Sungur, her şeyden önce kişilerin kendilerini iyi tanıması gerektiğini vurguluyor. Güçlü ve zayıf yönlerini belirleyerek değerlerini keşfedip, beceri ve yeteneklerini ortaya çıkarıp yüreklerini dinleyip, akıllarıyla yolculuk planı oluşturmalarını öneriyor. Bunun kişileri riskli yolculuklara hazırladığını dile getiriyor.
'KORKU ENGEL OLUYOR'
Sungur’a göre, birçok davranış ve alışkanlık gibi risk almak da öğrenilebilir. Sungur, “Ancak burada ben, risk almak değil de etkin ve aktif kişi olmak öğrenilmeli diyorum. Yaşamı istediğimiz gibi sürdürmek ve hedeflerimize ulaşmak risk almayı gerektiriyorsa, var olan kaynaklarımız ve eylem planımız doğrultusunda risk almalı ve gerekeni yapmalıyız. Bunlar da kişinin kendi seçimi olmalı. Her insan kendi hayatının mimarıdır. Düşünce tarzı değiştirilerek ya da risklere girerek yaşamı değiştirmek herkesin kendi elinde" diyor.
'ÖNLEM ALMAK ŞART'
TEMMUZ-AĞUSTOS 2015
YA TUTMAZSA!
Peki, kişi risk alıp başına kötü bir şey gelince ne yapmalı? Bu konuda Budak, şu değerlendirmeyi yapıyor: "Başarılı diye tanımlanan insanlar bir şeyi yaptığında olumsuz sonuçla karşılaştığında tekrar deneyenlerdir. Olumsuz sonuç karşısında oturup yakınmak, ağlamak yerine neden bu sonuçla karşılaşıldığının çok iyi analizi yapılıp, bir dahaki sefere nelerin ne şekilde yapılması gerektiği düşünülüp tekrar denemek gerekir. Bu durumda bir daha başaramayacağınız, bunun hiçbir zaman olmayacağı genellemesinden kaçınılmalı."
'BAŞARI SÜREKLİ DENEMEYLE GELİR'
Yasemin Sungur, iş hayatında ya da özel hayatında risk almayı düşünenlere şu önerilerde bulunuyor: l Ne istediğinizi bilin. Nelerin başarı veya başarısızlık olduğunu önceden belirleyin. l Hayalleriniz hedefleriniz, hedefleriniz gerçekleriniz olsun. Hayallerinizi önünüze koyun ve hedef çalışması yapın. Hedefleriniz için de güçlü bir eylem planı hazırlayın. l Kişisel özelliklerinizi bilin. Zayıf yanlarınızı öğrenin ve güçlü yanlarınızı kullanarak, öne çıkartarak kararlarınızı verin. l Çaba harcamadan, çalışmadan var olanı sürdüremez, yeni bir şey var edemezsiniz. Başarı için strateji geliştirin ve ısrar edin. l Sürekli neler yapacağınızı düşünün, neler yapamayacağınızı değil. l Deneyimlerinizi kullanın. Geçmişi tekrarlamak için değil, örnek alarak aynı hataları tekrar tekrar yapmamak için düşünün. l Kendinizi geliştirin ve hazır hissettiğinizde yenilenerek yeniden başlayın. Yeniden başlamazsanız gelişiminizi göremez ve başarıyı yaşayamazsınız. l Geçmişe bakıp kendinize 'hiç hata yapmadım' diyorsanız, yeni şeyler deneyerek kendinizi yeteri kadar zorlamadınız demektir. l Kendinize cesur sorular sorun. l Engeller neler deyin ve onları fark edin. Sonra engelleri tek tek ortadan kaldırın. Ve her seferinde kendinize ödül verin.
KARİYER
Hiçbir şey yapmadan sadece hayal ediyor ve şikâyet ediyorsanız bu, hem fiziksel hem ruhsal birçok sorun yaratabilir. Kişiler sahip oldukları kaynakları kaybetme korkusu ile riske girmekten kaçınabilir. Bu da doğal bir duygudur. Korku birçok konuda engel. Sungur, bu noktada temel ihtiyaçların doğru değerlendirilerek karar verilmesini öneriyor. 'Ne istiyorum, şu andaki durumum nedir, nereye ulaşmak istiyorum' sorularını yanıtlamak doğru karara ulaştırıyor.
Psikolojik danışman Bülent Budak ise, risk alabilmenin kişiye göre değiştiğini belirtiyor. Risk almak özgüven, cesaret, yetenek, bilgi, geçmiş yaşamın etkileri, genel yaşam paradigması, sosyal yaşam formatları gibi kişiden kişiye değişiklik gösteren parametrelere bağlı. Budak, akılcı risk alınmasını öneriyor: "Risk almak öncelikle önlem ve tedbir gerektirir. Rasyonel risk alma davranışı birtakım verilere dayanmalı. Planlı, araştırmaya dayalı, deneyimli kişilerden yararlanma, olası kayıpların analizi önemli. Karanlıkta bir adım atacaksak önce önümüzde bulunanlar için birtakım bilgiler toplamalıyız. Geçmişte yaşadıklarımızı düşünmeliyiz. Adımımızı yavaş yavaş atmalıyız. Bir boşluk hissettiğimizde geri adım atabilmeliyiz. Önce tek ayağımızı ileri atmalıyız. Hayatta başarı ya da başarısızlık diye bir şey yoktur. Her şey bir durum ve sonuçtur. Bunu da iyi anlamalıyız."
İSMMMO YAŞAM l 35