RIDDERKERK LANGER GEZOND EEN UITGAVE VAN FACET RIDDERKERK
Vijf Ridderkerkers over voeding, beweging, slapen, stress en veiligheid “Als je door een hartinfarct getroffen bent, is het zaak je gewicht onder controle te houden.” Willem Klootwijk
GEZONDE RECEPTEN “Ik wil niet elke week oppassen” Cobie kiest voor zichzelf
“Ik adviseer mensen ‘s avonds te gaan opslomen” - tips van de slaapoefentherapeut
RIDDERKERK LANGER GEZOND.NL
1
Nu investeren, later langer gezond
“
voorwoord
Al een paar jaar is het aan het borrelen. Het begon met Erik Scherder in het tvprogramma DWDD waar hij regelmatig te gast was. Vol passie vertelde hij over het fitte brein en de effecten van muziek en voeding op ons lijf en gestel. Over hoe beweging niet alleen onze hersenen en lichaam in conditie houdt maar ook onze gezondheid ten goede komt. Tegelijkertijd lezen we in allerlei rapporten dat we te weinig bewegen, te veel of ongezond eten, stress ervaren en dat voldoende nachtrust er ook wel eens bij in schiet.
“En heel eerlijk: misschien speelt ook wel mee dat ik het allemaal zo goed herken”
Sabina Rollema Adjunct-directeur Facet Ridderkerk
Die twee zaken kwamen samen in een mix waarmee het idee werd geboren om een leefstijlprogramma voor senioren te ontwikkelen. Vanuit de gedachte dat investeren in jezelf als je nog tot de groep jonge senioren behoort, helpt om zo lang mogelijk fit en vitaal te blijven als je ouder wordt. En heel eerlijk: misschien speelt ook wel mee dat ik het allemaal zo goed herken. Het getal 6 staat in mijn leeftijd, ik heb niet meer de energie die ik 20 jaar geleden had, af en toe heb ik een slapeloze nacht en ook bij mij mogen er best wat kilo’s af. Een gezonde leefstijl ontwikkelen hoeft geen rigoureuze ommezwaai te zijn, het kan in kleine stapjes die in het dagelijkse leven ingebouwd kunnen worden. Het hoeft niet heel erg moeilijk te zijn, u bepaalt immers zelf wat u wilt doen. Zo heb ik zelf vorig jaar een elektrische
COLOFON Ridderkerk Langer Gezond is een uitgave van Facet Ridderkerk. Facet Ridderkerk Schoutstraat 5 2981 EZ Ridderkerk 0180 – 432 350 info@facetridderkerk.nl www.ridderkerklangergezond.nl www.facetridderkerk.nl
2
Redactie Facet Ridderkerk in samenwerking met Schinkelshoek Communicatie Vormgeving Schinkelshoek Communicatie Fotografie Online Beeldvorming Tijmen Kielen Jos Wesdijk
Met dank aan de ambassadeurs van het leefstijlprogramma: Aadje Faasen, Antoinette Crezee, Gerrit van Gelder, Jan Jansen, Jeanette Caljouw en Ricky Molly. En vele andere Ridderkerkers die hun openhartige verhaal vrijwillig voor dit magazine hebben gedaan.
fiets aangeschaft waardoor ik nu de auto meer laat staan en ik regelmatig naar mijn werk fiets. De trapondersteuning stel ik zo af dat ik zelf nog wel inspanning moet leveren om vooruit te komen, daar voel ik mij het beste bij. Ook wandel ik meer, ik vind het heerlijk om letterlijk een luchtje te scheppen na een dag binnen gezeten te hebben. Het ontwikkelen van de campagne Ridderkerk Langer Gezond begon klein, met het uitwisselen van ideeën en met een wethouder en gemeente die het leefstijlprogramma van harte ondersteunen. Langzamerhand kwamen er steeds meer mensen bij die een bijdrage leverden met als kers op de taart Ridderkerkse ambassadeurs die hun verhalen, tips en adviezen met u delen. Daarmee is het oorspronkelijke geborrel een mooie cocktail geworden. En het houdt niet op bij alleen dit magazine. Er komen nog allerlei leuke en interessante activiteiten waar u uw voordeel mee kunt doen. Houd de kranten en social media in de gaten zodat u niets misloopt. Wat zou het geweldig zijn als u ook meedoet en zich daardoor beter in uw vel voelt zitten. U kunt vandaag al beginnen, doet u mee? Veel leesplezier en inspiratie gewenst!
“
“Een gezonde leefstijl ontwikkelen hoeft geen rigoureuze ommezwaai te zijn, het kan in kleine stapjes” 3
in deze editie
inhoud
18 28
6
Ontmoet Jesper en Cathy
”Ouderen moeten iets minder willen”
De mensen achter het leefstijlprogramma van Facet
Jeannette Caljouw over stress bij 65-plussers
8
22
28
32
40
Bewegen met Facet Van seniorengymnastiek tot yogalessen
42
Column van wethouder Marten Japenga
Beweegtips in Ridderkerk
Oma zijn en voor jezelf kiezen
Wat doen Japanners beter dan wij?
Met ideeën om thuis of buitenshuis te bewegen.
Een openhartig interview met Cobie de Groot over oppassen
12
34
46
Gezond eten is een enorme trend
Veiligheid in en om het huis
Drie typen slaapproblemen
Interview met de directeur van Van Gelder Groente & Fruit
Zo voorkomt u babbeltrucs, ongelukken in huis en internetfraude
Een interview met slaapoefentherapeut Aadje Faasen
16
Twee gezonde gerechten Van de Ridderkerkse Marianne van Wijhe, eigenaresse van De Groene Pollepel
18
Het gezonde leven na een hartinfarct
36
De wijkagent weet raad “Heb een gezonde dosis wantrouwen”
38
Slaapproblemen, wat nu?
Pik mee
Hoe om te gaan met slaapmiddelen?
Twee ansichtkaa rten cadeau in dit magazine
Willem Klootwijk deelt zijn verhaal
22
4
46
“Beweging zorgt voor rust in mijn kop”
je lang zal n e lev
Binne afspr nkort eken? Ga je
met me m ee
een.. .
wand eling mak gezo en? nde maa ltijd nieuw eten e sp (ik ko ort prob ok)? eren ?
Jan Jansen over zijn initiatief ‘Walking Football’
5
Ontmoet Jesper & Cathy
Spreekuur Tijdens het individuele spreekuur wordt er door de leefstijlcoach antwoord gegeven op vragen zoals: Zijn voedingssupplementen iets voor mij? Beweeg ik wel voldoende? Hoe wapen ik mezelf tegen babbeltrucs? Wat moet ik doen om mijn nachtrust te verbeteren? Heeft u vragen over uw leefstijl en wilt u in gesprek met de leefstijlcoach? Neem voor het maken van een afspraak contact op met Facet. Workshops en bijeenkomsten Voor alle vijf de thema’s worden er workshops en bijeenkomsten georganiseerd. U krijgt interessante informatie, tips en adviezen. Ook kunnen boeiende sprekers of ervaringsdeskundigen uitgenodigd worden. Altijd al een gezonde kookworkshop willen volgen? Of manieren willen leren om minder gejaagd door het leven te gaan? Houd de lokale media in de gaten voor de juiste data en locaties. U bent van harte welkom om aan te sluiten. De koffie staat voor u klaar. Fittest De Fittest wordt één keer per jaar georganiseerd. Tijdens deze algehele gezondheidscheck wordt er gemeten hoe u er lichamelijk voor staat.
Ridderkerk Langer Gezond is een leefstijlprogramma voor 65 t/m 75 jarigen waarin preventief advies wordt gegeven om senioren zo lang mogelijk gezond en vitaal thuis te laten wonen. Hieronder vallen vijf
Verschillende onderdelen komen aan bod, zoals ooghandcoördinatie, lenigheid, reactiesnelheid, knijpkracht, wandeltest, bloeddruk en BMI. Deze gegevens worden per individu verwerkt in de computer en worden vergeleken met het landelijk gemiddelde. Aan het einde van de test krijgt u een deskundig beweegadvies. Cursus weerbaarheid In deze cursus leren senioren gevaar te herkennen en hoe te handelen in lastige en onveilige situaties. De cursus heeft een praktijkgerichte en afwisselende opzet waarbij de weerbaarheid en het gevoel van veiligheid vergroot wordt. Aan bod komen onderwerpen als houding, eigen kracht, stemgebruik en vecht- en bevrijdingstechnieken. Neem bij interesse contact op met Facet en houd de media in de gaten voor data. Meer informatie of meedoen? Niks missen van het leefstijlprogramma Ridderkerk Langer Gezond? Bekijk de website www.ridderkerklangergezond.nl en meld u aan via het contactformulier. Op de website vindt u de meest actuele informatie over data en locaties van spreekuren, workshops en bijeenkomsten. Wilt u meer informatie of een afspraak maken? Neem contact op met Facet Ridderkerk via 0180 – 432 350 of info@facetridderkerk.nl.
Cathy van Es en Jesper Lagendijk kunt u tegenkomen tijdens spreekuren, workshops of voorlichtingen. Cathy, gediplomeerd voedingsdeskundige en leefstijlcoach, is al jaren werkzaam bij Facet. Jesper Lagendijk is afgestudeerd fysiotherapeut en trajectbegeleider. Jesper ondersteunt Cathy in dit leefstijlprogramma.
thema’s: Voeding, Bewegen, Stress en piekeren, Slaap en Veiligheid in en om het huis.
6
7
wethouder Marten Japenga
Wat kunnen we leren van Japanners?
Minder eten, meer bewegen: begin er maar aan Langer gezond blijven. Wie wil dat nou niet? In deze coronatijd, met oplopende aantallen besmettingen en overvolle ziekenhuizen, worden we weer eens met onze neus op de feiten gedrukt: onze gezondheid is kwetsbaar.
8
9
“De gezonde leefstijlweg is geplaveid met valkuilen”
foto: Mladen Pikulic
Nu kunnen we niet elke ziekte of aandoening met ons gedrag voorkomen. Dat moeten we wel met elkaar vaststellen. Als gemeente zien we echter wel dat een goede leefstijl van jongs af aan invloed heeft op onze algemene gezondheid. Preventie is daarom belangrijk. Ik vind daarom het werk van Facet hierin buitengewoon van belang en het is vooral ook heel leuk wat ze doen! Inmiddels heb ik 61 jaar op de teller. Dan heb je ook wat ervaring in wat je wel moet doen en wat juist niet. Maar de gezonde leefstijlweg is geplaveid met valkuilen. En zo heb ik sinds de kinderen de deur uit zijn het patroon om vooral minder te nemen. Wat je niet inneemt hoeft er ook niet af, is ons devies. En wat je niet in huis hebt kun je ook niet opmaken. Ik let dus op mijn eten. ’s Ochtends eet ik een bakje volle yoghurt of volle kwark met noten en/ of fruit. Ik neem een boterham mee naar mijn werk met een lekkere laag echte boter en beleg. Ik zou best wel drie van die dingen lusten maar ik ben er aan gewend geraakt. Als ik dan tegen de avond thuis kom heb ik stevige gezonde trek en eet ik een goede maaltijd. Stamppot, visschotel, een curry, noem maar op. Ik hou van een wijntje of biertje bij het eten.
Niet te veel in huis
Wat ook werkt bij ons is om niet te veel in huis te hebben. Geen volle lades met lekkers bij ons. Als het er is, gaat het ook op. Er is altijd wel een reden om te ‘snaaien’. Of je zit in een dip, of je bent net euforisch, of het eerste tandje bij het kleinkind komt door, of er viel zojuist een bekeuring op de mat. En hup, de la en de zak chips is al open. En als je zo matige perioden hebt, dan kun je ook af en toe prima uit eten (als dat weer mag natuurlijk). Of zondags na de (tegenwoordig digitale) kerkdienst een heerlijke koek of gebak bij de koffie nemen.
10
Momenteel doe ik niet aan georganiseerde sport. Dat lukt niet in mijn agenda. Althans, ik wil me niet zo vast laten leggen. Het ligt aan je persoonlijke situatie en hoe je dat inpast. Ik heb altijd wel veel aan beweging gedaan. Opgegroeid in de jaren zestig was je altijd buiten aan het rennen, vliegen, draven, voetballen, bomen klimmen, stoeien en capriolen uithalen achter de dijk waar we niet mochten komen. Ik heb in de loop der jaren wel aan diverse sporten meegedaan. Veelal met vrienden volleybal, zaalvoetbal, zaal-badminton, aikido. Ook ging ik altijd fietsend naar m’n werk of anderszins. Ik ben best wel fanatiek als ik aan het sporten ben of bijvoorbeeld onlangs nog toen er vakantie-activiteiten waren van Facet en de SER en er een grote stormbaan was om bedwongen te worden. Dan komt het kind in mij naar boven en dan wil het snelst over die baan heen.
Beweging inbouwen
In deze coronatijd moet je nog beter op je kilo’s letten. Voor je het weet vliegen de coronakilo’s er aan. Door het vele thuiswerken beweeg ik minder. Daarom beweeg ik veel ‘impliciet’. Tussen de bedrijven door, zeg maar. Je bouwt dan bewust beweging in. Altijd de trap nemen, zorgen dat je nog een eind moet lopen tussen je auto en je bestemming, dat soort dingen. En omdat ik nu thuiswerk heb ik een hometrainer die ik regelmatig gebruik. Het voordeel is dat je ondertussen stukken of de krant kunt lezen. En het is altijd droog. Op mijn werk in het gemeentehuis heb ik een bureau waar ik afwissel tussen zittend werken en staand. Dat helpt ook altijd wel. Een goede leefstijl is belangrijk. Gezonde (niet te veel) voeding en beweging (niet te fanatiek) zijn belangrijk. Sowieso is het wel goed om wat te minderen. We eten eigenlijk best wel veel in het westen, terwijl in de rest van de wereld veel armoede is en weinig te eten.
Japan
Ik zag onlangs een documentaire over het Japanse eiland Okinawa. Daar wonen de oudste mensen op aarde. De mensen op dat eiland worden minder snel ziek en blijven langer op de been. Een van de oudste vrouwen ter wereld was een Japanse, zij overleed in 2018. Chiyo Miyako werd 117 jaar. Veel van de twintig oudste mensen op aarde zijn Japans. Op het eiland Okinawa met 1,3 miljoen inwoners zijn 63 per 100.000 inwoners honderd jaar of ouder. In heel Japan is dit 40 per 100.000 inwoners, en in Nederland is dit ‘maar’ 9 per 100.000 inwoners.
Wat doen deze Japanners dat wij niet doen?
Het zijn geen wondermensen. Hun geheim zit in hun leefstijl. Die kent minder stress. En het gaat over eten, drinken en bewegen. Ze drinken weinig alcohol maar wel heel veel water en groene thee. Japanners eten daarnaast veel minder dan wij gewend zijn. Kleine porties, verspreid over de dag. Ze eten ook alleen voedsel met weinig calorieën. Bijna geen vlees, wel veel vis, weinig zuivel, veel plantaardig voedsel. En deze Japanners passen een bepaalde vorm van vasten toe. Ze eten nooit tot ze niet meer kunnen, maar stoppen met eten als ze voor 80 procent vol zitten. De Japanners die ik in de documentaire zag, bewegen ook veel meer. Ze scharrelen de hele dag. En ze lopen bijna overal heen. In Japan hebben veel minder mensen een auto dan in Nederland.
Een manier van leven
Veel van de levenswijze van de Japanners kun je prima kopiëren naar de Westerse wereld. Het vraagt wel wat doorzettingsvermogen, hoewel veel dingen eigenlijk heel erg logisch zijn. En het is niet alléén het voedingspatroon wat anders is, het is een manier van leven. Het draait om een positieve levenshouding, waarin stress als het even kan wordt vermeden. Erg bevorderlijk voor een gezond en vitaal leven! Ik wens mijzelf wat van die inzichten en dat doorzettingsvermogen van de Japanners toe. Maar ik ken mijn zwakke kanten, dus probeer ik gezonde gewoonten in te bouwen in mijn dagelijkse routines, zoals ik u al vertelde. Het begint met kleine dingen, en ik voel me er nu al beter door. Doet u mee?
“Ik wens mijzelf wat Japanse inzichten toe” 11
“Gezonde voeding is enorm belangrijk om vitaal ouder te worden.”
“Het verdelen van eetmomenten over de dag is beter voor de vertering.”
Gerrit van Gelder Gerrit van Gelder is al jarenlang algemeen directeur en mede-eigenaar van ‘Van Gelder groente & fruit’. Het familiebedrijf levert al ruim 67 jaar dagverse aardappelen, groente en fruit. In dit interview vertelt hij alles rondom gezonde voeding en legt hij uit waarom gezonde voeding voor zowel ouderen, als jongeren zo belangrijk is.
Vitaal ouder worden
Gezonde voeding is heel erg belangrijk beaamd Gerrit: “Zeker als je ouder wordt. Zo begin ik al 40 jaar iedere dag met een glas vers geperste sinaasappelsap”, vertelt hij lachend. “Maar ook de rest van de dag speelt gezonde voeding een belangrijke rol. Zo eet ik iedere dag verse producten en zo min mogelijk slechte vetten.” Voor de familie Van Gelder is dat niet bijzonder. Gerrit vertelt: “In ons gezin eten we veel fruit gevarieerd over de dag. Maar ook onze kleinkinderen zijn dol op fruit. Het helpt om fruit aantrekkelijk aan te bieden. Denk aan plakjes banaan, stukjes appel of blauwe bessen. Zo wordt het letterlijk met de paplepel ingegoten. Naast dat het super gezond is, merk je dat ze het ook erg lekker vinden en dat heb ik zelf ook”, vertelt van Gelder enthousiast. “Gezonde voeding is voor jong en oud.”
12
Meerdere gezonde eetmomenten per dag
Je ziet dat de nieuwe generatie veel meer gezonde eetmomenten per dag heeft. Als je enkel ‘s avonds stevig eet, heb je veel meer trek in ongezonde producten. Neem je tussendoor een fruitsalade of iets anders gezonds, zal je merken dat je veel minder vaak grijpt naar die koek- of snoeptrommel. Een ontwikkeling waar ook je weegschaal blij mee zal zijn. “Je merkt dat veel ouderen nog aan de traditionele prak zitten. Jongeren denken heel anders, die willen de hele dag door gezondere eetmomenten creëren. ‘s Morgens beginnen ze met een fruitsalade en tijdens de lunch spelen avocado’s de hoofdrol op een gezond broodje. Voor je lichaam is dit een stuk beter dan ‘s avonds een grote hoeveelheid stamppot naar binnen schuiven. Zo zorgt het verdelen van eetmomenten voor een betere vertering. Ook wij zien dit terugkomen bij ons op de werkvloer. De jongeren nemen gezonde voeding mee en eten vaker kleine hoeveelheden. Wij zien het als onze missie om gezonde producten nog lekkerder te maken, zo belanden ze automatisch vaker op het bord.”
13
De groente verslaat het vlees
Gezond, duurzaam en veilig eten
“Als je voorheen in een restaurant een varkenshaas of schnitzel bestelde, kreeg je vaak 225 gram vlees. Bij veel horecazaken hebben wij de trend ingezet om dit te verlagen naar bijvoorbeeld 150 gram. De rest kan bijvoorbeeld aangevuld worden met groentepuree. Dit kan een puree zijn van pastinaak, zoete aardappel, winterpeen enzovoorts. Door de groentepuree onder het vlees te plaatsen oogt het bord nog steeds vol. Naast dat dit een hele lekkere combinatie is, krijg je nu ook 70 gram meer groente binnen, een stuk gezonder dus. Uit onderzoek is ook gebleken dat de klantwaardering omhoog gaat. De horeca pakt dit goed op, maar ook de consument vindt gezonde voeding in een restaurant steeds belangrijker worden”, concludeert Gerrit.
Het Voedingscentrum biedt betrouwbare informatie over voeding en wil u helpen om gezonder, duurzamer en veiliger te kiezen. De website www.voedingscentrum.nl biedt diverse tools, apps en recepten om te werken aan een gezond eetpatroon. De moeite waard om eens te bezoeken.
De ontwikkeling van gezonde voeding
“Het belangrijkste aspect van gezonde voeding is dat het product vol moet zitten met vitamines en een optimale smaakbeleving moet leveren. We hebben veel aan productontwikkeling gedaan op dit gebied om ons assortiment te kunnen verbreden. Daarnaast werken wij veel samen met leveranciers aan nieuwe technieken. Zo ontwikkelen we producten die meer vitamines bevatten, vitaler blijven en tegelijkertijd geen schadelijke stoffen zoals pesticiden nodig hebben.
Dit trekt enorm aan op de Nederlandse markt, want gezond eten is een enorme trend”, legt Gerrit uit. Alles wat in de grond groeit, bevat meer vitamines dan producten die niet in de grond groeien. Het familiebedrijf werkt aan een nieuwe techniek voor onder andere slasoorten; verticale teelt. Hierbij worden de planten verlicht met paarse Led-verlichting. “Met deze technieken kunnen wij aansturen op bepaalde vitamines zoals C en D. In Europa zijn we met een heel groot project bezig om te bewijzen dat deze producten daadwerkelijk veel gezonder zijn”, vertelt Gerrit met trots.
“Gezond eten is een enorme trend”
Ervaar hoe lekker gezond is
In het indrukwekkende nieuwe pand van Van Gelder is op de begane grond in het Experience Center een proefkeuken gerealiseerd. Gerrit legt uit: “Zodra Corona ons land heeft verlaten, kan hier iedereen de gezonde producten zelf komen ervaren die we in het bedrijf verwerken en uitleveren. Ook als consument kan je hier genieten van bijvoorbeeld een gezond broodje of verse soep. Zo kan je zelf ervaren hoe lekker gezond eigenlijk is.”
10 tips om gezonder te leven 1.
2.
3.
4.
5.
14
Teveel verzadigd vet verhoogt het cholesterol in het bloed, hierdoor neemt de kans op hart- en vaatziekten toe. Neem liever halfvolle of magere producten zoals halvarine en magere yoghurt. Beperk het gebruik van zout. Zet het niet op tafel, dat is beter voor uw bloeddruk en nieren. Keukenzout bevat natrium en chloride en vooral natrium heeft invloed op uw bloeddruk. Uw nieren zorgen ervoor dat uw afvalstoffen worden afgevoerd. Door voldoende te drinken zorgt u ervoor dat uw nieren hun werk kunnen blijven doen. Omega 3 vetten verkleinen de kans op beroerten en hart- en vaatziekten. Eet daarom één a twee keer per week vis. Zorg voor voldoende vitamine D en Calcium. Hiermee houdt u uw botten sterk en verkleint u het risico op botbreuken.
6. Eet voldoende noten, vlees en peulvruchten (eiwitten) om uw spiermassa te behouden. 7. Drie koppen thee, zwarte of groene, per dag verlagen uw bloeddruk en daarmee het risico op een beroerte. 8. Drink zeker niet meer dan één glas alcohol per dag. Alcohol vergroot het risico op een beroerte. 9. Eet minimaal twee ons groente en twee stuks fruit per dag. U krijgt dan voldoende vezels binnen voor een goede darmwerking en soepele stoelgang. 10. Vermijd voedingsmiddelen zoals zoete of vette snacks die zorgen voor een snelle stijging van uw bloedsuikerspiegel. Neem liever gezonde snacks zoals groente of fruit tussendoor waarbij uw bloedsuikerspiegel veel gelijkmatiger blijft.
15
HET HOLLANDSE De Groene Pollepel PRAKKIE De Ridderkerkse Marianne van Wijhe is eigenaresse van De Groene Pollepel. Marianne heeft een enorme passie voor gezond koken. “Vijf jaar geleden kwam ik erachter wat gezonde voeding met je lichaam doet en sindsdien kook ik zo gezond mogelijk. Daarnaast geef ik ook trainingen waar een gezonde leefstijl het uitgangspunt is. Tijdens de trainingen kook ik voornamelijk orthomoleculair (red: een kookwijze waarbij je werkt met stoffen die het lichaam zonder schade kan verwerken) en heb ik inmiddels ook veel kennis over verschillende diëten”, vertelt Marianne met veel enthousiasme. Naast dat De Groene Pollepel trainingen (kookworkshops) geeft aan organisaties en particulieren, verzorgt zij ook cateringdiensten. Hieronder deelt Marianne twee lekkere maar vooral gezonde recepten met ons.
“Voor mij blijft 80% gezond en 20% wat minder gezond een goede regel. Een heerlijk dessert is natuurlijk niet weg te denken, maar ook dan zoek ik zoveel mogelijk naar alternatieven om suikers te vermijden.”
Bloemkoolstamppot met krokante vis Ingrediënten 2 personen:
Stamppot van zoete aardappel en broccoli Ingrediënten 2 personen: • • • • • •
1 broccoli 2 flinke zoete aardappels 50 gr geitenkaas of roomkaas handje pijnboompitten scheutje melk 2 kipfilets
Bereiden
16
Ga voor meer informatie naar: www.degroenepollepel.nl
Schil de zoete aardappels en snijd ze in grove stukken. Breng een ruime hoeveelheid water aan de kook en kook de zoete aardappelstukjes in 15 minuten gaar. Snijd ondertussen de broccoli in roosjes en voeg deze de laatste 5 minuten toe. Bestrooi de kipfilets met wat peper, zout en paprikapoeder en grill de kip gaar in de grillpan. Giet de zoete aardappels en broccoli af, doe er een scheutje melk bij en pureer het geheel tot een stamppot. Breng het gerecht eventueel op smaak met een snufje peper en zout. Rooster de pijnboompitten in een pannetje. Serveer de stamppot met de gegrilde kipfilet, wat verbrokkelde geitenkaas (of roomkaas) en de geroosterde pijnboompitjes.
• • • • • • • • • • • • • • •
350 gr witvis 1 eetlepel citroensap 1 ei bordje bloem 30 gr amandelschaafsel 100 ml kokosroom sjalotje 1 theelepel kerriepoeder 400 gr bloemkool 500 gr kruimige aardappels klein bosje peterselie peper en zout klont boter scheutje melk snuf nootmuskaat
Bereiden
Verwarm de oven op 200 graden. Kook de aardappels in ca. 20 minuten gaar in een pan met water. Voeg na 5 minuten de bloemkool toe en kook deze mee (of 15 min in een apart pannetje). Snijd de vis in grove stukken en besprenkel deze met citroensap en bestrooi de vis met peper en zout. Haal de vis door de bloem en één kant door het ei. Druk deze vervolgens in het amandelschaafsel. Leg de vis op een bakplaat met bakpapier met de amandelkant boven en plaats dit ca. 15 minuten in de oven tot de vis gaar is en de bovenkant iets bruin begint te kleuren. Giet de bloemkool en aardappels af en prak deze vervolgens fijn met een stamper. Voeg een klont boter en een scheutje melk toe om het gerecht lekker smeuïg te maken. Breng het gerecht op smaak met wat fijngesneden peterselie, peper, zout en nootmuskaat. Doe de deksel op de pan en houd de bloemkoolstamppot warm. Hak het sjalotje heel fijn en fruit dit in een pannetje met wat olie of boter. Giet de kookroom erbij en een snuf kerriepoeder. Laat de saus iets inkoken. Serveer de stamppot met stukjes krokante vis en kerriesaus.
17
“Als je door een hartinfarct getroffen bent, is het zaak je gewicht onder controle te houden.”
Willem Klootwijk (66) is diabetespatiënt. Door meer te bewegen en bewuster te eten is de Ridderkerker in een korte periode veel afgevallen, waardoor hij zich zelfverzekerder, energieker en meer ontspannen voelt. Daarbij is zijn medicijngebruik tot een minimum beperkt. 18
19
Fitcoins verdienen
“Ik ben minder snel moe, maar op is op. Als ik eenmaal door m’n energie heen ben is het belangrijk rust te nemen.” “Als je door een hartinfarct getroffen bent, is het zaak je gewicht onder controle te houden”, vertelt Willem. “Mij lukte dat telkens maar niet en ik bleef maar aankomen. Ook na inschrijving bij een sportschool en daar minimaal twee keer per week te sporten bleef mijn gewicht maar toenemen. Op een bepaald moment gaf ik de moed om slanker te worden op en mijn gewicht ging in een rap tempo naar 117 kilo.” Steeds zieker “Omdat ik mij alsmaar zieker begon te voelen, kwam ik weer bij mijn huisarts terecht. Medicijnen om vet af te voeren en zodoende gewicht te verminderen hielpen niet. Tot ik een keer op het spreekuur van een vervangend arts terecht kwam; zij vermoedde dat ik diabetes had en dat bleek een voltreffer. De combinatie van medicijnen, werken én sporten (krachttraining en spinning) deed mijn gewicht in een kleine twee jaar dalen tot ongeveer 85 kg.” Het kantelpunt “Ik ging in 2015 met vroegpensioen en kreeg een paar maanden later een vaste staanplaats op een camping. Het sporten kwam op een lager pitje te staan met als gevolg dat mijn gewicht langzaam weer toenam tot bijna 104 kg. Mijn medicijngebruik nam vorig jaar weer toe naar drie tabletten per dag. Ik vond dat een persoonlijke nederlaag en dat werd mijn kantelpunt.” Wandelen en fietsen “Ik las en hoorde van de beweegapp ‘Fitcoins’ wat in Ridderkerk door Facet geïntroduceerd werd en meldde mij aan. Dit was de reden dat ik, naast de spinning op de sportschool, veel actiever ben gaan wandelen en fietsen. Dat doe ik gewoon in de buurt, zoals hier in het mooie Oosterpark. Het wandelen doe ik in de
20
De app It’s my life registreert uw beweeggedrag. De app meet hoeveel u wandelt of fietst. Voor elke 1000 meter wandelen ontvangt u 1 fitcoin. Het leuke aan de app is dat u uw gespaarde fitcoins kan inwisselen voor gezonde producten en diensten die Ridderkerkse ondernemers aanbieden. Zo kunt u sparen voor een ontspannende massage of fruit bij de supermarkt. Download de gratis app ‘It’s my life’ in de App store. Meer informatie over Fitcoins? Neem contact op met Facet Ridderkerk.
vroege morgen, als het kan vóór het ontbijt. Je verbranding draait dan al op volle toeren als je na het wandelen gaat eten. Het wandelen en fietsen is makkelijk en fijn. Je hoeft met niemand rekening te houden en het kan elke dag en de hele dag door. Bij andere sporten moet je vaak rekening houden met vaste dagen en tijden.”
Tips van Willem
Een slok op een borrel “Met een gewichtsconsulente sprak ik af tot 92,5 kg af te vallen. Ik ging in zo’n zes maanden tijd naar 89,5 kilo. Ik was in oktober 2019 al helemaal gestopt met het nuttigen van alcohol, dat scheelt letterlijk een slok op een borrel! Naast het stoppen met alcohol ben ik iets gezonder en bewuster gaan eten, minder naar de snackbar. Als ‘beloning’ voor mijn inzet ga ik zo af en toe in gezelschap uit eten. Maar echt qua voeding het roer omgooien heb ik niet gedaan, want regelmatig bewegen vind ik belangrijker.” Trots “Doordat ik meer beweeg slaap ik meer ontspannen dan voorheen. Veel buitenlucht doet een mens goed. Ik ben absoluut geen gezondheidsfreak, maar doordat ik geen alcohol meer drink neem ik wat vaker een kop verse thee; valeriaanwortel en kamille geven ontspanning. Tot laat in de avond televisie kijken en digitaal bezig zijn is geen aanrader en zeker niet met al dat negatieve nieuws. Mijn medicijngebruik tegen diabetes is ook minder geworden. Ik ben terug van drie tabletten naar één tablet. De kans naar helemaal geen medicijnen is groot. Naast het gewichtsverlies heb ik een betere conditie en ook meer zelfvertrouwen. Ik had mezelf een jaar de tijd gegeven, het werd ongeveer de helft. Ik voel mij goed, zit lekker in mij vel en ben trots op mezelf!”
•
Zorg voor goede wandelschoenen, dat voorkomt blessures.
•
Trek niet teveel kleding aan tijdens het wandelen. Krijg je het toch koud? Loop dan wat harder.
•
Wandel samen of in een groep, dat is gezellig en goed voor je sociale contacten.
•
Wandel, zeker in het begin, zoveel mogelijk dezelfde route en breidt deze steeds een klein stukje uit. Dit motiveert en stimuleert.
•
Registreer je prestaties in een beweegapp; bijvoorbeeld de Fitcoin-app.
•
Weeg je één keer per week en het liefst op hetzelfde tijdstip.
•
Geef de moed niet op als het even wat minder gaat.
“Mijn doel qua gewicht is 87,5 kg. Het leven moet ook nog een beetje aangenaam blijven en niet volledig op gewicht gefocust zijn.” 21
“Beweging verrijkt mijn leven en zorgt voor rust in mijn kop.” “Tijdens de seniorendag bij V.V. Rijsoord bedienden mensen van Walking Football de ouderen. Grandioos! ”
Jan Jansen Voldoende beweging is belangrijk voor een gezonde leefstijl. Zo weet ook Jan Jansen, initiatiefnemer en (mede)oprichter van Walking Football in Ridderkerk. “Bewegen is niet alleen goed voor je gezondheid, maar ook juist voor sociale contacten. Het verrijkt mijn leven en zorgt voor rust in mijn kop.” Walking Football is een nieuwe voetbalvorm voor 60-plussers die op hun oude dag nog lekker bezig willen zijn. Bij deze voetbalvorm wordt in wandeltempo op een kwart veld gespeeld. Er wordt niet gerend, er worden geen slidings gemaakt en de bal mag niet boven heuphoogte komen. Twee en een half jaar geleden is Jan zich gaan verdiepen in de sport. “Ik heb de website van de KNVB bekeken en ook de voorwaarden doorgelezen, want je kunt natuurlijk niet zomaar beginnen.”
22
Hij besloot Walking Football ook in Ridderkerk op te zetten en verzamelde twee mensen om zich heen: Dirk Plaisier, de trainer, en Wim de Jong, de verzorger en materiaalman. Ze kwamen in contact met Facet en zij hielpen bij de opstart. De mannen kozen voor V.V. Rijsoord als trainingsplek. “We hebben er bewust voor gekozen om het op één plek in Ridderkerk aan te bieden; Rijsoord. Niet omdat ik er zo dichtbij woon, maar omdat het een hele sociale vereniging is. We voelen ons er thuis.”
23
“Wanneer we in beweging zijn voel je gewoon het plezier.” Positieve effecten
Jan ervaart bewegen als een verrijking van zijn leven. “Als het drie dagen regent en ik drie dagen binnen moet zitten, voel ik mij niet lekker. Als ik dan Walking Football doe, ga fietsen, golfen of een wandeling maak met mijn vrouw in het Waalbos, dan ben ik weer lekker ontspannen en heb ik ’s avonds een tevreden gevoel. Ik heb echt rust in mijn kop.” Jan is er van overtuigd dat bewegen ook op medisch vlak voordelen heeft. “Als je ouder wordt, heb je gauw ouderdomssuiker, Diabetes Type 2. Ik voel gewoon dat wanneer ik niets doe, mijn lichaam en hoofd vast zitten. Als je beweegt, dan denk ik ook dat het voor je spieren, suiker en ontspanning beter is.” Ook het sociale aspect is belangrijk. Want mensen die alleen thuis zitten, dat kan hij zich niet voorstellen. “Tegen die mensen wil ik eigenlijk zeggen: probeer het, doe het. Er is genoeg te doen; tennissen, gymnastiek, (midget)golf, yoga. Je zal zien dat je je na een aantal weken veel lekkerder voelt. Daar ben ik van overtuigd. En je merkt het niet alleen aan je gewicht, maar je doet het juist ook voor de sociale contacten.”
Sociale contacten
Walking Football staat gelijk aan lol en blijdschap, maar ook aan vriendschap. Het succes van Walking Football zit in de
saamhorigheid, het plezier wat de leden uitstralen en het opkomstpercentage. “We dollen elkaar, maar we zijn ook bloedserieus. Want in de leeftijd van 60 tot 80 jaar hebben we natuurlijk ook mensen die blessuregevoelig zijn.” Ook dan blijkt de club ontzettend betrokken. “We zijn er voor elkaar wanneer het minder goed gaat, maar ook wanneer het juist wel goed gaat; we versturen elkaar verjaardagskaarten en helpen anderen wanneer dat nodig is, bijvoorbeeld bij een verhuizing. Ook lunchen we gezamenlijk na de activiteit. De kosten voor de lunch worden gesponsord door het Ridderkerkse bedrijfsleven. Prachtig toch?”
“Je bent zo jong als je jezelf voelt en nooit te oud om te leren - KNVB.”
Iedereen moet mee kunnen doen
Bovendien hoeft bewegen ook niet duur te zijn. Bewegen kan in teamverband, maar ook op eigen initiatief en ongeorganiseerd. “Het moet voor iedereen financieel te doen zijn. Voor Walking Football betalen deelnemers € 5,00 per maand. Deze bijdrage gaat dan in het liefen leedpotje.” Vandaag de dag heeft Walking Football 27 deelnemers uit alle wijken van Ridderkerk. Ook zijn er leden uit Barendrecht. Iedereen is er welkom om mee te doen. “Maar als je een keer niet kunt komen, verwachten we wel dat jij je afmeldt via de groepsapp. Want anders zit ik met een lunch die niet opgegeten wordt.”
foto: VV Rijsoord
Meedoen?
Ook een leven lang genieten van voetbal en laten zien dat u uw voetbalkunsten nog niet bent verleerd? Neem eens een kijkje bij Walking Football in Rijsoord. U kunt vrijblijvend een keer mee trainen om te zien of Walking Football iets voor u is. Neem vooraf contact op met de bestuursleden van Walking Football in Ridderkerk.
Iedere dinsdagochtend
De trainingen vinden plaats op dinsdagochtend. De groep verzamelt om 10.00 uur op het sportpark aan de Vlasstraat. Rond 10.30 uur start de warming up. Na de training is er genoeg tijd voor de ‘derde helft’ onder het genot van een drankje en lunch in het ‘kraaiennest’.
.
24
Meer informatie:
Bekijk de website van VV Rijsoord: www.vv-rijsoord.nl/walking-football.
25
maak iemand blij Er is weinig zo leuk als een persoonlijk kaartje door de bus te krijgen. Met deze kaarten kunt u iemand feliciteren of meenemen in uw gezonde voornemens. Samen een wandeling maken, een gezonde maaltijd nuttigen of toch eens een keer die sport proberen. Het is niet alleen heel leuk, maar ook heel gezond. Naar wie gaan uw kaartjes?
e j l a z g lan leven
sorry, iemand is u voor geweest
Binne afspr nkort eken? Ga j e
met me
mee een. ..
wan deli ng m ake gez n? ond em a a ltijd nieu eten we spo (ik k rt p ook rob )? ere n?
26
27
“Bij stressklachten moet je niet alleen luisteren met een stethoscoop maar ook met je oren.”
“Hoe kan jij nou stress hebben? Jullie hebben toch alle tijd van de wereld?”
Jeanette Caljouw Jeanette Caljouw heeft een eigen huisartsenpraktijk in Ridderkerk. In dit interview vertelt ze hoe zij stress ervaart bij vitale ouderen die in haar praktijk komen en geeft ze tips hoe je stress kunt voorkomen. “Stress ontstaat doordat je meer van jezelf vraagt dan dat je eigenlijk aankan. Iedereen ervaart wel eens stress in zijn of haar leven, dat is normaal en soms geeft het je ook de adrenaline die je nodig hebt. Maar als je lang in zo’n stressreactie staat, kunnen er uiteindelijk klachten ontstaan. Je kan bijvoorbeeld last krijgen van hartkloppingen, hoofdpijn of buikklachten. Het is maar net waar je zelf een beetje gevoelig voor bent”, begint Jeanette.
We moeten nu genieten, nu kan het nog
“Stress bij 65-plussers komt regelmatig voor
en het wordt nog erg onderschat. ‘Hoe kan jij nou stress hebben? Je hebt toch alle tijd van de wereld?’, wordt regelmatig gespeculeerd. Daarnaast heerst er ook een bepaalde druk bij
28
deze mensen: ‘we moeten nu genieten, nu kan het nog’. Daarom gaan ze soms naar Spanje op vakantie, terwijl ze misschien liever naar de Veluwe gaan. Eigenlijk zit de hele maatschappij hier vol mee. Alles is leuk, alles moet ‘Facebook-leuk’ zijn, maarja, dat is het leven natuurlijk niet”, concludeert Jeanette. De 65-plusser heeft net als de rest van de maatschappij ook onrust vanwege social media. Op Facebook zijn oudere mensen tegenwoordig actiever dan jongeren. “De smartphone of tablet wordt vaak ook door de kinderen aangeraden”, zegt Jeannette. “Dat vinden de kinderen dan handig, want dan kunnen ze hun ouders appen. Maar daardoor pakken de 65-plussers te vaak hun telefoon en zijn ze er veel teveel mee bezig.”
29
Hoe help je anderen met stress? • Luister als een vrouw; oftewel kom niet met oplossingen waar niet om gevraagd wordt. • Vertel niet over eigen ervaringen of ervaringen van een ander. • Probeer je eigen mening niet te geven.
Investeer in ervaringen en niet in bezittingen
“Ouderen moeten iets minder willen en wij moeten iets minder vragen.” Je rimpelt van binnen en buiten
“Stress wordt dus veroorzaakt door verschillende factoren. Tel daarbij op dat wanneer je ouder wordt, je flexibiliteit afneemt. Je rimpelt niet alleen aan de buiten-, maar ook aan de binnenkant. Alles gaat op een gegeven moment minder. Als je vanuit de stoel opstaat denk je ‘auw mijn knieën’. Je wordt trager, dingen die je moet doen kosten meer tijd. Maar ook bijvoorbeeld iets simpels zoals een verjaardag organiseren wordt soms een dingetje. Het worden teveel dingen bij elkaar waar je tegelijkertijd aan moet denken en je hersenen hebben die flexibiliteit niet meer. Daar kan je heel hard tegen gaan strijden, boos over worden of geïrriteerd van raken, maar dan krijg je er alleen nog maar een stressfactor bij”, legt Jeanette uit.
Durf NEE te zeggen
“De 65-plus generatie is geen nee-zegger, in tegenstelling tot de generaties die daarna komen. Deze doelgroep heeft vaak nog de neiging om overal ja op te zeggen. Als er steeds bepaalde stress ontstaat om iets wat je moet doen, dan moet jij je gaan afvragen of
je datgene wel moet doen. Natuurlijk kunnen we niet overal nee op zeggen, want sommige dingen moeten gewoon in het leven, maar het is helemaal niet erg om daar kritisch naar te kijken.” Regelmatig wordt er op de vitale ouderen een beroep gedaan; kinderen die vragen of hun ouders op willen passen, iemand in de straat die niet meer zo goed uit de voeten kan, noem het maar op. “Ik zeg tegen vrouwen ook vaak: Je gaat niet voor niks met je vijftigste in de overgang. Dat betekent dat je niet gemaakt bent om op je zestigste kinderen op te voeden. Deze doelgroep moet dus iets minder willen en wij als maatschappij iets minder vragen. Aan de andere kant vind ik dat kinderen meer moeten overleggen met hun ouders. Want wat zie je in deze coronacrisis gebeuren? Kinderen beslissen voor hun ouders wat ze wel en niet mogen. Dan denk ik, potverdorie, dan ben je 85 jaar geworden en dan zullen jouw kinderen beslissen dat jij geen boodschappen mag gaan doen. Je bent 85 jaar, je bent volwassen!”, benadrukt Jeanette.
Een goede tip om stress te voorkomen is om goed naar jezelf te luisteren. Wat wil je wel? En wat wil je niet? Wees daar bewust van. Wat heel goed helpt om stress te voorkomen is wandelen, fietsen of hardlopen. “Wandelen is de beste mindfulness die er is. Dit is natuurlijk wel persoonlijk, maar bezig zijn in de natuur zorgt er uiteindelijk voor dat bepaalde gedachtes minder worden of zelfs verdwijnen. Daarnaast is bewezen dat hardlopen helpt tegen depressies en wanneer je regelmatig hardloopt, je bepaalde beloningsstofjes aanmaakt in je hersenen waar jij je vervolgens heel prettig bij voelt. Wat ook helpt om gelukkig te zijn, is om te investeren in ervaringen en niet in bezittingen”, legt Jeanette uit. “Dingen die je met vrienden of familie doet, zorgen voor een veel langer genot. Het genot wat je krijgt bij het aanschaffen van spullen, zorgt maar voor een klein genot. Een langdurig genot geeft uiteindelijk veel meer voldoening”, besluit Jeanette.
• Luister gewoon; vaak kan alleen luisteren al opluchting geven.
Luister als een vrouw
“Bij stressklachten moet je niet altijd luisteren met een stethoscoop, maar ook met je oren. Het is belangrijk dat er geluisterd wordt naar wat iemand te vertellen heeft. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor mensen met stress, maar voor alle klachten in het algemeen. Vaak krijg ik als terugkoppeling dat patiënten het fijn vinden om met mij te praten en dat is puur omdat ik geen mening geef en de omgeving meestal wel. Wij vinden de hele dag dingen van elkaar. Eigenlijk moeten we daar gewoon mee stoppen. Het is doodvermoeiend en het levert helemaal niks op”, vertelt Jeanette.
Tips om stress te voorkomen Luister goed naar jezelf. Wat wil je wel? En wat wil je niet? Ga naar buiten! Wandelen, fietsen en hardlopen zorgen ervoor dat je gedachtes minder worden of zelfs verdwijnen. Investeer in ervaringen en niet in bezittingen. Dingen ondernemen met vrienden of familie zorgt voor een veel langer genot dan het aanschaffen van spullen.
30
• Geef geen advies als daar niet om gevraagd wordt.
“Alles moet ‘Facebook-leuk’ zijn, maar dat is het leven niet.”
31
Zelf bewegen
thuis of in de natuur
“
Yoga of gymnastiek Vanuit huis yoga of gymnastiek volgen? Dat kan met de online lessen van Facet Ridderkerk. Deze video’s zijn exclusief voor u als lezer van dit magazine. Interesse in deze leuke beweegvideo’s? Stuur een bericht naar info@facetridderkerk.nl en volg dezelfde dag nog een heerlijke gymnastiekles of ontspannende yogales!
ns
R n
Sterke bene
oel
Fit op de st
het hart, r het hart Handen voo n, handen tegen elkaar voor deze 15 en geboge wijzen en duw Arm en ogen naar buit laat de elleb elkaar. tellen tegen en Blijf door adem en. tijdens het duw
hts links en rec Knie heffen ing rugleun Sta naast de l. Zet uw van een stoe uit elkaar. Hef voeten iets g mogelijk. uw knie zo hoo links en Wissel af met t als voel rechts. Het de plaats. stappen op
eging Been in bew l, rug
U zit op de stoe ing. tegen de leun rts Been voorwaa r wee strekken en uw voet buigen. (Zet d). niet op de gron
Hoe vaak? n. 3 x 15 seconde Even rust en herhaal dit nog 2 keer.
ing
en de rugleun
Hoe vaak? t even uit en 20 keer. Rus . herhaal 2 keer
de ing en voel n de rugleun de bogen tege dt recht en Duw de ellen . De nek wor aanspannen rug-spieren aan. trekken ook buikspieren en! r adem n en blijf doo teke uits t voor Let op: Bors gen
3 ademhalin Hoe vaak? houden en dan 20 sec. vast 10 keer. . Herhaal dit ontspannen
en en plat op de Hakken / ten en op de leuning en voet uw hakken t op, arm door blijven hier Zit rech tenen omhoog, de grond en duw de grond. Til uw van Til de hakken op de grond. dit af. grond. Wissel tenen in de . Hoe vaak? herhaal 2 keer uit rusten en 15 keer. Even
n staan
en weer gaa erkant van de benen acht stoel met de focus op een Sta voor de t vooruit en ng. Kijk rech punt. tegen de zitti gaat zitten, Doe alsof u gaat u als u bijna zit weer staan. en Houd uw arm balans te zijwaarts om houden. te voelen, Om u veiliger dichtbij. l zet een stoe altijd even U kunt deze Ga na . den vasthou rustig keer ste de laat zitten.
De bijna-zit
Hoe vaak? na even uit. 5x en rust daar Herhaal dit
Trap op en
weer af
trap, hand Sta voor de ing. Plaats op de trapleun de eerste op rechter-voet zet linkeren e tred trap dan met voet erbij. Stap oet terug op de rechterv rzet uw linke de grond en t. Herhaal dit voet er naas in steeds 5 keer en beg oet. terv met de rech ning ook Doe deze oefe Daarna . 5 keer met links even rust. Hoe vaak? . el van been 5 keer en wiss . serie 2 keer Herhaal deze
Herhaal dit
2x.
kan Deze oefening l ook op de stoe ing). leun (zonder arm Hoe vaak? serie Herhaal deze 2 keer.
voet Sta met de , knieën licht heupbreedte g langzaam gebogen. Bren links, naar het gewicht strek je uit. rechterbeen
Beweegposter Fit op de stoel
. Duw de n waterflesje e handen ee breng de 1. Houdt in beid zij. Buig uw armen en uw 8 keer. ellebogen in r. Herhaal dit de schoude handen naar de 2. Breng nu rekt armen gest oog. zijwaarts omh dan Niet verder rs! uw schoude keer. 8 dit Herhaal
Schommelen en op
DE BEWEEGPOSTER
erflesjes en, met wat Armen heff aand uit 2 oefeningen: Deze serie best
Blijf in bala
r gewicht wee Verplaats het den, beide naar het mid n en knieën geboge gewicht naar verplaats het een, waarbij het rechterb n gestrekt het linkerbee in de zij of wordt. Armen extra balans. zijwaarts voor
t op en Let op: bors . schouders laag
stoel, Of u zit op een en op rust uw handen nen. U heft de bovenbe ën om en om knie de dan omhoog.
Hoe vaak? 10 keer. Herhaal dit
Ellebogen teg
en
Sterke arm
Hoe vaak? 10 keer. 2 keer. Schommel zo oefening nog Herhaal deze
Buig-en-strekogen
geb Til uw been been uit, op, strek het r en zet buig hem wee grond. de voet op de 5x en Herhaal dit . been wissel van
Been in beweging Met de Beweegposter brengt u beweging U zit op de stoel, rug in de dag! Leuke en de makkelijke oefeningen tegen leuning. voorwaarts die u thuis kuntBeen doen. U traint sterke strekken en weer armen, benen, buigen. balans(Zet enuw lenigheid. voet niet open de grond). Inclusief wandeltips beweegrichtlijnen. De papieren poster kunt opvragen via Hoe vaak? www.facetridderkerk.nl/seniorensport. Herhaal dit 10 keer. U kunt de poster vanaf die plek ook downloaden. Ellebogen tegen de rugleuning
n eroefeninge n met de Hand- en ving kunt u afwisselend doe en Deze oefening zijwaarts of voorwaarts: rekt armen gest n de vuist en ope - Maak een r. Herhaal dit handen wee 5 keer. één alle vingers aal - Raak met duim aan. Herh voor één de dit 5 keer. d/pols 5 keer han de - Draai met rechtsom. keer 5 en linksom
Hoe vaak? nog 2 keer Herhaal dit per been.
kan ook Deze oefening ing eun met onderst l. van de stoe
dellen: de sportmo Met dank aan Ans Poos Riet Paau en
Hoe vaak? de oefening Eén serie is doen. en zijwaarts nog voorwaarts en herhaal dit Rust even uit 3 keer.
Sterke benen Knie heffen links en rechts
Sta naast de rugleuning van een stoel. Zet uw voeten iets uit elkaar. Hef uw knie zo hoog mogelijk. Wissel af met links en rechts. Het voelt als stappen op de plaats. Of u zit op een stoel, uw handen rusten op de bovenbenen. U heft dan de knieën om en om omhoog. Hoe vaak? 20 keer. Rust even uit en herhaal 2 keer.
“Wandelen doe ik in de vroege ochtend, als het kan vóór het ontbijt.”
De bijna-zit en weer gaan staan
Duw de ellenbogen tegen de rugleuning en voel de rug-spieren aanspannen. De nek wordt recht en de buikspieren trekken ook aan. Let op: Borst vooruitsteken en blijf door ademen!
32
Hoe vaak? 20 sec. vasthouden en dan 3 ademhalingen ontspannen. Herhaal dit 10 keer.
Hakken / tenen
andelen
Uit onderzoek is gebleken dat bewegen in de buitenlucht een positieve bijdrage levert aan onze gezondheid. Daarbij is het goedkoop en u kunt het op ieder moment van de dag doen. In Ridderkerk liggen meerdere gemarkeerde wandelroutes. Een duidelijk uitgezette route kan soms net dat extraatje zijn om te gaan wandelen.
wandelen is de haast uit je hoofd halen en kijken wat er overblijft
BEWEGEN NAAR ELKAAR
POSTE DE BEWEEG
W
Sta voor de stoel met de achterkant van de benen tegen de zitting. Kijk recht vooruit en focus op een punt. Doe alsof u gaat zitten, als u bijna zit gaat u weer staan. Lees het bijzondere verhaal Houd uw armen zijwaarts van Willem Klootwijk opom balans te houden. pagina 18 van dit magazine. Om u veiliger te voelen, zet een stoel dichtbij. U kunt deze altijd even vasthouden. Ga na de laatste keer rustig zitten. Hoe vaak? Herhaal dit 5x en rust daarna even uit. Herhaal dit 2x.
5 km
1
Lekker wandelen of hardlopen door verschillende wijken van Ridderkerk? Volg dan de groen gemarkeerde route van 5 kilometer. Het startpunt is de parkeerplaats van zwembad De Fakkel.
BEWEGE NA ELKAA
10 km Wilt u wat langer onderweg zijn? Volg dan de rood gemarkeerde 10 kilometer route die langs de wijken Handen voor het hart Schommelen Armen gebogen, handen tegen elkaar voor het hart, Sta met de voeten op Centrum, West, Slikkerveer, heupbreedte, knieën licht laat de ellebogen naar buiten wijzen en duw deze 15 Donkersloot, Het Zand, tellen tegen elkaar. gebogen. Breng langzaam Blijf door ademen gewicht Drievliet enhet Oost gaat.naar links,
Sterke armen
Blijf in balans
2
tijdens het duwen.
rechterbeen strek je uit.
Let op: borst op en schouders laag. Hoe vaak? 3 x 15 seconden. Even rust en herhaal dit nog 2 keer.
3
Verplaats het gewicht weer naar het midden, beide gebogen en De Gorzenknieën verplaats het gewicht naar hetdoor rechterbeen, Wilt u lekker het waarbij het linkerbeen gestrekt groen lopenwordt. en een ijsvogel Armen in de zij of of konijn tegenkomen? zijwaarts voor extra balans.
Kies dan voor de blauwe Hoe vaak? 5,1 kilometer route inzo 10 keer. Schommel Deze serie bestaand uit 2 oefeningen: deze nog 2 keer. De Gorzen. Herhaal De start is oefening op de parkeerplaats aan de 1. Houdt in beide handen een waterflesje. Duw de Buig-en-strek ellebogen in uw zij. Buig uw armen en breng de Gorzenweg. Armen heffen, met waterflesjes
handen naar de schouder. Herhaal dit 8 keer. Foto’s: Laplab
2. Breng nu de armen gestrekt zijwaarts omhoog. Niet verder dan uw schouders! Herhaal dit 8 keer. Deze oefening kan ook op de stoel (zonder armleuning). Hoe vaak? Herhaal deze serie 2 keer.
Til uw been gebogen op, strek het been uit buig hem weer en zet de voet op de grond. Herhaal dit 5x en wissel van been.
Hoe vaak? Herhaal dit nog 2 kee per been.
Deze oefening kan oo met ondersteuning van de stoel.
33
VEILIGHEID IN EN RONDOM HET HUIS
Slachtoffer van een ‘babbeltruc’ De Ridderkerkse mevrouw K. was een aantal jaren geleden slachtoffer van een ‘babbeltruc’. Toen mevrouw over de Dorpstraat in Barendrecht liep, werd zij benaderd door een jongedame. De dame in kwestie kon niet praten. Zij had een bordje om waarop stond vermeld dat zij geld aan het inzamelen was voor gehandicapten. Het doel was om in Barendrecht een plek te creëren voor vrijetijdsbesteding. “Als ik hierop terugkijk, werd ik vanaf de auto al in de gaten gehouden door twee mensen. Het meisje werd gewoon op mij afgestuurd”, vertelt mevrouw.
“Ik krijg mijn moeders armband nooit meer terug.”
“Het werd mij duidelijk dat ik iets moest ondertekenen voor dit goede doel waar ik de jongedame vervolgens nog wat geld voor heb gegeven. Ze deed alsof ze zo blij was met deze bijdrage dat ze mij omhelsde en niet meer losliet. Vanaf dat moment kreeg ik er een heel vervelend gevoel bij. Ik wist van haar los te komen en ben snel weggelopen. In de supermarkt kwam ik er achter dat mijn armband weg was. Deze was nota bene van mijn moeder geweest. Wat heb ik daar een verdriet van gehad. Ik krijg die dierbare armband natuurlijk nooit meer terug.” “Tot op de dag van vandaag ga ik niet meer in op wervingsacties. Zelfs als ze voor mijn deur staan, doe ik niet meer open. Ik vertrouw niemand meer”, vertelt mevrouw K.
• •
• • • • •
Bron: Zorgvoorbeter
34
• •
•
65-plussers kiezen er steeds vaker voor om zolang mogelijk thuis te wonen. Hieronder tips om het thuis zo makkelijk en veilig mogelijk te maken: Zorg dat er altijd een rook- en kooldioxidemelder in de woning aanwezig is. Dit kan zeer gevaarlijke situaties voorkomen. Vindt u het niet meer fijn om met gas te werken? Warm dan maaltijden op in de magnetron. Keukenkastjes zijn vaak hoog en onhandig. Zorg dat u de meest gebruikte producten op de onderste plank zet zodat u daar makkelijk bij kunt. Maak genoeg ruimte in de woonkamer om vrij te kunnen lopen. Kies voor een verhoogde bank of stoel zodat u makkelijk op kunt staan. Werk de snoeren ook goed weg zodat u daarover niet kunt struikelen. Tip: leg de vloerkleden vast. Zorg in de slaapkamer voor voldoende verlichting voor als u eventueel ’s nachts (regelmatig) uit bed moet. Een bed steun kan helpen om makkelijker uit bed te komen. Kies voor een hoog bed. Zorg voor de juiste steunpunten in de douche. Maak absoluut geen gebruik van beugels met zuignappen. Vindt u het lastig om onder de douche te staan? Zorg voor een krukje in de badkamer. Draag bij het traplopen geen sloffen.
•
•
“Zorg dat je thuiswoont op een veilige manier.”
•
TIPS BIJ BABBELTRUCS Let goed op wie er voor de deur staat. Open de deur niet helemaal maar gebruik een kierstandhouder of een deurketting. Of ga naar boven en roep uit het raam wie er is. Vraag altijd om een legitimatiebewijs. Medewerkers van banken, verzekeringsmaatschappijen, zorginstellingen enzovoorts komen nooit zonder afspraak bij u thuis. Wijs het bezoek af en bel naar de instantie om hun verzoek te controleren. Een bank of de politie vraagt nooit om een pincode of pinpas. Geef dit dus nooit zomaar weg. Bewaar bovendien uw pinpas en pincode altijd gescheiden van elkaar. Laat onbekenden nooit binnen, hoe betrouwbaar deze mensen er ook uitzien.
Let goed op! • •
Phishing Phishing mails zijn nep e-mails van internetcriminelen. Ze zijn bedoeld om toegang te krijgen tot uw computer of persoonlijke gegevens. In een nepmail wordt u bijvoorbeeld gevraagd om te klikken om in te loggen. De link kan bijvoorbeeld leiden naar een valse website van een bank, waarin u gevraagd wordt om uw gegevens in te vullen. Met die gegevens kunnen internetcriminelen u vervolgens veel geld afhandig maken.
•
•
Klik niet zomaar op links in een mailbericht dat u niet vertrouwt. Download geen bijlagen. Hier kunnen mogelijke programma’s inzitten die ongevraagd op uw computer worden geïnstalleerd, waardoor criminelen uw computer over kunnen nemen. Twijfelt u over de herkomst van de e-mail? Bel naar de desbetreffende organisatie. Zoek dit nummer zelf en haal het niet uit de contactgegevens van de huidige e-mail. Tegenwoordig zijn de phishing mails niet meer te onderscheiden van de originele mails. Geef daarom nooit zomaar persoonlijke gegevens weg of maak nooit zomaar geld over.
Bron: Max Vandaag
35
“Ouderen worden steeds meer slachtoffer van mensen die ze van alles wijs maken. ”
“Voordat u in de gaten heeft wat er gebeurt, bent u geld of sieraden armer.” 7 tips voor een veiliger gevoel
1. 2. 3.
4.
5.
6.
Ricky Molly Wijkagent Ridderkerk
U veilig voelen in en om uw eigen woning, hoe fijn is dat. Technologische ontwikkelingen, nieuwsberichten in de media, verhalen van vrienden en kennissen, hangjongeren, de snelheid waarin de maatschappij verandert; er komt best veel op u af wat een onrustig of onveilig gevoel zou kunnen veroorzaken. We vroegen wijkagent Ricky Molly om tips om u veiliger te voelen.
36
Ook in uw woning kunnen onveilige situaties ontstaan. Wist u dat Facet een klussendienst heeft? Vrijwilligers kunnen u helpen uw huis veiliger te maken door bijvoorbeeld losse kabels netjes weg te werken, een nachtlamp met sensor te plaatsen of een brandmelder aan te brengen. Voor meer informatie over de klussendienst neemt u contact op met Facet via 0180 – 432 350.
7.
Als u zich niet veilig voelt, ga dan het gesprek aan met mensen in uw omgeving. Bijvoorbeeld met familieleden of buren, eventueel ondersteund door de politie. Een camera of ring bel bij uw woning kan een onveilig gevoel wegnemen; de camera houdt bij wat er allemaal naar uw voordeur toekomt. Het terugkijken van de beelden kan u rust geven. Plaats verlichting in de tuin, bij voorkeur met een bewegingssensor. Wanneer iemand uw tuin betreedt, springt de verlichting aan waardoor uw aandacht wordt getrokken. U kijkt automatisch op terwijl u aan het puzzelen bent, televisie kijkt of een boekje leest. Heb een gezonde dosis wantrouwen. U hoeft niet alles raar te vinden, maar gezond wantrouwen is wel nodig; op het moment dat u dat niet heeft, bent u een makkelijk doelwit. Bijvoorbeeld voor mensen met babbeltrucs. Hangjeugd kan intimiderend overkomen en een onveilig gevoel veroorzaken. Vaak is dat niet gegrond. Wees voorzichtig, zeg gedag en maak eens een praatje met ze. Sommige jongeren zijn juist heel behulpzaam, ook in een groep. Het is maar net hoe u met ze omgaat. Mocht u fysiek worden aangevallen, ga het ‘gevecht’ dan niet aan. U heeft uw leeftijd tegen; u bent minder sterk, kwetsbaarder en minder snel. Als u een gevoel van onveiligheid ervaart, bel de politie. De politie komt liever negen keer te veel, dan één keer niet omdat u niet gebeld heeft terwijl er wel iets aan de hand was. De wijkagent gaat graag met u in gesprek. We kijken waar de pijn zit en hoe dat komt.
“Voel u niet bezwaard om de politie te bellen. Als we kunnen komen, komen we altijd.”
Contact met de wijkagent De wijkagent zorgt voor een veilige wijk door opsporing en handhaving. Weet u hoe u in contact komt met uw wijkagent? Bel naar 0900 - 8844 of zoek op www.politie.nl naar het thema “mijn buurt” en zoek op postcode of plaatsnaam. Daar vindt u wie uw wijkagent is en hoe u hem of haar kunt bereiken.
37
Slaapproblemen wat nu?
Meer dan een kwart van de 65-plussers doet overdag een dutje. ANBO magazine
Kimberley Peters – de Boer van Trekpleister Ridderkerk-Bolnes vertelt u er meer over. Bij een slaapprobleem is het niet verstandig om zelf op zoek te gaan naar een slaapmiddel, omdat iedereen anders kan reageren op de werking van de middelen. Laat u daarom altijd adviseren bij de drogist. Advies van de huisarts Het eerste wat wij vragen als u op zoek bent naar slaapmiddelen, is of u al een bezoek heeft gebracht aan de huisarts. Een slaapmiddel gebruiken wordt meestal alleen aangeraden als uw huisarts u dat advies heeft gegeven. Bij de drogist kunt u meer informatie krijgen over de verschillende soorten slaapmiddelen en de effecten ervan. Verschillende middelen De drie meest voorkomende slaapmiddelen zijn Melatonine, Valeriaan en Kamille. Deze middelen zijn te koop bij de drogist en voor iedereen verkrijgbaar. Dit betekent echter niet dat ze voor iedereen geschikt zijn om te gebruiken.
Goed om te weten! • •
• •
Gebruik alleen een slaapmiddel in overleg met uw huisarts. Slaapmiddelen hebben bijwerkingen, zoals sufheid overdag. De kans op ongelukken en vallen is groter en u mag niet zomaar deelnemen aan het verkeer. De oorzaak van slapeloosheid gaat niet weg door een slaapmiddel. Gebruik een slaapmiddel maar een paar dagen. In ieder geval niet langer dan twee weken!
Verkeerd gebruik Veel mensen denken bijvoorbeeld dat een slaapmiddel helpt bij sneller inslapen, maar ook bij doorslapen. Dat is niet waar, want niet alle middelen hebben dezelfde werking. Melatonine helpt u bijvoorbeeld sneller in slaap te vallen, maar niet bij het doorslapen. Als u dus makkelijk in slaap valt maar juist problemen heeft met doorslapen, is Melatonine niet geschikt voor u. Kortom: het is belangrijk dat u uitlegt wat voor problemen u ervaart, zodat er gericht advies kan worden gegeven. Heeft u moeite met in slaap komen, met doorslapen, of heeft u juist last van nervositeit, spanning of stress? Voor elk probleem is er een ander middel.
Kamille “Kamille wordt al lange tijd gebruikt in thee, homeopathische medicatie en oliën. De plant heeft namelijk een geneeskrachtige werking en geeft een ontspannend effect. Kamille wordt vaak in thee verwerkt omdat het u tot rust kan brengen en kan helpen bij het in slaap vallen en heeft geen bijwerkingen. Het is de meest veilige manier als u een middel zoekt voor slaapproblemen”
Een goed bed is belangrijk voor een goede nachtrust. Maar aan welke eisen voldoet een goed bed? We vragen het Niels Plaisier van Plaisier Interieur in Ridderkerk.
Hoogte van het bed De hoogte van uw bed heeft invloed op een makkelijkere in- en uitstap en zorgt ervoor dat uw rug minder wordt belast. Matras Ga zeker eerst proefliggen op een matras en let er op dat de ruggengraat recht ligt wanneer u op uw zij ligt. Een goed matras is niet alleen belangrijk voor uw comfort, maar ook voor uw gezondheid. Vanuit hygiënisch oogpunt is het verstandig na ongeveer 10 jaar van matras te veranderen.
Uit onderzoek blijkt dat 65-plussers gemiddeld 7 uur per nacht slapen. ANBO magazine
Hoofdkussen Het is belangrijk dat uw kussen en matras op elkaar afgestemd zijn. Hoe harder het matras, des te hoger/dikker het hoofdkussen moet zijn. Slaapkamer Belangrijk aan uw slaapkamer is dat het rust uitstraalt. Denk hierbij aan de kleur op uw muren, het beddengoed, nachtkasje(s) en/of verlichting. Bedbodem De verluchting van de matras hangt in grote mate af van de bedbodem. Een goed bedbodem is dus niet geheel onbelangrijk. Heeft u nog vragen over het hebben of kiezen van het juiste bed? Of bent u misschien wel op zoek naar een nieuw bed? Plaisier Interieur denkt graag met u mee!
Bron: thuisarts.nl
38
39
DE DIENSTEN VAN FACET Advies
DE BEWEEGACTIVITEITEN VAN FACET Seniorensport
Aangepast bewegen
Tennis
Aangepaste yoga
Gezond en gezellig bewegen samen met anderen! In bijna alle wijken van Ridderkerk. Iedere week spelen koppels op de banen van Reyerparc. Er is een zomer- en winterseizoen.
Internationale dans
Dansen geeft plezier en ontspanning en iedereen kan het leren! Bij internationale dans leert u allerlei volksdansen. U heeft geen vaste danspartner nodig.
Yoga
Yoga leert ons lichaam en geest met elkaar in balans te brengen. Een yogales bestaat uit rustige lichaamsen ontspanningsoefeningen.
Ook voor kwetsbare doelgroepen biedt Facet beweeglessen aan. Heeft u vermoeidheidsklachten, pijn en spanningen? Dan is deze vorm van yoga geschikt voor u. De lessen bieden ondersteuning bij chronische klachten en ziekten zoals reuma, burn-out, depressie en na behandeling van kanker.
Aangepaste gymnastiek
Bent u minder mobiel maar wilt u toch lekker bewegen? Met behulp van stoelen doen we verschillende oefeningen gericht op conditie, kracht en lenigheid.
Sport en spel
Zin in een gezellige en gevarieerde middag vol sport en spel? Doe ook een keer mee! Sporten als volleybal en badminton worden wekelijks gespeeld.
Gymnastiek
Iedere gymnastiekles is anders. We doen gymnastische oefeningen met onder andere ballen en hoepels, soms met muziek.
Conditiegymnastiek
Deze lessen bestaan uit conditie- en spierversterkende oefeningen. De lessen bevatten loopvormen, grondoefeningen en krachtoefeningen op muziek. Deze lessen zijn intensiever dan de gewone gymnastiekgroepen.
40
De ouderenadviseurs zijn er voor tips, ondersteuning en/of begeleiding.
De ouderenadviseurs van Facet zijn er om u te ondersteunen en te begeleiden. Ook betrokkenen en familieleden kunnen bij hen terecht. Zij kunnen u meer vertellen over: • eenzaamheid, ontmoeting en gezellige activiteiten; • service- en gemaksdiensten, zoals klussendienst, boodschappenservice, computerles, telefooncirkel, ANWB Automaatje en scootmobiellessen; • sporten en aangepast bewegen; • financiële regelingen en hulp bij administratie.
Karaat Mantelzorg
Advies, ondersteuning en activiteiten voor mantelzorgers. Zorgt u al een langere periode voor iemand vanuit een persoonlijke band? Bijvoorbeeld voor uw man, buurvrouw of vriend(in). Dan is het een prettige gedachte dat u er niet alleen voor staat. Voor hulp en (praktische) ondersteuning kunt u een beroep doen op de mantelzorgconsulent van Karaat Mantelzorg. Ook organiseren zij het hele jaar door diverse workshops en ontmoetingsactiviteiten. Registeren als mantelzorger is gratis en kan via www.karaatmantelzorg.nl.
Vrijwilligerssteunpunt
Vrijwilligerswerk is leuk, nuttig en leerzaam! Bent u op zoek naar vrijwilligerswerk? Bekijk de laatste vrijwilligersvacatures in Ridderkerk direct via de online vacaturebank of kom eens langs bij het Vrijwilligerssteunpunt van Facet Ridderkerk. De consulenten vrijwilligerswerk helpen u graag bij het vinden van een leuke en passende vrijwilligersplek. Ook bij Facet is er genoeg leuk en nuttig vrijwilligerswerk te doen, zoals het organiseren van activiteiten, afleggen van preventieve huisbezoeken, klussen doen bij mensen thuis of iemand bezoeken voor een praatje, wandeling of spelletje. Deskundigheidsbevordering: het laatste aanbod van cursussen, trainingen, e-learnings en workshops van Ridderkerkse (vrijwilligers)organisaties vindt u online bij de Vrijwilligersacademie! www.facetridderkerk.nl/vrijwilligerssteunpunt
Heeft u vragen over de beweegactiviteiten van Facet of wilt u meer informatie? Kijk op www.facetridderkerk.nl onder ‘sport en bewegen’ of neem contact op met Jesper Lagendijk via 0180 - 432 350 of info@facetridderkerk.nl
Wilt u meer informatie over de diensten van Facet Ridderkerk? Neem contact op met Facet Ridderkerk via 0180 – 432 350 of info@facetridderkerk.nl. U bent ook welkom om langs te komen bij het kantoor aan de Schoutstraat 5. Heeft u interesse in een activiteit? Dan bent u van harte welkom om de activiteit een keer gratis te proberen. www.facetridderkerk.nl
41
Vermoeiend Cobie geeft toe dat ze oppassen ook heel vermoeiend vindt. “Je zit niet in je eigen huis. Je bent bang dat je kleinkind struikelt of van de trap valt. Als oma of opa is je verantwoordelijkheidsgevoel nog groter.”
“Toen de kinderen de deur uitgingen dacht ik: ik heb genoeg gedaan.”
OMA ZIJN ÉN VOOR JEZELF KIEZEN
Interview met Cobie de Groot
De Ridderkerkse Cobie de Groot (67 jaar) is oma van zeven kleinkinderen. De kleinkinderen komen regelmatig bij haar over de vloer en daar geniet ze van, maar aan elke week een dag oppassen moet ze niet denken. “Ik heb altijd tegen mijn kinderen gezegd dat ik niet structureel een dag in de week op hun kinderen wilde passen. Dat zei ik al lang voordat de kleinkinderen geboren waren,” legt Cobie uit vanuit de woonkamer in het huis waar haar vier kinderen zijn opgegroeid. In 2011 werd Cobie voor het eerst oma. Haar oudste dochter Hester kreeg een tweeling. Cobie was toen afdelingsleider op een vmbo-school. “Ik werkte vier dagen. Ik was van 7.15 tot 18.00 uur buiten de deur. Ik was weliswaar één dag in de week thuis, maar het
42
werk ging gewoon door. Ik heb altijd hard gewerkt. Toen mijn kinderen klein waren kwam ik rond etenstijd thuis. Ik zette mijn tas neer en deed mijn schort aan om te gaan koken. ’s Avonds had ik vaak vergaderingen vanuit mijn vrijwilligerswerk op de school van de kinderen of in de kerk. Toen ik ouder werd en de kinderen de deur uitgingen dacht ik: ik heb genoeg gedaan. Ik ga niet op de kinderen van mijn kinderen passen. Zij moeten hun eigen verantwoordelijkheid nemen.”
Vliegende keep Dat Cobie en haar man niet structureel op de kleinkinderen passen wil niet zeggen dat ze nooit oppassen. “Sterker nog, al voordat de eerste kleinkinderen geboren waren, stonden er al bedjes en een commode in ons huis”, vertelt Cobie. “En al in de eerste weken sliep de tweeling een nacht bij ons zodat mijn dochter en partner een nachtje door konden slapen. We zijn een soort vliegende keep en als er nood is of ze zijn ziek, dan ben ik er voor ze.” In haar omgeving ziet Cobie overigens veel vaker dat opa’s en oma’s wel een dag in de week oppassen.
“Ik vind het eerlijk gezegd een beetje asociaal om je ouders zo lang op te laten passen” “Ze gaan soms voor dag en dauw de deur uit om een hele dag op te passen. Of de kleinkinderen komen naar opa en oma, maar omdat ze dan de file willen ontwijken, blijven ze ook nog eten. Vaak hoor ik dan wel dat ze helemaal versleten zijn en dat ze blij zijn als ze bijvoorbeeld die week erna vakantie hebben. Ik vind het eerlijk gezegd een beetje asociaal om je ouders zo lang op te laten passen. Soms komt er net een nieuw kleinkind als de andere net naar de basisschool gaat. Dan ben je echt heel wat jaren achter elkaar aan het oppassen.” Duidelijk Op de vraag hoe haar kinderen het vinden dat opa en oma niet oppassen, zegt Cobie dat ze dat niet precies weet. “Aan de andere kant: het was vanaf het begin al duidelijk. Dus de kinderen hebben gelijk kinderopvang geregeld toen ze wisten dat ze in verwachting waren.
Overigens heb ik dat ook altijd gedaan. Ik heb mijn ouders en schoonouders ook niet gevraagd op mijn kinderen te passen. Ik bracht mijn kinderen naar de crèche van het Clara ziekenhuis waar ik bij de opleiding werkte en thuis had ik nog een oppas voor de grotere kinderen. Soms was het met enig kunst en vliegwerk, maar het lukte altijd wel. Kies voor jezelf Cobie kiest heel bewust voor zichzelf in de keuze om niet elke week op de kleinkinderen te passen. Ik houd van tijd voor mezelf. Ik zit op bridge, doe vrijwilligerswerk en ben heel bewust aan het genieten van mijn vrijheid. Laatst ging ik in mijn eentje een dagje naar het strand en dan denk ik ‘kijk mij hier nou gewoon op een doordeweekse dag’. Daar kan ik zo van genieten. Bovendien, ik ben de 60 voorbij en ik ga het voelen. Als ik een dag teveel heb gedaan dan voel ik dat gewoon de andere dag. Dan ben ik bekaf of krijg ik last van mijn heup of knie. Ik moet bewuster zijn van mijn grenzen en vaker gewoon wat minder doorduwen. Even dat bakje koffie nemen of uitstellen naar morgen.” “En misschien is de band met de kleinkinderen daardoor anders. Mijn man zegt wel eens dat de kleinkinderen meer binding hebben met de andere opa en oma omdat ze daar wel een dag in de week komen. Ik snap dat, maar het is niet anders. Ik geniet van mijn vrijheid. Bovendien ik kom zelf op de eerste plaats, pas daarna kan ik andere helpen,” besluit Cobie.
Van de redactie Het verhaal dat Cobie in dit magazine deelt is open en eerlijk. We hopen dat dit bijdraagt aan het doorbreken van het taboe om als opa of oma nee te zeggen tegen structureel oppassen op de kleinkinderen. Kies net als Cobie voor uzelf, wat de uitkomst ook mag zijn.
43
Stress? Afleiden maar... Vier op de vijf 65-plussers heeft regelmatig stress. Bijna een kwart voelt zich wekelijks, dagelijks of zelfs voortdurend opgejaagd of opgebrand. Dat stress schadelijk is voor de gezondheid weten we inmiddels wel. Afleiding en ontspanning helpt. Muziek luisteren, een boek lezen, een film of tv-serie kijken en sporten zijn effectieve afleidingsmanoeuvres.
Mediteren is niet meer iets vaags en zweverigs. Het is inmiddels bewezen effectief tegen een hoge bloeddruk, stress en gevoel van frustratie. Op internet en op Spotify zijn diverse podcasts en websites te vinden met korte en lange meditatievideo’s. MINDFULNESS
Als je graag oud bent, staat het je goed.’ Toon Hermans
de 4-7-8-ademhaling
mediteren
Een goed begin bij meditatie is ‘mindfulness’. Wanneer u hierop zoekt op het internet vindt u diverse video’s die u goed op weg kunnen helpen. Ook is de app ‘Headspace’ een mooi hulpmiddel. Deze app is echter wel engelstalig. Liever in het Nederlands aan de slag met een app? Probeer dan eens de app ‘VGZ Mindfulness Coach’.
Een buurman die iets onaardigs zegt of een moeilijk gesprek in het vooruitzicht? Arts Andrew Weil is onderzoeker van meditatie en ademhalingstechnieken en ontdekte dé manier om snel van je stress af te komen: de 4-7-8- ademhaling.
> > >
En die gaat zo:
Adem 4 seconden rustig en diep via uw neus in Hou die adem 7 seconden lang vast Adem 8 seconden lang via uw mond weer uit Alleen maar even ademen. Simpeler kan niet. Werkt ook perfect wanneer u moeite hebt in slaap te vallen.
Haemin Sunim
Koreaanse megabestseller over spirituele wijsheid en het belang om rust te vinden in een drukke wereld van een van de invloedrijkste boeddhistische leermeesters van dit moment.
O
leestip
nderzoekje
44
Het aantal 65-plussers zal de komende 25 jaar groeien van ruim drie naar bijna vijf miljoen. Het aantal 90-plussers gaat verdriedubbelen en het aantal 100-plussers bijna verviervoudigen.
natuur om de hoek In Ridderkerk zijn genoeg mogelijkheden om afleiding en ontspanning te zoeken. De Crezeepolder is een toegankelijke natuuroase op steenworp afstand. U kunt er prachtig wandelen en grote kans dat u veel vogelen plantensoorten krijgt te zien. www.zuidhollandslandschap.nl
Crea Bea
Stappenplan kussentje breien Knutselen is een leuke manier van ontspanning! Met de stapsgewijze uitleg van oudtante Alie kunt u een leuk kussentje breien met behulp van de gerstekorrelsteek. U wisselt in elke naald telkens de rechte en averechte steken om en om af. Wat heeft u daarvoor nodig? • • • • • • •
2x breinaald nr. 4 2x bolletje wol geschikt voor naalden nr. 4 Kussentje van 40cm x 40 cm 3 knopen Schaar Naald Centimeter
Bekijk het volledige stappenplan op www.ridderkerklangergezond.nl
45
“Ik adviseer mensen ‘s avonds te gaan opslomen.”
Aadje Faasen en Antoinette Crezee over slaapproblemen bij 65-plussers “Je lichaam repareert als het ware tijdens het slapen.”
46
Aadje en Antoinette werken bij een fysiotherapiepraktijk in Ridderkerk. Vanuit dat werk ontmoeten zij veel Ridderkerkers. Met hen bespreken we de slaapproblemen van Ridderkerkse 65-plussers: wat zijn de oorzaken, én natuurlijk: wat zijn de oplossingen. Minder pijn door goede slaap Dat goed slapen belangrijk is, weten we al. Je bent alerter overdag, je bent minder prikkelbaar en je valt minder snel. Ook je bloeddruk kan verlagen door een betere nachtrust. Maar goed slapen helpt ook tegen pijn. “Als je slecht slaapt neemt de demping van pijnprikkels af en krijg je dus meer pijn. Vaak zie je dat koorts ook afneemt na een aantal uren slaap. Je lichaam repareert als het ware”, vertelt Aadje die slaapoefentherapeut is.
Opslomen Aadje vertelt dat ze mensen vaak adviseert ’s avonds te gaan ‘opslomen’. Het woord verraadt het al. De bedoeling is dat je langzaam in een slomer ritme komt. Zo’n 1,5 a 2 uur voordat je gaat slapen, kan je vast het licht en geluiden dimmen. “Als je slaapproblemen hebt, adviseer ik ook altijd om op tijd de schermen uit te zetten. Televisies en telefoons geven licht en dat voorkomt dat het slaaphormoon melatonine wordt aangemaakt. Dit hormoon heb je nodig om goed in slaap te vallen.”
47
1 op de 4 mensen slaapt slecht, 12% gebruikt slaapmedicatie. Bij ouderen komen slaapproblemen meer voor. En vrouwen hebben meer last dan mannen.
“Bij Fysiotherapie Ridderkerk streven we er naar om patiënten zo efficiënt mogelijk te kunnen behandelen. Daarom vinden we het belangrijk om collega’s met verschillende specialisaties in huis te hebben. Omdat goed slapen zo belangrijk is voor een goede gezondheid vinden we het dus fijn dat Aadje bij ons werkt als oefentherapeut Cesar met als specialisatie: slaapoefentherapie.” Antoinette Crezee
Slaapproblemen? Overweeg dan slaaptherapie
Drie type slapers In de praktijk van Aadje komen mensen met drie typen slaapproblemen. “Allereerst zijn er mensen die niet in slaap kunnen komen. De oorzaak daarvan ligt vaak op de dag. Ze zijn te druk geweest of hebben nog te laat op de avond iets actiefs gedaan of gegeten. Soms hebben ze ook nog teveel aan hun hoofd. Ik adviseer ze dan om ‘s avonds een lijstje te maken met wat ze de andere dag moeten doen. Dan hoeven ze er daarna niet meer aan te denken. Dan heb je mensen die veel tussentijds wakker worden en de mensen die heel vroeg wakker worden. Deze mensen gaan vaak piekeren. Hen adviseer ik gewoon te accepteren dat ze wakker zijn. Ga desnoods even uit bed en neem een slokje water. Maar doe niet het licht aan. Want dan zet je ook je lichaam aan. Doe je dat wel en blijf je wakker, dan gaat het de nacht daarna hetzelfde. Als je die ene keer ‘toegeeft’, dan past je lichaam zich heel snel aan naar die nieuwe situatie. En voor je het weet heb je een verkeerd ritme te pakken waar je moeilijk uitkomt”, waarschuwt Aadje.
48
Slaapcyclus “De slaapcyclus van de mens werkt bij iedereen ongeveer hetzelfde, legt Aadje uit. ”De eerste 3 à 4 uur slaap je heel diep. Daarna word je een beetje wakker en zak je weer weg. Vervolgens kom je in je REM-slaap. Dat is het moment dat je je emoties verwerkt en gaat dromen. Het lichaam begint eerst met het verwerken van je negatieve emoties. Daarna pas met de verwerking van je positieve emoties. Dus slaap je niet lang genoeg, dan mis je het leukste deel van je slaap”, lacht Aadje. “En dat is zonde en kan zelfs depressiviteit tot gevolg hebben.”
Wat helpt bij een goede nachtrust? • • • •
•
•
Neem overdag vier echte rustpauzes. Kijk geen tv in bed. Zorg voor een koele, donkere, stille slaapkamer. Kijk de hele nacht niet op de wekker. Doe je dat wel, dan ga je nadenken en piekeren. Word niet boos op jezelf als je wakker ligt: zeg tegen jezelf dat je gewoon lekker ligt en dat het prima is. Ga niet zelf aan de slag met melatonine: gebruik het alleen in overleg met je huisarts om een averechts effect te voorkomen.
Je spreekt al over een slaapprobleem als je drie maanden lang drie keer per week slecht slaapt. Bij Aadje kunt u terecht voor individuele therapie. In het eerste uur is de intake en bespreekt zij met u hoe uw 24-uurs ritme er uit ziet en waar de problemen liggen. Voor de meeste mensen zijn vijf sessies voldoende. Ademhalingsoefeningen, een ontspanningsles en een boekje ‘Slaaplessen’ zijn onderdeel van de therapie. Kijk voor meer informatie op www.slaapoefentherapie.nl of stuur een e-mail naar Aadje via af@clomail.nl.
“Het lichaam begint eerst met het verwerken van je negatieve emoties.” 49
Doe mee en win!
11.
Puzzelen geeft ontspanning
1.
2.
Na het oplossen van de puzzel plaats u hierboven de letters uit de gekleurde vakjes. Het woord dat dan onstaat kunt u sturen naar info@facetridderkerk.nl en wie weet wint u één van de vijf gezonde prijzen.
3. 12. 4.
5. 13.
6. 14. 7.
8. 15.
9.
10.
Woorden • • • • • • • •
Beweging Facet Positiviteit Senioren Stress Veiligheid Vertrouwen Voeding
• • • • • • • •
Eenzaamheid Nachtrust Ridderkerk Slapen Traditie Verbinding Vitaliteit Weerbaarheid
Horizontaal 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
50
10.
Hoe noem je een elektrische fiets? Van welke vrucht val je beter in slaap? Een Nederlandse benaming voor dessert. Wat ontstaat er als je meer van jezelf vraagt dan je daadwerkelijk aan kan? Nederlanders eten teveel... Een oer-Hollands gerecht wat graag gegeten wordt in de winter. Tijdens de slaap wordt je lichaamstemperatuur... Hoe help je anderen met stress? Welke voedingsstof is naast calcium en vitamine D goed voor stevige botten? Een goede bezigheid die stress voorkomt.
Verticaal
11. Hoe noem je het als iemand met een smoes spullen of geld probeert te stelen? 12. Een typisch Hollandse koek. 13. Een mail die duidt op internetfraude. 14. Een handige tool om je voordeur op een kier te houden. 15. In welke slaapfase droom je?
51
Niks missen van het leefstijlprogramma Ridderkerk Langer Gezond? Kijk op onze website en meld u aan via het contactformulier.
WWW.RIDDERKERKLANGERGEZOND.NL 52