30
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
film
‘Niemand die een kaartje stuurt’ Een Rotterdamse vrouw lag tien jaar dood in haar huis zonder dat iemand haar miste. Hoe kan dat? In IDFA-favoriet Goede buren trekt filmmaker Stella van Voorst van Beest de wijk in. tekst Bregtje Schudel
De Rotterdamse vrijwilligers Ada en Wilma.
film Goede buren Regie: Stella van Voorst van Beest Vanaf 14 februari
Waarom wilde je deze documentaire maken? ‘Het startpunt was een krantenartikel uit 2013, over Bep de Bruin die ruim tien jaar dood in haar huis in Rotterdam had gelegen. De reacties van de buren en mensen uit de straat vond ik interessant. Iedereen had wel een verklaring voor het feit dat ze haar al zo lang niet meer gezien hadden, en dat ze nooit bij haar hadden aangeklopt. Ik vond het een heel boeiend beeld van hoe mensen zo langs elkaar heen kunnen leven. Toen twee jaar geleden – naar aanleiding van haar dood – een campagne werd gestart om de eenzaamheid in Rotterdam te bestrijden, leek me dat een mooi haakje voor een documentaire. Hoe werkt de sociale samenhang in de buurt? En hoe ziet het leven eruit van iemand die als ‘eenzaam’ wordt gezien?’ In de film ga je op pad met de Rotterdamse vrijwilligers Ada (59) en Wilma (70). ‘Ja, dat was een godsgeschenk. Ada is in de buurt sowieso al heel actief
– een ‘kartrekker’ noemen ze dat. Zij doet niets zonder haar maatje Wilma. Ze hebben een heel fijne dynamiek samen. De een is heel emotioneel, de ander juist relativerend. En ze hebben gevoel voor humor. Dat is fijn, bij een beladen onderwerp als dit.’ We brengen de meeste tijd door bij Jan en Til. Hoe zijn jullie hen op het spoor gekomen? ‘Jan ontmoette ik via een geestelijk verzorger, met wie hij eens in de zoveel weken zingevingsgesprekken had. Jan is een gevoelige man in een harde wereld. Til kregen we ook getipt. Een moeilijk persoontje, maar heel intrigerend. Zij was echt blij dat er een filmploeg langskwam – ‘Dan kan ik eindelijk eens mijn verhaal doen!’’ Had geen van beiden andere sociale contacten? ‘Dat wel. Jan heeft een soort van sociaal netwerk. Hij krijgt veel hulpverlening, maar dat is steeds maar kort, en vooral praktisch. Bij hem gaat het meer om een
gevoel van eenzaamheid. Til doet mee aan allerlei sociale activiteiten. Wat haar eenzaam maakt, is dat ze niemand echt toelaat, want niemand mag weten dat ze haar kinderen al jaren niet ziet. Maar juist omdat ze zo van zich afbijt, is ze niet zo geliefd. Dus als ze door ziekte een paar keer niet komt opdagen bij haar clubjes, is er niemand die een kaartje stuurt. Zij identificeert zich ook tweehonderd procent met die mevrouw die tien jaar dood in huis heeft gelegen.’ Wat wil je dat mensen meenemen van deze film? ‘Een reactie die ik na de première op het IDFA veel hoorde was: o, ik ga nu meteen bij mijn buurvrouw langs om te vragen of ze nog wat nodig heeft. Of: ik moet mijn moeder weer eens opzoeken! Maar er waren ook mensen die verder dachten; hoe maak ik de buurt een beetje leuk? Hoe wil ik het zelf geregeld hebben, later? Dat was wel waar ik vooraf op hoopte.’