Επιπροσθέτως, η πρόσφατη πολιτική όξυνση, αλλά κυρίως η συνεχιζόμενη προκλητικότητα των γειτόνων εξ Ανατολών, που δεν φαίνεται να εκτονώνεται, επιβαρύνουν το επενδυτικό κλίμα και δημιουργούν ανασφάλεια στην ελληνική οικονομία. Παρά το γεγονός ότι η τουρκική λίρα πιέζεται έναντι των βασικότερων ισοτιμιών, η οικονομία της παρουσιάζει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, υποβοηθούμενη από τη συνεχιζόμενη πληθυσμιακή έκρηξη. Η χαμηλή ισοτιμία βοηθά την εξαγωγική της βιομηχανία και αυξάνει το συγκριτικό της πλεονέκτημα, προς το παρόν. Το γεγονός δε ότι μόνο το 25% του δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ της είναι εξωτερικό –ενώ το εσωτερικό ιδιωτικό και δημόσιο χρέος ξεπερνά το 245% του ΑΕΠ– δεν τους πιέζει άμεσα για λήψη επώδυνων αποφάσεων. Ακολουθεί διάγραμμα με την ισοτιμία EUR/TRY.
Οι διεθνείς αγορές, συχνά-πυκνά, δείχνουν την αδυναμία τους με πτωτικές κινήσεις, ταράζοντας τη φαινομενική ηρεμία και απειλώντας επίπεδα σημαντικών στηρίξεων. Οι αναμενόμενες αυξήσεις των επιτοκίων από τη FED αλλά και ο περιορισμός των προγραμμάτων QE από τις κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τη νευρικότητα των συμμετεχόντων. Τα καλά μακροοικονομικά μεγέθη λειτουργούν, προς το παρόν, υποστηρικτικά, αλλά αν η αναταραχή στις αγορές ομολόγων ενταθεί, τότε η διαχείριση της κατάστασης θα γίνει ακόμη δυσκολότερη. Επιβεβαιωμένη διάσπαση του 3% στο 10ετές αμερικανικό ομόλογο θα πυροδοτήσει τις ανησυχίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Ακολουθεί σχετικό διάγραμμα του αμερικανικού 10ετούς ομολόγου.
Στα δικά μας, ο δείκτης τραπεζών, μετά και τις επανερχόμενες ανησυχίες για νέες ΑΜΚ των ελληνικών τραπεζών, διέρρηξε με ευκολία τις 845 και τις 805 μονάδες, οι οποίες έχουν γίνει τώρα αντίσταση. Μόνο μια επιβεβαιωμένη διάσπαση των 845 μονάδων θα αυξήσει τις πιθανότητες επαναπροσέγγισης των 905 και 935 μονάδων. Η παραμονή κάτω των 845 μονάδων αυξάνει τον κίνδυνο προσέγγισης των 710-708 και σε ακραίες καταστάσεις των 650 μονάδων.
Ο Γενικός Δείκτης, αδυνατώντας να περάσει τις αντιστάσεις των 800 μονάδων, φλερτάρει επικίνδυνα με την επαναπροσέγγιση των 770 και 730 μονάδων. Τυχόν ανοδική διάσπαση των 800 μονάδων μάς οδηγεί ξανά πέριξ των 830-835 μονάδων. Επισημαίνουμε ότι ο εκθετικός κινητός μέσος όρος 200 ημερών βρίσκεται στις 786 μονάδες. Η απώλεια του σημαντικού αυτού επιπέδου θα επιταχύνει περαιτέρω την καθοδική πορεία του, δίνοντας τεχνικούς στόχους πέριξ των 750 και 720 μονάδων, σε πρώτη φάση.
Αντίστοιχα, η αποτυχία του FTSE 25 να διαπεράσει ανοδικά τις 2.070 μονάδες αυξάνει τις πιθανότητες για προσέγγιση των 1.970 και 1.880 μονάδων. Η επιβεβαιωμένη διάσπαση του εκθετικού κινητού μέσου 200 ημερών (2.042,06) επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την τεχνική εικόνα του δείκτη.
Συμπερασματικά, το θετικό αισιόδοξο επενδυτικό κλίμα των προηγούμενων μηνών έχει αλλάξει άρδην και τη θέση του έχουν πάρει ο προβληματισμός και η επιφύλαξη, αναμένοντας τις εξελίξεις πολλών ανοιχτών σημαντικών θεμάτων στην ελληνική πολιτική και οικονομική σκηνή. Αντίστοιχη ανησυχία και νευρικότητα έχει επέλθει και στις διεθνείς αγορές, για τους λόγους που αναφέρθηκαν ανωτέρω. Είμαστε σε εγρήγορση, δεν παρασυρόμαστε σε αψυχολόγητες αγορές και ακολουθούμε τις προεπιλεγμένες στρατηγικές μας, ειδικά αν αφορούν «στρατηγικές profit taking» σε συγκεκριμένους στόχους. Μια προσέγγιση σημαντικών στηρίξεων σε εταιρείες με καλά θεμελιώδη μεγέθη θα πρέπει να εξετάζεται, με χρήση stop loss και πάντα με διαχείριση θέσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις διαμορφούμενες διεθνείς συγκυρίες και τις μειωμένες πιθανότητες για σύντομη χρηματιστηριακή «ανάσταση». • • • ΧΡΗΜΑ 9