kısıtlamalar kaldırılır. Turist akını başlar. İhracat kapıları açılır. Müteahhitler işlerine bakar. Perakendeciler dükkânları açar beklentisine girmek yanlış olur. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya lideri Putin’in gerginliği sona erdiren buluşması çok önemlidir. Bu buluşma, sorunların çözümünü başlatacaktır. Ama gerçekçi olalım, sorunların çözümü için önümüzdeki günlerde temasların devam etmesi gerekiyor. Normalleşme çalışmaları başlayacaktır ama belli zaman alacaktır. Çözüm zaman alacaktır. Çözümün kısa sürmesi iki lider arasındaki sıcak ilişkilerin devamına ve güçlenmesine bağlıdır.’’
“YENİ BİR SAYFA AÇILDI”
CHARTER SEFERLERİ YETERLİ DEĞİL
DOSYA
Osman Ayık
Osman AYIK / TÜROFED (Türkiye Otelciler Federasyonu Başkanı ) İki ülke arasındaki ilişkilerin onarılması bizi memmun ediyor. Bu süreçten en büyük zarar gören sektörlerin başında turizm geliyor. 2014’te Türkiye’den gelen Rus turist sayısı zirveye çıkarak 4.5 milyona ulaşmıştı. 2015’te ise Jet Krizi ile birlikte, 3.6 milyona gerileyen turist sayısı, 2016’da yüzde 80 oranında dramatik bir düşüş gösterdi. Biz bu sıkıntıların aşılmasıyla üç yıl içinde eski rakamları yakalayacağımızı düşünüyorum. İki ülke dışişleri bakanının 1 Temmuz 2016’da görüşmesinden sonra 9 gün sonra ilk Rus kafilesini taşıyan uçak Antalya Havalimanı’na 189 yolcusuyla indi. Eğer Rusya ambargoyu tümüyle kaldırırsa 90 binlere gerileyen Rus turist sayısı bu yıl 1 milyona çıkar. Çünkü pazarın zemini var.
26 l İSMMMO YAŞAM
KPMG Rusya ve CIS Ülkeleri Türk Masası Başkanı ve Sorumlu Ortak Murat Karakaş, Türkiye mahreçli Rusya’daki teşebbüslere yapCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya tırımların kaldırılması, iki ülke arasında vizesiz Devlet Başkanı Vladimir Putin’in St. Petersburg uygulamaya dönülmesi, Rus-Türk ortak yatırım konseyi kurulması mutabakat zaptında bulunan buluşmasıyla iki ülke arasında yeni bir sayfa açıldığını düşünüyor. Karakaş, “Bu toplantı, maddelerden bazıları… doğru yönde atılan fevkalade önemli bir adım olmakla beraber, ne yazık ki iki ülke arasındaki NORMALLEŞME KOLAY DEĞİL bütün sorunların bir anda çözüleceği anlamına Bu mutabakat metnindeki maddelerin gelmiyor. Yaklaşık 9 aylık gerginlik ne kadar sürede hayata geçeceğini zaman gösterecek ama uluslararası ilişkiler uzmanları, dönemi, özellikle iki ülkenin yazılı siyasetçiler, bürokratlar, ekonomistler ve iş insan- ve görsel medyasının da bu yöndeki yayınlarıyla, kamuoylarında karşı taraf larının üzerinde birleştiği bir konu var: Türkiye ile Rusya birbirine ihtiyacı olan iki komşu… Bu için olumsuz hisler doğurdu. Örneğin krizin yaraları sarılacak ama normalleşme biraz Rusya’da, bilimsel olmayan fakat çok katılımcılı internet anketlerine göre, zaman alacak. Rus kamuoyunun yarıdan fazlası “NORMALLEŞME İKİ LİDERE BAĞLI” ilişkilerin eski düzeyine gelmesi için çok acele edilmemesini istiyor” diyor. Erdoğan-Putin görüşmesinin ardından Türkiye Müteahhitler Birliği’ne Murat bir yazı kaleme alan Millliyet gazetesi ekonomi yazarı Güngör Uras, “Gerçekçi olalım, normalleş- göre, yaptırımların başından beri Türk Karakaş müteahhitlik şirketlerinin kayıplarının 5 me zaman alacaktır” diye görüşlerini özetliyor. milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. YaptırımÇözümün kısa sürmesinin iki lider arasındaki sıcak ilişkilerin devamına bağlı olduğunu belirten ların yakında kalkmasının beklendiğini belirten Karakaş, “Yeni iş alamamak açısından bu 9 ayın Uras, şu görüşleri dile getiriyor: “‘Cumhurbaşkanı Erdoğan St. Petersburg’a gitti. Rusya lideri kaybı büyük oldu ama daha önemlisi rakiplerine pazar payı kaybetme riski ile karşılaştılar. Türk Putin ile normalleşmeyi başlattı. Heyetler arası inşaat şirketlerinin iş yapma yöntemleri ve toplantı yapıldı. Artık hiçbir sorun kalmadı. kaliteleri genellikle rakiplerine göre daha sürdüVize sorunu çözülür. Türk şirketleri üzerindeki