T
Tijdens de Eerste Wereldoorlog was België bezet door de Duitsers. Nederland bleef neutraal. Duizenden Belgen zijn in die tijd gevlucht naar Nederland. Daaronder ook vele oorlogsvrijwilligers die via Nederland naar Engeland vluchtten. Daar lieten ze zich omscholen tot militair, om vervolgens in Frankrijk weer aan wal te komen en de Duitse troepen in de rug aan te vallen. Ook deserteurs en smokkelaars van goederen en spionageberichten staken veelvuldig de grens over. Om dit alles te beletten, liet de Duitse keizer Wilhelm II in 1915 de volledige landsgrens tussen Nederland en België middels draadversperring afsluiten. Deze huiveringwekkende ‘Dodendraad’ liep van Vaals tot Cadzand. En dus ook door het Kempische grensdorp Reusel. Het hek was ’s nachts verlicht en om de paar honderd meter hielden Duitse soldaten de wacht. De afscheiding bestond uit twee rijen van prikkeldraad en daar tussen een afrastering waarop permanent 2000 volt hoogspanning stond. De versperring had een hoogte van 1,5 meter en stroomdraden op slechts 30 centimeter afstand van elkaar. Er vielen dan ook veel slachtoffers; smokkelaars, spionnen, vluchtelingen en grensbewoners. Honderden mensen zijn er in die oorlog ‘doodgebliksemd’, zoals men dat noemde. Toch lukte het duizenden mensen om naar Nederland te vluchten. Ze passeerden de dodendraad door gebruik te maken van houten tonnen, wollen dekens, een houten fietsvelg, rubberen matten of met een ‘passeursraam’. Dit was een slim uitgedacht ‘vouwraam’ dat ingeklapt naar de grens gesmokkeld kon worden. Door het apparaat tussen de draden open te klappen, creëerde men een doorgang van 75 bij 30 centimeter om door te kruipen. Na het einde van de oorlog werd de elektrische draadversperring in rap tempo afgebroken. Daardoor is dit bizarre hoofdstuk uit de oorlogsgeschiedenis relatief onbekend. Onterecht, vond ook de Heemkunde Werkgroep Reusel (HWR) die de dodendraad in 2011 met grote precisie reconstrueerde.
De Reuselse Dodendraad vind je zo’n 150 meter van de Belgische grens, in de bossen van Reusel. Tussen fietsknooppunt 15 en 16.
11