BESTUURSVERSLAG 2019
1
HET HUIS UTRECHT
2019
JAAR VER SLAG
HET HUIS UTRECHT
BESTUURSVERSLAG 2019
2
Inhoudsopgave BESTUURSVERSLAG 2019 In het bestuursverslag 2019 evalueren we de uitkomst van onze doelstellingen 2019 en kijken we daar waar mogelijk richting 2020 en verder.
1. Werkplaats
•
korte kennismakingsresidenties
6
•
lange verdiepingsresidenties
7
•
Subsidie Nieuwe Makers
7
•
Standplaats Utrecht
9
2. Programmering 3. Ondernemerschap
10 12
•
verhuur 12
•
horeca
•
Makersfonds 14
4. Communicatie en marketing 5. Organisatie 6. Fair practice 7. Inclusiviteit 8. Financiën 9. Governance Code Cultuur 10. Bevindingen van de raad van toezicht 11. Gevolgen uitbraak coronavirus en de toekomst
6
BIJLAGE GOVERNANCE CODE CULTUUR
13
15 16 18 19 20 21 22 25
BESTUURSVERSLAG 2019
3
BESTUURS VERSLAG
HET HUIS UTRECHT
HET HUIS UTRECHT
BESTUURSVERSLAG 2019
4
Inleiding Het Huis Utrecht (hierna te noemen Het Huis) is als landelijke werkplaats voor onderzoek en ontwikkeling dĂŠ schakel binnen de keten van podiumkunsten. Het Huis is een plek waar talentontwikkeling, debat en publiek samenkomen. De organisatie biedt makers ondersteuning op artistiek-, zakelijk-, productioneel-, technisch- en communicatievlak. We hebben een prachtig oud schoolgebouw met werkruimtes, presentatieplekken en horeca. We geven jaarlijks ruim twintig makers een residentieplek voor onderzoek en ontwikkeling. Binnen de Subsidie Nieuwe Makers werken we met makers aan tweejarige ontwikkeltrajecten. Vaste bewoners van Het Huis zijn onder anderen Schweigman&, Studio Dries Verhoeven en We Are Public Utrecht. 2019 was een mooi en vol jaar met korte en lange residenties, een vierde toekenning Subsidie Nieuwe Makers, succesvolle nieuwe programmaformats en een uitbreiding van ons team waarmee we in diversiteit onze ambities verder kunnen ondersteunen. Met gepaste trots presenteren we hierbij dan ook ons jaarverslag 2019: een jaar van verdieping, van investering en van mooie successen.
Makersdag Fotografie Lion van den Brand
HET HUIS UTRECHT
5
Achtentwintig makers waren aan Het Huis verbonden middels residenties,
BESTUURSVERSLAG 2019
coproducties en ontwikkelingstrajecten. Bijna 8.000 mensen bezochten in Het Huis, of op locatie, werk van jonge makers. We (co) produceerden nieuw werk en de eerste bijdrage uit het Makerskapitaal (een regeling van het Makersfonds) werd uitgekeerd aan een oud-resident. In 2019 startten we met gesprekken voor een managementopleiding voor zakelijk leiders sector breed in samenwerking met een particulier fonds, een opleidingsinstituut en culturele partners. Belangrijke hoogtepunten binnen ons programma waren het Spoormakersfestival, de publieksavonden van de Makersdag, de programma’s Meet the Artist en Dicht op de Huid en de uitreiking van het Anne Faber Stipendium tijdens het Nederlands Theater Festival. We zagen wederom een groei in aanvragen van gelijkgestemde festivals en evenementen die ons als locatie kozen. Hiermee wordt ook in verhuur en partnerschap Het Huis in de kern verstevigd als huis voor onderzoek, experiment, maatschappelijk gesprek en samenkomst. In 2019 werkten we aan onze ambities voor het komende Kunstenplan 2021-2024. We gaan naar een nieuwe fase waarin de werkplaats nog meer ruimte krijgt om zich te ontwikkelen en Het Huis nog meer een ‘Huis voor Makers’ wordt. Om dit te bereiken hebben we in 2019 geïnvesteerd in onze residentiewerking, in programma en in versteviging van ons artistieke team. Belangrijke stappen om ons te blijven ontwikkelen en vanuit die ervaring het plan 2021-2024 vorm te geven.
HET HUIS UTRECHT
1.
BESTUURSVERSLAG 2019
6
Werkplaats DOELSTELLING 2019: VERDERE VERSTEVIGING VAN TALENTONTWIKKELING
Onderzoek en ontwikkeling zijn fundamenteel voor de vernieuwing van de sector. We zien dit ook terug in de landelijke en lokale cultuurvisies 2021-2024. Het Huis heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een stevig huis voor onderzoek. We zijn een werkplaats waar makers mogen uitproberen, mogen falen en opnieuw beginnen. Essentieel om nieuwe ontwikkelingen ruimte te geven. Voor 2019 heeft Het Huis ingezet op verdere versteviging van haar functie door: •
naast korte residenties langere verdiepingsresidenties aan te bieden waarin makers ruimte, budget en intensievere begeleiding krijgen.
•
Nieuwe programmaformats te ontwikkelen voor presentatie van werk, ontstaan binnen de residenties (zie programmering).
•
Nog meer fysieke ruimte vrij te maken voor residenties en programma (zie verhuur).
•
Een artistiek coördinator aan te stellen om de artistieke werking te verstevigen richting de nieuwe kunstenplanperiode.
•
Door onze kennis in te zetten binnen Standplaats Utrecht, het Utrechtse makersplatform dat Het Huis samen met vier Utrechtse partners initieerde.
KORTE KENNISMAKINGSRESIDENTIES In 2019 werkten 22 makers en collectieven in een korte kennismakingsresidentie van twee weken in Het Huis. Zij werden hierin artistiek en productioneel begeleid en rondden hun residentieperiode af met een korte presentatie. Van de groep makers hadden we maar liefst 14 verschillende nationaliteiten in Het Huis, variërend van België en Kroatië tot India en Egypte. Zij volgden allen een masteropleiding in Nederland (aan o.a. de HKU, Das Arts en ARTEZ). Binnen de residenties zagen we de volgende ontwikkelingen: •
in thematiek kiezen makers voor een sterke inhoudelijke insteek gericht op politieke en sociaal-maatschappelijke onderwerpen als klimaat, individualisme, eenzaamheid, nationalisme en de vluchtelingenkwestie.
•
In vorm zoeken makers nog meer dan voorgaande jaren de grenzen van hun discipline op door samen te werken met o.a. beeldende kunstenaars, autonome scenografen en een sterke focus te leggen op nieuwe technologieën en digitale kunst.
HET HUIS UTRECHT
7
•
Verder zien we een grote behoefte bij makers om een nieuwe relatie met
BESTUURSVERSLAG 2019
hun publiek op te bouwen: in een groot deel van de onderzoeken krijgt de ‘toeschouwer’ een actieve rol in het werk.
LANGE VERDIEPINGSRESIDENTIES In 2019 bood Het Huis voor het eerst langere verdiepingsresidenties aan. Deze residenties zijn gericht op makers die al eerder een kennismakingsresidentie deden en waarmee we een langere verbintenis willen aangaan. In een periode van vier weken krijgt een maker/collectief de beschikking over een budget waarmee een onderzoeksvraag verder kan worden uitgediept. We ondersteunen het onderzoek en de kunstenaars op artistiek-, productioneel-, marketing- en zakelijk vlak. In 2019 gaven we ruimte aan vier verdiepingsresidenties: theater/videomaker Vincent Brons, multi-kunstenaar Abishek Thapar, theatermaker Joske Koning en het multidisciplinaire theatercollectief playField. De introductie van verdiepingsresidenties is zowel door de makers als het team van Het Huis positief geëvalueerd. Een vierweekse residentie geeft de ruimte en tijd om een maker echt een thuis gevoel te geven, een band mee op te bouwen en het gesprek te openen naar een langer perspectief van makerschap. Uit de eerste lichting lange residenties is een aanvraag Subsidie Nieuwe Makers gekomen met playField. Abishek Thapar is voorgedragen als maker voor Standplaats Utrecht. De performance van Joske Koning (DogWoman) is door Het Huis gecoproduceerd door het geven van ruimte en begeleiding en ging in september op het Fringe Festival in première. In 2020 breiden we de verdiepingsresidenties uit van vier naar zes makers.
SUBSIDIE NIEUWE MAKERS De Subsidie Nieuwe Maker is een tweejarige regeling van het Fonds Podiumkunsten waarin makers artistiek en organisatorisch werken naar een zelfstandige professionele beroepspraktijk. De makers waarmee Het Huis deze verbintenissen aan gaat zijn al langer aan Het Huis verbonden. Belangrijk in dit traject is dat de maker goed zicht heeft in valkuilen en mogelijkheden tot groei. We kiezen de makers zorgvuldig en vragen voor maximaal één maker/collectief per jaar deze regeling aan. We hebben in de periode 2017-2019 voor vier makers een positief advies ontvangen. Bij toekenning wordt de maker gekoppeld aan een ervaren zakelijk leider. In 2019 rondde Marte Boneschansker haar traject af met de voorstelling Tourist, (première 23 oktober, Het Huis). Voor Tourist traden Boneschansker en haar moeder in de voetsporen van moeder en dochter Tinne, die in de negentiende eeuw als eerste westerse vrouwen door Egypte en Soedan reisden. Op basis
HET HUIS UTRECHT BESTUURSVERSLAG 2019
8
Première Tourist Marte Boneschansker Fotografie Anna van Kooij
van hun ervaringen en de vele gesprekken die ze voerden met Egyptische en Soedanese vrouwen maakte Boneschansker een voorstelling die het midden houdt tussen installatie en ervaringstheater, waarbij het publiek wordt ondergedompeld in een reis die verschillende werelden bij elkaar brengt. Na afloop van het tweejarige traject staat Boneschansker als maker op eigen benen, met een eigen stichting en organisatie en met twee succesvolle projecten op haar naam. Voor haar eerste voorstelling BLOOS werd ze dit jaar genomineerd voor de BNG Theaterprijs. Theatermaker Espen Hjort benutte 2019 om een aantal nieuwe projecten voor te bereiden (waaronder de voorstelling Happy Together, die in maart 2020 in Het Huis in première ging), om zijn organisatie verder vorm te geven en om onderzoeksresidenties te doen in Het Huis en in Noorwegen. Eind 2019 werd de Subsidie Nieuwe Makers aanvraag voor het interdisciplinaire collectief playField. toegekend en voorzien van een lovend advies. Het Vlaamse collectief onderscheidt zich door hun interactieve en technologisch experimentele voorstellingen. Voorstellingen die vragen stellen over data en privacy, de manier waarop we als mensen door technologie worden beïnvloed en de manieren waarop kunst, wetenschap en technologie elkaar kunnen ontmoeten. De voorstellingen van Hjort (productie My Heart in to my Mouth 2018) en Boneschansker (BLOOS en Tourist) toerden in 2019 langs verschillende theaters en festivals in Nederland en België.
HET HUIS UTRECHT BESTUURSVERSLAG 2019
9
STANDPLAATS UTRECHT In januari 2019 zijn de eerste makers van Standplaats Utrecht gestart. Het pilot makersplatform dat Het Huis samen met Theater Utrecht, SPRING Festival, DOX en Het Filiaal theatermakers heeft opgezet, om meer nieuwe makers in Utrecht te introduceren en aan de stad te verbinden. De eerste drie makers van Standplaats Utrecht zijn: licht- en geluidskunstenaar Jan Fedinger, componist/ performancekunstenaar Genevieve Murphy en hiphoptheatercollectief DIEHELEDING. Dramaturg van Het Huis Marijn Lems is actief als artistiek coördinator van Standplaats Utrecht en voert regelmatig artistiek-inhoudelijke gesprekken met de makers en de partners binnen het project. Het Huis treedt op als mentorinstelling van Jan Fedinger. Hij werkte aan onderzoek op locatie Fort Blauwkapel (thuishaven van Standplaats Utrecht) en toonde de uitkomsten hiervan op het fort en tijdens Gaudeamus Muziekweek. Standplaats Utrecht is geïnitieerd als opmaat naar een stevige makersplek richting het nieuw Kunstenplan, ondersteund met landelijke financiering. Midden 2019 hebben we dit plan moeten wijzigen omdat Theater Utrecht en DOX besloten samen voor een ontwikkelplek te gaan. Het Huis, Filiaal en SPRING hebben samen met Gaudeamus Muziekweek, Holland Opera en De Coöperatie een nieuw plan ontwikkeld: Standplaats Midden, een interdisciplinaire ontwikkelinstelling binnen het regioprofiel Utrecht. Standplaats Utrecht loopt als pilot door tot eind 2020.
HET HUIS UTRECHT BESTUURSVERSLAG 2019
10
2.
Programmering DOELSTELLING 2019: DE PROGRAMMERING VERBREDEN NAAR EEN GROTER PUBLIEKSBEREIK.
Het Huis ontwerpt unieke programmaformats in samenwerking met partners in de sector en met makers die aan het Huis verbonden zijn. Doel van het programma is om makers in contact te brengen met publiek, nieuwe tendensen zichtbaar te maken en een locatie te zijn voor collega instellingen die werken met jong talent en/of vanuit maatschappelijke relevante thema’s. Dit leverde in 2019 een divers pallet van programma’s op variërend van diners voor kunstenaars, debatten over de ontwikkeling van stad en kunsten tot presentatie van werk van jonge makers en swingende Dabke Nights. Hoogtepunten in 2019 waren: •
Meet the Artist (in samenwerking met Dancing on the Edge). Een driedaags programma waarin jonge Midden-Oosterse kunstenaars kennis maakten met elkaar en door previews van hun werk met het Nederlandse kunstenveld. Studenten van de HKU en nieuwkomers via het Wilde Westen haakten bij dit programma aan door o.a. het volgen van een dansworkshop van de Egyptische choreograaf en danser Mohamed Fouad. Het programma werd afgesloten met de voorstelling Without Damage van Fouad waarmee hij eerder op het Festival van Avignon te zien was.
•
De vierde editie van De Makersdag, een dag voor professionals om kennis te maken met nieuwe makers en jong werk. Dit jaar kreeg de Makersdag ook een publieksprogramma: Spoormakersfestival. Twee avonden waarin in een festivalsetting een deel van de Makersdag opnieuw getoond werd voor publiek, voorzien van inleidingen en een muzikaal randprogramma. Op de Makersdag was werk te zien van onder andere Abishek Thapar, Tim Tembuyser en Fractal Collective. Deze drie makers/collectieven kregen door hun aanwezigheid op de Makersdag speelbeurten in onder meer Utrecht (Theater Kikker, Centraal Museum), op Nederlandse festivals en internationaal in o.a. België en Duitsland.
•
Het nieuwe programma format Dicht op de Huid. Binnen dit programma nodigen we makers met maatschappelijk relevant werk uit een avond te hosten met het tonen van het werk, aangevuld met een randprogramma. De
HET HUIS UTRECHT
11
eerste makers Espen Hjort en Marjon Moed maakten een avond rond radicaal
BESTUURSVERSLAG 2019
feminisme en single zijn. Beider avonden waren nagenoeg uitverkocht. •
De professionals dag En nu de Praktijk in samenwerking met het Café Theater Festival. Een dag waar jonge kunstprofessionals kennis ophaalden over organisatievorming, zakelijke aspecten, netwerkvorming, subsidie aanvragen etc. Professionals uit de sector als Cultuur+Ondernemen, Voor de Kunst, festival-en theaterprogrammeurs en medewerkers van fondsen en gemeente zetten hun expertise in om jonge professionals te adviseren. De dag was in belangstelling en inhoud succesvol en krijgt in 2020 een vervolg in samenwerking met HKU XL.
Overig: Het Huis organiseerde voor de derde keer met Gaudemaus Muziekweek Senses Working Overtime, een tweedaags festival met technologisch interdisciplinaire installaties en performances. Dit jaar aangevuld met nieuw werk van studenten HKU-scenografie en Interactive Performance Design Daarnaast waren we de thuisbasis van zeven festivals en van Pecha Kucha Night Utrecht. In 2019 vonden in Het Huis ruim 70 programma’s plaats voor bijna 8000 bezoekers. In totaal zagen deze bezoekers meer voorstellingen binnen de festivals waarmee het aantal bezoeken komt op ruim 9300. Met de mix van programma’s heeft Het Huis een divers publiek bereikt, bestaande uit studenten, kunstprofessionals, cultuurminded publiek en bezoekers die afkwamen op thematisch gerichte onderwerpen en programma’s als Dabke Night, Stories of Womanhood en de performance Samsara van Cherony Pelupessy binnen de regeling Matchmakers in de Cultuur. De programma’s werden financieel ondersteund door het Fentener van Vlissingen Fonds, De Versterking, KF Heinfonds, Fonds Podiumkunsten en de gemeente Utrecht. In december kregen we een toekenning voor een SKIP categorie 2 Fonds Podiumkunsten. Dit betekent vanaf 2020 meer budget voor programma en de mogelijkheid om grotere publieksprojecten aan te vragen met producerende partners.
HET HUIS UTRECHT BESTUURSVERSLAG 2019
12
3.
Ondernemerschap
VERHUUR DOELSTELLING 2019: GROEI OMZET UIT HORECAEN VERHUURACTIVITEITEN MET VIJF PROCENT. We concluderen het al een paar jaar op rij: binnen onze verhuuractiviteiten weten steeds meer instellingen ons te vinden omdat hun programma en content past bij ons profiel. Mooie voorbeelden hiervan waren in 2019 De Dag van de Mime, de winterschool van Schweigman&, het talentontwikkelingsprogramma van het Nederlands Kamerkoor NXT, de uitbreiding van festivalprogramma’s van o.a. SPRING en de stevige thuisbasis die IMPAKT met zijn festival in Het Huis heeft ingenomen. De groeiende vraag naar fysieke ruimte vanuit de verhuur samen met onze artistieke ambities in programma en residenties, levert een steeds moeilijker te leggen puzzel op. Dit jaar is deze mix nog goed gelukt, door goede afstemming tussen de afdelingen artistiek en verhuur, maar vraagt naar de toekomst toe een model waarin aan beide kanten ruimte en helderheid komt in gebruik van ruimtes. Dit model is uitgedacht en een belangrijk onderdeel van het Kunstenplan 20212024. Hierin geven we in de zes meest lucratieve verhuurmaanden ruim baan aan verhuur om in de resterende zes maanden juist vol onze artistieke ambities te kunnen waarmaken. In dit schakelmodel is het Huis om en om verhuurlocatie of geeft het volledig de ruimte aan makers en programma. In 2019 is er ingezet op een groei van de verhuur ten opzichte van de doelstelling 2018 met vijf procent. De targets met betrekking tot de inkomsten uit kale zaalhuur zijn gerealiseerd. De overige inkomsten uit verhuur hebben helaas niet deze groei doorgemaakt. Vooral de daling van de inkomsten uit catering valt hierin op. Een oorzaak hiervan is het groeiend aantal partijen dat ruimte huurt voor een dagdeel in plaats van een dag. Voor 2020 krijgt dit onderdeel van de verhuur extra aandacht.
HET HUIS UTRECHT
13 BESTUURSVERSLAG 2019
HORECA DOELSTELLING 2019: WERKEN AAN EEN STEVIGE PROFILERING VAN DE HORECA. Een stevige profilering van de horeca blijft een uitdaging. Dit heeft met de ligging van Het Huis te maken maar ook met de mix van programma, verhuur en vrije horeca die niet altijd hetzelfde merk uitstraalt. De inkomsten uit de horeca vallen dit jaar tegen ten opzichte van 2018 omdat we minder grote evenementen en minder grote publieksprogramma’s hadden dan het jaar ervoor. Om stappen in de groei van de horeca te kunnen zetten hebben we in het najaar een ervaren floormanager binnengehaald (afkomstig uit de Verkadefabriek). Vanuit zijn expertise worden horecaconcepten ontwikkeld die voor een constantere stroom van inkomsten moet gaan zorgen.
Dicht Op De Huid Espen Hjort Fotografie Anna van Kooij
MAKERSFONDS DOELSTELLING 2019: EXPERIMENTEREN MET NIEUWE MANIEREN VAN FINANCIERING. Het Makersfonds is een experiment en opgericht om een extra financieringsbron te creëren ten behoeve van de professionele ontwikkeling van kunstenaars binnen de podiumkunsten. Het Makersfonds is een onafhankelijke stichting. Het Huis stort als initiatiefnemer jaarlijks maximaal tien procent van de kale verhuuropbrengsten in het fonds, als de financiën daarvoor toereikend zijn.
HET HUIS UTRECHT
MAKERSKAPITAAL In 2019 startte het Makersfonds een nieuwe regeling:
BESTUURSVERSLAG 2019
14
het Makerskapitaal. Het Makerskapitaal ondersteunt talentvolle makers met een financiĂŤle bijdrage die vanuit het residentieprogramma van Het Huis Utrecht een productie willen realiseren of die hun organisatie verder willen professionaliseren. Binnen deze regeling wordt tweemaal per jaar een bijdrage van maximaal 7.500,- euro verstrekt. Theatermaker Tamar Blom ontving in 2019 als eerste kunstenaar een bijdrage van 7.500,- euro uit het Makerskapitaal. Hij ontving de bijdrage voor de ontwikkeling van zijn installatie White Noise.
ANNE FABER STIPENDIUM Het Makersfonds beheert tevens het Anne Faber Stipendium. Dit stipendium steunt een beloftevolle zakelijk leider per jaar met een traject op maat in het verder ontwikkelen van visie, kennis en leiderschap. In 2019 is het tweede stipendium toegekend aan Linda Kokke in een gezamenlijk programma met de BNG Bank Theaterprijs tijdens het Nederlands Theater Festival in Amsterdam.
ONDERZOEK PILOT LEERGANG ZAKELIJK MANAGEMENT We zijn samen met het Centraal Museum, het Nederlands Film Festival en opleidingsinstituut SBI in 2019 een vooronderzoek gestart naar een leergang zakelijk management cultuur breed. Dit onderzoek loopt door in 2020 waarbij beoogt wordt een pilot te starten in 2021. Het Makersfonds en Stichting Maarten Maartens gaven eind 2019 een toezegging voor een bijdrage aan dit onderzoek. In 2020 lanceert Het Makersfonds haar website en wordt de culturele ANBI aangevraagd. Het bestuur werkt in samenwerking met Het Huis aan een wervingstrategie om verschillende soorten donateurs zoals bedrijven, fondsen en andere organisaties bij Het Makersfonds te betrekken en verschillende soorten bijdragen, zoals in de vorm van samenwerkingen, te initiĂŤren. Conform de afspraak met Gemeente Utrecht Culturele Zaken wordt de jaarrekening en het bestuursverslag van het Makersfonds als bijlage met dit bestuursverslag meegestuurd.
HET HUIS UTRECHT BESTUURSVERSLAG 2019
15
4.
Organisatie DOELSTELLING 2019: VERDERE VERSTEVIGING VAN DE ORGANISATIE.
RESULTATEN 2019 Terugblik: in 2018 heeft de ontwikkeling van de organisatie voor een groot deel stilgelegen door de gebeurtenissen rondom onze collega Anne Faber en hebben drie collega’s Het Huis verlaten vanuit loopbaanperspectief. 2019 is gebruikt om de organisatie te verstevigen in personeel en structuur. Om de stap naar het komende Kunstenplan goed te kunnen maken en onze werkplaats hierop voor te bereiden hebben we in 2019 het artistieke team uitgebreid met artistiek coördinator Milone Reigman (0,84 fte) en is Nicky Hessel als productieleider gestart. Verder is Timothy Akinbile als jong assistent zakelijk leider aangetrokken voor 0,42 fte en heeft Mariska Stoevenbelt na haar stage een jaarcontract gekregen voor 0,42 fte om de marketingafdeling te ondersteunen richting een nieuwe website. In 2019 bedroeg het aantal fte 9,26 (exclusief horecapersoneel en freelancers). Dit is een groei van 2,26 fte. In de komende twee jaar gaat deze formatie terug naar 7,68 fte door de invoering van een nieuwe organisatiestructuur in 2021.
MANAGEMENT TEAM In 2019 is er een managementteam (MT) ingevoerd om leiding te geven aan de bedrijfsprocessen. Het MT wordt gevormd door de directeur en de afdelingshoofden en vergadert eens per maand. Het MT is verantwoordelijk voor de inhoud, het organisatiebeleid, de uitvoering en de gestelde resultaten. Tevens heeft de organisatie in 2019 de administratieve organisatie en interne beheersing beschreven.
HET HUIS UTRECHT
5.
BESTUURSVERSLAG 2019
16
Marketing en communicatie DOELSTELLING 2019: ZICHTBAARHEID EN VINDBAARHEID OFFLINE EN ONLINE VERGROTEN EN HIERMEE MEER EN NIEUW PUBLIEK BEREIKEN. De marketing en communicatie richtte zich in 2019 op: •
groei publieksaantallen en bereik nieuw publiek;
•
online zichtbaarheid vergroten;
•
offline Het Huis positioneren als Huis voor Makers.
•
We zien meer nieuw publiek bij onze programma’s. Dit komt door een grotere diversiteit aan programma-aanbod (zie hoofdstuk programmering) en door de introductie van We Are Public in Utrecht (januari 2019). De huisprogramma’s zijn vast onderdeel van het lidmaatschapsaanbod van We Are Public en trekken veel nieuw publiek (bijna 10%). De bezoekersaantallen zijn gelijk gebleven aan voorgaande jaren. De groei heeft niet doorgezet door minder Pecha Kucha Nights in 2019 en door het wegvallen van de reeks (meestal uitverkochte) jeugdtheatervoorstellingen van het huisgezelschap Meneer Monster. Dit gezelschap verkeerde in 2019 in grote financiële problemen en vertrok als bewoner uit Het Huis.
What You See Festival You’ll Never GUESS WHO Fotografie Tessa de Geus
HET HUIS UTRECHT
17
•
Het online bereik is in 2019 gegroeid met ruim 70 procent. Dit geldt met name
BESTUURSVERSLAG 2019
voor Instagram en Twitter. Op Facebook is ons bereik ruim boven de 5000 volgers. Binnen de online omgeving zijn we vanaf 2019 gaan experimenteren met take-overs van makers. Dit is een succesvol experiment wat we doorzetten. Een nieuwe ontwikkeling is ook de Wifi-splashpage die we hebben toegevoegd op ons gratis wifinetwerk. Hiermee komen onze bezoekers automatisch op onze website terecht. •
Het aantal bezoekers van de website is 35 procent hoger dan aan de start van het Kunstenplan maar we zien wel een forse daling ten opzichte van 2017 en 2018. Dit heeft alles te maken met de gebeurtenissen rondom onze collega Anne in 2017. In die periode verdubbelde het bezoek aan de website. We verwachten de daling in 2020 te keren met de komst van een nieuwe website die ook geschikt is voor tablets en mobiele telefoons.
•
De offline zichtbaarheid is vergroot in het pand met een posterwand Makerslab en met meer zichtbaarheid van ons programma door het pand heen. De grootste slag die we hierin kunnen maken is de naam van Het Huis op de gevel te zetten. Een wens voor de komende kunstenplanperiode. We verwachten in 2020 te groeien van 8000 bezoekers naar 8500 bezoekers: Publiek weet ons steeds beter te vinden door de unieke programma’s die we neerzetten. In We Are Public hebben we een sterke partner die ons programma goed weet te vertalen naar een groter publiek van cultuurliefhebbers.
HET HUIS UTRECHT
6.
BESTUURSVERSLAG 2019
18
Fair practice DOELSTELLING 2019: HET HUIS ONDERSCHRIJFT DE UITGANGSPUNTEN VAN DE FAIR PRACTICE CODE EN GEEFT DIT BINNEN HAAR BELEID VORM.
FAIR PRACTICE Het Huis heeft zich ook in 2019 actief gemengd in het gesprek over de Fair Practice Code. Dit deden we met makers, medewerkers, collega-instellingen binnen het UTO (Utrechts Theater Overleg) en sector breed. Met de inzichten die dit oplevert maken we beleid voor de organisatie. In 2019 zijn er met het oog op de Fair Practice de volgende regels gehanteerd: •
Er worden altijd dagvergoedingen of uitkoopsommen uitgekeerd aan makers binnen de programmaonderdelen.
•
De begrotingen van makers verbonden aan de Subsidie Nieuwe Makers worden getoetst aan de fair practice code. Dit betekent dat alle medewerkers volgens de cao betaald worden.
In het najaar van 2019 is een nieuwe CAO Toneel en Dans afgesloten. De loonsverhogingen die hierin zijn afgesproken passen niet in de lopende begroting van Het Huis. Dit betekent dat we de cao binnen het lopende kunstenplan voor 2020 niet kunnen volgen. Dit probleem hebben we geagendeerd in de Kunstenplan aanvraag 2021-2024.
HET HUIS UTRECHT
19 BESTUURSVERSLAG 2019
Makersdag Abhishek Thapar Fotografie Lion van den Brand
7.
Inclusiviteit DOELSTELLING 2019: HET HUIS ONDERSCHRIJFT DE UITGANGSPUNTEN VAN CODE DIVERSITEIT EN GEEFT DIT BINNEN HAAR BELEID VORM. In 2018 hebben we vanuit een unconscious bias training en meetings met personeel heldere targets geformuleerd om te zorgen dat dit onderwerp scherp op de agenda blijft. Deze targets gaan met name over aannamebeleid personeel en een gegarandeerde mix van makers en partners binnen residenties en programma’s. Vanuit deze ontwikkelingen streven we naar een diversiteit van toeschouwers. •
In personeel hebben we in 2019 drie collega’s aangenomen met een culturele diverse achtergrond. In de raad van toezicht is de verhouding man-vrouw: twee op drie en brengt een van de leden kennis in vanuit een culturele diverse achtergrond.
•
In programma en residenties had twintig procent van de makers een nietwesterse achtergrond en (co)produceerden en programmeerden we met een mix partners een diversiteit aan programma’s: Meet the Artist, festival Dancing on the Edge, Dag van de Mensenrechten, Dabke Night, What you See festival en een TAAI over de kracht van nieuwkomers. Met de komst van Milone Reigman zetten we de komende jaren verder in op een inclusiever Huis. Zij heeft hierin een aanjagende en verbindende rol. Het Huis is verbonden aan PACT Utrecht, een belangrijk orgaan om ons scherp te houden en ons te blijven realiseren dat investeren in inclusiviteit een proces van jaren is.
HET HUIS UTRECHT BESTUURSVERSLAG 2019
20
8.
Financiën 2019 was voor Het Huis een stabiel financieel jaar waarin geen noemenswaardige afwijkingen binnen de begroting hebben plaatsgevonden. De totale baten van Het Huis in 2019 bedraagt 1.037.174,- euro. Hiervan is 336.801 structurele gemeentelijke subsidie. De baten zijn opgebouwd uit: •
57,9% eigen inkomsten waarvan 51,8% uit verhuur en horeca en 6,1% uit inhoudelijke activiteiten en van particuliere fondsen
•
32,5% bijdrage gemeente Utrecht voor inhoudelijke activiteiten
•
9,6% bijdragen uit publieke fondsen, waaronder Subsidie Nieuwe Makers van het Fonds Podiumkunsten
De totale lasten (inclusief bijzondere en rentebaten en -lasten) zijn 1.076.009,euro. Het exploitatieresultaat komt daarmee op -39.150,- euro. 24.650,- euro komt ten laste van de algemene reserve. Dit komt overeen met de ingediende jaarbegroting 2019 (25.000,- euro ten laste van de algemene reserve). Het Huis heeft hiermee vanuit het eigen vermogen geïnvesteerd in de versterking van het artistieke team in opmaat naar het nieuwe Kunstenplan 2021-2024. 14.500,- euro komt voort uit de mutatie van de in 2018 gecreëerde bestemmingsreserve Makersfonds. De overgebleven bestemmingsreserve bestaat uit 10.000,- euro ten behoeve van onderzoek Stadscafé. De algemene reserve van de stichting bedraagt ultimo 2019 152.884,- euro. Dit is 14,7% van de totale omzet. Hiermee voldoet de organisatie aan de toegestane limiet van 15% uit de subsidie verordening.
HET HUIS UTRECHT
9.
BESTUURSVERSLAG 2019
21
Governance Code Cultuur Het Huis is een stichting met een bestuur (directeur) en een raad van toezicht, die de lange termijn doelstellingen van de organisatie bewaakt en toezicht houdt op het gevoerde beleid. De Raad bestaat uit vijf leden met als voorzitter Geert ter Steeg (per 01-01-2015). Hiernaast zijn de volgende portefeuilles geborgd: algemeen lid Jelle Kok (financiĂŤn en juridisch), algemeen lid Francoise Varsseveld (inhoudelijk en beleidsmatig), algemeen lid Ahnne Coolen (hr en Governance Code Cultuur) en algemeen lid (communicatie en nieuwe media), een vacante functie vanaf januari 2020. De leden worden benoemd voor maximaal twee keer vier jaar en werken onbezoldigd. Het Huis volgt de Governance Code Cultuur. In de bijlage wordt de Governance Code Cultuur per uitgangspunt toegelicht.
TAAI Fotografie Anna van Kooij
HET HUIS UTRECHT BESTUURSVERSLAG 2019
22
10. Bevindingen van de raad van toezicht De Raad van Toezicht (RvT) deelt de tevredenheid van de directie over het jaar 2019 van Het Huis.
REFLECTIE OP DE TAKEN EN DOELSTELLINGEN De hoofdfunctie Talentontwikkeling van Het Huis is prima doorontwikkeld in 2019. De variatie in goed begeleide onderzoekstrajecten waarmee jonge makers hun ontwikkeling als podiumkunstenaars kunnen voeden, is toegenomen. De doelstellingen inzake residenties en begeleiding uit het Jaarplan zijn royaal gehaald. Het Huis is een buitengewoon capabele en geloofwaardige partij om ook de komende jaren een hoofdrol te spelen in Utrecht als het gaat om talentontwikkeling. De inzet op een breder publieksbereik is in 2019 gerealiseerd met een mooie eigen programmering en het faciliteren en bezielen van vele (festival) programma’s van derden. Met deze inzet wordt de zichtbaarheid van Het Huis sterker en is het behalen van hogere bezoekcijfers slechts een kwestie van tijd. Voortgaan met het investeren in onze eigen mediakanalen onderstreept deze inzet. De RvT juicht deze prioriteitstelling van de directie toe. Cultureel ondernemerschap vormt een cruciale drijfveer in het functioneren van het Het Huis. Verhuur- en horeca-exploitatie hebben in 2019 hun bijdrage weer geleverd, ook al werd de groeidoelstelling niet gehaald. De rek is er zeker nog niet uit, maar de hoge bezettingsgraad van de ruimtes in het pand noodzaakt tot een nog intelligentere vorm van planning en acquisitie. Ook de goede praktijken van het Makerfonds en het Anne Faber Stipendium tonen de culturele innovatiekracht van Het Huis in de stad en ver daarbuiten.
DE JAARREKENING 2019 Over 2019 laat Het Huis een bescheiden verlies zien, dat in de begroting al was ingecalculeerd. Als RvT hebben we afgelopen jaren meermaals gesproken over de sterke financiĂŤle positie van Het Huis in relatie tot de subsidiekaders, die vermogensvorming limiteren. Daarom is ervoor gekozen om in 2019 de gewenste investeringen te realiseren en de organisatie met menskracht te versterken ten behoeve van kwaliteit, houdbaarheid en impact. Deze beleidskeuze verklaart het verlies en houdt de balans van Het Huis binnen die subsidiekaders.
HET HUIS UTRECHT
23
De RvT blijft trots op het hybride bedrijfsmodel van Het Huis, ook al is de verdienkracht van verhuur en horeca in 2019 licht tegen gevallen. Een goed
BESTUURSVERSLAG 2019
niveau eigen inkomsten schraagt een onafhankelijke en veerkrachtige culturele organisatie.
EIGEN FUNCTIONEREN De RvT begon 2019 met Geert ter Steeg – voorzitter, Jelle Kok – financiën, René Mathijssen – vastgoed en HRM en Petra Orthel – marketing en communicatie. René Mathijssen stelde zich niet herbenoembaar en nam in de zomer afscheid. Per 1 september verwelkomde de RvT twee nieuwe leden: Ahnne Coolen en Françoise van Varsseveld. Hiermee veranderde onze samenstelling: vrouwelijker, jonger en inclusiever. De RvT vergaderde dit jaar vier keer. Meer dan gebruikelijk ging de aandacht uit naar strategische vraagstukken, die voortvloeiden uit de opgave om nieuwe plannen te schrijven voor de Kunstenplanperiode 2012-2014. Dit betrof zowel Het Huis zelf als het samenwerkingsproject Standplaats Utrecht. Ten tweede is het proces van organisatieverandering, dat door de directie is ingezet, voor ons een belangrijk onderwerp geweest.
Gaudeamus Muziekweek Senses Working Overtime Fotografie Anna van Kooij
HET HUIS UTRECHT
24
Alle raadsleden hebben ook individueel de directie bijgestaan met advies. Van een formeel functioneringsgesprek met de directie is het in het najaar van
BESTUURSVERSLAG 2019
2019 niet gekomen. De strategiegesprekken voor de komende jaren kregen prioriteit. De samenwerking met de directie is onveranderd prima gebleven in 2019.
TOT SLOT Natuurlijk veroorzaakt de actuele lockdown als gevolg van de Corona-uitbraak zorgen. De positieve gang van zaken loopt in 2020 grote deuken op. De realisatie zal teleurstellend zijn ten opzichte van de voorgenomen activiteiten en de gestelde doelen. We zullen onze opgebouwde reserves flink moeten aanspreken. Maar dankzij de optelsom van de sterke kwaliteiten van Het Huis plus onze uitstekende toekomstplannen, en met hulp van de voorziene steunmaatregelen, houdt de RvT het volste vertrouwen dat Het Huis haar belangrijke rol in de Utrechtse cultuurbiotoop zal voortzetten.
Makersdag Fractal Collective Fotografie Lion van den Brand
HET HUIS UTRECHT BESTUURSVERSLAG 2019
25
11. Gevolgen uitbraak coronavirus en de toekomst Net als de gehele sector is ook Het Huis hard geraakt door de uitbraak van het coronavirus in 2020. Sinds 15 maart 2020 is ons pand gesloten, werkt ons personeel thuis en vinden er geen ‘offline’ activiteiten meer plaats in Het Huis. Dit heeft grote gevolgen voor onze artistiek inhoudelijke activiteiten, de verhuur en horeca, onze medewerkers en onze financiën. Hoe de nabije toekomst er precies uit gaat zien is bij het schrijven van dit bestuursverslag niet helder. Wat betreft continuering van de organisatie op financieel vlak is het belangrijk dat de steunmaatregelen van de overheid verlengd worden. De organisatie haalt daarmee, in een optimistisch scenario, net het einde van het jaar. Er resteert voor het najaar echter geen enkel budget meer voor inhoudelijke activiteiten of om te kunnen innoveren. Om veerkrachtig en zonder achterstand het nieuwe Kunstenplan te starten zal er in het najaar reparatie vanuit de overheid moeten plaatsvinden om de financiën, en daarmee de inhoudelijke activiteiten, op peil te brengen.
HET HUIS UTRECHT BIJLAGE GOVERNANCE CODE CULTUUR
+
Bijlage Governance Code Cultuur Stichting Het Huis volgt de Governance Code Cultuur. Vanaf 2019 geldt voor de principes ‘pas toe én leg uit’. Hieronder lichten we toe hoe wij de 8 principes toepassen.
1)
De organisatie realiseert haar maatschappelijke doelstelling door culturele waarde te creëren, over te dragen en/of te bewaren. Het Huis werkt vanuit het geloof dat kunst en de rol van kunstenaars van onschatbare waarde is voor de maatschappij. Aandacht voor de ontwikkeling van kunstenaars vinden wij essentieel. Het Huis is de schakel binnen de keten van podiumkunsten en geeft dit op de volgende manier vorm: •
Het Huis ontwikkelt en investeert in (jong) talent. Het Huis begeleidt en stimuleert theatermakers op artistiek-, productioneel-, marketing- en zakelijk vlak in hun artistiek onderzoek en vorming in verschillende fases van hun loopbaan.
•
Het Huis verbindt theatermakers met studenten, kunstprofessionals en cultuurminded publiek.
•
Het Huis maakt gelden vrij voor artistiek onderzoek vanuit cultureel ondernemerschap en ontvangt bijdrages van fondsen en subsidies.
2)
De organisatie past de principes van de Governance Code Cultuur toe en licht toe hoe zij dat heeft gedaan (‘pas toe én leg uit). De organisatie volgt de aanbevelingen op en wijkt daar alleen gemotiveerd van af (‘pas toe óf leg uit’). Als onderdeel van dit jaarverslag wordt toegelicht hoe de organisatie de acht principes van de Governance Code Cultuur toepast.
3)
Bestuurders en toezichthouders zijn onafhankelijk en handelen integer. Zij zijn alert op belangenverstrengeling, vermijden ongewenste belangenverstrengeling en gaan op een transparante en zorgvuldige wijze om met tegenstrijdige belangen. Integriteit staat hoog in het vaandel in Het Huis. Niet alleen in theorie maar ook in praktijk. In 2019 is het punt van mogelijke (ongewenste) belangenverstrengeling aan de orde geweest. Dit punt is door het bestuur en de rvt besproken en heeft geresulteerd in het aftreden van algemeen lid Petra Orthel (portefeuille communicatie en nieuwe media) per 9-1-2020. Hiervan is middels de notulen
HET HUIS UTRECHT
+
verslaglegging gedaan. Nevenfuncties van de leden van de rvt worden jaarlijks
BIJLAGE GOVERNANCE CODE CULTUUR
opgevraagd en getoetst. Deze zijn op aanvraag beschikbaar. De leden worden benoemd voor maximaal twee keer vier jaar en werken onbezoldigd. 4)
Bestuurders en toezichthouders zijn zich bewust van hun eigen rol en de onderlinge verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden en handelen daarnaar. Het Huis is een stichting met een bestuur (directeur) en een raad van toezicht, die de lange termijn doelstellingen van de organisatie bewaakt en toezicht houdt op het gevoerde beleid. Binnen de rvt zijn naast de voorzitter de volgende portefeuilles geborgd: financiën en juridisch, artistiek inhoudelijk en beleidsmatig, hr en Governance Code Cultuur, communicatie en nieuwe media (vacant per januari 2020). De rvt vergadert minimaal 4 keer per jaar en evalueert haar eigen functioneren eens per jaar middels een zelfevaluatie.
5)
Het bestuur is verantwoordelijk voor de algemene en dagelijkse leiding, het functioneren en de resultaten van de organisatie. De directeur is eindverantwoordelijk voor het beleid en de resultaten van de organisatie. Taken en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in een door de rvt vastgesteld functieprofiel. Vanwege de groeiende omvang van de organisatie is er in 2019 voor gekozen een managementteam (MT) in te voeren. Hierin zijn buiten de directeur de belangrijkste pijlers van de organisatie vertegenwoordigd: zakelijk leiding, artistiek coördinator, hoofd communicatie en marketing en coördinator verhuur en horeca. Binnen het MT wordt het beleid besproken en vastgesteld en vindt toetsing op de uitvoering en resultaten plaats. Het MT vergadert eens per maand.
6)
Het bestuur gaat zorgvuldig en verantwoord om met de mensen en de middelen van de organisatie. De directeur is verantwoordelijk voor een open, veilige en transparante werkomgeving. Jaarlijks voeren de directeur en zakelijk leider zowel een functionerings- als voortgangsgesprek met de medewerkers aan de hand van vastgestelde functieprofielen. Ook wordt er gekeken naar scholingsbehoeften. Er is een vertrouwenspersoon binnen de rvt waarmee het personeel heeft kennisgemaakt. Hierop kunnen zij een beroep bij geschillen tussen hen en de directeur. De organisatie volgt de CAO Toneel en Dans (zie hoofdstuk 6 van het bestuursverslag) en heeft de uitgangspunten van de Fair Practice Code en Code Culturele Diversiteit binnen haar beleid vormgegeven.
HET HUIS UTRECHT
+
De zakelijk leider is gedelegeerd verantwoordelijk voor het beleid met betrekking
BIJLAGE GOVERNANCE CODE CULTUUR
tot financiën en middelen en rapporteert aan de directeur. In 2019 heeft de stichting de administratieve organisatie en interne beheersing beschreven (AO/IB). Hierin zijn de bevoegdheden en procedures vastgelegd wat betreft functiescheidingen, besluitvorming, uitvoering en registratie. Dit dient als instrument voor tijdige signalering van risico’s en om processen beheersbaar te houden. 7)
De raad van toezicht voert zijn toezichthoudende, adviserende en werkgeversrol op een professionele en onafhankelijke wijze uit. Vanuit de diverse portefeuilles binnen de raad wordt er gekeken naar de bedrijfsvoering van de organisatie, de kansen en de risico’s. De raad van toezicht zorgt voor adequate verslaglegging van haar vergaderingen. In het bestuursverslag geeft de raad samen met de directeur een transparante weergave van deze vergaderingen. In 2019 is een lid van de Raad afgetreden en begin 2020 is nog een lid van de raad vanwege eerdergenoemde mogelijke (schijn van) belangenverstrengeling afgetreden. Tevens zijn er in 2019 twee nieuwe leden geworven voor de Raad. Dat heeft ervoor gezorgd dat de jaarlijkse zelfevaluatie niet heeft plaatsgevonden, maar deze zal in 2020 alsnog plaatsvinden. Als werkgever voert de rvt een keer per jaar een functioneringsgesprek met de directeur. De rvt staat op afstand, maar is zichtbaar voor de werknemers in de organisatie.
8)
De raad van toezicht is verantwoordelijk voor zijn samenstelling en waarborgt daarbij deskundigheid, diversiteit en onafhankelijkheid. De rvt werkt volgens de acht principes van de Governance Code Cultuur. Nieuwe leden worden openbaar geworven middels opgestelde profielen inzake deskundigheid en netwerk en aangesteld met in achtneming van diversiteit op het gebied culturele achtergrond, leeftijd en de verdeling man/ vrouw en nevenfuncties.
