Der Untergang
De laatste tien dagen van Adolf Hitler In de film Der Untergang beleef je de laatste tien dagen van het Derde Rijk. Begin mei 1945. In Berlijn groeit de waanzin met de dag. De Russische troepen hebben de stad ingesloten en rukken op naar Hitlers commandobunker. Boven de grond wordt hevig gevochten. Kinderen vormen de laatste verdedigingslinie. De oprukkende Russen zijn razend. Plunderend en verkrachtend naderen ze het centrum. De burgers die zich nog in de stad bevinden zijn doodsbang. Ze kunnen geen kant op, zitten als ratten in de val.
Wie maakte dit schetsje? 40
Het verhaal gaat dat dit schattige schetsje is gemaakt door de man die verantwoordelijk was voor de dood van 50 miljoen mensen. Zittend aan een restauranttafeltje in München zou Adolf Hitler in de zomer van 1932 dit ontwerp hebben getekend voor de eerste Volkswagen, een auto voor het volk. Hitler was ervan overtuigd dat het voor iedereen mogelijk moest zijn om een auto Wieteisbezitten er bang en voor datdeze een slim man?ontwerp daarbij zou helpen. Toen de auto vijf jaar later in productie ging kreeg hij de naam Kraft durch Freude (KdF-Wagen). Beter bekend als de Kever.
Onder de grond, diep in de bunkers, bevinden zich Hitler en zijn staf. In totaal enkele honderden mensen. Een wereld op zich. Mannen en vrouwen, kinderen en een hond. Op de achtergrond het groeiende gerommel van kanonschoten... maar het leven gaat gewoon door. Er zijn stafbesprekingen, er worden orders uitgedeeld. Kinderen spelen, er wordt een huwelijk gesloten. Er wordt gedronken, gedanst en gefeest – al is het allemaal weinig feestelijk. Onzichtbaar verbonden In Der Führer’s Bunker is alles en iedereen gericht op een persoon: Adolf Hitler. Hij houdt een arm achter zijn rug want die trilt. Hij is eigenlijk niet meer aanspreekbaar, steeds meer in zichzelf gekeerd. Een buitenstaander zou zeggen: knettergek aan het worden. Maar hij bepaalt, zijn wil is wet. Tegenspraak duldt hij niet. De mensen om hem heen lijken hem precies te begrijpen. Iedereen weet wat hij wil. Of ze zijn gedachten kunnen lezen. Vaak hoeft hij niets te zeggen. Een gebaar met zijn hand, een buiging van zijn rug is soms al genoeg om hen in beweging te krijgen. Of ze onzichtbaar met hem zijn verbonden. Alsof al
die mensen samen een groot lichaam vormen. Of die ene man zich heeft verspreid in al die mensen. Tot het laatste uur De meeste mensen in de bunker voelen heel goed dat het laatste uur nadert. Hitler in de eerste plaats. Maar hij laat daar niets van merken. Hij krijgt zijn bekende woedeaanvallen, en is even later weer rustig en charmant. Hij trouwt op de valreep. En hij blijft orders geven om te blijven vechten. Hij geeft zelfs nog opdracht voor een grote tegenaanval. Alle orders worden opgevolgd... Terwijl iedereen weet de oorlog verloren is. Iedereen weet dat het allemaal nergens meer op slaat... Maar niemand doet iets. De ban verbroken Ondertussen neemt Hitler zijn persoonlijke maatregelen. Hij trekt zich terug, samen met Eva Braun. Hij probeert de cyaankali die hij altijd bij zich heeft uit op zijn trouwe herdershond Blondie. Dan is de beurt aan zijn vrouw en even later hijzelf. Dan gebeurt er iets fascinerends. Mensen raken in verwarring. Want nu Der Führer dood is... wie is er dan de baas? Verschillende mensen werpen zich op als leider. Maar daar wordt niet naar geluisterd. Iedereen heeft ineens een mening. En al die meningen zijn verschillend. De een wil dit, de ander wil dat. Ze kunnen het nergens over eens worden. Het organisme dat perfect functioneerde valt binnen de kortste keren uiteen. Er is niets meer dat het bij elkaar houdt. Het lijk van Hitler wordt verbrand. De ban is verbroken. Het is voorbij.
41