beelden van auteurs worden gepresenteerd in handschriften en op wat voor verschillende manieren dezelfde tekst zich in verschillende talen en handschriften kan manifesteren. Tijdens de looptijd beperkte de groeiende kennis zich voornamelijk tot de gebieden waarbinnen de talen van het project gebruikt werden, maar op het slotcongres bleek bijvoorbeeld dat de Scandinavische sagahandschriften eigenlijk heel veel overeenkomsten vertoonden met bepaalde West-Europese handschriften met tekstverzamelingen over de inrichting van de wereld en de heils- dan wel wereldgeschiedenis. En dat was een vaststelling die alle betrokkenen verbaasde omdat tot dan toe sagahandschriften door iedereen als een aparte categorie waren beschouwd. De veranderingen die deze eeuw – met name de laatste tien jaar – hebben plaatsgevonden zijn ook mooi te illustreren aan twee themanummers van het tijdschrift Queeste, in 1994 opgericht als platform voor de studie van de middeleeuwse letterkunde in de Nederlanden. In 2004 werd het tienjarig bestaan gevierd via een congres en een themanummer met de titel ‘Vele wegen’.40 Net als bij het Antwerpse congres ‘De studie van de Middelnederlandse letterkunde’ uit 1988 was de bedoeling om de balans op te maken van de manier waarop het vak beoefend werd en wellicht zou moeten worden. Expliciet wordt gesteld dat de grote kwantitatieve bloei van het vak voorbij is, dat de generatie van na het Antwerpse congres aan het woord komt en dat er gemorreld wordt aan aspecten van de dominante vakbeoefening. Wat niet expliciet wordt gesteld maar wel zo is, is dat alle bijdragen in het Nederlands zijn, over Middelnederlandse onderwerpen gaan en gepresenteerd worden door medioneerlandici die op persoonlijke titel spreken (al hebben de meesten banden met NLCM). Afgelopen weekend verscheen het meest recente themanummer van Queeste.41 Het gaat over literatuur en meertaligheid in de Lage Landen, wat in het Engels wordt aangekondigd. De talen die besproken worden zijn het Latijn, het Frans en het Nederlands.
40 Vele wegen. Visies op de middeleeuwse letteren in de Nederlanden. Themanummer. Queeste 11 (2004), nummer 2. 41 Literature and Multilingualism in the Low Countries (1100-1600). Themanummer Queeste 22 (2015), nummer 1.
20