Η Εποχή της Φρίκης: Ένας παγκόσμιος απολογισμός της πενταετίας
Το ISIS που ήταν παρακλάδι της Αλ Κάιντα θεώρησε ότι βολευόταν με την κατοχή εδάφους και κράτους – χρηματοδοτούσε από τα πετρέλαια και τις απαγωγές τις εκστρατείες του και για την εκπαίδευση των οπαδών του σε μορφή τακτικού στρατού. Τώρα απλώς θα επιστρέψει στη πρότερη του κατάσταση ως αποεδαφικοποιημένο τρομοκρατικό δίκτυο. Φτάνουμε στους ασύμμετρους πολέμους. Η μεταβαλλόμενη φύση του πολέμου με τα τεχνολογικά πλεονεκτήματα επέφερε στην ανίχνευση και εξόντωση πιθανών εχθρικών στόχων έδινε στους στρατιωτικό-πολιτικούς σχεδιαστές την προφανώς εσφαλμένη αίσθηση ότι η όποια χαμηλή ένταση πολέμου μπορεί να συνεχίζεται επ’ αόριστο καθώς, εφόσον οι εξειδικευμένες στρατιωτικές δυνάμεις επιτήρησης και παρακολούθησης θα απολαμβάνουν στο έδαφος ακόμη μεγαλύτερα πλεονεκτήματα στο μέλλον. Μελετητές αναφέρονται σε μεταμορφώσεις που έχουν μεταβάλει την ίδια τη φύση του πολέμου9 στο πλαίσιο της στρατηγικής για την αντιμετώπιση της ισλαμικής τρομοκρατίας και των «ασύμμετρων απειλών». Αυτά περιλαμβάνουν τα νέα καθεστώτα πολέμου και νέα παιχνίδια όπως τα εξής: • • •
•
«Πόλεμος από απόσταση» (war from a distance). Θολούρα στην απόσταση που χωρίζει την κατάσταση πολέμου και αυτή της ειρήνης. την χρήση μη επανδρωμένων σκαφών (τα γνωστά ντρόουν/ drones) που μεταβάλλουν σε τέτοιο βαθμό το στρατιωτικό παιγνίδι που μελετητές αναφέρονται σε «ντροουνοποίηση των ενόπλων δυνάμεων» (dronization). Η μεταβαλλόμενη έννοια του ποιος πρέπει να αντιμετωπιστεί ως «πολεμιστής» και ποιος «άμαχος»: Καταργείται η κλασσική διάκριση του Δικαίου του Πολέμου ανάμεσα στους δύο. Χρησιμοποιείται συλλογικά ο άμαχος πληθυσμός του εχθρού ως μαχητές του εχθρού, ή ως ασπίδες ή ο εξαναγκασμός ατόμων υπό απειλή βίας να ενεργούν ως πολεμιστές.
Στην πενταετία που πέρασε είδαμε τον πολλαπλασιασμό των νέων ασύμμετρων πολέμων. Αν δεν ανατραπεί το πλέγμα που αναπαράγει το πρόβλημα, μάλλον θα γίνουν ακόμα πιο απειλητικοί οι πόλεμοι στα επόμενα χρόνια.
9 12
Grégoire Chamayou, (2015) Theory of the Drone, Penguin, London.