Intermezzo: Rotterdamse havengebouwen van Brinkman, Van den Broek en Bakema
Complex Holland-Amerikalijn (HAL) op de Wilhelminapier, Brinkman & Van den Broek (en later Bakema), 1946-1949. De belangrijkste bedrijfstak, het vervoeren van passagiers, is evenredig vertegenwoordigd in de enorme aankomst- en vertrekhal aan de Wilhelminapier in Rotterdam. Ook de HAL voerde echter andere werkzaamheden uit: achter de vertrek- en aankomsthal was een werkplaatsengebouw en loodsen met een poortgebouw (afbeelding rechts). De architectuur van de vertrek- en aankomsthal doet door de cilindrische daken denken aan de vroege ontwerpen voor het poortgebouw van Thomsen’s Havenbedrijf, het poortgebouw van HAL heeft een meer utilitaire uitstraling en lijkt door de overstek en de geleding van de loodsen meer op het uiteindelijke poortgebouw. Het dienstengebouw (links) en het poortgebouw (rechts) van de Oranjelijn in de IJsselhaven werd tussen 1951 en 1953 gebouwd naar een ontwerp van Van den Broek & Bakema. Faciliteiten (schaftruimte, passagiersruimte, kabelgat, dienstwoning) en de opslag- en poortfunctie zijn hier uit elkaar getrokken. Ook hier heeft dat te maken met de belangrijkste werkzaamheden van het bedrijf: de Oranjelijn was een rederij en de passagiersvaart had een grotere prioriteit dan bij Thomsen’s Havenbedrijf. De massievere architectuur zou kunnen lijken op het ‘fraaiere’ ontwerp dat Van den Broek voor ogen had in de Lekhaven, maar dat omwille van het geld niet door kon gaan.
66
Kantoor op de Linker Maasoever van de Scheepvaartvereniging Zuid (Brinkman & Van den Broek, 1947). Een heel ander programma dan de hiernaast beschreven gebouwen, maar toch een opgave die Brinkman & Van den Broek na aan het hart lag: het faciliteren van wisselende verkeers- en mensenstromen en het bieden van een goede omgeving aan de havenarbeider.