesday 7 march thursday 9 march 15.30h analogue photography workshop 21h tour in english on tuesday, visitors will be able to enrol in a workshop on analogue photography. accompanied & guided by a professional photographer, they are given the chance to express their creativity, while learning the basic techniques of the medium. the photographs made during this workshop will be developed, printed & displayed in the bookshop as a small exhibition.
21h tour in english
19-21h artist talk > hilde van canneyt
on thursday, an artistic evening commences with an artist talk with hilde van canneyt, who is known for her book, hilde vraagt, in which she interviews 85 belgian artists.
21-23h showing of shortfilms
visitors can enjoy ongoing performances of jazz & classical music in the bar
20-23h slam poetry avond friday 10 march
starting at 8h, some leuven & brussels based slam poets will perform their songs & poems. they recite their poetry in a hip hop-ish manner, accompanied by beat-box of music, of perform a more intimate recital of their verses without musical accompaniment.
wednesday 8 march 15-17h children’s workshop 21h tour in english from 21h party!!
on wednesday night, we organise a dance party with dj-sets by artists who have an original, electronical sound. visitors can enjoy the various sets (by lingerwalt, rafiki, david konichiwa & others) while sipping an exotic cocktail, or simply a refreshing beer.
88
21h tour in english 17.30h performance of mirrounds 19.30h performance of mirrounds 21.30h performance of mirrounds on friday night, the artists of mirrounds put on the performance that accompanies their visual installation. joost van duppen, thomas van walle & lena mariĂŤn conceived this installation to invite the visitor to reflect upon the impact of man on nature in this landscape of light, textile & sound. their performance is executed musically by joost (synthesizer), thomas (guitar), jonathan lambert (bass clarinet) & with sound technique by gilles van der wee. the visual installation was put together by lena mariĂŤn (textile), joost van duppen (video edit), philippe van beeumen (video techniques) & sophie pahud (photography & video).
zaterdag 11 maart zondag 12 maart 11-15h brunch with picknick unique 15-18h children’s workshop on saturday, picknique unique & ithaka organise a brunch accompanied by art & music. on the central court of the luxembourg college, a small art market will take place, as well as musical performances by hide & seek, gitte van de graveele, ivorysounds & leonie. during the brunch, enthusiasts can partake in a live wall painting workshop with artist waldorf claw, as well as a yoga workshop.
sunday is the festival’s family day. kids can follow children’s tours throughout the exhibition, as well as draw, colour & play in the crafts corner in the bar. a children’s workshop is also planned.
15h tour in english.
15h tour in english.
89
25 JAAR ITHAKA 25 YEARS OF ITHAKA
KA
(p. 104)
ithaka begon in 1993 als een ééndagstentoonstelling. sindsdien is de expositie uitgegroeid tot een volwassen project. oorspronkelijk was de tentoonstelling verspreid over verschillende locaties in de stad. sinds 2003 wordt er gekozen voor één – meestal verlaten – monument. de edities van 2011 & 2016 keerden even terug naar de roots van het festival. de voorbije edities van het beeldende kunstenfestival ithaka hadden omwille van hun locatie-gerichte karakter elk een eigen klemtoon & boden in die zin telkens iets nieuws. in een korte schets van vorige edities kan je een glimp opvangen van de geschiedenis van ithaka. 1993 ithaka de kultuurraad wilde met het ithaka-parcours een confrontatie uitlokken tussen het kunstwerk of kunstgebeuren enerzijds en de kijker anderzijds. op deze route kwam men bekende, maar ook jonge beginnende kunstenaars tegen. enkele kunstenaars realiseerden speciaal voor ithaka een nieuw kunstwerk of installatie, anderen toonden één of meerdere van hun bestaande werken. terwijl de meesten plastisch kunstenaar zijn, presenteerden ook drie videokunstenaars recent werk.
aula maria theresia, de aula michotte, het pauscollege, alma 2, het hoger instituut voor wijsbegeerte & de faculteit psychologie. met walter daems, lut lenoir, anne heyman, dieter machielsen, hilde overbergh, marcel rademakers, jonas wille, ann dieltjens, gorik lindemans, jo huybrechts, jean de coster, patrick van isacker, patrick vandewijer & jean-marc navez
1994 ithaka 2 waar ithaka ’93 de hedendaagse kunst in het algemeen aan bod liet komen – weliswaar met een licht accent op de beeldende kunst – koos men dit jaar voor een specifieke kunsttak als rode draad van het hele gebeuren, namelijk muziek. dit jaar duurde ithaka twee dagen opdat het publiek ruimschoots de tijd zou krijgen om het volledige parcours af te werken. het aanbod was dan ook enorm uitgebreid. zo’n eenentwintig professionele & dertien amateurkunstenaars stelden projecten tentoon die zowat alle branches van de hedendaagse kunst bestreken & telkens een muzikaal element bevatten. de resulterende combinaties – spreekdans, muziektheater, klanksculpturen – zouden de toeschouwer telkens opnieuw moeten verrassen, uitdagen, verleiden, zelfs ontgoochelen: een ware odyssee dus.
de eerste editie van ithaka baande de tweede editie van ithaka vond zich een weg langs het stuk (zowel plaats in het voormalige stuk, de de oude locatie als de huidige), de vlamingenstraat, het arenberg92
instituut, het van dalecollege, het maria theresiacollege, de faculteit rechten, cafĂŠ commerce, de centrale bibliotheek, shrink (een garage), het psychologisch instituut, het hoger instituut voor wijsbegeerte & het kadoc.
1995 ithaka 3 – murmuur voor de eerste keer werd afgeweken van de traditionele stadswandeling. de resten van de oude stadsomwalling dienden als leidraad voor de tocht & als kader voor het murmuur-concept. het project opende de deuren naar vele prachtige, ongekende & vaak met leporello, le pays des phônes, muziek lod, alexandra cool, david hernandez, N.V.n.v., ontoegankelijke plekjes langs de juho saarinen, ivan popovic, luc brewaeys, middeleeuwse stadsmuren. reinhardt de grendel, dirk de hooghe, eric feremans, dieter machielsen, martin arnold, walter verdin, rudi bogaerts, inez michiels, margot & greetje, dirk wauters, bart vandenbossche, luc rombouts, geert huybens, pat bruggemans, frederik de gryse, pascal vandelanoitte, arno kerkhofs, hafina benazzouz, koen cuypers, anoniem, muziekstoeterij fanfaron, tom antheunis & frank roelandt, jan paul thiecke & bart borremans & tom hannes.
met peter jacquemeyn, beatrijs lauwaert, joe cillen, bert de keyzer, jim oosterlinck, liliane vertessen, wladimir mozsowski, leen lybeer, philippe tonnard, erik nerinckx, olaf mooij, peter van eyck, johan van roy, frank thoussaint, ingrid castelein, suzy de laet, lex wegchelaar & koen deprez.
93
1996 ithaka 366 ithaka 366 werd op 29 februari 1996 georganiseerd door 15 gedreven studenten van de ku leuven & was een ééndagstentoonstelling doorheen de leuvense binnenstad. er werden 23 kunstenaars geselecteerd die de vooraf uitgestippelde parcours bezochten & op zoek gingen naar een geschikte locatie. de titel, ithaka 366, werd gekozen omdat het een schrikkeljaar was.
met sanne van rijn, koen boyden, christophe terlinden & sybille de rycke, klaas bullynck, stefaan dheedene, bart van audenhove, hilde fauconnier, koen stuyven, silke panknin, marleen eyckerman, dirk serlippens, christophe haesevoets, fabian luyten, griet dobbels, soetkin eloy, kurt wolfs, janneke pepers, collin hotermans, christophe lepot, koen de decker, dimitri cools, ludgard catteeuw, joe cillen, kristel peeters, alex ivanov, stefaan quix & ivan maes.
1998 ithaka 6 – retour opnieuw werd er gekozen om een vergeten buurt in de kijker te zetten: met joris cerstiaens & kurt de wit, alban toulemonde, keving livingstone, anthony sint-maartensdal. de locatie zou toen jonckheere, mathieu boxho, ginkgo biloba, ook in het middelpunt van de
hans op de beeck & joost de bock, kris maes, fabian luyten, martha morgan, beatrice coppieters, stefaan dheerdene, jose michel rodriguez, saar de buysere, jean-marc sibille, frederic derycke, claudia radelescu, elisabeth thise, kurt wolfs, dirk serlippens, marleen spiessens, stani machiels, stefaan hoblou, nico dockx, stephan balleux, koen philips, frederic derycke, peter leysen & johan de pauw.
1997 ithaka 5 – excité het eendaagse kunstparcours ithaka excité opende haar deuren om & rond de leuvense vaartkom op donderdag 6 maart. het aparte zat ‘m in het parcours: ithaka verhuisde dit jaar van de binnenstad naar de rand van de stad, de vaartkom. ithaka excité neemt u mee naar een ex-bottelarij, een ex-brouwzaal, een ex-silo, een ex-kade & een sociale woonwijk.
94
belangstelling komen te staan door de renovaties aan de torens. het was, naast sint-maartensdal als expositieruimte, ook de bedoeling om de bewoners actief bij het project te betrekken. zo werd niet enkel hun buurt gebruikt, maar kregen de bewoners ook iets in ruil. positieve reacties van zowel de buurtbewoners als van de bezoekers maakten van ithaka retour een succes. met hilke broodtaerts, jurgen gregoir, dimitri dumortier, caroline cereghetti, ward hermans, angelo vermeulen, kris maes, dimitri cools, marleen eyckerman, bert danckaert,
anja van eetveldt, gauthier pierson, koen meyers & peter boelens, steven van overmeren, jan pillaert & erwin borghlevens..
1999 ithaka, your guide to in vitro sightseeing de locatie bestond uit een combinatie van twee winkelgalerijen, leuven shopping center & super city, aangevuld met het tussenliggende deel van de diestsestraat. de bedoeling was om het ithaka-concept nieuw leven in te blazen, in een stadsgedeelte dat zich profileert als economische publiekstrekker. deze keuze had tot gevolg dat ook een nieuw publiek, winkelende leuvenaars en studenten, oog in oog kwam te staan met hedendaagse kunst. op die manier werd het elitaire karakter van hedendaagse kunst verzwakt. ook dwingt het de kunst zichzelf in vraag te stellen: in hoeverre dreigt ook kunst met een inhoud te verworden tot loutere decoratie als ze tussen & in etalages tentoongesteld wordt. met B.A.C.I.E.P., koen boyden, delphine brunelle, saar de buysere, wouter decorte, ward hermans & kristof tsjoen, steven de staerke & frank gunthรถrel, sofie haesaerts, koen philips, leen vandierendonck, koen de gezelle, maarten hofman, collin hotermans, pascle muret, reiko takizawa, filip van dingenen.
95
2000 ithaka vwa püblik deze editie kon zich gelukkig prijzen met een locatie die al jaren bovenaan het verlanglijstje stond van vele ithakaploegen: de stationsbuurt. bovendien kreeg ze een extra dimensie door de gedaanteverwisseling die de buurt op dat moment onderging. een aantal gebouwen werden door ithaka voor het eerst, een aantal voor het laatst in de kijker gezet. het station roept ideeën op van mobiliteit, een dagelijkse stroom van anonieme pendelaars. door een confrontatie met kunstwerken werden deze mensen even op een zijspoor gezet. met émilie lecouturier & céline poncelet, gerben van der woude, jennifer kanary, jonathan jacquemyn, laurent thiry, katelijne de corte, marc vanderslagmolen, larissa pietrala, jan vandromme, gijs peeters & tom de fraine, virginie bailly, karen vandenberghe, marike pons, neeltje de naris, francis de hoef & kenny cupers, peter denayer, frédéric fourdinier, viola vandomme, maurice bogaert, sebastien scuvée & koen de gezelle (cloudy).
2001 ithaka 9 – ménage à trois tijdens deze extra lange feesteditie stond de relatie tussen stad & universiteit centraal. tussen de universiteitshallen & de centrale bibliotheek stelden vijftien kunstenaars in universitaire gebouwen hun werken tentoon. door de tentoonstelling drie dagen open te stellen, werd een groot en gevarieerd publiek bereikt. 96
met elina kellermann, mirjam van tilburg, kris vleeschouwer, erki de vries, philipp noller, zusi rongen, koen philips, yves callaert, bram dujardin, carlo van poucke, charles-antoine lejeune, johan dumont, tim dickel, helena pinket & jan vandromme.
2002 ithaka 10 – it’s only water but hey, what a view! voor de tiende editie, in de molens van orshoven aan de leuvense vaartkom, werd ervoor geopteerd om niet rond een thema te werken, maar te vertrouwen op de interactie tussen kunstwerk & ruimte enerzijds & kunstenaars onderling anderzijds. rode draad in it’s only water but hey, what a view! was een nieuw creatieconcept: twee kunstenaars die elkaar niet kenden, werden door ithaka aan elkaar gekoppeld om samen te werken. blind date als tentoonstellingsconcept. met kira seiden & bram bresseleers, erik de vries, yves callaert, jonas drieghe & lander thys, ilke de vries, gert vervoort & luc compernol, ruud vercammen, leen hermans, mieke cappaert, sandra giuria & bruno collet, kaat pype, emma sidgwick & jonas vereecke
2003 ithaka 11 – voy(ag)eur na tien lineaire parcours was ithaka klaar voor a whole new way to experience arts. ithaka strandde in het kunstencentrum stuk. het neemde-toeschouwer-bij-de-hand-idee werd overboord gegooid & zwerven door het gebouw werd een must. naast zap werd ook pop, soap, kitsch, bier & frieten in het concept opgenomen.
jessica friday, the next big thing, maakte haar opwachting & daardoor werd ithaka zelfs door radio donna opgepikt. kunst zag er nog nooit zo roze uit. met floris dehantschutter,mike michiels & yoni jongen & ester kenis & caroline monthaye & tomas uyttendaele, christian noirfalise, kumi oguro & yoko enoki, christian noirfalise, ilke de vries, kati heck, jo foulon, sara nuytemans, dirk leroux, annemie buytaert, nick hullegie, pieter-jan ginckels & liesbeth marit
2004 ithaka 12 – re-framed in 2004 stelde ithaka de rol van de curator in vraag. hierdoor werd er gezocht naar formules om de kunstenaars meer inspraak te geven in hun eigen tentoonstelling. we
hielden voor het eerst rondetafelgesprekken met de groep kunstenaars. de locatie werd copal, een voormalig expo ’58-gebouw dat in leuven gestrand is & reeds meerdere functies vervulde, van klooster tot internaat. tijdens ithaka re-framed mochten veertien veelbelovende jonge kunstenaars er voor een laatste keer opnieuw leven in blazen. met annelies van camp, sammy ben yakoub, rinus van de velde, bram ollieuz, kim brewÊe, lien nollet & fabien delathauwer, hans wuyts, colin waeghe, iris vrints, rita vilhena & bert de muynck, julia wlodkowski, philippe cloes, kim vandaele & vladimir ivaneanu, margarita garrido espinosa.
97
2005 ithaka 13 – eau revoir het verlaten zwembad aan het hogeschoolplein in leuven werd tijdens deze editie geannexeerd door 18 kunstenaars. het gehele stedelijke zwembad wordt gebruikt: de inkomhal, een groepskleedruimte, een machinekamer enzovoort. de expo vond plaats in een bestaand gebouw dat uit zijn oorspronkelijke functie was verheven. er werd een andere betekenis aan deze plek toegekend, zonder dat de oude betekenis – die van het zwembad – op zichzelf verdwenen was.
2006 ithaka 14 – artistic chemistry met een minimum aantal kunstenaars werd een maximum aan effect bekomen in de talrijke labo’s & kamertjes van het leegstaand farmaceutisch instituut. de groene draad die de toeschouwer door dit artistieke doolhof leidde maakte meteen de tentoonstelling zelf tot een kunstwerk waar het publiek deel van ging uitmaken. kunstenaarsduo’s & soloartiesten wisselden elkaar af met een artistic chemistry die in ongecompliceerd intrigerende werken de onderstromen van de menselijke drift & fantasie verkenden. met eva de leener, bjorn heyzak, sylvie
janssens, karina van heck, soraya namavar, jeroen permentier, mike michiels, samira el khadraoui, piet michiels & kris deweerdt, bart geerts, annelies van camp, sarah deboosere, natalie vanheule, judith peeters, heidi swerts, marie droogmans, frederik van simaey.
98
met sylvester vandeweghe, bart popleu, geert devos, evita appendin, klaarke meert, daan theys, saskia aelen, ruben hoogewys & frouke van gheluwe, bjorn gielen & joeri steeno, kenny verberckmoes & robbie van nieuwenhove
2007 ithaka 15 – deus ex?! voor de vijftiende editie van ithaka werd het oude gebouw van de voormalige universitaire parochie in de jan stasstraat met verf beschilderd & met gips begoten. de religieuze sfeer die vroeger in het gebouw heerste, was nog voelbaar dankzij de kapel & de verschillende decoraties die nog overbleven. er werd voor deze vijftiende editie dan ook gekozen voor het religie-gerelateerde thema deux ex?! een titel die gevarieerde spirituele invalshoeken bood & de kunstenaars op verschillende manieren kon inspireren: is god verdwenen uit ons hedendaagse leven? is religie verbannen door onze maatschappij? is deze verbanning een vooruitgang of achteruitgang? met vragen over god & de verschillende godsdiensten in de wereld van vandaag kaartte ithaka 15 een actueel globaal thema aan. met fabian van hoof, valerie doutreluigne, susan banafti, niko hendrickx, jeremy swinnen, jan verbruggen, wouter van der hallen, ada van hoorebeke, florian loosen, michiel maarten mc (michiel ceulers), korneel devillé, nele tas, noura mokhtar, jeroen vandromme & elise lepage
2008 ithaka 16 – amphi-bios van 11 tot 15 maart ging ithaka door in het instituut van land- & waterbeheer van de ku leuven met als thema amphi-bios. de tentoonstelling stond in het teken van de spanning tussen land & water. om een breed publiek aan te spreken & de verbeelding
van de deelnemers te stimuleren werd het thema zo gekozen dat het vatbaar was voor interpretatie & geïnspireerd werd door de locatie. amphibios is het griekse woord voor de levensvorm amfibie. in letterlijke zin betekent amphibios dubbel levend. dit verwijst naar de eigenheid van amfibieën: ze kunnen zowel in het water als op het land overleven. met gijs van vaerenbergh, jeremy swinnen, samuel vanderveken, daan fikkert, reinhard de jonghe, jitske kroon, charlotte peys, kristof de borle, isa van duuren & astrid van nimwegen, meggy rustamova, reinhard de jonge, arthur stokvis, marleen kurvers, tamara van san katrien hendrickx & karen van der perre.
2009 ithaka 17 – artlandis (hic sunt dracones) de aarde stond centraal bij ithaka 17. deze editie ging namelijk door in het oude gebouw van aardwetenschappen van de ku leuven. aardwetenschappen of geologie brengt je naar de onvermoede uithoeken van de wereld: naar de groene tropen, over het geel & oker van woestijnen tot het woeste gletsjerpuin. uitgaande van deze aarde werd gekozen voor een mythische nuance via de naam artlandis. art uiteraard omdat het een kunstenfestival betreft, land in de plaats van lant wegens de locatie & dit alles gebaseerd op atlantis als mythische, verzonken stad van de kunst. om dit mythische & mysterieuze karakter 99
te versterken kozen we voor de ondertitel: hic sunt dracones (hier zijn draken, uit het latijn), wat vroeger op landkaarten geschreven stond voor men wist dat de aarde rond was. men dacht namelijk dat aan de randen van de platte wereld draken huisden die alles en iedereen verslonden. de ambitieuze boodschap luidde: de hele wereld (ontdekt of niet ontdekt) ligt binnen handbereik! met dagmar blommaert, els corten, catherine de somer, katrien elsen & els de barbieux, joke hansen, leen hermans, christine heylen, saliha kenfi, maria lucia cruz correia, pieter-jan maesen, mathias spriet, samuel vanderveken, yentl vandeurzen, simon vanheukelom, peter verwimp.
2010 ithaka 18plus xx+xy in het voormalig decanaat geneeskunde heerste vanaf 2005 een ijzingwekkende stilte. niemand kon vermoeden dat dit ooit de plek was waar menselijke lijven werden ontleed door duizenden paar ogen & handen. grijze professoren wijdden hun discipelen in in de mysteries der lijfelijkheid, hopend dat de studenten de mens achter het lichaam niet uit het oog zouden verliezen.
worden al dan niet doorgegeven, beïnvloed & versleten. geleidelijk ondergaan zowel het lichaam, de omgeving als de psyché veranderingen, steeds in interactie met elkaar. er ontstaan verhoudingen het begint klein. met twee cellen tussen lichaam & geest, man & ontsproten uit een smeltkroes van vrouw, mens & samenleving. met van lichamen. twee zielen die trillend één elke soort een uniek exemplaar. worden. een nieuwe telg wordt geboren, met specifieke na 18 jaar ontwikkelen gaat ithaka karakteristieken gebundeld in het terug naar de roots van het leven. het erfelijk materiaal. eigenschappen beeldende kunstenfestival is
100
volwassen geworden, maar zal nooit volgroeid zijn. vanuit wetenschappelijke basis creëert ithaka 18plus xx+xy een oord voor inspiratie, creativiteit & kunst waar men verder streeft dan de menselijke dna-fundamenten. het doel? zowel de kunstenaars als de bewonderaars een kans geven om mee verder te groeien. met choah bang, charlotte bouckaert, karel burssens & jeroen verrecht, gert de clercq, sarah de wilde & yiannis papadoupolos, benoit gob, juliette kaise, geert koekoeckx, marleen kurvers, pieter-jan maesen, griet menschaert, filip sterckx, egon van herreweghe, karen vermeren & bart verstockt
2011 ithaka 19 – onvoltooid verleden tijd vroeger was het beter. vroeger was er nog een toekomst & die lachte ons nog toe. een warme zachte gloed van welwillendheid. een streling voor de huid. ben je ziek van melancholie? heb je een verlangen naar vroeger? heimwee naar eergisteren? druk de nostalgie dan aan de borst. laat u knuffelen door de onvoltooid verleden tijd.
vroeger kreeg een tweede kans. drie locaties op de sint-raphaël/sintpieterssite, ooit druk gebruikt, nu verlaten. schaduw, echo, herinnering. ithaka blies ze nieuw leven in dankzij de toekomst. achttien aanstormende kunstenaars met een curieus gevoel van nostalgie. helden van morgen, ridders van vandaag, soldaten van vroeger. in tegenstelling tot de achttiende editie blikte ithaka 19 met een nostalgische bril terug op het verleden. niet zozeer van de tentoonstelling zelf, wel van de locaties waar ze zich afspeelde. met filip sterckx, heleen peeters, lisa de boeck, bart smeets & hans geyens, mathieu staelens, an vandermeulen, kasper de vos, nel bonte, simon perez, thomas van quaelle, elise debrock, geert koekoeckx, karin schuitema, mattias christiaens, ritsart gobyn, kato six, juan duque, kasinonar collectief.
2012 ithaka xx van 25 tot 28 april 2012 organiseerde loko cultuur de twintigste editie van ithaka. dit jaar ging de tentoonstelling door in het kartuizerklooster. er werd gekozen te werken zonder thema, op die manier kon de 20ste verjaardag in de bloemetjes worden gezet & kregen de kunstenaars meer creatieve vrijheid. met alina cristea, an overath, anneleen de causmaecker, arnaud de wolf, catherine lemblé, fenne westra, franck condon, hans geyens & bart smeets, jakob rosseel, juan soria, lieven geuns, maarten dedroog, pieter durnez, styn vanbrabant, sven boel, ulf holler, vladimir slavov & willem sarah.
101
2013 ithaka 21 – monumental tijdens de éénentwintigste editie van ithaka kregen vijftien geselecteerde kunstenaars de kans hun werk te exposeren in het helleputtegebouw, de vlaamse leergangen & het hôtel d’eynatten in de leuvense binnenstad. dit jaar stond de term monumental centraal. twee van de drie gebouwen dragen namelijk de stempel van monument. wat is de betekenis hiervan voor het gebouw, voor de stad & voor de mensen die in een monument leven? wordt monumentaliteit of grootsheid overschat of juist niet genoeg naar waarde geschat? ithaka 21 monumental wilde vragen stellen bij ontwikkelingen in urbanisatie, bij monumentaliteit & bij het verheffen van steen of mens tot monument. 102
met bram lattré & thomas goddyn, berten jaekers, dieter daemen, elien ronse, greet theunkens, heleen peeters, judith mertens, karel verhoeven, laurens mariën, lisa spilliaert & clara spilliaert, lulu cuyvers, maarten vanermen & myrthe vander mark.
2014 ithaka 22 – metamorphosis bij de tweeëntwintigste editie van ithaka werd het werk van dertien jonge kunstenaars ondergebracht in het college van premonstreit. dit gebouw kent een lange geschiedenis van voortdurende verandering, zowel van form als function. de veranderingen die de geschiedenis van het gebouw kenmerken, kwamen ook terug in de kunst. het thema: metamorphosis. wat is metamorfose & transformatie? hoe transformeert kunst? hoe doet kunst de wereld veranderen? kortom, kunst voor een omgeving onderhevig aan verandering & vervorming.
met bilal bahir, jolien dirix, rob jacobs, sfun & jelle, brecht heytens, dieter van caneghem, karen vantvelt, lien swerts, romy eijckmans, zeli bauwens, cm mc, danny & timmy.
2015 ithaka 23 tijdens ithaka 23 stelden 14 kunstenaars van 23 tot 29 maart 2015 hun werk tentoon in het instituut voor land- & waterbeheer van de ku leuven. in dat gebouw zullen binnenkort atelierruimtes voor kunstenaars ingericht zullen worden. er werd gekozen om te werken zonder thema zodat de kunstenaars van een grotere vrijheid genoten om hun eigen creativiteit te tonen.. met emilie neyt, natasja mabesoone, nadia randriamorasta, dries segers, emre celikcan, lukas verdijk & vesna faasen, sarah de vos, anneleen steenbergen, ritsart gobyn, karen vantvelt, korneel boeve, rob jacobs & jana coorevits, lola pertsowsky, margot de clerck & kaïn walgrave
2016 ithaka anatomé deze editie keerde bewust terug naar zijn wortels: meerdere locaties. de vier locaties bevonden zich op de as van de minderbroedersstraat & de kapucijnenvoer: het anatomisch theater, sint-agnesinstituut, de voormalige meisjesschool & de stedelijke kruidtuin..er werd geen centraal thema opgelegd, maar de 15 kunstenaars werden aangemoedigd inhoudelijke of vormelijke interactie aan te gaan met de gebouwen. door de brede variëteit aan werken werden de bezoekers met verschillende vormen van hedendaagse kunst in contact gebracht & op meerdere niveaus uitgedaagd. met amber de saeger, aron wouters, brecht heytens, jasper van loon, jolien de roo, kathi seebeck, kevin collaer, laure forêt, matthias de vriendt, melvin pattyn, rishin singh, tbedrijf, tja ling hu, waldorf claw & winne lievens
103
ithaka started in 1993 as a one-day-exhibition. since then it transformed into a full-grown project. originally the exhibition was spread around leuven. from 2003 onwards the festival was helt on one – abandoned – location. each edition of the arts festival ithaka has it’s own accent, it’s own character because of the different locations which were used. ithaka offers its visitors something new every year. in a small outline we try to give you a synopsis of what ithaka was. 1993 ithaka during the first edition of ithaka, the kultuurraad (cultural council) wanted to provoke a confrontation between the art & the spectator. it consisted of a one-day route passing different locations in the centre of leuven. there was a mix of already known & renowned artists and young & upcoming talents. some of them realised a complete installation specifically for the festival, others exhibited existing works.
with walter daems, lut lenoir, anne heyman, dieter machielsen, hilde overbergh, marcel rademakers, jonas wille, ann dieltjens, gorik lindemans, jo huybrechts, jean de coster, patrick van isacker, patrick vandewijer & jean-marc navez
1994 ithaka 2 while the first edition of ithaka focussed on contemporary art in general, this year a specific discipline was chosen: music. ithaka lasted two days, enabling the public to enjoy the entire parcours. the exhibition had a lot to offer. professional and amateur artists would exhibit projects that explored all branches of contemporary art and each contained a musical element. the resulting combinations, such as speaking dance, music theatre & sound sculptures, were supposed to surprise, challenge and seduce: it was a true odyssey.
the starting point for the second edition of ithaka was the former stuk and also passed by the vlamingenstraat, the arenberg institute, the van dalecollege, the maria theresiacollege, the faculty of law, café commerce, the central library, shrink (a garage), the first edition of ithaka passed by the institute of psychology, the stuk (the former and the current institute of philosophy & kadoc. location), auditorium maria theresia, with leporello, le pays des phônes, muziek auditorium michotte, the pauscollege, lod, alexandra cool, david hernandez, N.V.n.v., alma 2, the institute of philosophy & juho saarinen, ivan popovic, luc brewaeys, the faculty of psychology. reinhardt de grendel, dirk de hooghe, eric feremans, dieter machielsen, martin arnold, walter verdin, rudi bogaerts, inez michiels,
104
margot & greetje, dirk wauters, bart vandenbossche, luc rombouts, geert huybens, pat bruggemans, frederik de gryse, pascal vandelanoitte, arno kerkhofs, hafina benazzouz, koen cuypers, anoniem, muziekstoeterij fanfaron, tom antheunis & frank roelandt, jan paul thiecke & bart borremans & tom hannes.
1995 ithaka 3 – murmuur this third edition was a bit different from the first two, because it focused on the old city wall. the wall was used as a guideline throughout the exhibition & as frame for the concept of murmuur. the project opened doors to the beautiful, unknown & often inaccessible places along the medieval walls.. with peter jacquemeyn, beatrijs lauwaert, joe cillen, bert de keyzer, jim oosterlinck, liliane.
vertessen, wladimir mozsowski, leen lybeer, philippe tonnard, erik nerinckx, olaf mooij, peter van eyck, johan van roy, frank thoussaint, ingrid castelein, suzy de laet, lex wegchelaar & koen deprez.
1996 ithaka 366 the fourth edition of ithaka was organised by fifteen ku leuven students on february 29th in the leap year 1996. it was a one day exhibition throughout the city centre of leuven. 23 artists were selected, who presented their artwork on locations along a track that was outlined in advance. the title, ithaka 366, was chosen because of the number of days in a leap year.. with joris cerstiaens & kurt de wit, alban toulemonde, keving livingstone, anthony
105
jonckheere, mathieu boxho, ginkgo biloba, hans op de beeck & joost de bock, kris maes, fabian luyten, martha morgan, beatrice coppieters, stefaan dheerdene, jose michel rodriguez, saar de buysere, jean-marc sibille, frederic derycke, claudia radelescu, elisabeth thise, kurt wolfs, dirk serlippens, marleen spiessens, stani machiels, stefaan hoblou, nico dockx, stephan balleux, koen philips, frederic derycke, peter leysen & johan de pauw.
1997 ithaka 5 – excité ithaka excité was another one-day art route. the exhibition was built around the architectural idea of network. ithaka moved from the city center towards the outer edges of the city, more specifically the vaartkom. 28 artists were based in an ex-brewery, an ex-bottling plant, an ex-silo, an ex-quay & a social housing neighbourhood.. with sanne van rijn, koen boyden, christophe terlinden & sybille de rycke, klaas bullynck, stefaan dheedene, bart van audenhove, hilde fauconnier, koen stuyven, silke panknin, marleen eyckerman, dirk serlippens, christophe haesevoets, fabian luyten, griet dobbels, soetkin eloy, kurt wolfs, janneke pepers, collin hotermans, christophe lepot, koen de decker, dimitri cools, ludgard catteeuw, joe cillen, kristel peeters, alex ivanov, stefaan quix & ivan maes.
1998 ithaka 6 – retour the 6th edition of ithaka focused on the forgotten neighbourhood sint-maartensdal. the purpose of the exhibition was to actively involve neighbours. they had the chance to contribute a piece of art that would 106
be displayed during the festival next to work by other artists. this way, not only the property of the inhabitants was used, but they also got something in exchange. ithaka retour received positive responses from both neighbours and visitors. with hilke broodtaerts, jurgen gregoir, dimitri dumortier, caroline cereghetti, ward hermans, angelo vermeulen, kris maes, dimitri cools, marleen eyckerman, bert danckaert, anja van eetveldt, gauthier pierson, koen meyers & peter boelens, steven van overmeren, jan pillaert & erwin borghlevens.
1999 ithaka, your guide to in vitro sightseeing this edition of ithaka was a special one, as it took place in two shopping malls: leuven shopping center & super city. ithaka was placed into the economic heart of leuven. this decision attracted a new kind of public: shoppers became visitors of a contemporary art exhibition without knowing it. this way the elite character that is associated with art was downsized. it also forced the artists to question both themselves & their work.
with B.A.C.I.E.P., koen boyden, delphine brunelle, saar de buysere, wouter decorte, ward hermans & kristof tsjoen, steven de staerke & frank gunthörel, sofie haesaerts, koen philips, leen vandierendonck, koen de gezelle, maarten hofman, collin hotermans, pascle muret, reiko takizawa, filip van dingenen.
2000 ithaka vwa püblik this edition probably had one of the most exceptional locations in ithaka history: the surroundings of the train station in leuven. especially in 2000 this was interesting, because of the renovations to the station. the artists had the opportunity to exhibit their work and use some of the building for the first or the last time. the central idea of ithaka vwa püblik was mobility. the anonymous commuters got the chance to escape from their daily routine and admire some contemporary art. with émilie lecouturier & céline poncelet, gerben van der woude, jennifer kanary, jonathan jacquemyn, laurent thiry, katelijne de corte, marc vanderslagmolen, larissa pietrala, jan vandromme, gijs peeters & tom de fraine, virginie bailly, karen vandenberghe, marike pons, neeltje de naris, francis de hoef & kenny cupers, peter denayer, frédéric fourdinier, viola vandomme, maurice bogaert, sebastien scuvée & koen de gezelle (cloudy)
107
2001 ithaka 9 – ménage à trois the 9th edition of ithaka was an extra long celebration, with the relationship between the city and university as its central theme. 15 artists presented their works between the university hall & the central library. the exhibition was three days long, which resulted in a large and varied crowd.. with elina kellermann, mirjam van tilburg, kris vleeschouwer, erki de vries, philipp noller, zusi rongen, koen philips, yves callaert, bram dujardin, carlo van poucke, charles-antoine lejeune, johan dumont, tim dickel, helena pinket & jan vandromme.
next big thing, made an appearance and therefore ithaka was broadcast on radio donna. art was never so pink. with floris dehantschutter,mike michiels & yoni jongen & ester kenis & caroline monthaye & tomas uyttendaele, christian noirfalise, kumi oguro & yoko enoki, christian noirfalise, ilke de vries, kati heck, jo foulon, sara nuytemans, dirk leroux, annemie buytaert, nick hullegie, pieter-jan ginckels & liesbeth marit
2004 ithaka 12 – re-framed in 2004, ithaka’s starting point was a question: what is the role of the curator? a research was held on how the artists’ participation in the exhibition could be expanded. it was the first time in ithaka history that artists were involved in every part of the making of the festival. the location, copal, had a rich history with different functions throughout the years: from a monastery to a boarding school.
2002 ithaka 10 – it’s only water but hey, what a view! for its 10th edition, ithaka went to the molens van orshoven, in the vaartkom. there was no central theme, since the organisers focused on the interaction between art and location. a new concept was introduced: artists that had never met with annelies van camp, sammy ben yakoub, before were paired to work together, rinus van de velde, bram ollieuz, kim brewée, as a kind of blind date for exhibitions. lien nollet & fabien delathauwer, hans wuyts, with kira seiden & bram bresseleers, erik de vries, yves callaert, jonas drieghe & lander thys, ilke de vries, gert vervoort & luc compernol, ruud vercammen, leen hermans, mieke cappaert, sandra giuria & bruno collet, kaat pype, emma sidgwick & jonas vereecke
2003 ithaka 11 – voy(ag)eur ithaka was ready for a whole new way to experience art. it was located in the art institute stuk and visitors had to wander through the building to discover the art. jessica friday, the 108
colin waeghe, iris vrints, rita vilhena & bert de muynck, julia wlodkowski, philippe cloes, kim vandaele & vladimir ivaneanu, margarita garrido espinosa.
2005 ithaka 13 – eau revoir for the 13th edition of ithaka, 18 artists took over the deserted municipal swimming pool at the hogeschoolplein. they used the entire building, from the entrance, to the dressing rooms and the engine room. during this short period of time, a new
function was given to the building researched how artwork provokes without losing its rich history. human fantasy and passion. with eva de leener, bjorn heyzak, sylvie janssens, karina van heck, soraya namavar, jeroen permentier, mike michiels, samira el khadraoui, piet michiels & kris deweerdt, bart geerts, annelies van camp, sarah deboosere, natalie vanheule, judith peeters, heidi swerts, marie droogmans, frederik van simaey.
2006 ithaka 14 – artistic chemistry with only a few artists, there was a massive effect. location: the labs and little rooms of the empty pharmaceutical institute. the artistic maze within this location was almost a piece of art itself, asking for the participation of the visitors. duo artists and solo artists alternated. this edition
with sylvester vandeweghe, bart popleu, geert devos, evita appendin, klaarke meert, daan theys, saskia aelen, ruben hoogewys & frouke van gheluwe, bjorn gielen & joeri steeno, kenny verberckmoes & robbie van nieuwenhove
2007 ithaka 15 – deus ex?! the location for the 15th ithaka was the old university parish (up) in the jan stasstraat. the religious atmosphere was still present due to the chapel and decorative elements that remained. the artist interpreted the theme deus ex?! in different ways: did god disappear from contemporary art? has religion been banned from
109
our society? is this banishment an improvement or deterioration? questioning god and different religions, ithaka 15 addressed a particularly topical worldwide issue. with fabian van hoof, valerie doutreluigne, susan banafti, niko hendrickx, jeremy swinnen, jan verbruggen, wouter van der hallen, ada van hoorebeke, florian loosen, michiel maarten mc (michiel ceulers), korneel devillé, nele tas, noura mokhtar, jeroen vandromme & elise lepage
2008 ithaka 16 – amphi-bios this edition of ithaka took place in the ku leuven institute of land & water management. the central theme was amphi-bios and the exhibition focused on the tension between water and land. to attract a broad public & to stimulate the imagination of artists, the theme was inspired by the location. amphi-bios is the greek word for both kinds of life, referring to 110
amphibians’ ability to survive both in water and on land. with gijs van vaerenbergh, jeremy swinnen, samuel vanderveken, daan fikkert, reinhard de jonghe, jitske kroon, charlotte peys, kristof de borle, isa van duuren & astrid van nimwegen, meggy rustamova, reinhard de jonge, arthur stokvis, marleen kurvers, tamara van san katrien hendrickx & karen van der perre.
2009 ithaka 17 – artlandis (hic sunt dracones) ithaka 17 took place at the former ku leuven institute for geology & brought the visitor from the far corners of the earth, to green tropics, yellow deserts & the wasteland of glaciers. with artlandis as a central theme, ithaka referred to the mythical city of atlantis. to support the mysterious character, the latin subtitle here are the dragons was chosen. this statement was used on maps before
men believed the earth was round. at the edges of the flat earth, dragons would devour everything and anything. the message of ithaka was very ambitious: discover the whole (un)known world! with dagmar blommaert, els corten, catherine de somer, katrien elsen & els de barbieux, joke hansen, leen hermans, christine heylen, saliha kenfi, maria lucia cruz correia, pieter-jan maesen, mathias spriet, samuel vanderveken, yentl vandeurzen, simon vanheukelom, peter verwimp.
2010 ithaka 18plus xx+xy after 18 years of transformation, ithaka went back to the roots of life at the former deanery of medicine. the festival had grown up, but it will never be full-grown. starting from a scientific basis, ithaka created 18plus xx+xy. it was a place full of inspiration, creativity and most of all art, where artists strived to go further than human dna. the goal wasn’t only to evolve as a festival, but also to give participants the chance to grow along with it.
2011 ithaka 19 – onvoltooid verleden tijd everything used to be better. there used to be a future & it used to look bright. longing for yesterday, that was the theme of ithaka 19. the past got a second chance in 2011, at three locations on the site of the saint raphael’s and saint peter’s hospital. 18 young and upcoming artists with a nostalgic feeling were selected to present their work. with filip sterckx, heleen peeters, lisa de boeck, bart smeets & hans geyens, mathieu staelens, an vandermeulen, kasper de vos, nel bonte, simon perez, thomas van quaelle, elise debrock, geert koekoeckx, karin schuitema, mattias christiaens, ritsart gobyn, kato six, juan duque, kasinonar collectief.
2012 ithaka xx between april 25th & 28th 2012, loko culture organised the 20th edition of ithaka. the inspirational carthusian monastery was selected as the location. the organisers chose to work without a central theme, to ensure creative freedom for with choah bang, charlotte bouckaert, karel burssens & jeroen verrecht, gert de clercq, the artists and to celebrate the fourth sarah de wilde & yiannis papadoupolos, jubilee. benoit gob, juliette kaise, geert koekoeckx, marleen kurvers, pieter-jan maesen, griet menschaert, filip sterckx, egon van herreweghe, karen vermeren & bart verstockt
with alina cristea, an overath, anneleen de causmaecker, arnaud de wolf, catherine lemblé, fenne westra, franck condon, hans geyens & bart smeets, jakob rosseel, juan soria, lieven geuns, maarten dedroog, pieter durnez, styn vanbrabant, sven boel, ulf holler, vladimir slavov & willem sarah.
111
2013 ithaka 21 – monumental the 21st edition of ithaka took place in the helleputte building, the vlaamse leergangen & the hôtel d’eynatten. 15 artists got the opportunity to work around the central theme of monumentality, as two out of three buildings were monuments. ithaka 21 also researched development in urbanisation & the transformation from stone to monument. with bram lattré & thomas goddyn, berten jaekers, dieter daemen, elien ronse, greet theunkens, heleen peeters, judith mertens, karel verhoeven, laurens mariën, lisa spilliaert & clara spilliaert, lulu cuyvers, maarten vanermen & myrthe vander mark.
112
2014 ithaka 22 – metamorphosis in 2014, the work of 13 young artists was accommodated in the college of premonstreit. the building has a rich history, full of transitions between form & function. the history was integrated in all the art pieces. the theme of ithaka 22 was metamorphosis & its goal was to search for answers to the following questions: what is metamorphosis & transformation? how does art transform? does art change the world, and if so: how? in short, art was presented for & in an environment that is subject to change. with bilal bahir, jolien dirix, rob jacobs, sfun & jelle, brecht heytens, dieter van caneghem, karen vantvelt, lien swerts, romy eijckmans, zeli bauwens, cm mc, danny & timmy.
2015 ithaka 23 during ithaka 23, 14 artists got the chance to exhibit their work at the ku leuven institute for land and water management, which was soon to be transformed into the bac atelier. the organisers decided to work without a central theme again with emilie neyt, natasja mabesoone, nadia randriamorasta, dries segers, emre celikcan, lukas verdijk & vesna faasen, sarah de vos, anneleen steenbergen, ritsart gobyn, karen vantvelt, korneel boeve, rob jacobs & jana coorevits, lola pertsowsky, margot de clerck & kaïn walgrave
2016 ithaka anatomé this edition returned to the roots of ithaka, by using more than one location. four buildings on the axis of the minderbroedersstraat & kapucijnenvoer were explored: the anatomical theatre, the sint-agnes institute, the former girls’ school and the botanical garden. 15 artists were were encouraged to interact with the buildings. thanks to the broad variety of art works, visitors had the opportunity to come into contact with different forms of contemporary art. with amber de saeger, aron wouters, brecht heytens, jasper van loon, jolien de roo, kathi seebeck, kevin collaer, laure forêt, matthias de vriendt, melvin pattyn, rishin singh, tbedrijf, tja ling hu, waldorf claw & winne lievens
113
WEBSITES & CONTACTINFO
anna rulecka www.annarulecka.com bram van breda www.bramvanbreda.be esther hoogendijk www.estherhoogendijk.com henk huibers www.henkhuibers.nl henk-sjoerd hinrichs www.henksjoerdhinrichs.nl izra marie jans www.izramariejans.com jonathan huygens www.jonathanhuygens.blogspot.be kimberly hoskens www.kimberlyhoskens.bigcartel.com melvin pattyn kan je bereiken via melvinpattyn@outlook.com mirrounds www.joostvanduppen.com | www.veerman.be/atelier4711 | www.sophiepahud.com sarah lauwers kan je bereiken via sarah.lauwers.mail@gmail.com thomas lesaffre kan je bereiken via thomaslessafre@outlook.com
116
117
ithaka 25
is een realisatie van loko cultuur loko cultuur ana schultze – coördinator cultuur nina vanschoonlandt – stafmedewerker evenementen febe nackaerts – stagiair ithaka 25 michel d’hoe – stagiair ithaka 25 mira caroen – stagiair ithaka 25 kunstenaars anna rulecka, bram van breda, esther hoogendijk, henk huibers, henk-sjoerd hinrichs, izra marie jans, jonathan huygens, kimberly hoskens, melvin pattyn, mirrounds, sarah lauwers & thomas lesaffre projectmedewerkers kenny van minsel, lien berben & nicolas vandekeybus (bar), jasper tweepenninckx (logistiek), orane sermeus & maja maes (communicatie), joren monnens (grafisch ontwerp) & eulaly vanroelen (rondleidingen) kinderworkshop laure vandevelde, marijke van houtven, manon delille & teresa cheung catalogus auteurs: aurelie van de meulebroucke, casper winters, chiara deleersnijder, eva steurbaut, febe nackaerts, floortje clerix, isabelle vander stockt, mathilde breukink, michel d’hoe, nina vanschoonlandt, rebecca thierfeldt & sander bortier vormgeving: joren monnens redactie: michel d’hoe gidsen angie madalijns, anke kesters, bernard huyge, charlot vanthournout, dagmar thielen, daphné raes, emma vrancken, eva steurbaut, marie verreth, paul schepers & pieter-jan miseur fotografen andrei churakov, anke kesters, eulaly vanroelen, hanne jakubiak, kaiyuan wei & karen verheyden juryleden ana schultze, angie madalijns, christina seyfried, febe nackaerts, hanne jakubiak, michel d’hoe, mira caroen & spela cvetko adviespartners stuk kunstencentrum (karen verschooren), m - museum (lore boon & tine d’haeyere), dienst cultuur ku leuven (christina seyfried) & cas-co (sammy ben yakoub)
118
loko
coĂśrdinatoren: ana schultze, bram van baelen, ciliagouwy, filip fedorowicz, kenny van minsel, koen berters, lars de smedt, michiel bertels, simon grymonprez & stefaan botteldoorn.
mandatarissen: anneleen de naeyer, annelien van oosten, astrid jespers, daan verheyen, hanne jakubiak, jannes aertsen, jasper tweepenninckx, joost vermote, joren dela Ruelle, julien rademakers, karoline zhang, katrien martens, kelly voet, kenny van minsel, lars de Smedt, laurens decan, margot van den broeck, mathilde breukink, nina lauwers, noor bloemen, philippe dewart, pieterjan vaneerdewegh, quentin delporte, reine spiessen, sien loos, sofie de backker & willem theus.
projectverantwoordelijken: kelly voet & reine spiessens.
stafmedewerkers: brecht castel, laura del rĂo gonzĂĄlez, mark roosen, marrit van den heuvel, niels decoster, nina vanschoonlandt, ria levecke & sam leyssens.
raad van bestuur: bram smits, delphine ramon, gijs van den broeck & mike moron.
119
met de steun van
& plantencentrum wijns lennik, mevrouw heidi van der elst & meneer rik daems
120
121
122
123
124