In samenwerking met de Klassieke Salon
In samenwerking met de Klassieke Salon
Beelden zijn door hun driedimensionaliteit niet in ĂŠĂŠn blik te vangen. Men moet er omheen lopen om de verschillende kanten te kunnen zien en er de tijd voor nemen om het beeld te vatten. Beeldhouwers werken er soms maanden aan voordat het beeld zijn uiteindelijke vorm krijgt. Beelden nemen ruimte in en tonen zich wisselend afhankelijk van de ruimte waarin ze staan. De Hortus botanicus Haren is de grootste Hortus in Nederland en heeft een groot aantal zeer diverse tuinen waarin de verschillende beelden goed tot hun recht kunnen komen. Zo is de intieme watertuin zeer geschikt voor het exposeren van kleine bronzen en de voedselarme plas voor monumentale beelden, die veel ruimte nodig hebben. Beelden passen in tuinen en door hun vormgevende en culturele aspecten verrijken ze een tuin. Het is niet voor niets dat door de eeuwen heen de fraaiste tuinen deze combinatie van beeld en tuin hebben. Het bestuur van de Hortus prijst zich gelukkig dat het ook dit jaar weer gelukt is een beeldententoonstelling te organiseren in de tuinen van de Hortus. De titel 11 X SOLO is afgeleid van de 11 beeldhouwers die mee doen aan de tentoonstelling. De term solo slaat op het feit dat er niet voor een overkoepelend thema is gekozen, maar voor de individuele expressie van de kunstenaar. Hierdoor kan elke beeldhouwer ook een groot aantal werken exposeren. Het aantal exposanten is dit jaar mede zo groot door de samenwerking met de Klassieke Salon, de manifestatie ter ere van het tienjarig bestaan van de Klassieke Academie. We danken de medewerkers van de Hortus voor hun onmisbare inbreng om deze tentoonstelling tot een succes te maken. Het bestuur van de Hortus spreekt zijn dank uit voor sponsoring van deze tentoonstelling door de Vriendenvereniging van de Hortus en door het Dorpsfonds. Namens het bestuur van de Hortus - Douwe Wiersma, Jan Poutsma Namens de tentoonstellings organisatie - Tom van Weerden, Henk Vos
1 2 3 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 27 28
Titel Voorwoord Inhoudsopgave Koen de Vries Bastiaan de Groot Lucas Klein Margriet Barends Hugo Hol Hans Rikken Henk Rusman Henk Slomp AndrĂŠ Boone Herman Bartelds Joeri van Marrewijk Hortus botanicus Haren Sponsors colofon
Koen de Vries’ portretten vallen binnen de beeldende traditie van kunstenaars als Rodin, Boccioni en Bacon. Zij brachten eigentijdse zaken als film, psyche en beweging naar de beeldende kunst. Ook De Vries laat de mens in beweging zien, zowel fysiek als mentaal. Een bijzondere plek in het werk van De Vries wordt ingenomen door portretgroepen. Geen losse figuren, maar mensen met onderlinge band en interactie. De non-verbale communicatie binnen een groep wordt door De Vries verheven tot poëzie. Signalen die mensen uitstralen, krijgen een eigen podium. Zijn portretgroepen zijn als freezes uit een film; statisch doch vol dynamiek.“Ik heb gemerkt dat ik mensen even moet helpen om contact te maken met mijn beelden. Ook al gaat het niet over letterlijke gelijkenis, ze herkennen iets van zichzelf en worden ongemakkelijk. Maar je móet kijken, laat je uitdagen, het is een beeld en het is ervoor gemaakt!”
Omkijkende Man II, Brons, 2010, 54x29x62
Mea Culpa, Brons, 2011, 44x34x40cm
Deze expositie omvat een 10- tal beelden, ĂŠĂŠn van brons en de rest van marmer en graniet. Het zijn vrij monumentale beelden voor tuinen en parken, figuratief en abstract uit uiteenlopende perioden met een gevarieerd karakter. Romantiek, gemoedstoestanden, religie, evenwichtsconstructies, een speelobject en werk, dat tot mijmeren aanzet. Ze staan opgesteld in een boog- of cirkelvormige formatie, zoals ik denk, dat ze het beste tot hun recht komen. Het is mijn eerste solo-expositie in de Hortus, die zich daar bijzonder goed voor leent. Verder staan er nog werken aan de boulevard in Hoorn en in de beeldentuin van Galerie Waarkunst. Deze expositie valt samen met mijn deelname aan de Klassieke Salon.
Shiva. 2014
Hoogte (zonder sokkel) 1,50 m, brons.
Everzwijn. 2015 Hoogte (zonder sokkel) 0.93 m, Zweeds graniet.
Een belangrijk element in het werk van Lucas Klein is de verbinding. Zijn beelden bestaan vaak uit meerdere delen. Ze verwijzen naar megalithische culturen en de eeuwenoude band tussen hemel en aarde. De beelden zijn gemaakt van natuurlijke materialen: verschillende steensoorten en hout. Deze onderdelen worden verbonden tot solide composities met veel symmetrie. Het abstract ogend werk is mystiek en hermetisch. Voor de moestuin van galerie Het Bouwhuis te Lettele maakte hij (samen met Hans Rikken) een serie beelden op het thema Groei. Ook hier blijft de stapeling en verbinding van verschillende materialen een belangrijk onderdeel van de beeldhouwwerken. Een aantal van die werken staan nu in de Hortus.
Steentijd. 2014
Basralocus, dolomiet, rode zandsteen.162 cm hoog
Groei. 2014
Zandsteen, dolomiet, diabas,105 cm. hoog.
Met mens en dier als onderwerpen maakt Margriet realistische beelden. Meestal in brons en vooral de laatste jaren ook in cortenstaal. Met aandacht voor het totaal heeft zij een heel eigen vormentaal. De suggestie van beweging speelt daarbij een belangrijke rol. Niet alleen de uiterlijke beweging krijgt vorm dankzij het harmonisch voegen van lijnen en vlakken, ook de innerlijke beweeglijkheid, en het karakter van het afgebeelde, worden erdoor versterkt. Margriet werd in Utrecht geboren. Ze volgde haar opleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht (toen nog Artibus). Haar leermeester was de Utrechtse beeldhouwer Jan van Luijn. In 1991 maakte zij haar eerste werk in de openbare ruimte: een vredesbeeld voor de gemeente Montfoort. Verder staan er werken van haar in Linschoten, Deventer en Ulrum. Ook heeft zij voor bedrijven in opdracht gewerkt (o.a. voor de Gasunie in Groningen en de Raphaëlstichting in Schoorl) en vele particulieren en is haar werk te zien in enkele galerieën. In 2008 had zij een tentoonstelling in het Museum voor figuratieve kunst de Buitenplaats in Eelde, dat enkele werken van Margriet in de collectie heeft. Sinds 2005 woont en werkt zij in Ulrum. Ze is lid van het genootschap Kunstliefde in Utrecht en van de kunstenaarssociëteit de Groninger Kroon in de provincie Groningen.
Dodo
Brons, hoogte: 34 cm
Paarden van Marrum. 2007 Brons. 26 x 45 x 14
Hugo Hol (1944, Den Haag) heeft zich in 1976 aan de waddenkust in Den Andel gevestigd. Hij is gegrepen door de expressieve mogelijkheden van het messing en de techniek van het lassen; het werken met vuur. De beelden van Hugo Hol dwingen de kijker op een andere manier naar de werkelijkheid te kijken. De monumentale blikvangers manifesteren zich niet alleen als vorm, maar ook als dynamische verbeelding van oerkracht en standvastigheid. Zijn werkwijze heeft onmiskenbaar schilderachtige kenmerken, zij het dat Hol schildert met metaal. Hij is een vakman die het gevecht met de materie als ultieme uitdaging ziet.
Zonder titel
Zonder titel. 2015
Messing/lasbrons,150 x 85 x 30.
Vanaf de grond een woud van bamboe, verticaal gesandwiched tussen twee stenen schijven, rose marmer vervolgt de weg naar boven overgaand in een lange zuil massief eikenhout, taps toelopend naar de top. Daar bovenop, ruim boven je hoofd, balanceren twee koper gevederde figuren, elkaar kussend. Een feestelijk tafereel, zomers en zwanger van toekomstig leven. Het hierboven beschreven beeld heet Kiss. Het is onderdeel van een afgelopen jaar gestart project: Groei en ontwikkeling. Dat in samenwerking met Lucas Klein werd gerealiseerd bij galerie het Bouwhuis in Lettele (bij Deventer). En nu, gedeeltelijk verhuisd en met nieuwe beelden aangevuld, te zien in de Hortus in Haren.
Kiss. 2015
Diabas, bamboe, marmer, eikenhout, koper en brons. 70cm x 40cm x 245cm.
Passing Angel. 2011
Hardsteen/brons, hoogte 90 cm.
Een inspiratiebron voor hem is de omgeving zoals we die waarnemen en beleven: vormgegeven landschappen, stedelijke situaties, de structuren van de dingen om ons heen. Op basis van formele vertrekpunten, verbindt hij het denken in materie, maatvoering, structuren en systematiek, met het onvermoeibare zoeken naar verrassende invalshoeken. Zijn geometrisch abstracte beelden zijn gebaseerd op heldere concepten. Met zorg, aandacht en toewijding bouwt hij ze op en komt hij tot oorspronkelijke vormen die ingenieus en geraffineerd zijn geconstrueerd en een bijzondere interactie aangaan met de ruimte waarin ze geplaatst zijn. Naast het belang van de ruimtelijke context is ook de radicale benadering van elementaire vormen van groot belang. In zijn recente werk zoomt Rusman nadrukkelijker dan voorheen in op maatverhoudingen, structuren, herhalingspatronen en ritmiek als een abstracte verbeeldingskracht.
Driehoeken in kwadraat
Cirkel met haakse hoek
Mijn werk is nogal divers van aard, ik maak veel toegepast werk, in de vorm van kroonluchters, een trap, een poort, een fontein. Kleine beelden, al dan niet in combinatie met andere kunstenaars (Peter Hiemstra, De Karavaan) en groot werk. Het grote werk maak ik meestal in cortènstaal, veelal gecombineerd met glas of steen. In overwegend organische vormen. Het wil geen weergave van bestaande organische vormen zijn, veel eerder bestaanbare organische vormen. Het voldoet aan de wetten van groei, van ontwikkeling, van de natuur, ook als het geabstraheerd is. Het glas dat ik er in gebruik kloof ik uit grotere brokken, de stenen gebruik ik vaak zoals ik ze aantref.
Organic abstract.
Corten, hoogte Âą 200 cm
Stelt u zich eens voor: u hoort de koekoek en ziet het kikkervisje.... Mijn zintuigen raakten erdoor geprikkeld. Behalve de zintuiglijke prikkeling roept deze ervaring ook betekenissen op. Dit inspireert mij tot het maken van beelden. Wil ik iets van deze tijd begrijpen dan kan ik mij naar de historie wenden. Het leert mij dat culturen elkaar beïnvloeden. Een proces waarbij de ene cultuur de cultuur van de ander (de overheersende) overneemt en laat zien dat het streven om uit stijlen het beste te kiezen geen hedendaags verschijnsel is. Mijn werk richt zich op de creativiteit in de cultuur en het plezier dat deze houding kan geven. Plezier in zowel de hedonistische betekenis maar ook in de motivatie om dieper tot de dingen door te dringen. De wijze waarop ik naar de wereld kijk is mede beïnvloed door en ontwikkeld dankzij de media. Daar zonder zal veel van mijn werk niet gemaakt kunnen zijn. De beelden laten het publiek zien hoe invloeden van buitenaf mede de vorm bepalen. Met een open houding ten overstaan van het vreemde, het andere, creëer ik een synthese van mijn gevoelswereld en vormentaal.
Zalm van Lugh.
Staal, hout, verf en lagers, h. 410 x 160 x 160 cm
Nomen Nescio....
Hout en verf, hoogte 192 x 48 x 84 cm.
Onverzettelijke blikvangers. Ze markeren hun plaats in de ruimte. In zijn werk combineert Herman Bartelds verbondenheid met de aarde met een opwaarts gerichte beweging. Zijn beelden hebben verwantschap met totempalen, obelisken en monolieten. De beeldhouwer refereert niet alleen aan beweging maar ook aan gevoelens en intermenselijke relaties. Zijn beelden reflecteren een breed spectrum van betekenissen. Ze openbaren zich enerzijds als ijkpunten in de ruimte en anderzijds als gematerialiseerde ideeÍn. Bartelds is een beeldhouwer die maximaal rendement uit de materialen haalt. De thema’s die hem bezighouden zijn stevig in krachtige vormentaal verankerd. Wie zich openstelt voor zijn werk, ontdekt het raffinement waarmee contrasten verenigd zijn tot een sculpturale eenheid. Het tijdelijke en het eeuwige, natuur en cultuur, stilstand en beweging zijn steeds twee kanten van de medaille. De beelden van Herman Bartelds ontlenen hun zeggingskracht aan de unieke combinatie van verbinden en verbazen.
Poort voor Haren. 2008
Graniet en messing.
Poort. 2007
Graniet, messing, 180 cm.
Het gedachtegoed achter mijn werk is divers. Het loopt net zover uiteen als mijn werk zelf. Sommige werken zijn projectmatig en geĂŤngageerd. Sommige werken zijn toegepast en dus in hun vormgeving mede gedwongen door een pragmatische kijk op de situatie ter plekke. Het meeste van mijn werk is vrij werk en kent geen andere motivatie dan het te willen maken. Momenteel speelt vooral de uitdaging om van een hard en koud materiaal als staal een warme zachte vorm te maken. Uit een steriel vlak een menselijke ronding. Een borst, een hand, een schouder, een rug. Nooit compleet, maar altijd in fragmenten. Als een half onthouden droom of een vluchtige herinnering. Een poging zonder einde om hersenspinsels in een definitieve vorm te dwingen.
Roos rust
VERA. 2014
Cortenstaal, 150 x 50 x 20.
De Hortus botanicus Haren is een van de oudste botanische tuinen van Nederland. Op een oppervlakte van ruim 20 hectare zijn heel gevarieerde en bijzondere tuinen te bewonderen. De eeuwenoude tuinen van Suzhou, die als de mooiste van China worden beschouwd, hebben als voorbeeld gediend voor onze Chinese tuin ‘Het verborgen rijk van Ming’. De tuin is in de jaren ’90 ontworpen door de stadsarchitect van Shanghai en aangelegd door Chinese werkkrachten volgens traditionele tuin- en bouwtechnieken. De ecologische Laarmantuin bestaat uit een Arboretum, Pinetum en een open gedeelte. De tuin maakt sinds 2013 deel uit van de Nationale Plantencollectie.
Van minuscule wasplaten (paddestoeltjes) tot reusachtige sequoia’s, er valt hier van alles te ontdekken. Het letterlijke hoogtepunt van de Hortus wordt gevormd door de rotstuin. De tuin doet denken aan een Alpenlandschap en biedt een prachtig uitzicht over een groot deel van de tuinen. In de Keltische tuin bevindt zich de boomkalender. De kalender bestaat uit 21 boomsoorten, die volgens de Keltische mythe elk met een menstype overeenkomen. Zo zijn er veel meer tuinen met elk een eigen karakter en unieke sfeer, voor urenlang dwaalplezier.
Watertuin
Floriadetuin
Chinese tuin
Rotstuin
Laarmantuin
De Plantage
11XSOLO is financieel mogelijk gemaakt door:
Hortus Haren bouwt aan de toekomst Sinds 2013 staat de Hortus onder de dagelijkse leiding van het bestuur van de Stichting Behoud Groene Hortus (SBGH), dat ook verantwoordelijk is voor de exploitatie. Er wordt nauw samengewerkt met de Vriendenvereniging van de Hortus. Zo wordt de uitgifte van jaarabonnementen verzorgd door de Vrienden. De inkomsten uit deze abonnementen gaan voor ± 80 % naar de Hortus. Nieuwe glorie: De Hondsrugtuin 2016 wordt een jaar van grote veranderingen voor de Hortus. Zo komt er een gezichtsbepalende nieuwe tuin van ruim 8500 m2 rond de entree van de Hortus: De Hondsrugtuin. Deze tuin gaat letterlijk en figuurlijk het gat vullen, dat ontstaat na de noodgedwongen afbraak van de grote kas. Boom Landscape brengt met zijn ontwerp een ode aan het Unesco Geopark de Hondsrug. Parkachtig landschap Achter in de tuinen vindt eveneens een radicale ‘vernieuwing’ plaats. Hier wordt een opener, parkachtig landschap gecreëerd met eilandborders. Ook wordt begonnen met de aanleg van een Vlinder- en Bijentuin van ruim 3000 m2. Uiteraard kunnen bezoekers blijven genieten van de ‘oude vertrouwde’ tuinen, zoals de Chinese tuin, de ecologische Laarmantuin en de rotstuin. Steun Hortus Haren U kunt de Hortus steunen met een gift, legaat en/of het kopen van een jaarabonnement. Voor meer informatie zie de website: www.hortusharen.nl
Al bijna 80 jaar zijn wij de supportersvereniging van de Hortus botanicus Haren. Ons doel is om de botanische en cultuurhistorische waarden van de Hortus te beschermen. Daarnaast proberen we op allerlei manieren de belangstelling en het enthousiasme voor de 374 jarige Hortus bij het publiek te vergroten. Dit doen we bijvoorbeeld door in samenwerking met het bestuur van de Hortus een zeer voordelig lidmaatschap/jaarabonnement aan te bieden, waarmee leden het hele jaar toegang tot de Hortus hebben. Tevens ontvangen leden twee maal per jaar ons Vriendenbericht om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen in de Hortus, botanisch nieuws en vrijwilligerswerk. Een lidmaatschap inclusief jaarpas is aan de Hortusbalie verkrijgbaar. Onze Vereniging ondersteunt de Hortus door bij te dragen aan kosten voor o.a. beplanting, aanleg van nieuwe (delen van) tuinen, educatieve activiteiten, beeldenexpositie en advertenties. We zijn door de belastingdienst erkend als algemeen nut beogende instelling (ANBI). Dit betekent dat het mogelijk is om eenmalige of periodieke schenkingen fiscaal aftrekbaar te maken. Nieuwe leden en schenkingen zijn zeer welkom, zodat we ook de komende jaren kunnen zorgen voor een bloeiende Hortus, waar veel bezoekers van mogen genieten. www.vriendenhortusharen.nl of u kunt mailen naar hortusharenvrienden@gmail.com
Uitgangspunten Tijdens de raadsvergadering van 15 december 2014 heeft de gemeenteraad ingestemd met het rapport “Haren Centrumvisie” met de actiepunten zoals die zijn opgenomen in de “Projectenmap”. Aan de hand van dit besluit is het Dorpsfonds Haren opgezet. De visie voor het centrum van Haren kan geformuleerd worden als: Haren heeft het meest exclusieve en gezelligste winkelcentrum van Noord-Nederland; de groene parel op de rand van Stad en Hondsrug. Als gevolg van deze centrumvisie is het dorpsfonds Haren in het leven geroepen om: 1. Haren op de kaart te zetten; 2. activiteiten te stimuleren; 3. de service aan klanten te verbeteren; 4. sfeerbeeld met meer groen te ontwikkelen. Het Dorpsfonds Haren streeft naar: 1. een evenementenkalender met een attractieve programmering; 2. een duidelijke profilering van het DNA van Haren met de kernwaarden “kwaliteit en groen”; 3. ondersteuning van ondernemerschap en initiatieven; 4. het initiëren van samenwerkingsverbanden; 5. het versterken van de lokale economie.
Uitgave
Hortus botanicus Haren
Organisatie
Tom van Weerden en Henk Vos
Ontwerp en grafische vormgeving
Harry Zijderveld - GRAPHIC DESIGN
Redactie
Rob Verment
Public Relations
Communicatie Hortus Haren
Voorwoord
Tom van Weerden/Henk Vos
Fotografie
Exposerende beeldhouwers
Druk
Drukkerij G. van Ark, Haren
Oplage
4.000
Jaar
2016
Hortus botanicus Haren Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt doormiddel van kopieĂŤn in welke vorm dan ook of worden opgeslagen in bepaalde systemen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgevers.
HORTUS BOTANICUS HAREN Dagelijks geopend 10.00 - 17.00 uur Kerklaan 34 9751 NN Haren www.hortusharen.nl