Gazeta Pacjenta nr 2 rok 2019 by ZLO Praga

19 20 a im z

Lecznictwo Otwarte

Gazeta

Pacjenta

Foto: ©Wiaczesław Kosko - stock.adobe.com

Nr 02/2019 (58) ISSN: 1897 1903 Wydawana przez SZPZLO Warszawa Praga Południe

• Najbrudniejsze miejsca w domu • W jak wątroba • Chrońmy dzieci przed HPV

SZPZLO Warszawa Praga Południe

Serdeczne życzenia wielu radosnych chwil z okazji Świąt Bożego Narodzenia, wszystkiego co najlepsze w każdym dniu nadchodzącego Nowego Roku składają Dyrektor SZPZLO Warszawa Praga Południe oraz Redakcja Gazety Pacjenta

SZPZLO Warszawa Praga Południe

W numerze: SZPZLO Warszawa Praga Południe

str.

Najbrudniejsze miejsca w domu Co nam w związku z tym zagraża? Które miejsca wymagają naszej szczególnej uwagi?

Drodzy Czytelnicy

Mija kolejny rok, który zaznaczył się w historii SZPZLO Warszawa Praga Południe wieloma ważnymi wydarzeniami. W maju został wmurowany kamień węgielny pod budowę nowej placówki przy ul. Styrskiej, w której będzie prowadzona działalność w zakresie: podstawowej opieki zdrowotnej dla dzieci i dorosłych. Będą także dostępne poradnie zdrowia psychicznego dla dorosłych, dzieci i młodzieży oraz oddział dzienny psychiatryczny dla dorosłych. Prace budowlane postępują zgodnie z harmonogramem, a o ich przebiegu dowiecie się Państwo z informacji zamieszczonych w bieżącym numerze biuletynu. Obecnie trwa modernizacja przychodni przy ul. Kickiego 24,

str. W jak wątroba Jak ważny jest to organ i w jaki sposób możemy go wspomagać?

w której pacjenci będą mogli korzystać ze świadczeń zdrowotnych w dogodniejszych warunkach. W biuletynie poruszamy wiele ważnych zagadnień dla naszego zdrowia. Proponujemy lekturę artykułów nt. wątroby i jej schorzeń oraz zachowania higieny w warunkach domowych. Zachęcamy Państwa do wzięcia udziału w programach profilaktycznych. Miło nam poinformować, że we wrześniu rozpoczęliśmy realizację programu w zakresie profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego pn. „HPV 12”, który sfinansowany został ze środków budżetowych m.st. Warszawa. Skierowany jest on do 12 letnich dziewcząt i chłopców, zamieszkałych na terenie m.st. Warszawy. Poza tym, proponujemy

str. Chrońmy dzieci przed HPV Jak ustrzec się przed zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego?

Redakcja:

SZPZLO Warszawa

ul. Krypska 39

Praga Południe

04–082 Warszawa

ul. Krypska 39

fax: 22 813 30 51÷55

04–082 Warszawa

tel.: 22 810 30 52 www.szpzlo.praga-pld.pl

Jacek Blank Maria Bogusz Bożena Ziemiecka, Jadwiga Goździejewska, Bożena Pawłowska DTP: BigR.pl

układu krążenia, profilaktyki raka szyjki macicy, wczesnego wykrywania reumatoidalnego zapalenia stawów oraz programu „Aktywny Senior”, który cieszy się ogromną popularnością.

Zapraszamy do lektury naszego biuletynu Redakcja Gazety Pacjenta

Wydawca:

Redaguje Kolegium:

Państwu udział w innych programach m.in.: z zakresu profilaktyki chorób

UWAGA: Za treści dostarczone przez reklamodawców Redakcja nie ponosi odpowiedzialności.

„Gazeta Pacjenta” jest bezpłatnym biuletynem informacyjnym, którego wydawcą jest Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa Praga Południe. Poruszane są w niej głównie sprawy dotyczące ochrony zdrowia oraz funkcjonowania placówek lecznictwa otwartego na terenie Pragi Południe. Rozprowadzana jest przede wszystkim przez przychodnie Zespołu. Bezpośrednimi odbiorcami biuletynu są mieszkańcy oraz pacjenci z terenu dzielnicy Praga Południe. Proponujemy Państwu możliwość zamieszczenia ogłoszenia na łamach naszej gazety.

Reklamy: 1200 PLN – IV okładka 800 PLN – II i III okładka 1/1 strony – cena 500,00 PLN 1/2 strony – cena 250,00 PLN 1/4 strony – cena 120,00 PLN 1/8 strony – cena 60,00 PLN Ceny nie zawierają podatku VAT Rabaty przy wykupieniu reklam do kolejnych emisji Wymiar strony: 198 × 285 mm Objętość: 24 strony Nakład: 2000 egzemplarzy

AKTUALNOŚCI

Z życia Zespołu

Budowa przychodni przy ul. Styrskiej W grudniu 2018 roku rozpoczęto budowę nowej Przychodni przy ul. Styrskiej. W dniu 22 maja b.r. w obecności władz Miasta st. Warszawy i władz samorządowych, przedstawicieli wykonawcy oraz Dyrekcji i pracowników SZPZLO Warszawa Praga Południe dokonano uroczystego wmurowania kamienia węgielnego pod budowę nowej przychodni.

Budowa przychodni postępuje zgodnie z harmonogramem. Wybudowano garaż, zakończono parter, I i II piętro. Wykonano szyb windowy oraz klatki schodowe na pełnej wysokości. Rozpoczęto murowanie ścianek działowych na poziomie -1, parteru, I i II piętra. Trwa wykonywanie izolacji termicznej, stropu nad garażem. Zakończony jest montaż stolarki okiennej PCV oraz witryn wejściowych. W trakcie realizacji jest instalacja hydrantowa, sanitarna, elektryczna i wodociągowa, a także zakończono montaż kotłowni gazowej.

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

Zostały sfinalizowane prace związane z dociepleniem budynku i otynkowaniem czterech elewacji. Rozpoczęto tynkowanie ścian garażu i parteru. Wykonywane są montaże ślusarki aluminiowej wewnętrznej. Zakończenie budowy planowane jest na koniec 2020 roku. O dalszych postępach budowy będziemy informować w kolejnych wydaniach.

W śr ó d nas

Nagrody i wyróżnienia dla pracowników SZPZLO Warszawa Praga Południe Maj to wyjątkowy miesiąc dla środowiska pielęgniarek i położnych, bowiem 8 maja obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Położnej, a zaledwie kilka dni po nim 12 maja Międzynarodowy Dzień Pielęgniarki.

Z tej okazji Okręgowa Rada Warszawskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w dniu 15 maja b.r. zorganizowała uroczystą Galę w Teatrze Roma. W tegorocznej uroczystości wzięli udział reprezentanci środowiska pielęgniarek i położnych oraz zaproszeni goście m.in.: Prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Przewodniczący Okręgowych Izb Pielęgniarek i Położnych, przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, Prezydenta m.st. Warszawy, Marszałka Województwa Mazowieckiego, Starostowie, Dyrektorzy oraz Prezesi podmiotów leczniczych. Podczas Gali pielęgniarki i położne otrzymały odznaczenia i nagrody. Wśród wyróżnionych znalazły się także Panie Pielęgniarki i Położna zatrudnione w naszym Zespole. Na zakończenie uczestnicy Gali obejrzeli spektakl pt. „Piloci”.

Halina Kłoczewska – pielęgniarka koordynująca z ZLO przy ul. Sygietyńskiego 3.

Brązową odznakę za zasługi dla samorządu Pielęgniarek i Położnych otrzymała Pani Monika Szydłowska – specjalista ds. epidemiologii.

Pani Maria Tomaszewska – pielęgniarka z ZLO przy ul. Saskiej 61

Odznaczeniem przyznanym przez Ministerstwo Zdrowia „Za zasługi dla ochrony zdrowia” została uhonorowana Pani

Nagrodą Dyrektora SZPZLO Warszawa Praga Południe zostały wyróżnione następujące osoby: Pani Joanna Drabek – położna rodzinna z ZLO przy ul. Kickiego 24 Pani Barbara Jabłońska – pielęgniarka koordynująca z ZLO przy ul. Saskiej 61 Pani Grażyna Kacprzyk – pielęgniarka środowiskowa rodzinna z ZLO przy ul. Grochowskiej 339

Gratulujemy wszystkim wyróżnionym Paniom Redakcja GP

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

AKTUALNOŚCI

Inwestycje w aparaturę medyczną i sprzęt Mając na uwadze stałe podnoszenie jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych Zespół stara się sukcesywnie wymieniać i doposażać przychodnie w nowy sprzęt i aparaturę medyczną.

Bieżnia diagnostyczna ZLO ul. Abrahama 16

Głowica kardiologiczna USG ZLO ul.Abrahama 16

W pierwszym półroczu bieżącego roku dokonano zakupu ze środków własnych sprzętu o wartości około 100 000 zł. Do ZLO przy ul. Abrahama 16 zakupiono głowicę kardiologiczną do USG (pracownia USG) oraz zestaw do

Praca!

Praca! SZPZLO

Praca!

prób wysiłkowych wraz z bieżnią diagnostyczną (pracownia kardiologiczna). ZLO przy ul. Saskiej 61 został doposażony w stół zabiegowy oraz lampę bezcieniową dla potrzeb poradni dermatologicznej, a także w pompę insuflacyjną (płuczącą) do pracowni endoskopii. Ponadto zakupiono cztery lampy zabiegowe do ZLO przy ul. Ostrołęckiej 4 (poradnia ginekologiczno – położnicza) oraz do ZLO przy ul. Kickiego 24 (poradnia ortopedyczno – traumatologiczna narządu ruchu). Dotychczas w Zespole użytkowano samochód osobowy służący do transportu mate- Stół zabiegowy i lampa riału do badań diagnostycznych bezcieniowa, i obsługi wizyt domowych. Na ZLO ul. Saska 61 przestrzeni 15 lat jego eksploatowania, uległ on całkowitemu zużyciu. Wobec tego w lipcu b.r. koniecznym był zakup nowego środka transportu. O kolejnych inwestycjach napiszemy w następnym numerze biuletynu.

Praca!

SZPZLO Warszawa Praga Południe przy ul. Krypskiej 39

Warszawa Praga Południe

1. Specjalistów z medycyny rodzinnej i chorób wewnętrznych w poradni POZ (dorośli i dzieci). 2. Specjalistów pediatrii lub w trakcie specjalizacji z pediatrii. 3. Psychoterapeutę z certyfikatem (praca z dziećmi).

zatrudni: 4. Lekarzy ze specjalizacją w zakresie:

• psychiatrii dla dzieci i młodzieży, • psychiatrii dla dorosłych, • neurologii dziecięcej ( w ramach usług komercyjnych), • okulistyki, • ortopedii i traumatologii narządu ruchu

5. Terapeutę środowiskowego z certyfikatem (praca z dziećmi).

Oferujemy konkurencyjne warunki płacowe i dogodne formy zatrudnienia! Osoby zainteresowane prosimy o kontakt z: • sekretariatem Dyrektora SZPZLO Warszawa Praga Południe tel. 22 810- 06- 04 lub e-mail: sekretariat1@szpzlo.praga-pld.pl • Dyrektorem ds. Lecznictwa: tel. 22 813-30-51 lub email: sekretariat2@szpzlo.praga-pld.pl • Działem Kadr i Płac, e-mail: kadry@szpzlo.praga-pld.pl

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

AKTUALNOŚCI

Modernizacja ZLO przy ul. Kickiego 24 i utworzenie nowej poradni POZ dla dzieci Opracowanie: Bożena Pawłowska Czterokondygnacyjny budynek przychodni przy ul. Kickiego 24 zbudowany był w latach 60-tych ubiegłego wieku. W roku 2006 w placówce dokonano termomodernizacji wraz ze zmianą pokrycia dachowego, natomiast w latach 2016-2017 przeprowadzono remont instalacji centralnego ogrzewania oraz węzła cieplnego. Budynek przychodni nigdy jednak nie był kompleksowo modernizowany. W celu poprawy standardu udzielanych świadczeń medycznych, warunków pracy personelu oraz ogólnej estetyki pomieszczeń w maju b.r. rozpoczęły się prace związane z przebudową i modernizacją przychodni. Mają one również na celu poszerzenie działalności placówki o poradnię podstawowej opieki zdrowotnej dla dzieci niezbędnej dla zabezpieczenia potrzeb mieszkańców okolicznych osiedli. Pracami objęte zostały pomieszczenia na wszystkich jej kondygnacjach, klatka schodowa i wejście do budynku. Nastąpi również wymiana windy. Prace budowlane obejmują m.in.: roboty rozbiórkowe, murarskie, wymianę wykładzin podłogowych, posadzek w sanitariatach, malowanie pomieszczeń, wymianę ceramicznych okładzin ścian, wykonanie stolarki wewnętrznej, instalacji elektrycznej, sieci LAN, oświetlenia awaryjnego, instalacji wodno-kanalizacyjnej, instalacji klimatyzacji w pomieszczeniach, remont klatki schodowej i schodów wejściowych wraz z pochylnią i zadaszeniem.

W związku z prowadzonymi pracami budowlanymi dokonano alokacji funkcjonujących tam poradni. Poradnia ortopedii i traumatologii narządu ruchu oraz poradnia reumatologiczna zostały tymczasowo przeniesione do przychodni przy ul. Saskiej 61. Poradnia Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży została przeniesiona do ZLO przy ul. Abrahama 16, po czym docelowo znajdzie miejsce w nowo budowanej przychodni przy ul. Styrskiej. Świadczenia z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej udzielane są w ZLO przy ul. Ostrołęckiej 4 lub innych wybranych przez pacjentów przychodniach. Poradnia ginekologiczno-położnicza docelowo zmieniła swoją lokalizację do ZLO przy ul. Ostrołęckiej 4. Po modernizacji ZLO przy ul. Kickiego 24 na poszczególnych kondygnacjach budynku zlokalizowane zostaną: na parterze – m.in. poradnia POZ dla dzieci zdrowych, pracownia RTG, rejestracja ogólna i szatnia dla pacjentów, pracownia RTG; na I piętrze – poradnia POZ dla dorosłych, poradnia POZ dla dzieci chorych, gabinet pielęgniarek poz, punkt pobrań, gabinet zabiegowy, gabinet EKG; na II piętrze – gabinet poradni reumatologicznej, gabinety poradni ortopedii i traumatologii narządu ruchu, na III piętrze – pomieszczenia Biura Rejestru Usług Medycznych. Planowane zakończenie prac przewidziane jest na koniec bieżącego roku.

Szczepienia

Foto: ©andriano_cz |stock.adobe.com

oprac. Krystyna Ziółkowska specjalistka pielęgniarka W Poradniach POZ dla dzieci istnieje możliwość zaszczepienia dzieci szczepionkami zalecanymi, które nie znalazły się w programie szczepień obowiązkowych na rok 2019. Dzieci w zależności od wieku można szczepić przeciwko: rotawirusom, ospie wietrznej, meningokokom, kleszczowemu zapaleniu mózgu, błonicy, tężcowi, krztuścowi, Wirusowemu Zapaleniu Wątroby typu B, Polio, Haemophilus influenzae typu B oraz pneumokokom. Dorośli mogą zaszczepić się przeciw Wirusowemu Zapaleniu Wątroby typu B oraz grypie.

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

warto wi e d zi e ć

Najbrudniejsze miejsca w domu. Gdzie w domu jest najwięcej zarazków? Opracowanie: Monika Szydłowska, specjalista ds. epidemiologii

Szczoteczka do zębów

Jak wynika z badań może być na niej co najmniej 200 000 bakterii na ok. 6,5 cm 2 – to znacznie więcej niż na sedesie. Skąd bakterie na szczoteczce do zębów? Bakterie żyjące w muszli klozetowej swobodnie rozprzestrzeniają się na całą łazienkę. Podczas spuszczania wody są rozpylane na wysokość 1,5-2 metry, a ten swoisty aerozol, opadając osiada na ręcznikach, szczoteczkach do zębów, umywalce. Na wilgotnej szczoteczce do zębów są najlepsze warunki do rozwoju zarazków. To jednak nie wszystko – jeśli położymy szczoteczkę obok umywalki, to zanieczyszczamy ją, myjąc ręce. Jak przekonują naukowcy z University of Manchester szczoteczka do zębów może być domem dla gronkowców i bakterii E.coli, ale nie należy wpadać w panikę, ponieważ wciąż zawiera mniej bakterii niż jama ustna – uspokajają naukowcy. Jednak zapobiegawczo trzeba przechowywać szczoteczkę do zębów w miejscu, gdzie może wyschnąć i regularnie ją wymieniać.

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

Gąbka do mycia naczyń

Z kolei najbrudniejszym miejscem w kuchni są gąbki do mycia naczyń i ścierki. W zmywaku zrobionym z gąbki jest około 10 mln. bakterii na ok. 6,5 cm2, a na ścierce – milion. Znaczy to, że gąbka do mycia naczyń jest 200 tys. razy brudniejsza od deski sedesowej, a ścierka 20 tys. razy. Badania prof. wirusologii Johna Oxforda z University of London przeprowadzone w dziewięciu różnych krajach pokazały, że 21 proc. kuchni wyglądających na czyste było zanieczyszczone bakteriami E. coli w wysokich wartościach. Połączenie wilgoci i gnĳących resztek jedzenia to idealne środowisko do rozmnażania się bakterii. W dodatku łatwo o zakażenie, bo patogeny mają tu okazję przenieść się na ręce, jedzenie, naczynia. Gąbki i ścierki to nie jedyne zagrożenie w kuchni. Okazuje się, że ok. 200 razy więcej bakterii fekalnych niż na sedesie jest na desce do krojenia. Pochodzą one najczęściej z surowego mięsa. Dlatego eksperci zalecają czyścić deskę do krojenia z podobnym zaangażowaniem jak deskę sedesową. Obrusy i ścierki kuchenne zaleca się prać w gorącej wodzie, bowiem pranie w temperaturze 30-60ºC z użyciem zwykłych detergentów nie zawsze usuwa wszystkie patogeny. Potrzebna jest do tego wysoka temperatura (w takiej zazwyczaj pierze się ręczniki, obrusy czy pościel) czy chlorowy wybielacz. Jeśli nie pierzemy w wysokiej temperaturze konieczny jest proszek lub płyn, który usuwa większość bakterii w 40ºC. Gąbkę do mycia naczyń należy wymieniać raz w tygodniu. Poza tym, należy dokładnie myć ręce.

Foto: ©Alexander Raths |stock.adobe.com

Najbrudniejsze miejsce w domu to łazienka, a konkretnie deska sedesowa – powie większość osób, którym zada się pytanie, gdzie w domu jest najwięcej zarazków. Tymczasem to jedno z najczystszych miejsc – podkreślają naukowcy. Boimy się nieczystości na sedesie, dlatego tak często go czyścimy. Gdzie w takim razie jest najwięcej zarazków? W miejscach, na które na co dzień nie zwraca się większej uwagi i które powszechnie uważa za czyste.

warto wi e d zi e ć

Foto: ©New Africa |stock.adobe.com

Szczotka do włosów

ją odkurzyć. Można również użyć odkurzacza piorącego. Po odkurzeniu warto przetrzeć kanapę wilgotną ścierką. Jest jeszcze prostszy sposób. Wystarczy przykryć kanapę dużym wilgotnym prześcieradłem zamoczonym w wodzie z odrobiną pachnącego płynu do płukania i delikatnie trzepać trzepaczką do dywanów. Jeśli na sofie pojawiły się plamy, należy sięgnąć po szampon do dywanów, niezbyt ostrą ściereczkę lub gąbkę dobrze wchłaniającą wodę.

Gromadzi na sobie bakterie, których pożywką jest brud z włosów. Z badań naukowców wynika, że jest ich prawie 3 500 kolonii na ok.6,5 cm2. Zespół badawczy z University of Arizona przetestował 30 szczotek do włosów, które były własnością kobiet i były używane codziennie przez panie w wieku od 16 do 24 lat. Na szczotce do włosów znajdowało się średnio 3 419 kolonii bakterii na ok.6,5 cm2. To znacznie więcej niż w zlewie łazienkowym 2 733 kolonii Dywan bakterii na ok.6,5 cm2 Dywany są siedliskiem baki misce dla zwierząt domoterii i roztoczy, ponieważ jest wych 2 110 kolonii bakterii na w nich ciepło, ciemno i pełno cal kwadratowy. Skąd tyle zarazszczątków jedzenia, choć nie ków na szczotce do włosów? tylko. Nasz naskórek, pyłki roślin, Każdego dnia na naszych włosach sierść psa, a nawet roztocza i pchły – jeśli gromadzą się zanieczyszczenia z powienasz czworonożny pupil ma z nimi problem trza, różnego rodzaju pyły, środki do styliza– także się w nim znajdują. W dywanie są wiec idealne cji, a także złuszczony naskórek, kurz i wiele innych. warunki do rozwoju bakterii, a także alergenów. Badania Gromadzenie się włosów, martwej skóry i produktów mikrobiologiczne wykazały, że dywan jest ok. pielęgnacyjnych stwarza idealne środowisko dla 4000 razy bardziej brudny od deski sedebakterii i pleśni do rozwoju – twierdzą eks…najwięcej sowej - znajduje się na nim ok. 200 000 perci. Szczotkę należy regularnie czyścić, bakterii na ok. 6,5 cm2. Szczególnie inaczej brud i bakterie wczesujemy niebezpieczeństw niebezpieczne są dywany z długim sobie z powrotem we włosy, przez co włosiem. Jak czyścić dywan? Reguszybciej tracą one świeżość. Warto czyha na nas larne odkurzanie to podstawa. Od to robić przy użyciu zwykłego szamw miejscach, czasu do czasu trzeba też go wyprać. ponu i szczoteczki, która pomoże Dokładne czyszczenie dywanu zaleca usunąć zanieczyszczenia spomiędzy o których się co 12 do 18 miesięcy (częściej, zębów szczotki. zapominamy jeśli bawią się na nim dzieci i zwierzęta). Jeśli dywan jest mocno zabrudzony, warto Pilot od telewizora czyszczenie dywanów powierzyć wyspecjaliPilot od telewizora to jedno z urządzeń, które jest zowanej firmie. w ciągłym użyciu. Jednak mało kto pamięta o jego czyszczeniu. Tymczasem pilot od telewizora jest nie tylko zakurzony, ale także jest siedliskiem bakterii. Najwięcej bakterii znajduje Kratka wentylacyjna się na pilotach szpitalnych i hotelowych, jednak te domowe W kratce wentylacyjnej zbiera się dużo kurzu, a czyszczona również zawierają sporo zarazków. Dlatego raz w tygodniu jest bardzo rzadko. Podobnie jak wiatraki, przenośne grzejtrzeba wytrzeć go specjalnymi chusteczkami do sprzętów niki itp. Należy czyścić je ściereczką ze specjalnym płynem czyszczącym za każdym razem, kiedy sprzątamy mieszkanie. elektronicznych. Pamiętajmy, że nie tylko powierzchowna czystość jest ważna. Fakt, że nasz dom zdał bezbłędnie „test białej rękaKanapa wiczki” nie świadczy jeszcze o tym, że jest w nim naprawdę Na rodzinnej sofie znajduje się 5 razy więcej bakterii niż czysto, a najwięcej niebezpieczeństw czyha na nas w miejw typowej toalecie. Jak wyczyścić kanapę? Gdy nie ma plam scach, o których zapominamy. i kanapa nie wygląda na brudną, raz na tydzień wystarczy

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

A b e ca d ł o z d rowia

W jak wątroba Opracowanie: Bożena Pawłowska

Według starożytnej medycyny chińskiej, każdy z naszych narządów powiązany jest z określonym rodzajem emocji, które mają na niego znaczący wpływ. I tak serce symbolizuje krew, namiętność i silne uczucia zaś wątroba to narząd, który związany jest ze złością, frustracją i gniewem. O wpływie emocji na wątrobę mówią nam mądrości i przysłowia ludowe czy popularne powiedzenia np.: „ żółć mnie zalewa ” czy „ żółć się we mnie burzy ”.

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

• wytwarza żółć magazynowaną w pęcherzyku żółciowym niezbędną do trawienia i wchłaniania tłuszczów. Dobowo wątroba wytwarza 250 do 1100 ml żółci. • pełni funkcję immunologiczną – w wątrobie znajdują tzw. komórki Borowicza-Kupffera, które są zaliczane do tzw. komórek fagocytowych (czyli żernych), biorą one udział w unieszkodliwianiu substancji mogących zaszkodzić organizmowi tj. komórek nowotworowych, białek, które są efektem zmian chorobowych, wirusów, bakterii, grzybów itd. • jest miejscem przemiany hemu (hem to składowa hemoglobiny, która ulega przemianie w bilirubinę).

Foto: ©yodiyim |stock.adobe.com

Wątroba (po grecku: hepar) jest największym gruczołem w organizmie człowieka. U mężczyzn waży 1500-1700 g, a u kobiet 1300-1500 g. Usytuowana jest w górnej prawej części jamy brzusznej, chronią ją żebra. Ma cztery płaty: prawy (największy), lewy, czworoboczny i ogoniasty. Pokryta jest w większości przez otrzewną, a sam miąższ – przez włóknistą błonę zwaną torebką wątrobową. Komórki wątroby, czyli tzw. hepatocyty układają się w beleczki i stanowią masę wątroby. Według tradycyjnej medycyny chińskiej okres ożywionego funkcjonowania wątroby przypada między godziną 1:00 a 3:00 w nocy, a najmniejsza aktywność od 13:00 do 15:00. Wątrobę można porównać do małego laboratorium, w którym zachodzi wiele reakcji związanych z przemianą substancji wchłanianych przez organizm. Pełni ona wiele funkcji niezbędnych dla organizmu: • jest głównym organem odtruwającym organizm, usuwa bądź neutralizuje substancje toksyczne, leki, nikotynę, alkohol, • w ciągu 1 minuty organ ten filtruje ponad litr krwi, • utrzymuje zapasy glukozy pod postacią glikogenu – wielocukru będącego jednym z głównych materiałów zapasu energetycznego dla naszego organizmu. W procesie glikogenolizy (czyli rozkładu glikogenu) uwalniana jest energia potrzebna do produkcji substancji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ustroju i wykorzystywana do rozkładu substancji szkodliwych, • poza glikogenem gromadzi zapasy żelaza wykorzystywanego w produkcji krwi, • witamin A, D, B12 i minerałów, • wytwarza ważne dla organizmu białka tj. białka surowicy krwi, albuminy, globuliny. Tu wytwarzanych jest 85% wszystkich białek znajdujących się w osoczu. Poza tym rozkłada nadmiar aminokwasów przekształcając je w mocznik, który wydalają nerki.

A b e ca d ł o z d rowia

Te istotne dla organizmu funkcje mogą zakłócić: • spożywanie wysokotłuszczowych i wysokoenergetycznych produktów, • infekcje tj.: wirusowe zapalenie wątroby typu A, B, C lub D, • choroby wywołane nadmiarem używek, szczególnie alkoholu, • zatrucia np.: grzybami lub przedawkowanie leków, co może prowadzić do marskości tego organu, która polega na stopniowym niszczeniu komórek wątroby lub jej stłuszczeniu.

jest „żółtaczką wszczepienną”. Na ogół przebiega bezobjawowo. Jedynie około 10% zakażonych osób zgłasza osłabienie, objawy nieżytu żołądkowo – jelitowego, żółtaczkę, czasami wysypkę skórną – te osoby wymagają hospitalizacji. U około 5-10% ostre zapalenie wątroby przechodzi w przewlekłe, które w określonych przypadkach jest wskazaniem do leczenia przeciwwirusowego. W Polsce dostępnych jest kilka szczepionek przeciwko WZW typu B. Szczepienie to jest obowiązkowe u noworodków i niemowląt oraz u osób narażonych na zwiększone ryzyko infekcji m.in.: pracowników ochrony zdrowia, domów opieki, osób z bliskiego otoczenia chorych na WZW typu B, a także przed planowymi O problemach związanych z wątrobą, może świadczyć zabiegami operacyjnymi. m.in.: pobolewanie w nadbrzuszu i prawym podżebrzu, Wątroba ma zdolność regenerowania własnych tkanek, ale wzdęcia, które nie ustępują nawet w nocy, silne bóle długotrwałe działanie czynników szkodliwych może spowoi napady kolki w prawej części brzucha. Dolegliwości mogą dować także jej niewydolność. nasilać się po zbyt obfitym, tłustym posiłku. Nudności, W celu złagodzenia dolegliwości i odciążenia wątroby wymioty i zgaga mogą wskazywać na kłopoty z pęcherzy- należy zastosować dietę lekkostrawną, która ma za zadanie kiem żółciowym. oszczędzić i zregenerować wątrobę. Chroniąc wątrobę Jednym z objawów świadczącym o schorzeniu wątroby pamiętajmy aby: jest żółtaczka, która uwidacznia się pod postacią żółtego • unikać alkoholu, mocnej herbaty, kawy i kakao, zabarwienia skóry, twardówek i błon śluzowych spowodo- • przygotowywać posiłki na bieżąco, tuż przed podaniem wanym odkładaniem się bilirubiny w tkankach w wyniku jej i spożywać je ciepłe (nie zaleca się potraw zimnych, ani zwiększonego stężenia we krwi. Wyraźne zażółcenie skóry gorących), pojawia się przy stężeniu bilirubiny całkowitej powyżej • nie smażyć przygotowywanych potraw na 2,5 mg%. patelni, ale gotować w wodzie lub na parze, Najczęściej myślimy wówczas o tzw. żółdusić bez tłuszczu, piec w folii aluminiotaczce zakaźnej, czyli o wirusowym wej i zapiekać pod przykryciem, zapaleniu wątroby, powodowanym • jeść regularnie 5 razy dzienprzez wirusy typu A lub B,C (istnie, co 2–3 godziny (zapobiega nieją jeszcze typy C, D i E). to uczuciu pełności w żołądku Wirus typu A powoduje prawie i wzdęciom). Dłuższe przerwy w diecie wątrobowej są połowę wszystkich zachorowań między posiłkami mogą prowana wirusowe zapalenie wątroby. dzić do zastoju żółci w pęchealkohol, kakao, Schorzenie wywołane tym rzyku i wytrącania się kamieni typem wirusa zwane jest „żółżółciowych, mocna kawa i herbata taczką pokarmową”, ponieważ • unikać zagęszczania potraw zakażenie następuje drogą pokarzawiesiną mąki z tłuszczem, należy mową. Czasami WZW przebiega zastąpić je chudym mlekiem, jogurbezobjawowo. Zwykle po kilku dniach tem lub wodą, dolegliwości ustępują. Zapobieganie występo• unikać tłuszczu, który obciąża wątrobę waniu wirusowego zapalenia wątroby typu A wiąże się i pęcherzyk żółciowy, a w szczególności utwardzanych m.in. z przestrzeganiem zasad higieny a przede wszystkim olejów roślinnych, margaryn, tłustego i konserwowaz częstym myciem rąk po korzystaniu z toalety oraz wizynego mięsa, tłustych wędlin, smalcu, boczku, pełnotłutach w miejscach, gdzie mogą znajdować się osoby chore. stego nabiału np. tłustej śmietany, tłustych ryb. Zastosowanie się do tych reguł nie zabezpiecza całkowi- • spożywać niewielkie ilości (1–2 łyżki dziennie) cie przed zachorowaniem. Najskuteczniejszym działaniem olejów np.: rzepakowego lub słonecznikowego. profilaktycznym jest szczepienie, które należy do szczepień Tłuszcze zawarte w oleju czy rybach zawierają dużo zalecanych, ale nie obowiązkowych. nienasyconych kwasów tłuszczowych. Są one znacznie WZW typu B, wywołane przez wirusa HBV, przenoszone łatwiej trawione, a ponadto obniżają poziom trójgliceryjest poprzez kontakt z zainfekowaną krwią, drogą płciową dów chroniąc wątrobę. oraz w trakcie porodu. Nierzadko to schorzenie nazywane

zakazane

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

7 14 21 28

6 13 20 27

4 11 18 25

3 10 17 24

3 10 17 24 31

2 9 16 23 30

Marzec

Luty

Styczeń

4 11 18 25

Śr

5 12 19 26

Śr

Śr 1 8 15 22 29

5 12 19 26

6 13 20 27

Cz 2 9 16 23 30

6 13 20 27

7 14 21 28

Pt 3 10 17 24 31

7 14 21 28

So 1 8 15 22 29

So 4 11 18 25

N 1 8 15 22 29

N 2 9 16 23

N 5 12 19 26

Warszawa Praga Południe

SZPZLO

2020 7 14 21 28

Śr 1 8 15 22 29

4 11 18 25

5 12 19 26

Śr

7 14 21 28

Wt 1 8 15 22 29

Śr 2 9 16 23 30

Wrzesień

3 10 17 24 31

Sierpień

6 13 20 27

Lipiec

Cz 3 10 17 24

6 13 20 27

Cz 2 9 16 23 30

Pt 4 11 18 25

7 14 21 28

Pt 3 10 17 24 31

So 5 12 19 26

So 1 8 15 22 29

So 4 11 18 25

N 6 13 20 27

N 2 9 16 23 30

N 5 12 19 26

7 14 21 28

6 13 20 27

5 12 19 26

4 11 18 25

6 13 20 27

Śr

Śr 1 8 15 22 29

Pn 1 8 15 22 29

Wt 2 9 16 23 30

Śr 3 10 17 24

Czerwiec

Maj

Kwiecień

Cz 4 11 18 25

7 14 21 28

Cz 2 9 16 23 30

Pt 5 12 19 26

Pt 1 8 15 22 29

Pt 3 10 17 24

So 6 13 20 27

So 2 9 16 23 30

So 4 11 18 25

N 7 14 21 28

N 3 10 17 24 31

N 5 12 19 26 6 13 20 27

Wt 7 14 21 28

Śr

3 10 17 24

4 11 18 25

Śr

7 14 21 28

Wt 1 8 15 22 29

Śr 2 9 16 23 30

Grudzień

2 9 16 23 30

Listopad

5 12 19 26

Cz 3 10 17 24 31

5 12 19 26

Cz 1 8 15 22 29

Październik

Pt 4 11 18 25

6 13 20 27

Pt 2 9 16 23 30

So 5 12 19 26

7 14 21 28

So 3 10 17 24 31

N 6 13 20 27

N 1 8 15 22 29

N 4 11 18 25

A b e ca d ł o z d rowia

Niedomagająca wątroba nie przyswaja witamin. Dodatkowo w związku z ograniczeniem spożycia tłuszczu, w menu może brakować witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E i K). Dlatego w codziennym jadłospisie warto uwzględnić pomidory bez skórki, dynię, marchew i zielone warzywa. Przy kłopotach z wątrobą lub pęcherzykiem żółciowym zaleca się picie co najmniej 2 litrów płynów dziennie. Może to być mleko, słaba herbata, soki warzywne i rozcieńczone (pół na pół z wodą) owocowe, zupy, kompoty, kisiele. Wysokie spożycie witaminy C (silnego przeciwutleniacza) wspomaga wątrobę w jej funkcji odtru-

O czym jeszcze należy wiedzieć?

wającej. Picie soku buraczanego, marchwiowego lub cytrynowego wspomaga wydzielanie żółci, która z kolei sprzyja w wydalaniu z organizmu produktów przemiany materii. Ze względu na częsty deficyt cynku oraz selenu należy spożywać ryby, jajka (najlepiej na miękko), niskotłuszczowe mleko oraz lekko rozgotowane płatki owsiane, ponieważ są najlepiej tolerowane.

Foto: ©Kawee |stock.adobe.com

• unikać ostro przyprawionych potraw, stosować łagodne przyprawy wspomagające trawienie: koperek, natkę, melisę, majeranek, a także wanilię, cynamon i goździki, • ograniczyć produkty ciężkostrawne oraz wzdymające takie jak: warzywa kapustne, cebulowe, rośliny strączkowe, szparagi, śliwki, gruszki, czereśnie, seler, przyprawy m.in.: musztardę, chrzan, ketchup, słodycze, • dostarczyć odpowiednie ilości warzyw i owoców w formie gotowanej, puree, zup czy przecierów.

Gdy wątroba niedomaga wyczerpywane są zapasy witaminy B12 oraz kwasu foliowego w organizmie. Aby wyrównać niedobory zalecane jest spożywanie ryb i produktów mlecznych, zielonych warzyw i owoców. Trzeba zmniejszyć spożycie potraw mącznych i całkowicie wykluczyć słodycze, tłuste ciasta i czekoladę. Mogą one powodować gwałtowne skurcze woreczka żółciowego. Cukry proste zawarte w słodyczach pobudzają wytwarzanie i odkładanie się tłuszczów w wątrobie. Do regeneracji miąższu wątroby potrzebne jest białko, które jest zawarte w produktach tj.: chudy nabiał i jaja, chude, gotowane, duszone lub pieczone mięso i ryby. Zaleca się jeść 90–120 g białka dziennie, czyli tyle, ile zawiera (razem) szklanka jogurtu naturalnego, 200 g chudego twarogu, 100 g gotowanej piersi indyka bez skóry i 100 g pieczonego w folii dorsza.

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

Jakie produkty są zalecane, a jakie przeciwwskazane w diecie wątrobowej?

zakazane są: • płyny: alkohol, kakao, mocna kawa i herbata, • produkty nabiałowe: pełnotłuste mleko, kefir i jogurt, żółte sery, sery dojrzewające, tłuste twarogi, twarde margaryny, • pieczywo cukiernicze z dodatkiem tłuszczu, ciasta, torty,

A b e ca d ł o z d rowia

Foto: ©Jag_cz |stock.adobe.com

• tłuste gatunki mięs: wieprzowina, baranina, kaczka, gęś, flaki, tłuste wędliny, konserwy, smalec, boczek, słonina, • zawiesiste zupy na wywarach mięsnych, kostnych i grzybowych (z zasmażką, śmietaną). • tłuste ryby: węgorz, karp, łosoś, tołpyga, śledź, sardynka, pikling, • razowe makarony, łazanki, pierogi, knedle, naleśniki z mięsem, • bigos, fasolka po bretońsku, placki ziemniaczane, bliny, krokiety, smażone ziemniaki, frytki, chipsy • warzywa kapustne, strączkowe, cebula, czosnek, por, ogórki, rzodkiewka, kalarepa, groszek, fasolka szparagowa, • gruszki, daktyle, czereśnie, figi, owoce suszone, • ostre przyprawy: ocet, pieprz, papryka ostra, chili, curry, musztarda, gałka muszkatołowa, gorczyca, pikantne sosy. zalecane są: • płyny: kawa zbożowa, herbata owocowa i ziołowa, soki, przeciery owocowo warzywne, • czerstwe pieczywo pszenne, sucharki, pieczywo drożdżowe, • ryż, makaron nitki niskojajeczny, drobna rozgotowana kasza jęczmienna, manna, kukurydziana, krakowska, • rosół jarski, zupa jarzynowa i ziemniaczana, zupy owocowe, na wywarach z warzyw i chudego mięsa, • chude wędliny i mięsa (drób, cielęcina, królik, wołowina), • chude ryby: dorsz, pstrąg, sola, mintaj, płoć, morszczuk, sandacz, flądra, szczupak, płastuga, okoń, lin, • dżemy bez pestek, miód, kisiel, budyń, galaretka, bezy, • masło (niewiele), miękkie margaryny, olej rzepakowy, słonecznikowy, kukurydziany, sojowy, oliwa z oliwek, siemienia lnianego.

• chudy twaróg, mleko, kefir i jogurt 1–1,5 proc. tłuszczu, maślanka 0,5 proc., serwatka, ścięte białko jajka, • warzywa gotowane i przetarte: marchew, pietruszka, seler, buraki, pomidory bez skórki i pestek, sałata, dynia, cukinia, kabaczek, patison, kukurydza, ziemniaki, • cytrusy, brzoskwinie, morele, banany, jabłka pieczone. W regeneracji wątroby dużą rolę odgrywają niektóre zioła tj. mięta, która pobudza wydzielanie żółci i zapobiega pojawianiu się uporczywych wzdęć. Poza miętą działanie ochronne mają również: korzeń lukrecji, karczoch, korzeń mniszka lekarskiego, ostropest plamisty. Ostropest plamisty w połączeniu z witaminą C i pyłkiem pszczelim ma najsilniejsze działanie detoksykujące i ochronne. Wspiera on również produkowanie nowych komórek wątrobowych. Może być spożywany jako herbatka z ostropestu. Korzeń mniszka lekarskiego jest najbardziej skuteczny w walce z niedomaganiem wątroby. Można go spożywać w formie herbatki. Karczoch wspomaga regenerację i pracę wątroby, posiada też właściwości ochronne komórek wątroby. Stymuluje produkcję żółci i redukuje ilość tłuszczu w wątrobie. Suplementy z karczocha dostępne są w sklepach zielarskich i aptekach. Majeranek, tymianek, oregano, jałowiec i kminek pobudzają do działania soki żołądkowe i żółć. Wątroba to ważny organ w organizmie, dlatego należy się jej się szczególna uwaga. Warto zapamiętać, że dniu 28 lipca obchodzony jest Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby.

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

W A R T O W I ED Z I EĆ

Chrońmy dzieci przed wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) Opracowanie: Bożena Pawłowska

Wirusy HPV dzielimy na:

• niskoonkogenne, związane z niskim ryzykiem wystąpienia raka szyjki macicy. Tego rodzaju wirusy zarówno u kobiet jak i u mężczyzn wywołują łagodne zmiany brodawkowate okolic odbytu i narządów płciowych. • wysokoonkogenne, związane z dużym ryzykiem powstania nowotworu m.in. raka szyjki macicy. Dziewczęta w wieku 15-19 lat należą do grupy, w której obserwuje się największy odsetek (ok.40%) zakażeń wirusem HPV. W profilaktyce raka szyjki macicy ważna jest profilaktyka pierwotna (szczepienia) oraz profilaktyka wtórna (badania cytologiczne). Skuteczność szczepionki HPV jest bardzo wysoka, o ile pacjent przyjmie wszystkie zalecane dawki. Szczepionka zmniejsza ryzyko zachorowania o około 70 do 90%. Ze względu na najlepszą skuteczność rekomenduje się szczepienie osób młodych jeszcze przed inicjacją seksualną, a więc przed pierwszym kontaktem z wirusem. Od listopada 2019 roku do dnia 08 grudnia 2021 roku na terenie 5 naszych Poradni POZ dla dzieci będzie realizowany program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego pn. „HPV 12”. Projekt skierowany jest do dziewczynek i chłopców w wieku 12 lat, zamieszkałych na terenie m.st. Warszawy. W programie zaplanowano wykonanie szczepienia u dziecka dwiema dawkami. Głównym celem programu jest zmniejszenie liczby zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego poprzez przeprowadzenie

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

edukacji zdrowotnej oraz wykonanie szczepień ochronnych przeciwko wirusom HPV w populacji dziewczynek i chłopców w wieku 12 lat. Realizacja programu zakłada: • przeprowadzenie akcji informacyjnej o programie wśród rodziców i opiekunów prawnych dzieci, • zakwalifikowanie dziecka do programu, • uzyskanie zgody rodziców/opiekunów prawnych dzieci na wykonanie szczepienia oraz wypełnienie formularza uczestnictwa w programie, • zaszczepienie dziecka przeciwko HPV po uprzednim przedstawieniu zaświadczenia o braku przeciwwskazań do jego wykonania wystawionego przez lekarza. • edukację rodziców/opiekunów prawnych dziecka na temat zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego oraz szczepień ochronnych przeciwko temu wirusowi, • wypełnienie Ankiety Satysfakcji Pacjenta. W Programie Szczepień Ochronnych na 2020 rok szczepienia przeciwko zakażeniom wirusem brodawczaka ludzkiego są ujęte jako szczepienia zalecane i niefinansowane ze środków Ministerstwa Zdrowia. Program pn. „HPV 12” jest finansowany ze środków budżetowych m. st. Warszawy. Uczestnictwo dziecka w programie jest bezpłatne. Szczegółowych informacji o w/w programie udzielają pracownicy Poradni POZ dla dzieci w ZLO: • przy ul. Abrahama 16 tel. 22 671 24 63 • przy ul. Saskiej 61 tel. 22 617 67 34 • przy ul. Grochowskiej 339 tel. 22 810 21 11 • przy ul. Ostrołęckiej 4 tel. 22 810 45 91 • przy ul. Sygietyńskiego 3 tel. 22 810 09 30 Serdecznie zapraszamy do udziału w programie. źródło: Uchwała nr XV/369/2019 Rady m.st. Warszawy z dnia 04.07.2019 r. w sprawie przyjęcia programu polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego pn. „HPV 12”.

Foto: ©gamjai |stock.adobe.com

Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała oficjalne stanowisko uznając raka szyjki macicy i inne choroby wywołane przez wirusa brodawczaka ludzkiego ( ang. Human papilloma virus – HPV) za globalny problem zdrowia publicznego. Rak szyjki macicy jest drugim najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród kobiet w przedziale wieku 15-44 lat. Każdego roku w tej grupie wiekowej wykrywany jest u 500 tys. osób. Wyróżnia się ponad 100 typów HPV, które po dostaniu się do organizmu człowieka w większości nie wywołują objawów chorobowych dzięki odpowiedzi immunologicznej. Pierwsze objawy mogą pojawiać się, gdy choroba jest już znacznie zaawansowana.

W śr ó d nas

Wyróżnienie „Kamień Kamionka” Opracowanie: Bożena Ziemiecka Rada Osiedla Kamionek od pięciu lat przyznaje różnym osobom i organizacjom nagrody za szczególnie ważne zasługi odnoszące się do promocji i popularyzacji Kamionka. W Kapitule Konkursu zasiadają dotychczasowi Laureaci, przedstawiciele Zarządu i Rady Dzielnicy Praga-Południe m. st. Warszawy oraz członkowie Rady Samorządu Mieszkańców Kamionka. Wyróżnienia przyznawane za całokształt działalności w kilkunastu kategoriach m.in.: 1. Kultura i sztuka, 2. Historia, 3. Mieszkaniec, 4. Biznes i inwestycje, 5. Sport, 6. Promocja, 7. Nauka, edukacja i oświata, 8. Samorząd i polityka, 9. Wydarzenie, 10. Miejsce, 11. Ochrona środowiska.

Konkurs odbywa się pod patronatem Burmistrza Dzielnicy Praga-Południe m. st. Warszawy Pana Tomasza Kucharskiego.

Do tej pory społeczność Kamionka przyznała 25 nagród w w/w kategoriach, a w 2019 r. odbyła się już VII edycja konkursu. W bieżącym roku w kategorii „Mieszkaniec” to zaszczytne wyróżnienie otrzymała Pani doktor Krystyna Kubrakiewicz-Skatulska – długoletni pracownik SZPZLO Warszawa Praga Południe. Pani doktor jest lekarzem pediatrą, która z oddaniem i uśmiechem leczy w naszym Zespole małych pacjentów już od ponad 55 lat. Całe swoje życie zawodowe związała z dziećmi, ponieważ jako osoba bardzo ciepła i wrażliwa potrafi nawiązać kontakt z najmłodszymi pacjentami a także ich rodzicami. Po przeniesieniu poradni dla dzieci z ul. Paca od kilku lat pracuje w przychodni przy ul. Grochowskiej 339 i stanowi filar zatrudnionego tam personelu. Uroczyste wręczenie nagród odbyło się w Soho Factory 15 czerwca b.r. podczas Prasko Południowych Prezentacji. Wywiad z Panią dr Krystyną Kubrakiewicz-Skatulską Na wstępie chciałabym podziękować, że znalazła Pani czas na tę rozmowę oraz złożyć serdeczne gratulacje z okazji otrzymania wyróżnienia w konkursie „Kamień Kamionka” w kategorii „Mieszkaniec”. W naszym Zespole pracuje Pani już ponad 50 lat. Od pacjentów i ich rodziców bardzo często słyszymy słowa ogromnego uznania. Proszę powiedzieć co skłoniło Panią do wybrania właśnie tego zawodu? KKS: Jest wiele czynników, które wpływają na wybór przyszłego zawodu. Pewne predyspozycje lub zdolności dziedziczymy po przodkach. Niektóre profesje są czasem kontynuowane w następnych pokoleniach. Bywają całe rodzinne „klany”: artystów malarzy (np. ród Kossaków), prawników i również lekarzy. Dzieci obserwują otaczający świat bardzo wnikliwie, to czym żyją ich rodzice, o czym rozmawiają… To ma, obok zdolności, wpływ zasadniczy. W mojej rodzinie była kultywowana pamięć o doktorze Karolu Moszczańskim, rodzonym bracie mojej praprababci. Był on pierwszym stałym lekarzem zakładowym uzdrowiska Iwonicz. Pozostawił po sobie bardzo cenne opisy wielu przypadków medycznych leczonych przez niego za pomocą wód iwonickich. Stosował bardzo nowatorskie metody terapii. Notatki te ocalały do dzisiaj i zostały wydane drukiem w dwusetną rocznicę jego urodzin. Był

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

W śr ó d nas

wielkim patriotą zaangażowanym w działalność niepodległościową. Mój ojciec, rodowity Lwowianin, po maturze rozpoczął studia równocześnie na medycynie oraz politechnice. Matematyka i fizyka pociągały go jednak bardziej i kontynuował zainteresowania swojego ojca – wykładowcy matematyki w Seminarium Nauczycielskim. Bezpośrednim wzorcem do naśladowania w dziedzinie medycyny pozostał mi mój stryj – Zbigniew Kubrakiewicz, o rok młodszy od mojego ojca. Po zakończeniu II wojny światowej wraz z 21 lwowskimi profesorami i docentami przyjechał do Wrocławia tworząc zręby Wydziału Lekarskiego, zostając później profesorem i kierownikiem klinik radiologii i radioterapii. Mieszkając u stryja we Wrocławiu już w wieku 16 lat otrzymałam indeks Alma Mater Vratislaviensis, a poczynając od drugiego roku studiów kontynuowałam naukę na wydziale Warszawskiej Akademii Medycznej. Czy kiedykolwiek żałowała Pani swojego wyboru? KKS: Nie, nigdy nie żałowałam. To było spełnienie jeszcze dziecięcych marzeń. Piętro wyżej, bezpośrednio nad nami, mieszkała moja starsza koleżanka – Basia Jarmużyńska. Zawsze najchętniej bawiłyśmy się razem „lecząc” nasze „chore” lalki i pluszowe misie. Basia została lekarzem radiologiem. Wiele lat pracowała w szpitalu kolejowym przy ul. Brzeskiej. Dlaczego wybrała Pani tę specjalizację? KKS: Choć pediatria to trudna specjalizacja, to ta dziedzina medycyny zawsze najbardziej mi odpowiadała. W porównaniu z innymi zawsze towarzyszy jej większa doza optymizmu. Bardzo lubię pracę z małymi dziećmi. Co Pani czuje, kiedy pacjenci powierzają właśnie Pani swoje zdrowie, a może i życie? KKS: Zawsze ciężar odpowiedzialności. W obecnej chwili jest wolny wybór lekarza. Zasadniczo nie ma rejonizacji i można zapisać się do tego lekarza, do którego ma się największe zaufanie. Mam wrażenie, że rodzice, którzy przychodzą do mnie ze swoimi dziećmi mają do mnie zaufanie. Moją rolą jest użyć najlepszej wiedzy, aby proces terapeutyczny był najbardziej efektywny, niezależnie od tego czy rodzice mi ufają, czy nie. Zawsze jest miło kiedy ludzie darzą się wzajemnie zaufaniem niezależnie od wykonywanego zawodu. Są pacjenci, którzy po wielu latach po opuszczeniu, z racji swojego wieku, poradni dziecięcej piszą do mnie

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

kartki z życzeniami świątecznymi. Niektórzy są naprawdę bardzo wierni i „długodystansowi”! Pozdrawiam serdecznie przy tej okazji Piotra Dziubackiego. Co według Pani jest najtrudniejsze w pracy lekarza? KKS: Bezsilność, bezradność kiedy z medycznego punktu widzenia niewiele jesteśmy w stanie już zrobić, lub np. kiedy terapia jest zbyt droga i wiadomo, że rodziców nie będzie stać na leczenie… Czy Pani praca zawodowa ma również wpływ na życie osobiste? KKS: Na pewno miała. Zwłaszcza w latach 70-tych, 80-tych, gdy pracowałam niejednokrotnie po kilkanaście godzin dziennie… Proszę opowiedzieć, jaki był najtrudniejszy przypadek oraz opisać najsympatyczniejszego pacjenta? KKS: Zdecydowana większość pacjentów jest sympatyczna. Naprawdę trudno z wielu tysięcy dzieci i rodziców wybrać jedną osobę… Najtrudniejszy przypadek… Chyba wtedy gdy wiozłam samochodem z Grochowa do szpitala w centrum miasta nieprzytomnego, po upadku z roweru 9-latka z omdlewającym z emocji jego dziadkiem. W stosunku do najbliższych osób nie ma się dystansu. A to był mój syn… To było emocjonalnie trudne… Gdyby mogła Pani podjąć jeszcze raz decyzję o wyborze zawodu, to jaki by Pani wybrała? KKS: Gdybym nie dostała się na medycynę to prawdopodobnie zostałabym biologiem. Przyroda zawsze mnie pasjonowała. Kocham las, zwierzęta. Mój pradziadek był nadleśniczym w lasach lwowskich arcybiskupów. Syn jest leśnikiem, ale medycyna była zawsze u mnie na pierwszym miejscu. W jaki sposób zajęcie, które Pani wykonuje zmieniło się w ciągu kilku ostatnich lat? KKS: Szerokim frontem weszła informatyzacja. Wywiad z chorym, historia choroby, recepty, skierowania, zwolnienia – wszystko w formie elektronicznej. To chyba najbardziej „rewolucyjna” zmiana jaka nastąpiła. Bardzo dziękuję za rozmowę.

A rt y ku ł sponsorowan y

Postaw na zdrowie Większość z nas słysząc „dietetyk” myśli „odchudzanie” tymczasem dietetyk to również osoba, która pomoże ustalić indywidualny sposób żywienia przy wielu schorzeniach dietozależnych. Odpowiednia dieta może pełnić funkcję zarówno prewencyjną jak i leczniczą – wspomagającą terapię przy już istniejącym schorzeniu. W wielu przypadkach gdy choroba jest w początkowym stadium, a jej objawy łagodne, zastosowanie odpowiedniej diety wystarczy do uregulowania zaburzeń. Należą do nich m. in. choroby układu krążenia, nadciśnienie, cukrzyca, choroby układu pokarmowego, dna moczanowa, osteoporoza i inne.

Czy wszyscy zdajemy sobie z tego sprawę?

Rzeczywiście większość osób, które do mnie trafiają to osoby chcące pozbyć się zbędnych kilogramów – mówi Magdalena Rosolak, dietetyk. Są to zarówno osoby z dużą nadwagą czy nawet otyłością jak i z bardzo niewielką nadwyżką zbędnych kilogramów, które podejmują się kilkutygodniowej kuracji by przede wszystkim nauczyć się zdrowych nawyków żywieniowych, a przy okazji pozbyć się tych kilku zbędnych kilogramów. Lekcja taka to ich kapitał by nadwaga nie stała się ich udziałem w przyszłości. Ale to nie jedyne osoby, które do mnie trafiają-dodaje p. Magdalena. W ostatnim czasie obserwuje wzrost świadomości osób borykających się z chorobami dietozależnymi. Coraz częściej trafiają osoby, które zdają sobie sprawę, że odpowiednia dieta może eliminować lub łagodzić objawy niektórych chorób czy dolegliwości gastrycznych np. biegunki, zaparcia. Pacjenci zaczynają zdawać sobie również sprawę, że indywidualnie dostosowana dieta i wyeliminowanie złych nawyków żywieniowych może znacznie

poprawić ich wyniki badań laboratoryjnych np. podwyższonego cholesterolu, cukru, czy też trójglicerydów.

Jak wygląda pomoc takim pacjentom?

W mojej poradni rozpoczynam od obszernego wywiadu żywieniowego i chorobowego, na jego podstawie dopasowujemy indywidualne zalecenia żywieniowe. Wspólnie z pacjentem ustalamy godziny posiłków, tak by terapia najbardziej jak to możliwe współgrała z rytmem dnia. Dalszy etap to cykl kilku czy kilkunastu spotkań na których oceniamy postępy i modyfikujemy dietę jeśli zachodzi taka potrzeba. Ilość tych spotkań zależy w głównej mierze od zaangażowania pacjenta. Z doświadczenia mogę powiedzieć, że konsekwentni pacjenci to Ci, którzy trafiają do nas z polecenia swojego lekarza. Widocznie mobilizujemy się dopiero wtedy, gdy ktoś uświadomi nam zagrożenie.

Kiedy najlepiej rozpocząć kurację?

Jesteśmy zwolennikami zaczynania wszystkiego od jutra, tymczasem budzimy się rano i znów jest: „dziś”. Najlepiej zacząć więc dziś skoro jutra nie możemy dogonić. Często słyszę w swoim gabinecie „zacznę po świętach, po wakacjach, po imieninach cioci” Wymówek jest tyle ile osób, tymczasem zmiana nawyków żywieniowych to nie jest czynność na chwilę. Jest to pewnego rodzaju przewartościowanie, które zaczęte dziś będzie procentować całe życie. Należy więc zacząć, kiedy inni szukają wymówek, dziś by jutro powitać w lepszym zdrowiu. Zapraszamy na indywidualne dopasowanie diety oraz suplementacji do dietetyczki mgr Magdaleny Rosolak

SZPZLO Warszawa Praga Południe

SZPZLO Warszawa Praga Południe zaprasza do wzięcia udziału w bezpłatnych badaniach wykonywanych bez skierowania w ramach następujących programów profilaktycznych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Programy profilaktyczne Profilaktyka raka szyjki macicy

Profilaktyka chorób Profilaktyka układu krążenia gruźlicy

Proponujemy bezpłatne badania cytologiczne, dla kobiet w wieku 25–59 lat* zamieszkałych na terenie województwa mazowieckiego, które w okresie ostatnich 3 lat nie uczestniczyły w w/w programie lub otrzymały pisemne wskazanie od lekarza do wykonania badania za 12 miesięcy.

Program skierowany jest do osób, które: w bieżącym roku kalendarzowym ukończyły 35,40,45,50 lub 55 lat i w ciągu ostatnich 5 lat nie korzystały z badań wykonywanych w ramach w/w. programu oraz nie miały wcześniej rozpoznanej choroby układu krążenia. W pakiecie badań znajdują się: pomiary ciśnienia tętniczego krwi, badanie poziomu cholesterolu całkowitego, HDL, LDL, trójglicerydów, glukozy oraz określenie BMI. Lekarz poz przeprowadza wywiad na podstawie ankiety zgodnej z Kartą Badania Profilaktycznego oraz ocenia czynniki ryzyka zagrożenia chorobami układu krążenia.

Zapraszamy do ZLO: przy ul. Saskiej 61, tel.: 22 617 36 39 przy ul. Grochowskiej 339, tel.: 22 810 50 07 przy ul. Ostrołęcka 4, tel.: 22 810 67 75 przy ul. Abrahama 16, tel. 22 671 23 08 Warunkiem uczestnictwa w programie jest posiadanie aktualnego dowodu ubezpieczenia. Prosimy o przyniesienie ostatniego wyniku badania cytologicznego. Przy określeniu wieku bierze się pod uwagę rok urodzenia

Zapraszamy pacjentów zadeklarowanych do lekarzy poz w naszych placówkach: przy ul. Abrahama 16, ul. Saskiej 61, ul. Sygietyńskiego 3, ul. Ateńskiej 4, ul. Korytnickiej 42/44, ul. Ostrołęckiej 4, ul. Ostrzyckiej 2/4, ul. Grochowskiej 339

Adresowany jest do osób dorosłych, które nie chorowały na gruźlicę, ale miały kontakt z osobami chorymi na to schorzenie; do osób bezdomnych, bezrobotnych, niepełnosprawnych, obciążonych długotrwałą chorobą, uzależnionych od: tytoniu, alkoholu, narkotyków. Warunkiem uczestnictwa w w/w programie jest wypełnienie pisemnego oświadczenia, że w ciągu ostatnich 24 miesięcy uczestnik programu nie podlegał badaniu ankietowemu pielęgniarki poz w ramach profilaktyki gruźlicy (także u innych świadczeniodawców). Osoby zainteresowane proszone są o zgłoszenie się do pielęgniarek środowiskowych – rodzinnych w następujących przychodniach: przy ul. Abrahama 16, ul. Saskiej 61, ul. Sygietyńskiego 3, ul. Ateńskiej 4, ul. Korytnickiej 42/44, ul. Ostrołęckiej 4, ul. Ostrzyckiej 2/4, ul. Grochowskiej 339

Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa Praga Południe

SZPZLO Warszawa Praga Południe

zaprasza do Pracowni Fizjoterapii w Przychodni przy ul. Saskiej 61

zabiegi fizjoterapeutyczne Proponujemy Państwu szeroki wachlarz usług świadczonych przez profesjonalny i doświadczony zespół fizjoterapeutów.

Pracownia czynna jest od poniedziałku do piątku w godz. od 8:00 do 18:00 Szczegółowe informacje możecie Państwo uzyskać pod numerem telefonu: 22 617-30-05 lub w rejestracji Przychodni. Usługi są świadczone w ramach kontraktu z NFZ

SZANOWNI PACJENCI!

ZAPRASZAMY DO PORADNI STOMATOLOGICZNEJ w ZLO przy ul. GROCHOWSKIEJ 339 Zapisy prowadzone są osobiście lub telefonicznie: nr tel. 22 870–15–80 poniedziałek, środa godz. 8.00–18.00 wtorek, piątek w godz. od 8.00–14.00 czwartek od 9.00–18.00 Krótkie terminy oczekiwania na wizytę.

ŚWIADCZENIA ZDROWOTNE UDZIELANE SĄ W RAMACH UMOWY ZAWARTEJ Z NFZ

Gazeta Pacjenta – Zima 2018

e n t a ł p z e B zajęcia w Szkole a Rodzeni

e owadzon r p ą s ia 4. Zajęc trołęcka s O l. u 49 w ZLO 2 810 78 2 : l. e t – Zapisy w ciąży, Kobiety esowane r e t in a z które są w Szkole udziałem owinny posiadać ,p Rodzenia za prowadząkar tnictwo zgodę le s e z c u a żę n cego cią mie. w progra

SZPZLO Warszawa Praga Południe

Program finansowany ze środków budżetowych m.st. Warszawy.

SZANOWNI PACJENCI!

ODPŁATNE BADANIA USG

Praga Południe

w Pracowniach przy ul. Saskiej 61 ul. Grochowskiej 339 oraz przy ul. Abrahama 16

można wykonać

Szczegółowe informacje uzyskają Państwo w rejestracjach przychodni.

Informujemy, że w SZPZLO Warszawa

Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa Praga Południe

SZPZLO Warszawa Praga Południe

zaprasza do Pracowni Fizjoterapii w Przychodni przy ul. Saskiej 61 i ul. Abrahama 16 NA ODPŁATNE ZABIEGI FIZJOTERAPEUTYCZNE od poniedziałku do piątku w godz. od 18.00 do 20.00.

Proponujemy Państwu szeroki wachlarz usług świadczonych przez profesjonalny i doświadczony zespół fizjoterapeutów.  Ćwiczenia indywidualne,  Zabiegi z zakresu fizykoterapii: ultradźwięki, elektroterapia, magnetoterapia, laseroterapia punktowa, krioterapia miejscowa, masaż leczniczy, kinesiotaping czyli plastrowanie dynamiczne. Zapewniamy przed zabiegami bezpłatne konsultacje prowadzone przez fizjoterapeutów.

OD 19.03.2018 ROKU ZAPEWNIAMY NOWE, NIŻSZE CENY ZAPRASZAMY Zgłoszenia i zapisy przyjmujemy w Pracowniach lub pod numerem telefonu 513–548–851 od poniedziałku do piątku w godz. od 8.00 do 20.00.

krz y ż ó wka

kolisty plac

cząstka całości

przędza syntetyczna

rodzaj cukierka

pomieszczenie na statku

córka Tantala

obiekt zain- pierwszy teresowania podręcznik mediów ucznia

cesarz rzymski panujący w latach 54-68

wspomnienie rejon geogr. m.in. na wsch Polski

20 student seminarium duchownego

dowodził wojskami w imieniu króla

najstarszy w grupie powietrze w jamach ciała

silne uczucia wywołane jakąś sytuacją

big … zegar w Londynie inaczej zapach mieszkaniec chemiczny miasta symbol na letnisku niklu

rycerz Zawisza…

wodne zwierzę bezkręgowe część kończyny górnej

4 zwyczajowe czynności tekst przysięgi

nietypowy przebieg choroby

uroczyste spotkanie

imię bohaterki francuskiej

widzenie senne anglosaska jednostka miary powierzchni gruntów

poeta, satyryk rzymski

potoczna odmiana języka

wyrabia tkaniny

drzewo wiecznie zielone

7 ruch mimowolny

miasto na cyplu Polski

gaz po wyład. elektr. kamizelka ratunkowa

wydzielana przez wątrobę

na scenie lub przy sztaludze

ślad, sygnał

stosowana do usypiania pacjenta

12 zewnętrzna warstwa drzewa

brak połysku

znak zodiaku

dziecko płci męskiej

szlak komunikacyjny

6 współ-brzmienie 3 różnych dźwięków

do parzenia kawy ssak, który długo śpi

człowiek podły

mleczny lub szybkiej obsługi

czas wolny od zajęć

inaczej poniesiona szkoda

wysiłek poniesiony przez kogoś

męski odpowiednik kaczki

szczyt słowacki południowo zachodniej części Tatr

29 14

Po wypełnieniu krzyżówki liczby od 1 do 31 utworzą hasło

Gazeta Pacjenta – Zima 2019

Wykaz placówek ZLO 1

Adres Saska 61

Poradnie podstawowej opieki zdrowotnej dla dorosłych dla dzieci

Poradnie specjalistyczne • endokrynologiczna • gruźlicy i chorób płuc • gastroenterologiczna • dermatologiczna • położniczo–ginekologiczna • alergologiczna dla dzieci • pracownia fizjoterapii • Pielęgniarska Opieka Długoterminowa Domowa (PODD) Tymczasowo: • reumatologiczna • urazowo-ortopedyczna

Numery telefonów Centrala:

22 617 30 01 do 04

Rejestracja ogólna:

22 617 67 33 22 617 67 07

Por. POZ dla Dzieci:

22 617 67 34

Por. ginekologiczno-położnicza:

22 617 36 39

Sekretariat:

22 617 67 46

Prac. fizjoterapii:

22 617 30 05

PODD

22 610 45 05

Rejestracja (reumatolo22 810 92 37 gia i urazowo-ortop.) 2

Grochowska 339

dla dorosłych dla dzieci

Ateńska 4

dla dorosłych

Ostrołęcka 4

dla dorosłych dla dzieci

Abrahama 16

dla dorosłych dla dzieci

Ostrzycka 2/4

dla dorosłych

Sygietyńskiego 3

dla dorosłych dla dzieci

Gruzińska 6

Korytnicka 42/44 dla dorosłych

Kickiego 24

• rehabilitacji • położniczo–ginekologiczna • stomatologiczna • pracownia fizjoterapii

• neurologiczna • okulistyczna • otolaryngologiczna • leczenia bólu • położniczo–ginekologiczna

• chirurgia ogólna • diabetologiczna • kardiologiczna • urologiczna • rehabilitacji • położniczo–ginekologiczna • pracownia fizjoterapii • Poradnia Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży

• Poradnia Zdrowia Psychicznego dla dorosłych • Oddział Dzienny Psychiatryczny • stomatologiczna

Rejestracja:

22 870 43 83

Por. POZ dla Dzieci:

22 810 21 11

Stomatologia:

22 870 15 80

Rejestracja rehabilitacji

22 810 09 91

Rejestracja:

22 617 32 96

Centrala:

22 810 20 42 do 43 22 810 80 78

Por. POZ dla Dzieci:

22 810 45 91

Rejestracja:

22 810 33 73

Sekretariat:

22 810 79 43

Por. ginekologiczno-położnicza:

22 810 67 75

Centrala:

22 671 24 71

Rejestracja:

22 673 81 66 22 671 24 17

Rejestracja (rehabilitacja i zabiegi) Rejestracja kardiologiczna i urologiczna Por. POZ dla Dzieci: Por. ginekologiczno-położnicza:

22 673 39 92 22 671 24 79 22 671 24 63 22 671 23 08

Sekretariat:

22 613 56 41

PZP dla dzieci i młodzieży:

22 810 44 36

Rejestracja:

22 813 27 11 22 813 27 82

Rejestracja:

22 810 04 42

Por. POZ dla Dzieci:

22 810 09 30

Rejestracja PZP dla dorosłych:

22 617 56 82 22 616 39 34

Oddział:

22 617 41 34

Centrala:

22 810 20 42 do 43 22 810 80 78

Rejestracja

22 810 70 35

POZ rejestracja

22 610 72 52 22 610 46 90

w trakcie modernizacji

Szczegółowe informacje znajdują się na stronie internetowej Zespołu www.szpzlo.praga-pld.pl