Goed Geregeld Magazine - Zomer Herfst 2023

GEREGELD!GOED

MAGAZINE OVER ERVEN, SCHENKEN EN NALATEN

RICHARD KRAJICEK De levensles van zijn eigen foundation

GOED OM TE WETEN!

18 VRAGEN OVER ERVEN & STERVEN

10 procent naar het goede doel! Iets voor u?

Zeg eens, wat staat er in uw testament?

GRATIS MEENEEMEXEMPLAAR

THEMA GOEDE DOELEN

Het gezin Wijsenbeek had een gezamenlijke passie: zeilen. Maar toen ze terugkwamen van een zeilwedstrijd, gebeurde er iets verschrikkelijks: ze werden aangereden en dit ongeluk werd hun tienerzoon Nikolaas fataal ...

“Het was het begin van een inktzwarte periode”, vertelt vader André. Het water bood het getroffen gezin troost. “We waren al heel lang donateur van de KNRM. En het leek ons een prachtig idee om een stap verder te gaan en een reddingboot te schenken.” Die boot, de Nikolaas Wijsenbeek, kwam er in 2009.

“De schenking was in de eerste plaats bedoeld als In Memoriam, maar het heeft ons ook veel positiefs gebracht”, aldus moeder Hetty. “Onze zoon leeft voort via deze reddingboot.”

André en Hetty zijn ‘gewone’ mensen die buitengewone dingen doen voor de KNRM. Hun verhaal staat in het boek ‘Wie goed doet ...’. Een eerbetoon aan mensen die ons werk op een bijzondere manier steunen. Dat is hard nodig, want de KNRM is een goed doel dat volledig afhankelijk is van donaties.

KONINKLIJKE NEDERLANDSE REDDING MAATSCHAPPIJ

MEER WETEN OVER SCHENKEN OF NALATEN?

BESTEL VANDAAG NOG GRATIS

HET INSPIRERENDE VERHALENBOEK

VIA WWW.KNRM.NL/BOEK

of telefonisch via het nummer 0255 54 84 54.

Behoefte aan een persoonlijk gesprek over schenken en nalaten? Discreet omgaan met alles wat u dierbaar is. Daar draait het om bij onze specialisten Cora Bartels en Cees Prins. Zij kunnen u persoonlijk en geheelvrijblijvend informeren. Bel naar 0255-54 84 54.

“Onze zoon leeft voort via deze reddingboot”

Goed Geregeld! Dat geeft rust

De drempel blijft hoog, voor veel mensen althans. We praten niet graag over de dood en over wat daarna komt. Dat is misschien de belangrijkste reden waarom nog zoveel Nederlanders geen testament hebben, terwijl het juist in deze tijd verstandig is om zaken goed te regelen.

U heeft een samengesteld gezin, een paar ‘bonus-kinderen’ of u bent gaan samenwonen in het huis van uw partner? Dan is het vaak beter dat niet de wet, maar dat uzelf bepaalt hoe uw nalatenschap straks wordt verdeeld. U wilt na uw dood liever iets nalaten aan een goed doel dan aan verre familieleden die u toch nooit ziet? Allemaal zaken die u prima en eenvoudig kunt regelen in een testament.

Met dit magazine Goed Geregeld (dat wordt gemaakt in samenwerking met de notarissenorganisatie KNB) willen we het taboe doorbreken. We vragen mensen wat ze via hun eigen testament geregeld hebben. We vertellen wat u wel en wat u niet in een testament kunt regelen. Waarom het vaak verstandig is meteen ook een levenstestament te laten opstellen voor als u in de laatste levensfase niet meer in staat bent

zelfstandig besluiten te nemen. En we beantwoorden de meest gestelde vragen over erven en nalaten. We zijn uiteraard niet volledig. Wilt u meer weten, kijk dan ook eens op notaris.nl, de website van de gezamenlijke notarissen, waarop veel meer vragen worden beantwoord.

We weten natuurlijk niet wáár u bent als u dit magazine leest. Vermoedelijk in het kantoor van uw notaris of erfrechtadvocaat, want daar is meestal een stapeltje te vinden. Blader dit magazine gerust door. Neem het mee en geeft het door aan iemand die zijn of haar zaken ook goed zou moeten regelen. Voor het goed regelen van uw zaken, moet u misschien even over de drempel, maar het is rustgevend voor nu en fijn voor later.

Redactie Goed Geregeld

PS: wilt u iets nalaten aan een goed doel? Raadpleeg dan ook eens de digitale Geefwijzer (een samenwerking van het Kenniscentrum Filantropie en het magazine Goed Geregeld).

Zie www.goedgeregeldmagazine.nl. Hierop presenteren zich ruim 7.000 goede doelen.

Voor wie zich even snel wil oriënteren is achter in dit magazine een Supplement voor gulle gevers opgenomen, waarin een groot aantal goede doelen zich presenteert.

Inhoud

Richard Krajicek leerde veel van zijn eigen foundation > 14

10% (of méér) weggeven; iets voor u? > 30

Vergeten feestdagen. Welke herinnert u zich nog? > 36

Sterven & erven! Alles wat u nooit durfde te vragen > 20

Welk goed doel staat in hun testament? > 44

Verder in dit nummer:

NIEUWS EN TIPS > 6

Betere bescherming voor vermogen minderjarigen • Skelet Ierse reus niet meer in museum • Multimiljonairs willen meer belasting betalen • Soms komen huwelijkse voorwaarden te laat • Anonieme geldschenker geeft museum miljoenen

• Wat doe je met koophuis van een overledene?

HOE KIES JE EEN GOED DOEL? > 49 Er zijn er tienduizenden: goede doelen. Hoe kies je het juiste goede doel voor een schenking of voor in je testament? Een paar praktische tips.

FINANCIEEL MISBRUIK; WORD GEEN SLACHTOFFER! > 54

Geven: alles wordt anders > 50

Vele duizenden worden het slachtoffer van financieel misbruik door familie, vrienden of bekenden. Het begint vaak klein, maar loopt vaak uit de hand. Wat kun u doen om dit te voorkomen?

Colofon

Goed Geregeld! (over erven, schenken en nalaten) verschijnt twee keer per jaar en komt tot stand in samenwerking met de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB).

Productie

Ronald Koopmans

Roel Smit

Redactie

Roel Smit (hoofdredacteur)

Peter Boorsma

Berber Bijma

Dorine van Kesteren

Barbara Schilperoort

Art direction en vormgeving

Ronald Koopmans

Fotografie/beeld

Marcel Molle, ANP, iStock

Uitgever

Hoeksjan Redactie en Communicatie

Bloesem 23

2441 DK Nieuwveen

T (0172) 786454

E info@hoeksjan.nl

Losse nummers

Goed Geregeld! wordt onder andere verspreid via notarissen, (kandidaat)notarissen en erfrechtadvocaten.

Losse nummers (€ 7,95 inclusief verzendkosten) zijn verkrijgbaar via www.bol.com of door een e­mail te sturen aan de uitgever.

Verzending notariaat

De leden van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) kunnen voor bijbestellen en voor het aan­ en afmelden van een kantoor contact opnemen met: Hoeksjan Redactie en Communicatie

T (0172) 786454

notariaat@hoeksjan.nl

Advertentie-acquisitie

Sales & Services

Gerrit Kulsdom

Postbus 2317 1620 EH Hoorn

T (0229) 211 211

E gerrit@salesandservices.nl

ISSN: 2666­5026

Alle rechten voorbehouden. Behoudens de door de Auteurswet genoemde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd (waaronder begrepen het opslaan in een geautomatiseerd gegevensbestand) of openbaar gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de grootste zorg is besteed, aanvaarden de redactie en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvolkomenheden.

Roel Smit

NIEUWS ENTIPS

Heeft moeder een levens testament?

Stel, moeder heeft Alzheimer, ze weet niet meer of ze een levenstestament heeft. Wat nu? Geen paniek, de notaris kan dat checken in het register waarin alle levenstestamenten in Nederland geregistreerd worden.

Een telefoontje naar de notaris is vaak voldoende om erachter te komen of iemand een levenstestament heeft laten maken voor het geval hij of zij zelf niet meer goed in staat is beslissingen te nemen. Belangrijk om te weten: alleen (kandidaat ­ )notarissen kunnen het Centraal Levenstestamentenregister digitaal raadplegen. Ze krijgen dan antwoord op de vraag of iemand een levenstestament heeft en bij welke notaris zich dit bevindt. Deze notaris verstrekt overigens alleen aan direct belanghebbenden informatie over de inhoud van het levenstestament.

Meer weten over het belang van een levenstestament? Lees dan het artikel op pagina 54.

Vermogen minderjarigen krijgt betere bescherming

Kinderen die uit de erfenis van hun ouders hun legitieme portie willen opeisen, krijgen binnenkort waarschijnlijk meer rechten. Franc Weerwind, minister voor Rechtsbescherming, wil namelijk de termijn (5 jaar) waarbinnen een claim moet worden ingediend, pas laten ingaan als een kind meerderjarig wordt.

Kinderen die door een ouder onterfd zijn, kunnen een beroep doen op hun legitieme portie. Dit is een bedrag in geld ter grootte van de helft van de waarde die ze anders zouden krijgen. Nu geldt ook voor minderjarigen nog een termijn van 5 jaar waarbinnen de legitieme portie moet worden opgeëist. Een minderjarig kind is daarbij afhankelijk van het tijdig optreden door de wettelijke vertegenwoordiger. Daarbij kan sprake zijn van tegenstrijdige belangen tussen het kind en de vertegenwoordiger.

Het voorstel van de minister is onderdeel van een breder pakket om het vermogen van minderjarigen beter te beschermen.

SKELET IERSE REUS NIET MEER IN MUSEUM TE ZIEN

Het Hunterian Museum in Londen maakt een einde aan het tentoonstellen van het ruim 200 jaar oude skelet van Charles Byrne, een Ierse man die in de achttiende eeuw opzien baarde met zijn lengte van 2,31 meter. Byrne had een goedaardige tumor, die zijn extreme groei verklaarde. Vanwege “gevoeligheden en veranderde opvattingen” heeft het museum recent besloten zijn skelet niet langer tentoon te stellen.

De Ierse reus, die in 1761 was geboren, trad veel op tijdens zogeheten freakshows . Kort voordat hij zou overlijden, zei Byrne dat hij een laatste rustplaats op zee wilde hebben. De Schotse anatoom John Hunter slaagde er echter in het lichaam in handen te krijgen, waardoor de laatste wens van Byrne niet in vervulling ging en zijn skelet een museumstuk werd. De inzichten zijn in de loop der tijd veranderd, want nu blijft het skelet achter gesloten deuren en is het alleen beschikbaar voor “bonafide medisch onderzoek” naar hypofyse ­ aandoeningen. Voor Byrne is er daarmee dus nog steeds geen graf in zee.

iStock

Charles Byrne ‘de Ierse reus’

Samenstelling

Hoe zit het nu precies met de nalatenschap van André Hazes? Had zijn weduwe Rachel Hazes het recht om deze nalatenschap (muziek, teksten, beeldmerk) te exploiteren of mocht dat niet? De Rechtbank MiddenNederland heeft, in een kort geding dat was aangespannen door dochter Roxanne, bepaald dat Rachel Hazes weliswaar geen erfgenaam is, maar dat ze wel recht heeft op de erfenis.

Dat lijkt een tegenstrijdige uitspraak, maar het zit zo. André Hazes is in 2004 overleden. Hazes heeft in zijn testament laten opnemen dat zijn vrouw geen erfgenaam is als er op het moment van zijn overlijden een echtscheidingsprocedure loopt. Dat laatste was het geval in 2004. Dat betekent dat Rachel geen erfgenaam was. Vervolgens is echter in 2005 bij de verdeling van de erfenis door alle betrokkenen (de weduwe, de executeur én de belangenvertegenwoordiger van de kinderen) een afspraak gemaakt dat alles wat tot de huwelijksgoederengemeenschap behoorde (waaronder de erfenis) aan de weduwe zou worden toebedeeld. Omdat zij daardoor meer kreeg dan waar zij recht op had, is aan beide kinderen een bedrag toegekend. Vandaar dat de rechter tot de voorlopige conclusie komt: geen erfgenaam, waar wel recht op de erfenis.

Rachel Hazes is door de rechter wel gesommeerd om haar dochter Roxanne bepaalde documenten te verstrekken, zodat Roxanne beter kan inschatten of de waardering van de huwelijksgoederengemeenschap destijds goed is gegaan.

Mogelijk volgt op de uitspraak in kort geding nog een bodemprocedure, die door dochter Roxanne kan worden aangespannen.

Multimiljonairs willen meer belasting betalen

‘Belast de superrijken, en wel nu meteen’. Dat is geen oproep van partijen die het socialisme aanhangen, maar van een club van meer dan 200 miljonairs en miljardairs, verenigd in het internationale netwerk Millionaires for Humanity .

In een brief, die is ondertekend door vermogenden uit dertien landen pleiten de multimiljonairs voor een extra heffing. ‘Het is een investering in ons algemeen belang en in een betere toekomst, die we allemaal verdienen.’ Volgens de ondertekenaars bestaat de wereld nu uit uitersten die ‘onhoudbaar en gevaarlijk zijn en zelden lang worden getolereerd’. De brief werd begin 2023 gestuurd naar de regeringsleiders die in Davos aanwezig waren op het prestigieuze World Economic Forum.

Uit eerder onderzoek is al gebleken dat een groot deel van de Nederlanders het eens is met het idee om mensen met een fors vermogen (bijvoorbeeld 8 miljoen euro) extra belasting te laten betalen. Uit een peiling van onderzoeksbureau Glocalities, bleek in 2021 dat 58 procent van de Nederlanders het voorstel steunt om deze mensen jaarlijks een extra belasting te laten betalen van 1 procent van hun vermogen. Slechts 13 procent van de mensen is tegen zo’n voorstel. Uit de peiling komt ook naar voren dat de steun voor het voorstel bij aanhangers van alle politieke partijen groter is dan de tegenstand.

Weduwe van André Hazes mag nalatenschap blijven exploiteren

Soms komen huwelijkse

voorwaarden te laat

Vaak is het verstandig niet te trouwen in gemeenschap van goederen, maar huwelijkse voorwaarden op te stellen. Soms kun je daarmee echter ook te laat zijn. Zo ziet het er naar uit dat de Hoge Raad zal bepalen dat de fiscus huwelijkse voorwaarden mag negeren als deze in het zicht van overlijden van één van de echtgenoten zijn opgesteld.

De zaak is deze: een man en een vrouw die aanvankelijk in gemeenschap van goederen waren getrouwd, gingen in oktober 2017 huwelijkse voorwaarden aan, waarbij het grootste deel van het gezamenlijk vermogen op naam van de vrouw kwam te staan. De man was op dat moment ernstig ziek en een paar maanden later overleed hij. Zijn weduwe was enig erfgenaam. Volgens de Belastingdienst telt het aangaan van huwelijkse voorwaarden in deze situatie fiscaal gezien als een schenking. Deze schenking heeft bovendien plaatsgevonden binnen 180 dagen voor het overlijden van de erflater.

De inspecteur legde de vrouw daarom een aanslag erfbelasting op. Daarop start de vrouw een beroepsprocedure, die inmiddels tot de Hoge Raad is gekomen. De advocaat ­ generaal van de Hoge Raad geeft de fiscus gelijk en adviseert de Hoge Raad het cassatieberoep van de vrouw te verwerpen. Meestal volgt de Hoge Raad dit advies.

Boek 96 jaar te laat terug in bibliotheek

Bijna een eeuw te laat een bibliotheekboek terugbrengen. Dat deed de Amerikaan Jim Perry bij de bibliotheek van St Helena in California. Volgens de plaatselijke krant had hij het boek A History of the United States (gepubliceerd in 1881) gevonden in een doos met oude boeken, die bij hem thuis op een koele plaats werd bewaard.

Perry zegt er behoorlijk zeker van te zijn dat het boek in 1927 is geleend door de grootvader van zijn echtgenote, John McCormick, die in 1963 is overleden. Het is dat de

bibliotheek kort daarvoor het boetesysteem had afgeschaft, anders was de boete wellicht opgelopen tot ruim 1.700 dollar. De man bracht het boek eerder deze maand terug, zonder zijn naam achter te laten. De bibliotheek probeerde de man via een tv ­ programma op te sporen. Toevallig zag Perry de uitzending, waarna hij contact opnam met de bibliotheek.

Overigens heeft het teruggebrachte boek inmiddels (achter glas) een ereplaats gekregen bij de ingang van de bibliotheek.

Samenstelling Roel Smit

Aan wie geeft u leven - na uw leven?

Ruim 100 miljoen mensen in de wereld zijn op de vlucht. Een duizelingwekkend getal. Maar we staan niet machteloos. Samen met ú zijn we er voor mensen, die alles zijn kwijtgeraakt door een oorlog of een ramp.

Denk aan de vluchtelingen en ontheemden in Oekraïne, Ethiopië, Colombia en Myanmar of aan de slachtoffers van de aardbeving in Syrië. Ze zijn vaak radeloos en wanhopig. Op zoek naar een maaltijd, een veilige plek en schoon drinkwater. Het gaat niet meer om leven, maar om overleven.

ZOA helpt hen met noodhulp én bij het opbouwen van een nieuw bestaan. Net zolang, totdat ze zichzelf kunnen redden. En weer voluit kunnen leven!

Wilt u samen met ons – óók na uw leven - hoop en perspectief bieden aan mensen in nood?

We denken graag met u mee om ZOA in uw testament op te nemen.

Belt u ons gerust voor een afspraak of bestel onze brochure over Nalaten.

In Nederland horen jaarlijks ruim 1.500 kinderen tussen de 3 en 18 jaar dat ze een ernstige, soms zelfs levensbedreigende ziekte hebben. Dit nieuws is vaak het begin van een periode vol twijfels, pijn, verdriet en vele ziekenhuisbezoeken.

Een wensvervulling ontstaat niet vanzelf. Het is een zorgvuldig geplande Wish Journey. Met elkaar bedacht, uitgeschreven en tot in de puntjes geregeld. Het effect ervan is zeer langdurig en maakt een enorm positief verschil in hun jonge leven! Een ervaring die ze sterker

maakt. En vertrouwen en kracht geeft voor de toekomst. Daarvoor hebben we jouw bijdrage nodig.

‘Onderzoek toont aan dat het realiseren van een allerliefste wens kinderen en hun omgeving weer vertrouwen en kracht geeft, en blijvend impact heeft .’

Wil je méér weten? Neem dan contact op met Annefloor Wilke of Marco Kempers. Per e-mail: nalaten@makeawishnederland.org Per telefoon: 035 2035 300

Geef bij leven of neem Make-A-Wish op in jouw testament. Schenk een wens. Ook als je er zelf straks misschien niet meer bent.

NIEUWS ENTIPS

www.geefwijzer.nl

ANONIEME SCHENKER GEEFT MILJOENEN AAN RIJKSMUSEUM

Een anonieme donateur heeft het Rijksmuseum in Amsterdam 12,5 miljoen euro gegeven voor beeldententoonstellingen in de tuin. Het is de grootste particuliere geldschenking ooit voor het museum.

De schenker steunt sinds 2013 de jaarlijkse beeldententoonstelling in de tuin. Dankzij de extra schenking kan het Rijksmuseum deze traditie ook de komende jaren voortzetten. De historische tuinen zijn vrij toegankelijk. De beeldenexpositie toont elk jaar in de zomer werk van moderne en hedendaagse kunstenaars. Eerder waren er tentoonstellingen met beelden van Henry Moore (2013), Alexander Calder (2014), Joan Miró (2015), Giuseppe Penone (2016), Jean Dubuffet (2017), Eduardo Chillida (2018), Louise Bourgeois (2019), Ellsworth Kelly (2021) en Barbara Hepworth (2022) te zien.

Voor de jubileumeditie in 2023 (tot en met 29 oktober) heeft het Rijks museum de Brit Richard Long gevraagd. Zijn werk bestaat uit subtiele ingrepen in het landschap dat hij verkent tijdens wandelingen. Long vervaardigt voor het Rijksmuseum acht werken, waarvan zes nieuwe.

Waar vind ik dat ene goede doel? Welke goede doelen houden zich allemaal bezig met een bepaald thema? Welke werken bij mij in de buurt? Vind de antwoorden in de digitale Geefwijzer (jaarlijks meer dan 100.000 raadplegingen), een initiatief van Kenniscentrum Filantropie in samenwerking met het magazine Goed Geregeld.

Wilt u meer informatie over de Hartstichting, over de Stichting AAP of over de Stichting School en Scholing Siaya? Wilt u weten welke goede doelen in uw provincie opkomen voor het behoud van de natuur? Of misschien wilt u geld geven of nalaten aan een organisatie die opkomt voor de zwerfkatten in de haven van IJmuiden?

Maak dan gebruik van de Geefwijzer ( www.geefwijzer.nl ). Een uitgebreide, gebruiksvriendelijke

databank, waarin de gegevens zijn opgenomen van inmiddels bijna 7.500 goede doelen in Nederland.

De goede doelen die op de Geefwijzer vermeld worden, hebben allemaal hun informatie ingevoerd. Per goed doel kan op een detailscherm informatie verkregen worden over de kenmerken van het goede doel, de eventuele prestaties die het heeft geleverd, financiële gegevens en dergelijke. Bij een groot aantal organisaties is er een online donatiemogelijkheid. Dat maakt het de gever gemakkelijk en scheelt het goede doel veel kosten.

Let op! Een overzicht van goede doelen die uw gift of nalatenschap goed kunnen gebruiken is ook achterin dit magazine (in het Supplement voor Gulle Gevers) te vinden.

Samenstelling Roel Smit

Kies uw eigen goede doel met de digitale Geefwijzer!

Foto Rijksmuseum/Jannes Linders

Notaristelefoon: handig voor als u meer wilt weten

NIEUWS ENTIPS

Grotere erfenissen; minder erfbelasting

Heeft u algemene vragen over notariszaken of wilt u weten of het verstandig is om een notaris in te schakelen? Bel dan de Notaristelefoon. U krijgt dan een notaris of notarieel deskundige aan de lijn. Bel de Notaristelefoon voor al uw algemene vragen over erfenissen, testamenten, schenkingen, het kopen van een huis, huwelijkse voorwaarden, het oprichten van een bv en nog veel meer. Uw vraag wordt beantwoord door notarissen en notarieel deskundigen.

De Notaristelefoon is puur een informatielijn. U krijgt bijvoorbeeld uitleg over het verschil tussen beneficiair aanvaarden en een erfenis verwerpen. Of hoe de afwikkeling van een nalatenschap werkt en wat de rol van de notaris is. Bij meer gedetailleerde vragen, bijvoorbeeld over uw persoonlijke situatie, wordt u verwezen naar een notaris. Medewerkers van de Notaristelefoon kunnen geen aktes opstellen, zij leggen geen dossier van u aan, ze mogen uw dossier niet inzien en geven u ook geen second opinion.

De Notaristelefoon kost 80 cent per minuut, met een starttarief van 4,54 cent. Voor de wachttijd betaalt u alleen de gebruikelijke belkosten (dus niet 80 cent per minuut). Het maximum is 40 euro per gesprek, plus uw gebruikelijke belkosten. De gesprekken duren gemiddeld 6 minuten.

Notaristelefoon: 0900 3469393 op werkdagen van 9.00 ­ 13.00 uur (80 cent per minuut).

De overheid haalt sinds 2007 minder erfbelasting op, terwijl het nagelaten vermogen bijna is verdubbeld. Dat meldde economenblad ESB afgelopen voorjaar op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2007 kwam 1,7 miljard euro binnen via de erfbelasting, in 2020 was dat 200 miljoen minder.

Vijftien jaar geleden werd voorspeld dat de opbrengst van de erfbelasting zou stijgen onder andere doordat mensen rijker worden en meer mensen komen te overlijden. Ook zouden (door het dalende aantal kinderen) meer erfenissen bij anderen terechtkomen (waarvoor hogere belastingtarieven gelden).

Die ontwikkelingen deden zich inderdaad voor: het bedrag aan erfenissen steeg van 13,3 miljard in 2007 naar 23,3 miljard euro in 2020. Dat de erfbelasting toch minder oplevert, komt door een wetswijziging uit 2009. Toen ging de erfbelasting omlaag, maar zou de overheid tegelijkertijd constructies aanpakken om erfbelasting te ontwijken. Dat laatste lukte niet. In 2020 werd over 9 miljard aan erfenissen geen belasting berekend, zo concluderen de economen Milan en Misha van Denderen in ESB.

WAT DOE JE MET HET KOOPHUIS VAN EEN OVERLEDENE?

Na het overlijden van een naaste moet u veel zaken regelen. Wat bijvoorbeeld te doen met het koophuis van de overledene? Als de partner of een van de erfgenamen in het huis gaat wonen, moet u een verklaring van erfrecht laten inschrijven in het Kadaster. Dan weet u zeker dat belastingaanslagen en andere post van de overheid naar de juiste persoon worden verstuurd.

Ook bij verkoop van het huis is het handig een verklaring van erfrecht te laten inschrijven. Dan weten de kopers dat

u bevoegd bent om het huis te verkopen. De notaris kan helpen dit te regelen.

Op de website www.notaris.nl (van de beroepsorganisatie van Nederlandse notarissen) staat overigens een handige checklist voor iedereen die zaken moet regelen na het overlijden van een naaste. Te raadplegen via de QR ­ code.

Samenstelling Roel Smit

Cultuur als erfenis

Als cultuur en natuur u lief zijn, kunt u er ook na leven aan bijdragen met een nalatenschap.

Het Prins Bernhard Cultuurfonds begeleidt en adviseert bij het organiseren van cultuur als erfenis.

Ga naar www.cultuurfonds.nl/nalaten voor meer informatie of om de brochure Cultuur als erfenis aan te vragen.

Ex-toptennisser Krajicek leerde veel van zijn eigen foundation

Sport is zoveel meer dan presteren. Dat is een van de dingen die ex ­ toptennisser Richard Krajicek leerde ná zijn sportcarrière. Goed Geregeld spreekt hem over het belang van sporten in kwetsbare wijken en over levenslessen na de topsport. ‘Ja, ik heb een flinke ontwikkeling doorgemaakt.’

Het mooie van ouder worden is dat je er meestal gratis wijsheid bij krijgt. Dat geldt ook voor Richard Krajicek (51), de enige Nederlandse tennisser die ooit nummer 1 werd in het enkelspel op een grandslamtoernooi. Krajicek won het prestigieuze toernooi van Wimbledon in 1996, moest zijn sportcarrière in 2003 vanwege blessures vroegtijdig beëindigen, werd directeur van het tennistoernooi ABN AMRO Open in Rotterdam en ging verder met de ontwikkeling van zijn eigen goede doel, de Krajicek Foundation. Daarmee heeft hij vele tienduizenden Nederlandse kinderen in kwetsbare wijken een plek gegeven waar zij (onder begeleiding) veilig kunnen spelen en sporten. Voor wat betreft die wijsheid: Krajicek heeft in de loop der jaren een nuchtere kijk ontwikkeld op zijn eigen beperkingen. ‘Ik kan best een beetje aso zijn.’ Gelukkig hecht hij aan mensen die hem de waarheid zeggen en niet naar de mond praten. Zoals bijvoorbeeld zijn echtgenote schrijfster Daphne Deckers, met wie hij nu bijna dertig jaar samen is en twee kinderen heeft.

We zitten aan een lange tafel in zijn woning in Muiderberg. De voormalig proftennisser vertelt ontspannen over het werk van de Krajicek Foundation, maar ook over zichzelf.

En dan komt de anekdote van het derde broodje. ‘Daphne had eens drie Italiaanse broodjes gekocht en apart wat beleg; een bakje tonijnsalade, mozzarella en tomaat. Ik nam twee van de drie broodjes en deed op de ene tonijnsalade en op de andere tomaat en mozzarella. Best veel mozzarella, dacht ik nog. Vervolgens kwam Daphne thuis en vroeg: “Heb je alle mozzarella opgegeten?”. En ik zeg, zonder grap: “Ik vroeg me al af voor wie dat derde broodje was.” Niets in de gaten, niet aan een ander gedacht. Zo kan ik soms met mezelf bezig zijn. Dus als ik weer eens aso doe, dan hoor ik hier steevast: voor wie was dat derde broodje ook alweer?’

SPORT IS MEER

Er is meer veranderd in de jaren. Bijvoorbeeld zijn kijk op de betekenis van sport. ‘Voor mijzelf is sport altijd puur werk geweest. Ik was er heel solistisch mee bezig. Natuurlijk is sport vanwege het fysieke aspect voor kinderen heel belangrijk, maar ik heb via mijn eigen stichting ontdekt dat er veel meer is. Sport kan kinderen ook een sociale ontmoetingsplaats bieden, om vrienden te maken, mensen te leren kennen, structuur in je leven te krijgen. Sport is dan dus niet het doel op zich, maar een middel om een ander doel te bereiken. Voor mij persoonlijk was dat allemaal volkomen nieuw.’ >>

Voor mijzelf is sport altijd puur werk geweest. Sport kan echter ook een sociale ontmoetingsplaats bieden.

Voor mij persoonlijk was dat nieuw’

Je kunt het Richard Krajicek niet kwalijk nemen. Zijn jeugd was zo anders dan die van andere kinderen uit zijn tijd. Over die jeugd en zijn sportloopbaan schreef hij in 2005 openhartig in het boek Harde ballen (eindredactie: Daphne Deckers), dat zich het best laat omschrijven als een biografie aan de hand van portretten van andere tennissers. Richard werd geboren een jaar nadat zijn beide ouders waren gevlucht uit het toen nog communistische TsjechoSlowakije. Dat had gevolgen voor de opvoeding van de kinderen. ‘Doordat mijn ouders bij hun vlucht naar Nederland zoveel hadden moeten opgeven, wilden zij dat Lenka (Richards oudere halfzus, red.) en ik alles uit onze toekomst zouden halen’, schreef Krajicek bijna twintig jaar geleden. ‘Vooral mijn vader wilde iets neerzetten waardoor ‘t het allemaal waard zou zijn geweest.’ Dat laatste heeft de jonge Richard geweten. Hij bleek talent te hebben voor tennissen en als vijfjarige begon hij al met bondstraining van het district Den Haag. Hij maakte veel trainingsuren, vooral onder leiding van vader Petr Krajicek. ‘Gewonnen moest er worden, anders zwaaide er wat.’ Het waren jaren van veel mentale druk. Tot zijn tiende ervoer Richard dat nog niet als een groot probleem, maar daarna kwamen twijfels. Maar juist voor twijfel was geen ruimte. ‘Als ik verloren had, moest ik van het trainingscentrum naar huis rennen. Mijn vader reed er dan met zijn auto naast om te controleren of ik niet ging wandelen.’

EIGEN KEUZE

De spanning in het ouderlijk huis was intussen ondraaglijk geworden en Richards ouders gingen scheiden toen hij vijftien was. Richard bleef bij zijn moeder wonen en het contact met zijn vader verwaterde. En toen maakte Richard een opmerkelijke eigen keuze. Eindelijk verlost van de druk van vader, haakte hij niet af, maar ging juist keihard door met tennis. En terwijl het op de baan toen helemaal niet zo goed ging, besloot hij aan het einde van 4 vwo met school te stoppen om zich volledig op het tennissen te richten. ‘Ik moest proberen of ik proftennisser kon worden, anders was al dat afzien in mijn ogen voor niets geweest.’

Dat lukte en de rest is geschiedenis. Toen Richard Krajicek een jaar of tien later Wimbledon won, zat vader Petr niet op de tribune, terwijl hij op zijn manier toch aan de basis had gestaan van het succes. Anno 2023 is de verhouding tussen vader en zoon overigens sterk verbeterd. ‘Hoe ouder ik word, hoe milder ik terugkijk op mijn jeugd’, schreef Krajicek eerder al. ‘Mijn vaders streven om van mij een tenniskampioen te maken, was soms te krampachtig, soms te streng, maar nooit slecht bedoeld.’

Hoe bijzonder is het dan dat Richards zoon Alec Deckers (23) inmiddels ook proftennisser is. Hij staat 620ste op dezelfde wereldranglijst, waarop zijn vader ooit 4e stond. Ooit vond Alec de vergelijking met zijn vader vreselijk. Sterker nog, hij wilde hem er tijdens

wedstrijden niet bij hebben. Intussen reist Richard samen met zijn zoon toch de wereld over, van het ene toernooi naar het andere. Als vader en zoon, maar ook een beetje als coach en speler. Heeft Richard Krajicek, gezien zijn eigen jeugdervaringen, lang moeten nadenken over deze rol?

‘Valt wel mee. Alec heeft me gevraagd, ik heb me niet opgedrongen. Hij is heel mondig en weet me precies te vertellen wat hij wél van me wil en wat vooral niet. Ik respecteer zijn wensen volledig. Als tiener heb ik zelf moeten ervaren dat mijn mening van ondergeschikt belang was. Niet serieus genomen worden is vreselijk. Daarom luister ik altijd naar mijn kinderen en neem ze serieus.’

CLINICS

Terug naar 1996, enkele maanden na Wimbledon. Richard Krajicek werd van verschillende kanten gevraagd tennisclinics te geven. Eerst in Central Park, New York, later in zijn eigen stad Den Haag. Het voor de hand liggende doel leek: méér kinderen aan het tennissen krijgen. Best een opgave in wijken waar de mensen zich druk moeten maken over een fatsoenlijk dak boven hun hoofd, goed eten op tafel, de kinderen netjes naar school. ‘Mijn ouders hadden vroeger vaak ruzie, meestal over geld. Gelukkig kon ik wel altijd tennissen. Dat veel kinderen die mogelijkheid niet hadden, ontdekte ik in de Haagse volksbuurten. En al gauw werd duidelijk dat er >>

De hardware (het sportveldje) is belangrijk, maar de software (de begeleiding) is nog veel belangrijker’

wijzijnmind.nl

Samen psychische gezondheid verbeteren

Stichting MIND wil de psychische gezondheid verbeteren en iedereen die te maken heeft met psychische klachten ondersteunen. Wij strijden voor een samenleving die investeert in mentale gezondheid en er alles aan doet om onnodig psychisch leed te voorkomen. MIND geeft een stem aan alle mensen met (beginnende) psychische klachten en hun naasten en biedt informatie, advies en ondersteuning.

Geeft u ook om een psychisch gezonde toekomst? Samen maken we het verschil! Door MIND op te nemen in uw testament zorgt u ervoor dat u in de toekomst ook mensen met psychische problemen helpt.

Kijk voor meer informatie op www.wijzijnmind.nl of neem contact op met Roeland Boes, Adviseur Nalatenschappen, 06 - 57 77 67 67 of roeland.boes@wijzijnmind.nl

een veel grotere behoefte aan sport was dan dat beetje tennis op straat.’

Dat was het begin van de Krajicek Foundation, die vooral gemeenten helpt bij het opzetten van Playgrounds, waarop gevoetbald, gebasketbald en getennist kan worden. Meestal is er ook een speeltuin, soms een skatebaan en tegenwoordig heeft zelfs de digitalisering haar intrede gedaan in de vorm van interactieve geluidsspeeltoestellen. Inmiddels zijn er 129 Krajicek Playgrounds, verspreid over 40 gemeenten, waar dagelijks ongeveer 5.000 tot 6.000 kinderen sporten. En altijd is er begeleiding. Dat vindt Krajicek essentieel, want zonder begeleiding geldt op sportveldjes al gauw het recht van de sterkste en komen de kinderen die de Playground het hardst nodig hebben niet aan hun trekken. ‘De hardware – het sportveldje – is belangrijk’, zegt Krajicek, ‘maar de software – de begeleiding – is nog veel belangrijker.’

Soms bestaat die begeleiding uit ondersteuning door iemand van een sportopleiding als de ALO, maar steeds vaker worden jongeren uit de buurt zelf ingezet. Daarvoor werd in 2006 het Krajicek Scholarship-programma opgezet. ‘We gingen jongeren selecteren die in de buurt opvielen door enthousiasme en leiderschap. Zij krijgen van ons begeleiding en een studiebeurs. In ruil daarvoor organiseren zij op en rondom hun eigen Playground sport- en spelactiviteiten. De deelnemers aan het Scholarship-programma (dat zijn er nu ongeveer 200, verdeeld over drie leerjaren op de Krajicek Academy) groeien vaak uit tot

lokale rolmodellen. Vaak zijn het jongeren die niet eens wisten dat ze het in zich hadden; velen komen terecht op het mbo en sommigen gaan zelf naar het hbo.’

SOCIALE VEILIGHEID

Uit onderzoek blijkt intussen dat de Playgrounds niet alleen bijdragen aan de fysieke gezondheid van kinderen, maar ook aan de samenhang en de sociale veiligheid in een wijk. ‘Dat was allemaal behoorlijk nieuw voor mij, zeg ik heel eerlijk.’ En als je op de goede weg bent, blijkt dat ook uit andere, kleine dingen. Krajicek herinnert zich nog goed de ontroerende ontmoeting met een jongen van een jaar of elf, nadat hij in Den Haag opnieuw een speelveldje had geopend: ‘Hij zei: “Ik wilde u even bedanken meneer, want nu heeft mijn jongere broertje wel een plek om te sporten; die had ik niet toen ik zes was.” Dan weet je genoeg.’

‘Vroeger draaide alles om mij. Ik had allemaal mensen om me heen, die maar één doel hadden: mij als sporter beter te maken. Dat geeft je een beperkte blik op de wereld. Door mijn Foundation en door mijn rol als toernooidirecteur heb ik een nieuwe kijk op het leven ontwikkeld; sport is geen doel, maar een middel om samen met een team ergens aan te bouwen. Ik ben nu onderdeel van dat team. Ja, ik heb een flinke ontwikkeling doorgemaakt.’ Hij moet er zelf om glimlachen. ‘Dat kan ook niet anders, want als je je lange tijd als aso hebt gedragen, you only can go up...’ <<

www.krajicek.nl

Vroeger draaide alles om mij; dat geeft je een beperkte blik op de wereld’

WIE IS RICHARD KRAJICEK?

1971 Geboren in Rotterdam

1988 Start profcarrière

1991 Eerste ATP ­ titel (Association of Tennis Professionals)

1996 Eerste Nederlander die Wimbledon wint

1997 Start Krajicek Foundation

2003 Einde profcarrière

2004 Benoeming als directeur tennistoernooi ABN Amro Open

2006 Start Krajicek Scholarship ­ programma

2020 Start Krajicek Academy

19

RICHARD KRAJICEK

Visagie Isabel Heus

Sterven & erven

Alles

wat u wilde weten… maar nooit hebt gevraagd

Waarom zou u een testament laten opstellen? Wat gebeurt er bij uw dood als u geen testament hebt? Wat kunt u wel en niet regelen in een testament? Wie moet na uw dood wat afrekenen met de fiscus? Hoe gaat dat trouwens, het afwikkelen van uw nalatenschap? We geven antwoord op 18 uiteenlopende vragen. Zitten die van u erbij?

1.HEB IK EEN

TESTAMENT NODIG?

Dat maakt u uiteraard zelf uit, maar zonder testament bepaalt de wet straks wie uw erfgenamen zijn en wordt de erfenis per definitie toegewezen aan familieleden en dus niet aan de vriend of vriendin met wie u zo prettig samenwoont. Alleen al om vrienden of goede doelen te laten erven, zou u dus een testament moeten laten maken.

Geen testament? Dan bestaat de eerste groep erfgenamen uit echtgenoot en kinderen. Als die allemaal overleden zijn, komen hiervoor de kleinkinderen in de plaats. Bent u ongetrouwd en hebt u geen kinderen, dan erven uw ouders, broers en zussen. Voor broers of zussen die al zijn overleden, komen de kinderen of kleinkinderen in de plaats. Bij iemand die geen familieleden heeft in de eerste of tweede groep, erven de grootouders en als deze overleden zijn, hun afstammelingen. Bij gebrek aan familieleden in de derde groep, komt de erfenis terecht bij de afstammelingen van de overgrootouders.

Regelt u niets en zit u ook niet zo goed in de familie, dan bestaat dus de kans dat uw erfenis terecht komt bij verre familie die u niet of nauwelijks kent. Zijn zulke familieleden er ook niet, dan vervalt de erfenis aan de staat.

2.KAN IK IN PLAATS

VAN EEN TESTAMENT

OOK EEN BRIEFJE ACHTERLATEN?

Zo’n briefje (we noemen het een codicil) kan ook, maar dat heeft veel beperkingen. De wet stelt bovendien strikte eisen aan een codicil: het moet handgeschreven zijn en voorzien zijn van datum en handtekening. Een codicil kan gebruikt worden om bijvoorbeeld te bepalen aan wie bepaalde sieraden, meubels of kledingstukken worden nagelaten. Hiervoor is dus geen notarieel testament nodig.

Maar dan de beperkingen: bij een codicil gaat het alleen om de verdeling van spullen, niet van geld. Daarnaast kunt u per codicil wettelijke erfgenamen niet onterven en ook geen executeur (iemand die de nalatenschap verdeelt en afwikkelt) aanwijzen.

3.EEN TESTAMENT OPSTELLEN, IS DAT NIET HEEL ERG INGEWIKKELD?

Hoeft niet! Wees eerlijk, de grootste barrière is vaak dat het opstellen van een testament u confronteert met uw eigen sterfelijkheid.

Tijdens de eerste afspraak vraagt de notaris naar uw wensen. Hij informeert ook naar uw vermogen (bezittingen en schulden) en eventuele polissen, lijfrenteverzekeringen of andere regelingen die u

in verband met uw overlijden hebt getroffen. Vervolgens maakt de notaris een ontwerp van het testament, dat u rustig thuis kunt nalezen. Vaak zal een notaris ook nagaan of los daarvan een levenstestament aan te raden is; hierin kunt u nu al zaken regelen voor de levensfase dat u daar wellicht zelf niet meer toe in staat bent.

Het ontwerp van het testament wordt besproken tijdens een tweede bijeenkomst.

Regelt dit testament uw erfenis zoals u wilt? Is alles duidelijk? Indien nodig wordt het ontwerp aangepast. Als u het eens bent met de tekst, kunt u het testament ondertekenen. Het originele exemplaar komt in de kluis van het notariskantoor en u krijgt een afschrift mee.

Aan het Centraal Testamentenregister in Den Haag geeft de notaris door dat u een testament hebt gemaakt, zodat dit na uw overlijden altijd teruggevonden kan worden. De inhoud van het testament blijft vertrouwelijk. Nooit meer omkijken naar een testament is niet verstandig. Niet alleen wetten en regels veranderen voortdurend, maar ook uw persoonlijke situatie en wensen. Aanpassen is altijd mogelijk, waarna de notaris het nieuwe testament opnieuw indient en de oudere versie vervalt. >>

Om iets na te laten aan vrienden of goede doelen, is een testament nodig

4.IK KAN HET ZO SLECHT VINDEN MET EEN VAN MIJN KINDEREN; KAN IK DIT KIND ONTERVEN?

Dat kan in principe, maar daar zitten wel wat haken en ogen aan. Elke notaris zal u nadrukkelijk vragen of dit een weloverwogen besluit is. De meeste mensen realiseren zich namelijk niet dat onterven een heel ingrijpend besluit is, dat – ook na uw overlijden –familieverhoudingen ernstig en langdurig kan verstoren. Niet zelden zijn gerechtelijke procedures het gevolg. Maar: ja, onterven kan dus, via het testament. Maar nooit helemaal. Een kind houdt altijd aanspraak op zijn of haar kindsdeel, de zogenoemde ‘legitieme portie’. Dat is een vordering in geld. De legitieme portie is de helft van wat iemand zou krijgen als hij volledig erfgenaam was.

5.WE HEBBEN KLEINE KINDEREN; WAT GEBEURT ER MET HEN ALS WIJ BEIDEN OVERLIJDEN?

Zonder testament is dat niet precies te zeggen. Als u noch in uw testament, noch via de rechtbank een voogd hebt benoemd, gebeurt dit door de kantonrechter – en de uitkomst van zo’n procedure is onzeker. Het kan dan zomaar zijn dat de kinderen worden ondergebracht bij het familielid dat u zelf net het minst geschikt

acht, of dat ze uit elkaar worden gehaald.

In een testament kunt u zelf een voogd benoemen die voor uw minderjarige kinderen zorgt als u en uw partner zijn overleden. Het is ook mogelijk om bij de rechtbank een voogd aan te wijzen.

6.HOE ZIT HET MET DE (FINANCIËLE) BESCHERMING VAN MIJN PARTNER…

Als u getrouwd bent, een geregistreerd partnerschap bent aangegaan of een notariële samenlevingsoverkomst hebt, is de bescherming van uw partner bij uw overlijden redelijk goed geregeld. De langstlevende partner erft op grond van de wet álle bezittingen. De kinderen kunnen hun erfdeel pas opeisen als ook de tweede ouder is overleden. Een bijzondere situatie kan zich voordoen als een van beide ouders hertrouwt. In de wet staat namelijk dat de kinderen dan mede-eigendom kunnen claimen van goederen van de nalatenschap.

Veel mensen willen niet het risico lopen dat zij dan (een deel van) de eigendom van bijvoorbeeld het huis moeten afstaan. Zij lossen dit op door in een testament vast te leggen dat de kinderen hun erfdeel alléén kunnen opeisen als de langstlevende hertrouwt in al-

gehele gemeenschap van goederen. Op deze manier wordt voorkomen dat de erfdelen van de kinderen ‘verdwijnen’ in die nieuwe gemeenschap van goederen, met het risico dat zij met lege handen staan als hun vader of moeder in dit nieuwe huwelijk als eerste overlijdt.

7.IS HET ALTIJD LEUK EEN ERFENIS TE KRIJGEN?

Opgepast! In een nalatenschap zit vaak een positief vermogen, maar soms ook schuld. Als u de erfenis hebt geaccepteerd, krijgt u beide. Pas daar dus heel erg mee op. Soms weet u wellicht niet eens of de erflater schulden had.

U heeft in feite drie opties. U kunt een erfenis weigeren. Dit heet verwerpen. U bent dan niet verantwoordelijk voor de nalatenschap en niet betrokken bij de afwikkeling ervan. U ontvangt niets, maar u bent ook niet aansprakelijk voor schulden.

De tweede optie is dat u de erfenis zuiver aanvaardt. Dan krijgt u alle goederen en schulden van de overleden persoon. Pas op: als u bezittingen van de overledene verkoopt of ‘even’ meeneemt, dan heeft u volgens de wet de erfenis zuiver aanvaard. Dat is ook het geval als u openstaande rekeningen betaalt. Wees hier dus heel voorzichtig mee; laat u >>

Vermiste huisdieren worden gevonden via Amivedi

Een huisdier dat de benen of de vleugels neemt? Dit kan zelfs de meest zorgzame huisdierenbezitter overkomen. In dat geval biedt Amivedi hulp. Al sinds 1933 registreert Stichting Amivedi vermiste en gevonden huisdieren uit heel Nederland met behulp van vele vrijwilligers. Altijd geheel kosteloos. Of het nu gaat om een hond, kat, kanarie of konijn. Trekt u zich het lot van deze huisdieren ook aan?

Maakt u het mogelijk dat vermiste huisdieren met hun baasje herenigd worden?

Jaarlijks krijgen wij gemiddeld 81.000 meldingen te verwerken via ons registratieplatform. Dankzij onze vrijwilligers, die zeven dagen per week bereikbaar zijn, worden de meeste huisdieren weer gevonden. Maar het kost veel geld om ons te platform onderhouden. Daarvoor zijn we volledig afhankelijk van donateurs die echt van dieren houden.

Schenken met belastingvoordeel

Wilt u ons helpen vermiste huisdieren te herenigen met hun baasjes én geld terugkrijgen van de Belastingdienst? Dat kan met een periodieke schenking van minimaal vijf jaar. Zo is het jaarlijks te schenken bedrag geheel aftrekbaar bij de inkomstenbelasting. Het percentage is afhankelijk van uw verzamelinkomen. U krijgt dus belastingvoordeel en wij zijn u dankbaar voor de zekerheid die u ons geeft.

Meer weten? Ga naar www.belastingdienst.nl en download daar de overeenkomst die u ingevuld naar ons opstuurt.

Nalatenschap

Met uw steun kunnen wij vermiste huisdieren met hun baasjes blijven herenigen. Ook na uw overlijden kunt u dit mogelijk maken door Stichting Amivedi in uw testament op te nemen. Bijvoorbeeld een legaat van een bedrag of percentage. Over een nalatenschap aan een goed doel als Amivedi hoeft geen successierecht betaald te worden.

Voor een persoonlijk advies kunt u zich wenden tot penningmeester@amivedi.com.

Liever eenmalig doneren? Amivedi is dankbaar voor elk bedrag op dit rekeningnummer:

NL77 INGB 0000 265 190

Niet elke erfenis heeft een positief saldo

eventueel adviseren door een notaris om te bepalen wat wel en wat niet kan.

Na het zuiver aanvaarden van de erfenis heeft u recht op alle bezittingen van de overledene. Maar u bent in principe ook aansprakelijk voor alle schulden. Zelfs als die schulden bij elkaar meer bedragen dan de bezittingen (negatieve nalatenschap). U moet dan met uw eigen vermogen de overgebleven schulden betalen.

En dan is er nog een derde optie, die soms heel verstandig zal zijn: beneficiair aanvaarden Als u de erfenis beneficiair aanvaardt bent u niet aansprakelijk als er schulden zijn. Ook niet als u vermogen heeft. Dit heet ook wel: aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Maar u mag ook niets van de bezittingen hebben totdat zeker is dat alle schulden zijn betaald.

8.GOED, IK ACCEPTEER

EEN ERFENIS… EN HOE

DAN VERDER?

Zijn er meer erfgenamen, dan bent u samen verantwoordelijk voor het afwikkelen van de nalatenschap. Dat betekent niet dat u voortdurend samen op pad moet gaan. U kunt bijvoorbeeld één persoon een volmacht geven. Ook de notaris kan volmacht krijgen om namens de erfgenamen te handelen.

Een verklaring van erfrecht (uit te geven door de notaris) is niet verplicht, maar vaak wel nodig. Zonder die verklaring blijven bankrekeningen meestal geblokkeerd en is het lastig om bijvoorbeeld een partnerpensioen te krijgen. Het afwikkelen van een na-

latenschap is een tijdrovende zaak, die gemiddeld wel een jaar in beslag neemt. Zijn er conflicten tussen de erfgenamen, dan kan het nog veel langer duren.

De notarissenorganisatie KNB heeft een checklist gemaakt van zaken waar u aan moet denken als u een erfenis moet afwikkelen. Deze is de bekijken via de QR-code.

9.WIE MOET HOEVEEL AFREKENEN MET DE FISCUS NA MIJN OVERLIJDEN?

Bij nalaten is degene die ontvangt belastingplichtig. De hoogte van de belasting hangt vooral af van de relatie tussen de erflater en de ontvanger. Het principe is: hoe dichterbij, hoe lager de belasting. Afhankelijk van uw relatie tot uw erfgenamen gelden verschillende tarieven (10 tot 40 procent) en verschillende vrijstellingen. Stel, u hebt een echtgenoot en twee kinderen en u hebt geen testament laten maken. De wet bepaalt dan dat uw vermogen (geld en goederen) wordt toebedeeld aan uw echtgenoot (de langstlevende). Uw twee kinderen krijgen op hem of haar een vordering (elk van een derde van de nalatenschap), die pas opeisbaar is bij het overlijden van deze echtgenoot.

Het kan echter zijn dat nu al de erfbelasting om de hoek komt kijken. Partners hoeven alleen erfbelasting te betalen als zij

meer erven dan de vrijstelling van 723.526 euro (bedrag in 2023). Als de langstlevende ouder alle bezittingen erft, krijgen de kinderen een geldvordering (een tegoedbon). Als die vorderingen hoger zijn dan de vrijstelling voor kinderen (22.918 euro, in 2023), dan moet meestal direct worden afgerekend met de fiscus. Omdat de kinderen de erfenis nog niet uitbetaald hebben gekregen, moet de langstlevende deze erfbelasting betalen. Dit kan een ongewenste situatie zijn, bijvoorbeeld als er geen liquide middelen zijn omdat het hele vermogen in de woning zit.

10.KAN IK VIA EEN TESTAMENT DE ERFBELASTING BEPERKEN?

Dat kan soms goed. Met een testament kan de betaling van belasting, afhankelijk van een aantal persoonlijke factoren, worden verschoven naar het moment dat beide ouders zijn overleden. Bij een zogenoemd tweetrapstestament wordt de langstlevende partner tot enig erfgenaam benoemd. De kinderen krijgen dan geen vordering en ontvangen beide nalatenschappen als de tweede ouder is overleden en deze nog iets nalaat. Pas dan betalen zij erfbelasting, waarvoor twee vrijstellingen (want: twee erfenissen, van vader én moeder) gelden. De notaris kan u vertellen of een dergelijk testament voor u gunstig is. Daarnaast kunt u in een testament opnemen dat de geldvorderingen van uw kinderen opeisbaar worden op het moment dat de langstlevende langdurig wordt opgenomen >>

Maakt u Safiya’s dromen waar met uw gift of nalatenschap?

Safiya heeft een droom. Als ze groot is wil ze mensen helpen. Als arts of lerares. Safiya wil daarom graag naar school.

ChildsLife is een compacte hulporganisatie en helpt kinderen in Afrika en Oost-Europa al 25 jaar hun dromen uit te laten komen. Met onderwijs, voeding, schoon drinkwater en zorg geven we kinderen de kans op een goede toekomst. Een toekomst zonder armoede.

Met een één- of meermalige gift of een belastingvrije schenking geeft ook u kinderen kansen. En met een legaat of een nalatenschap geeft u kinderen een toekomst, ook als u er zelf niet meer bent.

We zijn open en transparant en laten graag zien wat er met uw bijdrage gebeurt. Neem eens contact met ons op, dan vertellen we u er meer over.

ChildsLife

Waarderweg 50 B, 2031 BP Haarlem, T 023 5570081, info@childslife.nl, www.childslife.nl

VOOR BAANBREKEND ONDERZOEK TEGEN ALVLEESKLIERKANKER

Meer dan 3.000 Nederlanders krijgen jaarlijks de diagnose alvleesklierkanker. 93% sterft binnen

6 maanden. De diagnose alvleesklierkanker is nog altijd vaak weinig minder dan een doodvonnis.

-PROFESSOR CASPER VAN EIJCK-

Vindt u het belangrijk dat er ook na uw overlijden doorgewerkt wordt aan innovatieve behandelmethoden van alvleesklierkanker?

Dan is het mogelijk om Stichting Overleven met Alvleesklierkanker op te nemen in uw testament. Elke donatie, groot of klein, is waardevol.

Vanzelfsprekend is nalaten iets heel bijzonders. Wij reiken u graag de helpende hand als u meer wilt weten over de mogelijkheden van nalaten.

Overweegt u na te laten aan Stichting Overleven met Alvleesklierkanker?

Neem dan vrijblijvend contact op met:

mr. Leonie Geenen - van Straaten

t. 06 26 520 371

e. leonie@supportcasper.nl

in een verzorgingsinstelling. Wanneer de kinderen hun geldvorderingen opeisen, neemt het vermogen van de langstlevende af, waardoor de eigen bijdrage voor de Wet langdurige zorg (voorheen AWBZ) mogelijk lager wordt.

11.HOE KAN IK ERVOOR ZORGEN DAT MIJN KINDEREN ZO MIN MOGELIJK ERFBELASTING BETALEN?

Het beste dat we kunnen zeggen, is: laat u hierover adviseren door een deskundige, bijvoorbeeld een notaris, een estate planner of een belastingadviseur. Het kan echter zeker verstandig zijn om bij leven al een deel van het vermogen weg te schenken. Wat u bij leven vrijgesteld schenkt, kan niet meer belast worden met erfbelasting. Door slim om te gaan met schenkingen kunt u het bedrag dat uiteindelijk bij de begunstigden terechtkomt substantieel verhogen. Dat geldt zeker bij wat grotere vermogens. Door de schenkingen te spreiden, kunt u maximaal profiteren van lagere tarieven en optimaal gebruikmaken van de vrijstellingen in het schenkingsrecht. Maar pas op: ook hier gelden beperkingen!

12.DIE ERFBELASTING

KAN VOOR ANDEREN

DAN NAASTE FAMILIE

BEHOORLIJK AANTIKKEN?

Zeker! Zoals gezegd is de fiscus het vriendelijkst voor partners. Dat wil zeggen: mensen die met elkaar gehuwd zijn, een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan of een notarieel samenlevingscontract hebben gesloten. Zij hoeven over de eerste 723.526 euro (bedrag in 2023) geen belasting te betalen en over het meer-

dere 10 procent. Wordt het belastbare bedrag hoger dan 138.641 euro (bedrag in 2023) dan moet over het meerdere 20 procent worden afgerekend met de fiscus.

Het is de moeite waard om te kijken hoe u die vrijstelling optimaal kunt benutten ten behoeve van de langstlevende partner in een testament. Kinderen vallen in hetzelfde belastingtarief (10 tot 20 procent) als partners. Hun vrijstelling is echter een stuk lager: 22.918 euro (bedrag 2023). Voor een kind met een beperking dat grotendeels door de overleden ouder onderhouden werd, is de vrijstelling overigens drie keer zo hoog. Voor ouders geldt een vrijstelling van 54.270 euro (bedrag 2023). Zij erven echter pas als er geen partner of kinderen zijn. Voor alle overige partijen is de vrijstelling voor erfbelasting slechts 2.418 euro (bedrag 2023). De tarieven voor deze groep liggen aanzienlijk hoger (30 tot 40 procent).

Daarnaast is het mogelijk om kinderen tussen 18 en 40 jaar eenmalig 28.947 euro (bedrag 2023) belastingvrij te schenken. Voor een dure studie van eenmalig 60.298 (bedrag 2023) aan kinderen worden geschonken.

14.IK HEB WELEENS GEHOOR VAN SCHENKEN OP PAPIER; IS DAT HANDIG VOOR MIJ?

13.DAN

TOCH MAAR SCHENKEN VÓÓRDAT IK ER STRAKS NIET MEER BEN?

Dat kan slim zijn, maar overleg dit met een deskundige (notaris, estate planner of uw belastingadviseur).

Over schenkingen moet immers ook belasting betaald worden. Er gelden echter vrijstellingen. De basisregels zijn: kinderen (ongeacht leeftijd) mogen jaarlijks 6.035 euro (bedrag 2023) belastingvrij ontvangen. Wie zijn twee kinderen tien jaar lang het maximum schenkt, schuift dus zonder tussenkomst van de fiscus zomaar meer dan een ton door naar de volgende generatie.

Dat is moeilijk te zeggen, het ligt sterk aan uw persoonlijke situatie. Schenken op papier kan een handige methode zijn om te voorkomen dat kinderen in de toekomst veel erfbelasting moeten betalen en u als ouder het geld niet contant hebt liggen (maar het in een woning ‘zit’). Door een toezegging te doen van schenking wordt op papier een schuld aan het kind gecreëerd, terwijl de ouder over het vermogen kan blijven beschikken. Over die schuld moet de ouder wel elk jaar rente (nu 6 procent) betalen. Voorwaarde is bovendien dat de schenking op papier via de notaris gaat. Door ‘papieren’ schenkingen kan een ouder een forse schuld opbouwen bij een kind. Let op: de schenker moet de rente jaarlijks daadwerkelijk aan het kind betalen (dus bij een schuld van 100.000 euro is dat dus jaarlijks 6.000 euro). Heeft de schenker de rente over één of meer jaren niet betaald, dan moet het kind over het hele geschonken bedrag alsnog erfbelasting betalen.

15.IS DE FISCUS

VRIENDELIJKER VOOR

GOEDE DOELEN DAN

VOOR MIJN FAMILIE?

In zekere zin wel. Goede doelen hoeven geen schenken erfbelasting te betalen. >>

Soms zijn er vooral fiscale redenen om een testament te laten maken

Dat wil zeggen: goede doelen met de status van algemeen nut beogende instelling (ANBI). Met andere woorden: wat u geeft of nalaat, komt ook echt volledig ten goede aan het doel. Hebben we het over een erfenis, dan moet het goede doel wel met name genoemd worden in het testament. Het is handig om bij de Belastingdienst (www.belastingdienst.nl) even te checken of het doel dat u in gedachten hebt inderdaad nog steeds de ANBI-status heeft. Dat verandert nog weleens.

Ook sociaal belang behartigende instellingen (SBBI’s) hoeven geen erf- en schenkbelasting af te dragen. SBBI’s zijn geen goede doelen, maar organisaties die een bepaalde maatschappelijke waarde hebben, zoals zangkoren, buurtverenigingen, hobbyclubs en dergelijke. Ook goed om even te checken.

16.IS EEN GIFT AAN

EEN GOED DOEL VOOR

MIJZELF FISCAAL AANTREKKELIJK?

Als u bij leven een bedrag schenkt aan een goed doel, dan kunt u deze gift onder voorwaarden aftrekken van de inkomsten- of vennootschapsbelasting.

Een van die voorwaarden is dat de instelling die de gift ontvangt bij de Belastingdienst geregistreerd staat als ANBI (of als ‘culturele ANBI’, waarover straks nog wat meer). Giften aan SBBI’s

zijn niet fiscaal aftrekbaar. Wél aftrekbaar zijn giften aan een ‘Steunstichting SBBI’. Dit zijn speciale stichtingen die worden opgericht om geld op te halen voor bijvoorbeeld een jubileumfeest.

Een andere voorwaarde is dat u de gift vrijwillig doet en dat u er niets voor terugkrijgt. Als u dus bij een patiëntenvereniging een speciaal kookboek koopt of als u een lot koopt in een loterij, dan zijn dit geen aftrekbare giften.

17.HOE GROOT IS MIJN FISCALE VOORDEEL BIJ SCHENKINGEN AAN EEN GOED DOEL?

Er zijn voor de Belastingdienst twee soort schenkingen aan goede doelen.

De eerste is de eenmalige schenking. Een geschonken bedrag is pas aftrekbaar wanneer het meer is dan 1 procent van het belastbaar inkomen (met een minimum van 60 euro). Schenkingen in één kalenderjaar mogen bij elkaar worden opgeteld en de totale aftrekbare schenking is maximaal 10 procent van het inkomen.

De tweede categorie is die van de periodieke schenking.

Dan geeft u minimaal vijf jaar achtereen (minimaal eens per jaar) aan hetzelfde goede doel. Het leuke daarvan is dat dan de hele gift aftrekbaar is; er geldt dus geen drempel. Een voorwaarde is dat u de periodieke gift laat vastleggen in een notariële akte of (ondershandse) schenkingsover-

eenkomst. Een model daarvoor is te vinden op de website van de Belastingdienst of bij veel goede doelen verkrijgbaar.

18.IK HOORDE DAT HET FISCALE VOORDEEL NOG GROTER KAN ZIJN VOOR WIE SCHENKT AAN EEN CULTURELE INSTELLING. KLOPT DAT?

Dat is juist. De overheid wil op die manier de cultuur in Nederland stimuleren.

Als u een gift doet aan een culturele instelling (met een ANBI-status), mag u voor het berekenen van de aftrek deze gift verhogen met 25 procent. Voor deze verhoging geldt een maximum van 1.250 euro. Het maakt hierbij niet uit of u een gewone gift doet of een periodieke gift, of beide. Voor gewone giften geldt wel het drempelbedrag. De verhoging die u krijgt voor de gift telt niet mee voor de berekening van uw maximum voor gewone giften.

Bij een gift van bijvoorbeeld 2.000 euro mag dus 2.500 euro als aftrekpost worden opgevoerd.

Of een instelling een culturele ANBI is, kunt u nagaan via de website van de Belastingdienst. Let op: kerken en kerkelijke instellingen zijn géén culturele ANBI’s.

Meer toegankelijke informatie over de mogelijkheden van een testament, is te vinden op de website www.notaris.nl (van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie KNB).

Iets moois nalaten aan de wereld?

Er zijn zoveel goede doelen. Hoe maken we de juiste keuze?

Wij zaten met veel vragen. Zo vroegen wij ons af of we meerdere goede doelen in ons testament kunnen opnemen? We willen graag zelf bepalen waaraan onze nalatenschap wordt besteed. Kan dat bij Cordaid?

Wilt u meer weten over nalaten aan Cordaid?

We hebben een boekje voor u samengesteld met praktische tips over de mogelijkheden om na te laten aan Cordaid. U kunt dit gratis bestellen via de website: www.cordaid.nl/goed

U mag ook vrijblijvend bellen of mailen met onze notarieel jurist, Mr. Annemiek Buitelaar.

T 070 313 62 64

E nalaten@cordaid.nl

Cordaid strijdt voor een wereld zonder armoede waarin iedereen een menswaardig leven heeft. Cordaid is ontstaan uit de fondsen Memisa, Mensen in Nood, Microkrediet, Kinderstem en Bond zonder Naam.

Waarom zou je vijf keer per jaar met vakantie gaan, terwijl je met een deel van dat geld ook mensenlevens kunt redden? Rijkdom schept verplichtingen, vindt Frits Petit. Hij geeft de helft van zijn inkomen weg en vindt de Tien Procent Club aan zijn zijde. Maar hoe zorg je ervoor dat donaties zo veel mogelijk impact hebben?

Gênant veel geld’ vond Frits Petit de opbrengst, toen hij zijn (tweede) woning in Amsterdam na dertig jaar verkocht. En dat bovenop een toch al prima inkomen als zelfstandig financieel dienstverlener. Een slimme investering wil hij het niet noemen. ‘Het is pure mazzel geweest. Ik had het ook vlak voor een financiële crisis kunnen kopen en er verlies op kunnen maken. Dan was ik in de ogen van anderen een sukkel geweest.’

Petit las de afgelopen jaren veel over ongelijkheid in de wereld. ‘Nederland staat bovenaan allerlei welvaartslijstjes en dan sta ik nog een keer behoorlijk hoog op de Nederlandse lijstjes. Dat komt van allerlei zaken die me in de schoot zijn geworpen: waar mijn wieg stond, de intelligentie waarmee ik geboren ben, het sociale kapitaal dat ik van huis uit mee kreeg. Ik kan die wetenschap niet naast me neerleggen.’

Een sponsorfietstocht door Rwanda in 2016 versterkte dat besef. ‘Ik kwam met m’n dure racefiets een hotelletje uit, keek in de ogen van de

mensen daar en dacht: ik had jou kunnen zijn. Maar in plaats daarvan vloog ik even later terug naar Nederland, waar de kraan het altijd doet.’ Hij werd steeds meer vastbesloten een aanzienlijk deel van zijn inkomen weg te geven aan mensen die aan de andere kant van de streep zijn beland, door even toevallige factoren.

ER BLIJFT GENOEG OVER

Sinds een paar jaar zet Petit op zijn facturen dat de helft van het bedrag naar een goed doel gaat. Soms zeggen mensen hoe knap ze dat vinden. Petit: ‘Tsja. Moet je zien hoeveel ik nog overhoud. Met mijn deskundigheid weet ik natuurlijk wat ik moet doen om ook in de toekomst genoeg te hebben. En geven zorgt ook nog eens voor een flinke belastingteruggave. Kortom: in mijn geval is de helft prima te doen. Dat geldt natuurlijk lang niet voor iedereen.’

Hij kiest er bewust voor om open te zijn over zijn doneergedrag – niet heel gebruikelijk in Nederland. ‘Eerlijk gezegd: soms zou ik liever willen dat ik zo enthousiast was over jazzmuziek in plaats van over doneren. Dat was makkelijker >>

WAT ZOU U WILLEN MEEGEVEN AAN VOLGENDE GENERATIES?

Het Allard Pierson beheert de erfgoedcollecties van de Universiteit van Amsterdam. 10.000 jaar wereldwijde cultuurhistorie komt hier samen.

Het is een levendig instituut. In ons monumentale gebouwencomplex aan de Amsterdamse Oude

Turfmarkt wordt onderzocht en onderwezen. Besproken en ontdekt. En heel veel gedeeld. Met prachtige tentoonstellingen in ons museum.

Rondleidingen en lezingen.

Ook de collecties zelf zijn continu in beweging.

We onderhouden en restaureren. En we vullen aan. Iedere dag komen er oude en nieuwe stukken bij. Zo kunnen nog vele generaties na ons ontdekken waar wij nu het meest van genieten.

U speelt daarbij een belangrijke rol: door vriend te worden, te schenken of het Allard Pierson op te nemen in uw testament, kunt u ons heel gericht ondersteunen.

U helpt dan niet alleen de collecties te behouden, maar laat ook een duidelijke boodschap achter. U laat zien wat u belangrijk vindt. Wat u wilt meegeven aan later.

Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken, dan kunt u contact opnemen met Erika Happe via 0651222619 en e.happe @uva.nl. Meer informatie vindt u ook op allardpierson.nl/steun.

geweest.’ Waarom hij er dan toch over praat? ‘Ik denk dat velen zich, net als ik, meer zouden kunnen realiseren dat hun rijkdom voor het grootste deel geen eigen verdienste is, maar mazzel. Mensen zeggen regelmatig dat mijn verhaal hen inspireert, maar ik heb er geen zicht op of ze daarna ook in actie komen.’

WAT IS EFFECTIEF?

Toen Petit besloot een substantieel deel van zijn inkomen weg te geven, verdiepte hij zich ook in een effectieve besteding daarvan. ‘Inmiddels geef ik 60 procent aan bewezen effectieve doelen en 40 procent aan doelen die me aan het hart gaan.’

De term ‘effectief’ is een sleutelbegrip in het land van de goede doelen. Bram Schaper is directeur van de nog jonge organisatie die het begrip in haar naam heeft verwerkt: Doneer Effectief.

Schaper: ‘Wij willen effectief geven en nalaten toegankelijk en bekend maken onder het grote publiek. Of je nu veel of weinig geeft, je wilt dat elke euro maximaal effect heeft.’

Doneer Effectief richt zich op het helpen oplossen van wereldproblemen, zoals armoede & gezondheid, klimaatverandering en dieren-

welzijn & voedseltransitie.

‘Voor elk van die thema’s zijn er wereldwijd een paar goede doelen die het beste presteren per gedoneerde euro. Zij zijn dus het meest effectief.’ Wat die ‘beste prestatie’ is, hangt af van het betreffende thema. Bij armoede en gezondheid gaat het om het redden van levens en een bewezen verbetering van het welzijn, bij klimaatdoelen onder meer om het voorkomen dat CO2 de lucht in gaat – of juist eruit wordt gehaald. In de derde categorie gaat het om doelen die de het dierenwelzijn verbeteren en de overstap naar plantaardig voedsel versnellen.

‘Vanuit de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk wordt onafhankelijk onderzoek gedaan naar het effect van verschillende goede doelen. Wij gebruiken de uitkomsten van die onderzoeken om onze achterban te informeren over waar zij het meest goed kunnen doen.’

De uitkomst is onder meer dat op het gebied van armoede en gezondheid malarianetten een heel effectieve besteding zijn. ‘Elke minuut sterft één kind door malaria. Per dag zijn dat vier jumbojets vol. Met een geïmpregneerd malarianet voor 5 euro verklein je de kans op overlijden substantieel.’

De ‘harde rekensommen’ zorgen voor een heel nieuwe kijk op wat een ‘goed’ goed doel is, ziet Schaper. ‘Je kunt je voorstellen dat kankeronderzoek nooit hoog in de lijstjes eindigt, omdat daar ontzettend veel geld in gaat zitten voordat je één vroegtijdig overlijden kunt voorkomen.’

RATIONEEL DONEREN

Staat effectief doneren gelijk aan geven met je hoofd in plaats van met je hart? Voor Schaper niet. ‘Effectief doneren is weliswaar rationeel, maar ik ben er niet gevoelloos over. Dat ik mijn geld zo effectief mogelijk inzet om aantoonbaar mensenlevens te redden en klimaatverandering tegen te gaan, ráákt mij.’

Tegelijk is hij zich ervan bewust dat veel mensen graag geven aan doelen waarmee ze een band hebben. ‘Als mijn vader morgen zou overlijden aan nierfalen, zou ik vermoedelijk overmorgen met de collectebus van de Nierstichting gaan lopen. Dat is menselijk en dat is ook goed. Wij pleiten er ook niet voor dat mensen ál het geld dat ze willen weggeven, zo effectief mogelijk geven.’

Dat uitgangspunt spreekt veel mensen aan, getuige de snelgroeiende bekendheid en populariteit van Doneer

Effectief: in het laatste kwartaal van 2022, kort na de oprichting, ging er via Doneer Effectief al 750.000 euro naar bewezen effectieve doelen.

Hoe zit het met rampenacties via Giro555? Schaper drukt zich genuanceerd uit: ‘De collectieve compassie die we bijvoorbeeld zagen na de aardbeving in Syrië en Turkije, is mooi. Waarschijnlijk hebben >>

Frits Petit Bram Schaper

Frits Petiet: ‘Rijkdom is grotendeels géén eigen verdienste’

veel mensen die gewoonlijk nooit geld geven, nu wel gegeven. En natuurlijk is hulp daar hard nodig. Tegelijk: er gaat tijdens zo’n actie zóveel geld naar één doel, dat het onmogelijk is dat allemaal effectief te besteden. De kans dat de

laatste euro net zo effectief wordt uitgegeven als de eerste, is heel klein. Bij zo’n ramp is geld niet de bottleneck, terwijl bij veel stille rampen geld wél de bottleneck is. Voor die stille rampen vragen wij elke dag aandacht.’<<

TIEN PROCENT CLUB: GEEF SUBSTANTIEEL

MEER WETEN OVER EFFECTIEF DONEREN?

doneereffectief.nl

tienprocent.club

effectiefaltruisme.nl

givingwhatwecan.org

givewell.org

In de loop van 2022 werd de Tien Procent Club actief in Nederland: een gemeenschap van mensen die 10 procent of meer van hun inkomen zegt te doneren aan goede doelen. De Tien Procent Club kreeg onder meer bekendheid doordat bestsellerauteur Rutger Bregman ( De meeste mensen deugen ) zich erbij aansloot.

‘Tien procent van je inkomen doneren is best een stap. Wij denken dat je

dat beter volhoudt in een gemeenschap van mensen die dat ook doen’, zegt bestuurslid Marieke de Visscher. ‘In onze ogen schept welvaart verantwoordelijkheid. Met de Tien Procent Club willen we mensen bijeenbrengen die die verantwoordelijkheid ook voelen.’ ‘Tienprocenters’ kunnen met een pledge beloven zich aan die minimaal 10 procent te houden. Dat deden tot nog toe zo’n 200 Nederlanders.

De populariteit van de Tien Procent Club stijgt snel, zo blijkt uit de bijeenkomsten die vier keer per jaar plaatsvinden. Op de eerste bijeenkomst kwamen 25 mensen af, na een jaar zijn dat er al 300. ‘We zien ook de vragen verschuiven’, zegt De Visscher. ‘In het begin vroegen mensen zich af of doneren überhaupt zin heeft. Een jaar later horen we

vaker de vraag: hoe weet je wat het beste doel is?’ Regelmatig bundelen De Tien Procent Club en Doneer Effectief hun krachten om die vraag zo goed mogelijk te beantwoorden.

De ambitie van de Tien Procent Club is dat het in Nederland ‘normaal wordt om een substantieel deel van je inkomen weg te geven en dat ook effectief te doen’, zegt De Visscher. ‘Daarnaast merken we steeds vaker dat mensen méér willen doen dan geven. Sommigen gooien hun hele carrière om of maken als onder nemer andere keuzes, omdat ze zijn gaan nadenken over ongelijkheid. Ze vragen zich af wat ze met hun huidige baan toevoegen aan de wereld. De komende tijd willen we onderzoeken of de Tien Procent Club een rol kan spelen bij die persoonlijke zoektochten.’

Marieke de Visscher

Een wereld zonder kanker Kunt u zich dat voorstellen?

Het is onze droom en ambitie. Elke dag werken wij hieraan. Een gift uit een nalatenschap is een bijzondere manier om hieraan bij te dragen.

In onze Gids over nalaten leest u stap voor stap hoe u uw nalatenschap makkelijk kunt regelen. En hoe u kunt bijdragen aan onze misse met de mooiste gift die u kunt geven aan toekomstige generaties. Het is geven uit liefde voor morgen.

Vraag vandaag nog vrijblijvend de gids aan door de bovenstaande QR-code te scannen met uw telefoon.

Voor meer informatie ga naar wkof.nl/nalaten of bel naar 020 344 95 95. Wij informeren u graag verder.

Ook mevrouw Boer geeft uit liefde voor morgen.

Vergeten feestdagen

Wat viert u nog?

Feestdagen: ze ontstaan, worden populair en verdwijnen vaak weer. Veel feestdagen van vroeger zijn allang vergeten. Goed geregeld ontrukt er vier aan de vergetelheid.

Tekst Peter Boorsma Beeld iStock, e.a.

In de Middeleeuwen werd aardig wat gefeest. Iedere vrije dag was wel een feestdag, met een eigen optocht, ceremonie en drankgelag. De feesten waren meestal verbonden aan de naamdag van een heilige, al dan niet voortbordurend op voorchristelijke feestdagen. Jaarmarkten konden ook uitgroeien tot soms meerdaagse kermissen. Vanaf de negentiende eeuw kwamen daar de regionale of nationale feestdagen bij, zoals tegenwoordig Koningsdag. In de loop der eeuwen zijn wel veel feestdagen verloren gegaan, vaak omdat de burgerij niet veel op had met het drankgelag waarmee de meesten feesten gepaard gingen.

Wat waren dat nu voor feesten, die eeuwen geleden zo enthousiast werden gevierd?

3E MAANDAG IN AUGUSTUS (HAARLEM EN AMSTERDAM)

HARTJESDAG: TERUG VAN WEGGEWEEST

Op de derde maandag van augustus vierden Haarlem, Sloten en verschillende buurten in Amsterdam Hartjesdag. Aanvankelijk was het een vrij rustig feest: er werden vuurtjes gestookt en kinderen zamelden geld in om vuurwerk te kopen. Maar geleidelijk ontwikkelde Hartjesdag zich tot een soort carnaval, waarbij mannen zich verkleedden als vrouwen en vrouwen als mannen. >>

Hartjesdag in Amsterdam

In de Amsterdamse volksbuurten, zoals de Jordaan en de Dapperbuurt leefden de mensen zich één dag helemaal uit. Dat ging met veel drank gepaard. Vooral ’s avonds werd er veel gedronken en door de straten gehost en liep het vaak uit de hand, aldus het Amsterdams Archief. In de Jordaan en de Haarlemmerdijkbuurt waren ieder jaar meldingen van taferelen van ‘afschuwelijke dronkenschap en tomeloze losbandigheid’.

Hoe Hartjesdag ooit is ontstaan, is niet duidelijk. Sommigen vermoeden dat ‘hartjes’ komt

28 NOVEMBER (UTRECHT)

In 1895 viel Hartjesdag vrijwel samen met het bezoek van de Nederlandse minister van Staat Jan Heemskerk aan een internationaal congres over drankbestrijding. Voor Johan Braakensiek aanleiding voor een spotprent in De Amsterdammer

van ‘herten’, die ooit op die dag vrij bejaagd mochten worden in de bossen bij Haarlem. Anderen denken dat het te maken heeft met de Germaanse godin van de aarde, Hertus. In 1943 werd Hartjesdag verboden door de Duitse bezetter en na de oorlog is het niet meer echt van de grond gekomen. In 1997 besloot de Buurtvereniging Zeedijk het feest echter nieuw leven in te blazen.

Sindsdien heeft de nieuwe Hartjesdag zich ontwikkeld tot een soort carnaval, met veel muziek en een aanloop in de lokale horeca op de vooravond. Vooral de homoseksuelen van Amsterdam vieren het feest uitbundig met verkleedpartijen, waarbij de meest origineel verklede man en meest origineel verklede vrouw worden gekozen tot ‘Koning(in) van de Hartjesdagen’.

Op 28 november 1813 vertrokken de laatste Franse soldaten uit Utrecht, nadat ze er acht jaar lang de dienst hadden uitgemaakt. Ze waren de stad nog niet uit of er stond een verkenningseenheid van het Pruisisch-Russische leger voor de Wittevrouwenpoort, bestaande uit driehonderd kozakken.

Deze kozakken trokken veel bekijks met hun kleine paardjes en hun opvallende verschijning.

‘Zij zijn gekleed, zwaar en onregelmatig, met bonte rokken, pelsen, mantels, lange jassen enz. en met verschillende soorten van mutsen met bont op het hoofd. Zij zijn gewapent met lange pieken, geweeren, pistolen, lange messen en korte knodsen’, schreef apotheker Hendrik Keetell in zijn dagboek.

In allerijl werd de enige Utrechter opgetrommeld van wie men wist dat die Russisch sprak, om de bevrijders te kunnen verstaan. De Russen werden ingekwartierd bij Utrechtse burgers en maakten vervolgens veel indruk vanwege de enorme hoeveelheid wijn en jenever die ze wegwerkten.

Om de bevrijding van de Fransen te herdenken vierde Utrecht sindsdien iedere 28ste november ‘Kozakkendag’. Ook toen andere steden (na 1815) ‘Waterloo-dag’ gingen vieren om stil te staan bij de Franse overheersing, hield Utrecht vast aan de 28ste november.

Op Kozakkendag werden de huizen versierd met groen en bloemen en wapperde de Neder-

Beeld: Stadsarchief Amsterdam / Johan Braakensiek

landse vlag van de Domtoren. De dag startte met kanonschoten, gevolgd door een optocht door de stad, gecompleteerd met feestredes en muziek. ’s Avonds was er vuurwerk op het Vredenburg.

De Kozakkendag van 1913 – precies honderd jaar na de bevrijding – werd extra groots gevierd. Dat moest ook maar de laatste viering zijn van het ‘zuipfeest’, vond de burgerij. Want er werd op Kozakkendag gigantisch veel gedronken.

1 MEI OF PINKSTEREN (HEEL NEDERLAND) DANSEN ROND DE MEIBOOM

Lang voordat 1 mei werd uitgeroepen tot Dag van de Arbeid, was het al een bijzondere dag. De eerste mei was in de westerse wereld traditioneel de dag dat huurcontracten afliepen, met als gevolg dat het in een stad als Amsterdam een enorme drukte was vanwege alle gezinnen die verhuisden van het ene naar het andere

huis. Het was ook de datum waarop arbeidscontracten afliepen. En het was de dag van het meiboomfeest, dat vooral in Noordwest-Europa werd gevierd en waarschijnlijk een voorchristelijke oorsprong heeft.

Tijdens het meifeest waren er meivuren, meiliederen en parades. Centraal element van >>

‘Kermesse od Sint ­ Joris met de dans rond de meiboom’.

(Pieter Brueghel de jonge, circa 1620)

Viering van de Kozakkendag in 1913

Geef historische panden een toekomst!

Ruim 100 jaar zet Hendrick de Keyser Monumenten zich in voor behoud van architectonisch en historisch waardevolle panden, die anders verloren zouden gaan. De collectie bevat ruim 430 panden, die altijd in bezit blijven en voor eeuwig veiliggesteld worden. Hendrick de Keyser Monumenten zorgt voor restauratie, goed onderhouden verduurzaming. Dit is specialistisch werk en kostbaar.

Door het opnemen van Hendrick de Keyser Monumenten in uw testament, kunt u via een legaat of erfstelling, bijdragen om bijzondere monumenten te redden en bewaren. Nu, én in de toekomst. U kunt ook ons werk steunen via een periodieke schenking. We vertellen u er graag meer over in een persoonlijk gesprek. Helpt u mee?

hendrickdekeyser.nl

hebben geen keuze, ik wel!’

‘Ik heb als vrijwilliger en als medewerker van VluchtelingenWerk gezien hoe belangrijk het is dat er een onafhankelijke organisatie bestaat die vluchtelingen bijstaat. Een organisatie die fungeert als luis in de pels van de overheid. Dat was tóén belangrijk en dat zal het ook in de toekomst zijn. Daarom staat VluchtelingenWerk Nederland in mijn testament.’

Antoine Fonville - donateur

‘Je bent niet alleen voor jezelf op de wereld. Daarom zijn mijn man en ik al jaren donateur en hebben we VluchtelingenWerk nu ook opgenomen in ons testament. Want ook als we er zelf niet meer zijn, willen we er zijn voor vluchtelingen.’ - Marije Scheffers

Lees het hele interview met Antoine Fonville op onze website: www.vluchtelingenwerk.nl/nalaten

Wilt u meer weten over nalaten aan VluchtelingenWerk?

Wilt u meer weten over nalaten aan VluchtelingenWerk?

Vraag dan vrijblijvend en kosteloos de Oriëntatiegids nalaten aan. Naast praktische informatie, vindt u hierin inspirerende verhalen van vluchtelingen, vrijwilligers en donateurs. Dat maakt dit boekje tot een waardevolle gids bij uw oriëntatie op nalaten.

Vraag dan vrijblijvend en kosteloos de Oriëntatiegids nalaten aan. Naast praktische informatie, vindt u hierin inspirerende verhalen van vluchtelingen, vrijwilligers en donateurs. Dat maakt dit boekje tot een waardevolle gids bij uw oriëntatie op nalaten.

Bestel de ‘Oriëntatiegids nalaten’ op www.vluchtelingenwerk.nl/nalaten of bel naar 020 346 72 07.

Bestel de Oriëntatiegids op www.vluchtelingenwerk.nl/nalaten of bel naar 020 346 72 07.

‘Vluchtelingen

‘Ook in de toekomst moet er iemand opkomen voor vluchtelingen’

het feest was de meiboom die ergens centraal in het dorp of de stad werd opgericht en vruchtbaarheid symboliseerde. De boom werd versierd met linten, groene takken en bloemen. Het meiboomfeest was ook de dag dat jongens en meisjes elkaar opzochten. Typisch waren de reidansen door de meisjes. Er werd een meigraaf gekozen, die op zijn beurt een meigravin koos door één van de meisjes een kroon toe te werpen. Gebruikelijk was verder dat jongens een meiboom plantten voor het huis van de meisjes.

Na de reformatie werd opgetreden tegen de ‘ontaarde’ meiboomfeesten, maar in sommige delen van het land wist de traditie toch te overleven,

3

Boven de grote rivieren zullen maar weinig mensen hebben gehoord van Hubkesdag. Het gaat om de dag van de heilige Hubertus, die ieder jaar op 3 november vooral in België en Zuid-Nederland wordt gevierd.

Hubertus van Luik (655-722) was een edelman uit de Ardennen; een fanatiek jager. Ook op Goede Vrijdag van 683 ging hij op jacht, hoewel dat gold als zeer oneerbiedig. Hubertus zag een groot hert, en joeg erachteraan. Toen hij het hert bijna te pakken had, keerde het dier zich naar hem toe. Op dat moment verscheen er een lichtend kruis tussen het gewei. Een stem zei hem naar bisschop Lambertus van Maastricht te gaan.

Het was een moment van inkeer. Hubertus liet het hert in leven en toog naar Maastricht waar hij Lambertus verving toen die naar Rome vertrok. Hij leefde zeer ascetisch en verkondigde het geloof in Brabant en de Ardennen, eerst vanuit Maastricht, later vanuit Luik.

Aan Hubertus worden veel wonderen toegeschreven. Zo bluste hij een brand met een simpele zegening van zijn hand. Toen de Maas een keer volledig opdroogde, zorgde hij ervoor dat de rivier weer vol water kwam en bevaarbaar werd. Een kluizenaar met hondsdolheid genas hij door hem brood te geven. Hubertus werd heilig verklaard en honderden

zoals in verschillende dorpen in Zuid-Limburg. Op Schiermonnikoog wordt met Pinksteren nog steeds een variant van het meiboomfeest gevierd: Kallemooi (‘Keale Maeibeam’), waarbij een haan in een paal wordt gehesen

De Sint Brigida-den van het Zuid-Limburgse Noorbeek is volgens rituelen-onderzoeker Jef de Jager de alleroudste viering. Iedere tweede zaterdag na Pasen kappen de ongetrouwde mannen van Noorbeek (‘de jonkheid’) met veel ceremonieel een dennenboom, brengen die met paard en wagen naar het dorp en plaatsen de boom voor de kapel van Sint Brigida. Dit alles terwijl ze hun kelen smeren met jenever.

kerken, kloosters, scholen en andere instellingen werden naar hem genoemd. Vooral in West-Brabant wordt Hubkesdag nog gevierd. De dag begint met ‘hubkes’, een soort kadetjes met anijszaad; broodjes die bescherming bieden tegen hondsdolheid. Voor dag en dauw trekt de pastoor van bakker naar bakker om de broodjes te zegenen. In verschillende dorpen is 3 november ook de opening van het jachtseizoen, bijvoorbeeld in het Brabantse Udenhout. De zaterdag na Hubertusdag begon daar met een jagersmis, compleet met hoorngeschal, jagers te paard in felrode jassen en jachthonden. Na ontvangst op het raadhuis was er een slipjacht (waarbij de vos was vervangen door een slip). Tot in 1979, toen men op verzoek van Natuurmomenten stopte met de jacht. In 2017 heeft men nog één keer geprobeerd de kleurrijke traditie nieuw leven in te blazen, maar zonder succes. <<

NOVEMBER (WEST­ BRABANT) HUBKESBROODJES OP HUBKESDAG

Pastoor zegent hubkes

‘Dit alles terwijl ze hun kelen smeren met jenever’

Gelijke kansen voor meisjes en jongens

Gelijke kansen voor meisjes en jongens, dat is waar Plan International zich voor inzet. Wereldwijd beschermen we meisjes tegen kindhuwelijken, seksuele uitbuiting, tienerzwangerschappen en besnijdenis. Ook zorgen we ervoor dat kinderen naar school kunnen blijven gaan en beter onderwijs krijgen.

Vindt u het ook belangrijk dat meisjes en jongens wereldwijd gelijke rechten en kansen krijgen? U kunt helpen!

Een plek in uw hart en hopelijk ook in uw nalatenschap

Samen hebben we al veel kunnen bereiken. We zijn goed op weg, mede dankzij de steun voor onze programma’s en de steun die duizenden sponsorkinderen krijgen. Dat is hulp die vandaag effectief is. Maar ook morgen, ook in de toekomst moet er geïnvesteerd worden in meisjes die nog een heel leven voor zich hebben. Daarom vraagt Plan International u in uw nalatenschap te denken aan deze meisjes en jongens, die samen kunnen zorgen voor een wereld die vooruitgaat.

Denken over nalaten op uw eigen moment

“Met een testament kunt u helemaal zelf bepalen hoe u wilt dat uw nalatenschap verdeeld wordt. Een testament helpt als u wilt afwijken van de wettelijke verdeling, of bijvoorbeeld een goed doel wilt opnemen als erfgenaam, legataris of executeur. Wellicht bent u op een bepaald moment in uw leven zover dat u uw wensen wilt laten vastleggen. Tot die tijd kunt u de meest prangende vragen beantwoord krijgen. Via mij persoonlijk, of via onze brochure met meer informatie over nalaten aan Plan International.

armand.van.stralendorff@planinternational.nl

Telefoon: 020 549 55 20

Mobiel: 06 8107 80 52

Vraag onze brochure met meer informatie over nalaten aan Plan International aan op www.planinternational.nl/nalatenschap of via de QR code.

Armand van Stralendorff Relatiemanager Nalatenschappen

Wilt u meer weten?

Lees alles over thuisgeven en onze projecten die omzien naar mensen zonder thuis in Nederland. Vraag de brochure gratis en geheel vrijblijvend aan via: kansfonds.nl/nalaten

Uw vermogen om onafhankelijk te maken

Ook als u er niet meer bent, hebt u het vermogen om thuis te geven. Hoe groot of hoe klein dit vermogen ook is, uw nalatenschap maakt een groot verschil voor mensen zonder thuis in Nederland.

Thuisgeven

Uw nalatenschap helpt Kansfonds thuis te geven. Thuisgeven door jongeren die dak- en thuisloos zijn veilig onderdak te geven. Of door jonge moeders te helpen onafhankelijk te zijn. Zo helpt u mensen zoals Jessie. Zij belandde op straat. Geen huis, geen geld en geen werk. Het project Lumens bood haar de nodige ondersteuning om behalve een huis ook een diploma en een baan te bemachtigen. Uw nalatenschap helpt Kansfonds dit soort projecten mogelijk te maken. Want iedereen verdient een thuis: een dak boven je hoofd, voldoende geld om van te leven, en het diepe besef dat je erbij hoort.

Nalaten

U hebt ook het vermogen om thuis te geven. Met uw gift of nalatenschap. We gaan graag met u in gesprek over hoe uw nalatenschap voor 100% besteed wordt aan kansrijke projecten die mensen aan een thuis helpen.

Meer weten?

Bel dan met Mariëlle Appel, adviseur filantropie: 035 624 96 51 of e-mail: m.appel@kansfonds.nl

Of lees meer over de mogelijkheden om Kansfonds in uw testament op te nemen in onze brochure ‘Nalaten aan Kansfonds’. Deze vraagt u geheel vrijblijvend aan via kansfonds.nl/nalaten

www.kansfonds.nl • info@kansfonds.nl

IBAN: NL20 INGB 0660 9712 40

Ondersteunt u ook onderzoek ter voorkoming van Astma en COPD in de toekomst?

Stichting Astma Bestrijding

Door uw steun kunt u onderzoek naar longziekten mede mogelijk maken. Dat kunt u doen door middel van een gift (die onder bepaalde voorwaarden belastingvrij kan zijn), door middel van een legaat of door Stichting Astma Bestrijding als erfgenaam aan te wijzen.

Uw giften kunt u overmaken naar rekeningnummer NL54 GILL 0265 9532 00 (InsingerGilissen Bankiers N.V.) t.n.v. Stichting Astma Bestrijding te ‘s-Gravenhage.

www.astmabestrijding.nl

Zeg eens, wat staat er in uw testament?

Steeds meer Nederlanders laten (een deel van) hun erfenis na aan een goed doel. Ingrijpende persoonlijke ervaringen spelen daarbij vaak een rol. Goed Geregeld vroeg twee vrouwen naar hun eigen testament.

ijn kinderen zijn de gouden draad door mijn leven. Mijn dochtertje leefde vijf dagen. Twee dagen na haar geboorte werd ze een beetje blauw. Ook de huisarts vertrouwde het niet. Mijn man is met ons kindje naar het ziekenhuis gegaan, een paar dagen later naar een hartspecialist in Leiden. Ze overleefde de hartkatheterisatie niet. Na de obductie mochten we haar niet meer zien.

Drie jaar later, 1978, kreeg ons zoontje een zeer moeilijk te genezen vorm van kinderkanker, een neuroblastoom, Een operatie, chemo en bestralingen volgden. Zijn lijfje kampte met allerlei uitvalsverschijnselen. Door littekenweefsel in zijn slokdarm kon hij zelfs geen water meer drinken. Het lukte –na operaties ­ om zijn slokdarm weer te laten functioneren.

Uiteindelijk was er geen kans meer op genezing. In overleg besloten we de behandelingen te stoppen. We hielpen hem het Moermandieet te volgen. Het sloeg aan, hij kon zelfs weer een half jaar naar school. Tot hij ‘de bof’ kreeg. Dat virus activeerde de kanker. Hij werd 6 jaar.

Veel later ontdekten onderzoekers dat een neuroblastoom al voor de geboorte in aanleg aanwezig is.

Een aantal jaren geleden gingen mijn vriend en ik werk maken van een testament. Ik wil nalaten aan goede doelen. Vanwege de ziektes van mijn kinderen. Maar ook omdat ik ben opgevoed met het idee dat je je moet bekommeren om een ander. Wij, mijn drie broers, drie zussen en ik, werden er altijd op uitgestuurd om mensen te helpen die dat nodig hadden. Dat zit nog steeds in mij. Jarenlang deed ik maatschappelijk werk en vrijwilligerswerk. Ook was ik ambassadeur voor KiKa. Hun enthousiasme is aanstekelijk, ze timmeren enorm aan de weg, hun hele manier van werken is transparant, in alle opzichten. Verder onderzoek is zó nodig. Er zijn geen woorden voor wat kanker met een kind doet.’

Cis Vissers (75) benoemt onder meer KiKa in haar testament. Jaarlijks krijgen bijna 600 kinderen in Nederland kanker. Op dit moment geneest 81 procent. KiKa werft fondsen voor vernieuwend onderzoek en andere activiteiten op het gebied van kinderkanker, gericht op minder pijn tijdens behandelingen, meer genezing en een hogere kwaliteit van leven op latere leeftijd. KiKa geeft ook voorlichting over kinderkanker.

Tekst Barbara Schilperoort Fotografie Marcel Molle

CIS VISSERS

‘Er zijn geen woorden voor wat kanker met een kind doet’

MAJOOR MIEKE KUIJPERS

k maak wel eens het grapje dat ik rood ­ geel ­ blauw bloed heb, in de kleuren van het Leger. Want in onze familie ben ik al de derde generatie die opgroeit in en met het Leger des Heils.

Op mijn 25ste, nu 52 jaar geleden, besloot ik de officiersopleiding te volgen. Daarmee kies je er ook voor om je zelfbeschikkingsrecht op te geven. Het Leger bepaalt je aanstellingsplaats, het werk dat je doet. Je krijgt een toelage voor levensonderhoud, je woonkosten. In de loop der jaren werkte ik onder andere op het hoofdkwartier, in verpleeghuizen, tot in Tsjechië toe.

Kerkelijk werk is mijn grote liefde. Het optrekken met mensen, leiden van diensten, het inzegenen van kinderen, huwelijken. Mensen op weg helpen door naar ze te luisteren. Bespreken wat je voor ze kunt betekenen. Vanuit de basis van je geloof mensen kánsen geven, zelfs voor een tweede, derde, vierde keer. Want dat is wat de Bijbel ons leert.

Mijn jongste zusje werd ernstig ziek. Ze had een winkel met tweedehands bladmuziek. Het pand was haar eigendom, er woonden ook huurders. Zij wilde een testament opstellen zodat ze mij, als enig erfgenaam, niet zou belasten met het afhandelen van haar nalatenschap. Ze wilde weten of het Leger des Heils daarmee kon helpen? Dat bleek het geval. Degene die daarvoor verantwoordelijk is, bleek een goede bekende van ons allebei. Dat schiep een band. De opbrengst uit de verkoop van haar Amsterdamse pand ging naar verschillende projecten van het Leger. Ze liet ook na aan haar huurders, kinderen van onze – inmiddels ook overleden – oudste zus, de buurvrouw. Haar hele collectie bladmuziek verhuisde naar een antiquariaat in Kampen. Precies zoals zij wilde.

Nu zijn mijn partner en ik zelf ook bezig om na te denken over onze nalatenschap. Dan merk je hoeveel je moet regelen. Gelukkig weten ze bij de afdeling nalatenschappen van het Leger des Heils de weg, zodat zij ons daarin kunnen bijstaan.’

Mieke Kuijpers (77) is ruim een halve eeuw actief voor het Leger des Heils. Het Leger des Heils is een beweging die in meer dan 120 landen werkt aan herstel van het gewone leven voor mensen aan de onderkant van de samenleving, ongeacht hun achtergrond of levensovertuiging.

Laat ze meedoen!

Samen maken we het verschil voor een kind!

Helpt u ons?

Hoe blijf je als blinde actief sporten? Hoe leren slechtziende kinderen de wereld kennen? En hoe kun je als grootouder blijven mailen met je kleinkind als je slechter ziet? Vaak is er wat extra’s nodig om mee te doen in de samenleving.

De Katholieke Stichting voor Blinden en Slechtzienden (KSBS) kan financiële steun bieden. Op ksbs.nl en in onze uitgave De Stem van Grave (nu ook digitaal!) leest u meer over leven met een visuele beperking én ons werk.

KSBS | T 06 51 63 69 27 | info@ksbs.nl | www.ksbs.nl

Een

Kijk op fondskindenhandicap.nl of neem contact op via 070-351 27 84 of nalaten@fondskindenhandicap.nl

GEEF UW LIEFDE VOOR DE NATUUR DOOR

Natuur is voor mensen van levensbelang, maar de natuur is uiterst kwetsbaar en neemt in rap tempo af. Daarom moeten we de natuur om ons heen beschermen en versterken. Niet alleen voor nu, maar ook voor de generaties na ons. Daar kunt u ook aan bijdragen door Natuurmonumenten op te nemen in uw testament. Wie in zijn testament een gift voor de natuur opneemt, beschermt de natuur, de biodiversiteit, het unieke Nederlandse landschap en ons cultureel erfgoed voor later. Elke gift in een testament draagt daaraan bij.

Is er een mooiere manier om uw liefde voor de natuur door te geven?

Ik ontvang graag de brochure ‘Blijvend iets voor onze natuur betekenen?’

Ik heb Natuurmonumenten al opgenomen in mijn testament. U mag mij uitnodigen voor relevante bijeenkomsten.

Naam m/v

Straat Huisnummer

Postcode Woonplaats

Ik denk er over om Natuurmonumenten op te nemen in mijn testament. Neemt u contact met mij op voor een (telefonische) afspraak. Mijn telefoonnummer is:

Stuur dit formulier in een gesloten envelop zonder postzegel naar:

Natuurmonumenten

Mariëtte Flipse

Antwoordnummer 6010

3828 ZV Hoogland

Voor meer informatie:

T (033) 479 71 11

Wij helpen u graag.

Natuurmonumenten verwerkt uw persoonsgegevens conform de Algemene Verordening Gegevensbescherming (de AVG) ten behoeve van deze aanvraag. Voor meer informatie lees het privacy statement op nm.nl/uw-privacy

De KSBS geeft mensen met een visuele beperking meer kansen mee te doen in onze maatschappij.

eerlijke kans

1. BEPAAL HET GEWENSTE DOEL

Bij het maken van een keuze kan de digitale Geefwijzer (een samenwerking van het Kenniscentrum Filantropie en het magazine Goed Geregeld!) een hulpmiddel zijn (zie www.goedgeregeldmagazine.nl ). Hierop presenteren zich ruim 7.000 goede doelen. Aan de hand van scores kunt u hier vaststellen hoe transparant een doel is, hoe professioneel de organisatie in elkaar zit en wat voor activiteiten ze onderneemt. U kunt ook eenvoudig nagaan welke goede doelen zich met een bepaald thema bezighouden. Voor wie zich even snel wil oriënteren is achter in dit magazine een ‘Supplement voor gulle gevers’ opgenomen, waarin een groot aantal goede doelen zich presenteert.

2. KIES EEN ERKENDE ORGANISATIE

Van belang is na te gaan of een goed doel de status heeft van Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Alleen in dat geval komt het volledige bedrag dat u wilt nalaten ook echt bij het goede doel terecht, zonder dat de fiscus meeprofiteert. Heeft de Belastingdienst een goed doel niet erkend, dan valt het voor de erfbelasting onder ‘overige erfgenamen’ en kan de erfbelasting oplopen tot bijna 40 procent.

3. BEPAAL WELK DEEL VAN DE ERFENIS NAAR EEN

GOED DOEL GAAT

Dat kan op twee manieren: door het goede doel aan te wijzen als erfgenaam (wellicht samen met anderen) of door het goede doel een legaat toe te wijzen. Zo’n legaat kan een geldbedrag zijn, maar bijvoorbeeld ook een huis of een schilderij. Benoemt u een goed doel tot erfgenaam, dan heeft het daarmee recht op een deel van de totale nalatenschap (dus het geheel van bezittingen en schulden). Een goed doel zal de erfenis alleen aanvaarden onder de voorwaarde (benificiair) dat de bezittingen groter zijn dan de schulden.

4. VERGEET UW KINDEREN NIET

Wie kinderen heeft, kan niet zijn hele vermogen nalaten aan een goed doel. Eigen kinderen (of kleinkinderen in hun plaats

Een goed doel in uw testament: hoe kiest u dat?

U geeft weleens iets aan een goed doel. Misschien zelfs regelmatig. Maar staat er ook een goed doel in uw testament? En hoe zou u een keuze kunnen maken? We geven 7 praktische tips.

als een kind is overleden) hebben altijd recht op een zogeheten legitieme portie, zelfs als ze onterfd zijn. Die portie is een vordering in de vorm van een geldbedrag ter grootte van de helft van wat een kind zou krijgen als het niet onterfd was.

5. BESPREEK UW WENSEN MET FAMILIE EN VRIENDEN

Het kan vervelend zijn als erfgenamen na uw dood tot de ontdekking komen dat u een goed doel heeft opgenomen in uw testament. Soms leidt dat zelfs tot gerechtelijke procedures waarbij erfgenamen een testament aanvechten en zeggen dat de erflater het heeft laten opstellen toen hij dement (en dus wilsonbekwaam) was. Praat daarom over uw voornemen met familie en vrienden.

6. GA NAAR DE NOTARIS

Vergeet niet uw wensen in een testament vast te laten leggen bij de notaris. Het is de enige manier om iets na te laten aan een goed doel en ervoor te zorgen dat uw nalatenschap niet volgens de wettelijke regels van het erfrecht wordt verdeeld over kinderen, kleinkinderen, ouders et cetera.

Hoewel niet verplicht, kan het verstandig zijn een executeur in uw testament te benoemen. Deze persoon wikkelt na uw overlijden uw nalatenschap af. Vraag deze persoon vooraf of hij of zij daadwerkelijk de taken van het executeurschap wil en kan uitvoeren. Dat mag namelijk altijd geweigerd worden.

7. INFORMEER HET GOEDE DOEL

U bent uiteraard niet verplicht om het goede doel op de hoogte te stellen, maar een goed doel hoort graag als het in uw testament is opgenomen. Als dit bekend is, kan het goede doel u nog meer betrekken bij activiteiten. Contact opnemen met het goede doel is ook belangrijk als u in uw testament een speciale bestemming van uw nalatenschap heeft opgenomen, als u bijvoorbeeld wilt dat het geld wordt besteed aan de bestrijding van een bepaalde ziekte, de opvang van een bepaald type dieren et cetera. Het goede doel kan u dan vertellen of dit mogelijk is.<<

Tekst Dorine van Kesteren Beeld iStock

Steeds minder mensen geven aan goede doelen (maar wel méér per persoon)

Nederland heeft een rijke traditie als het gaat om goed doen. Toch is er de laatste jaren wel wat veranderd in ons geefgedrag. Geven we bewuster? Doen jongere generaties het anders dan hun (groot)ouders? Heeft de aloude huis ­ aan ­ huiscollecte haar langste tijd gehad? De belangrijkste trends op een rij.

1.DE GROEP GEVERS SLINKT

Twintig jaar geleden gaf 90 procent van de Nederlanders aan goede doelen. In 2020 was dit 77 procent. ‘Dat was het coronajaar, maar daarvoor zagen we ook al een dalende trend’, zegt Claire van Teunenbroek, onderzoeker bij het Centrum voor Filantropische Studies aan de VU in Amsterdam en medeauteur van het jaarlijkse onderzoek Geven in Nederland. ‘De ontkerkelijking speelt hierbij een rol. Geven en geloof zijn nauw met elkaar verbonden. Iets anders is dat goede doelen moeite hebben om vrijwilligers te vinden die op pad willen gaan met de collectebus.’ Mensen geven wel hogere bedragen per persoon, maar dat compenseert het kleinere aantal gevers niet. In 2003 stond de waarde van de giften van Nederlandse huishoudens gelijk aan 0,4 procent van het bruto binnenlands product; in 2020 was dit gezakt naar 0,26 procent.

2.MENSEN GEVEN EENMALIG ÉN STRUCTUREEL

Het vaste donateurschap wint terrein sinds 2011. In 2020 gaf ongeveer de helft van de huishoudens op deze manier. Ongeveer 70 procent van de

inkomsten van goede doelen afkomstig van particulieren komt van vaste donateurs. De trouwste achterban hebben kerken en goede doelen die zich richten op gezondheid. ‘Vaste donaties bieden continuïteit en stellen goede doelen bijvoorbeeld in staat om meerjarig wetenschappelijk onderzoek te financieren’, zegt Margreet Plug, directeur van brancheorganisatie Goede Doelen Nederland. Maar ook eenmalige giften blijven populair, zeker in tijden van crisis. ‘Zo heeft Giro555 heel veel eenmalige donaties gekregen voor de slachtoffers van de aardbeving in Turkije en Syrië.’

3.GEVEN IS HET NIEUWE KRIJGEN

De Nederlandse samenleving is vrijgevig, maar de instroom van nieuwe gevers neemt af.

Van Teunenbroek: ‘De altruïstische waarden veranderen niet door de tijd, ook 35-minners zijn sociaal en geefbereid. Maar anders dan ouderen geven zij niet enkel op basis van het geloof of de norm. Voor hen zijn de ervaring en beleving rond het geven heel belangrijk. Met andere woorden: er moet iets tegenoverstaan. Goede doelen die jongeren willen prikkelen om te geven, doen er dus verstan-

dig aan om er een activiteit aan te koppelen. Bijvoorbeeld een sponsorloop, een wielertocht of een kijkje achter de schermen in een museum.’

Ook mensen met een migratieachtergrond wíllen best geven aan goede doelen, maar doen dit in de praktijk niet zo vaak. ‘Zij geven liever informeel.

Dus in plaats van aan Giro555 doneren zij aan een bekende die naar Turkije rijdt met een busje met hulpgoederen. Bovendien bereiken goede doelen hen minder goed met hun geefvraag, simpelweg omdat er in hun wijken minder wordt gecollecteerd. De collectanten zijn vaak mensen zonder migratieachtergrond en die collecteren in hun eigen buurt.’

4.GEEN SCHOT HAGEL, MAAR GERICHTE STEUN

Het percentage Nederlanders dat drie of meer goede doelen steunde, was tussen 2013 en 2018 stabiel. In 2020 lag dit een stuk lager. Mensen beperken dus het aantal organisaties en kiezen voor gerichte steun. Van Teunenbroek: ‘Het lijkt erop dat mensen bewuster zijn gaan geven. De vraag om een gift leidt niet meer automatisch tot een gift, zeker niet bij de jongere generaties.’

Deze kritischer houding >>

GEEF KINDEREN EEN GELUKKIGE JEUGD VIA

Als grootste onafhankelijke kinderrechtenorganisatie ter wereld geven wij kinderen een gezonde start, de kans om te leren en bescherming tegen onrecht. Met ruim 100 jaar ervaring reageren wij op noodsituaties, realiseren duurzame ontwikkeling en zorgen dat de stem van kinderen wordt gehoord. We zijn overal waar kinderen ons nodig hebben, wereldwijd en in Nederland.

Huis-aan-huis-collecte blijft oer-Hollands

brengt ook met zich mee dat donateurs willen weten wat er met hun geld gebeurt. ‘Goede doelen maken dit bijvoorbeeld mogelijk door fondsen op naam te laten oprichten of giften voor een specifiek project te laten bestemmen’, zegt Plug. Om de gevers op de hoogte te houden, organiseren ze ook donateursbijeenkomsten of versturen digitale nieuwsbrieven.

5.VOORZICHTIGE VERSCHUIVING NAAR ONLINE WERVEN

Tijdens corona verlegden goede doelen de focus naar online werven. Denk aan crowdfunding en de online collectebus, waarbij een vrijwilliger zelf een collectebuspagina aanmaakt waar mensen een bedrag kunnen achterlaten. Corona is voorbij, maar deze mogelijkheden tot online doneren bestaan nog steeds.

Via de online collectebus komen er gemiddeld hogere bedragen binnen dan offline. Toch is het nog te vroeg om te spreken van een doorbraak. De groep die geeft via crowdfunding of de online collecte, is namelijk nog klein: slechts 10 procent van de bevolking. ‘Jongeren geven nu eenmaal minder vaak dan ouderen en oudere generaties voelen zich vaak niet comfortabel bij online donaties’, is de verklaring van Van Teunenbroek.

Traditionele betaalmiddelen

blijven essentieel. Uit onderzoek van Goede Doelen Nederland bleek dat in 2020 ruim 30 procent van alle eenmalige giften van particulieren betaald werd via de acceptgiro.

Plug: ‘Omdat die sinds 1 juni 2023 niet meer bestaat, heeft de sector gezamenlijk een alternatief ontwikkeld dat voor donateurs praktisch hetzelfde werkt. Voortaan vinden zij ‘Mijn eenmalige gift’ op de deurmat. Mensen kunnen de kaart invullen en met de retourenvelop opsturen naar het gewenste goede doel. Het formulier bevat ook informatie voor een internetoverboeking.’

6.DE HUIS ­ AAN ­ HUISCOLLECTE: STILL

GOING STRONG

De huis-aan-huiscollecte is nog altijd een belangrijke manier om te werven. Een oer-Hollandse traditie, aldus Plug. ‘Jaarlijks gaan ruim 500.000 vrijwilligers namens 26 goede doelen langs de deuren om geld in te zamelen, in totaal rond de 35 miljoen euro.’ Volgens Van Teunenbroek is het belang niet alleen financieel van aard. ‘Inwoners van gemeenten waar regelmatig wordt gecollecteerd, vinden het belangrijker om te geven en hebben meer vertrouwen in goede doelen.’ Plug beaamt dit. ‘Mensen vinden het leuk om op deze manier te geven. Het is ver-

trouwd, de collectanten zijn mensen uit de doelgroep of uit de buurt. En voor goede doelen is de collecte een moment om persoonlijk contact te hebben met donateurs en te vertellen over hun missie.’

Goede Doelen Nederland merkt wel dat de opbrengst van de collectes ieder jaar iets terugloopt. ‘Dat komt vooral doordat het moeilijker wordt om vrijwilligers te vinden. In de coronatijd is een deel van hen gestopt.’ Nog steeds is 80 procent van de opbrengst cash. Maar het aantal digitale giften via de QR-code op de collectebus neemt toe. Gemiddeld is de gift via de QR-code hoger dan die in cash.

7.GEVEN VIA NALATENSCHAPPEN ZIT IN DE LIFT

29 procent van de inkomsten van goede doelen afkomstig van particulieren kwam in 2021 voort uit nalatenschappen. In 2015 was dit nog 20 procent. Plug: ‘Steeds vaker krijgt een goed doel een plaats in het testament. Mensen vinden het belangrijk dat wordt verder gewerkt aan hun ideaal, ook als zij er niet meer zijn.’

Volgens Van Teunenbroek is hiervoor een vertrouwensband nodig tussen goed doel en erflater. ‘Alleen goede doelen die langjarig investeren in zichtbaarheid en de relatie met hun donateurs, maken kans om te worden opgenomen in een testament.’ <<

Hoezo, dat zal mij niet gebeuren? Financieel misbruik

Het aantal slachtoffers is niet precies bekend, maar bijna iedereen kent wel een voorbeeld uit zijn omgeving. Kwetsbare ouderen die financieel worden uitgekleed door een zoon, een dochter, een buurvrouw of een zogenaamde hulpverlener. Is het te vermijden? Wat kunt u zelf doen om het te voorkomen?

Een man van negentig overlijdt. De notaris ontdekt dat een week eerder om vijf voor twaalf ’s avonds duizend euro is gepind van zijn rekening. En om vijf over twaalf opnieuw duizend euro, het maximale bedrag per 24 uur. Dan weet je wel hoe laat het is, denkt elke notaris, maar bewijs maar eens dat sprake was van financieel misbruik. Wie zegt dat de 90-jarige niet zelf bij de pinautomaat heeft gestaan? En als hij het niet was, wie dan wel? Dat is een van de problemen bij financieel misbruik van ouderen. Het is vaak niet te bewijzen. Het andere probleem is dat er vaak niet over gesproken wordt. Uit schaamte bijvoorbeeld, of omdat een oudere wordt opgelicht door een geldbelust familielid, dat hem of haar tegelijk ook minder eenzaam maakt. Als je er als oudere dus wat van zegt of er werk van maakt, bestaat de kans dat je alleen nog maar eenzamer wordt.

Er circuleert een getal van 30.000; zoveel ouderen zouden jaarlijks het slachtoffer worden van financieel misbruik. Het lijkt een zeer voorzichtige schatting, in werkelijkheid zal het ongetwijfeld een veelvoud zijn. Vaak (volgens onderzoek in 80 procent van de gevallen) gebeurt het binnen de familie en daar blijft het ook. Een zoon die zomaar 60.000 euro van de bankrekening van zijn moeder naar zijn eigen rekening overschrijft. Hij had schulden. Het kan ook de vriendelijke buurman zijn die de auto van een bejaarde man voor een schijntje verkoopt aan zijn goede vriend. De oude man had de auto toch niet meer nodig? Het gebeurt overal, het gebeurt dagelijks en – omdat we allemaal steeds ouder worden en langer op onszelf blijven wonen – zal het ook steeds vaker gebeuren.

ROLVERDELING

De traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen >>

Een zoon die zomaar 60.000 euro van de bankrekening van zijn moeder naar

zijn eigen rekening overschrijft. Hij had schulden.

Met giften uit nalatenschappen kan Oxfam Novib kleinschalige boeren zoals Mary Siamakaba helpen zelf zaden te kweken die beter bestand zijn tegen extreem weer.

VRAAG GRATIS BROCHURE NALATEN

De handige gids geeft informatie en tips over het maken van een testament en nalaten aan Oxfam Novib.

kan ook een rol spelen, zeggen deskundigen. Mannen deden vaak de administratie en omdat die vaak als eerste overlijden, krijgen vrouwen op latere leeftijd te maken met iets waarmee ze niet vertrouwd zijn: geldzaken. De verleiding is groot die dan aan een familielid over te laten, zonder een tweede persoon te laten meekijken. Digitalisering is een ander risico. Er is nog steeds een aanzienlijke generatie die moeite heeft met internetbankieren en apps op de smartphone. En dus is er vaak een familielid of een buurvrouw die daarbij helpt. Vaak te goeder trouw, maar niet altijd. Financieel misbruik ontwikkelt zich vaak via een glijdende schaal. Iemand doet wat boodschappen voor haar oude vader en doet met zijn pinpas gelijk ook maar wat boodschappen voor haarzelf. Het einde van de maand was in zicht… Een volgende keer zijn dat nog wat meer boodschappen en wordt ook meteen maar even de eigen auto volgetankt met de pinpas van vader. Met die auto doet ze toch de boodschappen? Zo gaat het van kwaad tot erger en ouderen durven het vaak aan niemand te vertellen dat ze op die manier door hun eigen kinderen bestolen worden.

Het is een probleem van alle tijden, maar de afgelopen jaren is wel veel gedaan aan bewustwording: we hebben bijna allemaal gehoord dat het kan spelen.

Huisartsen, maatschappelijk

werkers, notarissen, thuiszorgmedewerkers, bankpersoneel, wijkagenten, steeds meer mensen die veel contact hebben met ouderen, weten ervan. Er was een voorlichtingscampagne van de Rijksoverheid. In vele tientallen gemeenten werken al die partijen samen in zogeheten lokale allianties, netwerken van mensen die problemen kunnen signaleren, met elkaar bespreken en maatregelen nemen.

DEK JE IN

Het onderwerp is inmiddels zo bekend geworden, dat ongetwijfeld nogal wat mantelzorgers zich afvragen: ik heb de beste intenties, maar hoe voorkom ik de schijn dat ik financieel misbruik maak van de oudere die ik wil helpen? Dek je altijd in, zeggen deskundigen. Ga bijvoorbeeld niet zomaar iemands financiën doen, maar zorg voor een officiële notariële volmacht, zodat duidelijk is dat de oudere jouw hulp ook echt gewild heeft. Zorg voor een extra paar ogen. Dus als je de geldzaken doet voor je oude vader of moeder, zorg dan dat een broer of zus met je kan meekijken. Dat voorkomt dat ook maar de geringste verdenking van financieel misbruik kan ontstaan.

Prima, maar hoe voorkomt u dat u zelf later – als het allemaal niet zo vlot meer gaat – slachtoffer wordt van financieel misbruik? Het beste kunt u nu al in actie komen. Het opstellen van een levenstestament is een belangrijke eerste stap. In zo’n levenstestament kunt u van alles rege-

len, precies volgens uw eigen wensen.

PRAKTISCH DOCUMENT

Het verschil tussen een ‘gewoon’ testament en een levenstestament is dat het eerste pas in werking treedt als u bent overleden, terwijl het levenstestament al tijdens uw leven hulp kan bieden. Het is een praktisch document met wensen en instructies voor het geval u uw eigen belangen niet meer goed kunt behartigen. Wat u bijvoorbeeld in een levenstestament laten opschrijven?

• Hoe wilt u dat uw eigen geld echt voor u wordt gebruikt?

• Wat moet er gebeuren met bezittingen en schenkingen?

• Wat wilt u op het gebied van medisch handelen?

• Hoe moeten digitale zaken beheerd worden?

• Hoe zorgt u ervoor dat dierbare fotoboeken altijd in de buurt blijven?

• Hoe zorgt u dat u altijd op het einde van de dag uw vertrouwde borreltje krijgt en bij uw favoriete kapper blijft komen?

• Hoe zorgt u ervoor dat u uw hond zo lang mogelijk kunt houden – ook als u bijvoorbeeld aan huis gekluisterd bent – en dat het dier dagelijks zijn favoriete voer krijgt?

En overigens: een levenstestament is niet alleen handig voor ouderen. Iedereen kan om >>

30.000 ouderen zouden jaarlijks het slachtoffer worden van financieel misbruik

wat voor reden dan ook (tijdelijk) handelingsonbekwaam worden. Denk aan een skiongeluk of een ziekte waardoor je even letterlijk van de wereld bent. Voor iemand met een eigen bedrijf is het dan helemaal handig als zaken zijn vastgelegd. Anders kunnen wellicht de salarissen niet eens betaald worden.

Een levenstestament is dus maatwerk. De kern van elk levenstestament is echter meestal de keuze van een vertrouwenspersoon, die namens u zaken mag regelen als u daar zelf niet meer toe in staat bent. Met de keuze van zo’n vertrouwenspersoon voorkomt u dat een rechtbank zo iemand eventueel moet benoemen. Dat duurt namelijk vaak langer dan je zou willen en betekent voor iedereen die erbij betrokken is een behoorlijke emotionele belasting.

De rol die u een vertrouwenspersoon geeft, kan overigens verschillen. In hoofdlijnen wordt onderscheid gemaakt tussen de mentor, de bewindvoerder en de curator.

• Een mentor beschermt de persoon die zijn belangen (tijdelijk) niet meer kan behartigen op het persoonlijk vlak en gaat dus niet over geld of goederen. Hij beslist (mee) over verzorging, verpleging of medische behandeling van betrokkene.

• Een bewindvoerder behartigt iemands financiële belangen. Zolang het enigszins mogelijk is, moet de bewindvoerder samen met de persoon in kwestie beslissen. De bewindvoerder moet jaarlijks rekening

en verantwoording afleggen. Bovendien moet hij vooraf machtiging aanvragen voor belangrijke zaken, zoals de verkoop van een huis of een schenking.

• Een curator heeft de meest vergaande bevoegdheden. Bij ondercuratelestelling wordt niet alleen de persoon beschermd, maar ook zijn of haar vermogen. In dat geval mag eigenlijk geen enkele handeling meer worden verricht zonder toestemming van de curator.

Als u een levenstestament opstelt en daarin een vertrouwenspersoon aanwijst, is het wel belangrijk dat die persoon u goed kent en van uw wensen op de hoogte is. En het woord zegt het al: u moet een volkomen vertrouwen hebben in uw vertrouwenspersoon. En daaraan kunt u ook het beste blijven werken, ook na het opstellen van het levenstestament. Loopt het niet lekker meer tussen u en uw vertrouwenspersoon, pas dan uw levenstestament aan. Dat kan altijd, uiteraard zolang u wilsbekwaam bent. Dat moet de notaris beoordelen.

Een levenstestament kan worden vastgelegd in een notariële akte, die net als een ‘gewoon’ testament door de notaris wordt bewaard en wordt geregistreerd in het Centraal Levenstestamentenregister.

De kosten voor een eenvoudig levenstestament beginnen gemiddeld rond de 400 euro inclusief btw. Dit is afhankelijk van uw wensen en situatie. Ieder notariskantoor heeft zijn eigen prijs en service. <<

WAAR MOET U OP LETTEN?

In een levenstestament legt u keuzes en wensen vast voor uw eigen toekomst. Wat er moet gebeuren als u zelf niet meer kunt handelen. Dat kan tijdelijk zijn, bijvoorbeeld door een ziekenhuisopname. Maar ook permanent, bijvoorbeeld door dementie.

Op www.notaris.nl (van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie KNB) vindt u een handige vragenlijst, die u kunt gebruiken als voorbereiding op een gesprek met de notaris over uw levenstestament.

De vragen laten u nadenken over de keuzes die u kunt maken. In het gesprek met de notaris kunt u doorpraten over de voordelen en nadelen van deze keuzes. Of extra uitleg krijgen bij de vragen die u nog niet kunt beantwoorden. In deze checklist worden volgende onderwerpen gedetailleerd uitgewerkt:

1. Wat gaat uw vertrouwenspersoon voor u doen?

2. Wie wordt uw vertrouwenspersoon?

3. Hoe wilt u het toezicht regelen?

4. Wat kunt u regelen voor onvoorziene omstandigheden?

5. Wie informeert u over uw levenstestament?

www.notaris.nl

De toegift van Joop Valstar

Joop Valstar had een praktijk voor lichaamsgeoriënteerde psychotherapie. Hij heeft altijd in het centrum van Amsterdam gewoond en kende tijdens zijn leven veel mensen met hiv. Joop was meer dan dertig jaar donateur van Aidsfonds. Ook had hij Aidsfonds opgenomen in zijn testament. Tijdens zijn korte ziekbed besloot Joop dat hij een afscheidsportret wilde. Hij vroeg fotograaf Erwin Olaf. Het resultaat is dit bijzondere portret. Een paar uur later is Joop op 72-jarige leeftijd overleden.

“Joop was een heel fijnzinnig en betrokken man. Hij liep niet te koop met zijn steun aan goede doelen”, aldus een vriend.

Met zijn nalatenschap wilde Joop eraan bijdragen dat er niemand meer overlijdt aan de gevolgen van aids. Dankzij zijn bijdrage voor wetenschappelijk onderzoek zijn we weer een stap dichter bij de genezing van hiv. Want een vaccin of geneesmiddel is er na ruim 40 jaar aidsbestrijding nog steeds niet.

Momenteel leven er ruim 38 miljoen mensen met hiv. Gelukkig heeft daarvan een groot aantal de toegang tot hivremmers. Maar helaas krijgt 25% deze levensreddende medicijnen nog niet. Stigma en discriminatie is in veel landen een groot probleem. Afgelopen jaar overleden daardoor nog 650.000 mensen aan de gevolgen van aids. Veelal mensen in de bloei van hun leven.

Investeren in onderzoek naar genezing van hiv is daarom van levensbelang. Want genezing maakt een definitief einde aan de afhankelijkheid van een dagelijkse pil, de schaamte, de uitsluiting. Met een nalatenschap aan Aidsfonds kunt u, net als Joop, ook bijdragen aan een einde van aids.

Nalaten aan Aidsfonds

Wij bespreken uw wensen graag met u. Aidsfonds geeft voorlichting, financiert wetenschappelijk onderzoek en doet er alles aan om ervoor te zorgen dat iedereen, overal ter wereld levensreddende medicijnen krijgt. Met uw bijdrage aan Aidsfonds, groot of klein, draagt u bij aan het realiseren van een wereld zonder aids.

Vraag gratis de brochure aan op www.aidsfonds.nl/nalaten of neem contact op met Noud Rietman via e-mail; nrietman@aidsfonds.nl of door te bellen met 06 531 456 54

Joop Valstar. Foto: Erwin Olaf

Ik ben er weer.

Voetballen met vrienden. Daar hou ik van. En van fietsen. Dat doe ik het liefst in Spanje, in de bergen. Iedere keer als ik tegen een berg op fiets, is het afzien. De top bereiken voelt dan als een overwinning. Niet de grootste overwinning trouwens. Want dat is en blijft dat ik kanker heb overwonnen.

Tomás hoort bij de 81% van de kinderen met kanker die genezen. Dat percentage moet en kan omhoog. Wij streven naar 100%. Om dit te bereiken moet er meer wetenschappelijk onderzoek worden gedaan. Daar hebben wij uw steun hard bij nodig. Wilt u meer weten over KiKa en hoe u ons kunt steunen met schenkingen en nalatenschappen, stuur dan een e-mail naar nalaten@kika.nl of ga naar www.kika.nl

Tomás Ameneiro

Zoekt uw geld een goed doel?

Nederland telt veel goede doelen. Enkele brengen zichzelf graag via dit speciale katern van Goed Geregeld! onder uw aandacht.

Handig voor als u een keuze wilt maken voor uw donatie of nalatenschap.

GOED

GEREGELD!

AIDSFONDS

Door Aidsfonds te steunen weet u zeker dat u een enorme bijdrage levert aan een betere wereld. U steunt belangrijk wetenschappelijk onderzoek, aidsbestrijding in Nederland of juist in ontwikkelingslanden.

CONTACT

T: 06 ­ 53145654

E: nrietman@aidsfonds.nl

I: www.aidsfonds.nl

IBAN: NL37 INGB 0000 0089 57

SUPPLEMENT VOOR GULLE GEVERS >>

STICHTING ASTMA BESTRIJDING

Het doel van de stichting Astma Bestrijding is belangenbehartiging van hen die geconfronteerd worden met astma, chronisch obstructieve long ­ en luchtwegaandoeningen in de ruimste zin des woords.

CONTACT

T: 035 ­ 6981078

E: fhvanbeek26@hotmail.com

I: www.astmabestrijding.nl

IBAN: NL54 GILL 0265 9532 00

NEDERLANDSE BRANDWONDEN STICHTING

Brandwonden zijn extreem pijnlijk. De behandeling is erg complex. We willen brandwonden voorkomen en leed door brandwonden beperken. Met uw hulp streven we naar een toekomst zonder littekens!

CONTACT

T: 0251 ­ 275 555

E: info@brandwondenstichting.nl

I: www.brandwondenstichting.nl

IBAN: NL93 RABO 0388 013 222

STICHTING AMIVEDI

Amivedi registreert vermiste en gevonden huisdieren kosteloos in een database, met als doel deze huis dieren te herenigen met hun eigenaar.

CONTACT

T: 088 ­ 0063366

E: penningmeester@amivedi.com

I: www.amivedi.nl

IBAN: NL77 INGB 0000 2651 90

BEARS IN MIND

Bekend van Het Berenbos waar getraumatiseerde beren een nieuw leven krijgen, als ambassadeurs voor beerbescherming in het wild. Al 30 jaar zet Bears in Mind zich in voor de bescherming van beren.

CONTACT

T: 0317 ­ 650220

E: info@bearsinmind.org

I: www.bearsinmind.org

IBAN: NL26 TRIO 0254 6926 64

STICHTING DIERENLOT

Voor hulp aan dieren in nood, ook bij ú in de buurt.

CONTACT

T: 0183 ­ 563912

E: info@dier.nu

I: www.dier.nu

IBAN: NL28 INGB 0000 0023 29

AMREF FLYING DOCTORS

Gezonde mensen en daardoor minder armoede. Dat is het doel van Amref Flying Doctors, een Afrikaanse gezondheidsorganisatie. Want wie gezond is, kan beter voor zichzelf zorgen en ontsnappen aan armoede.

CONTACT

T: 06 8154 8994

E: info@amref.nl

I: www.amref.nl

IBAN: NL68 ABNA 0707 0704 57

BIO VAKANTIEOORD

Het Bio Vakantieoord maakt vakanties mogelijk voor gezinnen met een gehandicapt kind. Bij Bio kan iedereen onbeperkt genieten.

CONTACT

T: 026 ­ 4838201

E: frans@biovakantieoord.nl

I: www.biovakantieoord.nl

IBAN: NL93 INGB 0000 0060 09 Contact: Frans Wientjes en Maureen Doornekamp

HENDRICK DE KEYSER MONUMENTEN

Helpt u mee historische huizen te beschermen in heel Nederland? Hendrick de Keyser restaureert en onderhoudt een collectie van 450 monumenten die altijd in bezit blijven. Hiervoor vragen wij steun.

CONTACT

T: 06 ­ 10817453

E: l.vankats@hendrickdekeyser.nl

I: www.hendrickdekeyser.nl

IBAN: NL10 ABNA 0106 8530 58

Zie ook pag.59

Zie ook pag.43

Zie ook pag.24

Zie ook cover 3

Zie ook pag.40

Zie ook pag.65

Zie ook pag.22

DE HOLLANDSCHE MOLEN

Nederland en molens zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De Hollandsche Molen zorgt ervoor dat monumentale windmolens en watermolens in Nederland kunnen draaien en malen.

CONTACT

T: (020) 623 87 03

E: dhm@molens.nl

I: www.molens.nl

IBAN: NL71 INGB 0000 1135 90

KANSFONDS

Niemand kan zonder thuis. Een dak boven je hoofd, voldoende geld om van te leven en het diepe besef dat je erbij hoort.

Toch zijn er in ons land meer dan 1 miljoen mensen die geen thuis hebben. Ze missen wat nodig is voor een menswaardig bestaan.

Dat laten we natuurlijk niet gebeuren in een samenleving waarin we omzien naar elkaar. Daarom helpt Kansfonds thuisgeven.

CONTACT

T: 035 ­ 624 96 51

E: info@kansfonds.nl

I: www.kansfonds.nl

IBAN: NL20 INGB 0660 9712 40

KONINKLIJKE NEDERLANDSE

REDDING MAATSCHAPPIJ (KNRM)

De KNRM komt mensen in nood op het water te hulp. Staat dag en nacht klaar met 1.400 vrijwilligers. Vaart met 75 reddingboten zo’n 2.500 keer per jaar uit en brengt meer dan 4.000 mensen veilig aan wal.

CONTACT

T: 0255 ­ 548454

E: c.prins@knrm.nl (Cees Prins) of c.bartels@knrm.nl (Cora Bartels)

I: www.knrm.nl

IBAN: NL 40 INGB 0000026363

IZB VERENIGING VOOR ZENDING IN NEDERLAND

We zijn actief op plekken waar nooit op een kerk is gerekend, of waar de kerkelijke presentie zwak is. Gedreven door het verlangen dat mensen Jezus Christus leren kennen en Hem volgen.

CONTACT

T: 033 ­ 4611949

E: info@izb.nl

I: www.izb.nl

IBAN: NL26 RABO 0302 2061 91

FONDS KIND & HANDICAP

Kinderen met een handicap of chronische ziekte krijgen lang niet altijd de steun die ze nodig hebben. Fonds Kind & Handicap laat ze meedoen. Zodat ook zij hun dromen waar kunnen maken.

CONTACT

T: 070 ­ 351 27 84

E: nalaten@fondskindenhandicap.nl

I: fondskindenhandicap.nl/nalaten

IBAN: NL61 INGB 0000 2713 95

SUPPORT CASPER | STICHTING OVERLEVEN MET ALVLEESKLIERKANKER

Alvleesklierkanker is nog altijd een doodvonnis. De vooruitzichten voor patiënten zijn slecht en de overlevingskansen gering. De missie van Support Casper is een behandeling voor de ziekte te vinden.

CONTACT

T: 06 26 520 371

E: info@supportcasper.nl

I: www.supportcasper.nl

IBAN: NL 82 INGB 000 004 2000

JUCONI

Juconi zet zich in voor kinderen die op straat leven in Latijns ­ Amerika. Door middel van opvang, onderwijs, voeding, begeleiding en (medische) verzorging geven wij hen zicht op een hoopvolle toekomst.

CONTACT

T: 070 ­ 365 56 50

E: info@juconi.nl

I: www.juconi.nl

IBAN: NL44 INGB 0004 7841 41

STICHTING KINDEREN KANKERVRIJ

KiKa zet zich in voor meer onderzoek naar kinderkanker omdat het doodsoorzaak nummer 1 door ziekte is. Met uw donatie helpt u mee aan betere behandelingen en snellere genezing van zieke kinderen.

CONTACT

T: 020 ­ 3458535

E: nalaten@kika.nl

I: www.kika.nl

IBAN: NL89 INGB 0000 0081 18

MAKE-A-WISH NEDERLAND

Make ­ A ­ Wish realiseert de liefste wens van ernstig zieke kinderen. Het effect is heel langdurig en maakt ‘n enorm positief verschil in hun jonge leven! Geef ook vertrouwen en kracht voor de toekomst.

CONTACT

T: 035 20 35 300

E: info@makeawishnederland.org

I: www.makeawishnederland.org

IBAN: NL48 RABO 0366 0212 22

Zie ook pag.43

Zie ook pag.48

Zie ook pag.65

Zie ook pag.60

Zie ook pag.26

Zie ook pag.10

Zie ook cover 2

GOED

GEREGELD!

Adverteren of uw organisatie vermeld in het supplement voor Gulle Gevers? Neem voor meer informatie en de voorwaarden contact op met Sales and Services via 0229 211 211 of per email administratie@salesandservices.nl

NATUURMONUMENTEN

Met zorg beschermt Natuurmonumenten natuurgebieden, waardevolle landschappen en cultureel erfgoed. We beheren 100.000 hectare natuur en de bebouwing die onlosmakelijk verbonden is met het landschap.

CONTACT

T: (033) 479 71 11

E: https://www.natuurmonumenten. nl/service/contact

I: www.www.natuurmonumenten.nl

IBAN: NL69 INGB 0000 0099 33

t.n.v. Natuurmonumenten te Amersfoort

PRINS BERNHARD CULTUURFONDS

Het Prins Bernhard Cultuurfonds brengt mensen, werelden en ideeën samen om cultuur en natuur te laten leven, dankzij de bijdrage van de loterijen en giften en nalatenschappen van cultuurliefhebbers.

CONTACT

T: 020 ­ 540 6130

E: info@cultuurfonds.nl

I: www.cultuurfonds.nl

IBAN: NL32 INGB 0000 3333 18

WERELD KANKER ONDERZOEK FONDS

Wij zijn al meer dan 25 jaar de autoriteit in Nederland op het gebied van voeding, leefstijl en kanker. Wij helpen mensen gezonde keuzes te maken om sterker te staan tegenover kanker.

CONTACT

T: 020 ­ 344 9595

E: informatie@wkof.nl

I: www.wkof.nl

IBAN: NL51 ABNA 0424 3563 09

OXFAM NOVIB

Wereldwijd strijden mensen voor gelijkheid. Ze eisen een wereld die duurzaam, eerlijk, veilig en inclusief is voor iedereen. Oxfam Novib staat achter deze moedige mensen. Doe mee!

CONTACT

T: 070 ­ 342 17 77

E: nalaten@oxfamnovib.nl

I: https://www.oxfamnovib.nl/nalaten

IBAN: NL93 RABO 0170 1002 00

VERENIGING REMBRANDT

De Verenging Rembrandt zet zich sinds 1883 in voor een bloeiend openbaar kunstbezit.

CONTACT

T: 070 ­ 4271720

E: pelsrijcken@verenigingrembrandt.nl

I: www.verenigingrembrandt.nl/ doe ­ mee

IBAN: NL21 ABNA 0252 2008 61

STICHTING WOORD EN DAAD

Woord en Daad werkt wereldwijd vanuit Bijbels perspectief aan een menswaardig bestaan én duurzame verandering voor mensen in armoede. Samen zijn we verbonden, in Woord én daad!

CONTACT

T: 0183 ­ 61 18 00

E: g.vanmuijlwijk@woordendaad.nl

I: www.woordendaad.nl/schenkingen/ IBAN: NL64 RABO 0385 4870 88

PLAN INTERNATIONAL

Plan International is een internationale ontwikkelingssamenwerkingsorganisatie die zich inzet voor kwetsbare kinderen wereldwijd, met speciale aandacht voor meisjes en jonge vrouwen. Plan International doet dit door de achtergestelde positie van meisjes en jonge vrouwen op te heffen zodat jongens en meisjes gelijke kansen en rechten hebben.

CONTACT

T: 020 ­ 549 55 20

E: armand.van.stralendorff@ planinternational.nl

I: www.planinternational.nl

IBAN: NL11 RABO 0393 5867 66

VLUCHTELINGENWERK NEDERLAND

Wilt u ook in de toekomst iets betekenen voor vluchtelingen in ons land? Neem dan VluchtelingenWerk Nederland op in uw testament. Vraag vrijblijvend onze Oriëntatiegids aan of bel met Onno Yska.

CONTACT

T: 020 ­ 346 72 15

E: oyska@vluchtelingenwerk.nl

I: www.vluchtelingenwerk.nl/nalaten

IBAN: NL60 INGB 0000 1234 88

ZOA

ZOA is er voor mensen die alles zijn kwijtgeraakt door een oorlog of een ramp. We verlenen noodhulp en we blijven trouw door te helpen bij het opbouwen van een nieuw bestaan, bijvoorbeeld onderwijs.

CONTACT

T: +31 (0)55 36 63 339

E: info@zoa.ngo

I: www.zoa.nl

IBAN: NL02 RABO 03875 12012

Zie ook pag.48

ook pag.35

ook pag.13

ook pag.40

Leven is ook doorgeven

Wilt u ook na uw leven van betekenis zijn voor de natuur in Fryslân? Door It Fryske Gea als begunstigde in uw testament op te nemen, beschermt u de Friese natuur voor later.

Over de mogelijkheden adviseren wij u graag persoonlijk. Ook is er een gratis brochure over nalaten beschikbaar. Voor contact met ons secretariaat bel 0512 – 381448.

Deelnemende Organisaties

Aidsfonds www.aidsfonds.nl

Allard Pierson www.allardpierson.nl

Stichting Amivedi www.amivedi.nl

Amref Flying doctors www.amref.nl

Stichting Astmabestrijding www.astmabestrijding.nl

Bears in Mind www.bearsinmind.org

BIO Vakantieoord www.biovakantieoord.nl

Blijdorp, Stichting Koninklijke Diergaarde www.diergaardeblijdorp.nl

Brandwonden Stichting, Nederlandse www.brandwondenstichting.nl

Support Casper, St. Overleven met Alvleesklierkanker www.supportcasper.nl

Childslife www.childslife.nl

Cordaid www.cordaid.org

Stichting Dierenlot www.dierenlot.nl

Fryske Gea, It www.itfryskegea.nl

Hendrick de Keyser, Vereniging www.hendrickdekeyser.nl

Hollandsche Molen, Vereniging de www.molens.nl

IZB, Vereniging voor zending in Nederland www.izb.nl

Jager, VeilingHuis De www.veilinghuisdejager.nl

Juconi, St. Hoop voor Straat-en Zwerfkinderen www.juconi.nl

Kansfonds www.kansfonds.nl

Stichting KiKa www.kika.nl

Kind & Handicap, Fonds www.fondskindenhandicap.nl

KNRM www.knrm.nl

KSBS, Kath. Stichting voor Blinden en Slechtzienden www.ksbs.nl

Make-A-Wish Nederland www.makeawishnederland.org

MIND www.wijzijnmind.nl

Natuurmonumenten www.natuurmonumenten.nl

Oxfam Novib www.oxfamnovib.nl

Plan Nederland www.planinternational.nl

Prins Bernhard Cultuurfonds www.cultuurfonds.nl

Vereniging Rembrandt www.verenigingrembrandt.nl

Save the Children www.savethechildren.nl

VluchtelingenWerk Nederland www.vluchtelingenwerk.nl

Wereld Kanker Onderzoek Fonds www.wkof.nl

Stichting Woord en Daad www.woordendaad.nl

DIEREN BESCHERMEN: IK DOE HET MIJN HELE LEVEN AL…

Woest werd ik als schooljongens met kikkers gooiden. Dan ging ik op ze af, hoe klein ik ook was. Dieren beschermen, ik doe het mijn hele leven al. Daarom ben ik nu ambassadeur van DierenLot, de organisatie die zich het lot aantrekt van al die dieren die worden mishandeld, zomaar op straat worden gezet, worden opgesloten in veel te kleine hokken of op een andere manier - ook in het wild - een buitengewoon beroerd bestaan leiden. DierenLot steunt zo’n driehonderd kleine en middelgrote organisaties die vooral lokaal en regionaal actief zijn. Met heel weinig geld blijkt veel mogelijk: vervoer per ambulance, steun bij de verbouwing van een opvang, de kosten voor dierenvoer, enzovoort. Het gaat mij om de dieren en om de mensen met passie. En om die bij elkaar te brengen. Dieren moeten geholpen worden. Zij kunnen niet voor zichzelf opkomen. Het ó zo belangrijke werk van de duizenden vrijwilligers is onmisbaar en moet door blijven gaan. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst. Help hen. Neem DierenLot op in uw testament. Doe het vandaag nog!

Vul de bon in, kopieer deze of knip uit en stuur op aan Stichting DierenLot, Antwoordnummer 51013, 3501 VB Utrecht (geen postzegel nodig). U kunt natuurlijk ook mailen naar nalaten@dier.nu of bellen naar 0183 - 563 912.

Ja, ik wil graag dieren helpen wanneer ik er zelf niet meer ben

Ik heb DierenLot al opgenomen in mijn testament.

Ja, ik ontvang graag een uitgebreidere brochure over nalaten aan DierenLot.

Ja, ik heb vragen over nalaten aan DierenLot, neemt u telefonisch contact met mij op.

Ja, ik heb interesse in nalaten aan DierenLot, belt u mij voor een persoonlijke afspraak bij mij thuis.

Ja, als DierenLot voor mijn dieren zorgt na mijn overlijden, neem ik DierenLot graag op in mijn testament. Neemt u contact met mij op.

Ja, ik neem DierenLot op in mijn testament en oormerk graag mijn nalatenschap aan een of meer van de Erkend Beneficianten van DierenLot. Neemt u contact met mij op. Naam Mw. Dhr.

Lenie ‘t Hart, ambassadeur DierenLot, dierenverzorgster en dierenactiviste, was verbonden aan de zeehondencrèche Lenie ‘t Hart (1971-2014). Ze is officier in de Orde van Oranje Nassau en officier in de Orde van de Gouden Ark.

Bron: Voor nu en later/magazine SDU Tekst: Barbara Schilperoort Fotografie: Marcel Molle

DE HOOGSTE OPBRENGSTEN TEGEN DE LAAGSTE KOSTEN

China Hamerprijs € 12.000,Ikoon Hamerprijs € 12.000,-

Hamerprijs

€ 22.000,-

bloedkoraal Hamerprijs € 19.000,-

Hamerprijs € 24.000,-

€ 11.000,-

tas, jaren ‘80 Hamerprijs € 3.000,-

18e eeuw Hamerprijs € 26.000,-

kom ca. 1600

€ 28.000,-

Schouwklok

A’dam Hamerprijs € 19.000,-

7.500,-