Jeśli chodzi o dobór metod i technik badawczych, to najpowszechniej stosowana w środowisku oświatowym jest „ankieta ogólna”, polegająca na rozdawaniu kwestionariuszy lub ich umieszczeniu w miejscach ogólnie dostępnych, a następnie poddawanie analizie wypełnionych ankiet. W taki sposób najczęściej postępuje dwóch na trzech (66,3%) menedżerów korzystających z badań. Z pewnością na wybór takiej techniki ma wpływ łatwość organizacyjna i niskie koszty przeprowadzenia badania. Natomiast pamiętać trzeba, że ten typ doboru próby nie zapewnia reprezentatywności dla badanej populacji, a uzyskane wyniki mogą być obarczone dużym błędem. Na klasyczny wywiad kwestionariuszowy decyduje się znacznie mniejsza grupa – 35,7%, a techniki jakościowe, takie jak zogniskowane wywiady grupowe (FGI, tzw. focusy) oraz indywidualne wywiady pogłębione (IDI) są jeszcze rzadziej stosowane. Do choćby jednorazowego wykorzystania tych technik przyznaje się poniżej 30% grupy mającej za sobą doświadczenia badawcze. Tabela 3. Wykaz metod badawczych dotychczas stosowanych przez menedżerów oświaty (źródło: badania własne) Jaką metodą dotychczasowe badania były przeprowadzane?
Liczność
Procent
Ankieta ogólna (kwestionariusze rozmieszczone są lub rozdawane w miejscach ogólnie dostępnych)
167
66,3%
Analiza dokumentów (poszukiwanie informacji w literaturze, wynikach badań, Internecie itp.)
93
36,9%
Wywiad kwestionariuszowy (ankieter zapisuje odpowiedzi respondenta w standardowym kwestionariuszu)
90
35,7%
Indywidualne wywiady pogłębione (rozmowa z osobą badaną wg opracowanego scenariusza)
74
29,4%
Zogniskowane wywiady grupowe (tzw. focusy, 8–12 uczestników dyskutuje na temat wywołany przez moderatora)
50
19,8%
Ankieta internetowa (rozsyłana za pomocą poczty elektronicznej lub kwestionariusz umieszczany jest w Internecie)
21
8,3%
Ankieta pocztowa (ankiety są rozsyłane pocztą tradycyjną)
12
4,8%
Ankieta telefoniczna (ankieta jest realizowana przez telefon)
9
3,6%
Pytanie wielokrotnego wyboru; N=252 Najczęściej badania są projektowane, przeprowadzane i analizowane wyłącznie własnymi siłami przez pracowników szkoły/placówki (82,9%). Zaledwie co dziesiąty ankietowany (10,3%) wskazał na formę mieszaną, czyli część zadań wykonywane jest własnymi zasobami, a część zlecane na zewnątrz, a dopiero co piętnasty (6,7%) odpowiedział, że najczęściej całość zadania wykonywane jest przez firmę zewnętrzną (agencję badawczą) lub inną osobę spoza placówki. Problematyka podejmowanych badań koreluje z potrzebami informacyjnymi wymienionymi na początku niniejszego opracowania. Głównymi tematami analiz były oczekiwania rodziców i wyrażana przez nich ocena jakości pracy szkoły w różnych wymiarach, a także badania nad atrakcyjnością oferty edukacyjnej i czynnikami wpływającymi na wybór szkoły wśród kandydatów. Na szczególną uwagę jednak zasługuje fakt, że wielokrotnie tematyka podejmowanych badań dotyczyła także atmosfery w szkole/ placówce i poczucia bezpieczeństwa wychowanków. Ilość wskazań na tą kategorię świadczy o tym, jak bardzo zjawiskiem agresji, przemocy i innych sytuacji problemowych (np. używki) dotknięta jest polska oświata. Skoro w ciągu 12 miesięcy poprzedzających niniejszy sondaż 34,8% ogółu ankietowanych czuło potrzebę przeprowadzenia badań, ale jedynie 44% spośród tej grupy zdecydowało się na taki krok (czyli
29