KADIN SAĞLIĞI Op. Dr. Aral Özbal Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı İrenbe aozbal@irenbe.com
VAJİNİSMUS Eşler arasında çok büyük bir sorun olan vajinismus , fiziksel bir sorun olmamasına rağmen kadının korku ve endişelerinden dolayı cinsel ilişkiye izin vermemesi, verememesidir. Vajina girişini çevreleyen kasların istem dışı olarak kasılarak cinsel birleşmenin acılı olması ya da birleşmenin gerçekleşememesidir. Vajina girişini çevreleyen baskın kas grubu "Pubik Kaslar" olarak adlandırılır, bunlar düz kas grubudur ve refleks olarak çalışırlar. Vajinismusta yaşanan kasılma istem dışıdır ve asla kadının kendi kontrolünde değildir. Eğer kişi kasların kasılmasından ötürü acısız cinsel birleşme yaşayamıyorsa bu durum vajinismus olarak nitelendirilir. Soruna neden olan etkenler çoğunlukla genç kızlık yıllarından itibaren cinsellik ve kızlık zarı hakkında bilinç altına yerleşmiş yanlış bilgiler; cinsel eğitim eksikliği, yaşanmış kötü cinsel tecrübeler, toplumsal baskılar gibi oldukça geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır.
Pubik kasların kasılması kişinin isteği dışında gerçekleşmektedir, kişi her ne kadar uyanık olsa da durum bilinç dışı meydana gelir. Bu istem dışı kasılmaların bir çok nedeni olabilmektedir, genellikle fiziksel ve duygusal faktörlerin birleşmesi sonucu oluşmaktadır. Bu kasılmalar aslında vücudun kendini korumaya yönelik bir savunmasıdır. Vajinismusun nedenlerini, sonuçlarını ve nasıl tedavi edileceğini bilmemek, çiftlerin hayal kırıklıkları yaşamalarına neden olur ve her iki tarafı da psikolojik ve fiziksel olarak yıpratır. (Alttaki resim: A. Normal anatomik duruş hali B. Vajinismusta görülen Pubokoksigeus (PC) kasının kasılmasını göstermektedir.)
Vajinismus ne zaman açığa çıkar? Vajinismus, ilk cinsel ilişki girişimi sırasında, jinekolojik muayene sırasında ya da tampon kullanma girişimi sırasında ortaya çıkabilmektedir. Pubik kaslar kasılarak vajinanın açılmasını engeller ve cinsel birleşmenin gerçekleşememesine neden olurlar. Kasılma oluşursa cinsel birleşme ya imkansız hale gelir ya da şiddetli acı oluşur. Genellikle vajinal bölgeye müdahale sona erdiğinde kaslar rahatlar ve normale döner.
28
Vajinismus hastası çoğu kadın ilişkiye girememekten ötürü yoğun utanç duygusu hisseder ve sıkıntılarını paylaşmak istemezler. Durumu başkalarına anlatamamak onları rahatsız edebilmektedir.