Verslag Reconnect the dots... 17—27 April 2014

Graphic Design Festival Breda

Inhoudsopgave 3

I. Terugblik

6

II. Thema

8

III. Resultaten

12

IV. Organisatie

14

V. Communicatie

18

VI. Bezoekers

24

VII. Programma

58

VIII. Educatie

60

IX. Dankwoord

Graphic Design Festival Breda Reigerstraat 16 4811 XB Breda

Fotocredits Eline Baggen (p. 11, 27, 29, 30, 34, 47, 48, 50, 55, 56, 59) Tim Knapen (p. 38, 39) Tim van Laere (p. 53) Rene de Wit (p. 25) Melanie Schraa (p. 32) Rob van Hoesel (p. 15) Ramon Mongold (p. 41) Simone Dresens (p. 44)

© Graphic Design Festival Breda 2014 / www.gdfb.nl / info@gdfb.nl

Graphic Design Festival Breda —2—

I. Terugblik

Onbewust wordt ons gedrag beïnvloed door beeld. GDFB2014 staat stil bij de impact van grafisch ­ontwerp op de maatschappij aan de hand van interventies, tentoonstellingen, workshops en lezingen. Het festival onthult de geheimen van het — veelal verborgen — ontwerpproces en laat ontwerpers en publiek de rol van verbeelding in een veranderende maatschappij ontdekken. Van 17 tot en met 27 april 2014 vindt de vierde e ­ ditie van het tweejaarlijkse Graphic Design F ­ estival ­Breda (GDFB) plaats. Het festival inspireert en ­confronteert meer dan 12.000 bezoekers en 100.000 passanten met de invloed van grafisch ­ontwerp op hun gedrag en meningen.

—3—

terugblik

An idiosyncratic ­suspension of reality

Once every two years, for the past six years, I’ve made the journey over to Breda to be entertained, provoked, empowered and made new friends, met up with old ones and had a wonderful time. Breda is the perfect location for this most idiosyncratic of all design festivals, large enough to get moderately and joyously lost in (I take great pride in having got lost in almost every Dutch town from Groningen to Eindhoven, via Leiden and Den Haag) to being small enough to familiarise and remember favourite haunts for repeat visits and orientate around ­regular festival sites. Breda for me, is GDFB. Festivals, no matter what the celebration, have a bewitching presence on the locale, a presence that is most keenly felt by those who take part. That feeling of ‘festival head’ you get when all ­normal life twists and everyone in town becomes a friend, a fellow festival goer, and you begin to think that everyone and everything is part of the show, is something that happens to me every time I visit GDFB. This is surely the sign of success for a festival; establishing a brief suspension of ­reality in the ordinary everyday world. This suspension of reality allows for a clearer ­picture of current affairs in the design world. The idiosyncrasy of GDFB, in my valuation, is the highest compliment that can be paid (especially in the world of design festivals where matters are often run with the bureaucratic zeal, sense of en­ titlement and derision to the arts that they may as well steamroll designers in the street) comes in no small part from the tight curation and dedication of Dennis Elbers and the family of staff that make the programme happen.

There is no finer example of this idiosyncrasy and tangent thinking at work than the three day ­Retweet lecture series which I was proud to be a part of this year. Under the title of Retweet in homage to our increasing appetite for sharing summarised information via social media, the ­programme brought together the eclectic and ­eccentric, the bombastic and fantastic in one long and glorious knockout procession of obses­ sion and intrigue. One of the greatest elements for me was that I don’t think I ever heard the words ‘­graphic design’ uttered once during the entire three days. This was a line up less concerned with the mores of graphic design more the importance of expanding the field of visual design through scientific research, technology, religion and poli­ tics. Given the task of using Twitter to forward on and share the bombardment of information thrown from the stage, I found myself completely absorbed (as did the rest of the audience) in subjects ­ranging from ‘how to brand terror’ to tax evasion, fungi farming and punk. The audience was en­ thralled, marvelling at the dedication and passion at which the speakers attacked their subjects, ­often leaving the sessions reeling at the access we’d been given to the guest’s level of research and vision, our world view changed. One of my favourite parts of the day were the post lecture lunches, where speakers, visibly relaxed after their performance, would gather round the table and reveal even more about their research, more often than not finding common ground with their fellow guests and audience. Food was a ­major factor in the social life of the festival with Ravanello Pop-Up food store, located in the Stadsgalerij ­Breda, becoming a focal hub of the event.

—4—

terugblik

The ­building, which also contained a performance space and a gallery became the type of place that made you wish it was there all year round – part of the festival legacy and impact that events like this have on the town; they offer an alternative view of what can be done with imagination and vision. It was at Stadsgalerij that most of my meetings with designers and guests happened. Meeting up with international collaborators from the U.S. Mike Perry and Steve Powers, brought home the international reach of this burgeoning festival, whilst witnessing them in action, painting murals in the local ­community, showed the impact of GDFB has as a lasting influence in the area long after we’ve all packed up and gone home. And I, for one, can’t wait to be back next time. Long live this eclectic, eccentric, friendly and intelligent festival, Breda owes you a gratitude for putting guests on their map and then getting them lost in your charms. — Robert Urquhart (GB) design journalist en critic-in-residence GDFB2014

—5—

II. Thema

Het festival onderzoekt actuele ­ontwikkelingen op het gebied van grafische beeldcultuur en ­presenteert deze in het historische centrum van Breda. Op verrassende en toegankelijke ­wijze verbindt GDFB het werk van ­internationale ­ontwerpers met technologische ontwikkeling en maatschappelijke context. Met grafische interventies op straat en inspirerende presentaties in galeries confronteert GDFB het publiek met de wijze waarop de huidige generatie ontwerpers omgaat met grafisch ontwerp, i­llustratie, motion graphics, datavisualisatie, typografie en visual storytelling. De interventies, exposities, work­ shops en lezingen creëren tezamen bewustwording over de rol van grafisch ontwerp in de huidige maatschappij.

—6—

thema & uitgangspunten

Reconnect the dots

Momenteel heerst er maatschappelijke onrust op het gebied van politiek, economie, duurzaamheid en welzijn. Voortdurend streven naar meer wel­ vaart, systemen zonder transparant toezicht en de ­invloed van technologie en Internet zorgen voor nieuwe uitdagingen en bijbehorende verander­ ingen. Deze veranderingen hebben invloed op de rol, de verantwoordelijkheid en de mogelijkheden van grafisch ontwerp. GDFB wil ontwerpers, hun opdracht­gevers en het publiek inspireren om op ­constructieve wijze van deze gelegenheid gebruik te maken. Door bewust meer van de echt relevante vraagstukken van onze tijd te visualiseren dragen ontwerpers bij aan verandering.

schappelijke verantwoordelijkheid van grafisch ontwerpers in een wereld waar beeld, gedrag en meningen beïnvloedt. Door de rol van heden­ daagse ontwerpers te onderzoeken laat het ­festival zien hoe verbeelding bijdraagt aan het creëren van nieuwe v ­ erbintenissen.

Grafisch ontwerpers werken oplossingsgericht en stellen de integratie van technologie, een sociaal en cultureel bewustzijn en het leren van het proces centraal. Ze verkennen oplossingen in dialoog met alle belanghebbenden. Tijdens het ontwerpproces is het delen van informatie cruciaal. Door zich als intermediair op te stellen speelt een ontwerper een belangrijke rol als aanjager van discussie. De ver­ beelding van informatie geeft richting aan de ­houding en betrokkenheid van het publiek bij ­verandering. Om te kunnen leren van ontwerpers maakt GDFB het veelal verborgen ontwerpproces voor een groot publiek inzichtelijk. Grafisch ontwerpers combineren kritische analyse met toegepaste creativiteit en een gezonde dosis relativering. Een festival is dan ook het medium bij uitstek om een breed publiek het ontwerpproces te laten ervaren. Zoals een grafisch ontwerper ideeën, informatie en mensen verbindt vormt het festival een schakel tussen ontwerpers en publiek. Het festival stimuleert het debat over de maat­

poster campagne

—7—

III. Resultaten

Algemene doelstellingen

Voorafgaand aan het festival zijn kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen geformuleerd. Aan de hand van onderzoek1 en evaluatie2 is ­bepaald of deze doelstellingen zijn behaald.

De maatschappelijke waarde en praktische ­toepassingsmogelijkheden van grafisch ontwerp inzichtelijk maken voor ontwerpers en een breed publiek. Met de keuze voor het thema ‘Reconnect the dots’, de diversiteit van en wisselwerking tussen verschil­ lende programma onderdelen (exposities, lezingen, workshops, interventies etc.) maakt GDFB de maat­ schappelijke waarde van grafisch ontwerpers ­inzichtelijk. Niet alleen voor ontwerpers zelf maar voor een veel breder publiek. Uit de enquête blijkt dat 20% van de bezoekers niet werkzaam is in de creatieve industrie. De bezoekers die wel werk­ zaam zijn in de creatieve industrie beoordelen het festival als relevant, uitdagend en inspirerend. Samenwerking met internationale partners ver­ groten door het laten reizen van GDFB projecten. Door drie projecten te ontwikkelen die kunnen ­reizen zet GDFB in op het vergroten van het inter­ nationale netwerk en de structurele samenwerking met partners. Het PosterProject (Canterburry, Den Haag), Longhand Publishers (Rotterdam, ­Rennes, Namen) en Resolute (Lodz, Luxemburg) zijn de komende maanden te zien op verschillende plaatsen in Europa.

 Enquete (online en offline) onder 454 ­respondenten uitgevoerd door GDFB.

1

 Evaluatie met diverse stakeholders zoals team, partners, ontwerpers en sponsoren.

2

Continuïteit door samenwerking met BredaPhoto en Huis voor Beeldcultuur aan een beeldcultuur biënnale in de oneven jaren. Na vier edities zijn eerdere doelstellingen behaald en worden nieuwe geformuleerd. Om deze te ­kunnen behalen en het bereik (kwantitatief en kwalitatief) te vergroten is een duurzame organi­ satie ­nodig. De huidige werkwijze komt voort uit project­subsidie afspraken. Om een meer ­stabiele werk­omgeving te creëren is in 2010 een samen­

—8—

resultaten

werking gestart met Breda Photo en Huis voor Beeldcultuur. Deze laatste organisatie zou de ­continuïteit van beide festivals waarborgen door het delen van faciliteiten en netwerk. Begin 2014 is besloten Huis voor Beeldcultuur op te h ­ effen. Deze beslissing vloeit deels voort uit het ontbreken van structurele middelen nu Eindhoven|Brabant ­Culturele Hoofdstad 2018 niet doorgaat. Voor GDFB blijft de samenwerking met BredaPhoto en lokale instellingen/overheid belangrijk. Tijdens het festival worden er speciale activiteiten georga­ niseerd voor lokale raadsleden en beleidsmakers, dit resulteert in een breder draagvlak b ­ innen de gemeentelijke organisatie. Op korte termijn werkt GDFB samen met diverse afdelingen binnen de gemeente zoals economische zaken, maatschap­ pelijke ontwikkeling en ruimtelijke ordening. Om de druk op de instellingen waarmee zowel GDFB als BredaPhoto samenwerken te verlagen is voor­ gesteld GDFB te verplaatsen naar september van de oneven jaren. Zo kunnen de festivals elkaar afwisselen met nieuwe kansen op samenwerking richting partners en publiek.

werking met een aantal Europese designfestivals. Doel­stelling is ervaring uit te wisselen en content te ­delen. Op basis hiervan kunnen in de toekomst samen projecten ontwikkeld worden. Festival profileren als netwerkplek voor de ­creatieve  industrie. Door een centrale ontmoetingsplek te creëren (met horeca en programma) kunnen we ont­ moeting stimuleren. Hiermee is onze functie als ­netwerkplek voor individuele bezoekers vergroot. Deze mogelijkheid is echter op beperkte schaal gebruikt door bedrijven en belangenorganisaties. Om GDFB als netwerkplek voor de creatieve ­industrie te ­kunnen profileren zullen we in de ­toekomst meer en ­structureel samen moeten ­werken met ­belangen­organisaties en partners.

Toename van aantal internationale bezoekers en (media)partners. De enquête toont aan dat dit jaar bijna 30% van de bezoekers uit het buitenland afkomstig was. Procentueel is dit een verdubbeling ten opzichte van 2012. Dit beeld kan enigszins vertekend zijn, omdat er dit jaar minder binnenlandse groepen het festival bezoeken. De samenwerking met internationale (media)­ partners lukt steeds beter maar vraagt om een door­lopende inspanning die wij in de huidige ­organisatievorm niet goed kunnen opbrengen. Toch is GDFB mede-initiator van een samen­

—9—

resultaten

Kwalitatieve doelstellingen

Urgente sociale thema’s verbinden met actuele ontwikkelingen binnen en buiten vakgebied. Met specifieke projecten zoals het Poster Project en de expositie Resolute is GDFB in staat om ­urgente sociale thema’s te verbinden met actuele ontwikkelingen binnen en buiten vakgebied. Dit blijkt onder andere uit de grote hoeveelheid en verscheidenheid van inzendingen voor het P ­ oster Project en de positieve reacties van b ­ ezoekers en media op Resolute. Vakinhoudelijke discussie voeden en uitdagen. Met de lezingen en workshops voeden we profes­ sionals over de inhoud van het vak en dagen we ze uit daar ook discussie over te voeren. Deze ­discussie willen we in de toekomst aanscherpen door het vooraf publiceren van artikelen en opinie­ stukken via onze mediapartners. Tijdens GDFB2014 kwam de discussie vooral tot uiting in de lezingen. Deelnemende ontwerpers op actieve wijze betrek­ ken bij de ontwikkeling van projecten. In 2014 is ruim 70% van het getoonde werk nieuw en in opdracht van het festival gemaakt. GDFB betrekt deelnemers op actieve wijze bij de ontwik­ keling van projecten en biedt kritische begeleiding om de kwaliteit te bewaken. De Open Call van het Poster Project is een g ­ oede manier om in een vroeg stadium ontwerpers te ­betrekken bij het festival. Er zijn ruim 2.100 ­inzendingen uit 69 landen binnengekomen.

Festival beleving stimuleren door een compact en gebalanceerd programma. Kort en intensief zijn twee belangrijke waarden voor een goede festival ervaring. In 2014 hebben we het programma verspreid over 10 dagen. Dit kwam de zichtbaarheid van projecten ten goede maar veroorzaakte ook grote druk op de organisa­ tie om gedurende deze dagen een intensief pro­ gramma aan te bieden. Op een groot aantal dagen is dit goed gelukt. In de toekomst gaan we terug naar 5 dagen om de intensiteit en daarmee het festivalgevoel te versterken. Een aantal projecten (exposities en interventies in de openbare ruimte) zullen langer zichtbaar zijn om het rendement ­hiervan te verhogen. Zorgen voor een gelaagde kennis-overdracht die de diverse doelgroepen naar behoefte bedient. Het ontsluiten van informatie over verschillende pro­jecten voor diverse doelgroepen (gelaagde kennis-overdracht) blijft een belangrijk aandachts­ punt. In vergelijking met andere festivals besteden we hier veel aandacht aan. Maar op basis van reacties denkt GDFB op dit punt nog steeds te ­kunnen verbeteren. Tijdens GDFB2014 zijn meer rondleidingen verzorgd voor specifieke doel­ groepen (onderwijs, gemeente, partners en losse bezoekers). We merken dat ­bezoekers het prettig vinden aan de hand mee­genomen te worden en we hebben bekwame ­rondleiders die goed inspe­ len op de verschillende niveaus van deze groepen.

— 10 —

resultaten

“I have left the festival with a feeling that graphic design requires more and more ­researches, opend-minded people, ­meeting at the point of junctions of many ­disciplines.” — bezoeker

Reflect: bezoekers

— 11 —

IV. Organisatie

Team Dennis Elbers

Directeur (zzp)

Graphic design curator en oprichter GDFB

Simone Dresens

Projectleider (zzp)

Educatie ontwikkelaar - LaBatave

Patricia Gevers

Productieleider (zzp)

Ruimtelijk/product ontwerper - TIESENCOO

Roos Giethoorn

Projectleider (zzp)

Organisator/curator - Hey Day

Marit Turk

Projectleider (zzp)

Grafisch ontwerper/organisator

Ellen Zoete

Projectleider (zzp)

Design criticus/organisator - DAE/CRISP

Erik van Broekhuizen Projectleider (zzp)

Educatie ontwikkelaar en gastdocent Reinwardt Academie

Marlies den Hartogh

Communicatie

Brand! Communicatie

Pien Rutten

Vrijwilligerscoördinator

Afgestudeerd NHTV

Melanie Schraa

Stage

Derde jaarstudent CMD, Avans Breda

Zanza Loupias

Stage

Vierde jaarstudent Reinwardt Academie, HKA Amsterdam

voorzitter

Directeur WdKA, Rotterdam

Bestuursleden Jeroen Chabot

Herman van Straaten penningmeester

voormalig partner Deloitte accountants

Gé Smit

Communicatie strateeg

secretaris

— 12 —

organisatie

Rondleiders

Vrijwilligers

Anouk Stoffels

grafisch ontwerper

Kim Simons

docent CKV i.o.

Sofie Horsmann

student CMV

Wesley Willems

docent CKV

Siri Hol-van der Laar

illustrator

Identiteit/website Rob van Hoesel

festival identiteit en print

Fontanel

web design

Webfish

website programmering

Locus Design

GDFB.tv

Lotte Verdonk, Chris-Anne Verhoeven, Sigmon Visser, Nadia Arioui, Rodrigo Salas, Li Heyu, Patricia Alexandra Verissimo Adelino, Nadine Stoffers, Yolanda Maans, Arie Casteleijn, Carine de Graaf, Josje Snoodijk, Fleur Kuys, Cecilia Vermeeren-Fernandez, Andrea Dalsem, Vicki Christaki, Maria Sempere, Eline Baggen, Annet Wilbers, Zuzanna Zgierska, Kuan-ling Tseng, Francisco Ribeiro Torres, Robin van Gils, Lana Kaupuza, Wes Willems, Krish Panyandee, Jack Frishert, Zanda Markitane, Maud van Almkerk, Eva de Wit, Alina Tomescu, Kimberley Kluskens, Lieke van der Rijk, Maartje van Kranen, Luz van Klinken, Christine Heinz, Vincent van der Pluijm, Chanrksa Uy, Steven van Pelt, Alice Mulder, Evelien van Neutigem, Celeste Brinkman, Fleur Huysmans, Rick Ruskus, Simone Bauhuis, Lyra Oey, Sofie Horsman, Thomas van Steenis, Pieter van Rijen, Iris van Zomeren, Mathilde Drijver, Krista Viets, Roberta Amaro, Anna Veraart, Sara Pita, Giacomo Boffo, Erik Petkov, Rubi Antonia Cohen, Iva Smukov, Sarah Fadl, Raquel Doria, en Floortje de Rooy

— 13 —

V. Communicatie

De communicatiestrategie is erop gericht om met beperkt budget maximaal effect te behalen. Door meer tijd dan middelen in te zetten wil GDFB zo veel mogelijk redactionele aandacht genereren. Zoals artikelen in vakmedia, dagbladen en lifestyle magazines. Deze eerste groep wordt zowel online als offline in internationale context goed bereikt. Om dagbladen en life-style media beter te benaderen is gekozen voor samenwerking met Brand! communicatie. Dit resulteerde in 65 vermel­ dingen, van aankondigingen tot artikelen, in lokale en nationale printmedia met een totale media­ waarde van: € 155.097,00. Ook waren er 2 items op regionale televisie en 2 items op landelijke radio. De nadruk van de communicatie ligt op online (­social) media. Mede dankzij internationale media­ partners zijn meer dan 100 relevante online artikelen geplaatst op sites als Adformatie, AKV|St.Joost, Beursnieuws.ws, Blokboek, BN de Stem, BNO.nl, Boekendingen, Breda.D66, Breda Vandaag, Bright, Communicatie Online, Cultuurwinkel Breda, ­Dagjeweg, Dagtripdoen, Design.nl, Dichtbij, Dutch Portfolio, Eropuit.blog, Fasiable, Festival Info, Hey-day, Huis voor Beeldcultuur, Ik doe, ­Infofilm, Like and Love, Marketing Online, Monster­kamer, Moti ­museum, Newslocker, Nu-actueel, ­Omroep ­Brabant, People of Print, Politiek en Twitter, ­Respons, Shortlife, Shownieuws, Sign, Stimulerings­ fonds, Subba­cultcha, The Post Online, Tipspot, Toffedingen, Uit in Breda, UITpunt Breda, Vorm­ platform, VVV Breda, Wat te doen in NL, Youropi, ArtsThread, Cargo Collective, ­Contestwatchers, ­Design Vlaanderen, Eldibujo del Gato, Etapes, Idn World, Lucid, Gestalten, Petite Passport, AIAP, ­Dexigner, Eye Magazine, Graphic Competitions, I am expat, Nicolas Bourguin en SLANTED Weblog.

Via Facebook en Twitter kunnen volgers nieuws over GDFB delen. In drie maanden groeide het aantal fans op Facebook van 7.000 naar ruim 12.000, hier is tevens meer interactie te zien aan post-likes en shares. De posts met zelf gemaakte content zoals de video’s van GDFB.tv krijgen hierbij opvallend veel response. Social ­media lenen zich uitermate goed om samen met partners het bereik te vergroten door middel van acties. Daarnaast maakt GDFB gebruik van direct email (bereik: 35.000) via partners in de creatieve indus­ trie met aanbiedingen voor groepskortingen, rond­ leidingen en workshops. Veelal in combinatie met banners op de websites van deze partners. Ook wordt regelmatig een eigen digitale nieuwsbrief verstuurd naar bijna 3.000 abonnees. Geen Graphic Design Festival zonder print items. De campagne bestaat onder andere uit: Stickers (oplage: 6.000), MUPI posters (oplage: 75), A2 posters (oplage: 250) en flyers (oplage: 5.000) verspreid via culturele instellingen in Nederland en België en via internationale partners en ­academies. Er is een klein aantal advertenties geplaatst in gedrukte uitgaven van mediapartners en relevante andere print media. Tijdens het festival is een ­programma folder (oplage: 6.000) beschikbaar. Bij een tweetal projecten (Poster Project en ­Resolute) is een verdiepende uitgave verschenen in de vorm van een gratis mee te nemen vouwblad.

— 14 —

communicatie

voorbeelden van verschillende uitingen

— 15 —

Datum cm2

: 22 apr 2014 : 278

Publicatie Datum cm2

Pagina : 16 Advertentiewaarde : € 988,00

: BN de Stem ed. Breda : 22 apr 2014 Pagina : 16 : 328 Advertentiewaarde : € 2.177,00

Frequentie : 6x per week Oplage : 5.516

programma

Regio : Breda Frequentie : 6x per week Oplage : 32.493

GDFB - GRAPHIC DESIGN FESTIVAL BREDA Dit artikel komt ook voor in de andere edities. Cumulatieve adv. waarde: € 1.976,00 en oplage 11.032 alleen voor intern/eigen gebruik

Publicatie Datum cm2

: Volkskrant : 7 mei 2014 : 871

Pagina : 46 Advertentiewaarde : € 44.663,00

Regio : Nederland Frequentie : 6x per week Oplage : 260.708

GDFB - GRAPHIC DESIGN FESTIVAL BREDA alleen voor intern/eigen gebruik

BN de Stem (boven en midden) / De Volkskrant (onder)

BN de Stem (boven) / Monocle (onder)

— 16 —

programma

Festival

DESIGN GRAPHIQUE

DESIGN GRAPHIQUE

NEWS

Festival

 CleverºFranke. Le studio CleverºFranke est spécialisé dans la création de datavisualisation. Ce visuel baptisé “Where does my email go ?!” illustre un article du journaliste Dimitri Tokmetzis (De Correspondent) sur la sécurité des échanges de mails. En un coup d’œil, on s’aperçoit que le message a été intercepté 14 fois par plusieurs serveurs disposés sur son complexe trajet d’une boîte A à une boîte B. www.cleverfranke.com

016

020

˜ Ruben Pater. Qu’est-ce qui nous rend heureux ? C’est la question que s’est posée Hans Van Brussel (HP/ De Tijd) dans un article sur l’industrie du bonheur. En réponse à son contenu, le graphiste néerlandais Ruben Pater signe cette infographie qui rassemble plusieurs critères pour évaluer le bonheur. Des données fondées sur le résultat de plusieurs recherches, mais aussi sur des vertus historiques et philosophiques. L’ensemble s’articule autour d’un smiley. www.untold-stories.net

BN de Stem Uitgids (boven) / Etapes (onder)

— 17 —

© WALEWIJN DEN BOER.

u mois d’avril, la petite ville néerlandaise de Breda a accueilli une nouvelle fois le Graphic Design Festival (GDFB). L’événement s’étend sur une dizaine de jours et porte ses réflexions sur les impacts du design graphique dans notre société. Expositions, workshops, interventions et conférences forment le parcours, guidé cette année par la thématique “Reconnect the dots”. Reconnecter les points pour mieux comprendre le processus créatif dans une société en perpétuelle transition et où le travail collaboratif offre à l’imagination de nouveaux horizons. De la relation étroite entre le journaliste et le designer, la prise en compte grandissante d’un public avide d’informations et d’interactions, à la constitution de nouveaux “systèmes” pour recréer le tissu social, le GDFB propose un ensemble de solutions, toutes imaginées à partir du graphisme. • CL

© CLEVER°FRANKE. / RUBEN PATER. / ONLAB.

A

ÉTAPES : 220

ÉTAPES : 220

Dans la rue comme dans les lieux historiques, le festival de Breda investit et connecte les lieux clés de l’espace public pour présenter le travail de la jeune création en design graphique.

¤ Walewijn Den Boer. Notre assiette est-elle vraiment saine. Cette infographie réalisée par le graphiste Walewijn Den Boer répond à cette question. Elle est l’interprétation visuelle d’un article du journaliste Mensje Melchior et a été mise en place sur une nouvelle plateforme en ligne sur le sujet. Les données illustrent des phénomènes récurrents tels que l’utilisation excessive de pesticides, la modification génétique ou la distribution non transparente. www.walewijndenboer.nl

© ELENA TURTAS.

Breda

˜ Onlab. Pour son article “The ministry of Shell Affairs”, Marcel Metze (De Groene Amsterdammer) a analysé plus de 400 dépêches Wikileaks dans lesquelles figurait la mention de la compagnie pétrolière Shell. Le studio suisse Onlab, après avoir repris et trié l’ensemble de ces données, produit cette infographie. Un diagramme qui retrace le réseau des relations de l’entreprise à travers le monde. www.onlab.ch

VI. Bezoekers

In totaal bezoeken 12.000 mensen GDFB2014. De ­interventies in de openbare ruimte genereren zeker 100.000 oogcontacten. Na afloop zijn enkele projecten nog te bezoeken. Zo is Resolute ­— Design Changes tot 7 juli te zien in MOTI (4.300 bezoekers extra) en zijn de muurschilderingen van Remark permanent zichtbaar op de Molsparking (30.000 oog­contacten per maand). Middels een enquête onderzocht GDFB de samenstelling van het publiek en de wijze waarop ze het festival ervaren.

— 18 —

bezoekers

Bezoekers: Waardering 7,5 / 10

Bezoekers: Geslacht man (40%)

vrouw (60%)

Bezoekers: Beroep niet uit vakgebied (15%)

student (36%)

uit vakgebied (49%)

— 19 —

bezoekers

Bezoekers: Leeftijd

< 20 jaar (9%)

20-29 jaar (50%)

— 20 —

30-39 jaar (25%)

bezoekers

Bezoekers: Afkomst regio Breda (27%)

40-49 jaar (5%)

Nederland (38%)

50-59 jaar (7%)

— 21 —

buitenland (35%)

> 60 jaar (4%)

bezoekers

Was je reeds op de hoogte van GDFB?

ja, eerder bezocht

ja, via website/fb

ja, via vrienden

nee

(35%)

(10%)

(12%)

(43%)

â&#x20AC;&#x201D; 22 â&#x20AC;&#x201D;

bezoekers

Beveel je het festival aan bij vrienden?

Bezoek je een volgende editie?

zeer waarschijnlijk (40%)

zeer waarschijnlijk (43%)

waarschijnlijk (39%)

waarschijnlijk (35%)

misschien (17%)

misschien (18%)

onwaarschijnlijk (3%)

onwaarschijnlijk (4%)

zeer onwaarschijnlijk (1%)

— 23 —

VII. Programma

Ruim 100 internationale ontwerpers werken mee aan het festival. Bijna 70% van hen produceert nieuw werk. Bij het samenstellen van het ­programma houden we rekening met:

Benadering van grafisch ontwerp in de breedte. Er is aandacht voor print en digitaal, ambacht en innovatie, illustratie en typografie. Talentontwikkeling door het produceren van nieuw werk. Voor verschillende programma onderdelen produ­ ceren jonge ontwerpers nieuw werk. Hierbij trach­ ten we de ontwerpers inhoudelijk en productioneel uit te dagen. Waar nodig, is er begeleiding op het gebied van conceptvorming en productie. Verschillende vormen van publieksparticipatie. Met workshops, interactieve installaties, rond­ leidingen, en de open call is de dialoog met ­publiek en deelnemers opgezocht. Internationaal en relevant deelnemersveld. Het deelnemersveld is samengesteld op basis van kwaliteit en thematische betrokkenheid in ­samenwerking met diverse curatoren (Goetz ­Gramlich, Mariina Bakic, Richard van der Laken, Sven Ehmann, Roos Giethoorn, Ellen Zoete en ­Dennis Elbers). De brede blik en koppeling aan maatschappelijke relevantie zorgt voor een ­actueel en internationaal deelnemersveld. Bieden van inhoudelijke verdieping op verschil­ lende niveaus. Het programma is een mix van onderdelen met ­verschillende doelstellingen en doelgroepen. Hierdoor wordt voor alle vier de primaire doel­ groepen content geboden.

— 24 —

programma

Naast het reguliere programma worden in de stad tal van rand activiteiten georganiseerd. Zo organi­ seert galerie SBK Breda een expositie met werk van GDFB-deelnemers Paul Paetzel en Rotganzen. Buzz Club organiseert samen met New York ­Creations en 30 lokale illustratoren het Birdhouse Project waarbij beschilderde vogelhuisjes geveild zijn ten bate van de vogelbescherming. Pecha­ kucha Breda speelt tijdens de tiende editie in op het festival. De Tilburg Cowboys krijgen met de Human Rights Tattoo ruim 150 mensen op de been die vanaf 5 uur ’s ochtends in de rij staan voor een getatoeëerde letter uit de universele verklaring van de rechten van de mens.

“Graphic design festival in ­breda. Stiekem leuker als verwacht.” — @evaweststrate

Resolute: Design Changes

— 25 —

programma

Review Illustrated view Park Valkenberg 40.000 oogcontacten

publieke belangstelling openbare ruimte

doelgroep: liefhebbers passanten partners: Studio Schoot

Stadspark Valkenberg in Breda is een bekende looproute van en naar de binnenstad. Langs deze route ligt het fundament van een oude verdedigings­toren uit de 14e eeuw. Op deze plek bouwt GDFB een nieuwe toren als toegangspoort tot het festival. Illustrator Paul Paetzel verbeeldt het ontwerpproces en de maatschappelijke aan­ leiding van het festival op de binnen- en buiten­ zijde van de toren.

deelnemers: Paul Paetzel (DE)

pluspunten: >  Aansprekende illustraties. > Toren na festival verplaatst als landmark voor STEK; dorp voor experiment, duurzaamheid, kruisbestuiving, ondernemingsgeest en plezier. minpunten: > Ondanks grote formaat viel de verhouding tot het park tegen. >  Uitval illustratie Tom Gilmour.

“Overal op straat was schoonheid te ontdekken. Niet alleen in de musea maar ook op straat. Juist op straat #gdfb” — @prentje

GDFB.tv http://bit.ly/1ntuoRi Omroep Brabant http://bit.ly/1sDD35J

— 26 —

programma

Review: Illustrated view ‑ Paul Pretzel

Review: Illustrated view

— 27 —

programma

Research Visual Journalism Kasteelplein 30.000 oogcontacten

cross sectorale samenwerking datavisualisatie storytelling

Op vernieuwende en journalistieke wijze verbeel­ den toonaangevende ontwerpers op het gebied van datavisualisatie actuele verhalen over onze maatschappij. Recent gepubliceerde long-reads en het daaraan voorafgaande onderzoek vormen de basis voor 6 grote billboards. Het resultaat biedt een alternatieve blik op complexe informatie, waarmee het festival inspeelt op de groeiende be­ langstelling van media om nieuws te visualiseren. pluspunten: >  Uitdagende opzet. > Spin-off samenwerking tussen ontwerpers en journalisten. >  Geen vandalisme.

doelgroep: professionals liefhebbers passanten partners: De Correspondent Groene Amsterdammer New Scientist HP/De Tijd deelnemers: Janna Ullrich (DE) Noortje van Eekelen Ruben Pater Walewijn den Boer CLEVER°FRANKE OnLab (CH)

minpunten: >  Aangepaste plaatsing ivm drukte Koningsdag. > Wisselende kwaliteit als gevolg van experimen­ tele opzet.

“It is clear from these two exhibitions that the Graphic Design Festival Breda has ­succeeded not only in showing visuallystrong designs by a new wave of graphic designers but also shows how graphic design can continue to actively participate in the social debate.” — design.nl design.nl http://bit.ly/Um63Qd Walewijn den Boer http://bit.ly/1n8EBRr CLEVER°FRANKE http://bit.ly/1sDDrRv

— 28 —

programma

Research op het Kasteelplein

— 29 —

deel

Research: Visual Journalism

— 30 —

deel

— 31 —

programma

Reflect Poster project Kasteelplein 20.000 oogcontacten 3.700 gerichte bezoekers

maatschappelijke relevantie reflectie en meningen talent ontwikkeling participatie

Sinds de eerste editie dagen we ontwerptalent uit persoonlijke visuele statements te delen in de openbare ruimte. Dit jaar ontvingen we ruim 2.100 inzendingen van studenten, gevestigde ontwerpers en amateurs uit 69 landen wereldwijd. Een jury bestaande Richard van der Laken (Designpolitie), Mariina Bakic (Une Saison Graphique) en Goetz Gramlich (Mut zur Wut) selecteerde de 50 winnende ontwerpen. De posters laten zien hoe ontwerpers omgaan met grote en kleine urgente maatschap­ pelijke thema’s. Het tentoonstellingsontwerp door TIESENCOO maakt het mogelijk de expositie op onverwachte momenten en plekken te laten ­verschijnen.

doelgroep: professionals educatief liefhebbers passanten partners: Studio Schoot Canon NPN Drukkers

pluspunten: >  Grote response open call. >  Kwalitatief goede selectie met jonge makers. minpunten: > Technische problemen zorgden voor minder ­mobiliteit.

GDFB.tv http://bit.ly/1qWgPrr Issuu http://bit.ly/1wPHPus

verschillende posters tijdens de jury-beoordelingen

— 32 —

programma

deelnemers: Arthur Reinders Folmer Pluc Plaatsman Felix Kosok (DE) Studio Smack Fatih Yapar (TR) Francesco Lampredi (IT) Patrick Baumann (CH) Marjet van Bommel Ropp Schouten Nikodem Pregowski (PL) Jeroen de Boer Borko Neric (RS) Thijs Slootjes Carolina Eckell (AR) Pablo Torres (ES) Jeppe Pendrup (DK) David Criado (ES) Tobias Roettger (DE) Shiva Nallaperumal (IN) Che che (CN) Xi Luo (CN) Joasia Fidler-Wieruszewska (PL) Josch Weiand (DE) Katrina Keane (IR) Giacomo Bagnara (IT) White Stone Design Studio (CN) Aleksandra Tosman (RS) Alexandre Grognuz    & Denis Roueche (CH) Désha Nujsongsinn (DE) Evers + de Gier Moisés Romero (MX) Mark van den Heuvel Lander de Coster (BE) Benjamin Aerts (BE) Oka Tatsuya (JP) Max Senden Lin Xiaoliang (CN) Designotopia Phillipp Möller (DE) Dasha Zaichenko (BY) Gokhan Kaman Stephanie Hope (GB)    & Henrik Hjorth (NO) Ruud van Eijk Robin Stam Timo Lenzen (DE) Michal Tadeausz Golanski (PL) Ze Wang (CN) Anne de Boeck (BE)

Top 3 Reden tot deelname aan Open Call 1 1.  Exposeren tijdens GDFB 2.  Inspirerende opdracht 3.  Mening laten zien 1

  bron: enquête GDFB

— 33 —

deel

Reflect: Poster project

— 34 —

deel

— 35 —

programma

Felix Kosok / Duitsland / student

Robin Stam / Nederland / professional

Oka Tatsuya / Japan / student

Désha Nujsongsinn / Duitsland / professional

— 36 —

programma

Shiva Nallaperumal / India / student

David Criado / Spanje / professional

Lin Xiaoliang / China / student

Borko Neric / Servië / student

— 37 —

programma

Reframe Longhand publishers Huis voor Beeldcultuur 2.900 bezoekers

diy technologie ambacht publiceren participeren

doelgroep: educatief liefhebbers deelnemers: Indianen (BE)

In de voormalige drukkerij van dagblad De Stem kunnen bezoekers samen een minipublicatie ont­ werpen. De installatie gemaakt door het collectief Indianen, is geïnspireerd op de esthetiek en het proces van de oude drukkerij. Bezoekers kunnen aan de slag met drie ontwerpstations, een teken­ machine en een kiosk. De ontwerpstations maken gebruik van aangepaste software en elektronica om een fysieke ervaring te bieden. Op een ­intuïtieve m ­ anier zetten ze de gebruiker aan tot inventieve oplossingen en aandachtige keuzes. Door te p ­ articiperen krijgt de bezoeker inzicht in het ­ontwerp proces. pluspunten: >  Techniek werkt vlekkeloos. >  Internationale belangstelling. >  Hoge mate van participatie door publiek. minpunten: >  Ruimte kwam klinisch over op publiek.

“De samenwerking was open en ­stimulerend. GDFB heeft ons uitgedaagd onze ideeën naar een ­hoger plan te trekken.” — Tim Knapen, Indianen

GDFB.tv http://bit.ly/1p12iZ9 Creative Applications http://bit.ly/WpvYbq

Reframe: Longhand publishers kiosk

— 38 —

programma

— 39 —

programma

Resolute Design Changes MOTI 2.100 bezoekers (tijdens festival) 4.300 bezoekers (na festival)

publieke belangstelling vakinhoudelijk debat internationale context

Grafisch ontwerp is meer dan mooi of lelijk; ­Resolute laat innovatieve en actuele grafische projecten zien die meningen of gedrag veranderen. Aan de hand van de thema’s Revolt (creëren van bewustzijn), Review (vergroten van begrip) en ­Refresh (beïnvloeden van gedrag) wordt de ­beeldbepalende invloed van grafisch ontwerpers i­nzichtelijk gemaakt tegen een achtergrond van technologische en maatschappelijke ­ontwikkelingen. pluspunten: >  Inhoudelijk goed ontvangen door publiek en pers. >  Reizend expo ontwerp. minpunten: >  Beperkte ruimte in MOTI.

“The show was curated by Sven ­Ehmann and Dennis Elbers. I don’t know which blogs and magazines these two eat for breakfast but I’d better find out and subscribe to them because it looks like I’ve been living under a stone over the past few years. All the games, posters, publications, projects and campaigns selected were strong and many of them were entirely new to me.” — Regine Debatty (Wmmna) GDFB.tv http://bit.ly/Uk2TwP Issuu http://bit.ly/Uk2TNo Wmmna: http://bit.ly/1sDDZa7

— 40 —

doelgroep: professionals educatief liefhebbers partners: Sven Ehmann TIESENCOO Staynice deelnemers: Circus Engelbregt Koert van Mensvoort Ton Meijdam    & Floris Kaayk George Butler (UK) Christopher Hope    & Kenji Nakayama (US) Jeremyville (VS) Center for Urban Pedagogy (US) Ivan & Andy (US) Lazaros Kakoulidis    & Tzortzis Rallis (UK) Lucas Pope (JP) Artus Beifuss    & Francesco Trivini Bellini (DE) Ruben Pater (NL) Elena Turtas (IT) Joran Koster (NL) Brett Yasko (US) Next Nature Yuri Veerman    & Brigiet van den Berg The Peace Factory (IL) Conceptbouwers Studio Daad & Raak ICT Femke Herregraven Made in a free world (US) Invisble Children (US)

programma

Wim Crouwel bij de opening van Resolute

â&#x20AC;&#x201D; 41 â&#x20AC;&#x201D;

programma

Occupy George

Signs for the Homeless

— 42 —

programma

Drone Survival Guide

Putin a Rainbow

— 43 —

programma

Rehearse De Vraagbaak Bibliotheek Breda 2.500 oogcontacten ruim 100 zoekopdrachten

experience prototyping onderzoek hidden design ontwerp als proces

Wanneer nieuwe technologie in razend tempo ­beschikbaar komt, verandert de rol en functie van vertrouwde diensten. Wereldwijd zoeken biblio­ theken naar relevantie nu diverse functies over­ genomen worden door online platforms. Tijdens GDFB verkent ontwerpers collectief Afdeling ­Buitengewone Zaken samen met grafisch ontwerp duo Thomas & Jurgen een week lang een mogelijke toekomst van de bibliotheek Breda. De Vraagbaak is een informatievoorziening die onderzoekt op welke manier bibliotheken zich ­kunnen positioneren als informatiebaken, door verschillende visies in één week tijd af te tasten middels een hidden design proces. Vragen van bezoekers worden in een ander perspectief ­geplaatst, kritisch beantwoord, vertaald en/of voorzien van tips en op persoonlijke en visuele wijze ontsloten. Door niet te vertellen dat De ­Vraagbaak een ontwerponderzoek is ­worden eerlijke en oprechte reacties verkregen.

doelgroep: passanten partners: Bibliotheek Breda deelnemers: Afdeling Buitengewone Zaken Thomas & Jurgen

pluspunten: >  Samenwerking bibliotheek. > Verbinden Afdeling Buitengewone Zaken en ­Thomas & Jurgen. minpunten: >  Ontsluiting pas na GDFB.

GDFB.tv http://bit.ly/1n3H2oX

Rehearse: De Vraagbaak

— 44 —

programma

“Wij gaan hier zeker mee verder, omdat het in essentie de kern is van onze opdracht rondom informatieontsluiting.” — Gertjan Endedijk, ­directeur ­Bibliotheek Breda

— 45 —

programma

Remark Urban Signpainting Molsparking 10.000 oogcontacten

typografie openbare ruimte ambacht permanent zichtbaar

Soms herinneren oude muurschilderingen nog aan de hoogtijdagen van het ambacht, maar ­eigenlijk is de handgeschilderde reclame uit het Nederlandse straatbeeld verdwenen. Winkelstraten zien er, mede hierdoor, in iedere stad hetzelfde uit. Zo ook de Ginnekenstraat in Breda waar zich, aan de achterkant, de Molsparking bevindt. Een on­ aantrekkelijke plek waar winkelend publiek enkel komt om te parkeren. Op deze plek werken ­verschillende ontwerpers dagelijks aan muur­ schilderingen gebaseerd op de ­geschiedenis, ­toekomst en context van de plek.

doelgroep: liefhebbers passanten partners: Lion Art Verfhuys Breda vof Achter de Lange Stallen deelnemers: Job Wouters Steve ESPO Powers (VS) Jeff Canham (VS) Mike Perry (VS) Rutger Termohlen Collin van der Sluijs    & Super A

pluspunten: >  Aansprekende internationale selectie ontwerpers. > Positieve spin-off: meer muurschilderingen in Breda. minpunten: > Lang voorbereidingstraject ivm achterhalen ­eigenaren. >  Eerste dagen GDFB nog weinig zichtbaar.

“In Breda they celebrate Queens Day. Or they did until yesterday, now its Kings Day, just like every other day. (...) Queensday can’t be gone, so we brought it back for the ladies.” — Steve Powers (over zijn ­muurschildering op ­Omroep Brabant)

GDFB.tv http://bit.ly/1sDEcKh Hey-Day http://bit.ly/1k886UN Omroep Brabant http://bit.ly/1u7ft2O

— 46 —

programma

Remark: Urban Signpainting

â&#x20AC;&#x201D; 47 â&#x20AC;&#x201D;

deel

Remark: Urban Signpainting

— 48 —

deel

— 49 —

deel

Remark: Urban Signpainting

— 50 —

deel

— 51 —

programma

Retweet Current Topics Nieuwe Veste 400 bezoekers

lezingen vakinhoudelijk debat internationale context kennisuitwisseling

doelgroep: professional educatief partners: Nieuwe Veste Fontanel

Retweet is een driedaagse stroom van ­actuele ­bespiegelingen door internationale sprekers over ontwerpvaardigheden, -houding en -zaken. De rol van de ontwerper verandert voort­durend onder invloed van maatschappelijke en technolo­ gische ontwikkelingen. Door te kijken naar de ­context waarbinnen ontwerpers functioneren ­onderzoekt GDFB de maatschappelijke ­verantwoordelijkheid van ontwerpers. Vanuit de thema’s Instituut, C ­ ollectief en Individu bespreekt een mix van s ­ prekers de rol van de ontwerper ­binnen zowel het ontwerpproces als de wijze waarop het r­ esultaat gebruikt wordt.

deelnemers: Ernst-Jan Pfauth Paul Paetzel (DE) Tostifabriek Annemarie van Kesteren Femke Herregraven    & Marije Meerman Afdeling Buitengewone Zaken Dimitri Tokmetzis Jan Boelen (BE) Roger Gerards    & Erwin Thomasse Annelys de Vet    & Moniek Driesse Maurizio Montalti (IT) Artur Beifuss (DE) Russel Bestley (GB) Sven Ehmann (DE) Ivor Williams (GB) Steve ESPO Powers (VS) Yuri Veerman Régine Debatty (BE) Richard Vijgen Agatha Haines (GB)

pluspunten: >  Inhoudelijk stevig programma. >  Veel internationale bezoekers. >  Goede faciliteiten. minpunten: > NL-groepen kochten minder kaarten i.v.m. ­planning en prijs.

presentatie: Nathan de Groot Robert Urquhart (GB)

verslag gdfb.nl

— 52 —

programma

“De lezingen van vandaag, maar ook van de vorige dagen, laten zien dat grafische vormgeving een steeds breder vak wordt. Juist grafische vormgevers spelen een belangrijke rol in het begrijpelijk maken van de snel veranderde wereld. Zij bieden instrumenten om data te onderzoeken en informatie te vertalen. Ik ben getriggerd en kijk nu al uit naar de volgende editie van het Graphic Design Festival.” — Samantha Castano, bezoeker GDFB2014

Retweet: Current Topics

— 53 —

programma

Reverb Social Sessions Stadsgalerij 3.100 bezoekers

kennisuitwisseling ontmoeting verdieping

doelgroep: professional educatief liefhebbers partners: Gallery Pepper Ravanello Canon

De Stadsgalerij vormt het hart van het festival. Een uitvalsbasis voor bezoekers, deelnemers, ­vrijwilligers en organisatie. Er is een dagelijks ­wisselend programma met workshops, ont­ moetingen, muziek en documentaire vertoningen. Een pop-up setting aangevuld met tijdelijke ­expo’s, winkel, informatiepunt en eetcafé.

workshops: Easy as ABC    Bruce Tsai & P. Winkel Brainstorm   Studio Airport Apps voor ontwerpers   Appril Eerlijke soep en verpakkingsontwerp   Soepfabriek i.s.m. ­Lennie ­Segboer Spreekuur   Stimuleringsfonds ­Creatieve ­Industrie

pluspunten: >  Veel aandacht voor filmprogramma. >  Goede horeca voorziening. >  Succesvolle verkoop posters. minpunten: >  Druk op organisatie ivm intensief programma.

films: Everyday Rebellion Linotype The Film Signpainters movie A loveletter for you

“Dank voor de goede service.” — Corina, bezoeker GDFB2014

expo’s en performances: Akkerbak    Walewijn den Boer Hello Mickey! Remix Machine   Janelle Aarts Push&Pull   Mara Piccione GROW   Ravanello EKP Radio Live    Frietboerism Editie (POB parade) Nice Lines, Fresh Signs    Bruce Tsai & P. Winkel Lopende band   WdKA studenten Brain Storm   Studio Airport

GDFB.tv http://bit.ly/1jRsokV http://bit.ly/1tpBkyl

— 54 —

programma

Reverb: Social Sessions

— 55 —

deel

Reverb: Social Sessions

— 56 —

deel

— 57 —

VIII. Educatie

Door het publiek op verschillende momenten actief bij het programma te betrekken willen we de bele­ ving van de uitgangspunten van het festival zoals het ontwerpproces en de sociaal maatschappelijke waarde van grafisch ontwerp stimuleren, zowel passief als actief, formeel en informeel. Deze ­beleving moet ervoor zorgen dat de ervaring die bezoekers op doen op een later moment als kennis wordt toegepast in allerlei situaties. Educatie wordt hierdoor een integraal onderdeel van het festival­ programma. Ons motto daarbij is leren door te ­participeren.

Exposities en interventies algemeen Geïnteresseerden, Liefhebbers, ­Educatief ­publiek > VO en MBO Er wordt op een duidelijke manier en op verschil­ lende niveaus informatie gegeven over dat gene wat te zien is. Aan de hand van begeleidende ­teksten (offline/ online) maar vooral ook door ­enthousiaste en goed geïnformeerde suppoosten en aanwezige makers die aanspreekbaar zijn. Vooral bij PosterProject en Longhand Publishers is dit duidelijk een meerwaarde voor mensen die toelichting of verdieping zoeken.

We maken geen apart educatie programma, maar we spelen in op de niveauverschillen van onze doelgroepen door ervoor te zorgen dat het programma voor iedere groep op een eigen wijze toegankelijk wordt.

Retweet Professionals, Educatief publiek > HBO en WO Tijdens het lezingen programma wordt er gereflec­ teerd op het vakgebied, de rol van de ontwerper in de maatschappij en het ontwerpproces. Een moment om inspiratie op te doen en nog eens goed na te denken over de eigen positie en werkwijze.

“Interessante rondleiding ­gehad bij Graphic Design ­Festival Breda. #GDFB Gaat dat zien, beeld­cultuur in optima forma” — @toof67

Rondleidingen Geïnteresseerden, Liefhebbers Verschillende routes sluiten aan op de verschil­ lende niveaus van de bezoekers. Reflect Professionals, Educatief publiek > HBO en MBO HBO en MBO studenten doen mee aan de open call, al dan niet gestimuleerd door opleidingen in binnen- en buitenland. We bezoeken enkele opleidingen voor een gastles en bieden een ­lesinstructie voor docenten aan.

— 58 —

educatie

Reframe Geïnteresseerden, Liefhebbers, Professionals, ­Educatief publiek Bezoekers krijgen een kans zelf een pagina te ­ontwerpen en zo het ontwerp proces te ervaren en de productie te volgen. Dit project is toe­ gankelijk voor jong en oud, al dan niet ervaren. ­Techniek is alles behalve een drempel. Rehearse Dit project is in de ontwikkelingsfase aangepast van een open traject naar een ‘hidden design’ tactiek. Een grote diversiteit aan bezoekers is bij De Vraagbaak betrokken zonder het te weten. Het project wordt na afloop van GDFB ontsloten voor diverse belanghebbenden, waaronder de Bibliotheek Breda. Remark Studenten van kunstacademies in binnen- en buiten­land hebben als vrijwilligers meegeholpen bij de realisatie van de muurschilderingen. Voor velen is dit een ­bijzonder leerzame ervaring.

Reframe: Longhand publishers

— 59 —

IX. Conclusie

Ondanks een lange periode van onzekerheid ­tijdens de voorbereiding is de vierde editie van GDFB succesvol verlopen. Pas in december 2013 wordt duidelijk dat het festival door kan gaan. De korte voorbereidingstijd vormt een extra uit­ daging voor een geheel nieuw team dat zich het project eigen moet maken, scherp moet begroten en ­pragmatisch moet uitvoeren. Dit proces levert een aantal aandachtspunten voor de toekomst op. De steun van subsidiënten als de gemeente Breda, het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, VSB fonds en SNS Reaalfonds maakt het mogelijk het projectplan grotendeels te realiseren en tevens sponsoren en partners te werven. Zeer gedreven werken team, ontwerpers en partners samen aan de productie van nieuw werk. Dit werk wordt op aansprekende wijze getoond in het centrum van de stad. Een deel hiervan is ook na het festival permanent zichtbaar. Met deze presentaties is het festival nadrukkelijk ­aanwezig in de stad. Zowel het publiek als het stadsbestuur ervaart dit als positief en geeft aan graag meer te zien van GDFB in de toekomst. — 60 —

conclusie

­ oncreet leidt dit na het festival tot een advise­ C rende rol voor GDFB bij de ontwikkeling van een meerjarig muurschilderingen programma in de stad. Een samenwerking waarbij maatschappelijke, ruimtelijke en economische belangen een rol spelen naast de culturele waarde en artistieke uitdaging. Artistieke uitdaging is een belangrijk component van het festival. Gecombineerd met maatschap­ pelijke urgentie vormt het de basis voor de wijze waarop het festival publiek benadert. De keuze voor het werken met de volgende generatie ­ontwerpers maakt het festival een uniek platform voor jong (Nederlands) talent. De wijze waarop het publiek benadert wordt zorgt voor actieve ­participatie, met inspiratie en bewust­wording als gevolg. Het is aannemelijk dat de korte voorbereidings­ tijd een nog betere promotie in de weg zit. Het gevolg is dat er iets minder bezoekers ­komen dan vooraf ingeschat. Het festival groeit echter wel op internationaal vlak. De toename van met name internationale bezoekers, maar ook media — 61 —

conclusie

aandacht is significant en biedt een goed toekomst perspectief. Europese samen­werking speelt daarbij een grote rol. Dit komt onder ­andere tot uiting in de vraag naar het herhalen van GDFB projecten bij buitenlandse instellingen en organisaties. Mede door eigen opbrengsten zijn de inkomsten nagenoeg kostendekkend. De opzet van het festival met veel gratis programma in de open­ bare ruimte maakt het festival ook in de toekomst ­afhankelijk van subsidies. Samen met een nieuw bestuur gaat GDFB op zoek naar innovatieve ­manieren om de eigen inkomsten te vergroten en nog intensiever samen te werken met ­partners in en buiten de stad. Naar mate de invloed van beeld op ­menselijk gedrag in de toekomst toeneemt, moet het festival een relevante en ­uit­dagende positie blijven innemen. GDFB bedankt alle subsidiënten, sponsoren, ­partners, deelnemers, vrijwilligers en ­medewerkers voor hun steun en inzet en hoopt ook in de ­toekomst weer succesvol samen te werken.

— 62 —

— 63 —

Graphic Design Festival Breda