ΔΠΜΣ «Τεχνολογίες της Επικοινωνίας και της Πληροφορίας για την Εκπαίδευση» Μάθημα: «Η μιντιακή κουλτούρα των παιδιών» Τίτλος Εργασίας : «Παιδιά και ΜΜΕ σε μια περίοδο κοινωνικής κρίσης» Μάρτιος 2009
2.8.2 Προτάσεις για περαιτέρω έρευνα Στο πλαίσιο της διερεύνησής μας, βρήκαμε έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών σχετικό με το θέμα μας και παρατηρήσαμε πως προέκυπταν ακόμη περισσότερα ερωτήματα κατά την επεξεργασία αυτού του υλικού που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε μια περαιτέρω έρευνα. Όσον αφορά την εικόνα των παιδιών που παρουσίασαν τα ΜΜΕ, θα άξιζε να διερευνήσουμε την άποψη που έχουν τα ίδια τα παιδιά για τον εαυτό τους και κατά πόσο αυτή η άποψη ταυτίζεται με την εικόνα που προβάλλεται από τα ΜΜΕ. Όσον αφορά τις μιντιακές παραγωγές των παιδιών και τις απόψεις τους για τα γεγονότα, θα μπορούσε να διερευνηθεί εκτενέστερα η αντίληψή τους για τα συγκεκριμένα γεγονότα αλλά και γενικότερα για πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου κρίσης αλλά και μετά τον απόηχό της. Σε μια επόμενη εκτενέστερη έρευνα, είναι σημαντικό να γίνει προσεκτικά η επιλογή του δείγματος του πληθυσμού δηλ. η επιλογή των παιδιών των οποίων οι μιντιακές παραγωγές εξετάζονται, ώστε τα αποτελέσματα που θα παραχθούν να είναι αντιπροσωπευτικά. Παραδείγματος χάριν, όσον αφορά τη χρήση του κινητού τηλεφώνου από τα παιδιά κατά τη διάρκεια περιόδων κρίσης, προτείνεται η συστηματική δειγματοληψία και η δειγματοληψία κατά δεσμίδες, πχ. η επιλογή σχολείων της Αττικής και η τυχαία επιλογή μαθητών τους ως δείγμα, που είναι περισσότερο εφικτό να πραγματοποιηθεί αμέσως μετά τη λήξη της περιόδου κρίσης. Κατάλληλα μέσα συλλογής δεδομένων θεωρούμε το γραπτό ερωτηματολόγιο που μπορεί να διασφαλίσει ανωνυμία και εμπιστευτικότητα. Στη διερεύνηση που αφορά το έντυπο υλικό των παιδιών, θα μπορούσε να γίνει σύγκριση του λόγου των συγκεκριμένων παιδιών με κείμενα άλλων παιδιών, ίδιας ηλικίας, από διαφορετικά σχολεία σε διαφορετικές περιοχές αλλά και παιδιών διαφορετικών ηλικιών. Με αυτόν τον τρόπο, το δείγμα θα ήταν μεγαλύτερο και πιο διαφοροποιημένο, με αποτέλεσμα να είναι και πιο αντιπροσωπευτικό. Επίσης, ο λόγος των παιδιών γενικότερα θα μπορούσε να συγκριθεί με τη γλώσσα που χρησιμοποιούν οι ενήλικες στα media (ύστερα από τυχαία επιλογή σχετικών κειμένων διαφορετικών εφημερίδων και περιοδικών) για να ελεγχθεί πόσο επηρεάζονται τα παιδιά από τη γλώσσα των media. Ακόμη, η ψυχολογία που αναπτύσσεται μέσα σε μια ‘εικονική’ κοινότητα είναι ένα θέμα προς εξέταση, πώς δηλ. εκφράζονται τα παιδιά μέσα από τα blogs, το facebook και το youtube και πώς στις καθημερινές τους ‘πρόσωπο με πρόσωπο’ επαφές, πώς διαχειρίζονται τα γεγονότα με τα social media, πώς μοιράζονται τις απόψεις τους και τα συναισθήματά τους. Θα ήταν επίσης εξαιρετικά ενδιαφέρον να συμπεριληφθούν στην επεξεργασία και μιντιακές παραγωγές παιδιών που βρίσκονται πολύ μακριά από την εστία της κρίσης (π.χ. βιντεάκια στο youtube από παιδιά στο εξωτερικό), καθώς τα παιδιά αυτά λαμβάνουν τις πληροφορίες ‘διαμεσολαβημένες’ από τα δικά τους κέντρα πληροφόρησης. Μια διαχρονική μελέτη θα μπορούσε να απαντήσει στο ερώτημα αν τα παιδιά, αλλά και όσοι τα προβάλλουν στα ΜΜΕ, συνεχίζουν να έχουν τις ίδιες αντιλήψεις αρκετό χρονικό διάστημα μετά από μια περίοδο κρίσης όπως και κατά τη διάρκειά της. Μια διατμηματική μελέτη θα μπορούσε επίσης να μας δώσει μια καλύτερη εικόνα για το πώς βίωσαν τα περισσότερα παιδιά σε όλον τον κόσμο τα γεγονότα και ποια είναι η άποψή τους για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και τα επεισόδια που ξέσπασαν μετά. Κλείνοντας, ελπίζουμε η διερεύνηση που πραγματοποιήσαμε να αποτελέσει τον αρχικό κρίκο για μια συνέχεια που θα διαφωτίσει τις λιγότερο γνωστές πτυχές της παιδικής ηλικίας αλλά και των συναισθημάτων και των σκέψεων των παιδιών σε μια περίοδο κρίσης.
73