In het midden

Page 1

IN HET MIDDEN CATALOGUS 2015


2


3


4


INHOUD INLEIDING...........................................

Blz 6

UITGANGSPUNT...................................

Blz 9

FILEERSESSIES.......................................

Blz 15

GASTSPREKERS.....................................

Blz 18

KUNSTENAARS.....................................

Blz 23

EXPOSITIE.............................................

Blz 69

DANKWOORD......................................

Blz 73

5


INLEIDING In het midden is een samenwerkingsproject tussen een groep diverse kunstenaars die als gemene deler hebben dat ze allemaal autonome beeldende kunst-alumni zijn van het AKV St. Joost Breda. In 2013 hebben Bredase St. Joost alumni een project georganiseerd waarbij oud-studenten van drie jaargangen (2013, 2012, 2011) werden gevraagd om tijdens een periode werk te maken en dit vervolgens in dezelfde ruimte te presenteren. Dit is voor alle deelnemers een uitermate leerzaam proces geweest doordat er met elkaar over het werk en de kunstenaarspraktijk gesproken werd. Een team (met als kern Nele BrĂśkelmann en Tessa Chaplin) heeft in 2015 het project weer opgepakt en voortgezet. Door een werkperiode aan een expositie te koppelen creĂŤerden ze eenzelfde situatie waarbij onderzoek en dialoog centraal staan. De twintig deelnemende kunstenaars (2011, 2012, 2013 en 2014) waren voor vier weken te gast bij TAC in Eindhoven waar er een grote zaal ter beschikking werd gesteld voor de werk en expositie-periode. Tijdens deze periode zijn er vier sprekers te gast geweest waarmee het werk van de kunstenaars werd besproken. Daarnaast vond er ook een Pecha-Kucha avond plaats. De uitdaging van het project zit in het verdiepen van elkaars werk, het blootleggen van het eigen proces en het kritisch kijken naar elkaars keuzes in werkwijze en beelduiting. Als afsluiting brachten de deelnemers een expositie tot stand die het verloop en resultaat van de werkperiode weergaf.

6


7


8


UITGANGSPUNT Als recent afgestudeerde kunstenaar is het een uitdaging om de kunstenaarspraktijk lopende te houden. Praktische problemen doen zich voor; zoals een geschikt atelier vinden, platforms zoeken om het werk te tonen, maar ook de weg vinden naar financiĂŤle onafhankelijkheid. Daarnaast zit je niet langer in een klaslokaal met een grote groep kunstenaars en een docent waar je direct aanspraak op kunt maken tijdens je maakproces. De residentie bracht ons tijdelijk uit onze veilige werkomgeving, het atelier. EssentiĂŤle vragen over het (beeldend) onderzoek worden in de groep gegooid tijdens de werkperiode. De deelnemende kunstenaars worden met de kijk van een ander geconfronteerd en dit leidt tot nieuwe inzichten. Vragen over elkaars loopbaan kwamen ook aan bod, iedereen zoekt zijn eigen weg binnen het kunstlandschap en door dit bespreekbaar te maken konden deelnemers elkaar inspireren en informeren over de mogelijkheden binnen het vak. Daarnaast is het een waardevol aspect om als groep samen te werken om een expositie op poten te zetten.

9


10


11


12


13


14


FILEERSESSIES Fileersessies zijn een algemeen begrip onder afgestudeerde studenten. In het laatste jaar van de opleiding wordt het werk op diverse wijzen getoetst in voorbereiding op het eindexamen. In een onderdeel hiervan maakt de kunststudent een presentatie voor klasgenoten en een docent die het getoonde werk op kritische wijze ontleden, ofwel fileren. De groep begint met het beschrijven van wat ze letterlijk zien, daarna volgt er een associatieronde. Vervolgens benaderen ze het werk inhoudelijk en dit doen ze enkel op basis van wat ze gezien hebben, dus niet op basis van wat ze al weten van iemands onderzoek. De maker mag enkel luisteren en krijgt pas helemaal aan het eind de kans om te reageren. Dit is een krachtig middel om aan te tonen of iemands werk wel of niet communiceert naar publiek op de wijze die de maker in gedachten heeft. In de kunstenaarspraktijk is inzicht in de communicatieve kracht van het werk van groot belang, om hieraan bij te kunnen dragen worden fileersessies weer ingezet als kernonderdeel van ‘In het midden’. Verdeeld over vier dagen hebben we uitgebreide gesprekken gevoerd over ieders werk. Deze gesprekken waren toegankelijk voor het publiek iedereen was hierbij welkom om aan te schuiven en deel te nemen aan de gesprekken. Om een twist te geven aan het concept, hebben we tijdens de residentie vier extern deskundigen uitgenodigd om de rol van gespreksleider op zich te nemen: Gemma Medina, Vincent Dams, Alessandra Saviotti en Onno Poiesz.

15


16


17


GASTSPREKERS De rol van de gastspreker is: gespreksleider zijn en het werk kritische bekijken samen met de kunstenaars. CURATOREN Gemma Medina definieert zichzelf als een radicale optimist! “Ik ben een kunsthistoricus (doctoraat in de hedendaagse kunst), onafhankelijk onderzoeker-curator en cultureel producent geïnteresseerd in hedendaagse kunst en social design als instrumenten van de transformatie in de samenleving. “Blijf nieuwsgierig, blijf dromen, blijf vechten!”

Gesprek: Dinsdag 12-05-15

10.00 - 17.00

Alessandra Saviotti woont en werkt in Eindhoven (NL) en San Francisco (VS). Zij richt zich op de voortdurende interactie met kunstenaars door zich actief betrokken op te stellen bij hun artistieke proces, van het begin tot het einde. Zij realiseert projecten waarbij het publiek actief betrokken is en de ruimte waarin een project plaatsvindt een nieuwe waarde krijgt dankzij de tijdelijke inval van kunst. Zij houdt zich vast aan het motto “samenwerken is beter dan concurrentie.” Gesprek: Maandag 18-05-15 10.00 - 17.00

18


KUNSTENAARS Onno Poiesz is een Rotterdamse kunstenaar die veel met keramiek, terrazzo en beton werkt, daarmee creëert hij vormen die normaliter niet snel in dit materiaal te zien zijn. Zo maakt hij kleine sculpturen en grote werken, niet zelden in opdracht, zoals een vliegtuig bij het Oorlogs- en Verzetsmuseum en objecten voor de woonwijk Fascinatio in Capelle aan den IJssel. High en low culture, gebruiksgoederen en kunstgeschiedenis, sprookjes en actuele mediatrauma’s vertaalt hij in een heel eigen beeldtaal. Gesprek: Vrijdag 22-05-15 10.00 - 17.00

Vincent Dams (Eindhoven) probeert op ‘polymorformetabolistische’ wijze zijn kunstenaarschap gestalte te geven. Hij maakt schildererijen, tekeningen, foto’s, installaties, driedimensionale objecten en bedenkt concepten of fictieve collega’s die dit alles of iets anders verwezenlijken. Zijn jonge oeuvre vormt een divers geheel van spel, ernst, humor, tragiek en ironie waarin de verbeelding een centrale en problematische rol vervult als tolk van de innerlijke kermis. Gesprek: Donderdag 14-05-15 10.00 - 17.00

19


20


21


22


KUNSTENAARS

23


MARLIES ARTS Het leven is als een stroom die doordraaft die zich versneld en vertraagt, maar als een waas aan je voorbij trekt. Ik pauzeer deze stroom en zoek de momenten op die mij houvast bieden. Het zijn momenten die zich herhalen, eigen gebruiken die een gevolg zijn van een tradities. Ooit ontstaan in het verleden, aangeleerd door mijn familie en omgeving en vervolgens eigen gemaakt. Soms is het nauwelijks te herleiden en zijn het alleen de emoties die overeen komen. Voor mijn werk achterhaal ik waar tradities zijn begonnen. Ik zoek de momenten op die ze teweeg hebben gebracht waardoor ik me beter in hun gevoelens kan verplaatsen. De tradities probeer ik op deze manier te eren door opnieuw de kracht van deze emoties te voelen en te tonen.

24


25


EDUARD BREUKING Ik maak satirische zelfportretten van mijn kunstenaarschap.

26


27


28


NELE BRĂ–KELMANN Ik ben op zoek naar de gesteldheid van de mens. Mijn werken referen aan de gestolde structuren van onze maatschappij, de dynamieken van een groep en de constante zoektoch naar een leider, dit gaat samen met de herhaling van de geschiedenis. Waarom hebben we hierarchische structuren nodig? Waarom zijn we zo geobsedeerd door macht? Waarom zijn we altijd opzoek naar een leider? Waarom voelen we ons binnen een groep veiliger, terwijl we tegelijkertijd ervan dromen diens leider te zijn? Waarom willen we geen verantwoordelijkheid nemen voor onze eigen beslissingen? Waarom leren we niet van de fouten van de mensheid? Zullen we ooit aan onze eigen aard kunnen ontkomen of zijn we gedoemd om de geschiedenis te blijven herhalen? 29


30


TESSA CHAPLIN Het is als het beleven van een droom. Mijn werk gaat over het ontvluchten van de werkelijkheid, waarna je terecht komt in een imaginaire ruimte. Het leven in deze ruimte wordt geleid door de emotionele en symbolische waarde die mensen aan momenten toekennen. Verwondering en verwarring liggen hier dicht bij elkaar. Er ontstaat een decor in het schilderij door de platte vlakken die voor elkaar zijn geplaatst. Het zijn landschappen die te typeren zijn door de suggestie van textuur, het ornament en de illustratieve weergave, waarmee er een sfeer wordt gevangen. Kleine elementen zoals een suggestie van materiaal verwijzen niet concreet naar iets, maar weten de toeschouwer toch te sturen naar wat ze herkennen. 31


32


YANA VAN EEKERT Er was een moment in mijn leven dat ik te oud was. Een moment waarbij ik bewust werd van de tijd. Tijdigheid is tijdsdruk. De waarden van het leven en van de dingen om ons heen is slechts een illusie. Wij eigenen ze dat toe, wij beslissen daar over. Door de tijd en aandacht die ik in mijn sculpturen stop eigen ik ze waarde toe. Ik onderzoek de fragiliteit en het breekpunt van het beeld. De materialiteit is noodzakelijk omdat er een eindpunt aan zit. Ik moet de beelden tot een uiterste drijven. De hoogstwaarschijnlijkste uitkomst zal echter destructie zijn. 33


34


JONATHAN GAARTHUIS De momenten die ik waarneem zijn vaak natuurlijke fenomenen die zich tussen het vaste en vloeibare in bewegen. Zoals water, stof en licht. Materie wat zich afspeelt tussen de tijd en ruimte. Materie die niet te grijpen valt maar zich overal om ons heen verplaatst. Het zweeft tussen ons voorbij, het ontgaat ons. Hierdoor is het voor mij als kunstenaar moeilijk om het vast te grijpen. Het gaat mij niet zozeer om het vastgrijpen maar meer om een moment uit het ongrijpbare te laten zien. Ook al is dat maar een fractie van een seconde.

35


36


NIELS GOOS Niels Goos vervaagt de grenzen van de historische context van andere kunstenaars, doormiddel van zijn eigen taalgebruik en zijn eigen interpetaties. Dit is een van zijn kernaspecten van zijn werk. Elk kunstwerk leunt op een ander kunstwerk en kan nooit helemaal “vrij�zijn. Elk nieuw werk reikt daarbij een armlengte uit voor zijn historische bondgenoot. De context vervraagt naar een andere context, het werk krijgt daarbij een nieuwe lading zowel gewenst als ongewenst richting gegeven door de kunstenaar.

37


SABINE DE GRAAF Mijn werk is een wirwar van speelgoed, het internet, en reclameafbeeldingen. Deze elementen worden in mijn beelden tegenover de realiteit geplaatst. Mijn interesse gaat uit naar de gigantische kloof tussen hoe dingen echt zijn, en hoe mensen ze doen muteren. Belangrijk is dat ik niet alleen kritiek heb op die mutaties. Ik wil ook de charme van de mismaaktheid laten zien. Ik ervaar bij de beeldcultuur namelijk een volwassen kritiek, maar ook een kinderlijke fantasie.

38


39


SAMUEL HORTULANUS Mijn tekeningen en schilderijen maak ik op dezelfde manier als dat ik een boek lees: ontdekkend tijdens het werken, alsof ik rondloop in mijn eigen gecreĂŤerde wereld. De symboliek, de spelers en de voorwerpen die zich voordoen tijdens deze tocht bezitten een betekenis voor de betrokkenen in de taferelen. Als een buitenstaander beschouw ik ze, niet wetende wat deze betekenis omvat, wat de geschiedenis ervan is en wat de gevolgen kunnen zijn.

40


41


42


MILOU JILESEN Ongeduldige kunstenaar die doorgaans het ongezegde schept en blijft scheppen tot het zaadje onder het zand zit stopt en wacht, want de tijd zit aan het eind staren naar het krom staande papier. Eet een mango op een stoel en zo snel mogelijk rustgevende thee drinkt Simpele aanleiding tot scheppen bang voor het grote vlak dus laat deze maar slapen Ik wil liefdesbedrijving op papier ontlading, nevenplaatsing, perforatie Ademen met vallen en opstaan

43


44


SJUUL JOOSEN De werken van Sjuul Joosen afkomstig van de terugkerende wens om de mens-specifieke wensen te vervullen. Zoals; de droom om te vliegen, tijd manipulatie, het ontdekken van het onontdekte en onsterfelijkheid. Het gaat over de kracht van het individu, de poging en de verwachtingen waar succes en mislukking samen fuseren in wilskracht. Met de vraag blijft; wat blijft over na de voltooing; vervulling en volmaaktheid? Sculpturen, video’s, attributen, outfits en ideeÍn ontstaan zonder ambitie om verheven te worden naar kunst.

45


46


BART KOK Ik schilder bijna elke dag. Ik modder aan, ik probeer te zorgen dat een werk misgelukt. Ik doe, ik vind. Ik maak net als iedereen, maar dan toch net weer een beetje anders. Ik zoek de grens op van goed en slecht, dat spanningsveld vind ik maar af en toe. Als kunstenaar kun je maar zoveel goede werken maken denk ik. Deze tekst is slecht, dus maakt hij de kans op een goed werk misschien weer iets groter. Wat een romantisch poĂŤtische tekst is dit voor een artist statement. Gelukkig berust romantiek zich op misleidende nostalgie oftewel valse herinnering. 47


ELISE LE PAIR Elise Le Pair werkt met functioneel -veelal huishoudelijkmateriaal als aluminiumfolie, bakpapier, kneedgum en schuursponzen. Ze gaat in het materiaal opzoek naar de waarde hiervan en vermeerderd deze in zowel letterlijke als figuurlijke zin. De kunstenares verbindt de conclusies van de experimenten met de materialen aan haar ervaringen in de natuur. ‘De zee is nooit ver weg te denken.’ De kunstwerken passen zich zowel inhoudelijk als qua formaat, vorm en context aan, aan de locatie. In de werken is het kleurgebruik minimaal, enkel de kleur van het materiaal en er ‘hangt’ rondom de werken een aangename rust.

48


49


50


LIA MAST In mijn werk bevraag ik mijn persoonlijkheid en maak ik mijn twijfels bespreekbaar. Ik vraag me af hoeveel dezelfde ervaringen mensen hebben. Of vrijheid betekent dat je geen keuzes hoeft te maken. Of je kunt kiezen om anders naar dingen te kijken. Of je iemand kunt definiĂŤren aan de dingen die hij doet. En als het niet de dingen die je doet is wat maakt wie je bent, waarom doe je het dan? Of de aanleiding voor de keuzes die je maakt geworteld ligt in een onbewust verleden.

51


EVELIEN MATTHEIJ De werken die ik maak zijn vaak ‘site-specific’ (plaats gebonden). Elke plek waar ik mij bevind is weer anders, roept andere dingen op en stelt andere vragen. Een nieuwe locatie zie ik dan ook als een uitnodiging om een nieuw werk voor te ontwikkelen. In mijn werk toon of bevraag ik vaststaande gegevens of structuren die definitief lijken te zijn. Deze vaststaande gegevens zijn gebaseerd op aannames die kunnen bepalen hoe we met dingen omgaan. Een belangrijke motivatie voor mij om werk te maken is dat ik waarde hecht aan dat er ruimte is om jezelf te kunnen zijn binnen de vele kaders en systemen waarin wij leven. Door het maken van werk kijk ik telkens opnieuw naar waar ik sta en hoe ik mezelf positioneer in de wereld. 52


53


54


TRIJNIE NANNINGA Trijnie Nanninga noemt zichzelf “Naaimachinewoesteling”. Ze besteed haar dagen het liefst achter de naaimachine of de tekentafel. Al improviserend ontstaan daar wezens: meestal in de vorm van een draagbaar kostuum. De wezens zijn alter-ego’s met uiteenlopende boodschappen, maar vertellen vooral over het vreemde, hypocriete beest dat de mens is met al zijn merkwaardige tegenstrijdigheden. Een beetje gek. Je moet als toeschouwer ook zelf wel een beetje gek zijn om de naaimachinewoesteling te begrijpen. Dat bedoelt zij overigens als compliment.

55


JELLE PAULUS Tekenen is altijd een vanzelfsprekendheid geweest, van jongs af aan een onderdeel van mijn leven. Voor mij is het belangrijk om een zekere betrokkenheid te hebben bij hetgeen wat ik afbeeld. Er klinkt dan ook een mening en een reactie op mijn omgeving in door. Maar het zijn ook fantasieĂŤn en beelden waaraan ik mij heb verbonden. Terugkerende thematieken in de schilderijen zijn godsdienstige en historische voorstellingen, op perspectief gebaseerde fantasiewerelden en gebeurtenissen die ik fotografisch heb vastgelegd. Onderliggend creĂŤren de schilderijen een verontrustend gevoel. De technische facetten zoals het methodisch opbouwen, het perspectief en het kleurgebruik, zijn ambachten die ik gebruik als speelstukjes. 56


57


58


ANNEMARIE SLOBBE De schaduwwereld die opdoemt vanuit verf en houtskool komt in eerste instantie voort uit mijn veranderlijke perceptie van de wereld. De wisselende wijze van waarneming biedt een rijke voedingsbodem voor het ontdekken en herinterpreteren van beeld. Er huist een verlangen in mij om deze beelden te vangen en daarmee een ode te brengen aan wat ik gezien heb. Echter laat ik mijzelf tijdens het schilderen al snel op drift raken en het figuratieve verloopt in abstractie. Herinneringen aan beeld schemeren door in het spel van actie en reactie. Al werkende zoek ik naar een omgang tussen mijn wil tot controle en het verlangen naar overgave aan een dwalende houding. 59


60


RIMANTA TAVO Rimanta Tavo is geboren in Litouwen. Daar werd ze doordrenkt met de verhalen en rituelen uit de streek waar ze opgroeide, in het laatste staartje van het communisme. Litouwen is het land waar ze theatermaker werd en als regisseur actief was. Verhalen vertellen, het publiek bespelen. Door haar theaterachtergrond is ze gewend aan het publiek, maar wat nu als het publiek ook deelnemer wordt? Steeds verder tast ze de grenzen af. Rimanta is de deelnemer en de maker van haar werk. Zij heeft de regie, al staat ze open voor wie mee doet. Voor de toeschouwer is er genoeg te zien, maar wie deelnemer wil zijn‌. 61


62


EMMA WAQUÉ We leven in een wereld waarin alles mogelijk lijkt te zijn. Een bekend adagium is ‘alles lukt, als je het maar wilt’. Maar wat als het je niet lukt? Dan heb je het dus ook niet hard genoeg gewild. Ik geloof niet dat alles mogelijk is. Dingen kunnen wel heel moeilijk zijn. Ik wil de schoonheid van het niet lukken tonen. Falen, mislukken, angst en overgave spelen een belangrijke rol in mijn werk. Het lichaam is mijn instrument. Ik wil fysiek betrokken zijn bij mijn werk. Alles wat we ervaren, ervaren we via ons lichaam. Het fysieke en existentiële zijn onlosmakelijk verbonden.

63


64


EXPOSITIE

65


66


67


68


EXPOSITIE Een expositie indelen is altijd een complexe opgave en dit is ook zeker het geval als je te maken hebt twintig verschillende kunstenaars die elk eigen voorwaarden stellen aan de wijze waarop ze hun werk willen tonen. Voor In het Midden hebben we daarom een klein groepje de voorbereidende rol gegeven om te kijken naar een logische indeling van de kunstwerken. Naast de logica van de looproute werden gesprekken gevoerd met de kunstenaars over welke presentatie aspecten belangrijk waren voor hun werk. Na een flinke puzzel kwamen we tot een open ogende expositie waarin ieders werk onder de aandacht kwam van een grote groep bezoekers. Een prachtige afsluiter van een intensieve en waardevolle werkperiode.

69


70

71


71


72


DANKWOORD We willen graag alle kunstenaars die deel hebben genomen aan in het midden bedanken voor hun inzet. Speciale dank aan de gastsprekers: Vincent Dams Gemma Medina Onno Poiesz Alessandra Saviotti De geweldige inzet van het organisatie-team: Nele Brรถkelmann Tessa Chaplin Elise Le Pair We zijn TAC erg dankbaar voor hun gastvrijheid, het meedenken en het ter beschikking stellen van hun pand. Erik Slijpen heeft ons hierin geweldig ondersteund. COLOFON Redactie Jonathan Gaarthuis Annemarie Slobbe Grafisch vormgeving Jonathan Gaarthuis Tekst Lia Mast Jonathan Gaarthuis Annemarie Slobbe Fotografie Jonathan Gaarthuis Sjuul Joosen Beeldbewerking Jonathan Gaarthuis Annemarie Slobbe COPYRIGHT 2015

73


OPENING 29 MEI 20.00 MARLIES ARTS, BART

SAMUEL HORTULANUS,

EDUARD BREUKING, NIELS SJUUL JOOSEN, ELISE

TRIJNIE NANNINGA, RIMANTA

74

KOK, NELE BRÖKELMANN, TESSA CHAPLIN, YANA VAN EEKERT, JONATHAN GAARTHUIS,

GOOS, SABINE DE GRAAF, MILOU JILESEN,

LE PAIR, LIA MAST, EVELIEN MATTHEIJ,

JELLE PAULUS, ANNEMARIE SLOBBE

TAVO, EMMA WAQUÉ


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.