Kanker en corona

Page 1

Patiënt ›› P. 6

Marleen: ‘ Mijn stamceltransplantatie is uitgesteld’

KANKER EN CORONA Feiten & Cijfers Sterke daling aantal diagnoses

Nieuw onderzoek Effecten corona op kanker

›› P. 8

›› P. 9

De anderhalvemetersamenleving Wat betekent dat voor de patiënt?

›› P. 14


(advertentie)

SamenGezond helpt je bij een gezonde leefstijl Weten hoe? Kijk op samengezond.nl/kwf


Geen corona, wel klachten? Bel de dokter.

10 ›› Palliatieve fase Marlons partner heeft

uitgezaaide longkanker.

ag uit het leven 12 ›› Dvan een oncoloog ‘Deze gekke tijd brengt ook positieve veranderingen’

Een luisterend oor in onzekere tijden

VOORWOORD

4 ›› Huisarts

De coronacrisis zorgt al maanden voor onzekerheid bij veel Nederlanders. Onze gezondheid staat op het spel, banen staan op de tocht en contact verloopt vooral via schermpjes en apps. Ook mensen die kanker hebben (gehad) worstelen met dit nieuwe, onbekende gevaar.

19 ›› Wegwijzer

Hier kun je terecht met vragen die nu spelen.

‘Hoe beïnvloedt corona mijn behandeling?’ ‘Kan ik nog wel naar het ziekenhuis nu daar ook veel coronapatiënten komen?’ Het is ontzettend belangrijk dat deze mensen worden

Colofon

gehoord en geholpen. Het voordeel van mijn werk als

Kanker en corona is een online uitgave van

hematoloog (ik werk nog 2 dagen per week in het LUMC), is

KWF Kankerbestrijding.

dat ik geregeld contact heb met patiënten. Hun ervaringen

Uitgever KWF Kankerbestrijding I Postbus 75508 I

en verhalen komen goed van pas in mijn werk bij KWF. We kunnen misschien niet alle problemen oplossen, maar met

1070 AM I Amsterdam I www.kwf.nl I

een luisterend oor en goede informatievoorziening kunnen

020 – 570 05 00 I NL23 RABO 0333 7779 99

we wel recht doen aan de vragen en zorgen. En die hopelijk ook voor een deel wegnemen.

Vormgeving Kris Kras Context, Content and Design. Redactie

In dit online magazine besteden we aandacht aan patiënten en artsen, onderzoek naar corona bij kanker en

Nanoek Bos, Alexander Brandenburg, Joanne

de maatregelen die ziekenhuizen nemen om

Scheele, Marieke Smits, Linda Sumner, Marloes

(kanker)patiënten veilig te behandelen. Samen willen

Teerenstra, Frouke de Vet

we het allerbeste voor mensen die door kanker worden

Fotografie: Elvin Boer, Levien Willemse, Vincent Boon Illustratie: XF&M

geraakt. Zowel in het nieuwe normaal, als daarna.

Fred Falkenburg, Directeur KWF Kankerbestrijding

© KWF Kankerbestrijding 2020. Heb je een algemene vraag? KWF Publieksservice, 0900 – 202 00 41 (€ 0,01 p/m), publieksservice@kwf.nl Heb je een vraag over kanker? Kanker.nl Infolijn, 0800 – 022 66 22 (gratis), kanker.nl Wil je donateur worden? Kwf.nl/doneren

KANKER EN CORONA — KWF

3


HUISARTS

Tekst Marloes Teerenstra Fotografie Vincent Boon

Zorgen over klachten? Bel je huisarts Ivo Smeele, huisarts Eindhoven

Sinds de coronacrisis gaan minder

voordat die een diagnose krijgt en de

sing. Dat kan zijn: langskomen op

mensen naar de huisarts. ‘Maar

behandeling kan starten.’

het spreekuur voor een lichamelijk

stel een doktersbezoek niet uit,’

onderzoek of een consult via telefoon,

benadrukt Ivo Smeele, huisarts in

Hoe komt het dat mensen met

Eindhoven. ‘Heb je klachten? Bel

klachten niet naar de huisarts gaan?

ons, daar zijn we voor.’

‘Een belangrijke vraag van mensen

Hoe verloopt het digitale contact

is of ze de zorg wel mogen belasten:

met uw patiënten?

‘De coronacrisis heeft een enorme

zijn mijn klachten erg genoeg? En, is

‘Ik krijg veel foto’s van plekjes,

impact op de praktijk, de manier van

het wel veilig om naar de huisarts

bultjes en afwijkingen toegestuurd.

werken en de mensen. De wachtka-

te gaan?’

Vaak kan ik goed inschatten of iets pluis is of niet. Ook mensen met

mers zijn leeg – te leeg – en dat willen we niet.’

mail of beeldbellen.’

Wat is daarop uw antwoord?

psychische klachten, zoals angst

‘Ja! Het is veilig. Niemand hoeft

en somberheid, spreken en zien we

Sinds maart werd 70% minder

bang te zijn om in de huisartsprak-

digitaal. Dat gaat goed.’

mensen doorverwezen dan

tijk corona op te lopen, zolang je

normaal.

de regels van het RIVM opvolgt. We

Welke kansen ziet u in deze periode?

‘Het trekt weer aan, maar op het

hebben voldoende beschermings- en

‘Sinds de coronacrisis hebben we

dieptepunt waren dat inderdaad de

reinigingsmiddelen; het corona- en

grote stappen gezet in de digitale

cijfers. Ook zagen we een daling van

normale spreekuur is op een ander

zorg. Een voorbeeld is het medisch

30 tot 40% van nieuwe kanker-

tijdstip en er zijn niet te veel mensen

dossier. Heel lang werd getwijfeld

patiënten. We werken hard om de

in de wachtkamer.’

over een opt-in of opt-out (red: mensen geven aan dat ze toegang

kankerdiagnostiek weer goed op gang te brengen. Nu zitten we rond

Zomaar even binnenlopen kan

geven tot hun medisch dossier of ze

de 80%, met uitzondering van de

voorlopig niet.

geven aan dat ze dat niet willen). Om

huidkankerdiagnoses.’

‘Nee, maar dat betekent níet dat we

privacyredenen werd het een opt-in,

er niet zijn. Heb je klachten waarover

maar in deze tijd blijkt die keuze

Dus we zijn er nog niet.

je je zorgen maakt? Neem dan áltijd

onverantwoord. Huisartsen moeten

‘Nee, en dat is zorgwekkend. Hoe

contact op met je huisarts. Aan de

in dringende situaties het medisch

langer het duurt voordat een patiënt

telefoon beoordelen we hoe erg iets

dossier kunnen bekijken. Het is nu

de dokter ziet, hoe langer het duurt

is en kijken we naar de beste oplos-

opt-out geworden. Zo is de zorg

4

KANKER EN CORONA — KWF


‘ Niemand hoeft bang te zijn om in de huisartspraktijk corona op te lopen’

veel veiliger en efficiënter. Daar zijn patiënten bij gebaat.’ Valt er meer te winnen? ‘Nou en of. Laten we met z’n allen meegaan in de kansen van de digitale zorg. Sommige mensen zullen zich namelijk afvragen of ze de dokter altijd moeten zien of dat ze hun vraag ook telefonisch of via beeldbellen kunnen stellen. Met de tijd die we daarmee winnen, zorgen we dat de mensen die we wel in de praktijk moeten zien, goed worden geholpen. In de anderhalvemetersamenleving is het namelijk lastig om de zorg weer op 100% van de capaciteit te krijgen.’ Wat geeft u patiënten mee als advies? ‘Doe aan zelfmanagement. Heb je bepaalde klachten, kijk eerst op thuisarts.nl en kanker.nl. Dat zijn reële sites waar je over klachten kunt lezen en die aangeven wanneer je naar de dokter moet of wanneer je rustig kan afwachten. Blijf je bezorgd of heb je twijfels? Bel dan je huisarts. Daar zijn we voor.’

KANKER EN CORONA — KWF

5


Kanker in coronatijd Tekst Marloes Teerenstra Fotografie PrivĂŠbeeld Marleen

6

KANKER EN CORONA — KWF

In november werd bij Marleen (46, getrouwd, 2 kinderen) leukemie ontdekt. Direct kreeg ze een chemokuur en in maart zou een zware vervolgbehandeling beginnen, gevolgd door een stamceltransplantatie. Corona schopte dat plan in de war.


PATIËNT

Diagnose bloedkanker ‘”Het is vast een griepje dat niet doorzet”, dacht ik toen ik in november de huisarts belde. Ik had de laatste tijd steken in mijn borst en mijn conditie was waardeloos. Op Schiermonnikoog moest ik van mijn fiets stappen, omdat ik een heuveltje niet op kwam – terwijl ik frequent sportte en niet lang ervoor een halve marathon liep. “Ga toch

‘ M ijn stamceltransplantatie is uitgesteld’

maar even bloedprikken,” zei de huisarts. “Misschien heb je een longembolie.” Dat bleek achteraf een droomscenario, want diezelfde middag zat ik bij de spoed-

weerstand. Maar mijn donor bleek een superwoman en

eisende hulp en kreeg ik ander nieuws: “U hebt leukemie”.

was bereid dit te doen.

Transplanteren - of toch niet?

Positieve wending

Mijn vorm van leukemie komt zo weinig voor dat artsen

De transplantatie naderde. Ik zat al maanden met mijn

er weinig ervaring mee hebben. Het enige wat ze zeker

gezin in quarantaine omdat ik me niet kan permitteren

weten is dat deze vorm altijd terugkomt, gemiddeld na

een virus op te lopen, laat staan corona. Het liefst wilde

180 dagen. Hoe dan ook moet ik een stamceltransplan-

ik niet aan de stamceltransplantatie denken. Ik vond het

tatie ondergaan. Hierbij worden gezonde stamcellen

heel zwaar om straks mijn kinderen niet meer te mogen

van een donor in mijn bloedbaan gebracht. In december

knuffelen voor weet ik veel hoe lang. Maar toen kreeg alles

was er al een donor gevonden met een goede match. Ik

ineens wéér een nieuwe wending: na maanden sloegen de

huilde van blijdschap. De stamceltransplantatie werd

medicijnen toch aan! De bloedwaarden daalden en zolang

gepland voor februari. Ik kreeg medicijnen, waardoor

dat gebeurt is het onwaarschijnlijk dat de leukemie

mijn verkeerde bloedwaarden moesten dalen. Maar

terugkomt. 4 dagen voor de transplantatie zei mijn arts:

deze daalden niet. Transplanteren bleek daardoor een te

“Je kunt bij de verjaardag van je dochter zijn, want we

groot risico en dus werd het uitgesteld naar maart. In de

gaan het weer uitstellen.”

hoop dat de medicatie in de tussentijd alsnog zijn werk zou doen.

Datum onbekend Ik ben een lucky bastard. Dankzij corona is alles uitgesteld

Plan B

en bleek mijn medicijn alsnog te werken. Mijn vooruit-

En toen brak het coronavirus uit… Grenzen gingen dicht,

zicht is nu veel beter. Wanneer de stamceltransplantatie

waardoor artsen niet konden garanderen dat de stam-

volgt, weet ik niet. Maar dat de nieuwe stamcellen

cellen van de donor binnen 72 uur bij mij zouden zijn.

klaarliggen en ik word geholpen zodra het nodig is, is een

Mijn stamceltransplantatie verschoof naar april. In de

geruststellende gedachte.’

hele EU werd een plan B gemaakt: stamcellen invriezen. Een minder gunstig plan, want ongeveer de helft van de stamcellen gaat daarbij verloren. En dus moest er een

Voor 1 op de 3 mensen met kanker heeft de coronacrisis

dubbele dosis aan de donor worden gevraagd. Dat vond ik

gevolgen voor zijn of haar behandeling.

zo spannend. Ik kan me namelijk voorstellen dat mensen

Meer informatie op kwf.nl

in coronatijd niet zitten te wachten op een verminderde KANKER EN CORONA — KWF

7


FEITEN EN CIJFERS Wat zijn de gevolgen van het coronavirus voor mensen met kanker? Dit zeggen de feiten en cijfers.

30%

EEN GROOT DEEL

van de mensen met kanker ervaart gevolgen voor behandeling of nacontrole door de coronacrisis. Door de coronacrisis waren er

65.000 MINDER VERWIJZINGEN

van de wetenschappelijke

voor oncologische zorgvragen.

onderzoeken naar kanker

Dit is 14% van het aantal

loopt vertraging op

verwijzingen per jaar.

vanwege corona.

1 OP DE 8

3 bevolkingsonderzoeken

patiënten meldt dat de behandeling is uitgesteld.

Mensen die worden behandeld voor kanker (vooral chemo- en immunotherapie) zijn extra kwetsbaar door een lagere weerstand.

Mensen met kanker hebben evenveel kans op besmetting als niet-kankerpatiënten. Wel is

47%

Tekst Frouke de Vet

er meer kans op complicaties door het virus.

stonden maanden stil: die naar baarmoederhalskanker, borstkanker en darmkanker.

van de mensen die kanker hebben

Hierdoor werden wekelijks 2100

(gehad), maakt zich zorgen om

mensen minder doorverwezen

het coronavirus te krijgen.

naar het ziekenhuis.

Bronnen NFK peiling onder (ex)kankerpatiënten, april 2020 | kanker.nl, 11 mei 2020 | Nederlandse Kankerregistratie, mei 2020 | Enquête KWF onder onderzoekers | Rapport 'Gevolgen van de coronacrisis voor de oncologische zorg. Analyse van de doelgroep nieuwvormingen', NZa 27 mei 2020

8

KANKER EN CORONA — KWF


GERICHT GEVEN

KWF steunt onderzoek naar corona en kanker Hoe verloopt besmetting met het coronavirus bij kankerpatiënten? Hebben

Prof. Anne-Marie Dingemans (boven) is

zij een grotere kans om ernstig ziek te

hoogleraar Longziekten,

worden? En hoe kun je ze dan het beste

dr. Astrid van der Veldt

behandelen?

Beiden zijn werkzaam in

is internist-oncoloog. het Erasmus MC.

Tekst Alexander Brandenburg

K

WF steunt een onderzoek naar antwoorden

gegevens vast te leggen voor een grote groep patiënten,

op deze vragen. Artsen en projectleiders

wil het duo bijdragen aan behandelrichtlijnen die zijn

Anne-Marie Dingemans en Astrid van der

gebaseerd op feiten.

Veldt vertellen: ‘Toen de epidemie begon

waren we bang dat kankerpatiënten erger getroffen

» Financiering KWF

zouden worden door COVID-19. Kankerbehandeling kan

‘We krijgen vragenlijsten van artsen terug in de avond en

de weerstand van patiënten beïnvloeden. Maar het effect

het weekend. Hun inzet is fantastisch. We hebben zelf

daarvan op het beloop van een besmetting met COVID-19

onze tijd ook hard nodig voor patiëntenzorg. Daarom zijn

weten we niet. We weten dat er artsen zijn gestopt met

we heel blij met de financiering van KWF: daarmee kun-

de behandeling of de dosis hebben aangepast, uit angst

nen we ondersteuning regelen die nodig is om dit project

dat patiënten te ernstig ziek zouden worden van corona.

goed uit te voeren.’

We willen allemaal onze patiënten zo veilig mogelijk door deze periode loodsen, maar er is nog teveel onduidelijk.’

»

Steun dit onderzoek Verzamelen gegevens

KWF-donateurs maken baanbrekend onderzoek

In dit project verzamelen de onderzoekers vragenlijs-

mogelijk. Wil je dit belangrijke project steunen met een

ten die worden ingevuld door artsen in heel Nederland.

gerichte gift? Dat kan!

‘De anonieme gegevens gaan over de kankerdiagnose, de behandeling en eventuele aanpassingen daarin. En natuurlijk ook over corona: 'Wie is naar de intensive care

Doneer nu

gegaan? Wie is hersteld? Wie is overleden?’ Door deze KANKER EN CORONA — KWF

9


PALLIATIEVE FASE Tekst Joanne Scheele Fotografie Elvin Boer Illustratie XF&M

10

KANKER EN CORONA — KWF

‘ M ijn man wordt niet meer beter’


‘ WE HEBBEN ELKAAR EVEN DIEP IN DE OGEN GEKEKEN’ ‘Mijn man Anton heeft uitgezaaide longkanker en kan niet meer beter worden‘, vertelt Marlon. ‘Hij kreeg in december een slechte uitslag, twee nieuwe uitzaaiingen, en werd palliatief behandeld met een operatie en bestraling.

3 dagen voordat we naar het ziekenhuis zouden gaan, belde zijn arts. Die vertelde

PASPOORT

D

e controle in maart was erg spannend.

Marlon van Leeuwen (55) PARTNER VAN: Anton van Leeuwen (57)

Anton heeft uitgezaaide longkanker Marlon werkt in een modewinkel Anton is boswachter (vrijwilliger) Ze hebben 2 kinderen en 2 kleinkinderen

enthousiast dat de uitslag goed was. Tegen

alle verwachtingen in. Wat een opluchting!

Telefonisch

was wel een moment waarop we elkaar diep in de ogen

De arts zei ook dat Anton geen extra risico op corona

hebben gekeken. Want we wisten allebei: dan maakt

loopt, zelfs niet nu hij een deel van een long mist. Dat

Anton geen kans.

stelde gerust. Dat de arts belde, had alles met de coronacrisis te maken. Om zo weinig mogelijk mensen naar het

Familieberaad

ziekenhuis te laten komen, werden alle uitslagen telefo-

Na enige tijd hebben we familieberaad gehouden. We

nisch gedaan. Zo fijn dat we daardoor het nieuws eerder

wilden graag onze kinderen en kleinkinderen weer zien.

kregen. Dat bespaarde ons een hoop stress.

We leven immers met het feit dat de tijd van Anton beperkt kan zijn. Onze zoon - die samen met een aantal

Geen kans

vrienden woont - wilde niet het gevaar lopen om ons

Wat later kwamen de berichten over de volle IC’s en dat

te besmetten. Hij komt af en toe in de tuin langs. Mijn

artsen mogelijk zouden moeten kiezen wie een IC-bed

dochter, schoonzoon en hun kinderen Mees en Evi zien

krijgt. Daar schrokken we enorm van! Die angst hebben

we vaker. Dat is zo fijn! Op afstand natuurlijk, vooral voor

we met elkaar besproken. Gelukkig hebben we al veel

de pasgeboren Evi. Ook Anton behoeden we voor risico’s.

geregeld voor als het met Anton mis zou gaan. Maar dat

Maar wat is het heerlijk om hem zo te zien genieten.‘ KANKER EN CORONA — KWF

11


DAG VAN

DAG UIT HET LEVEN VAN…

‘Het is woensdagochtend 7.00 uur. Ik sta

» AFSPRAKEN 2.0

voor de hoofdingang van het ziekenhuis,

Als radiotherapeut heb ik direct en intens

want alle andere ingangen zijn vanwege

contact met patiënten. Maar waar ik

het coronavirus gesloten. Hier wordt

normaal nieuwe patiënten in mijn spreek-

iedereen bij binnenkomst gescreend:

kamer ontvang voor een intakegesprek en

“Heb je griepverschijnselen?” wordt me

ze zie tijdens de behandelingen, gebeurt

gevraagd. “Hoesten, verkouden, verho-

dat nu per videoverbinding of telefonisch.

ging?” “Nee, niets.” Ik mag doorlopen.

Het gevaar is dat ik daardoor letterlijk en

» 1,5 METER

maakt me weleens onzeker. Daarom geef

Er hangt een sinistere sfeer in het

ik patiënten mijn directe nummer. Ik reken

ziekenhuis. Het is leeg en een deel van onze

erop dat ze bellen als er iets is. Maar niet

afdeling is omgevormd tot extra COVID-

iedere patiënt is even mondig. Voor de

afdeling, waardoor de looproutes anders

planningsscan en bestraling probeer ik

zijn dan normaal. Wachtruimtes herken je

dus iedereen kort te spreken. Want in real

niet terug; overal bordjes, linten, stickers en

life kan ik beter zien hoe het écht met

extra handensprayapparaten. En iedereen

iemand gaat.

houdt heel bewust afstand. Ik merk dat ik

Joost Verhoeff, radiotherapeutoncoloog in het UMC Utrecht: ‘Dat ik iemand nu niet rechtstreeks in de ogen kan kijken vind ik het allermoeilijkst.’

figuurlijk dingen over het hoofd zie. Dat

continu op scherp sta. Deuren duw ik zelfs

» MET DANK AAN COVID

op een plek open waarvan ik denk dat weinig

Deze gekke tijd brengt ook positieve

mensen hem hebben aangeraakt. Alles is

veranderingen. Eerst draaide communi-

anders. Dat drukt een stempel op m’n dag.

catie in de zorg altijd op fax en cd-romme-

»

tjes. Nu gaat het uitwisselen van beelden

MOEILIJKE AFWEGINGEN

in razend tempo. Een MRI uit een ander

In het multidisciplinair overleg moeten

ziekenhuis ontving ik net digitaal, terwijl

mijn collega’s en ik vandaag moeilijke

het beeld vóór corona eerst op een dvd

keuzes maken. Sommige mensen zijn

werd gebrand en dan per koerier bij mij

bang dat ze op weg naar of in het zieken-

terecht kwam - om te huilen, toch?

huis besmet raken. Laten we hen toch

Tekst Marloes Teerenstra

12

komen of stellen we de behandeling uit?

Ik ben ook blij verrast door de waardering

Welke risico’s loopt een patiënt door een

die zorgverleners krijgen. Bloemen,

bestraling te missen? En wat betekent dat

maaltijden, waardebonnen: het wordt

voor de kwaliteit van leven én overleven?

allemaal op de afdeling bezorgd. Maar

Samen proberen we de maatregelen zo

vergeet niet dat de echte helden van de

goed mogelijk aan te laten sluiten bij de

zorg de schoonmakers zijn. Zij zijn de

draagkracht van de patiënt. Tot nu werk

achilleshiel. Want als zij om 7.00 uur niet

dat: weinig behandelingen lopen anders

meer paraat staan om hun werk doen,

dan normaal.

kunnen we allemaal stoppen.’

KANKER EN CORONA — KWF


» LEVEN MET KANKER Martijn (48) kreeg in 2014 endeldarmkanker. Hij is hiervoor behandeld en moest leren leven met een stoma. Een jaar geleden sloeg het noodlot opnieuw toe: uitzaaiingen in de lymfeklieren. Hoe gaat behandelen in coronatijd? Welke impact heeft het op Martijn? Hij vertelt erover in zijn vlog.

»

Vlog 1

»

Vlog 2

‘Het benefietdiner voor mijn moeder ging toch door’ Om stil te staan bij de sterfdag van haar moeder

zeiden dat mijn moeder het zo ook had kunnen doen. Om

én om geld op te halen voor kankeronderzoek,

mensen op weg te helpen deelde ik de recepten van de

organiseerde Kirsten (in het midden op de foto) een

Italiaanse maaltijd die ik gepland had. Ik hoopte dat ze er

benefietdiner. Tot het coronavirus een grote streep

thuis een feestje van zouden maken.

door haar mooie plannen trok. Ze bedacht een geweldig alternatief.

Vanaf afstand dichtbij De avond verliep veel mooier dan ik had kunnen hopen.

Thuisrestaurant

Misschien nog wel mooier dan “in het echt”. Iedereen

‘Alles voor een mooie avond was geregeld: het enige wat

herdacht mijn moeder met eigen herinneringen. Mensen

de 50 genodigden nog hoefden te doen, was komen. Toen

stuurden me hun dinerfoto’s. En ik kreeg zelfs een door

wegens het coronavirus de horeca dichtging, kon het diner

mijn moeder handgeschreven receptje van een gerecht

niet doorgaan zoals gepland. Afblazen was geen optie. In 1

dat ze ooit eens had gemaakt.

uur tijd bedacht ik hoe dan wel: ik vroeg iedereen om zélf thuis een etentje te organiseren.

Groot succes Dat je ook in coronatijd succesvol in actie kunt komen,

Ontroerende reacties

blijkt wel uit mijn do-it-yourself-diner. Ik heb er een

De reacties waren ontroerend. Iedereen vond het zo leuk

mooie avond aan overgehouden én ook nog eens bijna

dat het diner op deze creatieve manier toch doorging. Ze

2000 euro opgehaald voor kankeronderzoek!’

KOM OOK IN ACTIE Tekst Linda Sumner

Wil je ook met een klein gebaar een geweldige impact maken voor iemand die jouw steun nu meer dan ooit kan gebruiken? Doe mee aan de KWF Thuismarathon. kwfthuismarathon.nl

KANKER EN CORONA — KWF

13


1,5 METER

Patiënt in de anderhalvemetersamenleving Langzaam start de normale zorg weer op. Maar hoe verloopt dat precies? “Mijn artsen zijn nu zo druk, moet ik ze wel bellen?” “Kan ik wel veilig naar het ziekenhuis?”

Tekst Alexander Brandenburg Fotografie Joanne Scheele, Levien Willemse

H

et is een greep uit de vele vragen van patiënten over hun behandeling in de anderhalvemetersamenleving. Marcia Sanderse heeft op beide vragen een duidelijk antwoord: Ja! Zij is communicatiecoach en richt zich op het veilig

opstarten van de zorg in het Erasmus MC.

Veiligheid ‘Om de veiligheid te garanderen, veranderde er de afgelopen maanden veel in het ziekenhuis. Sommige maatregelen zijn heel praktisch: maximaal 2 personen in de lift, éénrichtingsverkeer in de trappenhuizen, aanpassingen in de wachtkamers zodat men op veilige afstand van elkaar kan zitten. Patiënten mogen 1 persoon meenemen, die geen klachten mag hebben. Daarnaast bellen we patiënten eerst op. Bij covidklachten bekijken we of we de zorg kunnen uitstellen. Kan uitstel niet, bijvoorbeeld bij chemotherapie of bestraling? Dan kunnen we patiënten testen. Bij besmetting met corona nemen we de nodige veiligheidsmaatregelen voor de patiënt én onze medewerkers.’

Uitbreiden zorg Uitbreiding van de zorg zal in stappen gebeuren. ‘We hebben verschillende scenario’s klaarliggen. Belangrijk is dat we steeds bekijken hoe het gaat en hoe we moeten handelen. In 1 keer terug naar de volle capaciteit kan niet, maar er zijn alternatieven. Vaak kunnen gesprekken met de arts ook telefonisch of via video. Dan hoeft niet iedereen weer tegelijk naar het ziekenhuis.’

Teamwork Het is een grote operatie om “coronaproof” te werken, maar ook een mooie uitdaging. ‘We zien dat patiënten terughoudend zijn, of zich bezwaard voelen. Dat hoeft niet. We werken met heel veel mensen keihard aan een veilig ziekenhuis, nu en straks. Ik ben trots op dat teamwork!’ 14

KANKER EN CORONA — KWF


‘ We hebben verschillende scenario’s klaarliggen’ Wachtkamer DIAC Utrecht

KANKER EN CORONA — KWF

15


ALPE D’HUZES

'Ik hoop er volgend jaar nog te zijn' Tekst Joanne Scheele Fotografie Privébeeld Marlies

Marlies (50) heeft uitgezaaide borstkanker. Om haar steentje bij te dragen aan het kankeronderzoek, zou ze dit jaar meedoen aan de Alpe d’HuZes. Maar die werd vanwege de coronamaatregelen afgeblazen. Voor de meeste mensen geldt: volgend jaar een nieuwe kans.

16

KANKER EN CORONA — KWF


M

aar Marlies weet

Per tandem de berg op

en dalen. Ik wil die berg een kopje

niet of ze dat wel

‘Ik was door mijn werk in het zieken-

kleiner maken, net als de kanker.

gaat halen. Ze is

huis in Helmond bekend met de

Helaas kan ik nog niet trainen op

ongeneeslijk ziek

Stichting 2Climb2Raise. Deze stich-

de tandem, want dat lukt niet met

en weet niet hoelang ze nog te

ting zorgt ervoor dat (ex)kankerpa-

1,5 meter afstand. Ik train nu op de

leven heeft. Marlies: ‘14 jaar geleden

tiënten achterop een tandem met

mountainbike, een rondje Stra-

kreeg ik de diagnose borstkanker.

de Alpe d’HuZes mee kunnen doen.

brechtse heide bijvoorbeeld. Zo werk

Toen is alles uit de kast getrokken

Hun motto is: “Kun je het niet alleen?

ik aan mijn conditie, én het is een

qua behandelingen. Ik had een jong

Doe het dan samen”. Mijn ultieme

prima manier om mijn hoofd leeg te

gezin met kinderen van 1, 4 en 6

kans om het Alpe d’HuZes-gevoel

maken. Maar het ophalen van geld

jaar. Ik ging volop met mijn artsen

mee te kunnen maken. Een geweldig

voor dat o zo belangrijke kankeron-

in de “hoe-overleef-ik-dit-stand”,

vooruitzicht. Maar daar kwam dus

derzoek is mijn grootste drijfveer.

en het lukte!

een dikke streep door. Niet geheel

Ik heb nu al ruim 8.000 euro op de

onverwacht, maar voor mij en mijn

teller staan.

Lelijke nabrander

gezin - mijn man zou hardlopend en

Maar in mei vorig jaar kreeg ik te

mijn dochter als vrijwilliger aan het

Gezin

maken met het onvoorspelbare

evenement deelnemen- een flinke

De Alpe zou ook een mooi moment

karakter van kanker: het was

teleurstelling. De beklimming van

met ons gezin worden. Nu de

terug. Een lelijke nabrander! Sinds

de Alpe d’HuZes was een perfect trai-

kinderen ouder zijn, is de impact

april doe ik in het Antoni van

ningsdoel. Ik vergelijk de berg met

van mijn ziekte ook voor hen veel

Leeuwenhoek mee met de

mijn ziekte: een traject met pieken

duidelijker. Onze behoefte aan geza-

TONIC-studie. Een onderzoek

menlijke activiteiten en het maken

naar een nieuwe behandeling

van herinneringen is groot. Door

voor patiënten met uitgezaaide borstkanker bij wie de behandeling met chemotherapie niet meer werkt. Het geeft me moed dat ik mee kan doen, hoewel ik weet dat ik geen wonderen mag verwachten. Die nieuwe behandeling slaat maar bij 10 tot 20% van de patiënten aan.

‘ I k vergelijk de berg met mijn ziekte: een traject met pieken en dalen’

de coronacrisis is onze uitwonende student ook thuis en brengen we veel tijd als gezin met elkaar door. Volgend jaar staan we hopelijk met z’n vijven op de berg. Mij krijgen ze er niet 1-2-3 onder. Mijn stip staat noodgedwongen een stukje verder op de horizon. Ik hoop van harte dat ik ‘m haal!’

Veel minder geld voor kankeronderzoek De Alpe d’HuZes gaat niet door. Alle SamenLoop voor Hoop-evenementen zijn afgelast. Een domper voor iedereen die mee zou doen, of die hard gewerkt heeft om de evenementen te organiseren. Maar ook slecht voor het kankeronderzoek. Want: hoe minder inkomsten, hoe minder geld voor kankeronderzoek. Meer informatie op kwf.nl

KANKER EN CORONA — KWF

17


VRIENDENDIENST

Hulp vragen of bieden bij dagelijkse klusjes Mensen die kanker hebben (gehad) moeten zich goed

Waarom is dit fijn als je hulp nodig hebt?

beschermen tegen het coronavirus. Waarschijnlijk blijven

Hulp vragen is soms lastig. Het kost ook tijd en energie

ze binnen en ontvangen ze zo min mogelijk bezoek.

om de hulp goed te organiseren. Met KWF Vrienden-

Misschien is er daarom extra hulp of steun nodig.

dienst wordt dit makkelijker. Je maakt eenvoudig taken aan waarbij je hulp wil. Vrienden en familie zien meteen

Denk aan boodschappen doen, de hond uitlaten of video-

wat voor hulp nodig is en kunnen een taak oppakken. Zo

bellen met een kop thee. Met KWF Vriendendienst schakel je

heb je een overzicht wie, wat voor je doet.

daar makkelijk je eigen vrienden, familie en buren voor in.

Tekst Frouke de Vet

Makkelijk steun bieden Hoe werkt KWF Vriendendienst?

Als iemand in je directe omgeving ziek is, wil je graag

Op kwfvriendendienst.nl maak je in 3 stappen een

iets doen. Maar wat? KWF Vriendendienst maakt het

besloten groep met vrienden en familieleden die jou

makkelijk om een ander te helpen bij wat nodig is.

kennen en die graag willen helpen. Binnen de groep maak je taken aan, zoals boodschappen doen of vervoer naar het ziekenhuis. De groepsleden kunnen deze klusjes afvinken.

Geef om elkaar Dit is Hug! De eerste knuffel die namens jou knuffelt. Ken jij iemand die nu wel een knuffel kan gebruiken? Geef een Hug, dan sturen wij hem op. Bestel Hug

18

KANKER EN CORONA — KWF

Start KWF Vriendendienst


Wegwijzer kanker & corona

Betrouwbare informatie

Waar kun je terecht met je vragen?

ERVARINGEN VAN ANDEREN

• Voor adviezen en antwoorden op veel gestelde

Op kanker.nl delen (ex)patiënten, naasten

vragen over alle onderwerpen rond kanker en

en nabestaanden hun persoonlijke verhaal

corona, kun je terecht op kanker.nl/corona.

en ervaringen in coronatijd. Voor sommige

• In de opgenomen webinar van de NVMO leggen artsen uit wat de gevolgen zijn van de

gespreksgroepen moet je je (eenmalig) aanmelden als deelnemer van kanker.nl.

coronacrisis voor de behandeling van kanker. En hoe zij de kwaliteit van zorg bewaken.

Via een online peiling vroeg NFK naar

Bekijk de webinar op coronaenkanker.com.

ervaringen van kankerpatiënten. In de

• Op iknl.nl vind je de laatste cijfers en inzichten over kanker en corona.

resultaten zie je welke gevolgen patiënten ervaren in de coronacrisis.

• Patiënten die niet meer beter worden en hun naasten vinden op kwf.nl informatie over behandeling, het levenseinde en afscheid nemen in coronatijd. • Je leest op het rivm.nl alles over de bevolkingsonderzoeken naar darm-, borsten baarmoederhalskanker die gefaseerd weer starten.

CONTACT MET LOTGENOTEN • Heb je behoefte aan een luisterend oor,

PROFESSIONELE HULP • Zoek je hulp en ondersteuning tijdens

praatje of steun? Veel IPSO inloophuizen

of na de behandeling? Via de verwijsgids

zijn telefonisch bereikbaar en organiseren

op kanker.nl vind je begeleiding en

online activiteiten. Kijk op ipso.nl voor een

gespecialiseerde zorg bij jou in de buurt.

inloophuis in de buurt.

Ook kun je een vraag stellen aan een deskundige of aan de kanker.nl infolijn:

• In de gespreksgroepen op kanker.nl vind je online gezelschap en steun bij anderen.

0800-0226622 (gratis) ma t/m vrij (12.00 tot 17:00 uur). • Wil je stoppen met roken in coronatijd?

• Via nfk.nl zoek je makkelijk de

De website ikstop.nu kan je helpen.

kankerpatiëntenorganisatie die jou helpt bij bijvoorbeeld lotgenotencontact.

KANKER EN CORONA — KWF

19


(advertentie)

Welk cadeau kiest u?

VT Wonen Tuinspecial

Ansichtkaarten

Zakje geluk

Bel GRATIS 0800-1994 en krijg uw keuze opgestuurd De VriendenLoterij verrast mensen graag met iets leuks. Met grote prijzen en met klein geluk zoals dit cadeau naar keuze. En er is méér te winnen. Samen met onze deelnemers steunen we goede doelen, clubs en verenigingen in Nederland die zich richten op gezondheid en welzijn van mensen. Zo ontvangt KWF Kankerbestrijding al meer dan 15 jaar een jaarlijkse bijdrage van de VriendenLoterij. Want een wereld met minder kanker, meer genezing en een betere kwaliteit van leven voor kankerpatiënten is pas écht winst. vriendenloterij.nl/kwf

Als u belt naar 0800-1994 krijgt u de vraag of we een aanbod van de VriendenLoterij mogen doen. Deelname aan de VriendenLoterij is niet verplicht om een van deze cadeaus te ontvangen. Per huishouden kunt u maximaal 1 cadeau uitkiezen. De actie loopt zolang de voorraad strekt. Uw cadeau krijgt u binnen twee weken thuisgestuurd. 20

KANKER EN CORONA — KWF


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.