FRANK EN RONALD DE BOER OVER EMOTIES EN SPIERZIEKTEN
Maak een blijvend verschil in de toekomst van een kind
UNICEF is er voor ieder kind, voor nu én morgen. Door UNICEF (naast uw dierbaren) op te nemen in uw testament laat u uw nalatenschap spreken voor de lange termijn.
Vraag de gratis brochure aan op unicef.nl/nalaten
Hoe goed hebt u het geregeld?
Tja, het blijft een lastig onderwerp om over na te denken, laat staan om over te praten. Maar toch, aan elk leven komt een einde. En soms komt dat onverwacht en blijven nabestaanden achter met veel vragen. Als u nu de tijd neemt om daarover na te denken, kunt u ervoor zorgen dat u ook over het laatste deel van uw leven de regie houdt. En dat daarna met uw nalatenschap gebeurt wat u het liefste wilt.
Als u dit leest, bent u waarschijnlijk in het kantoor van uw notaris. Of u bent er net geweest. Misschien om uw testament te bespreken of uw levenstestament. In dat laatste regelt u nu de zaken voor als u dat misschien in uw laatste levensjaren zelf niet meer kunt.
Kent u ze ook? Mensen die daar moeite mee hebben? Dit magazine Goed Geregeld is onder andere bedoeld om die mensen over de drempel te helpen en ze wél eens te laten nadenken over wat later onvermijdelijk gaat komen.
Goed Geregeld is gratis voor klanten van de Nederlandse notariskantoren. Blader er doorheen, neem het mee naar huis, lees het en geef
het bijvoorbeeld door aan iemand die u kent. Wie weet leidt dit tot zinvolle actie.
En wie de drempel van het notariskantoor nog een beetje hoog vindt, kan ook altijd eerst even kijken op notaris.nl, een heel toegankelijke website van notarissenorganisatie KNB. Vol met praktische, betrouwbare uitleg en slimme tips. De KNB beheert ook de zogeheten Notaristelefoon (0900 3469393), waar u met algemene vragen terecht kunt bij een notarieel deskundige (zie pagina 11).
Genoeg mogelijkheden dus om u te informeren en keuzes te maken, waarbij uw notaris u uiteindelijk graag behulpzaam is.
Redactie Goed Geregeld
PS: wilt u iets nalaten aan een goed doel? Raadpleeg dan ook eens de digitale Geefwijzer (een samenwerking van het Kenniscentrum Filantropie en het magazine Goed Geregeld). Zie www.goedgeregeldmagazine.nl Hier vindt u informatie over ruim 7.000 goede doelen.
Voor wie zich even snel wil oriënteren is achter in dit magazine een Supplement voor gulle gevers opgenomen, waarin een groot aantal goede doelen zich presenteert.
Frank en Ronald de Boer en wat hun ontroert
> 14
vragen en antwoorden over sterven & erven > 22
Een huis in het buitenland nalaten... en dan? > 58
3 Verzamelaars en hun collecties > 32 / 56 / 74
Binnengluren!
Hoe Nederland vroeger woonde
> 40 / 64 / 90
Iedereen kan dement worden. Wat kun je (vooraf) regelen? > 82
Ooit hagelnieuw maar al snel over de datum > 76
Verder in dit nummer:
NIEUWS & TIPS > 6
Erfgenamen Bredius willen kunst terug • Crematieas verstrooien; hoe regel je dat? • Erfbelasting steeds vaker ontweken • Ook oud levenstestament is rechtsgeldig • Kabinet laat giftenaftrek toch ongemoeid
EEN DIERBARE OVERLIJDT, WAT NU? > 34
Het is al droevig genoeg als een naaste komt te overlijden. Maar wat moet allemaal geregeld worden? Een stappenplan voor die zware dagen.
VERTEL EENS OVER UW TESTAMENT…> 50
Waarom nemen mensen een goed doel op in hun testament? Hoe hebben ze die keuze bepaald en wat zegt dat over henzelf? Twee portretten van gewone, openhartige Nederlanders.
HOE KIES JE EEN GOED DOEL? > 55
Steeds meer mensen nemen een goed doel op in hun testament. Maar hoe maak je een afgewogen keuze? We geven 7 praktische tips
STADSPOORTEN: VAN NIETS NAAR NERGENS > 66
Een functie hebben ze meestal niet meer, toch staan ze er nog wel eens. Stadspoorten uit de Middeleeuwen. We bezoeken er vier van de circa 80 die nog overeind staan.
Jammer dat er geen levenstestament was > 42
Colofon
Goed Geregeld! (over erven, schenken en nalaten) verschijnt twee keer per jaar en komt tot stand in samenwerking met de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB).
Productie
Ronald Koopmans Roel Smit
Redactie
Roel Smit (hoofdredacteur)
Peter Boorsma Berber Bijma
Dorine van Kesteren Elwine de Rue (correctie) Barbara Schilperoort
Hoeksjan Redactie en Communicatie Bloesem 23 2441 DK Nieuwveen
T (0172) 786454
E info@hoeksjan.nl
Losse nummers
Goed Geregeld! wordt onder andere verspreid via notarissen, (kandidaat)notarissen en erfrechtadvocaten.
Losse nummers (€ 7,95 inclusief verzendkosten) zijn verkrijgbaar via www.bol.com of door een e mail te sturen aan de uitgever.
Verzending notariaat De leden van de Koninklijke
Notariële Beroepsorganisatie (KNB) en van VEAN kunnen voor bijbestellen en voor het aan en afmelden van een kantoor contact opnemen met: Hoeksjan Redactie en Communicatie T (0172) 786454 notariaat@hoeksjan.nl
Advertentie-acquisitie
Sales & Services
Gerrit Kulsdom Postbus 2317 1620 EH Hoorn T (0229) 211 211 E gerrit@salesandservices.nl ISSN: 2666 5026
Alle rechten voorbehouden. Behoudens de door de Auteurswet genoemde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd (waaronder begrepen het opslaan in een geautomatiseerd gegevensbestand) of openbaar gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de grootste zorg is besteed, aanvaarden de redactie en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvolkomenheden.
NIEUWS ENTIPS
Redactie Roel Smit
ERFGENAMEN
BREDIUS
EISEN KUNST
TERUG VAN
MAURITSHUIS
Erfgenamen van Abraham Bredius (1855-1946), kunsthistoricus en oud-directeur van het Haagse Mauritshuis, eisen 25 kunstwerken terug van het museum. Bredius had de schilderijen (waaronder volgens Bredius vier Rembrandts) nagelaten met de bepaling dat de werken permanent te zien moesten zijn in het Mauritshuis. Volgens de advocaat van de erfgenamen hangen er echter maar vijf werken ‘op zaal’.
In verschillende media verklaarde advocaat Gert Jan van den Bergh dat er tien jaar geleden al overleg is geweest met het museum. ‘Het museum zou zijn leven beteren. Maar daar is niets van terechtgekomen. Daarom hebben we nu dagvaardingen gestuurd. Er moet wat gebeuren’, zo zegt de advocaat. ‘Het gaat niet om geld, maar om de naleving van de voorwaarden van het legaat.’ De directie van het Mauritshuis wil niet publiekelijk reageren op de juridische stappen van de erfgenamen.
Hond van Alain Delon niet mee in zijn graf
Anders dan hijzelf heeft gewild, is de Franse acteur Alain Delon niet begraven samen met zijn hond. De familie heeft afgelopen zomer gehoor gegeven aan de vele protesten van dierenrechtenorganisaties.
Alain Delon, die in augustus 2024 op 88 jarige leeftijd overleed, was kennelijk dol op zijn tienjarige Mechelse herder Loubo. Het was de wens van de filmster om de hond te laten inslapen en vervolgens in zijn armen in het graf te leggen. Dierenrechtenorganisaties vonden het belachelijk om een gezonde hond om deze reden te laten inslapen. De dochter van Delon heeft het besluit van de familie om de wens van Delon niet in te willigeren bevestigd aan de Fondation Brigitte Bardot, die zich inzet voor dierenrechten.
Volgens Lucienne van der Geld (directeur van Netwerk Notarissen) zou de wens van de filmacteur in Nederland alleen al op grond van de wet geen kans maken.
‘In Nederland kan een dier in principe alleen gedood worden als dat in belang is van het dier zelf’, aldus Van der Geld in een bijdrage op Linkedin. Ook gelijktijdig met een dier begraven worden, is volgens haar controversieel: ‘Het hangt van de beheerverordening van de begraafplaats af of dat mogelijk is; meestal is dat niet het geval.’
HUISBAAS LAAT WONINGEN NA AAN HAAR HUURDERS
De 87-jarige Anneliese Houppermans, eigenaresse van zestien woningen in de Limbursge dorpen Vaals en Lemiers, heeft in elk geval een flink aantal van deze woningen via haar testament nagelaten aan de huurders. Dat kwam medio 2024 naar buiten toen Bram Brekelmans (bewoner van één van de huizen) hierover sprak met verschillende media. Brekelmans huurde een eengezinswoning voor hem en zijn twee kinderen en kreeg een telefoontje van de bewind
voerder van de huisbaas. ‘Ik heb haar één keer ontmoet en weet niet waarom ze mij dit huis nalaat’, zei hij tegenover de regionale zander L1. ‘Het is ongelooflijk dat er nog zulke lieve mensen bestaan. Dat wil ik echt graag onderstrepen, heel lief. Alleen kan ik haar helaas niet meer bedanken.’ Naar eigen zeggen moet Brekelmans voor de woning (die ruim 250.000 euro waard is) nog wel 75.000 euro aan erfbelasting betalen, waarvoor hij een hypotheek heeft afgesloten.
Abraham Bredius
CREMATIE AS VERSTROOIEN: HET MAG ZEKER NIET OVERAL
Volgens natuurbeheerders hebben nabestaanden steeds vaker de wens om de crematie-as van een overledene te verstrooien in de natuur. Dit blijkt uit een reportage die de NOS in 2024 maakte. En niet iedereen vraagt hiervoor toestemming aan de grondeigenaren.
De natuur blijkt er soms ook slecht tegen te kunnen. Op plekken waar planten leven die weinig voedsel nodig hebben, kan de schade groot zijn. Ook kunnen planten bij verstrooiingen vertrapt worden, zegt Natuurmonumenten, die ruim 112.000 hectare natuur beheert. Wie een verzoek indient, krijgt daarom bij Natuurmonumenten sinds begin 2024 ‘nee’ te horen.
Bij Staatsbosbeheer, de grootste natuurorganisatie met zo’n 271.000 hectare in beheer, mag
onder voorwaarden nog wel as verstrooid worden. Sinds Natuurmonumenten ermee is gestopt, zag Staatsbosbeheer een forse stijging van het aantal aanvragen. In 2023 waren het er nog 337; de organisatie zei in de loop van 2024 te verwachten dat het er dit jaar zo’n 600 worden. In gebieden van Staatsbosbeheer mag de as overigens ook niet in voedsel arme gebieden zoals heide en hoogveengebieden verstrooid worden.
Ook voor gebieden van de Provinciale Landschappen (ruim 116.000 hectare) moeten nabestaanden een aanvraag doen als ze er as willen verstrooien. Vaak gaat er ook iemand mee. ‘Er wordt gekeken naar de ecologische gesteldheid en hoe druk het ergens is, zei een woordvoerder van de Provinciale Landschappen tegenover de NOS.
ERFBELASTING WORDT STEEDS VAKER ONTWEKEN
Steeds meer Nederlanders betalen geen erfbelasting terwijl dat wel zou moeten. Het percentage van het nagelaten vermogen waarvoor geen aangifte erfbelasting wordt gedaan, is gestegen van 22,2 procent in 2011 naar 39,2 procent in 2021. Dit blijkt uit een analyse die twee onderzoekers (Milan en Misha van Denderen) hebben gepubliceerd in het economenblad ESB.
Die sterke toename moet volgens het tweetal grotendeels verklaard worden uit belastingontwijking. De vrijstellingen voor partners en kinderen zijn intussen weliswaar ook verhoogd, maar dat verklaart volgens hen slechts 2,1 procent van het verschil. De fiscus loopt per saldo circa 3,7 miljard euro per jaar mis. De toegenomen ontwijking is volgens
de onderzoekers ‘verrassend’, omdat in 2010 niet alleen de vrijstellingen werden verhoogd, maar ook de tarieven werden verlaagd. Er was dus minder reden om te ontwijken. Dat de ontwijking toch is toegenomen kan volgens hen ook te wijten zijn aan de onderbezetting bij de fiscus.
‘In 2011 waren er 29.010 fte’s werkzaam bij de Belastingdienst en in 2021 nog maar 24.119. Als we aannemen dat de bezetting op de afdeling verantwoordelijk voor de inning van erfbelasting een vergelijkbare ontwikkeling heeft doorgemaakt, dan is er sprake van een forse daling, terwijl het aantal nalatenschappen in diezelfde periode met een kwart toenam en het totaal nagelaten vermogen met meer dan de helft. Er moest dus meer gecontroleerd worden met minder mensen.’
NIEUWS ENTIPS
Kies uw eigen goede doel met de digitale Geefwijzer!
Waar vind ik dat ene goede doel? Welke goede doelen houden zich allemaal bezig met een bepaald thema? Welke organisaties werken bij mij in de buurt? Vind de antwoorden in de digitale Geefwijzer (jaarlijks meer dan 100.000 raadplegingen), een initiatief van Kenniscentrum Filantropie in samenwerking met het magazine Goed Geregeld!
Wilt u meer informatie over de Hartstichting, over de Stichting AAP of over de Stichting School en Scholing Siaya? Wilt u weten welke goede doelen in uw provincie opkomen voor het behoud van de natuur? Of misschien wilt u geld geven of nalaten aan een organisatie die opkomt voor de zwerfkatten in de haven van IJmuiden? Maak dan gebruik van de Geefwijzer ( www.geefwijzer.nl ). Een uitgebreide, gebruiksvriendelijke databank, waarin de gegevens
zijn opgenomen van inmiddels bijna 7.500 goede doelen in Nederland.
De goede doelen die op de Geefwijzer vermeld worden, hebben allemaal hun informatie ingevoerd. Per goed doel kan op een detailscherm informatie verkregen worden over de kenmerken van het goede doel, de eventuele prestaties die het heeft geleverd, financiële gegevens en dergelijke. Bij een groot aantal organisaties is er een online donatiemogelijkheid. Dat maakt het de gever gemakkelijk en scheelt het goede doel veel kosten.
Let op! Een overzicht van goede doelen die uw gift of nalatenschap goed kunnen gebruiken is ook achterin dit magazine (in het Supplement voor Gulle Gevers) te vinden.
En /of rekening: maak daar afspraken over
Wie voor de tweede keer een partner krijgt, kan er verstandig aan doen afspraken te maken over de en/of-rekening. Komt één van de partners namelijk te overlijden, dan kunnen erfgenamen soms lastig aantonen welk deel van het saldo op zo’n rekening bij de erfenis hoort.
Veel mensen hebben een en/of rekening, maar lang niet iedereen weet dat het geld niet automatisch van de rekeninghouders samen is.
Dat bleek weer eens in een zaak die aan de orde was bij de geschillencommissie van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening. Een man trouwde voor de tweede keer, kwam te overlijden (al in 2007) en vele jaren later betwistten zijn erfgenamen dat ze een te klein deel van het saldo op en /of rekening hadden gekregen. Ze gaven de bank hiervan de schuld, maar het klachteninstituut vond dat niet terecht. Over de verdeling van dit saldo waren bovendien nooit formele afspraken gemaakt en vele jaren later
nog achterhalen hoe het precies zat, is vaak onbegonnen werk. De erfgenamen hadden beter bij het overlijden van de vader meteen contact op kunnen nemen met een notaris. Als toen zou zijn vastgelegd welk deel van het saldo bij de nalatenschap hoorde, hadden zij hun geld waarschijnlijk wel kunnen terugkrijgen. Nog beter was het geweest als de rekeninghouders zelf een goede administratie hadden bijgehouden. Maar in de praktijk komt daar meestal niet veel van terecht.
AdvertentieGoedGeregeld2023.indd 1 4-10-2023 12:05:50 Laat ze meedoen!
Wie geef jij een betere toekomst met schoon drinkwater?
Ook als jij er zelf niet meer bent.
Samen maken we het verschil voor een kind!
Kijk op fondskindenhandicap.nl of neem contact op via 070-351 27 84 of nalaten@fondskindenhandicap.nl Een eerlijke kans
Stichting Water for Life geeft mensen wereldwijd toegang tot drinkwater en een toilet, voor wie dat niet vanzelfsprekend is. En dat is hard nodig. Want op dit moment zijn er nog 2 miljard mensen die leven zonder schoon, veilig en betaalbaar drinkwater.
Water for Life werkt samen met Nederlandse drinkwaterbedrijven, waardoor 100% van de donaties naar de projecten gaat. Wij zorgen voor watertappunten bij mensen thuis, op scholen en op openbare plekken. Ook legt Water for Life waterleidingen en toiletten aan en geven we trainingen over hygiëne.
Wil jij bijdragen? Door Stichting Water for Life op te nemen in je testament, geef jij kwetsbare mensen de kans op een leven met de belangrijkste basisbehoefte: water!
Stichting Water for Life is een initiatief van Nederlandse drinkwaterbedrijven
Scan de QR-code met de camera van je telefoon en klik op de website waterforlife.nl/ schenking-erfenis
MS. Het stopt bij Shanna.
“Mijn dochter Shanna werkte ook als artiest en verdiende haar geld met zingen en dansen. Helaas moest ze door allerlei MS-klachten stoppen met haar werk. Hopelijk komt er ooit een oplossing voor deze verschrikkelijke zenuwslopende ziekte. Tot die tijd genieten we van dag tot dag en zingen we af en toe samen. Ik zeg vaak tegen Shanna ‘Ik hoop dat morgen net zo mooi wordt als vandaag.’ Maar waarom zeg je dat?
Shanna: “Als ik een goede dag heb, hoop ik dat de dag erna weer een goede dag is. Maar MS is zo onvoorspelbaar. Mooie dagen worden vaak afgewisseld met dagen waarop het echt slecht gaat met me.”
Neemt u het Nationaal MS Fonds ook op in uw testament, zodat onderzoek naar een oplossing voor MS door kan gaan? Dank u wel!” - Ben Cramer
Bekijk onze video op: nationaalmsfonds.nl/nalaten
Laat Shanna de laatste generatie zijn die lijdt aan MS.
Neem het Nationaal MS Fonds op in uw testament
Wilt u meer informatie of de brochure ontvangen? Scan dan de QR-code met uw telefoon of bel ons.
NIEUWS ENTIPS
NOTARISTELEFOON:
HANDIG VOOR ALS
U MEER WILT WETEN
Heeft u algemene vragen over notariszaken of wilt u weten of het verstandig is om een notaris in te schakelen? Bel dan de Notaristelefoon. U krijgt dan een notaris of notarieel deskundige aan de lijn. Bel de Notaristelefoon voor al uw algemene vragen over erfenissen, testamenten, schenkingen, het kopen van een huis, huwelijkse voorwaarden, het oprichten van een BV en nog veel meer. Uw vraag wordt beantwoord door notarissen en notarieel deskundigen.
De Notaristelefoon is puur een informatielijn. U krijgt bijvoorbeeld uitleg over het verschil tussen een erfenis beneficiair aanvaarden en een erfenis verwerpen. Of hoe de afwikkeling van een nalatenschap werkt en wat de rol van de notaris is. Bij meer gedetailleerde vragen, bijvoorbeeld over uw persoonlijke situatie, wordt u verwezen naar een notaris. Medewerkers van de Notaristelefoon kunnen geen aktes opstellen, zij leggen geen dossier van u aan, ze mogen uw dossier niet inzien en geven u ook geen second opinion.
De Notaristelefoon kost 80 cent per minuut, met een starttarief van 4,54 cent. Voor de wachttijd betaalt u alleen de gebruikelijke belkosten (dus niet 80 cent per minuut). Het maximum is 40 euro per gesprek, plus uw gebruikelijke belkosten. De gesprekken duren gemiddeld 6 minuten.
Notaristelefoon: 0900 3469393 op werkdagen van 9.00 13.00 uur (80 cent per minuut).
Levenstestament is rechtsgeldig, ook als het oud is
Sommige instanties, zoals banken, weigeren soms een levenstestament te accepteren. De betrokkenen krijgen dan bijvoorbeeld te horen dat het te oud zou zijn. Dat mag niet, vindt de rechtbank Midden-Nederland. Een levenstestament is altijd rechtsgeldig en moet gerespecteerd te worden.
In een rechtszaak wilden familieleden van een vrouw met een levenstestament, bewindvoering en mentorschap aanvragen. Dat doe je als iemand niet meer in staat is zelf beslissingen te nemen. Ze liepen echter tegen problemen aan. Een bank vond het levenstestament bijvoorbeeld te oud. De rechter wees dit verzoek af: instanties zoals banken moeten zich aan het levenstestament houden.
In het levenstestament was door de vrouw expliciet aangegeven dat dit is opgesteld om te voorkomen dat de rechter eraan te pas zou moeten komen om een uitspraak te doen over beschermingsbewind of mentorschap. Verder had zij in het levenstestament aanwijzingen opgenomen voor de uitvoering van de volmacht.
Wat kun je afspreken als je gaat samenwonen?
Het blijft altijd lastig: wat is ook alweer het verschil tussen een huwelijk, een geregistreerd partnerschap en een samenlevingscontract? Notarissenorganisatie KNB heeft samen met Steffie. nl een module ontwikkeld, die alles heel eenvoudig uitlegt.
Belangrijk om te weten is dat een huwelijk of een geregistreerd partnerschap voor de wet vrijwel hetzelfde zijn. Zo geldt in beide gevallen dat wat beide partners voor hun huwelijk of partnerschap aan geld of spullen hebben, ook daarna van henzelf blijft. Tenzij ze via de notaris andere afspraken maken (huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden).
Partners die samenwonen kunnen echter ook een samenlevingscontract laten opstellen. Daarin kunnen afspraken staan over wie eigenaar is van geld of goederen en wat er gebeurt als de partners eventueel uit elkaar gaan. Ook kunnen in zo’n contract afspraken gemaakt worden over een eventueel partnerpensioen.
Goed om te weten is dat partners die een samenlevingscontract hebben ook nog eens een testament moeten laten opstellen als ze willen dat de een de nalatenschap krijgt van de ander en dat deze niet naar de familie van de partner gaat.
Scan de QR code om naar de uitlegmodule te gaan.
Geef bij leven of neem Make-A-Wish op in jouw testament. Schenk een wens. Ook als je er zelf straks misschien niet meer bent.
In Nederland horen jaarlijks ruim 1.500 kinderen tussen de 3 en 18 jaar dat ze een ernstige, soms zelfs levensbedreigende ziekte hebben. Dit nieuws is vaak het begin van een periode vol twijfels, pijn, verdriet en vele ziekenhuisbezoeken.
Een wensvervulling ontstaat niet vanzelf. Het is een zorgvuldig geplande Wish Journey. Met elkaar bedacht, uitgeschreven en tot in de puntjes geregeld. Het effect ervan is zeer langdurig en maakt een enorm positief verschil in hun jonge leven! Een ervaring die ze sterker
maakt. En vertrouwen en kracht geeft voor de toekomst. Daarvoor hebben we jouw bijdrage nodig.
‘Onderzoek toont aan dat het realiseren van een allerliefste wens kinderen en hun omgeving weer vertrouwen en kracht geeft, en blijvend impact heeft .’
Wil je méér weten? Neem dan contact op met Annefloor Wilke of Marco Kempers.
Per e-mail: nalaten@makeawishnederland.org
Per telefoon: 035 2035 300
NIEUWS ENTIPS
Kabinet laat giftenaftrek voor particulieren voorlopig ongemoeid
Hoewel de vier regeringspartijen het aanvankelijk wél van plan waren, wordt voor particulieren de fiscale aftrekbaarheid van giften voorlopig toch niet beperkt. Dat heeft het kabinet-Schoof besloten bij het opstellen van de Miljoenennota 2025.
Volgens het zogeheten hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB had in 2025 al 100 miljoen euro bespaard moeten worden door de giftenaftrek te beperken, oplopend tot 250 miljoen in 2027. Dat gaat dus niet door. De bezuiniging blijft beperkt tot 61 miljoen euro met ingang van 2029. Voor particulieren die een goed doel willen steunen, verandert er hierdoor niets. Er wordt wel bezuinigd op de fiscale aftrek voor bedrijven.
Organisaties van goede doelen hebben de afgelopen zomer fel geprotesteerd tegen de eerder aangekondigde
bezuinigingsplannen. ‘Met een versobering van de giftenaftrek schiet het kabinet zichzelf in de voet’, zei branchevereniging Goede Doelen Nederland. ‘Giftenaftrek bevordert de actieve betrokkenheid van burgers en bedrijven bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Minder slagkracht voor goede doelen leidt tot allerlei gaten in de maatschappij die de overheid vervolgens zelf moet dichten, maar dat in veel gevallen niet kan.’
Een goed doel dat een schenking ontvangt, hoeft hierover nu geen schenkbelasting te betalen. De schenker kan de schenking geheel of deels aftrekken van de inkomstenbelasting. Hoeveel u kunt aftrekken van de belasting, hangt af van uw inkomen. Kijk voor meer informatie over dit onderwerp op www.notaris.nl
(Advertentie)
Geef
Ruim 100 jaar zet Hendrick de Keyser Monumenten zich in voor behoud van architectonisch en historisch waardevolle panden, die anders verloren zouden gaan. De collectie bevat ruim 430 panden, die altijd in bezit blijven en voor eeuwig veiliggesteld worden. Hendrick de Keyser Monumenten zorgt voor restauratie, goed onderhouden verduurzaming. Dit is specialistisch werk en kostbaar.
Door het opnemen van Hendrick de Keyser Monumenten in uw testament, kunt u via een legaat of erfstelling, bijdragen om bijzondere monumenten te redden en bewaren. Nu, én in de toekomst. U kunt ook ons werk steunen via een periodieke schenking. We vertellen u er graag meer over in een persoonlijk gesprek. Helpt u mee?
Hendrick de Keyser Monumenten
Lindy van Kats
Herengracht 172
1016 BP Amsterdam
06 - 108 174 53
l.vankats@hendrickdekeyser.nl
F
Voetbal-tweeling over emoties en spierziekten
FRANK EN RONALD DE BOER
DOEN HET LIEFST ‘NORMAAL’
Ze zijn 54 jaar en beiden nog topfit. Gezondheid staat op nummer één bij de voetbal tweeling Frank en Ronald de Boer. Logisch dat ze zich inzetten voor Spieren voor Spieren. En dat al bijna de helft van hun leven.
Tekst Roel Smit / Fotografie Marcel Molle
‘N
atuurlijk verander je als mens.’ De beroemdste voetbaltweeling van Nederland –Frank en Ronald de Boer – is al 54 jaar. Dat laatste kun je niet aflezen aan de buitenkant, want beiden doen er veel aan om topfit en op een gezond gewicht te blijven. Maar als mens verander je dus wel degelijk, zegt Frank.
Het kan hem overkomen als James Blunt het nummer Monsters zingt. Dat gaat over afscheid nemen van een vader wiens verstandelijke vermogens langzaam maar zeker achteruit zijn gegaan. Don’t be afraid, it’s my turn to chase the monsters away. Frank: ‘Als ik zo’n mooi lied hoor, waarvan ik veronderstel dat de tekst op mij kan slaan, kan ik
tegenwoordig snel emotioneel raken.’ Ronald vult aan: ‘Wij zitten ook een beetje in die fase, met onze vader gaat het momenteel ook niet zo goed. En dan raakt het je.’
Ze hebben een aureool van onverschilligheid, dat wellicht nog wordt versterkt door een vrij monotone intonatie (hun imitatie door Edwin Evers is genoegzaam bekend). Toch gaan achter dit beeld twee vriendelijke familiemannen schuil. Beiden hebben kinderen (Frank drie en Ronald zes) en beiden zijn al enkele malen opa geworden. ‘Als twintiger ben je nogal egocentrisch en veel met jezelf bezig’, zegt Ronald. ‘Dat hoort ook zo, want alles is nieuw voor je. Word je wat ouder, dan kun je alles veel beter in perspectief zien. Wat is belangrijk en wat niet? >>
Frank: ‘Gelukkig is de levensverwachting van veel kinderen met een spierziekte de laatste jaren toegenomen’
Voor mij is dat niet een snelle auto; dat interesseert me helemaal niets. Gezondheid, dat je je lekker voelt, daar gaat het voor mij om. Mooie dingen meemaken met de mensen van wie je houdt.’ Frank: ‘Het mooiste vind ik een lange tafel, thuis praten met vrienden, een spelletje doen. Het delen van mooie momenten, samen herinneringen maken.’
BESCHERMHEREN
Frank en Ronald de Boer zijn beiden beschermheer van Spieren voor Spieren, een goed doel dat kinderen met een spierziekte een betere toekomst wil geven. Er zijn meer dan 600 verschillende soorten spierziekten, waarvan de oorzaak en het verloop vaak onbekend en onvoorspelbaar zijn. Kinderen met een spierziekte zijn vaak gebonden aan een rolstoel. Bijna alle spierziekten zijn progressief en genezing is nog niet mogelijk. Veel bekende Nederlanders hebben zich verbonden aan een goed doel, maar weinig zijn hierin zo ‘trouw’ als de gebroeders De Boer. Sinds 1998 (hun carrière als voetbalprof was nog in volle gang) zijn ze actief voor Spieren voor Spieren. Het was destijds een bewuste keuze van het hele Nederlands voetbalelftal om voor dit goede doel te kiezen. Omdat het inhoudelijk goed paste: gezonde spieren die zich inzetten voor zieke spieren. Maar eerlijk is eerlijk, ook omdat het nationale voetbalteam toen wel wat positieve aandacht kon gebruiken. De sportief gezien al niet zo succesvolle Nederlandse deelname aan
het WK Voetbal van 1996 was bovendien overschaduwd door een vermeend conflict tussen zwarte en witte spelers binnen de groep.
Hoe dan ook, Frank en Ronald zijn nu 26 jaar verbonden aan Spieren voor Spieren. ‘Het is eigenlijk maar een kleine moeite”, zegt Ronald. Dus zijn ze erbij op galaavonden golfdagen en wat verder wordt georganiseerd. Ze geven padel-clinics en doen mee aan veel acties die als doel hebben geld op te halen voor het werk van de stichting. Ze trokken een tijdlang op met Jesse en Nick, twee jongens met een spierziekte.
Frank: ‘Gelukkig is de levensverwachting van veel kinderen met een spierziekte de laatste jaren toegenomen en hebben kinderen ook vaak een beter leven. Maar toch kunnen we nog veel te weinig doen voor zulke kinderen.’ Ronald: ‘Wat bij mij altijd hard binnenkomt, is dat deze kinderen geestelijk helemaal top zijn, maar dat hun lichaam gewoon niet meewerkt. Dat is vreselijk om te zien. En inderdaad, dat heb je nog wat sterker als je zelf opa bent en dat bij je kleinkinderen alles erop en eraan zit en alles goed functioneert.’
VERSCHILLEN
Een half uur praten maakt veel duidelijk: dit is inderdaad een echte tweeling. Frank begint een statement, Ronald knikt en vult het aan. Of andersom. En als vanzelf plukt Ronald tijdens het gesprek een licht pluisje van het donkere shirt van Frank. Uiterlijk zijn
de verschillen gering. Ronald heeft meer hoofdhaar. Hij maakt er geen geheim van dat hij dit heeft laten transplanteren. Frank lijkt als gevolg van een beschadiging van de iris van zijn linkeroog, twee kleuren ogen te hebben. Qua karakter zijn de verschillen wat groter, zegt Frank. ‘Ik ben wat stiller en kijk wat meer de kat uit de boom. Ronald is impulsiever. Ik denk wat langer na over wat ik zou willen zeggen. Met voetbal was ik ook meer de solide verdediger en hij meer de kunstenaar.’
En Ronald? Die knikt: ‘Ik ben meer onbevangen’.
Hun moeder zei het al in het boek De Boertjes, dat in 2000 verscheen en over het leven van de voetbaltweeling gaat. ‘Je zag het al bij de geboorte. Ronald had z’n ogen open. Frank had ze dicht. Hij vond het allemaal wel best, zijn broertje zou het wel regelen.’
Wat verder blijkt is dat de twee – ondanks de grote voetbalsuccessen – betrekkelijk ‘gewoon’ zijn gebleven. ‘Bakens van normaalheid in een steeds krankzinniger geworden voetbalwereld’ noemde sportjournalist Erik Dijkstra ze een tijdje geleden. Zo zitten ze nu eenmaal in elkaar. Het heeft ook vast met opvoeding te maken, zeggen ze erbij. Vader De Boer verdiende de kost als stukadoor, het gezin woonde in een eenvoudig huisje in een doodlopend straatje in het NoordHollandse Grootebroek. Geld voor uitspattingen was er niet. De opvoeding was streng, maar rechtvaardig. Zo oordeelden Frank en Ronald >>
Laat kinderdromen uitkomen.
Momenteel geneest 81% van de kinderen met kanker.
Maar we moeten naar de 100%.
Wilt u meer weten over nalaten aan KiKa?
Ga dan naar kika.nl/nalatenschap of stuur een e-mail naar nalaten@kika.nl.
Scan en lees meer over nalaten
FRANK EN RONALD DE BOER (1970) voetbalden beiden een groot deel van hun leven bij dezelfde clubs (Ajax, FC Barcelona, Rangers, twee clubs in Qatar en het Neder lands Elftal). Frank werd daarna onder andere coach van Ajax en behaalde vier keer de landstitel. Hij was ook korte tijd bondscoach. Na zijn sportcarrière is Ronald onder andere actief als voetbalanalist op verschillende zenders.
Frank de Boer: Ik ben stiller dan Ronald en kijk de kat uit de boom’ ‘
Ronald de Boer: Dat klopt; ik ben meer onbevangen’ ‘
SPIEREN VOOR SPIEREN is opgericht in 1998 en heeft als missie om een einde te maken aan spierziekten bij kinderen. Om dit te bereiken wordt intensief samengewerkt met medisch specialisten, wetenschappers en onderzoekers in de drie Kinderspiercentra van het UMC Utrecht, Leiden UMC en RadboudUMC Nijmegen. Daarnaast is er ook samenwerking met partners die bijdragen aan de lokale zorg in de thuisomgeving, kwaliteit van leven (onder andere door sport en bewegen) en het welzijn van kinderen die dagelijks om moeten gaan met de effecten van hun ziekte.
er achteraf zelf over. Normen en waarden, die ze ook willen overbrengen op hun eigen kinderen. ‘En dan hoop je dat ze daarvan iets meenemen.’
Ronald: ‘Ik vind het belangrijk respect te tonen voor andere mensen. Ik behandel de koning op dezelfde manier als de schoonmaker. Ik zeg tegen beiden net zo vriendelijk hallo. Dat probeer ik tenminste.’
Frank: ‘Als we tijd hebben en het moment zich ervoor leent, krijgt iedereen die daarom vraagt een handtekening of we gaan op de foto. Mensen vinden dat zo belangrijk, daar moet je gewoon tijd voor vrijmaken.’ Ronald traint op dit moment jonge spelers bij Ajax: ‘Ik probeer dat jonge profvoetballers ook duidelijk te maken. Er komt meer bij kijken dan voetballen alleen; uiteindelijk betaalt het publiek ook je salaris.’
IJDELHEID
Gezond leven en gezond eten, is op dit moment wel een dingetje voor beide broers. Ze
willen nog vele jaren blijven sporten en – eerlijk is eerlijk – ijdelheid speelt ook wel een rol, zeggen ze erbij. Frank: ‘Ik snoep niet meer, neem geen suiker in de koffie of de thee, neem zo min mogelijk toetjes en ik houd het alcoholgebruik beperkt – we zijn beiden gelukkig geen bierdrinkers.’ Ronald neemt het allemaal iets minder ernstig, zoals te verwachten was, maar hij heeft dan weer een hond, een labrador, die ervoor zorgt dat de baas toch elke dag wel aan de 15.000 stappen komt. En natuurlijk eet ook hij veel verse groenten en zo min mogelijk ‘rommel’. Frank: ‘Mijn lichaam ziet er nu beter uit dan toen ik profvoetballer was. Maar er staat bij ons dus geen schaaltje pepernoten op tafel in de Sinterklaastijd, in de koelkast staan alleen plat water en prikwater, geen frisdranken. En soms poets ik mijn tanden al om half acht ’s avonds. Dan is maar duidelijk dat er daarna niet meer wordt gegeten. En dan te bedenken dat vroeger
Ronald: Ik behandel de koning op dezelfde manier als de schoonmaker’ ‘
tijdens de trainingskampen grote kannen met sinaasappelsap en appelsap op tafel stonden. Wisten wij veel?’
We willen gewoon nog jaren in beweging blijven. Ronald: ‘Ik herinner me de uitspraak van een oude man tijdens een schaatstocht op de Gouwzee, vlak na het einde van mijn voetbalcarrière. Hij zei Zorg dat je altijd in beweging blijft, dat zal je zoveel vreugde geven Dat is me altijd bijgebleven.’
En dat brengt ons weer bij Spieren voor Spieren. Want precies dát gunnen de broers al die kinderen met een spierziekte ook zo graag. <<
Geef vlinders toekomst
Steun het Vlinderstichting-beschermingsfonds
Het gaat niet goed met de vlinders in Nederland. Met het Vlinderstichting-beschermingfonds werken wij aan een gezonde natuur. Een natuur waar vlinders thuis horen en thuis zijn. Zodat ze nu en in de toekomst leiden tot verwondering en een glimlach op ieders gezicht. U kunt deze vrolijke fladderaars een toekomst geven, ook als u er niet meer bent.
Daarvoor is het Vlinderstichting-beschermingsfonds. Voor vlindersoorten die het dringend nodig hebben, maar ook voor landschapsherstel zodat andere natuur mee profiteert. Neemt u het Vlinderstichting-beschermingsfonds op in uw testament? Dan geeft u vlinders toekomst. Een toekomst waarin vlinders en natuur kunnen floreren.
Meer weten over nalaten aan het Vlinderstichtingbeschermingsfonds? www.vlinderstichting.nl/nalaten
Of mail/bel met Rian Boekhorst Rian.boekhorst@vlinderstichting.nl | 0317 30
18 vragen over sterven en erven
Waarom zou u een testament laten opstellen? Wat gebeurt er bij uw dood als u geen testament hebt? Wat kunt u wel en niet regelen in een testament? Wie moet na uw dood wat afrekenen met de fiscus? Hoe gaat dat trouwens, het afwikkelen van uw nalatenschap? We geven antwoord op 18 vragen.
Tekst Roel Smit Beeld iStock
1.HEB IK EEN
TESTAMENT NODIG?
Dat maakt u uiteraard zelf uit, maar zonder testament bepaalt de wet straks wie uw erfgenamen zijn en wordt de erfenis per definitie toegewezen aan familieleden en bijvoorbeeld niet aan de vriend of vriendin met wie u samenwoont. Alleen al om vrienden of goede doelen te laten erven, zou u dus een testament moeten laten maken.
Geen testament? Dan bestaat de eerste groep erfgenamen uit echtgenoot (of geregistreerd partner) en kinderen. Als die allemaal overleden zijn, komen hiervoor de kleinkinderen in de plaats. Bent u ongetrouwd en hebt u geen kinderen, dan erven uw ouders, broers en zussen. Voor broers of zussen die al zijn overleden, komen de kinderen of kleinkinderen in de plaats. Bij iemand die geen familieleden heeft in de eerste of tweede groep, erven de grootouders en als deze overleden zijn, hun afstammelingen. Bij gebrek aan familieleden in de derde groep, komt de erfenis terecht bij de afstammelingen van de overgrootouders.
Regelt u niets en zit u ook niet zo goed in de familie, dan bestaat dus de kans dat uw erfenis terecht komt bij verre familie die u niet of nauwelijks kent. Zijn zulke familieleden er ook niet, dan gaat de erfenis in het uiterste geval naar de staat.
2.KAN IK IN PLAATS
VAN EEN TESTAMENT OOK EEN BRIEFJE
ACHTERLATEN?
Zo’n briefje (we noemen het een codicil) kan ook, maar dat heeft veel beperkingen. De wet stelt bovendien strikte eisen aan een codicil: het moet handgeschreven zijn en voorzien zijn van datum en handtekening. Een codicil kan gebruikt worden om bijvoorbeeld te bepalen aan wie bepaalde sieraden, meubels of kledingstukken worden nagelaten. Hiervoor is dus geen notarieel testament nodig. Maar dan de beperkingen: bij een codicil gaat het alleen om de verdeling van spullen, niet van geld. Daarnaast kunt u per codicil wettelijke erfgenamen niet onterven en ook geen executeur (iemand die de nalatenschap verdeelt en afwikkelt) aanwijzen.
3.EEN TESTAMENT
OPSTELLEN, IS DAT NIET
HEEL ERG INGEWIKKELD?
Hoeft niet! Wees eerlijk, de grootste barrière is vaak dat het opstellen van een testament u confronteert met uw eigen sterfelijkheid.
Tijdens de eerste afspraak vraagt de notaris naar uw wensen. Hij informeert ook naar uw vermogen (bezittingen en schulden) en eventuele polissen, lijfrenteverzekeringen of andere regelingen die u in verband met uw overlijden hebt
Om iets na te laten aan vrienden of goede doelen, is een testament nodig
getroffen. Vervolgens maakt de notaris een ontwerp van het testament, dat u thuis kunt nalezen. Vaak zal een notaris ook nagaan of los daarvan een levenstestament aan te raden is; hierin kunt u nu al zaken regelen voor de levensfase dat u daar wellicht zelf niet meer toe in staat bent.
Het ontwerp van het testament wordt besproken tijdens een tweede bijeenkomst. Regelt dit testament uw erfenis zoals u wilt? Is alles duidelijk? Indien nodig wordt het ontwerp aangepast. Als u het eens bent met de tekst, kunt u het testament ondertekenen. Het originele exemplaar komt in de kluis van het notariskantoor en u krijgt een afschrift mee. Aan het Centraal Testamentenregister in Den Haag geeft de notaris door dat u een testament hebt gemaakt, zodat dit na uw overlijden altijd teruggevonden kan worden. De inhoud van het testament blijft vertrouwelijk. Nooit meer omkijken naar een testament is niet verstandig. Niet alleen wetten en regels veranderen voortdurend, maar ook uw persoonlijke situatie en wensen. Aanpassen is altijd mogelijk, waarna de notaris het nieuwe testament opnieuw indient en de oudere versie vervalt. >>
Betrokken
Meer dan dertig jaar was Joop Valstar donateur van Aidsfonds. Na een kort ziekbed overleed hij op 72-jarige leeftijd. Hij had Aidsfonds opgenomen in zijn testament. “Joop was een heel fijnzinnig en betrokken man. Hij liep niet te koop met zijn steun aan goede doelen”, aldus een vriend. Vlak voor zijn dood besloot Joop dat hij een afscheidsportret wilde. Het resultaat is dit bijzondere portret. Een paar uur later is Joop overleden. Met zijn nalatenschap wilde Joop eraan bijdragen dat er niemand meer overlijdt aan aids. Daarom wordt deze ingezet voor wetenschappelijk onderzoek naar de genezing van hiv.
Meer weten over nalaten?
Vraag de gratis brochure aan op aidsfonds.nl/nalaten, of scan de QR-code.
4.IK KAN HET ZO SLECHT VINDEN MET EEN VAN
MIJN KINDEREN; KAN IK DIT KIND ONTERVEN?
Dat kan in principe, maar daar zitten wel wat haken en ogen aan. Elke notaris zal u nadrukkelijk vragen of dit een weloverwogen besluit is. De meeste mensen realiseren zich namelijk niet dat onterven een heel ingrijpend besluit is, dat – ook na uw overlijden –familieverhoudingen ernstig en langdurig kan verstoren. Niet zelden zijn gerechtelijke procedures het gevolg. Maar: ja, onterven kan dus, via het testament. Maar nooit helemaal. Een kind houdt altijd aanspraak op zijn of haar kindsdeel, de zogenoemde ‘legitieme portie’. Dat is een vordering in geld. De legitieme portie is de helft van wat iemand zou krijgen als hij volledig erfgenaam was.
5.WE HEBBEN KLEINE KINDEREN; WAT GEBEURT ER MET HEN ALS WIJ BEIDEN OVERLIJDEN?
Zonder testament is dat niet precies te zeggen. Als u noch in uw testament, noch via de rechtbank een voogd hebt benoemd, gebeurt dit door de kantonrechter – en de uitkomst van zo’n procedure is onzeker. Het kan dan zomaar zijn dat de kinderen worden ondergebracht bij het familielid dat u zelf het minst geschikt acht,
of dat ze uit elkaar worden gehaald.
In een testament kunt u zelf een voogd benoemen die voor uw minderjarige kinderen zorgt als u en uw partner zijn overleden. Doe dit uiteraard wel in overleg met de betrokkene.
6.HOE ZIT HET MET DE (FINANCIËLE) BESCHERMING VAN
MIJN PARTNER…
Als u getrouwd bent, een geregistreerd partnerschap bent aangegaan of een notariële samenlevingsoverkomst hebt, is de bescherming van uw partner bij uw overlijden redelijk goed geregeld. De langstlevende partner erft op grond van de wet álle bezittingen. De kinderen kunnen hun erfdeel pas opeisen als ook de tweede ouder is overleden.
Een bijzondere situatie kan zich voordoen als één van beide ouders hertrouwt. In de wet staat namelijk dat de kinderen dan medeeigendom kunnen claimen van goederen van de nalatenschap.
Veel mensen willen niet het risico lopen dat zij dan (een deel van) de eigendom van bijvoorbeeld het huis moeten afstaan. Zij lossen dit op door in een testament vast te leggen dat de kinderen hun erfdeel alléén kunnen opeisen als de langstlevende hertrouwt in algehele gemeenschap van goederen. Op deze manier wordt voorkomen dat de erfdelen van de kinderen ‘verdwijnen’ in die nieuwe gemeenschap van goederen, met het risico dat zij met lege handen staan als hun vader of moeder in dit nieuwe huwelijk als eerste overlijdt.
7.IS HET ALTIJD
LEUK EEN ERFENIS TE KRIJGEN?
Nee, het is niet altijd feest. In een nalatenschap zit vaak een positief vermogen, maar soms ook schuld. Als u de erfenis hebt geaccepteerd, krijgt u beide. Pas daar dus heel erg mee op. Soms weet u wellicht niet eens of de erflater schulden had.
U heeft drie opties. U kunt een erfenis weigeren. Dit heet verwerpen. U bent dan niet verantwoordelijk voor de nalatenschap en niet betrokken bij de afwikkeling ervan.
U ontvangt niets, maar u bent ook niet aansprakelijk voor schulden.
De tweede optie is dat u de erfenis zuiver aanvaardt. Dan krijgt u alle goederen en schulden van de overleden persoon.
Pas op: als u bezittingen van de overledene verkoopt of ‘even’ meeneemt, dan heeft u volgens de wet de erfenis zuiver aanvaard. Dat is ook het geval als u openstaande rekeningen betaalt. Wees hier dus heel voorzichtig mee; laat u eventueel adviseren door een notaris om te bepalen wat wel en wat niet kan.
Na het zuiver aanvaarden van de erfenis heeft u recht op alle bezittingen van de overledene. Maar u bent in principe ook aansprakelijk voor alle schulden. Zelfs als die schulden bij elkaar meer bedragen dan de bezittingen (negatieve nalatenschap). U moet dan met uw eigen vermogen de overgebleven schulden betalen. >>
U kunt het maar beter goed geregeld hebben!
Mocht er een moment komen waarop u zelf niet meer zorg kunt dragen voor uw hond en/of kat dan nemen wij in onze Seniorenclub de zorg voor uw huisdier(en) graag over. Wij bieden een totaal plaatje. Onze dierenambulances kunnen uw huisdier ophalen, seniorendieren kunnen een nieuw thuis vinden in ons Catshuys of in de Club en jongere dieren kunnen wij professioneel voor u herplaatsen. Dit alles kunt u vastleggen met ons en met uw notaris. U kunt Stichting Nationale Dierenzorg opnemen in uw testament om de zorg van uw huisdier(en) na uw overlijden over te nemen of als u onze stichting een warm hart toedraagt.
Bel voor een persoonlijke kennismaking met Inez de Ligt (Directeur) 070 5179 852
En dan is er nog een derde optie, die soms heel verstandig zal zijn: beneficiair aanvaarden Als u de erfenis beneficiair aanvaardt bent u niet aansprakelijk als er schulden zijn. Ook niet als u vermogen heeft. Dit heet ook wel: aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Maar u mag ook niets van de bezittingen hebben totdat zeker is dat alle schulden zijn betaald.
8. GOED, IK ACCEPTEER EEN ERFENIS… EN HOE DAN VERDER?
Zijn er meer erfgenamen, dan bent u samen verantwoordelijk voor het afwikkelen van de nalatenschap. Dat betekent niet dat u voortdurend samen op pad moet gaan. U kunt bijvoorbeeld één persoon een volmacht geven. Ook de notaris kan volmacht krijgen om namens de erfgenamen te handelen.
Een verklaring van erfrecht (uit te geven door de notaris) is niet verplicht, maar vaak wel nodig. Zonder die verklaring blijven bankrekeningen meestal geblokkeerd en is het lastig om bijvoorbeeld een partnerpensioen te krijgen. Het afwikkelen van een nalatenschap is een tijdrovende zaak, die vaak wel een jaar in beslag neemt. Zijn er conflicten tussen de erfgenamen, dan kan het nog veel langer duren.
De notarissenorganisatie KNB heeft een checklist gemaakt
van zaken waar u aan moet denken als u een erfenis moet afwikkelen. Deze is de bekijken via de QRcode.
Niet elke erfenis heeft een positief saldo
9. WIE MOET HOEVEEL AFREKENEN MET DE FISCUS NA MIJN OVERLIJDEN?
Bij nalaten is degene die ontvangt belastingplichtig. De hoogte van de belasting hangt vooral af van de relatie tussen de overledene en de ontvanger. Het principe is: hoe dichterbij, hoe lager de belasting. Afhankelijk van uw relatie tot uw erfgenamen gelden verschillende tarieven (10 tot 40 procent) en verschillende vrijstellingen. Stel, u hebt een echtgenoot en twee kinderen en u hebt geen testament laten maken. De wet bepaalt dan dat uw vermogen (geld en goederen) wordt toebedeeld aan uw echtgenoot (de langstlevende). Uw twee kinderen krijgen op hem of haar een vordering (elk van een derde van de nalatenschap), die pas opeisbaar is bij het overlijden van deze echtgenoot.
Het kan echter zijn dat nu al de erfbelasting om de hoek komt kijken. Partners hoeven alleen erfbelasting te betalen als zij meer erven dan de vrijstelling van 795.156 euro (bedrag in 2024). Als de langstlevende ouder alle bezittingen erft, krijgen de kinderen een geldvordering (een tegoedbon). Als die vorderingen hoger zijn dan de vrijstelling voor kinderen (25.187 euro, in 2024), dan moet meestal direct worden af
gerekend met de fiscus. Omdat de kinderen de erfenis nog niet uitbetaald hebben gekregen, moet de langstlevende deze erfbelasting betalen. Dit kan een ongewenste situatie zijn, bijvoorbeeld als er geen liquide middelen zijn omdat het hele vermogen in de woning zit.
10. KAN IK VIA EEN TESTAMENT DE ERFBELASTING BEPERKEN?
Dat kan soms goed. Met een testament kan de betaling van belasting, afhankelijk van een aantal persoonlijke factoren, worden verschoven naar het moment dat beide ouders zijn overleden. Bij een zogenoemd tweetrapstestament wordt de langstlevende partner tot enig erfgenaam benoemd. De kinderen krijgen dan geen vordering en ontvangen beide nalatenschappen als de tweede ouder is overleden en deze nog iets nalaat. Pas dan betalen zij erfbelasting, waarvoor twee vrijstellingen (want: twee erfenissen, van vader én moeder) gelden. De notaris kan u vertellen of een dergelijk testament voor u gunstig is. Daarnaast kunt u in een testament opnemen dat de geldvorderingen van uw kinderen opeisbaar worden op het moment dat de langstlevende langdurig wordt opgenomen in een verzorgingsinstelling. Wanneer de kinderen hun geldvorderingen opeisen, neemt het vermogen van de langstlevende af, waardoor de eigen bijdrage voor de Wet langdurige zorg (voorheen AWBZ) mogelijk lager wordt. >>
Soms zijn er vooral fiscale redenen om een testament te laten maken
11. HOE KAN IK ERVOOR
ZORGEN DAT MIJN KIN
DEREN ZO MIN MOGELIJK
ERFBELASTING BETALEN?
Het beste dat we kunnen zeggen, is: laat u hierover adviseren door een deskundige, bijvoorbeeld een notaris, een estate planner of een belastingadviseur. Het kan echter zeker verstandig zijn om bij leven al een deel van het vermogen weg te schenken. Wat u bij leven vrijgesteld schenkt, kan niet meer belast worden met erfbelasting. Door slim om te gaan met schenkingen kunt u het bedrag dat uiteindelijk bij de begunstigden terechtkomt substantieel verhogen. Dat geldt zeker bij wat grotere vermogens. Door de schenkingen te spreiden, kunt u maximaal profiteren van lagere tarieven en optimaal gebruikmaken van de vrijstellingen in het schenkingsrecht. Maar pas op: ook hier gelden beperkingen!
12. DIE ERFBELASTING
KAN VOOR ANDEREN
DAN NAASTE FAMILIE
BEHOORLIJK AANTIKKEN?
Zeker! Zoals gezegd is de fiscus het vriendelijkst voor partners. Dat wil zeggen: mensen die met elkaar gehuwd zijn, een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan of een notarieel samenlevingscontract hebben gesloten. Zij hoeven over de eerste 795.156 euro (bedrag in 2024) geen belasting te betalen en over het meerdere 10 procent. Wordt het belastbare bedrag hoger dan 152.368 euro (bedrag in 2024) dan moet over het meerdere 20 procent worden afgerekend met de fiscus. Het is de moeite waard om te
kijken hoe u die vrijstelling optimaal kunt benutten ten behoeve van de langstlevende partner in een testament. Kinderen vallen in hetzelfde belastingtarief (10 tot 20 procent) als partners. Hun vrijstelling is echter een stuk lager: 25.187 euro (bedrag 2024). Voor een kind met een beperking dat grotendeels door de overleden ouder onderhouden werd, is de vrijstelling overigens drie keer zo hoog. Voor ouders geldt een vrijstelling van 75.246 euro (bedrag 2024). Zij erven echter pas als er geen partner of kinderen zijn.
Voor alle overige partijen is de vrijstelling voor erfbelasting slechts 2.658 euro (bedrag 2024). De tarieven voor deze groep liggen aanzienlijk hoger (30 tot 40 procent).
13. DAN TOCH MAAR
SCHENKEN VÓÓRDAT IK ER STRAKS NIET MEER BEN?
Dat kan slim zijn, maar overleg dit met een deskundige (notaris, estate planner of uw belastingadviseur).
Over schenkingen moet immers ook belasting betaald worden. Er gelden echter vrijstellingen. De basisregels zijn: kinderen (ongeacht leeftijd) mogen jaarlijks 6.633 euro (bedrag 2024) belastingvrij ontvangen. Wie zijn twee kinderen tien jaar lang het
maximum schenkt, schuift dus zonder tussenkomst van de fiscus zomaar meer dan 130.000 euro door naar de volgende generatie. Daarnaast is het mogelijk om kinderen tussen 18 en 40 jaar eenmalig 31.813 euro (bedrag 2024) belastingvrij te schenken. Voor een dure studie van eenmalig 66.268 (bedrag 2024) aan kinderen worden geschonken.
14. IK HEB WELEENS GEHOOR VAN SCHENKEN OP PAPIER; IS DAT HANDIG VOOR MIJ?
Dat is moeilijk te zeggen, het ligt sterk aan uw persoonlijke situatie. Schenken op papier kan een handige methode zijn om te voorkomen dat kinderen in de toekomst veel erfbelasting moeten betalen en u als ouder het geld niet contant hebt liggen (maar het in een woning ‘zit’). Door een toezegging te doen van schenking wordt op papier een schuld aan het kind gecreëerd, terwijl de ouder over het vermogen kan blijven beschikken. Over die schuld moet de ouder wel elk jaar rente (nu 6 procent) betalen. Voorwaarde is bovendien dat de schenking op papier via de notaris gaat. Door ‘papieren’ schenkingen kan een ouder een forse schuld opbouwen bij een kind. Let op: de schenker moet de rente jaarlijks daadwerkelijk aan het kind betalen (dus bij een schuld van 100.000 euro is dat dus jaarlijks 6.000 euro). Heeft de schenker de rente over één of meer jaren niet betaald, dan moet het kind over het hele geschonken bedrag alsnog erfbelasting betalen. >>
15. IS DE FISCUS
VRIENDELIJKER VOOR
GOEDE DOELEN DAN
VOOR MIJN FAMILIE?
In zekere zin wel. Goede doelen hoeven geen schenk en erfbelasting te betalen. Dat wil zeggen: goede doelen met de status van algemeen nut beogende instelling (ANBI). Met andere woorden: wat u geeft of nalaat, komt ook echt volledig ten goede aan het doel. Hebben we het over een erfenis, dan moet het goede doel wel met name genoemd worden in het testament. Het is handig om bij de Belastingdienst (www.belastingdienst. nl) even te checken of het doel dat u in gedachten hebt inderdaad nog steeds de ANBIstatus heeft. Dat verandert nog weleens.
Ook sociaal belang behartigende instellingen (SBBI’s) hoeven geen erf en schenkbelasting af te dragen. SBBI’s zijn geen goede doelen, maar organisaties die een bepaalde maatschappelijke waarde hebben, zoals zangkoren, buurtverenigingen, hobbyclubs en dergelijke. Ook goed om even te checken.
16. IS EEN GIFT AAN EEN GOED DOEL VOOR
MIJZELF FISCAAL
AANTREKKELIJK?
Als u bij leven een bedrag schenkt aan een goed doel, dan kunt u deze gift onder voorwaarden aftrekken van de inkomsten of vennootschapsbelasting.
Een van die voorwaarden is dat de instelling die de gift ontvangt bij de Belastingdienst geregistreerd staat als ANBI (of als ‘culturele ANBI’, waarover straks nog wat meer). Giften aan SBBI’s zijn niet fiscaal
aftrekbaar. Wél aftrekbaar zijn giften aan een ‘Steunstichting SBBI’. Dit zijn speciale stichtingen die worden opgericht om geld op te halen voor bijvoorbeeld een jubileumfeest. Een andere voorwaarde is dat u de gift vrijwillig doet en dat u er niets voor terugkrijgt. Als u dus bij een patiëntenvereniging een speciaal kookboek koopt of als u een lot koopt in een loterij, dan zijn dit geen aftrekbare giften.
17. HOE GROOT IS MIJN FISCALE VOORDEEL BIJ
SCHENKINGEN AAN EEN GOED DOEL?
Er zijn voor de Belastingdienst twee soort schenkingen aan goede doelen.
De eerste is de eenmalige schenking. Een geschonken bedrag is pas aftrekbaar wanneer het meer is dan 1 procent van het belastbaar inkomen (met een minimum van 60 euro). Schenkingen in één kalenderjaar mogen bij elkaar worden opgeteld en de totale aftrekbare schenking is maximaal 10 procent van het inkomen.
De tweede categorie is die van de periodieke schenking. Dan geeft u minimaal vijf jaar achtereen (minimaal eens per jaar) aan hetzelfde goede doel. Het leuke daarvan is dat dan de hele gift aftrekbaar is; er geldt dus geen drempel. Een voorwaarde is dat u de periodieke gift laat vastleggen in een notariële akte of (ondershandse) schenkingsovereenkomst. Een model daarvoor
is te vinden op de website van de Belastingdienst of bij veel goede doelen verkrijgbaar.
18. IK HOORDE DAT HET FISCALE VOORDEEL NOG GROTER KAN ZIJN VOOR WIE SCHENKT AAN EEN CULTURELE INSTELLING. KLOPT DAT?
Dat is juist. De overheid wil op die manier de cultuur in Nederland stimuleren. Als u een gift doet aan een culturele instelling (met een ANBIstatus), mag u voor het berekenen van de aftrek deze gift verhogen met 25 procent. Voor deze verhoging geldt een maximum van 1.250 euro. Het maakt hierbij niet uit of u een gewone gift doet of een periodieke gift, of beide. Voor gewone giften geldt wel het drempelbedrag. De verhoging die u krijgt voor de gift telt niet mee voor de berekening van uw maximum voor gewone giften.
Bij een gift van bijvoorbeeld 2.000 euro mag dus 2.500 euro als aftrekpost worden opgevoerd.
Of een instelling een culturele ANBI is, kunt u nagaan via de website van de Belastingdienst. Let op: kerken en kerkelijke instellingen zijn géén culturele ANBI’s.
Meer toegankelijke informatie over de mogelijkheden van een testament is te vinden op de website www.notaris.nl (van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie KNB). <<
De bedragen die in dit artikel worden genoemd (vrijstellingen) gelden voor het belastingjaar 2024 en zullen in 2025 in het algemeen iets hoger zijn. Kijk hiervoor op de website van de Belastingdienst.
Ondersteunt u ook onderzoek ter voorkoming van Astma en COPD in de toekomst?
Door uw steun kunt u onderzoek naar longziekten mede mogelijk maken. Dat kunt u doen door middel van een gift (die onder bepaalde voorwaarden belastingvrij kan zijn), door middel van een legaat of door Stichting Astma Bestrijding als erfgenaam aan te wijzen.
Uw giften kunt u overmaken naar rekeningnummer NL54 GILL 0265 9532 00 (InsingerGilissen Bankiers N.V.)
t.n.v. Stichting Astma Bestrijding te ‘s-Gravenhage.
"Dierenleed en met name het berenleed door menselijk handelen hebben we altijd vreselijk gevonden We hebben veel gereisd en daar hebben we veel nare dingen gezien.
Beren in veel te kleine kooien alleen maar om toeristen te trekken Niks aan om zo’n beer in verschrikkelijke omstandigheden te zien Het liefste zouden we ze ter plekke zelf redden, maar dat gaat natuurlijk niet
Bears in Mind kan dat gelukkig wel! Het voelt enorm waardevol om er zo’n goed doel mee te kunnen steunen "
wILT U MEER WETEN?
Aarzel dan niet om contact op te nemen!
www bearsinmind org Stichting Bears in Mind Het Berenbos Grebbeweg 111 3911 AV Rhenen 0317-650220
uw gift op: NL26TRIO 025 4692 664 Wordt enorm gewaardeerd!
www.astmabestrijding.nl
In Ouwehands Dierenpark Rhenen
KvK: 41186102
RSIN: 805428124
V ER ME EN L! ZA
Waarom verzamelen we postzegels, sigarenbandjes of bijvoorbeeld koffiemolens? Een verlangen naar vroeger? Iets nalaten aan het nageslacht? We portretteren drie verzamelaars. Bijvoorbeeld Jeannette Zwinkels (63) met haar vele koffiemolens.
Tekst Peter Boorsma Fotografie Marcel Molle
JEANNETTE ZWINKELS EN HAAR KOFFIEMOLENS
‘Mijn man Corne en ik hebben meer dan duizend koffiemolens. We hebben er zoveel, dat het steeds moeilijker wordt om molens te vinden die we nog niet hebben. Laatst hebben we op een veiling nog wel de collectie van een verzamelaar uit Limburg binnengehaald. Daarin zaten heel bijzondere exemplaren, onder meer uit Rusland. Een oude dame met een verzameling koffiepotten uit Flevoland nam zelf contact op. Zij wilde dat haar collectie bij elkaar zou blijven.
Dat verzamelen is begonnen in 1988, toen mijn moeder een oude koffiemolen wilde wegdoen. Ik vond dat zonde en heb hem mee naar huis genomen. Ik kreeg nog een molen en nog één. Er kwamen er steeds meer bij: eerst schootkoffiemolens, later ook wandmolens. Op een gegeven moment stond het hele huis vol: in de schuur, in de bijkeuken, in de hal… overal.
De boerderij waar we wonen, hebben we speciaal gekocht vanwege de grote schuur: we wilden een ruimte hebben om de koffiemolens tentoon te stellen. ‘De Koffieleut’ noemen we de schuur, omdat bezoekers hier ook een kopje koffie kunnen drinken. De boerderij staat langs een fietsroute en veel toeristen stappen hier af.
Voor mij is er niet één molen die er uitspringt, misschien vind ik de serie van het Franse merk Peugeot wel de mooiste. Ook de geschiedenis kan een object bijzonder maken. Zo was er een restaurantje in de haven van Oost Voorne, dat in de oorlog is verwoest door een bombardement. Via familie is de koffiemolen uit dat restaurant bij ons gekomen. Die is trouwens niet helemaal intact. Maar restaureren doen we niet. Ook beschadigingen zijn onderdeel van de geschiedenis.
Ik doe wel eens wat weg, maar niet vaak. Oude spullen geven warmte. Het is ook een vorm van ‘kneuterigheid’; niet alles hoeft nieuw. In onze huiskamer is alleen de televisie ‘modern’.
Ik hoop dat onze verzameling bij elkaar blijft. Mijn schoondochter houdt van oude dingen, misschien dat zij ermee doorgaat.’
Het grootste deel van de collectie van Jeannette Zwinkels is te zien in De Koffieleut in Rockanje, gedurende de zomermaanden geopend op de dinsdagen donderdagmiddag en de laatste zaterdag van de maand.
Zie: https://dekoffieleut.com/
Stappenplan:
wat moet eerst en wat kan later?
dierbare overlijdt: wat nu?
Iemand in uw nabije omgeving komt te overlijden. Dan breekt er een verdrietige tijd aan. Tegelijk moet u als nabestaande veel regelen. Eerst de uitvaart, daarna de afwikkeling van de nalatenschap. Hoe pak je het aan? Een stappenplan.
Tekst Dorine van Kesteren | Beeld iStock
De
notaris kan altijd nagaan of er ooit een testament is gemaakt
1: REGEL DE UITVAART
Het begint met het regelen van de uitvaart. ‘Soms heeft de overledene zijn wensen rond begraven, cremeren, kerk, muziek, toespraken en bloemen opgeschreven in een testament of brief. Of heeft hij deze verteld aan de nabestaanden’, zegt Caroline Gieskes, kandidaatnotaris bij Verhees Notarissen in Katwijk.
Een begrafenis of crematie kost zo enkele duizenden euro’s. Veel mensen hebben hiervoor een verzekering afgesloten. Is dat niet zo, dan moeten deze kosten in principe worden betaald uit de nalatenschap. Zit er daar niet voldoende geld in? Dan moet de nabestaande die de opdracht voor de uitvaart heeft getekend, de nota van de begrafenisondernemer betalen.
2: ZOEK UIT OF ER EEN TESTAMENT
IS
Heeft de overledene een testament opgesteld? Dan staat daarin wie de erfgenamen zijn en wat ze erven. Als er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn en welk deel ze krijgen. In eerste instantie zijn dit de echtgenoot en de kinderen. Laat de overledene geen echtgenoot of (klein)kinderen achter, dan erven ouders, broers en zusters. Zijn die er ook niet, dan komen verdere familieleden in beeld.
Heeft de overledene geen testament laten opstellen? En was hij getrouwd of geregistreerd partner en heeft hij één
of meer kinderen? Dan staat er een basisregel in de wet: de wettelijke verdeling. Dit houdt in dat de langstlevende ouder enig eigenaar wordt van alle bezittingen en schulden. De kinderen krijgen een nietopeisbare geldvordering, een soort tegoedbon. Zij moeten wachten op hun erfdeel totdat ook de tweede ouder is overleden.
Weet u niet of er een testament is, dan kan de notaris dit nagaan in het Centraal Testamentenregister (CTR). Dat is een landelijk register, waarin een notaris in Groningen kan zien of er ooit in NoordBrabant een testament is opgesteld. U kunt ook zelf schriftelijk informeren bij het CTR.
3: INFORMEER OF EEN VERKLARING VAN ERFRECHT NODIG IS Banken, hypotheek en pensioenverstrekkers en verzekeraars vragen vaak om een zogeheten verklaring van erfrecht. Voor zo’n verklaring moet u naar de notaris. Die stelt een akte op waarin staat wie is overleden, wie de erfgenamen zijn en wie mogen beslissen over de afwikkeling van de nalatenschap.
Gieskes: ‘Het komt voor dat de bank de rekening van de overledene blokkeert. Er kan dan niets meer van worden afgeschreven. Sommige banken doen dit bij en/ofrekeningen, andere alleen bij rekeningen op naam van de overledene en weer andere laten het afhangen van het saldo. >>
Met uw nalatenschap draagt u bij aan een wereld zonder epilepsie
Epilepsie kan iedereen overkomen, in elke fase van het leven. Soms is er een aanwijsbare oorzaak, zoals een ongeluk of hersenbloeding, maar vaak ontbreekt een duidelijke aanleiding. In Nederland ervaren 200.000 mensen direct de impact van epilepsie en ruim een miljoen mensen kennen een dierbare met deze aandoening. Voor hen is elke dag een uitdaging, vol onzekerheid en angst.
EpilepsieNL zet zich in voor deze mensen en werkt toe naar een toekomst zonder epilepsie. Door baanbrekend onderzoek van onder andere dr. Eva Brilstra en dr. Floor Jansen naar vroege herkenning en inzicht in ernstige vormen zoals het Dravetsyndroom, streven we ernaar om uiteindelijk genezing van epilepsie mogelijk te maken. Met uw nalatenschap maakt u blijvend verschil en draagt u bij aan een betere wereld voor de volgende generaties. Helpt u mee aan een toekomst zonder epilepsie?
Vraag de brochure over nalaten aan
epilepsie.nl/brochure-nalaten
Voor meer informatie, neem contact op met Anita Beunder 030 634 40 63 anita@epilepsie.nl epilepsie.nl/nalaten
Welk Erkend Goed Doel past bij jouw idealen?
Kijk in het register op CBF.nl
dr. Floor Jansen en dr. Eva Brilstra
De bankrekening wordt pas weer vrijgegeven als de bank een verklaring van erfrecht heeft gezien.’
Voor de verklaring van erfrecht controleert de notaris in het CTR of er een testament is (zie stap 2) en checkt in de Basisregistratie Personen de gegevens van de erfgenamen. ‘Bij dit onderzoek komen soms verrassingen boven water, zoals een eerder huwelijk van de overledene of een extra kind, soms zelfs tot verrassing van de langstlevende echtgenoot en de kinderen. Dit zijn wel uitzonderlijke gevallen, hoor.’
4: CHECK OF ER EEN EXECUTEUR IS
Uitvaart, administratie, belasting, allerlei formaliteiten: erfgenamen moet veel regelen. Het komt voor dat de overledene in het testament een persoon heeft benoemd die hierbij de leiding heeft. Een executeur heeft van de overledene het vertrouwen gekregen om de nalatenschap namens de erfgenamen netjes af te wikkelen. Vaak is dit de echtgenoot of een kind maar soms ook een accountant of zakenpartner. Het is ook mogelijk dat de overledene een begrafenisexecuteur heeft aangewezen: die regelt alleen de begrafenis of crematie.
De aangewezen executeur is vrij om “nee” te zeggen tegen deze taak. Als hij het wel wil doen, dan kan de notaris een verklaring van executele opstellen: een notariële akte waarmee de executeur kan aantonen dat hij executeur is en dus bevoegd is namens de erfgenamen op te treden, bijvoorbeeld bij banken en
verzekeringsmaatschappijen.
De executeur brengt de bezittingen en schulden van de overledene in kaart en maakt een boedelbeschrijving (zie ook stap 6). Hij zegt abonnementen op en komt in actie als er bezittingen zijn die snel in waarde kunnen dalen, zoals aandelen. Zijn taak is ook om de laatste aangifte voor de inkomstenbelasting en de aangifte voor de erfbelasting te doen. De executeur is met zijn eigen geld aansprakelijk voor de erfbelasting. Gieskes: ‘De executeur doet er verstandig aan om hiervoor geld te reserveren op de bankrekening van de overledene. Dit geldt overigens ook voor erfbelasting over verzwegen buitenlandse bezittingen, zoals bijvoorbeeld een bankrekening in Zwitserland.’
De executeur betaalt verder de openstaande rekeningen van de overledene en stelt na afloop een afrekening op, waarop de erfgenamen de uitgaven en inkomsten kunnen controleren. Tussentijds houdt hij de erfgenamen op de hoogte van de voortgang.
5: KIES:
AANVAARDEN, VERWERPEN OF BENEFICIAIR AANVAARDEN?
Erfgenamen kunnen kiezen of en hoe zij een erfenis aanvaarden. Bij “zuivere aanvaarding” erft u alle bezittingen en schulden: de lusten én de lasten. Gieskes: ‘Dit kan ingrijpende financiële gevolgen hebben. Want laat de overledene meer schulden dan bezittingen achter, dan moeten de erfgenamen die schulden uit hun eigen vermogen betalen. Zuiver aanvaarden doe je door bij >>
DO’S EN DON’TS
Do’s:
Zijn er meerdere erfgenamen? Overleg goed met elkaar. Wijs één of twee personen aan die het regelwerk op zich nemen.
Laat u adviseren door een notaris. Ook als u de hele nalatenschap zelf wilt afwikkelen, is het handig om eerst een afspraak te maken. Goed geïnformeerd neemt u de beste beslissingen.
Don’ts:
Ruzie maken. Het verlies is al ingrijpend genoeg zonder bijkomend gedoe. En ook als alles soepel loopt, duurt de afwikkeling van een nalatenschap zomaar een jaar. Bij conflicten kan het járen duren.
Zomaar bezittingen weggooien of op Marktplaats zetten als u nog niet weet of de nalatenschap positief is en of u eigenlijk wel erfgenaam wilt zijn.
Wees voorzichtig met
het aanvaarden
van een erfenis...
de notaris een verklaring van aanvaarding te tekenen. Maar door je handelingen kun je ook een erfenis “per ongeluk” zuiver aanvaarden. Bijvoorbeeld door de pinpas van de overledene te gebruiken of spullen uit de nalatenschap te verkopen. Wees hier voorzichtig mee. Want heb je een erfenis eenmaal zuiver aanvaard, dan kun je niet meer terug.’
De voorzichtige route is die van de beneficiaire aanvaarding. Dan aanvaardt de erfgenaam de erfenis onder voorbehoud, namelijk alleen als het saldo van de bezittingen en de schulden positief uitpakt. ‘Ken je het vermogen van de overledene niet of vermoed je dat de nalatenschap vooral uit schulden bestaat, dan is het beter om het zekere voor het onzekere te nemen. Beneficiair aanvaarden is wel iets meer werk voor de erfgenamen. Dit vindt plaats bij de recht
bank (kosten: 155 euro) en de nalatenschap moet volgens bepaalde regels worden afgewikkeld. Deze procedure heet ‘vereffening’ en is vergelijkbaar met een faillissement.’
De erfenis verwerpen, is de derde optie. Een erfgenaam doet dan volledig afstand van de erfenis. Hij heeft dan nergens recht op – ook niet op persoonlijke spulletjes. ‘Verwerp je en heb je een kind, dan wordt dat in jouw plaats als erfgenaam aangemerkt. Het kind zal de erfenis dan eveneens moeten verwerpen. Is het kind in kwestie minderjarig, dan is hiervoor toestemming van de kantonrechter nodig.’
6: BRENG DE BEZITTINGEN EN SCHULDEN IN KAART
Het is aan de erfgenamen of de executeur (zie stap 4) om de bezittingen en schulden zorgvuldig in kaart te brengen.
Denk aan een koophuis, bankrekeningen en beleggingen. Check de bankafschriften voor abonnementsgelden en verzekeringspremies die worden afgeschreven. Informeer bij de bank of de overledene (hypothecaire) leningen had en bij het Bureau Krediet Registratie of er schulden zijn.
‘Meestal begint een executeur of erfgenaam bij de persoonlijke administratie’, zegt Gieskes. ‘Als die niet op orde is, dat kan dit een behoorlijk tijdrovende klus zijn. Een executeur mag spullen verkopen uit de nalatenschap om eventuele schulden te voldoen. Als er geen executeur is, dan is dit de taak van de erfgenamen samen. Zijn alle belastingen betaald? Zijn alle schulden voldaan? Dan is het tijd om de spullen en het geld op de bankrekening te verdelen onder de erfgenamen.’ <<
WANNEER VERSCHIJNT DE NOTARIS OP HET TONEEL?
Veel mensen denken dat de notaris een testament officieel opent of dat hij bij de erfgenamen op bezoek gaat om het testament voor te lezen. Maar dat is alleen zo in films. Vóór het overlijden stelt de notaris het testament op, maar na het overlijden komt hij niet automatisch in actie. Toch is het verstandig om hoe dan ook even contact op te nemen. Want wat de notaris voor u kan doen:
• Controleren of er een testament en executeur is;
• Adviseren of en hoe u de erfenis moet aanvaarden;
• De procedure bij beneficiair aanvaarden of verwerpen begeleiden;
• De verklaring van erfrecht opstellen;
• De executeur helpen bij het opstellen van de boedelbeschrijving en de eindafrekening;
• Als de eerste ouder overlijdt: een notariële akte opmaken waarin de kindsdelen worden vastgelegd. Dit is van belang bij een eventuele echtscheiding van de kinderen, omdat zij dan
weten welk bedrag ze niet hoeven te delen met hun ex. Ook als er lange tijd zit tussen het overlijden van de eerste en de tweede ouder, kan dit handig zijn. Want dan is duidelijk welke bedragen – de kindsdelen – moeten worden afgetrokken van het vermogen van de langstlevende voordat dit wordt verdeeld;
• De verklaring van erfrecht laten inschrijven bij het Kadaster, zodat de gezamenlijke koopwoning op naam van de langstlevende echtgenoot komt te staan;
• De aangifte erfbelasting doen. Zeker als er in het testament regelingen staan om erfbelasting te besparen, is het verstandig de gevolgen hiervan te bespreken met de notaris voordat de aangifte naar de Belastingdienst gaat.
De kosten hangen af van het aantal uren dat de notaris voor u werkt. Hoe ingewikkelder de nalatenschap en de familiesituatie, hoe meer uren.
Heeft u oog voor haar toekomst?
Lizzy heeft de pech dat ze al op jonge leeftijd ernstig bijziend is. Met het risico dat ze later zelfs blind wordt.
Daar legt het Oogfonds zich niet bij neer. Wij geloven in een toekomst waarin iedereen kan blijven zien waar hij of zij van houdt. Hiervoor is wetenschappelijk oogonderzoek onmisbaar.
Vroeger werden mensen met staar niet behandeld. Ze zagen hun leven door een waas en legden zich daar bij neer. Maar dankzij de wetenschap is er een operatieve behandeling gekomen die steeds verder is ver jnd. Met als gevolg dat staar tegenwoordig geen invloed meer heeft op iemands toekomstperspectief. Een fantastisch resultaat dat we graag willen bereiken voor meer oogziektes. Denk aan maculadegeneratie of glaucoom.
Heeft u oog voor de toekomst en steunt u wetenschappelijk oogonderzoek? Ontdek wat u kunt betekenen voor het Oogfonds via een belastingvrije schenking of nalatenschap bijvoorbeeld. In ons gratis magazine leest u er meer over.
Gratis magazine
Vraag ons gratis magazine aan over schenken en nalaten via oogfonds.nl/magazine of bel Cindy Letschert: 06 82 06 73 46.
Blijf zien waar je van houdt
STAP
Het zijn tijdcapsules. Een flink aantal woningen in Nederland is sinds de bouw nauwelijks veranderd. Ook het interieur bleef grotendeels intact. Je stapt er over de drempel en meteen ben je tientallen of honderden jaren terug in de tijd.
Tekst Roel Smit | Fotografie Arjan Bronkhorst/Hendrick de Keyser Monumenten
De buitenkant van het huis J.P. Coenstraat 80 in Hilversum is niet bijzonder. Een gewoon rijtjeshuis uit de jaren vijftig van de vorige eeuw. Behalve dan dat de indeling en de kleurstelling van de kozijnen nog net zo zijn als in 1955. Het interieur van nummer 80 is wel bijzonder, want waar de hele straat binnen in huis ongeveer alles heeft veranderd wat veranderd kon worden, is hier de tijd stil blijven staan.
Dit was de woning van Ton en Nel Sloëtjes, die ze ooit kochten voor 16.000 gulden. Beiden waren van de generatie: wat je koopt, gaat een leven lang mee. Niets weggooien, maar met liefde repareren zo lang het maar enigszins mogelijk is. Dus staat de eetkamerset van 1955 (destijds aangeschaft voor 1.085 gulden) nog op dezelfde plek, evenals het bankstel (waarvoor 895 gulden werd betaald). Eigenlijk forse prijzen, als je het omrekent naar onze tijd.
Ton en Nel Sloëtjes hielden een gedetailleerde administratie bij; van hun inkomsten en uitgaven, maar ook van de cadeaus die ze kregen. En ze waren zuinig op hun spullen. Zo weten we dat van de 105 huwelijkscadeaus die ze in 1955
mochten ontvangen, er nog 60 in het huis te vinden zijn. Daarnaast een overvloed aan (christelijke) boeken, kinderspeelgoed, een Caltex garage, een driewieler, dinky toys en de telefoonklapper bij de zwarte, bakelieten telefoon aan de muur in de gang. De oudersslaapkamer, met de zwart wit foto’s aan de muur, ziet eruit alsof Ton en Nel die ochtend hun bed nog hebben opgemaakt.
Dat alles in Huis Sloëtjes zo bewaard is gebleven, is bijzonder. Nel Sloëtjes overleed in 1988, Ton twintig jaar later. Hun enige zoon Henk verkocht het huis niet, maar besloot het te houden zoals het ooit was geweest en hij onderhield het tot zijn eigen dood in 2021. Toen liet hij het na aan de Vereniging Hendrick de Keyser Monumenten, met als wens dat alles in stand gehouden zou worden en dat een breed publiek (opnieuw) zou kunnen kennismaken met het dagelijks leven, zeventig jaar geleden.
En die hernieuwde kennismaking kan confronterend en voor sommigen zelfs wel een beetje emotioneel zijn. Binnenstappen in een tijd die je je levendig herinnert en die niet meer terug zal keren. Want alles is vergankelijk, alles gaat voorbij.
In een levenstestament legt u vast wie uw financiële, persoonlijke en medische zaken gaat regelen als u dat zelf (tijdelijk) niet meer kunt. Bijvoorbeeld door een ongeval of ziekte. De populariteit van deze notariële akte groeit, maar nog lang niet iedereen stelt er een op. En dan kan het zomaar te laat zijn. Kijk maar naar deze zes voorbeelden uit de praktijk.
1. ONZE WONING WORDT
TE GROOT, MAAR IK KAN
DEZE NIET VERKOPEN
Stel, uw partner wordt dement en verhuist naar een zorginstelling. U wilt kleiner gaan wonen en de echtelijke woning verkopen. Omdat jullie samen eigenaar zijn, is ook de handtekening van uw partner nodig. Maar die is wilsonbekwaam, zoals dat in juridische termen heet. Dat betekent dat iemand de gevolgen van zijn beslissingen niet meer overziet, waar
door eventuele rechtshandelingen – zoals de verkoop van een woning – niet geldig zijn. Wat nu?
‘Dan moet je naar de rechter om het vermogen van je partner onder bewind te laten stellen en jouzelf of een ander familielid als bewindvoerder te laten benoemen. Dat is mogelijk als mensen hun financiële zaken niet meer zelf kunnen regelen’, zegt Laura van KempenCremers,
interimkandidaatnotaris en jurist bij Centrum Erfrecht in Oisterwijk.
Zo’n procedure kost een hoop tijd – een paar maanden is niets. Ook is het maar de vraag of de persoon die u in gedachten heeft bewindvoerder wordt; uiteindelijk maakt de rechter een eigen afweging. Verder heeft de bewindvoerder voor iedere transactie boven de 2.000 euro toestemming van de rechter nodig. Logisch vanuit de gedachte dat er geen acties
Tja, jammer dat er geen levenstestament was 6 VOORBEELDEN: WAT ER DAN FOUT KAN GAAN…
mogen plaatsvinden die uw partner benadelen, maar zelfstandig de woning verkopen, is er dus niet bij. En er is ook nog eens een taxatierapport nodig. ‘Met een levenstestament hoeft dit allemaal niet, omdat je daarin vastlegt wie er namens jou je huis mag verkopen.’
2. IK MAG GEEN GELD SCHENKEN AAN MIJN (KLEIN)KINDEREN
U wordt op enig moment dement en komt in een zorginstelling terecht. Uw vermogen staat al een tijdje onder bewind. Na de verkoop van uw woning staat er aanzienlijk meer geld op uw bankrekening dan u nodig heeft voor uw eigen verzorging. Zou u dan wil
len dat het vermogen al deels geschonken kan worden aan kinderen of kleinkinderen?
Dat wordt lastig.
Van KempenCremers: ‘Om als bewindvoerder schenkingen te mogen doen, is toestemming van de rechter nodig. Maar die wordt niet vaak gegeven: schenkingen worden in principe niet in het belang geacht van de persoon die onder bewind staat. Er wordt alleen weleens een uitzondering gemaakt als er al een aantoonbare traditie van schenkingen was vóórdat het bewind inging.’
In een levenstestament kunt u vastleggen dat de vertrouwenspersoon schenkingen mag doen, aan wie en hoeveel. Zo zit u zelf achter het stuur. Niet alleen als het gaat om schenkingen, maar om uw hele financiële handel en wandel. Weinig mensen realiseren zich dat de eigen regie bij het alternatief –bewind – een stuk kleiner is, ziet Van KempenCremers in haar praktijk. ‘Een verzoek tot bewind is een procedure bij de rechtbank, je moet worden
Met een levenstestament blijft u zelf aan het stuur zitten
Tekst Dorine van Kesteren Beeld iStock
Cultuur als erfenis
Als cultuur en natuur u lief zijn, kunt u er ook na leven aan bijdragen met uw nalatenschap.
Het Cultuurfonds begeleidt en adviseert bij het organiseren van cultuur als erfenis.
Ga naar www.cultuurfonds.nl/nalaten voor meer informatie of om de brochure Cultuur als erfenis aan te vragen.
WAT GAAT U STRAKS STEUNEN?
Wie mag straks uw bankrekening beheren? En wie ontfermt zich verder over u?
gehoord, de bewindvoerder >> moet jaarlijks rekening en verantwoording afleggen (een kasboek bijhouden, in het slechtste geval tot en met de bonnetjes aan toe) en bij hogere uitgaven moet de rechter altijd eerst toestemming geven. Dat is niet niks.’
3. MIJN OUDE MOEDER
GEEFT INEENS TE VEEL
GELD UIT – EN IK KAN
NIKS DOEN
Uw alleenstaande moeder wordt wat minder scherp en gaat steeds nonchalanter met haar geld om. U ziet soms onverklaarbare afschrijvingen en geldopnames. U wilt de limiet op haar bankrekening beperken, maar de bank geeft niet thuis. Zulke beslissingen mag alleen de persoon op wiens naam de rekening staat – uw moeder dus – nemen.
‘Dan moet je met je moeder naar de bank voor een bankvolmacht’, zegt Kika HamVan Herpen, kandidaatnotaris bij Hoffspoor Notarissen in Rosmalen. ‘In zo’n volmacht wordt geregeld dat jij namens je moeder de bankrekening mag beheren. Maar bankmedewerkers zijn niet getraind om wilsonbekwaamheid of kwade bedoelingen te herkennen. Zij verwijzen mensen dan vaak naar de notaris voor een levenstestament.’
De notaris zal de wilsbekwaamheid toetsen en bij twijfel het oordeel van een onafhankelijke arts vragen. Concludeert de arts dat er geen (volledige) wilsbekwaamheid is? Dan kan de notaris geen levenstestament meer opstellen en moet er bewind worden
aangevraagd. ‘Het is dus heel belangrijk om tijdig – als je nog wilsbekwaam bent – een levenstestament te maken.’
In dit geval had u daarin kunnen opnemen dat u – of een van uw broers of zussen – ook bevoegd bent om over de bankrekening te beschikken. ‘Dan was het een fluittje van een cent geweest om de limiet aan te passen, er minder geld op te zetten en het risico op financieel misbruik te verkleinen.’ Banken nemen geen genoegen met een handgeschreven briefje waarin uw moeder u als financieel
vertrouwenspersoon aanwijst. ‘Zij willen zéker weten dat iemand een volmacht heeft gekregen. Daarom vragen ze om een notarieel levenstestament.’
4. IK HEB GEEN
KINDEREN EN WEET NIET
WIE MIJ GAAT HELPEN
U heeft geen kinderen – of ruzie met uw kinderen –, maar heeft wel hulp nodig bij het organiseren van uw leven. Wanneer u geen levenstestament hebt, moet u maar afwachten wie er zich over u ontfermt. Anders had u zelf iemand kunnen aanwijzen die namens u rekeningen >>
Het levenstestament: wat en hoe?
Een levenstestament is waardevol als u zeker wilt stellen dat bepaalde zaken goed worden geregeld als u dit zelf niet meer kunt. Dat kunnen financiële kwesties zijn rond een eigen woning, vermogen of persoonsgebonden budget. Maar ook persoonlijke zaken, zoals opname in een verpleeghuis of de zorg voor een huisdier. Misschien wilt u uw medische wensen wel op papier zetten. Of bent u ondernemer en wilt u instructies geven voor uw bedrijf.
Het is verstandig een levenstestament te maken als u nog gezond bent; het is de voorbereiding op een situatie waarin u iets overkomt, een soort verzekering voor een risico dat zich mogelijk ooit voordoet. U wijst een vertrouwenspersoon aan die dan in uw naam mag handelen. Ook legt u uw voornaamste wensen vast. Daardoor weet de vertrouwenspersoon wat u wel en niet wilt in bepaalde omstandigheden. Meestal gaat het om twee volmachten: een financiële volmacht en een voor persoonlijke en medische aangelegenheden.
U moet voor het levenstestament naar de notaris. Alles is dan officieel vastgelegd en de afspraken hebben rechtskracht. U beslist zelf wat er in het levenstestament wordt opgenomen. Banken en andere instanties accepteren alleen een volmacht die door een notaris is opgesteld. Bovendien controleert de notaris meteen of u wilsbekwaam bent en uit vrije wil handelt. Zo kan hierover achteraf geen discussie ontstaan. De notaris schrijft het levenstestament ook in een landelijk register in, zodat bekend is dat u er een heeft. Meer weten? Kijk op notaris.nl.
Ondernemingen kunnen stuurloos worden zonder levenstestament
mag betalen, uw huis mag verkopen, schenkingen aan anderen mag doen of over uw gezondheid mag beslissen.
Er is vast wel iemand in de buurt die dit voor me kan doen? Dat is een vergissing. Het is voor bereidwillige mensen in de omgeving nog moeilijker dan voor kinderen om zich om u te bekommeren.
‘Zij hebben geen enkele officiële bevoegdheid om zaken te regelen’, zegt Kika Hamvan Herpen. ‘Ook hebben ze meestal geen toegang tot wachtwoorden en email.’ Een levenstestament biedt de kans om alle praktische informatie op een rij te zetten: overzichten van verzekeringspolissen, bankrekeningen en inlogcodes. Altijd handig, maar zeker voor vertrouwenspersonen die op grotere afstand staan.
5. IK KAN NIET ZELF BEPALEN WIE ER BESLIST OVER MIJN GEZONDHEID
Wie beslist er over medische behandelingen als u dat zelf niet meer kunt? Wie krijgt inzage in uw medisch dossier? Wie mag indicaties aanvragen voor verpleging, dagbesteding of hulpmiddelen? Wie mag de zorgverzekering wijzigen? Dit kunt u allemaal vastleggen in een levenstestament. Doet u dit niet, dan moet er bij de kantonrechter een mentor worden benoemd. Dat is iemand die uw immateriële belangen behartigt. Ook hierbij geldt weer dat dit niet de persoon hoeft te worden die u had gewenst.
Overigens heeft gezondheid ook een financiële kant. Denk
bijvoorbeeld aan de vraag wie uw PGBbudget mag uitgeven – zorgaanbieders gaan niet in zee met informele vertegenwoordigers – en of er kosten mogen worden gemaakt om langer thuis te blijven wonen. ‘Mag er een traplift worden aangelegd? Of mogen andere noodzakelijke verbouwingen gedaan worden? Dat kun je heel specifiek opnemen in het levenstestament’, zegt Van KempenCremers.
6. MIJN ONDERNEMING WORDT STUURLOOS
U bent ondernemer, loopt hersenletsel op na een ongeval en bent van de een op de andere dag niet meer in staat om uw bedrijf te leiden. Als er geen levenstestament is, dan is niet duidelijk hoe het verder moet. Zijn er medebestuurders in een vof of bv? Dan kunnen zij wel even vooruit, maar volgens de vennootschapsakte of statuten zijn er ook beslissingen die jullie samen móeten nemen. En dan lopen ze vast.
In een levenstestament kunt u opschrijven wie de dagelijkse leiding krijgt als u (tijdelijk) uit de roulatie bent en welke strategie er moet worden gevolgd. Wie mag beslissingen nemen, welke belangrijke besluiten mogen niet genomen worden – bijvoorbeeld boven een bepaald bedrag – en aan wie moet de vertrouwenspersoon verantwoording afleggen? HamVan Herpen: ‘Een levenstestament waarborgt de continuïteit van het bedrijf. Dat is zeker van belang als een gezin afhankelijk is van de geldstroom uit de onderneming.’<<
HOE PAKT U HET AAN? VIER TIPS
Stel uzelf van tevoren de volgende vragen: Wie wil ik als vertrouwenspersoon? Wat gaat hij of zij voor mij doen? Hoe ver reikt de volmacht? Hoe ga ik het toezicht regelen; moet de vertrouwenspersoon verantwoording afleggen? Wanneer gaat het levenstestament in: onmiddellijk na ondertekening of pas als een medisch specialist heeft vastgesteld dat ik geen beslissingen meer kan nemen?
Check regelmatig of het levenstestament nog wel actueel is. Want het leven verandert en uw wensen misschien ook. Uiteindelijk is het levenstestament een momentopname.
Informeer uw vertrouwenspersoon over zijn of haar taak. Het komt in de praktijk verbazingwekkend vaak voor dat mensen er niet van op de hoogte zijn.
Ga in gesprek met uw vertrouwenspersoon om uw voorkeuren en instructies in te kleuren. Wat wilt u concreet, bijvoorbeeld als het gaat om reanimatie, schenkingen aan goede doelen en de verkoop van de koopwoning? In het levenstestament worden deze wensen namelijk niet altijd heel gedetailleerd toegelicht.
WAT ZOU U WILLEN MEEGEVEN AAN VOLGENDE GENERATIES?
Het Allard Pierson beheert de erfgoedcollecties van de Universiteit van Amsterdam. 10.000 jaar wereldwijde cultuurhistorie komt hier samen.
Het is een levendig instituut. In ons monumentale gebouwencomplex aan de Amsterdamse Oude Turfmarkt wordt onderzocht en onderwezen. Besproken en ontdekt. En heel veel gedeeld. Met prachtige tentoonstellingen in ons museum. Rondleidingen en lezingen.
Ook de collecties zelf zijn continu in beweging.
We onderhouden en restaureren. En we vullen aan. Iedere dag komen er oude en nieuwe stukken bij. Zo kunnen nog vele generaties na ons ontdekken waar wij nu het meest van genieten.
U speelt daarbij een belangrijke rol: door vriend te worden, te schenken of het Allard Pierson op te nemen in uw testament, kunt u ons heel gericht ondersteunen. U helpt dan niet alleen de collecties te behouden, maar laat ook een duidelijke boodschap achter. U laat zien wat u belangrijk vindt. Wat u wilt meegeven aan later.
Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken, dan kunt u contact opnemen met Erika Happe via 0651222619 en e.happe @uva.nl. Meer informatie vindt u ook op allardpierson.nl/steun.
DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE REDDING MAATSCHAPPIJ (KNRM): AL 200 JAAR ONZE REDDER OP ZEE
In roeiboten en slechts tegen het bulderende water beschermd door provisorische reddingsvesten, trachtten stoere mannen 200 jaar geleden opvarenden te behoeden voor een wisse verdrinkingsdood. Het was het begin van het roemruchte verhaal van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM). Een verhaal dat tot op de dag van vandaag voortleeft, dankzij de steun van gulle gevers.
Dit jaar bestaat de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) tweehonderd jaar. Sinds 1824 staan vrijwilligers dag en nacht klaar om hulp te bieden bij calamiteiten op zee en de grote binnenwateren. Wat de Redding Maatschappij zo bijzonder maakt, is dat de organisatie deze belangrijke maatschappelijke taak uitvoert zònder overheidssteun. Net als toen draait de KNRM volledig op donaties.
In de jaren vòòr 1824 kwamen reddingsacties weinig voor. Op sommige plekken trotseerden moedige kustbewoners met roeiboten een woeste zee als een schip strandde. Vaak liep het niet goed af. Zo verdronken in oktober 1824 zes redders
en twee opvarenden bij een scheepsramp voor de kust van Huisduinen, nabij Den Helder. Vijf Amsterdamse notabelen richtten toen op 11 november 1824 een reddingmaatschappij op: de Noord en ZuidHollandsche ReddingMaatschappij (NZHRM). Op 20 november werd in Rotterdam de ZuidHollandsche Maatschappij tot Redding van Schipbreukelingen (ZHMRS) gesticht. Vanaf toen stonden op twintig plaatsen langs de kust roeireddingboten klaar. In 1991 fuseerden de inmiddels ‘koninklijke’ KNZHRM en KZHMRS tot de KNRM.
Zelfrichtende reddingboot
In al die jaren verbeterde het materieel. De roeireddingboten worden tussen 1895 en 1953
vervangen door motorboten. Zijn het aanvankelijk paarden die de boten het water in trekken, later gebeurt dat met hulp van tractoren. Een belangrijke innovatie is er in 1927. Reddingbootschipper Mees Toxopeus en scheepsbouwer Niestern ontwerpen de zelfrichtende stalen motorreddingboot: de Insulinde. Deze boot draait vanzelf weer rechtop, als hij omslaat. Het is een wereldprimeur. De kantelproef die in Delfzijl wordt gedemonstreerd, trekt veel bekijks. Tegenwoordig zijn alle 75 reddingboten van de KNRMvloot zelfrichtend.
Redders aan de wal
Twee eeuwen later heeft de KNRM 45 reddingstations en bestaat de vloot uit snelle
“Onze zoon leeft voort via deze reddingboot”
“Onze zoon leeft voort via deze reddingboot”
“Onze zoon leeft voort via deze reddingboot”
Het gezin Wijsenbeek had een gezamenlijke passie: zeilen. Maar toen ze terugkwamen van een zeilwedstrijd, gebeurde er iets verschrikkelijks: ze werden aangereden en dit ongeluk werd hun tienerzoon Nikolaas fataal ...
Het gezin Wijsenbeek had een gezamenlijke passie: zeilen. Maar toen ze terugkwamen van een zeilwedstrijd, gebeurde er iets verschrikkelijks: ze werden aangereden en dit ongeluk werd hun tienerzoon Nikolaas fataal ...
Met jaarlijks 2.500 reddingsacties vervult de KNRM een belangrijke publieke taak zonder overheidssteun
“De schenking was in de eerste plaats bedoeld als In Memoriam, maar het heeft ons ook veel positiefs gebracht”, aldus moeder Hetty. “Onze zoon leeft voort via deze reddingboot.”
Het gezin Wijsenbeek had een gezamenlijke passie: zeilen. Maar toen ze terugkwamen van een zeilwedstrijd, gebeurde er iets verschrikkelijks: ze werden aangereden en dit ongeluk werd hun tienerzoon Nikolaas fataal ...
“Het was het begin van een inktzwarte periode”, vertelt vader André. Het water bood het getroffen gezin troost. “We waren al heel lang donateur van de KNRM. En het leek ons een prachtig idee om een stap verder te gaan en een reddingboot te schenken.” Die boot, de Nikolaas Wijsenbeek, kwam er in 2009.
“Het was het begin van een inktzwarte periode”, vertelt vader André. Het water bood het getroffen gezin troost. “We waren al heel lang donateur van de KNRM. En het leek ons een prachtig idee om een stap verder te gaan en een reddingboot te schenken.” Die boot, de Nikolaas Wijsenbeek, kwam er in 2009.
André en Hetty zijn ‘gewone’ mensen die buitengewone dingen doen voor de KNRM. Hun verhaal staat in het boek ‘Wie goed doet ...’. Een eerbetoon aan mensen die ons werk op een bijzondere manier steunen. Dat is hard nodig, want de KNRM is een goed doel dat volledig afhankelijk is van donaties.
KONINKLIJKE NEDERLANDSE REDDING MAATSCHAPPIJ
“Het was het begin van een inktzwarte periode”, vertelt vader André. Het water bood het getroffen gezin troost. “We waren al heel lang donateur van de KNRM. En het leek ons een prachtig idee om een stap verder te gaan en een reddingboot te schenken.” Die boot, de Nikolaas Wijsenbeek, kwam er in 2009.
reddingboten. Wat in die tweehonderd jaar onveranderd bleef, zijn de drie pijlers waarop de KNRM is gefundeerd. Wie hulp nodig heeft, krijgt dat kosteloos. En, net als in 1824 draait de organisatie op vrijwilligers. Ook is de KNRM nog steeds afhankelijk van giften. Ruim 130.000 donateurs, ook wel Redders aan de wal genoemd, steunen de Redding Maatschappij. Uit liefde voor de nautische wereld of uit bewondering voor de vrijwillige redders die 24/7 paraat staan en levensreddende acties uitvoeren. Veel mensen vinden het daarnaast indrukwekkend hoe de KNRM een belangrijke overheidstaak vervult zònder overheidssteun.
BIJZONDERE LEVENSVERHALEN
Een deel van de donateurs neemt de KNRM op in het testament. Gaat het om een groot bedrag waarvan een reddingboot of boothuis gebouwd kan worden, dan betrekt de KNRM de schenker of nabestaanden bij het bouwproces en de doop. Traditiegetrouw mag de schenker van een reddingboot of boothuis ook de naam bepalen. Het verklaart waarom bijna alle 75 reddingboten zijn vernoemd naar de geldgever of een overleden dierbare. Achter al deze namen schuilen bijzondere verhalen, die zijn opgetekend in het boek ‘Wie goed doet…’. U kunt dit boek gratis aanvragen via www.knrm.nl/boek of door te bellen naar: 0255 54 84 54.
MEER WETEN OVER SCHENKEN OF NALATEN?
“De schenking was in de eerste maar het heeft ons ook veel “Onze zoon leeft voort via deze
“De schenking maar het heeft “Onze zoon leeft André en Hetty doen voor de Een eerbetoon steunen. Dat volledig afhankelijk
André en Hetty zijn ‘gewone’ doen voor de KNRM. Hun verhaal Een eerbetoon aan mensen steunen. Dat is hard nodig, want volledig afhankelijk is van donaties.
KONINKLIJKE NEDERLANDSE REDDING MAATSCHAPPIJ
BESTEL VANDAAG NOG GRATIS
HET INSPIRERENDE VERHALENBOEK
VIA WWW.KNRM.NL/BOEK of telefonisch via het nummer 0255 54 84 54.
WWW.KNRM.NL/BOEK of telefonisch via het
HELPEN
Behoefte aan een persoonlijk gesprek over schenken en nalaten?
Meer weten over de financiële en fiscale aspecten? Neem contact op met onze specialisten Cora Bartels en Cees Prins. Zij kunnen u persoonlijk en geheel vrijblijvend informeren. Bel naar 0255-548454.
Wilt u meer weten over de mogelijkheden om de KNRM te helpen dit mooie en levensreddende werk ook in de toekomst te kunnen blijven doen?
of telefonisch via het nummer 0255
Behoefte aan een persoonlijk gesprek over schenken en Meer weten over de financiële en fiscale aspecten? Neem Cora Bartels en Cees Prins. Zij kunnen u persoonlijk en Bel naar 0255-548454.
Neem dan contact op met onze specialisten op gebied van schenken en nalaten, Cees Prins en Cora Bartels. Zij geven u graag persoonlijk antwoord en toelichting op uw vragen. Beiden zijn bereikbaar via 0255 54 84 54 of per email: c.prins@knrm.nl of c.bartels@knrm.nl
Behoefte aan een persoonlijk gesprek over schenken en nalaten? Meer weten over de financiële en fiscale aspecten? Neem contact op Cora Bartels en Cees Prins. Zij kunnen u persoonlijk en geheel vrijblijvend
Bel naar 0255-548454.
VERTEL EENS OVER UW TESTAMENT
Waarom nemen mensen een goed doel op in hun testament? Hoe hebben ze hun keuze bepaald? En wat zegt die keuze over henzelf? Twee portretten van gewone Nederlanders die het graag vertellen.
Tekst Barbara Schilperoort Fotografie Marcel Molle
Dieren
zijn intelligent, hebben emoties en kunnen communiceren’ ‘ WENDY GALES
Wendy Gales (51), werkzaam op het gebied van administratie en advies, voormalig eigenaar van ‘Times Past’. Ze benoemt in haar testament de stichting Wakker Dier, een onafhankelijke organisatie die campagne voert voor een dierwaardig leven voor alle dieren in de veehouderij.
‘M
ijn moeder hielp mee in de egelopvang vlakbij ons huis. Wanneer er weesegeltjes waren binnengebracht, kwam ze een paar keer per nacht haar bed uit om ze de fles te geven. Dat vond ze heel gewoon. We aten geregeld vegetarisch. En natuurlijk hadden we huisdieren.’ Zo ontstond als vanzelf haar grote liefde voor dieren. En haar meeleven met dierenleed.
‘Dieren zijn intelligent, hebben emoties, kunnen communiceren. Eindelijk wordt daarover steeds meer bekend. En ken je die onderzoeken naar de manier waarop bomen via hun wortelstelsel met elkaar communiceren, elkaar helpen te overleven? Van dit alles zijn we veel te weinig doordrongen. Wij mensen hebben de capaciteit om een betere wereld te creëren, maar doen het tegenovergestelde. Het is veel makkelijker om je af te sluiten voor wat dieren – en natuur wordt aangedaan. Hier vlakbij zijn een paar slachterijen gevestigd. Eén daarvan kwam in het nieuws vanwege de wantoestanden. Vrachtwagens rijden af en aan, volgeladen met dieren op weg naar hun einde.’ Hun lot emotioneert haar zichtbaar. Vandaar dat ze vele goede dierendoelen steunt en Wakker Dier in haar testament heeft opgenomen.
Ze woont aan de rand van een Veluws dorp, samen met haar katten. Opvallende huisgenoten zijn mensgrote poppen die zo uit de geschiedenis lijken gestapt. Naast de voordeur prijkt een Don Quichotte, ridder van de droevige figuur. In de woonkamer zit een laat 18 e eeuwse dichter aan een secretaire, een pennenveer in zijn hand. ‘Uit fascinatie voor Middeleeuwse kastelen, tikte ik ooit een harnas op de kop, samen met een partij historische kostuums. Ik zocht er etalagepoppen bij. Samen met een vriendin die prachtige kleding kon naaien, kleedden we tientallen figuren aan. Musea, eigenaren van landhuizen en kastelen hadden interesse. Onze poppen verlevendigden hun interieurs, deden het verleden herleven.’
Times Past doopte ze haar geesteskind. Tegenwicht voor haar cijferwerk als boekhouder en administrateur. En, wie weet, als tegenwicht voor het dierenleed in de wereld om haar heen?
VERTEL EENS OVER UW TESTAMENT
Omzien naar elkaar, dat sprak altijd vanzelf’
Hans (87) en Janneke Matser (86) benoemen Save the Children in hun testament. Het echtpaar Matser ontving in 2023 een koninklijke onderscheiding als waardering voor hun beider inzet en vrijwilligerswerk.
Uit de oorlogsjaren van hun vroegste jeugd herinneren ze zich die gezamenlijke buurtgenoot met zijn koffer op de hoek van de straat. Hij werd opgehaald, kwam nooit terug. Marcherende soldaten op het Haagse Notenplein. Al waren ze nog zo klein, het bleef ze bij. Maar ze herinneren zich óók dat je anderen liet delen in wat je had.
‘Omzien naar elkaar, mensen helpen waar je kunt. Zo zijn wij beiden opgevoed. Dat sprak vanzelf. We groeiden op in het besef dat we deel uitmaken van een groter geheel. Binnen onze kerkelijke gemeenschap overheerste het saamhorigheidsgevoel.’
Dit alles maakt dat ze zich inzetten voor anderen in hun omgeving. Zo was Hans (akoesticus van beroep) ruim 55 jaar vaste organist bij de drie PKN kerken in hun Zuid Hollandse woonplaats en pianobegeleider van het lokale mannenkoor. Janneke is al vanaf haar vijftiende betrokken bij de Kinderkerk, waar kinderen terecht kunnen wanneer hun ouders naar de preek luisteren. Ze schreef voor de lokale krant. Gaf Engelse les aan volwassenen. Samen helpen ze vluchtelingen. Enzovoort. Vakanties en andere afspraken werden om het rooster van verplichtingen heen gepland.
Ruim dertig jaar geleden ging Janneke met de VUT. ‘Op mijn eerste vrije dag zag ik in de krant een advertentie van Save the Children . Voor vertaalwerk werd een vrijwilliger gevraagd met kennis van de Engelse taal en kantoorervaring. Ik reageerde meteen. Want ik heb Engels gestudeerd en werkte jarenlang op een Amerikaans kantoor.’ Zo raakte ze betrokken bij de organisatie die wereldwijd opkomt voor de rechten van het kind. Voor hun huwelijksfeesten vroegen ze donaties in plaats van cadeaus. Dat vond iedereen de normaalste zaak van de wereld. Want ieder wist van haar vrijwilligerswerk en haar gedrevenheid.
Zo’n tien jaar geleden stelden ze hun testament op. Inmiddels hebben ze daarin ook Save the Children opgenomen. ‘Zo laten we niet alleen na aan onze drie zonen, maar ook aan al die andere kinderen. Omdat we ook naar anderen moeten omzien.’
Leven is ook doorgeven
Wilt u ook na uw leven van betekenis zijn voor de natuur in Fryslân ? Door It Fryske Gea als begunstigde in uw testament op te nemen, beschermt u de Friese natuur voor later.
Over de mogelijkheden adviseren wij u graag persoonlijk. Ook is er een gratis brochure over nalaten beschikbaar. Voor contact met ons secretariaat bel 0512 – 381448.
Help ons de bijzondere Zuiderzeecultuur te bewaren én door te geven aan toekomstige generaties! Neem het Zuiderzeemuseum op in uw testament.
MEER WETEN?
Scan de QR-code of kijk op zuiderzeemuseum.nl/nl/schenken-en-nalaten
Of neem contact op met Caecilia van Stigt caecilia.van.stigt@zuiderzeemuseum.nl of 06 10 675 860
1. BEPAAL HET GEWENSTE DOEL
Bij het maken van een keuze kan de digitale Geefwijzer (een samenwerking van het Kenniscentrum Filantropie en het magazine Goed Geregeld!) een hulpmiddel zijn (zie www.goedgeregeldmagazine.nl ). Hierop presenteren zich ruim 7.000 goede doelen. Aan de hand van scores kunt u hier vaststellen hoe transparant een doel is, hoe professioneel de organisatie in elkaar zit en wat voor activiteiten ze onderneemt. U kunt ook eenvoudig nagaan welke goede doelen zich met een bepaald thema bezighouden. Voor wie zich even snel wil oriënteren is achter in dit magazine een ‘Supplement voor gulle gevers’ opgenomen, waarin een groot aantal goede doelen zich presenteert.
2. KIES EEN ERKENDE ORGANISATIE
Van belang is na te gaan of een goed doel de status heeft van Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Alleen in dat geval komt het volledige bedrag dat u wilt nalaten ook echt bij het goede doel terecht, zonder dat de fiscus meeprofiteert. Heeft de Belastingdienst een goed doel niet erkend, dan valt het voor de erfbelasting onder ‘overige erfgenamen’ en kan de erfbelasting oplopen tot bijna 40 procent.
3. BEPAAL WELK DEEL VAN DE ERFENIS
NAAR EEN GOED DOEL GAAT
Dat kan op twee manieren: door het goede doel aan te wijzen als erfgenaam (wellicht samen met anderen) of door het goede doel een legaat toe te wijzen. Zo’n legaat kan een geldbedrag zijn, maar bijvoorbeeld ook een huis of een schilderij. Benoemt u een goed doel tot erfgenaam, dan heeft het daarmee recht op een deel van de totale nalatenschap (dus het geheel van bezittingen en schulden). Een goed doel zal de erfenis alleen aanvaarden onder de voorwaarde (benificiair) dat de bezittingen groter zijn dan de schulden.
4. VERGEET UW KINDEREN NIET
Wie kinderen heeft, kan niet zijn hele vermogen nalaten aan een goed doel. Eigen kinderen (of kleinkinderen in hun plaats als een kind is overleden) hebben altijd recht op een
Een goed doel in uw testament: hoe kiest u dat?
U geeft weleens iets aan een goed doel. Misschien zelfs regelmatig. Maar staat er ook een goed doel in uw testament? En hoe zou u een keuze kunnen maken? We geven 7 praktische tips.
zoge heten legitieme portie, zelfs als ze onterfd zijn. Die portie is een vordering in de vorm van een geldbedrag ter grootte van de helft van wat een kind zou krijgen als het niet onterfd was.
5. BESPREEK UW WENSEN MET FAMILIE EN VRIENDEN
Het kan vervelend zijn als erfgenamen na uw dood tot de ontdekking komen dat u een goed doel heeft opgenomen in uw testament. Soms leidt dat zelfs tot gerechtelijke procedures waarbij erfgenamen een testament aanvechten en zeggen dat de erflater het heeft laten opstellen toen hij dement (en dus wilsonbekwaam) was. Praat daarom over uw voornemen met familie en vrienden.
6. GA NAAR DE NOTARIS
Vergeet niet uw wensen in een testament vast te laten leggen bij de notaris. Het is de enige manier om iets na te laten aan een goed doel en ervoor te zorgen dat uw nalatenschap niet volgens de wettelijke regels van het erfrecht wordt verdeeld over kinderen, kleinkinderen, ouders et cetera.
Hoewel niet verplicht, kan het verstandig zijn een executeur in uw testament te benoemen. Deze persoon wikkelt na uw overlijden uw nalatenschap af. Vraag deze persoon vooraf of hij of zij daadwerkelijk de taken van het executeurschap wil en kan uitvoeren. Dat mag namelijk altijd geweigerd worden.
7. INFORMEER HET GOEDE DOEL
U bent uiteraard niet verplicht om het goede doel op de hoogte te stellen, maar een goed doel hoort graag als het in uw testament is opgenomen. Als dit bekend is, kan het goede doel u nog meer betrekken bij activiteiten. Contact opnemen met het goede doel is ook belangrijk als u in uw testament een speciale bestemming van uw nalatenschap heeft opgenomen, als u bijvoorbeeld wilt dat het geld wordt besteed aan de bestrijding van een bepaalde ziekte, de opvang van een bepaald type dieren et cetera. Het goede doel kan u dan vertellen of dit mogelijk is.<<
V ER ME EN L! ZA
Tekst Peter Boorsma Fotografie Marcel Molle
Waarom verzamelen we postzegels, sigarenbandjes of bijvoorbeeld spullen die herinneren aan Elvis Presley? Een verlangen naar vroeger? Iets nalaten aan het nageslacht? We portretteren drie verzamelaars. Bijvoorbeeld Geert Smeding (56) met zijn fascinatie voor de Amerikaanse jaren vijftig.
GEERT SMEDING EN DE ‘FABULOUS FIFTIES’
‘Mijn passie voor de Amerikaanse jaren vijftig begon al op de lagere school. In de klas was ik de enige die foto’s van Elvis op mijn schooltas had. Maar waar die fascinatie vandaan kwam, weet ik niet.
Ik heb al veel media aandacht gehad. Ik heb in lokale dagbladen gestaan en ben gefilmd voor verschillende tv programma’s, waaronder Binnenstebuiten. Recent stond er een groot verhaal in Truckstar over mijn klassieke vijftiger jaren vrachtwagen; een stoere Chevrolet die ik gebruik voor het wegbrengen van de vis. Al die media aandacht is goed voor mijn bedrijf, een visrokerij in IJmuiden. Dat is uiteindelijk je brood.
Mijn fascinatie ligt niet alleen bij Elvis, maar bij de Amerikaanse jaren vijftig in het algemeen. Er waren veel goede Rock ‘n Roll zangers, maar van Elvis zijn de meeste spullen gemaakt en is het meeste van te koop. Er zijn hele beurzen aan gewijd. Achter mijn bedrijf heb ik een American diner nagebouwd, helemaal in de stijl van de jaren vijftig. Leren bankjes, een glimmende bar, jukeboxen, geëmailleerde reclameborden, neonlichten en replica gouden platen van Elvis – het is een echt retro paradijs.
Daarnaast heb ik iets met oude Amerikaanse auto’s. Veertien jaar lang reed ik – net als Elvis – rond in een roze Cadillac. Daarna kocht ik een Buick, die ik opknapte en weer doorverkocht. Tegenwoordig rijd ik in een Chevrolet Bel Air. Maar de Chevy vrachtwagen is toch mijn grote trots. Die verkoop ik nooit.
Ik ga niet meer naar beurzen; tegenwoordig breng ik mijn weekenden rustig door op mijn boot. Je wordt ouder en je interesses veranderen. Vroeger organiseerden we feesten in de diner met wel vijftig man. Maar dat trek ik niet meer.
Ik denk niet na over wat er na mijn dood met mijn collectie gebeurt. Ze zullen er wel een goede bestemming voor vinden. De jeugd heeft weinig interesse. Oude auto’s vinden ze wel mooi, maar ze weten niet hoe ze die moeten onderhouden. Misschien vindt de jukebox nog een nieuwe eigenaar.’
Een huis in het buitenland nalaten…
en dan?
Het aantal Nederlanders met een huis in het buitenland groeit. Vooral Spanje en Frankrijk zijn favoriet. Maar lang niet iedereen staat stil bij de gevolgen van buitenlands bezit voor de nalatenschap. Welk regels gelden er dan? Is een Nederlands (levens)testament wel geldig? Zeven dingen om op te letten. Tekst Dorine van Kesteren / Beeld iStock
1. VOOR NEDERLANDERS GELDT HET NEDERLANDSE RECHT. OF TOCH NIET?
Het Nederlandse erfrecht is uniek in de wereld. De wet kent weinig dwingende bepalingen, zodat wij veel vrijheid hebben om onze nalatenschap in een testament op onze eigen manier te regelen. Verder is het mogelijk om de langstlevende partner de touwtjes in handen te geven. Ook als er kinderen zijn. In Frankrijk en Spanje zijn de rechten van de kinderen veel sterker (zie punt 3). Dan kan het zomaar zijn dat zij medeeigenaar worden van uw vakantiewoning. Geeft u de voorkeur aan ons eigen systeem? Dan moet u zorgen dat het Nederlandse erfrecht van toepassing is op uw nalatenschap.
Regelt u niets, dan geldt volgens de Europese Erfrechtverordening het recht van het land waar de erflater op het moment van overlijden zijn of haar gewone verblijfplaats had. Hierbij gaat het er niet om waar u ingeschreven staat, maar waar u uw sociale en maatschappelijke leven had. Pensionado’s en andere
Nederlanders die een deel van het jaar in Frankrijk of Spanje wonen, doen er dus verstandig aan om in hun testament expliciet te kiezen voor het Nederlandse erfrecht.
‘Dit is ook mijn advies aan Nederlanders die slechts af en toe in hun tweede huis verblijven. Want de rechtskeuze voor Nederland maakt niet alleen het Nederlandse recht van toepassing, maar ook een Nederlandse notaris bevoegd om het testament af te wikkelen. En de ervaring leert dat wij wat pragmatischer te werk gaan dan onze Franse collega’s’, zegt kandidaatnotaris Mireille Bosscher, die werkt bij Ohmann Notariaat in Wassenaar en in Den Haag een adviespraktijk heeft in Frans notarieel en fiscaal recht. Overigens kunt u alleen kiezen voor het land waarvan u de nationaliteit heeft.
2. EEN FRANSE OF SPAANSE NOTARIS UW TESTAMENT LATEN OPSTELLEN – GOED IDEE? Als u heeft gekozen voor het Nederlandse erfrecht, dan moeten de formuleringen in uw testament naadloos >>
Iedereen een thuis. U heeft de sleutel. sleutel.
Je eigen vaste plek, met je eigen spulletjes. Ruimte om jezelf te zijn, te mogen zijn. Dát maakt van een huis een thuis. En dat is een onmisbare zekerheid in het leven. In ons land zijn er helaas meer dan 1 miljoen mensen die juist dat moeten missen. Daar kunt u met uw huis iets aan doen. Door uw huis na te laten aan Kansfonds als u er straks niet meer bent.
Kansfonds biedt sterke - en vaak verrassend simpele - oplossingen voor complexe problemen. En we zetten een vliegwiel op wat werkt. Zo weten we mensen een thuis te geven. Help ons thuisgeven. Laat uw huis (of een gedeelte daarvan) na aan Kansfonds. Kijk op www.kansfonds.nl/nalaten of bel (035) 624 96 51 en vraag het gratis boekje Wat is thuis aan.
Wat is thuis? Lees de inspirerende verhalen en overdenkingen. Een thuis lijkt zo vanzelfsprekend, je zou bijna vergeten hoe belangrijk het is. Totdat je de verhalen leest van mensen die geen thuis hebben. Hoe leven zij? Hoe houden zij hoop? En wat betekent Kansfonds voor hen? Vraag het gratis boekje Wat is thuis aan.
Pas op: Nederlandse regels gelden niet vanzelf over de grens
aansluiten bij de Nederlandse wet. Laat dat dus opstellen in Nederland, benadrukt notaris Judy Tromp van notariskantoor Hak & Rein Vos in Lelystad en Marbella. Zij adviseert Nederlanders die in Spanje wonen of daar een huis hebben. ‘Het testament en de Nederlandse wet zijn ons domein. Juridisch inhoudelijk is na een overlijden de Europese verklaring van Erfrecht – waarin staat wie de erfgenamen zijn en welk erfrecht van toepassing is – het enige dat de Spaanse notaris hoeft te lezen.’
Bosscher benadrukt dat een Nederlands testament soms ‘naar de Franse situatie’ moet worden toegeschreven. ‘Ook al is een Nederlandse notaris door de rechtskeuze bevoegd om het testament uit te voeren, de Franse notaris is nog steeds nodig. Bijvoorbeeld om de tenaamstelling van de Franse woning na overlijden te wijzigen in het Kadaster. De afwikkeling van ingewikkelde Nederlandse testamenten verloopt niet altijd vlekkeloos in Frankrijk. Denk aan constructies waarbij de langstlevende partner een erfdeel van 1 procent krijgt, maar 100 procent van de goederen in volle eigendom. Of dat iemand het recht op vruchtgebruik krijgt van de woning, maar die wel mag verkopen. Zulke mogelijkheden kent het Franse recht niet. Door een goed testament te maken dat rekening houdt met Franse onzekerheden, kun je nare verrassingen voorkomen.’
3. O JEE, DE LANGST
LEVENDE STAAT IN DE KOU
Erfrecht is bij uitstek een rechtsgebied dat gekleurd
wordt door de waarden en gebruiken in een land. Het is geen geheim dat Nederland op dit vlak vrij vooruitstrevend is. Bij ons wordt de langstlevende zoveel mogelijk beschermd. In Frankrijk en Spanje daarentegen gaan de kinderen voor. Tromp: ‘In een groot deel van Spanje – alle zeventien comunidades hebben hun eigen erf(belasting)wetten – komt in beginsel twee derde van de nalatenschap toe aan de kinderen. Zij kunnen hun legitieme portie ook direct opeisen in goederen. Als het gaat om een tweede woning, worden zij daar dan dus medeeigenaar van.’ Bosscher: ‘Ook in het Franse recht wordt de langstlevende geen enig eigenaar of eigenaresse van de Franse woning.’
kinderen willen dit geld niet hebben, maar andere zeggen: kom maar op. Ook hier is de oplossing: ga niet te ver, houd zoveel mogelijk letterlijk het Nederlandse erfrecht aan voor het deel van het testament dat betrekking heeft op de Franse woning. Voor de bezittingen in Nederland kun je je meer vrijheid veroorloven.’
Dit betekent dat Nederlandse testamenten die in deze landen worden uitgevoerd, nadere toelichting vergen. ‘Ik zorg voor een heel goede uitleg, in het Spaans, dat de kinderen naar Nederlands recht moeten wachten, geen goederen kunnen opeisen en alleen een vordering in geld hebben die pas opeisbaar is als de langstlevende overlijdt’, zegt Tromp. ‘Zeker notarissen die weinig ervaring hebben met internationale nalatenschappen vinden het lastig dat de rechtspositie van de kinderen zo anders is’, vult Bosscher aan.
Onterving van kinderen vinden ze ook een vreemd concept. Bosscher: ‘Franse notarissen weigeren weleens om dat uit te voeren. Dan ontstaat de nare situatie dat een kind bijvoorbeeld de Franse legitieme portie krijgt, die veel hoger is dan de onze. Sommige
Heeft een echtpaar geen kinderen, dan kunnen ook de ouders van de overledene voor de Franse of Spaanse wet erfgenaam zijn. ‘Het gevolg is dat de Franse vakantiewoning eigendom wordt van de langstlevende en zijn of haar schoonouders. In Nederland is dit ondenkbaar’, zegt Bosscher. Tromp: ‘Ik maak het in de praktijk helaas mee: Nederlandse stellen die in Spanje wonen, niets geregeld, geen testament, een van de twee overlijdt en de schoonouders zijn erfgenamen. Een drama, in alle opzichten.’
4. TOCH MAAR
TROUWEN?
In ons eigen land stelt de Belastingdienst mensen die een notarieel samenlevingscontract hebben of langer dan vijf jaar samenwonen, gelijk aan echtgenoten. Dan krijg je dus dezelfde fiscale vrijstellingen voor de erfbelasting. In Spanje en Frankrijk heeft de langstlevende samenwonende partner echter geen enkele erfrechtelijke positie. Tromp: ‘Al woon je twintig jaar samen, je wordt in de meeste comunidades gezien als vreemde. En dan betaal je in sommige comunidades tot 68 procent erfbelasting.’ Bosscher: ‘Samenwoners met een notarieel samenlevingscontract vallen in >>
Mireille Bosscher
Judy Tromp
Frankrijk in het hoogste successierechttarief van 60 procent. Samenwonende eigenaren van een Franse vakantiewoning gaan soms spontaan trouwen als ik dit vertel.’ Let op: in tegenstelling tot in Nederland is ook een geregistreerd partner in Frankrijk geen erfgenaam; het is dan nodig om een testament te maken waarin u elkaar aanwijst als erfgenaam.
5. LEVENSTESTAMENT?
GEEN GARANTIE
In Nederland worden massaal levenstestamenten opgesteld. Daarin legt u vast wie uw financiële, medische en persoonlijke zaken zal regelen als u dit zelf niet meer kunt. Deze vertrouwenspersoon of vertegenwoordiger is dan bevoegd om namens u te handelen. Op deze manier kunt u voorkomen dat uw kinderen naar de rechter moeten om uw vermogen onder bewind te laten stellen.
Maar: Spaanse en Franse notarissen en instanties accepteren zo’n Nederlands levenstestament vaak niet. Bosscher geeft het voorbeeld van een zoon die namens zijn dementerende moeder het Franse vakantiehuis wilde verkopen. ‘De koop werd gesloten, maar bij de ondertekening van de koopakte in Frankrijk werd tot zijn verbijstering het levenstestament niet erkend. Simpelweg omdat de woning en koopsom er niet specifiek in omschreven stonden. Er zat dus niets anders op dan alsnog naar de Nederlandse rechter te gaan om de moeder onder bewind te laten stellen, met alle vertraging van dien.’
Tromp stelt voor haar cliënten een levenstestament op, maar
Houd in Zuid-Europa ook rekening met de bureaucratie
voor hun Spaanse bezit een aparte, tweetalige algemene volmacht naar Spaans model. ‘Die bij wilsonbekwaamheid ook daadwerkelijk gebruikt kan worden. Anders moet je voor bewind naar de Spaanse rechter. En als je denkt dat zo’n procedure in Nederland al lang duurt, dan ken je de Spaanse rechtspraak nog niet.’
6. REKEN SLIM AF MET DE FISCUS
Als iemand in Nederland woont op het moment van zijn overlijden en een vakantiehuis heeft in Frankrijk of Spanje, dan moeten de erfgenamen het huis in beide landen aangeven voor de erfbelasting. Dit is alleen anders als de erflater meer dan tien jaar elders woonde en was uitgeschreven in Nederland. Bij dubbele belastingheffing wordt wel een vermindering toegepast in Nederland.
In Spanje wordt een langstlevendentestament uitgelegd alsof er maar één erfgenaam is, waardoor ook maar één fiscale vrijstelling geldt. ‘Dan kan het nuttig zijn om een deel van de bezittingen toe te delen aan de kinderen, bijvoorbeeld een deel van de woning. Op die manier kunnen meerdere vrijstellingen worden benut. De vrijstellingen van kinderen zijn vaak even groot als die van echtgenoten en veel groter dan wij gewend zijn. De precieze hoogte verschilt per comunidad’, zegt Tromp.
In Frankrijk geldt voor de langstlevende echtgenoot een algehele vrijstelling; die hoeft dus helemaal geen successierecht te betalen. Vergeleken met Nederland hebben kleinkinderen in Frankrijk slechts een kleine vrijstelling. Voor samengestelde gezinnen is van belang dat in Frankrijk stiefkinderen niet tellen als ‘kinderen’. Er is immers geen bloedverwantschap. Dat betekent dat de kinderen van uw partner 60 procent erfbelasting verschuldigd zijn. In ons land zijn stiefkinderen fiscaal gelijkgeschakeld met eigen kinderen.
7. HOUD REKENING MET DE BUREAUCRATIE
Formulieren, stempels en verklaringen: in Frankrijk en Spanje kost het een hoop tijd en moeite om zaken te regelen. Tromp: ‘Een voorbeeld: voor niet in Spanje wonende erfgenamen moet de aangifte erfbelasting gedaan worden in Madrid – ook al staat het huis in Malaga. Daarnaast zijn de banken ontzettend lastig. Voor de erfbelastingaangifte heb je een bankcertificaat nodig met de stand van de rekeningen op de dag van overlijden. Het is een hele toer om zo’n certificaat te krijgen.’
‘De bureaucratie is nog een reden om je te laten adviseren door iemand die de taal, cultuur, gebruiken én de wetgeving kent’, besluit Bosscher.<<
GERRIT-JAN:
‘Ik mis mijn overleden vrouw nog elke dag.
Deze buurthuiskamer, waar zij ook graag kwam, is voor mij een rustpunt geworden’
Benieuwd wat u met uw nalatenschap kan betekenen in de strijd tegen eenzaamheid? Vraag gratis de brochure over nalaten aan op ldh.nl/nalaten-goedgeregeld of scan de QR-code.
Het zijn tijdcapsules. Een flink aantal woningen in Nederland is sinds de bouw nauwelijks veranderd. Ook het interieur bleef grotendeels intact. Je stapt er over de drempel en meteen ben je tientallen of honderden jaren terug in de tijd.
Tekst Roel Smit | Fotografie Arjan Bronkhorst/Hendrick de Keyser Monumenten
Huis Bonck aan de Binnenluiendijk in Hoorn staat er nog net als 400 jaar geleden. Een mooi koopmanshuis, met hoge ramen en een klein bordes naar een grote rode toegangsdeur. Met één groot verschil: vóór die rode deur heeft het wilde water van de Zuiderzee, met de vele grote handelsschepen, plaatsgemaakt voor een kalme zoetwaterhaven met plezierbootjes. Stoere havenwerkers zijn er niet meer, wel veel recreanten.
Hier val je met de deur in huis, zegt men. En zo is het ook. Binnengekomen sta je onmiddellijk in de grootste ruimte van het huis, zeker vijf meter hoog en – ondanks het vele donkere hout – opvallend leeg en licht. Het was een tijd dat er nog geen gangen waren. Deze kamer is het verlengstuk van de straat. Hier werden mensen ontmoet, hier werd handelgedreven. We weten niet meer waarin koopman Frederiksz. Bonck, die het huis in 1624 liet bouwen, handelde. Het kan hout of graan geweest zijn. Zeker is dat het vooral op de bovenste verdieping van het pand werd opgeslagen.
Opgehangen aan de balken van het plafond vinden we een hangkamer, die via een smalle trap toegankelijk is. Het kamertje, met een voor onze tijd extreem lage stahoogte, was het kantoor van koopman Bonck. Het biedt uitzicht op wat eens de drukke haven was. Hier stond de geldkist van de koopman, hier hield hij zijn administratie bij. Achterin het koopmanshuis, op de
began e grond, is de privéruimte van het gezin. Hoe groot het gezinBonck was, is niet bekend. In de huiskamer gebeurde alles: koken op het open haardvuur, eten aan de tafel en slapen in een bedstede. In het huis staan ook nog een linnenpers en een linnenkast. Schoon linnengoed was in de zeventiende eeuw een statussymbool. En het mooiste linnengoed lag niet voor het grijpen, maar kwam alleen op zon en feestdagen tevoorschijn. Dat kwam van ‘de bovenste plank’.
Hendrick de Keyser Monumenten De museumhuizen die in deze editie van Goed Geregeld worden besproken, zijn eigendom van Hendrick de Keyser Monumenten. Deze vereniging zet zich sinds 1918 in voor het behoud van architectonisch of historisch waardevolle gebouwen en hun interieurs. Hendrick de Keyser vindt het belangrijk dat het publiek kan kennismaken met de nationale woongeschiedenis door de huizen te bezoeken en erin te wonen, werken en logeren. De collectie omvat ruim 450 panden en complexen, verspreid over heel Nederland. Ze blijven behouden door ze te gebruiken. Je kunt er wonen, werken, vakantie houden, een evenement organiseren of ze bezoeken als museumhuis. Hendrick de Keyser Monumenten heeft een ANBI status en kan alleen bestaan dankzij giften en nalatenschappen van velen. Kijk voor meer informatie op www.hendrickdekeyser.nl of bel Lindy van Kats (hoofd Partners en Begunstigers), 06 10817453.
Stadspoorten met een eigen verhaal DOORGANGEN
VAN NIETS
NAAR NERGENS
Even een klein stukje historie. In de late middeleeuwen was de macht aan de steden. Dus was het logisch dat elke stad zich wilde beschermen tegen indringers zoals landlopers, maar ook tegen vijandige legers. Gezien de beperkte militaire middelen van de vijand, was een stadsmuur of een stadswal dan al heel wat.
Een of meer stadspoorten (eventueel met een poortgebouw) vormden
Ze hebben eigenlijk geen functie meer, althans niet als poort. Maar ze staan vaak nog wel fier te pronken en zijn onderdeel van ons nationale erfgoed. Nederland heeft nog een stuk of 70, 80 stadspoorten, die gebouwd zijn in of nét na de middeleeuwen. Goed Geregeld bezocht er vier.
dan onderdeel van zo’n verdedigingswerk. Om ongewenste bezoekers te weren, ging de poort ’s nachts meestal dicht. De oudste stadspoort die in Nederland nu nog overeind staat, is de Helpoort in Maastricht, die rond 1230 al werd gebouwd.
Helaas zijn veel poorten in de loop van de eeuwen verloren gegaan. Nadat steden de status van vesting hadden verloren, werden de stenen van stadspoorten en muren vaak opnieuw gebruikt voor nieuwe gebouwen.
Zelfs in de 20ste eeuw zijn nog veel poorten verdwenen, want het verkeer werd drukker en de poorten waren vaak te smal om genoeg ruimte te kunnen bieden.
Pas de laatste vijftig, zestig jaar wordt onderkend wat de waarde is van dit historisch erfgoed (en is er ook voldoende geld om het te kunnen behouden). Waar middeleeuwse stadspoorten (vaak vele malen verbouwd en gerestaureerd) nog staan, wordt het verkeer er vaak omheen
geleid. Daarmee hebben de poorten vaak hun oorspronkelijke functie verloren, maar niet hun schoonheid.
Meer weten over stadspoorten? Kijk dan eens op de website www.stadspoorten.nl. Deze is gemaakt door ontwerper en webbouwer Remy Steller uit Kampen, het stadje aan de IJssel dat zelf nog beschikt over drie middeleeuwse stadspoorten. Vrijwel alle stadspoorten die Nederland nog heeft worden op deze website beschreven.
Tekst Roel Smit | Beeld Roel Smit, iStock
Koppelpoort (Amersfoort)
TWAALF RADDRAAIERS PER DAG
What’s in a name! De Koppelpoort in Amersfoort is een voor Nederland unieke combinatie van een landpoort en een waterpoort. De poort werd tussen 1380 en 1425 gebouwd als onderdeel van de tweede stadsmuur. Hoewel het voor de hand ligt, duidt de naam vermoedelijk niet op het dubbele karakter. Waarschijnlijk is de naam afgeleid van het Middelnederlandse woord Coppel, dat gemeenschappelijke weide betekent, een verwijzing naar het gebied, dat in de middeleeuwen vlak buiten de poort lag.
De Koppelpoort bevat nog veel authentieke details, zoals bijvoorbeeld de mezekouw. Dat is een houten uitbouw van waaruit belagers met van alles en nog wat bekogeld konden worden. Denk aan stenen, kokend water, maar ook vloeibare pek. Het is niet duidelijk of deze mezekouw in 1427 ook daadwerkelijk werd gebruikt. In november van dat jaar werd Amersfoort belegerd door het leger van Filips III van Bourgondië en hield de poort stand.
In de middeleeuwen werd de poort elke dag geopend en gesloten door raddraaiers (minstens twaalf man). Een gevaarlijk klusje: als ze niet gelijk begonnen met lopen en er daardoor één zou vallen, zou deze de rest ook kunnen meesleuren, met soms fatale afloop. Een paar botten waren sowieso snel gebroken tijdens het raddraaien. Voor dit karwei werden volgens de overlevering het liefst veroordeelde misdadigers ingezet.
De Amersfoortse Koppelpoort is in de loop van de geschiedenis enkele malen vernieuwd, aangepast en gerestaureerd. De kantelen dateren bijvoorbeeld niet uit de middeleeuwen, maar zijn bedacht door de bekende architect Pierre Cuypers, die eind negentiende eeuw een grote restauratie liet uitvoeren. De laatste opknapbeurt dateert van eind 20 ste eeuw. Omdat deze met zoveel respect voor de traditie werd uitgevoerd, ontving Amersfoort hiervoor een prijs van Europa Nostra , een federatie die zich inzet voor behoud van cultureel erfgoed.
Vermiste huisdieren worden gevonden via Amivedi
Een huisdier dat de benen of de vleugels neemt? Dit kan zelfs de meest zorgzame huisdierenbezitter overkomen. In dat geval biedt Amivedi hulp. Al sinds 1933 registreert Stichting Amivedi vermiste en gevonden huisdieren uit heel Nederland met behulp van vele vrijwilligers. Altijd geheel kosteloos. Of het nu gaat om een hond, kat, kanarie of konijn. Trekt u zich het lot van deze huisdieren ook aan?
Maakt u het mogelijk dat vermiste huisdieren met hun baasje herenigd worden?
Jaarlijks krijgen wij gemiddeld 81.000 meldingen te verwerken via ons registratieplatform. Dankzij onze vrijwilligers, die zeven dagen per week bereikbaar zijn, worden de meeste huisdieren weer gevonden. Maar het kost veel geld om ons te platform onderhouden. Daarvoor zijn we volledig afhankelijk van donateurs die echt van dieren houden.
Schenken met belastingvoordeel
Wilt u ons helpen vermiste huisdieren te herenigen met hun baasjes én geld terugkrijgen van de Belastingdienst?
Dat kan met een periodieke schenking van minimaal
181x129_ADV_Amivedi_Schenken-Nalaten_2024.indd 1
MS is een ziekte van het centrale zenuwstelsel (de hersenen en het ruggenmerg), waarbij lichaamsfuncties geheel of gedeeltelijk uitvallen. In Nederland hebben 25.000 mensen MS.
Trots op de wetenschap
“MS blijft onvoorspelbaar. Maar, ik ben trots op de wetenschap. Als er geen andere medicatie voor me was geweest, zou het nu een stuk minder goed gaan met me.”
Help mee
en
geef voor onderzoek naar MS.
Nalatenschap
vijf jaar. Zo is het jaarlijks te schenken bedrag geheel aftrekbaar bij de inkomstenbelasting. Het percentage is afhankelijk van uw verzamelinkomen. U krijgt dus belastingvoordeel en wij zijn u dankbaar voor de zekerheid die u ons geeft.
Meer weten? Ga naar www.belastingdienst.nl en download daar de overeenkomst die u ingevuld naar ons opstuurt.
Met uw steun kunnen wij vermiste huisdieren met hun baasjes blijven herenigen. Ook na uw overlijden kunt u dit mogelijk maken door Stichting Amivedi in uw testament op te nemen. Bijvoorbeeld een legaat van een bedrag of percentage. Over een nalatenschap aan een goed doel als Amivedi hoeft geen successierecht betaald te worden.
Voor een persoonlijk advies kunt u zich wenden tot penningmeester@amivedi.com.
Liever eenmalig doneren?
Dankzij onderzoek is de kennis over het ziekteverloop, behandelingen en de oorzaken van MS toegenomen. Dé oplossing is er echter nog niet.
“Ik ben trots op de wetenschap. Zonder andere medicatie, zou het nu een stuk minder goed met me gaan.”
Talke Sietsma, heeft multiple sclerose (MS).
Amivedi is dankbaar voor elk bedrag op dit rekeningnummer:
NL77 INGB 0000 265 190
Wilt u zelf een concrete bestemming geven aan uw nalatenschap? Bijvoorbeeld omdat u affiniteit heeft met een bepaald type onderzoek of omdat u één van de andere activiteiten van Stichting MS Research een warm hart toedraagt? Neem dan gerust contact met ons op via tel. 071-5600500 of 06-39700850. Stichting MS Research – www.msresearch.nl – d.roos@msresearch.nl
Stadspoorten met een eigen verhaal
DOORGANGEN VAN NIETS
NAAR NERGENS
Drommedaris (Enkhuizen)
STADSPOORT MET EEN SPELFOUT?
Nee, het is geen spelfout. De naam van de vestingtoren, die bepalend is voor het stadsbeeld van het Noord Hollandse Enkhuizen, wordt geschreven met een dubbele m. Waar die tweede m in Drommedaris vandaan komt (de naam van het dier wordt toch echt met één m geschreven), weet niemand. Mogelijk heeft de toren zijn naam gekregen omdat de bevolking het bouwwerk vond lijken op het dier met die ene bult. Het kan ook zijn dat hij is vernoemd naar één van de schepen, waarmee Jan van Riebeeck in de 17 e eeuw via de Kaap naar Indië ging.
Zo weten we lang niet alles, als het om geschiedenis gaat. Wat we wel weten is dat de Drommedaris (of Ketenpoort) in 1540 is gebouwd als stadspoort en onderdeel was van de stadsmuur van Enkhuizen. De toren was bij de bouw de helft van de huidige hoogte. Ruim honderd jaar later – net na de 80 jarige oorlog tegen de Spanjaarden – werd hij opgehoogd. Momenteel is in de toren het cultureel centrum ‘De Drom’ gevestigd.
Aan de zijkant van de Drommedaris hangen aan de muur twee ankers. Daarover doen verschillende verhalen de ronde. Volgens een van de overleveringen zouden de ankers zijn buitgemaakt in 1537 tijdens de Gelderse oorlogen. De Enkhuizers kregen vijf Gelderse schepen, die ‘s nachts voor anker lagen, in de gaten en verjoegen hen, waarbij de Geldersen de ankerlijnen moesten kappen. De ankers zijn vervolgens als oorlogsbuit naar Enkhuizen gebracht. Dat is het ene verhaal. Het andere verhaal is dat de Geldersen helemaal niet op de vlucht geslagen waren, maar overhaast rechtsomkeert moesten maken vanwege een hevige storm. En weer een ander verhaal is dat de ankers afkomstig zijn van Harderwijker botters, die door de Enkhuizers begin 20 ste eeuw uit ‘hun’ wateren zijn verjaagd.
Inderdaad, we weten soms maar zo weinig als het om geschiedenis gaat.
STEUN ONS IN DE STRIJD TEGEN EENZAAMHEID
STEUNEN DOOR NALATEN
Wachten tot iemand langskomt of tot je er weer uit kan voor een praatje bij de kassa...
wachten helpt niet tegen eenzaamheid. Dat vraagt om vernieuwende ideeën
Want eenzaamheid verziekt levens en neemt snel toe: tot naar verwachting 2.2 miljoen eenzame 65-plussers in 2030. Een enorm probleem
HET NATIONAAL OUDERENFONDS VERBINDT
Het Nationaal Ouderenfonds verbindt ouderen met elkaar én de maatschappij. Wij geloven namelijk dat verbinding het medicijn is tegen eenzaamheid Door bijvoorbeeld samen te sporten met OldStars of samen op pad te gaan met de PlusBus We creëren betekenisvolle ontmoetingen voor sociaal contact vandaag en een sterk sociaal netwerk voor morgen Wacht niet, maar doe mee! Dan zorgen we er samen voor dat geen oudere zich meer eenzaam hoeft te voelen
Onze droom is dat geen enkele oudere zich ongewild eenzaam voelt Met het Ouderenfonds in uw testament draagt u hieraan bij, ook als u er zelf niet meer bent Samen maken we het verschil!
GRATIS INFORMATIEPAKKET
Wilt u meer weten over nalaten aan het Ouderenfonds? Vraag het gratis informatiepakket aan via ouderenfonds.nl/nalaten
Of scan de QR-code:
HEEFT U VRAGEN?
Bel 088 344 2000 (ma-vr 9.00 tot 17.00) of mail nalaten@ouderenfonds nl Wij denken graag met u mee.
Stadspoorten met een eigen verhaal
DOORGANGEN VAN NIETS
NAAR NERGENS
Vischpoort (Harderwijk)
EEN POORT DIE OOK LICHT GEEFT
Wie kent het Gelderse stadje Harderwijk niet van het Dolfinarium? Maar wie het grote aantal toeristen een beetje wil vermijden, kan het beste even deze Vischpoort onderdoor gaan. Daarachter ligt, meestal een stuk rustiger dan aan de boulevard, de Vischmarkt. Een mooi beschut plein, met aardige restaurantjes. Hoe de poort en de markt aan hun naam komen, hoeven we verder niet uit te leggen.
De Vischpoort is de enige van vijf Harderwijkse stadspoorten die nog bestaat. In de directe omgeving is ook nog een flink deel van de oude stadsmuur te vinden. De poort werd gebouwd in de 14 e eeuw en heette toen nog Lage Bruggepoort. Aan de poort was een lange pier in zee gekoppeld, waaraan platbodems en roeiboten konden afmeren. Harderwijk had in de late middeleeuwen namelijk nog geen haven. Grotere vissersboten moesten een eind voor de kust voor anker en hun lading werd met kleinere (en minder diepe) bootjes naar de pier gebracht.
De Vischpoort was belangrijk voor het verdedigen van de stad, maar was ook als bescherming tegen het soms woeste water van de toenmalige Zuiderzee. In de boog van de poort zijn nog de sleuven te ontdekken, waarin vroeger vloedplanken werden geplaatst om stormvloeden te keren. In 1851 werd op de poort een torentje geplaatst met een rood gaslicht, waarmee de poort ook een vuurtoren en een baken voor vissers werd. Het licht brandde tot de Duitse bezetter in de jaren ’40 ’45 totale verduistering voorschreef. Na de oorlog bleef het lang donker op de Vischpoort. Sinds 2006 schijnt er ’s avonds weer een (nu witte) stralenbundel over de boulevard.
’Ik gun vluchtelingen dezelfde opvang als mijn ouders hebben gekregen’
‘Mijn vader vluchtte destijds voor de oorlog in Vietnam en werd opgevangen door Nederlanders met een moedig hart.
Door gezinshereniging mochten mijn moeder en broer mijn testament.’ - Tram Ahn Vu
Door gezinshereniging mochten mijn moeder en broer ook hierheen komen. Ik gun vluchtelingen van nu dezelfde ondersteuning, zodat ook zij aan hun toekomst kunnen bouwen. Daarom heb ik VluchtelingenWerk opgenomen in
Wilt u VluchtelingenWerk ook opnemen in uw testament? Bestel de Oriëntatiegids op www.vluchtelingenwerk.nl/nalaten of bel met relatiemanager Annemarie Teske: 020 346 72 07.
Herepoort
WIE MAG HEM HEBBEN?
De Groningse Herepoort stamt uit 1621 en is gebouwd in de stijl van de Italiaanse Renaissance. Het is een poort met een bijzonder verhaal. Ten eerste omdat de Herepoort niet in Groningen staat, maar in de tuin van het Rijksmuseum in Amsterdam. Ten tweede omdat het eigenlijk geen complete poort is, maar slechts een deel van de voorkant van wat ooit een van de stadspoorten van Groningen was. De achterkant van het bouwwerk in de museumtuin is de façade van een andere voormalige poort, de Bergpoort uit Deventer, die stamt uit 1619. Deze combinatie van poortfragmenten, die Deventer en Groningen destijds wilden laten slopen en afvoeren, dateert van eind 19 e eeuw. Het was een idee van architect Pierre Cuypers, die het Rijksmuseum heeft ontworpen en in de tuin een overzicht wilde geven van de Nederlandse bouwkunst.
Eens in de paar jaar komt vanuit Groningen het verzoek om de poort terug te krijgen. Twee jaar geleden werd een dergelijk verzoek onder andere gesteund door de Stadspartij van Groningen. “Die poort is gemaakt voor de stad Groningen en niet voor het Rijksmuseum”, klonk het. Maar waar de poort dan precies zou moeten komen te staan en wat er met de rest van het bouwwerk (zoals het Deventer deel) zou moeten gebeuren, werd niet duidelijk. En overigens voelt het Rijksmuseum er ook niets voor de boel aan Groningen af te staan. De tuin van het museum staat vol bouwwerken (of delen daarvan) uit vroeger tijden. ‘Je moet er toch niet aan denken dat alle andere steden en plaatsen in Nederland hun dingetje terug willen?’, zei een kunsthistoricus op de lokale zender AT5.
Weinig kans dus dat Groningen zijn Herepoort ooit terugkrijgt.
V ER ME EN L! ZA
Waarom verzamelen we postzegels, sigarenbandjes of bijvoorbeeld alles wat met auto’s te maken heeft? Een verlangen naar vroeger? Iets nalaten aan het nageslacht? We portretteren drie verzamelaars. Bijvoorbeeld autoliefhebber Judith de Lange (62).
Tekst Peter Boorsma Fotografie Marcel Molle
JUDITH DE LANGE VINDT AUTO’S ‘GEWOON LEUK’
‘Ik heb van alles met auto’s: mokken, placemats, dekbedovertrekken, een wc papierhouder... Overal in mijn huis zie je auto’s. En aan de muur hangt een grote kartonnen auto die ooit is gebruikt in een theatervoorstelling, waaraan ik heb meegedaan. De meeste objecten zijn gebruiksvoorwerpen en die gebruik ik ook.
Ik ben geen verzamelaar die naar beurzen gaat. Ik moet er tegenaan lopen. Zo zag ik op Facebook een aquarium te koop, met daarin een mooi autootje. Ik heb toen gereageerd dat ik alleen in dat autootje was geïnteresseerd. Dat kon ik toen gratis ophalen. En laatst kwam ik een grijs wit dambordje tegen met leuke magneetjes in de vorm van auto’s. Omdat het niet te prijzig was, heb ik het dambord gekocht.
Het moet niet te duur zijn, want ik heb niet veel geld. Ik heb een acteeropleiding gedaan en speel theater. Daarnaast doe ik trainingen en acteerwerk als simulatiepatiënt.
Ik spaar ook modelautootjes, niet van een specifiek merk, maar alles door elkaar en van allerlei materiaal. Het maakt mij ook niet uit of iets gedeukt of gebutst is: als ik het maar mooi vind.
Waar mijn fascinatie vandaan komt, weet ik niet. Ik heb altijd al iets met auto’s gehad. Ze zien er gewoon leuk uit; ook de echte auto’s. Maar met vrachtwagens heb ik niks.
Ik rijd in een zwarte Suzuki Wagon R; een wat vierkant model dat goed bij mij past. Als ik onderweg bijzondere modellen zie –een snoek bijvoorbeeld maak ik ook wel foto’s. Maar ik ga zelden naar musea. Die zijn te duur of te ver.
Sommige dingen vind ik wat mooier dan de rest, maar ik heb niet echt een pronkstuk. Ik zou nog wel een ‘auto bed’ willen hebben. Maar ik kan alleen maar kinderbedden vinden. Ik ken ook niemand die er een voor me zou kunnen maken.
Wat er na mijn dood gebeurt met de verzameling, weet ik niet. Daar heb ik nooit over nagedacht. Zelf heb ik geen kinderen, dus wie het leuk vindt, mag het hebben. Maar als ik doodga, wil ik wel graag begraven worden in een kist in de vorm van een auto.’
Er ging nauwelijks een generatie overheen. Maar wie weet nog wat een floppy was? En dat Kermit niet alleen een kikker is, maar ook een voorganger was van de iPhone? De erfenis van het ICT tijdperk is enorm, net als het aantal uitvindingen dat snel kwam en soms nog sneller verdween.
VIDITEL: VOORLOPER VAN INTERNET
Het was in 1980 een heel bescheiden voorloper van internet: Viditel. Je had er een thuiscomputer of een speciale terminal (verkrijgbaar voor 5.000 gulden) voor nodig en niet te vergeten een telefoon met een modem. Na inbellen (tegen het gebruikelijke telefoontarief) kon je informatie raadplegen van een stuk of 150 aanbieders, waaronder Albert Heijn, ANP, ABN, de Hobby Computer Club, de Stichting Teleac, Postbus 51, NS, KLM, ANWB, BOVAG en een aantal uitzendbureaus.
Twee jaar na de introductie waren er zo’n 5.000 gebruikers van Viditel in Nederland. Een speeltje van het toenmalige PTT Telecom dus voor de happy few en voor wat bedrijven. Je moest namelijk ook nog eens een abonnement nemen en vaak ook betalen per pagina die je bekeek.
Het systeem, dat overigens in 1989 werd opgedoekt, was afgekeken van het Franse Minitel. De Franse variant was overigens aanzienlijk succesvoller. Logisch, want in Frankrijk kregen telefoonbezitters de hardware, bestaande uit een toetsenbord en een terminal helemaal gratis. Minitel was daar onder andere de vervanger van de traditionele telefoonboeken. Eind van de twintigste eeuw hadden nog altijd maar liefst 25 miljoen Fransen toegang tot Minitel. Maar ook daar heeft het ‘gewone’ internet het uiteindelijk gewonnen.
KERMIT: BELLEN BIJ DE BENZINEPOMP
Misschien herinnert u zich het nog, begin jaren negentig. Wie indruk wilde maken had een autotelefoon, een heel pakket aan techniek met daar bovenop een flink telefoontoestel. Ermee bellen was peperduur (dus de baas betaalde) en het kilo’s wegende apparaat elke keer in en uit de auto halen, was onhandig. Toen kwam PTT Telecom in 1992 met een betaalbaar alternatief: de Kermit Een nogal onhandige naam, waarop natuurlijk eigendomsrecht berustte. Dus de Kermit werd al gauw de Greenhopper
Met de Greenhopper kon je thuis bellen (via een basisstation in de woning), maar ook onderweg via een openbaar basisstation. Daarvan waren er in Nederland ongeveer 5.000, vooral bij postkantoren (die waren er toen nog), bij V&D’s (die waren er toen ook nog), tankstations, spoorwegstations, restaurants en parkeerplaatsen. Bellen deed je via Greenpoint, het mobiele netwerk dat PTT Telecom had gerealiseerd als alternatief voor het dure autotelefoonnetwerk. De bezitter van een Greenhopper kon overigens alleen bellen en niet gebeld worden. En dan nog was de capaciteit van een openbaar basisstation soms beperkter dan de behoefte. Zo kon het gebeuren dat automobilisten aan de paal bij een benzinepomp toch even in de rij op hun beurt moesten wachten. Voor wie bereikbaar wilde zijn, was de Kermit/Greenhopper ook met ingebouwde semafoon leverbaar.
In 1996 had Greenpoint 60.000 abonnees, in 1998 waren dit er nog maar 20.000. In 1999 kwam er een einde aan Greenpoint, het systeem was ingehaald door GSM voor de mobieltjes en DECT voor vaste lijnen. >>
Tekst Roel Smit | Beeld iStock, e.a.
De Kermit
HYVES: HET FACEBOOK VAN 20 JAAR GELEDEN
Hyves! Voor velen een bron van nostalgie, en voor anderen een hilarisch relikwie uit het prehistorische tijdperk van sociale media. Ooit was het dé plek waar je krabbels schreef op het profiel van je vrienden. Hyves begon in 2004, opgericht door Raymond Spanjar, Koen Kam en Floris Rost van Tonningen. Het platform groeide al snel uit tot een van de populairste websites in Nederland, vooral tussen 2006 en 2010.
In de hoogtijdagen had Hyves (waarvan de naam was geïnspireerd op het Engelse woord hive – bijenkorf – een plek waar mensen samenkomen) meer dan 10 miljoen gebruikers. Hyven werd als werkwoord opgenomen in de Dikke van Dale. Hyves introduceerde ook spelletjes en andere functies, wat het nog aantrekkelijker maakte voor gebruikers. Geleidelijk werd de leeftijd van de Hyvesgebruikers wel steeds wat hoger. Nederlandse politici als Wouter Bos, Jan Peter Balkenende en Mei Li Vos maakten bekend dat ze ook actief waren op het platform.
De opkomst van internationale sociale netwerken zoals Facebook en Twitter zorgde echter voor een geleidelijke daling van Hyves’ populariteit. In 2010 werd Hyves overgenomen door de Telegraaf Media Groep, maar dit kon de neergang niet stoppen. In 2013 besloot TMG Hyves om te vormen tot een spelletjesplatform, en daarmee kwam een einde aan het tijdperk van Hyves als sociaal netwerk. Hyves staat nog wel steeds symbool voor de beginjaren van sociale media in Nederland.
PONG: HET
BEGIN VAN DE GAME INDUSTRIE
Het computerspelletje Pong was een van de eerste videospellen in de geschiedenis.
Het werd in 1972 ontwikkeld door Atari. Het spel (ook wel Ping Pong genoemd) ziet er zeer eenvoudig uit en is dat ook. Het is gebaseerd op tafeltennis. Je kunt het spelen tegen een echte tegenstander maar ook tegen de computer. Doel is in beide gevallen dat het balletje achter het batje van de tegenstander terechtkomt.
Het grappige is dat Pong eigenlijk nooit als een serieus project bedoeld was. Atarioprichter Nolan Bushnell wilde dat zijn werknemer Allan Alcorn wat ervaring opdeed door een eenvoudig spelletje te programmeren. Het resultaat was een verslavend pixelduel dat al snel de harten van veel horecabezoekers veroverde. Het verhaal gaat dat de eerste Pongmachine zo populair was dat hij stukging… niet door een softwarefout, maar simpelweg omdat hij te vol zat met munten!
In 1975 werd een versie uitgebracht die thuis gespeeld kon worden door een console op de computer aan te sluiten. Het spel was revolutionair omdat het de start markeerde van de commerciële videospelindustrie. Dat het er nu, in onze ogen, uitziet alsof het met potlood en liniaal is getekend, doet daar niets aan af. >>
‘Ik
wil straks een wereld nalaten met veel minder hersenaandoeningen’
Als geen ander weet mevrouw Willemsen hoe een hersenaandoening je leven op z’n kop zet. Ze zag haar sprankelende man stap voor stap achteruitgaan door parkinson. Hij overleed in 2016. Nog elke dag mist zij hem. Samen besloten zij destijds om de Hersenstichting op te nemen in hun testament.
‘Een van de hobby’s van mijn man was miniatuurbootjes bouwen. Het laatste bootje dat hij maakte, draagt mijn naam. Een ijzeren wil zat erin. Hij moest en zou het klaren. Want hij wist wel; dit is het laatste dat ik kan.
Stel nu dat ze voor een doorbraak kunnen zorgen in het onderzoek naar parkinson of andere hersenaandoeningen, dat zou toch een zegen zijn!’
Een hersenaandoening zet je leven op z’n kop
Meer dan 4 miljoen Nederlanders hebben een hersenaandoening. Van dementie en parkinson tot een beroerte, depressie, migraine en hersenletsel na een ongeluk. Hersenaandoeningen zijn helaas hard op weg de grootste ziekte van Nederland te worden. Dat mogen we niet laten gebeuren. Want een hersenaandoening zet je leven en dat van je naasten volledig op z’n kop.
De Hersenstichting zet alles op alles voor gezonde hersenen voor iedereen. Dat is ons doel. We zetten niet in op één aandoening, maar investeren breed in baanbrekende onderzoeken die hersenaandoeningen helpen voorkomen, afremmen of genezen.
Helpt u mee?
Mede dankzij de steun van mevrouw Willemsen kunnen we nog grotere stappen zetten op weg naar ons doel. Wilt u meehelpen? Door de Hersenstichting op te nemen in uw testament, draagt ook u bij aan noodzakelijke oplossingen voor alle mensen met een hersenaandoening. Nu en in de toekomst.
Als u er niet meer bent, kunt u er wel voor anderen zijn.
Meer informatie over nalaten aan de Hersenstichting vindt u op hersenstichting.nl/nalaten. Voor een persoonlijk gesprek en uitgebreide informatie kunt u vrijblijvend contact opnemen met onze Relatiemanagers Nalatenschappen. Zij kunnen samen met u bekijken hoe u uw wensen wilt vastleggen.
Renee Brummelhuis
• 070 360 48 16
• rbrummelhuis@hersenstichting.nl
Henriette Hindriks
• 06 2352 4903
• hhindriks@hersenstichting.nl
FLOPPY’S: TOEN 1 MB NOG KOLOSSAAL WAS De floppydisk, ook wel de “flop”, was ooit het icoon van dataopslag. In 1967 werd het eerste prototype ontwikkeld door IBM. Het doel was om een eenvoudige manier te vinden om gegevens van de ene computer naar de andere te transporteren. De eerste versie, uitgebracht in 1971, was een grote, flexibele schijf van 8 inch, die 80 kilobyte kon opslaan. In de jaren zeventig en tachtig volgden steeds compactere en betere versies.
Eerst kwam de (slappe) 5,25 inch floppy, die populair werd in de opkomende wereld van personal computers. Met een capaciteit van 360 kilobyte (later uitgebreid naar 1,2 megabyte) konden gebruikers programma’s, documenten en zelfs kleine games opslaan. De echte doorbraak kwam met de 3,5 inch floppy disk, geïntroduceerd door Sony in 1981. Deze diskette was kleiner, steviger en kon tot 1,44 megabyte aan data bevatten.
Maar zoals met alle technologie, kwam er een einde aan het tijdperk van de floppy. In de jaren negentig begonnen cdroms en later usbsticks de floppy te vervangen, met een veel grotere opslagcapaciteit en een grotere betrouwbaarheid. Toch blijft de floppy een symbool van het begin van het digitale tijdperk, en zijn icoontje leeft nog steeds voort als het universele opslaansymbool in softwareprogramma’s.
WORDPERFECT: HEIMWEE NAAR
DE SIMPELE TEKSTVERWERKER
Als u Microsoft Word gebruikt als tekstverwerkingsprogramma, dat herkent u dit misschien. Je bent aan het tikken en de computer doet niet wat je wilt. De tekst verspringt, een opsomming ziet er anders uit dan de bedoeling was… en geen idee hoe je dat weer ongedaan kunt maken. Op zo’n moment hebt u misschien ook heimwee naar WordPerfect. In de jaren tachtig en negentig was WordPerfect, dat in 1979 was gelanceerd door het Amerikaanse bedrijf Satellite Software International, de koning van de tekstverwerkers.
Het was beter dan toen bestaande tekstverwerkers omdat je in een WYSIWYGomgeving (‘What You See Is What You Get’) kon werken. Gebruikers konden hun documenten op het scherm zien zoals ze eruit zouden zien op papier. Maar anders dan bij opvolger Microsoft Word had WordPerfect ook een onderwaterscherm. Via de beroemde functie Weergeven van codes kon je precies kon zien welke opmaakcodes in een document verstopt zaten. Alsof je onder de motorkap van de auto keek, wat soms heel handig kan zijn.
Daarnaast bood WordPerfect een uitgebreide reeks sneltoetsen, waardoor ervaren gebruikers hun taken aanzienlijk sneller konden uitvoeren. WordPerfect wordt nu nog slechts door een kleine groep verstokte gebruikers toegepast. Er verschijnen zelfs nog regelmatig updates. Voor wie nu aangewezen is op Microsoft Office is WordPerfect echter vooral een herinnering aan een tijdperk waarin technologie nog gericht was op eenvoud, efficiëntie en controle, zonder de overvloed aan afleidingen die de moderne software zo kenmerken.<<
Iedereen kan dement worden
In Nederland krijgt 1 op de 5 mensen dementie
Dementie treft zoveel mensen, dat het ver standig is er eens bij stil te staan: wat als ik ermee te maken krijg? Er zijn zaken die je kunt regelen voordat je dementie krijgt, of in de beginfase ervan. Tekst Berber Bijma | Beeld iStock
We denken er liever niet aan, maar soms komt de gedachte toch op: wat als ik te maken krijg met dementie, bij mijzelf of mijn partner? Dat kan een angstige gedachte zijn, die we liever onderdrukken. ‘Dat zien we dan wel.’ Je hóeft die gedachte niet weg te drukken. Het kan juist rust geven om er grondig over na te denken en wellicht iets voor te regelen. Tenslotte krijgt 1 op de 5 mensen in Nederland dementie. Er is dus een reële kans dat dementie u of iemand uit uw naaste omgeving treft. ‘Vooral mensen die geen partner en geen kinderen hebben, gaan nadenken over ‘wat als?’ als er nog niets aan de hand is. Voor hen is het niet vanzelfsprekend dat er iemand is die op dat moment de keuzes maakt die bij hen passen’, zegt Kika Ham. Zij is kandidaatnotaris en als expert verbonden aan dementie.nl, een website van Alzheimer Nederland. ‘Behalve dementie kun je ook getroffen worden door bijvoorbeeld een hersenbloeding of een ongeluk. In die
situatie kan het zijn dat je niet meer zelf keuzes kunt maken, bijvoorbeeld over de zorg die je krijgt of over je financiën. We noemen dat wilsonbekwaam.’
Ham ziet regelmatig mensen die alvast iets willen regelen voor het geval ze wilsonbekwaam worden. ‘Dat geeft de geruststelling dat er iemand is die jouw wensen kent. Hij of zij kan de juiste besluiten nemen als je dat zelf niet meer kunt. Bij echtparen gaat het vaak om de partner. Mensen die geen partner meer hebben, kunnen hun kinderen vragen. Bij mensen zonder partner en kinderen is de moeilijkste vraag vaak: wíe zal ik machtigen om besluiten voor mij te nemen? Het moet iemand zijn die je kent en die je vertrouwt.’
VOLMACHTEN IN LEVENSTESTAMENT
Degene die namens iemand anders besluiten mag nemen, heet de gemachtigde. Hij of zij krijgt de volmacht om bijvoorbeeld in overleg met artsen besluiten te nemen over behandelingen en om de bankrekening te beheren. ‘Je kunt dit globaal of juist heel specifiek vastleggen’, vertelt Ham. >>
met als doel de ziekte
genezen. Daar is veel geld voor nodig en nalatenschappen
Schenkingen extra belangrijk voor onderzoek naar ziekte van Parkinson
vormen daarbij een grote steun.
De ziekte van Parkinson is nog ongeneeslijk en de exacte oorzaken zijn nog niet bekend. Stichting ParkinsonFonds investeert in onderzoek naar de oorzaken met als doel de ziekte te voorkomen of te genezen. Daar is veel geld voor nodig en nalatenschappen vormen daarbij een grote steun.
exacte oorzaak van de ziekte van Parkinson is nog steeds niet bekend. Het gaat om een zeer complexe aandoening met bijna veertig bekende symptomen. Stichting ParkinsonFonds startte zo’n twintig jaar geleden met het financieren van onderzoek naar oorzaken van de ziekte. Momenteel worden dertig studies gesteund en dat prijzig. Ondernemer Miryam Breeuwer besloot een deel van haar vermogen te laten aan de stichting: “Mijn man ik hebben geen kinderen, maar wel vermogen. Dat willen we graag ons overlijden doneren aan een aantal goede doelen en we vonden het belangrijk dat daar ook een medisch fonds bij zat. De keuze voor het ParkinsonFonds hebben we weloverwogen gemaakt. Meer onderzoek is cruciaal en daar dragen wij graag aan bij. Daarnaast er een persoonlijke link. Dertig jaar geleden werkte ik als reisleidster op een plek in Spanje waar groepsreizen voor mensen met Parkinson werden georganiseerd. De impact die de ziekte had raakte me enorm. Ik zag ook jonge mensen door de gang schuifelen, helemaal bevriezen en niet uit hun woorden komen. Die herinneringen in combinamet een familielid waarbij onlangs Parkinson werd geconstateerd, lagen aan de basis van het besluit geld na te laten aan deze stichting.”
Zo’n twintig jaar geleden startte Stichting ParkinsonFonds met het financieren van onderzoek naar oorzaken. Momenteel worden dertig studies gesteund en dat is prijzig. Ondernemer Miryam Breeuwer laat een deel van haar vermogen na aan de stichting. “Mijn man en ik hebben geen kinderen, maar wel vermogen. Dat willen we graag na ons overlijden doneren aan een aantal goede doelen en we vonden het belangrijk dat daar een medisch fonds bij zat. Het ParkinsonFonds is een weloverwogen keuze; meer onderzoek is cruciaal en daaraan dragen wij graag bij. Daarnaast is er een persoonlijke link. Vroeger werkte ik als reisleidster in Spanje waar ook groepsreizen voor mensen met parkinson werden georganiseerd. De impact van de ziekte raakte me enorm. Ik zag ook jonge mensen door de gang schuifelen, helemaal bevriezen en niet uit hun woorden
Doorslaggevend verschil
komen. Die herinneringen in combinatie met een familielid met parkinson, lagen aan de basis van ons besluit geld na te laten aan deze stichting.”
Doorslaggevend verschil
Miryam Breeuwer ziet hoe belangrijk de steun voor het ParkinsonFonds is: “Er zijn diverse grote organisaties die campagne voeren, wij steken ons geld liever in een stichting die het harder nodig heeft. De neurologie is waanzinnig complex en ik weet zeker dat onderzoek het doorslaggevende verschil kan maken. Ik hoop dat ze het ultieme medicijn tegen parkinson vinden, en dat de ziekte ooit is te voorkomen. Ik wil mensen vragen eens te overwegen hun vermogen of een deel daarvan te schenken. Nu de overheid zich qua steun terugtrekt, worden schenkingen extra belangrijk om wetenschappelijk onderzoek te kunnen blijven doen.”
Miryam Breeuwer is zich er daarnaast van bewust dat het ParkinsonFonds de steun goed kan gebruiken: “Er zijn diverse grote organisaties die campagne voeren, wij steken ons geld liever in een stichting die het harder nodig heeft. De neurologie is waanzinnig complex en ik ben ervan overtuigd dat onderzoek het doorslaggevende verschil kan maken. Op de lange termijn hoop ik op het vinden van het ultieme medicijn tegen Parkinson en daarnaast op proactief inzicht in het voorkomen van de ziekte. Op de korte termijn zou meer kwaliteit van leven voor mensen met Parkinson heel mooi zijn. Hen weer in beweging krijgen, zodat ze toch nog dingen kunnen doen. Op kleine schaal deden we dat tijdens de reizen in Spanje ook. Ik vond het fascinerend en heel mooi om te zien dat patiënten die bijna niet konden lopen, wel in staat waren om een paar danspassen te doen. Ik zou mensen willen vragen eens te overwegen hun vermogen of een deel daarvan te schenken. Nu de overheid zich qua steun terugtrekt, worden schenkingen extra belangrijk om wetenschappelijk onderzoek te kunnen blijven doen.”
Onderzoek gaat door Zonder oorzaak is er geen oplossing mogelijk.
Prof. dr. Vincenzo Bonifati (Erasmus MC) onderzoekt de ziekte al meer dan een kwart eeuw. Hij was één van de eersten die genetica van parkinson onderzocht. “Met DNA monsters uit verschillende landen konden we inmiddels een aantal genen identificeren die een rol spelen in het ontstaan van de ziekte. Een nieuw inzicht. Het ene gen blijkt veel meer impact te hebben dan het andere en we hebben zeker nog niet alle relevante genen gevonden, dus het onderzoek gaat door. Het is mijn medische missie om de oorzaak te vinden en manieren om parkinson te behandelen of in elk geval te vertragen. Het ParkinsonFonds levert al jarenlang een grote bijdrage. Die constante steun is essentieel om ons werk te kunnen uitvoeren.”
Voor meer informatie, scan de QR-code of kijk op www.parkinsonfonds.nl
Onderzoek gaat door Zolang de oorzaak van Parkinson niet duidelijk is, kan er geen oplossing worden gevonden. Prof. dr. Vincenzo Bonifati is professor aan de Erasmus Universiteit en
kwart eeuw onderzoek naar de ziekte: “Toen ik begon was de genetica van Parkinson nog maar heel weinig onderzocht, ik was één van de eersten die keek naar mogelijke aanleg. Voordat ik naar Nederland kwam werkte ik in Rome als neuroloog en zag ik duizenden patiënten met Parkinson. Het viel me op dat het bij mensen vaker in de familie voorkwam. Met behulp van DNA-monsters uit verschillende landen hebben we inmiddels een aantal genen kunnen identificeren die een rol spelen in het ontstaan van de ziekte. Een nieuw inzicht. Het ene gen blijkt veel meer impact te hebben dan het andere en we hebben zeker nog niet alle relevante genen gevonden, dus het onderzoek gaat door. Ik zie het als mijn medische- en als mijn onderzoeksmissie om de oorzaak van de ziekte te vinden en in navolging daarvan manieren te ontdekken om Parkinson te behandelen of in elk geval te vertragen. Het ParkinsonFonds heeft jarenlang een grote bijdrage geleverd, zowel aan de onderzoeken die we hebben uitgevoerd als aan de onderzoeken waar we nog mee bezig zijn. Die constante steun is essentieel om ons werk te kunnen uitvoeren.”
Parkinson behoort tot de meest invaliderende hersenziekten ter wereld en komt steeds vaker voor. In Nederland hebben momenteel ruim 63.000 mensen de diagnose, de afgelopen 25 jaar verdubbelde het aantal patiënten wereldwijd. Volgens de wetenschap heeft parkinson meerdere oorzaken. Om die te achterhalen, lopen er via het ParkinsonFonds momenteel 30 onderzoeken in verschillende gebieden.
Om goed te kunnen denken en bewegen hebben de hersenen voldoende dopamine nodig. Bij parkinson gaan de hersencellen die dopamine maken langzaam kapot. Bij de meeste patiënten is de oorzaak nog steeds niet bekend, het is een zeer complexe ziekte waardoor ook een vroege diagnose moeilijk te stellen is. Vaak zijn de eerste symptomen geurverlies, slaapproblemen, heftig dromen, om je heen slaan in je slaap en depressieve gevoelens. Parkinson kent 39 symptomen, waarvan trillen en stijve spieren de bekendste zijn. Vaak is de ziekte al ver voor de eerste symptomen in het lichaam aanwezig. Parkinson is nog ongeneeslijk, wel kan medicatie helpen om de klachten te verminderen.
OVER
Parkinson invaliderende wereld en
In Nederland ruim 63.000 de afgelopen patiënten
Om goed bewegen voldoende Parkinson die dopamine kapot. Bij is de oorzaak bekend, ziekte waardoor diagnose Vaak zijn geurverlies, heftig dromen, in je slaap lens. In totaal bekende trillen en kendste deze motorische voordoen, heel lang zig. De ziekte niet te genezen,
OVER PARKINSON
Prof. dr. Vincenzo Bonifati
‘Bij partners onderling is het vaak een globale afspraak: de één mag namens de ander besluiten nemen. Wil je één van de kinderen of bijvoorbeeld een goede vriend of vriendin machtigen, dan kun je je wensen zo precies vastleggen als je wilt. En je kunt bijvoorbeeld een limiet zetten op het bedrag dat wekelijks of maandelijks van de bankrekening mag worden gehaald.’
Vaak krijgt een gemachtigde meerdere volmachten tegelijk, bijvoorbeeld voor de bank, voor de zorg, voor het gebruik van DigiD. Al die volmachten kunnen samen worden ondergebracht in een levenstestament, waarin ook de wensen van de volmachtgever staan. ‘Vaak zijn er twee afspraken bij de notaris nodig. In de eerste afspraak legt de notaris uit wat een levenstestament inhoudt en neemt hij of zij de wensen van de volmachtgever door. De tweede afspraak is voor de ondertekening. De notaris bewaart het origineel in de kluis en de volmachtgever krijgt een gewaarmerkte kopie mee naar huis.’
BEGRIJP JE ÉCHT WAT ER STAAT?
In het levenstestament kun je dus vastleggen wat er moet gebeuren als je wilsonbekwaam bent. Heel belangrijk is dat >>
MEDISCHE (EN ANDERE) ZAKEN: WAT REGEL JE WANNEER?
Naast de zaken die je bij de notaris regelt, zijn er natuurlijk ook veel medische zaken te regelen in het geval van dementie. De wilsverklaring is het enige dat je kunt regelen vóórdat je dementie krijgt. Natuurlijk kun je ook, als je nog niet ziek bent, met je huisarts praten over het (eventueel) krijgen van dementie.
Op het moment dat een arts vaststelt dat je daadwerkelijk dementie hebt, zijn er meer zaken die geregeld moeten worden. Die kunnen we grofweg in drie fases verdelen: de beginfase, de middenfase en de eindfase.
Beginfase
• Zodra een arts de diagnose dementie heeft gesteld, kun je via de huisarts vragen om een casemanager. Deze vaste begeleider kan alle vragen beantwoorden en helpen bij het regelen van hulp. De casemanager ondersteunt jou en je eventuele partner zolang je thuis woont.
• Wil je met (lichte) dementie blijven autorijden? Meld je diagnose bij het CBR in een gezondheidsverklaring. Als je slaagt voor een rijtest krijg je een rijbewijs voor een jaar.
• Als je je wensen nog niet op papier hebt gezet, is dit het moment om dat te doen. Je kunt losse volmachten regelen voor bijvoorbeeld financiën en zorg. Ook kun je kiezen voor een (wat uitgebreider) levenstestament waarin verschillende volmachten komen en waarin je ook je wensen kunt vastleggen. Denk daarnaast aan een wilsverklaring voor je medische wensen. Zorg ervoor dat je huisarts daarvan op de hoogte is.
• Heb je naast een levenstestament al eerder een ‘gewoon’ testament laten maken? Lees het nog eens door om te kijken of het klopt. Wil je iets veranderen, ga dan naar de notaris.
Middenfase
• Om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, is er hulp nodig. Denk bijvoorbeeld aan huishoudelijke hulp, hulpmiddelen in huis en dagbesteding. De casemanager kan helpen bij het uitzoeken en aanvragen van al deze zaken.
• Probeer vooruit te kijken en een wensenlijst op te stellen. Daarin schrijf je bijvoorbeeld wat jouw wensen voor je uitvaart zijn, wat er met een huisdier moet gebeuren na jouw overlijden, wie wat krijgt en wat er met je kleding moet gebeuren.
• Schrijf op waar je belangrijke dingen bewaart en hoe je nabestaanden bij de wachtwoorden en inloggevens op je computer of mobiele telefoon kunnen komen.
• Denk in deze fase ook na of je iets hebt geregeld voor orgaandonatie en of je je hersenen na je overlijden wilt schenken voor wetenschappelijk onderzoek.
Eindfase
• Als je niet hebt vastgelegd wie namens jou besluiten mag nemen en je kunt het zelf niet meer, dan doet een ander dat. Dat kan een mentor, bewindvoerder of curator zijn, of je partner, kinderen of andere familieleden. Voor geldzaken wijst de kantonrechter een bewindvoerder aan. Meestal is dit een partner of een familielid.
• Als je een indicatie hebt voor een verpleeghuis (‘24 uurs zorg’), kan degene die namens jou beslissingen neemt, je aanmelden voor een wachtlijst. De wachttijd verschilt per verpleeghuis. Sommige verpleeghuizen hebben wel plek voor bewoners, maar geen medewerkers om voor hen te zorgen. Daarom blijven kamers soms leeg staan.
Deze informatie is gebaseerd op de brochure ‘Regelen bij dementie’, te vinden op www.alzheimer-nederland.nl
je dat op tijd doet, als je (nog) wilsbekwaam bent. ‘De notaris is verplicht te toetsen of iemand goed begrijpt wat hij of zij vastlegt in het levenstestament’, legt Ham uit. ‘Wij moeten ervan overtuigd zijn dat iemand de gevolgen kan overzien van het vastleggen van zijn of haar wensen. Bovendien moeten de wensen consistent zijn. Als iemand de ene keer de zoon wil aanwijzen als gemachtigde en even later de dochter – of nee, toch weer de zoon, dan is dat niet consistent. Ook als iemand bij het bespreken van het levenstestament steeds naar de partner kijkt voor het goede antwoord, is dat voor ons een alarmsignaal. Zeker bij beginnende dementie is het dus belangrijk om zo snel mogelijk de wensen vast te leggen.’
WILSVERKLARING
Een zogeheten wilsverklaring kán – maar hoeft niet – onderdeel te zijn van het levenstestament. Een wilsverklaring is er specifiek voor medische zaken. Juist voor mensen die zich willen voorbereiden op
het krijgen van dementie, is een wilsverklaring dus van belang. In een wilsverklaring kan bijvoorbeeld staan of je bij een hartstilstand wel of niet gereanimeerd wilt worden, maar ook of je de jaarlijkse griepprik wel of niet wilt. Er kan ook een euthanasiewens in staan voor bepaalde situaties. Belangrijk is om te weten dat euthanasie nooit een recht is, dat je kunt opeisen. Artsen nemen uiteindelijk het besluit of euthanasie wel of niet mogelijk is, op basis van de medische richtlijnen die daarvoor bestaan.
‘Je kunt een wilsverklaring toevoegen aan het levenstestament, zodat jouw gemachtigde ervan weet’, zegt Ham. ‘Maar belangrijker is: spreek erover met je huisarts of specialist en je gemachtigde. En zo mogelijk met andere naasten. Een arts kan vertellen wat er medisch mogelijk is, de notaris niet. Bovendien: mocht je een hartstilstand krijgen, dan pakt niemand het levenstestament erbij. Op dat moment is het belangrijk dat de arts en jouw naasten weten wat jouw wensen zijn.’
Praat niet alleen met uw notaris, maar ook met uw huisarts
Een wilsverklaring kun je thuis bewaren. De meeste huisartsen vinden het fijn een kopie te hebben. ‘Zeker bij een euthanasiewens is het belangrijk die regelmatig opnieuw met de huisarts te bespreken. De huisarts moet namelijk toetsen of de euthanasiewens door de tijd heen gelijk blijft.’<<
MEER LEZEN OVER DEMENTIE EN WAT JE (VOORAF) KUNT REGELEN?
www.dementie.nl
www.alzheimer-nederland.nl
www.thuisarts.nl
www.regelhulp.nl
www.hulpmiddelenwijzer.nl
www.innovatiekringdementie.nl
www.ontmoetingscentradementie.nl
Wil je je vraag liever persoonlijk stellen? De medewerkers van de Dementielijn van Alzheimer Nederland zitten voor je klaar. Dit zijn ervaren vrijwilligers met een achtergrond in de zorg. Je kunt ze elke dag bereiken tussen 9.00 en 23.00 uur op 0800-5088.
“Jaren geleden hebben we heel bewust besloten ons vermogen na te laten aan goede doelen. Onze familie heeft het erg goed. Onze nalatenschap gaat deels naar het Wereld Kanker Onderzoek Fonds, die er fantastisch werk mee kan doen.”
Ans Minkman
Mijn nalatenschap in beeld
Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds wil iedereen een kans geven tegen kanker. Om die kans te kunnen geven, zijn onderzoek en voorlichting nodig. Een gift uit uw nalatenschap maakt dit ook morgen mogelijk, voor toekomstige generaties. Het is een gift uit liefde voor morgen.
Met ons unieke werkboek “Mijn nalatenschap in beeld” brengt u in enkele stappen uw nalatenschap in kaart. Het is een handig hulpmiddel voor het opstellen van uw testament, maar ook om bijvoorbeeld uw uitvaartwensen en persoonlijke boodschappen vast te leggen. Dat is handig voor u nú, en later voor uw dierbaren.
Vraag vandaag nog het werkboek aan door een e-mail te sturen naar nalaten@wkof.nl . U kunt ons ook bellen op 020 344 95 95 . Wij informeren u graag.
INTERVIEW MET DR. ANNEKE HAKKENBERG
Wiskunde vind je overal, zelfs in ARTIS
Wiskundige Dr. Anneke Hakkenberg wandelt al jaren graag in ARTIS, hoewel lang lopen minder makkelijk gaat nu ze 88 is. Haar financiële nalatenschap schenkt ze aan de dierentuin. Ook laat ze haar wiskundige gedachtengoed na, dat opvallend genoeg vooral inzetbaar is in andere wetenschappelijke disciplines.
‘Mijn proefschrift schreef ik deels bij de flamingo’s’
Anneke, (we mogen jij zeggen) wat is jouw relatie met ARTIS en Amsterdam?
‘Ik ben geboren in Leiden, maar van nature ben ik een Amsterdammer. In 1967 ben ik er komen wonen toen ik ging werken bij het Instituut voor Planologie van de Universiteit van Amsterdam. Het is fi jn om te lopen in een aansprekende omgeving, zeker als je in het centrum woont. Ik ben graag bij de fl amingo’s, vooral toen ik in 1992 bezig was met mijn proefschrift zat ik daar vaak.’
Kan je ook met een wiskundige blik naar ARTIS kijken?
‘Dat zou heel leuk zijn om te doen. Ik zou dan starten met een relatieschema, zoals dat in mijn werk centraal staat. Je hebt planten en dieren, je hebt bezoekers, je hebt bestuurders. Niet alleen het ARTIS bestuur, maar ook het gemeentebestuur en de besturen van andere dierentuinen. Planten en dieren hebben met elkaar te maken, dieren met dieren, planten met planten, bezoekers, de stad. Met vijf bouwstenen als basis kan je een heel mooi schema maken en alle verbanden in kaart brengen. Vervolgens kan je daar besluiten op baseren.’
Bij wiskunde is ‘wat kan je ermee’ altijd jouw hoofdvraag geweest.
‘Ja zeker, naast: hoe hou ik mijn keuzevrijheid?
Keuzevrijheid is heel belangrijk. En die verover je als je los van informatie kunt denken en los van emotie. Ik ben opgegroeid in een tijd waarin je niet zelf keuzes kon maken, dus dat zit best diep. Ik heb al jong besloten dat het meer loonde om slim te zijn, in plaats van sterk.’
Wat wil je volgende generaties
ARTISbezoekers graag meegeven?
‘Vooral om zelfstandig te zijn. En op wiskundig vlak: in plaats van al die sommen, richt je op de materie waar ik mee bezig ben geweest: verzamelingen. Je hebt wiskunde om gegevens te verwerken, maar taal om je creativiteit mee te uiten. Die twee hebben elkaar nodig.’
ARTIS als educatief instituut
Wetenschap en ARTIS: ze zijn onlosmakelijk verbonden. Bij de oprichting in 1838 had Natura ARTIS Magistra als doel ‘het bevorderen van de kennis der Natuurlijk
Historie’. In de 21ste eeuw is ARTIS een bloeiend educatief instituut waar de kwetsbare relatie tussen natuur en mens centraal staat. Het streven is om bezoekers met andere ogen naar onze wereld te laten kijken. Nalatenschappen zijn hierbij een grote steun!
ARTIS – Interview Dr. Anneke Hakkenberg, februari/maart 2024
Door Anja Corbijn van Willenswaard | Fotograaf Ronald van Weeren
Het zijn tijdcapsules. Een flink aantal woningen in Nederland is sinds de bouw nauwelijks veranderd. Ook het interieur bleef grotendeels intact. Je stapt er over de drempel en meteen ben je tientallen of honderden jaren terug in de tijd.
Tekst Roel Smit | Fotografie Arjan Bronkhorst/Hendrick de Keyser Monumenten
Dit huis, midden in het centrum van Delft , werd gebouwd in 1893. Het is een wonderlijk huis. De voorgevel doet 17 e eeuws aan, terwijl de achtergevel aan de tuinkant juist heel 19 e eeuws is. Binnen is het niet veel anders. Lambert van Meerten, de Delftse industrieel die destijds opdracht gaf voor de bouw, heeft een poging gedaan de sfeer van de Gouden Eeuw terug te brengen. Tegelijk is het huis voorzien van vloerverwarming, gaslicht en elektriciteit (voor de deurbel). ‘Oud Holland’ was de nostalgische naam die het optrekje destijds kreeg.
Lambert van Meerten (18421904), die hier samenwoonde met zijn zus Dina, was een bijzonder mens. Hij was mede eigenaar van een familiebedrijf dat gist en spiritus maakte. Zijn belangstelling ging echter uit naar heel andere dingen: muziek, beeldende kunst, architectuur. Hij volgde zelfs een opleiding tot meubelmaker en werd een enthousiast verzamelaar van meubilair, Delfts aardewerk, houtsnijwerk en bouwfragmenten uit verschillende stijlperiodes. Het huis dat hij liet bouwen (naar een ontwerp van Adolf le Comte en glazenier Jan Schouten) was grotendeels bedoeld om zijn collectie
onderdak te bieden en te tonen. Het was ook een studieplaats voor studenten van de polytechnische school.
Het was Lambert’s bedoeling dat de hele boel na zijn dood door de gemeente Delft zou worden overgenomen en dat het huis een museum zou worden. Daar kwam wat tussen toen het familiebedrijf in 1901 failliet ging en het grootste deel van de inventaris moest worden geveild. Le Comte en Schouten richtten een stichting op, die het pand en een deel van de inboedel overnam, met als doel het museum alsnog te realiseren. Lambert maakte intussen een einde aan zijn leven.
In 1909 werd Huis van Meerten officieel geopend als museum. Ruim honderd jaar later moest het museum zijn deuren sluiten en een paar jaar daarna werd het pand eigendom van Vereniging Hendrick de Keyser. Huis van Meerten werd zoveel mogelijk teruggebracht in zijn oorspronkelijke stijl (oude interieuronderdelen werden teruggevonden en opnieuw geplaatst) en sinds 2020 is het levenswerk van Lambert van Meerten als museumhuis weer voor iedereen toegankelijk. Precies zoals Lambert het had gewild.
De KSBS geeft mensen met een visuele beperking meer kansen mee te doen in onze maatschappij.
Helpt u ons? KSBS | T 06 51 63 69 27 | info@ksbs.nl | www.ksbs.nl
Hoe blijf je als blinde actief sporten? Hoe leren slechtziende kinderen de wereld kennen? En hoe kun je als grootouder blijven mailen met je kleinkind als je slechter ziet? Vaak is er wat extra’s nodig om mee te doen in de samenleving.
De Katholieke Stichting voor Blinden en Slechtzienden (KSBS) kan financiële steun bieden. Op ksbs.nl en in onze uitgave
De Stem van Grave (nu ook digitaal!) leest u meer over leven met een visuele beperking én ons werk.
Nu en in de toekomst De Sophia-Vereeniging in uw testament
Huisdieren hebben u nodig!
Zoekt uw geld een goed doel?
Nederland telt veel goede doelen. Enkele brengen zichzelf graag via dit speciale katern van Goed Geregeld onder uw aandacht. Handig voor als u een keuze wilt maken voor uw donatie of nalatenschap.
GEREGELD!
SUPPLEMENT VOOR GULLE GEVERS >>
AFRICAN PARKS
African Parks beheert en herstelt grote natuurgebieden in Afrika, en werkt hierbij samen met de overheid en de lokale gemeenschappen.
CONTACT
T: +31 343 565019
E: netherlands@africanparks.org
I: www.africanparks.org
IBAN: NL41ABNA0432633790
AIDSFONDS
Maar liefst 9,2 miljoen mensen met hiv krijgen nog steeds geen levensreddende medicijnen. Door uitsluiting of armoede. Aidsfonds helpt met voorlichting, testen, behandeling en genezingsonderzoek.
CONTACT
T: 06 53145654
E: nrietman@aidsfonds.nl
I: www.aidsfonds.nl
IBAN: NL37 INGB 0000 0089 57
STICHTING AMIVEDI
Stichting Amivedi is een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor vermiste en gevonden huisdieren in Nederland en is daarmee het landelijk meldpunt voor huisdiereigenaren.
CONTACT
T: 088 0063366
E: penningmeester@amivedi.com
I: www.amivedi.nl
IBAN: NL77 INGB 0000 2651 90
STICHTING ASTMA BESTRIJDING
Het doel van de stichting Astma Bestrijding is belangenbehartiging van hen die geconfronteerd worden met astma, chronisch obstructieve long en luchtwegaandoeningen in de ruimste zin des woords.
CONTACT
T: 035 6981078
E: fhvanbeek26@hotmail.com
I: www.astmabestrijding.nl
IBAN: NL54 GILL 0265 9532 00
BEARS IN MIND
Bekend van Het Berenbos waar getraumatiseerde beren een nieuw leven krijgen, als ambassadeurs voor beerbescherming in het wild. Al 30 jaar zet Bears in Mind zich in voor de bescherming van beren.
CONTACT
T: 0317 650220
E: info@bearsinmind.org
I: www.bearsinmind.org
IBAN: NL26 TRIO 0254 6926 64
BIO MANEGE
Mensen met een beperking ervaren levensgeluk bij de Bio Manege. Paardrijden sterkt hen in hun zelfvertrouwen en is fysiek en mentaal gezond. Alle specialismen zijn in huis hen optimaal te begeleiden.
CONTACT
T: 026 4838201
E: fondsenwerving@biomanege.nl
I: www.biomanege.nl
IBAN: NL13 INGB 0004 8969 28
BIO VAKANTIEOORD
Het Bio Vakantieoord maakt vakanties mogelijk voor gezinnen met een gehandicapt kind. Bij Bio kan iedereen onbeperkt genieten.
CONTACT
T: 026 4838201
E: frans@biovakantieoord.nl
I: www.biovakantieoord.nl
IBAN: NL93 INGB 0000 0060 09
Contact: Frans Wientjes en Maureen Doornekamp
NEDERLANDSE BRANDWONDEN STICHTING
Brandwonden zijn extreem pijnlijk. De behandeling is erg complex. We willen brandwonden voorkomen en leed door brandwonden beperken. Met uw hulp streven we naar een toekomst zonder littekens!
CONTACT
T: 0251 275 555
E: info@brandwondenstichting.nl
I: www.brandwondenstichting.nl
IBAN: NL93 RABO 0388 013 222
HET CULTUURFONDS
Het Cultuurfonds brengt mensen, werelden en ideeën samen om cultuur en natuur te laten leven, dankzij de bijdrage van de loterijen en giften en nalatenschappen van cultuurliefhebbers.
CONTACT
T: +31 20 520 6130
E: info@cultuurfonds.nl
I: www.cultuurfonds.nl
IBAN: NL32 INGB 0000 3333 18
Zie ook pag.24
Zie ook pag.31
Zie ook pag.28
Zie ook pag.44
Zie ook pag.31
STICHTING DIERENLOT
Voor hulp aan dieren in nood, ook bij ú in de buurt.
CONTACT
T: 0183 563912
E: info@dier.nu
I: www.dier.nu
IBAN: NL28 INGB 0000 0023 29
HENDRICK DE KEYSER MONUMENTEN
Helpt u mee historische huizen te beschermen in heel Nederland? Hendrick de Keyser restaureert en onderhoudt een collectie van 450 monumenten die altijd in bezit blijven. Hiervoor vragen wij steun.
CONTACT
T: 06 10817453
E: l.vankats@hendrickdekeyser.nl
I: www.hendrickdekeyser.nl
IBAN: NL10 ABNA 0106 8530 58
KANSFONDS
Niemand kan zonder thuis. Een dak boven je hoofd, voldoende geld om van te leven en het diepe besef dat je erbij hoort.
Toch zijn er in ons land meer dan 1 miljoen mensen die geen thuis hebben. Ze missen wat nodig is voor een menswaardig bestaan.
Dat laten we natuurlijk niet gebeuren in een samenleving waarin we omzien naar elkaar. Daarom helpt Kansfonds thuisgeven.
CONTACT
T: 035 624 96 51
E: info@kansfonds.nl
I: www.kansfonds.nl
IBAN: NL41 INGB 0675 8622 05
STICHTING NATIONALE DIERENZORG
De Seniorenclub, onderdeel van Stichting Nationale Dierenzorg, zorgt voor een mooie oudedagvoorziening voor uw huisdier(en) als u en uw familie niet meer in staat zijn voor hen te zorgen.
Contact
T: 070 5179852
E: info@ndz.nl
I: www.ndz.nl
IBAN: NL66 INGB 0000 2242 60
EPILEPSIENL
Epilepsie verstoort de levens van 200.000 mensen en 1 miljoen naasten in Nederland. Met uw hulp werken we met onze Doorbraakagenda aan een toekomst zonder epilepsie.
CONTACT
T: 030 634 40 63
E: info@epilepsie.nl
I: www.epilepsie.nl
IBAN: NL 83 INGB 0000 222 111
DE HOLLANDSCHE MOLEN
Nederland en molens zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De Hollandsche Molen zorgt ervoor dat monumentale windmolens en watermolens in Nederland kunnen draaien en malen.
CONTACT
T: (020) 623 87 03
E: dhm@molens.nl
I: www.molens.nl
IBAN: NL71 INGB 0000 1135 90
JUCONI
Juconi zet zich in voor kinderen die op straat leven in Latijns Amerika. Door middel van opvang, onderwijs, voeding, begeleiding en (medische) verzorging geven wij hen zicht op een hoopvolle toekomst.
CONTACT
T: 070 365 56 50
E: info@juconi.nl
I: www.juconi.nl
IBAN: NL44 INGB 0004 7841 41
STICHTING KINDEREN KANKERVRIJ
KiKa zet zich in voor meer onderzoek naar kinderkanker omdat het doodsoorzaak nummer 1 door ziekte is. Met uw donatie helpt u mee aan betere behandelingen en snellere genezing van zieke kinderen.
CONTACT
T: 020 3458535
E: nalaten@kika.nl
I: www.kika.nl
IBAN: NL89 INGB 0000 0081 18
FONDS KIND & HANDICAP
Kinderen met een handicap of chronische ziekte krijgen lang niet altijd de steun die ze nodig hebben. Fonds Kind & Handicap laat ze meedoen. Zodat ook zij hun dromen waar kunnen maken.
CONTACT
T: 070 351 27 84
E: nalaten@fondskindenhandicap.nl
I: fondskindenhandicap.nl/nalaten
IBAN: NL61 INGB 0000 2713 95
Zie
Zie
SUPPLEMENT VOOR GULLE GEVERS
KONINKLIJKE NEDERLANDSE
REDDING MAATSCHAPPIJ (KNRM)
De KNRM komt mensen in nood op het water te hulp. Staat dag en nacht klaar met 1.400 vrijwilligers. Vaart met 75 reddingboten zo’n 2.500 keer per jaar uit en brengt meer dan 4.000 mensen veilig aan wal.
CONTACT
T: 0255 548454
E: c.prins@knrm.nl (Cees Prins) of c.bartels@knrm.nl (Cora Bartels)
I: www.knrm.nl
IBAN: NL 40 INGB 0000026363
LEGER DES HEILS
Uw nalatenschap aan het Leger des Heils geeft kwetsbaren een toekomst en u geeft mensen die zijn vastgelopen weer perspectief. U investeert in een betere, heilzamere samenleving.
CONTACT
T: 088 0653134
E: nalaten@legerdesheils.nl
I: www.ldh.nl/goedgeregeld
IBAN: NL26 RABO 0330 0778 80
NATIONAAL MS FONDS
Het Nationaal MS Fonds droomt van een toekomst zonder MS. De ziekte is nog niet te genezen. We blíjven werken aan oplossingen om een einde te maken aan MS en de gevolgen ervan voor mensen met MS.
CONTACT
T: 010 591 98 39
E: josien@nationaalmsfonds.nl
I: www.nationaalmsfonds.nl
IBAN: NL23 RABO 0336 2728 39
DE REGENBOOG GROEP
Armoede, verslaving, psychiatrische problematiek of dakloosheid maken een mens niet minder mens.
Wij geloven in een samenleving waar plek is voor iedereen, waar niemand zich verloren hoeft te voelen.
CONTACT
T: 06 82 06 2221
E: mwijnekus@deregenboog.org
I: www.deregenboog.org
IBAN: NL79 TRIO 0379 3155 64
VERENIGING REMBRANDT
STICHTING MS RESEARCH
Stichting MS Research is dé organisatie die wetenschappelijk onderzoek financiert naar de ziekte MS. Wij zetten ons in voor onderzoek naar de oorzaak, een betere behandeling en uiteindelijke genezing van MS.
CONTACT
T: 071 – 5 600 500
E: info@msresearch.nl
I: www.msresearch.nl
IBAN: NL17 INGB 0000 00 6989
De Verenging Rembrandt zet zich sinds 1883 in voor een bloeiend openbaar kunstbezit.
CONTACT
T: 070 4271720
E: pelsrijcken@verenigingrembrandt.nl
I: www.verenigingrembrandt.nl/ doe mee
IBAN: NL21 ABNA 0252 2008 61
MAKE-A-WISH NEDERLAND
Make A Wish realiseert de liefste wens van ernstig zieke kinderen. Het effect is heel langdurig en maakt ‘n enorm positief verschil in hun jonge leven! Geef ook vertrouwen en kracht voor de toekomst.
CONTACT
T: 035 20 35 300
E: info@makeawishnederland.org
I: www.makeawishnederland.org
IBAN: NL48 RABO 0366 0212 22
OOGFONDS
Niemand meer slechtziend of blind. Zodat iedereen kan blijven zien waar hij/zij van houdt! Dat is de droom van het Oogfonds.
CONTACT
T: 030 29 66 999
E: c.letschert@oogfonds.nl
I: www.oogfonds.nl
IBAN: NL21 INGB 0000 0039 10
KONINGIN SOPHIA-VEREENIGING
TOT BESCHERMING VAN DIEREN
De Sophia Vereeniging voorkomt en bestrijdt huisdierenleed met politieke lobby voor dierenbeschermende wetgeving en goede voorlichting. Met uw hulp geven we huisdieren het leven dat ze verdienen!
CONTACT
T: 020 – 623 61 67
E: info@sophia vereeniging.nl
I: www.sophia vereeniging.nl
IBAN: NL63 INGB 0000 3069 58
Zie ook
Zie ook pag.72
Zie
UNICEF
Als grootste kinderrechtenorganisatie biedt UNICEF hulp bij acute nood en hulp op de lange termijn. Door UNICEF op te nemen in uw testament maakt u een blijvend verschil in de toekomst van kinderen.
CONTACT
T: 088 444 96 66
E: info@unicef.nl
I: www.unicef.nl
IBAN: IBAN NL86 INGB 0000 0001 21 t.n.v. UNICEF Nederland
STICHTING WOORD EN DAAD
Woord en Daad werkt wereldwijd vanuit Bijbels perspectief aan een menswaardig bestaan én duurzame verandering voor mensen in armoede. Samen zijn we verbonden, in Woord én daad!
CONTACT
T: 0183 61 18 00
E: g.vanmuijlwijk@woordendaad.nl
I: www.woordendaad.nl/schenkingen/
IBAN: NL64 RABO 0385 4870 88
VERENIGING YMCA NEDERLAND
VLUCHTELINGENWERK NEDERLAND
Wilt u ook in de toekomst iets betekenen voor vluchtelingen in ons land? Neem dan VluchtelingenWerk Nederland op in uw testament. Vraag vrijblijvend onze Oriëntatiegids aan of bel met Annemarie Teske.
CONTACT
T: 020 346 72 13
E: ateske@vluchtelingenwerk.nl
I: www.vluchtelingenwerk.nl/nalaten
IBAN: NL60 INGB 0000 1234 88
Veel kinderen hebben een instabiele thuissituatie. YMCA geeft om deze jongeren. U ook? Neem YMCA op in uw testament. Zelfvertrouwen begint bij YMCA.
CONTACT
T: 035 6668700
E: info@ymca.nl
I: ymca.nl
IBAN: NL41 RABO 03752 29752
ZOA
WERELD KANKER ONDERZOEK FONDS
Wij zijn al meer dan 25 jaar de autoriteit in Nederland op het gebied van voeding, leefstijl en kanker. Wij helpen mensen gezonde keuzes te maken om sterker te staan tegenover kanker.
CONTACT
T: 020 344 9595
E: informatie@wkof.nl
I: www.wkof.nl
IBAN: NL51 ABNA 0424 3563 09
ZOA is er voor mensen die alles zijn kwijtgeraakt door een oorlog of een ramp. We verlenen noodhulp en we blijven trouw door te helpen bij het opbouwen van een nieuw bestaan, bijvoorbeeld onderwijs.
CONTACT
T: +31 (0)55 36 63 339
E: info@zoa.ngo
I: www.zoa.nl
IBAN: NL87 ABNA 0105364371
Adverteren of uw organisatie vermeld in het supplement voor Gulle Gevers?
Neem voor meer informatie en de voorwaarden contact op met Sales and Services via: 0229 211 211 of per email: administratie@ salesandservices.nl
Brandwonden Stichting, Nederlandse www.brandwondenstichting.nl
CBF toezicht op goeddoen www.cbf.nl
Cultuurfonds www.cultuurfonds.nl
Cultuurlandschap, Vereniging Nederlands www.nederlandscultuurlandschap.nl
Dierenlot, Stichting www.dier.nu
Dierenzorg, Stichting Nationale www.ndz.nl
EpilepsieNL www.epilepsie.nl
Fryske Gea, It www.itfryskegea.nl
Hersenstichting Nederland www.hersenstichting.nl
Hollandsche Molen, Vereniging de www.molens.nl
Juconi, Stichting Hoop voor straaten zwerfkinderen www.juconi.nl
Kansfonds www.kansfonds.nl
KSBS, Kath. Stichting voor Blinden en Slechtzienden www.ksbs.nl
Hendrick de Keyser, Vereniging www.hendrickdekeyser.nl
Kinderen Kankervrij (KiKa), Stichting www.kika.nl
Kind & Handicap, Fonds www.fondskindenhandicap.nl
KNRM www.knrm.nl
Leger des Heils www.legerdesheils.nl
Make-A-Wish Nederland www.makeawish.org
MS Fonds, Nationaal www.nationaalmsdonds.nl
MS Research, Stichting www.msresearch.nl
Oogfonds Nederland, Stichting www.oogfonds.nl
Ouderenfonds, Nationaal www.ouderenfonds.nl
Parkinson Fonds www.parkinsonfonds.nl
De Regenboog Groep www.deregenbooggroep.org
Rembrandt, Vereniging www.verenigingrembrandt.nl
Rijksmuseum Fonds, Stichting Het www.rijksmuseum.nl
Sophia, Vereeniging tot Bescherming van Dieren www.sophia vereeniging.nl
Unicef www.unicef.nl
Water for Life Foundation www.waterforlife.nl
Vlinderstichting www.vlinderstichting.nl
VluchtelingenWerk Nederland www.vluchtelingenwerk.nl
Wereld Kanker Onderzoek Fonds www.wkof.nl
Woord en Daad, Stichting www.woordendaad.nl
YMCA www.ymca.nl
ZOA, van noodhulp naar wederopbouw www.zoa.nl
Zuiderzeemuseum www.zuiderzeemuseum.nl
DierenLot
Dam 20-22
4241 BN Arkel
Telefoon: 0183 - 563 912
E-mail: nalaten@dier.nu
DIEREN BESCHERMEN: IK DOE HET MIJN HELE LEVEN AL…
Woest werd ik als schooljongens met kikkers gooiden. Dan ging ik op ze af, hoe klein ik ook was. Dieren beschermen, ik doe het mijn hele leven al. Daarom ben ik nu ambassadeur van DierenLot, de organisatie die zich het lot aantrekt van al die dieren die worden mishandeld, zomaar op straat worden gezet, worden opgesloten in veel te kleine hokken of op een andere manier - ook in het wild - een buitengewoon beroerd bestaan leiden. DierenLot steunt zo’n driehonderd kleine en middelgrote organisaties die vooral lokaal en regionaal actief zijn. Met heel weinig geld blijkt veel mogelijk: vervoer per ambulance, steun bij de verbouwing van een opvang, de kosten voor dierenvoer, enzovoort. Het gaat mij om de dieren en om de mensen met passie. En om die bij elkaar te brengen. Dieren moeten geholpen worden. Zij kunnen niet voor zichzelf opkomen. Het ó zo belangrijke werk van de duizenden vrijwilligers is onmisbaar en moet door blijven gaan. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst. Help hen. Neem DierenLot op in uw testament. Doe het vandaag nog!
Lenie ‘t Hart, ambassadeur DierenLot, dierenverzorgster en dierenactiviste, was verbonden aan de zeehondencrèche Lenie ‘t Hart (1971-2014). Ze is officier in de Orde van Oranje Nassau en officier in de Orde van de Gouden Ark.
Vul de bon in, kopieer deze of knip uit en stuur op aan Stichting DierenLot, Antwoordnummer 51013, 3501 VB Utrecht (geen postzegel nodig). U kunt natuurlijk ook mailen naar nalaten@dier.nu of bellen naar 0183 - 563 912.
Ja, ik wil graag dieren helpen wanneer ik er zelf niet meer ben
Ik heb DierenLot al opgenomen in mijn testament.
Ja, ik ontvang graag een uitgebreidere brochure over nalaten aan DierenLot.
Ja, ik heb vragen over nalaten aan DierenLot, neemt u telefonisch contact met mij op.
Ja, ik heb interesse in nalaten aan DierenLot, belt u mij voor een persoonlijke afspraak bij mij thuis.
Ja, als DierenLot voor mijn dieren zorgt na mijn overlijden, neem ik DierenLot graag op in mijn testament. Neemt u contact met mij op.
Ja, ik neem DierenLot op in mijn testament en oormerk graag mijn nalatenschap aan een of meer van de Erkend Beneficianten van DierenLot. Neemt u contact met mij op.
Naam
Adres
Postcode/Woonplaats
Telefoon
Geboortedatum
Bron: Voor nu en later/magazine SDU Tekst: Barbara Schilperoort Fotografie: Marcel Molle