yakından ilişkilidir. Ağabeyinin düşünceleri hesaba katılmadan, Lenİn’İn 1887’deki düşünceleri anlaşılamaz. Lcnin’în entelektüel evri mi, narodnik miras ile bağlantılı ve ondan akıp gelen bir evrim ola rak düşünülmelidir. Her ciddi bilim adamı gibi Lenİn, narodnizmi kavramak ve ona karşı tavır alabilmek için başkalarının kanaatlerine güvenme m eli, konuyu kendisi incelemeliydi. Aslında Lenin, bir sonraki marksist kuşaktan, örneğin Troçki’den, daha uzun bir incelcme dönemine gerek duydu. Troçkİ elbetteki, ağabeyinin narodnik terörizm sonucu asılması gibi sarsıcı bir deneyim geçirmemişti. Aynca, Lenin’den dokuz yaş genç olan Troç ki, devrimci siyasete daha sonradan, 1896’da, artık marksistlerin pra tik olarak işçi grevlerine ve hatta kitlesel işçi grevlerine karıştıkları bir dönemde katıldı. Bu 1887’de böyle değildi, o zamanlar marksist hareket topu topu dört-beş göçmenden ve onları orada burada des tekleyen bir avuç öğrenciden ibaretti. Ancak Troçki bile narodnik düşüncelerle mücadele etmek zorunda kalmıştı. Nikolayeviç’de ka tıldığı ilk grup kendini narodnik sayan insanlardan oluşuyordu. Muğlak bir m arksızm anlayışları vardı. O çevrenin sadece tek bir üyesi, bir narodnik’in kızı olan Aleksandra Sokolovskaya adındaki genç bir kadın, kendisinin marksist olduğunu iddia ediyordu. Başlangıçta narodnikler İle taraf olan Troçki’nin Aleksandra Sokolovskaya tarafın dan marksizme kazanılması o çevre İçinde birkaç ay süren bir tartış ma gerektirdi. (Daha sonra Troçki ile Aleksandra evlendiler ve iki çocukları oldu, Aleksandra ve çocuklarının sonu da Troçki’nin sonu ile trajik bir şekilde bağlantılıdır.) Ciddi - ve sonraki yılların gösterdiği gibi - aktif bîr kimse olan Vladimir İlyiç Ulyanov’un beş-altı yıl neden kesin bir siyasi tavır al maktan kaçındığını anlamak zordur. Lenin’in neden böyle beklediğini açıklayabilmek İçin narodnizmin içeriğini, bununla marksist düşünce ler arasındaki ilişkiyi ve narodnİklerin kahramanlı klan run o zamanki genç radikallerde uyandırdığı derin heyecanı kavramak gerekir. Ayrıca Rus marksİzminin babası Plehanov’un o sıralarda geliştirdiği ideolojik alternatifi de anlamak gerekir. Son olarak, bireylerin - ve bizi burada ilgilendiren Vladimİr’in - tavır almaları sadece saf akıl yürütmekle olan
24 - PARTİNİN İNŞASI