47
hayranlığı da bilinmektedir. Onun hayatından alınmış gerçek olayları anlatan hikâyeleri yanında Ömer Seyfettin’in “Fon Sadriştayn’ın Karısı” ve “Fon Sadriştayn’ın Oğlu” adlı hikâyelerinin etkisiyle “Fon Sadriştayn’ın Oğlu” adında bir hikâye yazmıştır. Çok değişik özelliklere sahip olan bu hikâye kişilerinin Abdurrahim Karadeniz’e göre ortak özelliği, tek yönlü olarak verilmeleri ve kaderlerine boyun eğen, yenilmiş kişiler olmalarıdır: “Hikâye kahramanları anlatımın başından sonuna değin geliştirilen, yuvarlaklaştırılan karakterler olamazlar; belli bir gelişmişlik düzeyiyle ve gerilim ortamıyla başlayan anlatılarda ortaya çıkan kahramanlar kaderine razı birer şahsiyettir. Karakter olma boyutu kazanamamışlardır. Okur olarak biz, onların pek çoğunun yaşamış olabileceği gerçekliğini düşünmekle birlikte, nereden gelip nereye gittiklerini, neler düşündüklerini asla öğrenemeyiz. Hikâye kişileri de olup bitenlerle ilgili olarak hiçbir sorgulamaya girişmezler. Hepsi kaderine çoktan razı kişilerdir. Hikâye kahramanlarının pek çoğu köylü, okuma yazma bilmeyen, fakir, ezilmiş, horlanmış kişilerdir. Hayatları ve mücadelelerinde isteklerine ulaşamazlar.”115
Mehmet Ergün, hikâyelerinin birçoğunda kişi ve olayları çevre ile birlikte veren Kenan Hulûsi ile Memduh Şevket arasında bu yönden benzerlik bulur: “Kimi yönleriyle F. Celâlettin’le ortaklaşalık gösteren Memduh Şevket Esendal ile Sait Faik hikâyesinin hazırlayıcısı durumunda bulunan ve Sait Faik üzerinde etkileri bulunan Kenan Hulûsi Koray ile birlikte, hikâyedeki olayların geçtiği ortamın da kişileşmeye başladığına tanık oluyoruz. Bu hikâyecilere kadar olayların geçtiği ortam, daha çok bir mekândı. Hikâye dışıydı. Tüm işlevi, olayların geçtiği yeri belirlemekti. Oysa bu iki hikâyeci ile birlikte ortamın da bir hikâye unsuru hâline geldiğine tanık oluyoruz.”116
Bu yazarlarla birlikte hikâyede mekânın işlevsel olarak kullanılmaya başlandığını ve böylece hikâyenin sınırlarının genişlediğini söyleyen Ergün, bu sanatçıları yeni hikâyemizin önde gelen isimleri olarak görür:
115
Abdurrahim Karadeniz, “Kenan Hulûsi Koray Hikâyelerinin Korkulu Gerçekliği”, Hece Öykü, No: 5, Ekim-Kasım 2004, s. 89. 116 Ergün, a.g.e., s. 19-20.