Filakrant2014 web

FILAKRANT 20

14

Ja ar ga ng no .3

Gratis jaarkrant voor actieve munten- en postzegelverzamelaars in België en Nederland

De Patrijs

Omdat patrijzen gevoelig zijn voor infecties is deze soort zeer moeilijk te kweken in gevangenschap. Ook zijn de dieren in tegenstelling tot kwartels, fazanten en kippen monogaam.

Ruud Jansen

I

n Estland werd als vogel van het jaar 2013 de patrijs gekozen. Een speciale postegel hiervoor werd op 7 maart uitgegeven. De afgebeelde patrijs is de grijze of Hongaarse patrijs. De patrijs of het veldhoen (Perdix perdix) is een akkervogel uit de familie van fazanten (Phasianidae). Kenmerken Een volwassen patrijs is ongeveer 30 centimeter groot. Hun poten zijn grijs, de kop is kastanjebruin evenals de keel. Mannetjes hebben bovendien een kastanjebruine buikvlek in de vorm van een hoefijzer. De vrouwtjes hebben een kleinere vlek, de jongen hebben geen vlek. Voor de rest is er weinig verschil tussen mannetjes en vrouwtjes (in tegenstelling tot bij de gewone fazant). Ze broeden op het gras, heide, in moerassen, duinen en lage heuvels. De broedperiode is van eind april tot juni en het wijfje legt dan 10 tot 20 eieren in een grondnest. De broedduur van de Hongaarse of grijze patrijs bedraagt 26 dagen (fazant 24 dagen). Na twee dagen kunnen de jongen reeds zelfstandig eten, hoofdzakelijk dierlijk voedsel (mieren, spinnetjes, bladluizen en ander klein gedierte). Vanaf de derde week wordt er overgeschakeld naar plantaardig voedsel (plantenzaden, graantjes, …).

Leefgebied De patrijs is een standvogel die in het overgrote deel van Europa voorkomt, waaronder in Nederland en België. Uitzonderingen zijn het Iberisch Schiereiland, Noord-Scandinavië en Zuid-Griekenland. Patrijzen komen vooral in kleinschalige open terreinen voor, zoals weilanden, akkers en braakliggende terreinen met houtwallen of heggen.

Bankbiljetten verzamelen Pag 13

Stripfiguren op Japanse postzegels Pag 14 & 15

Bronnen: Estlandse Post , Wikipedia

De Lyre op antieke munten Pag 16

Special voor de jeugd Pag 28 & 29

2

FILAKRANT 2014

"ETERE ZEGELS POSTFRIS ONGEBRUIKT EN GEBRUIKT % 6 5$ ) 4 5" . 1

*AARGANGEN POSTFRIS

%#OLLECTIES EN PARTIJEN VANAF % 6 5$ ) 4 5" . 1 VAN DE GEHELE WERELD

,JKL WPPS POT XFLFMJKLT HSPFJFOE BBOCPE JO EF POMJOF TIPQ PQ

WWW DUTCHSTAMP NL

PG CF[PFL POT JO EF XJOLFM FO PQ EF WPMHFOEF CFVS[FO JO GFCSVBSJ NBBSU BQSJM NFJ BVHVTUVT TFQUFNCFS PLUPCFS PLUPCFS EFDFNCFS

)JMWFSTVN %VEPL "SFOB . ODIFO .0$ HFCPVX "OUXFSQFO "OUXFSQFO &YQP &TTFO .FTTF #BSOFWFME )PMMBOE¾ MB "OUXFSQFO "OUXFSQFO &YQP "QFMEPPSO 1PTUFY 4JOEFM¾ OHFO .FTTF #BSOFWFME &JOEFKBBSTCFVST

.BBOEFSQPPSU "# &EF 5FM & NBJM QPTU[FHFMT!EVUDITUBNQ OM

5& ,001 ( & 7 3 " "( % 1PTU[FHFM DPMMFDUJFT .VOUFO HPVE PG [JMW FS

%JSFDUF DPO UBOUF CFUBMJOH

FILAKRANT 2014

3

Colofon

Inhoud De Patrijs 1 Voorwoord, Colofon , Inhoud 3 Recordprijs voor een zeldzaam 200 guldenbiljet 3 Rossica 2013 5 Agenda jeugdhoek en koopjescorner 2014 6 Beurzen 2014, Internationale agenda 2014, Aanvullende agenda 2014 7-9 Bezoek aan de verzamelbeurs in Praag 10 Bezoek aan een filateliebeurs in Japan 11 Bankbiljetten verzamelen 13 Stripfiguren op Japanse postzegels Deel 5, 6 14-15 De Lyre op antieke munten 16-18 Begin eens een Japanverzameling 18 Krijgt dit nog een staartje 19 Paardensport in Wit-Rusland 19 Wat verzamelt u nu zelf ? 20-21 Het WK voetbal 22-23 De “ Albertville” Schepen van de rederij C.M.B. 24-25 De tabletten van de wet, de wetten van de wereld 26 Goedkoop maar wel heel goed 26 Suriname: een rijk verzamelgebied 27

Speciaal voor de jeugd 28-29 Postale toeslag voor Palestijnse vluchtelingen 31 De “Inverted Jenny” 32-33 De Hop 33 Postzegelen is niet saai 35 Uilen op Taiwan. Opgave kleintjes bon Filakrant 35 “Dopo un mezz´anno ricco, dopo un anno morto“ 36-37 Hispaniola, een gedeeld en verdeeld eiland in de Cariben 38 Hoe doen ze het toch 38 Een telegramstempel op een Belgische preo-poststuk 39 Italië: Eldorado voor de motiefverzamelaar 40 Een Italiaans “Wonder”: Keramische Postzegels op een Italiaanse Rotonde 40 Nostalgie 41 Een feestelijke kerstdecoratie; Hulst 42 Postzegeluitgifte programma eerste half jaar 2014, Post.nl 42 Uitgiften Belgie 2014 43 Jaarprogramma Duitse post 2014 44 Munten verzamelen; een waardevolle hobby 44 Eenmaal, andermaal ……. Verkocht 45 Veilingagenda 2014 46

V.O.V.V. Redactie V.O.V.V. p/a Tienwoningenweg 53 7312 DL Apeldoorn Tel.: 055 - 355 86 00 e-mail: organisatie@eindejaarsbeurs.nl Vormgeving: Uitgeverij Stedendriehoek Verspreiding: van 28 dec. 2013 t/m 2014

Voorwoord: Heeft verzamelen nog toekomst? 2013 was een roerig jaar voor de filatelie, behalve de zich verdiepende recessie was er ook sprake van afgedwongen bestuurswisselingen binnen de bond (KNBF), vervalsingsschandalen, rechtzaken van de NVPH tegen TNT-Post over het einde van de geldigheid van guldenpostzegels enz. enz.

Veel kleinere verenigingsbeurzen hebben het in 2013 flink te verduren gehad. Behalve een dramatische daling van het aantal bezoekers, gaven de bezoekers die nog wel kwamen een stuk minder uit. Hierdoor haken standhouders weer af met als gevolg nog minder bezoekers. Een aantal van deze beurzen keren in 2014 dan ook niet terug. De grotere beurzen in Nederland, Belgie en Duitsland wisten zich redelijk goed te handhaven. Natuurlijk werd er door de recessie minder besteed maar de bezoekersaantallen bleven over het algemeen stabiel.De wereld van het verzamelen verandert in hoog tempo en bestaande verenigingen c/q kringen zijn niet in staat hierop in te spelen. Ze zijn te vastgeroest in oude gewoontes, de heersende bestuurscultuur of erger nog, soms eigenbelang. Het verzamelen van “iets” is menseigen en zal dus (ondanks allerlei doemscenario’s) aboluut blijven bestaan, De moderne (nieuwe) verzamelaar moet niets hebben van het verenigingsleven oude stijl. Hij wil niet naar vaste verenigingsavonden waar voor hem of haar niets is te beleven. Hij heeft een verzamelgebied bepaald en zoekt daar alles over op op internet. Hij doet zijn aankopen online wanneer hij dat wil en 1 of 2 keer per jaar gaat hij naar een grote beurs die hem uitkomt en zoekt daar contact met handelaren die hem van dienst kunnen zijn. Hij zal ook geen tentoonstellingen bezoeken, voor hem is dat een wereld van nerds waar hij niets mee te maken wil hebben. Het is te hopen dat (met name binnen de filatelie) de oude wereld van het verzamelen op één of andere manier een weg vind om aansluiting te vinden bij de nieuwe verzamelaars. Het omgekeerde zal zeker niet gebeuren !

Uiteraard zijn er ook positieve berichten binnen de verzamelwereld te melden: zowel in Belgie als Nederland hebben we een troonswisseling gehad met als gevolg dat we zowel in de filatelie als de numismatiek voor 2014 kunnen uitkijken naar postzegels en munten met nieuwe afbeeldingen. Het maandblad heeft met een nieuwe redacteur gelukkig weer een kwalitatieve sprong voorwaarts gemaakt en filakrant is bijna niet meer weg te denken in de wereld van actieve verzamelaars. Het was weer een heidens karwei om deze 2014 editie voor u samen te stellen. Het op tijd binnen krijgen van alle advertenties en redactieartikelen is natuurlijk een crime. Veel adverteerders realiseren zich niet hoeveel werk het achter de schermen betekent om eenvoudig lijkende aanpassingen druktechnisch te verwerken. Ook het moeten kiezen uit redactieartikelen is een flinke klus. We kunnen nu eenmaal niet alles plaatsen en er zijn dus altijd mensen teleurgesteld. Redactie artikelen kunt u blijven insturen. Het blijft een gratis krant voor en door verzamelaars. Als u een leuk idee heeft voor Filakrant bel of mail ons dan. Uiteraard moeten wij de vele inzenders van alle mooie en rijk geillustreerde stukken bedanken voor hun inzet en medewerking. In het bijzonder willen wij dank zeggen aan de hoofdredacteuren Johan Caers (De Postzegel) en Tom Passon (Muntkoerier) voor hun inzet en support. Wij wensen u een gezond 2014 en veel leesplezier, Pamela en Evert.

Postzegelhandel “ADVANTAGE” Gespecialiseerd in klassiek topmateriaal van Nederland en de Overzeese gebiedsdelen in uitsluitend 1e klas kwaliteit. Europa t/m ca. 1960 – Israël – Indonesië – Ver. Naties

Heeft u internet, kijkt u dan op onze zeer uitgebreide website:

www.advantage-stamps.com

Bij ons is postfris 100% postfris met volledige originele gom en ongebruikt met 1e plakker of kleine plakkerrest met volledige originele gom, tenzij anders omschreven met volledige garantie op de omschreven kwaliteit. De duurdere zegels en/of series worden meestal met ϐ geleverd. Winkel aan huis (wilt u ons bezoeken, s.v.p. na tel. afspraak). Nieuwtjesdienst van de gehele wereld tegen gunstige condities. Hans Sundquest Jacques Perkstraat 39 – 3351 CP Papendrecht Tel: 078 6153386 – Fax 078 6428899 KvK nr: 23083937 – e-mail: sundquest@planet.nl

Recordprijs voor zeldzaam 200 guldenbiljet

D

onderdag 16 mei 2013 werd bij de veiling van de MPO (Munten- en PostzegelOrganisatie) in IJsselstein het duurste Nederlandse bankbiljet ooit verkocht voor een bedrag van ruim € 44.000,-. Het gaat hier om een uiterst zeldzaam biljet van 200 gulden uit 1908. Biljetten van 200 gulden zijn per definitie zeldzaam en altijd enkele duizenden euro’s per stuk waard, dit exemplaar echter bracht een veelvoud op vanwege de handtekening van ‘De Hoop Scheffer’.

Het vorige record stond op naam van een biljet van 100 gulden uit 1849, dat in 2001 op een veiling omgerekend € 39.000,- opbracht. In de periode van 1860 tot 1921 werden bijna 2 miljoen biljetten van 200 gulden geproduceerd. Vandaag de dag zijn daar nog slechts een twintigtal van bekend. Rond 1908 kostte een huis

gemiddeld rond de 1.000,- gulden, en verdiende een arbeider ca. 20 gulden per week. In 1908 was een dergelijk biljet dus een klein vermogen waard en daarom zijn er maar zo weinig van overgebleven. De biljetten zijn gedrukt op geschept papier met watermerk, in zwarte inkt en met een oranje keerzijde.

Filakrant eenmalig per post Onvangen:

Toezending van Filakrant ( ook in grotere aantallen) is alleen mogelijk bij vooruitbetaling van de geldende portokosten. Neem van te voren even contact op met de V.O.V.V. via telefoonnummer: 055-355 86 00 of per e-mail organisatie@eindejaarsbeurs.nl.

Betaling op bankrekeningnummer: 39.31.20.112 t.v.n. V.O.V.V. Apeldoorn. Ondervermelding van Naam, Adres, Postcode en Woonplaats.

VINCENNES PHILATELIE FRANCE – ANDORRA – MONACO –FDC – ONU COLONIES FRANCAISES – TERRITOIRES D’OURTE-MER HISTOIRE POSTALE – ABONNEMENTS 74/76. Avenue de Paris – 094300 VINCENNES Tel: 01/43.28.67.61 – Fax: 01/43.65.29.43 vincphil@vincphil.fr – www.vincphil.fr

4

FILAKRANT 2014

BRIEVEN EN POSTHISTORIE * Nederland & gebieden * FDC’s * Zuid Amerika * Fun Corner

Nu ook op www.bbfila.com

Luchtpost Nederland

Bert Brinkman - Gouda -

e-mail bbfilatelie@planet.nl

Online brieven op: www.bbfila.com

Postzegel - Partijenhandel Van Vliet Molencatenlaan 16 B 7339 LM Apeldoorn (Ugchelen) Openingstijden winkel: woensdag t/m zaterdag 11.00 – 17.00 uur. Per 1 maart 2014 gaan we verhuizen naar ons oude adres: Ugchelseweg 50 7339 CK Ugchelen (Apeldoorn) Openingstijden : woensdag en donderdag 10.00 – 17.00 uur. Andere dagen op afspraak. Tel: 055-5416108 / 06-22997267 Mail: info@pzh-vanvliet.nl Al ruim 20 jaar zijn we gespecialiseerd in het verkopen van verzamelingen en partijen postzegels. Onze succesformule is gebaseerd op het verkopen zoals het binnenkomt. Er worden dus nooit betere zegels en/of series uitgehaald of los verkocht. Onze prijsstelling is uiterst gunstig te noemen en komt meestal overeen met veiling inzetprijzen. Ook kunt u bij ons terecht voor een abonnement van landen, motieven en uiteraard voor alle benodigdheden op postzegelgebied.

Wij nodigen u van harte uit om eens een kijkje te komen nemen in onze gezellige winkel. Zoals gewoonlijk staat de koffie altijd klaar. Wij zijn doorlopend op zoek naar nette collecties en/of partijen. Als u iets aan te bieden hebt kunt u altijd even langskomen of bellen voor een afspraak. Taxaties aan huis zijn ook mogelijk.

2 winkels 3 internetsites o.a. gratis wereldcatalogus en magazine

PostBeeld en postzegels horen bij elkaar. Meer dan 25 mensen in ons bedrijf zijn dagelijks bezig met alles ZDW PHW ¿ODWHOLH WH PDNHQ KHHIW Wij hebben winkels in Haarlem en Rotterdam en drie internetsites, ieder met hun eigen karakter (postbeeld. nl is onze webwinkel, freestampcatalogue.nl een gratis wereldcatalogus HQ SRVW]HJHOEORJ QO HHQ ¿ODWHOLVWLVFK magazine en blog). Onze wereldvoorraad is zeer groot en dagelijks worden honderden tot duizenden items toegevoegd. Vaak zijn dat zegels uit collecties, maar wij nemen ook nieuwtjes van de gehele wereld op voorraad.

Internet: Webwinkel: Catalogus: Magazine:

PostBeeld Kloosterstraat 17 2021 VJ Haarlem Tel:023-5272136 openingstijden: di t/m vr 10:00-18:00 za 10:00-17:00

PostBeeld-Medo Nieuwe Binnenweg 255a 3021 GD Rotterdam Tel:010-4768643 openingstijden: di, do, za 10:30-17:00

PostBeeld.nl FreestampCatalogue.nl PostzegelBlog.nl

FILAKRANT 2014

5

ROSSICA 2013

B

ij het lezen van de naam ‘Rossica’ zal menig lezer direct de associatie leggen met Rusland. Terecht, maar het hoeft niet altijd zo te zijn maakt René Hillesum duidelijk. Eerste editie De eerste editie van de Rossica tentoonstelling, de ‘Rossica 2013’ vond plaats van 27-29 september 2013 in Moskou. Plaats van handeling: het prachtige, historische gebouw waar het congrescentrum van de kamer van koophandel is gevestigd, in het hartje van de stad. Op loopafstand van het Rode Plein met het Kremlin. Literatuur Naast de filatelistische collecties was er ook een interessante categorie filatelistische literatuur aanwezig. Hier waren voor een deel ook andere nationaliteiten vertegenwoordigd, zoals Italië en Nederland. De enige Nederlandse inzender was Jan Heijs uit Amsterdam met zijn Postoorlog boek. Deel van de ingezonden literatuur. Het boek van Jan Heijs staat onder in het midden, met gele omslag). De boeken lagen allemaal ter inzage in de mooie bibliotheek van de kamer van koophandel in het congrescentrum.

Bezocht werd onder andere het kleine postmuseum in Moskou, waar we persoonlijk werden rondgeleid door de directeur van het postdistrict Moskou Alexey Koriakin), die -vanuit zijn Philips verleden- nog enige woorden Nederlands sprak.

Verrassend Naast de postzegels was er ook kunst te zien. De Russische kunstenaar en postzegelontwerper Guéorgiu Chichkine die al sedert 1998 woont en werkt in Monaco, was aanwezig met diverse kunstwerken en werken die gebruikt zijn voor postzegelontwerpen van zijn hand. Guéorgiu Chichkine ontwierp vele postzegels voor Monaco en Rusland.

Alexey Koriakin Een van de sponsoren was de bekende architect èn filatelist Sergey Tkachenko. Een opmerkelijk gebouw dat hij in 2009 ontwierp had hij in gedachten een bestemming gegeven: hoofdkantoor van de FIP. Het is helaas nimmer van de tekentafel af geweest. Alles was prima georganiseerd en gesponsord.

Guéorgiu Chichkine (Георгий Шишкин), 1948 Verrassend was het te zien dat er, ondanks het hoge, academische gehalte van de tentoonstelling, ook jeugd was.

Het was de eerste editie van de Rossica, hoewel het niet als zodanig werd aangekondigd. Toch bleek tijdens de tentoonstelling dat we kunnen spreken over de ‘eerste editie’. Rossica De Rossica tentoonstelling werd georganiseerd door de Russische Academie voor Filatelie, in samenwerking met de Europese Academie voor Filatelie. Hiermee was ook direct de toon gezet. Geen ‘gewone’ tentoonstelling, maar een tentoonstelling van een hoog gehalte, op ‘academisch niveau’. De deelname aan de tentoonstelling was gratis. Lees wel: er hoefde geen kadergeld betaald te worden. De collectie moest er natuurlijk wel komen, en ook logeren en eten in hartje Moskou is niet voor niets, hoewel dat goedkoper uitviel dan voorspeld werd. Natuurlijk, het kan goedkoper, maar om in een voormalige ‘Sovjet slaapfabriek’ op 20-30 km van het centrum te verblijven, en dan uren in het verkeer vast te zitten, is niet echt een aan te raden.

Handel Er was ook plaats ingeruimd voor de handel. In keurige stands presenteerde een keur aan Russische handelaren zich. Daarnaast waren er een flink aantal Europese veilinghuizen present, die echter geen filatelistisch materiaal hadden meegebracht. Interessant voor de bezoeker was ook de ‘afdeling vrijetijdshandelaren’ die een keur aan zegels, poststukken en prentbriefkaarten aan de man of vrouw probeerden te brengen. Overwegend echter Russisch materiaal. De AIJP (Associaltion Internationale des Journalistes Philatéliques), de internationale club van filatelistische journalisten, auteurs en uitgevers, was present met een stand.

Niet alleen dat het heel groot is, het was er ook onwaarschijnlijk druk. Drukker als op een zaterdag in de Kalverstraat. De meest onwaarschijnlijke boeken zijn er te krijgen, en alles ligt er in veelvoud. Een belevenis!

Zoals geschreven: ‘academisch niveau’. Inzenden kon men uitsluitend met collecties die internationaal minimaal een verguld zilveren medaille hadden behaald. Daarnaast was het lidmaatschap van de Russische Academie, de Europese Academie of een Academie in eigen land een voorwaarde. Diploma Hiermee was natuurlijk direct de toon gezet, en het resultaat was inderdaad een prachtige tentoonstelling met mooie collecties. Het aantal Russische verzamelingen was groot, maar ook collecties uit vele buitenlanden waren er te bewonderen. Onder andere uit België, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Pakistan, Hongkong. Nederlandse deelnemers met een collectie waren er niet. Ongetwijfeld heeft ‘de grens’ en de daarbij behorende formaliteiten er toe bijgedragen dat er betrekkelijk weinig Europese collecties te zien waren. Het was geen FIP of FEPA tentoonstelling, dus een ieder diende zijn eigen collectie naar Moskou te brengen. Het was geen wedstrijdtentoonstelling. Iedere deelnemer ontving een prachtig diploma.

Boekwinkel Een bijzonder uitstapje was voor de meesten ongetwijfeld het bezoek aan de boekhandel Biblio Globus http://www.biblio-globus.ru. Daar waar het boekenvak in Nederland kreunt onder de afnemende belangstelling, was het voor alle buitenlanders een ongekend hoogtepunt een boekhandel te zien die zijn weerga niet kent. Een gigantisch vloeroppervak, verdeeld over drie verdiepingen. Onder nummer 13, op de bovenste etage, de afdeling ‘verzamelen’. Een groot assortiment aan nieuwe- en antiquarische boeken en catalogi over postzegels en munten, maar ook een enorme voorraad aan postzegels en munten. http://www.biblio-globus.ru/ content.aspx?page_id=24 Denk nu niet dat u daar uitsluitend eenvoudige postzegels of doosjes kilowaar kunt kopen. Nee, u kunt er rustig naar toe om een serietje aan te schaffen van 110.000 roebel (ca. € 2500!).

Toekomst Rossica Zoals al geschreven, bleek al spoedig dat het niet bij deze eerste Rossica zou blijven. De spanning werd flink aangekondigd doordat men meedeelde dat er in 2014 weer een Rossisca kwam, maar dat de plaats hiervan nog een verrassing was. In ieder geval niet weer in Moskou.Uiteraard werd er volop gespeculeerd en velen leek het logisch dat het Sint Petersburg zou gaan worden. Een geheim bewaren bleek ook in Moskou moeilijk, en bij een besloten bijeenkomst op het kantoor van architect Tkachenko, een gezamelijke bijeenkomst van de Russische- en de Europese academie voor filatelie, werd het plan voor 2014 onthult.

Bestuur van de Russische Academie die bekend gaat maken waar de ‘Rossica 2014’ gaat plaatsvinden. In het midden architect Tkachenko. Links van hem voorzitter Strygin en rechts lid/organisator Rossica, Rodin. Tot ieders verbazing wordt de Rossica 2014 buiten Rusland georganiseerd: in Montenegro! Reden: daar was ooit de eerste Rossica vereniging gevestigd. Plannen voor 2015 zijn er ook al.

Voor de gelegenheid hebben ze zelfs de website in het Russsisch laten vertalen. www. aijp.org De AIJP hield er tevens een symposium over auteursrecht waarvoor een goede, internationale belangstelling bestond. Fondsen werven De Russische Academie heeft bewezen een meester te zijn in het verwerven van fondsen om het evenement te organiseren. Niet alleen dat de deelname van de inzenders gratis was, de vele buitenlandse bezoekers (voornamelijk inzenders, handelaren, leden van de Europese Academie en de AIJP) kregen een keur aan ‘uitjes’ aangeboden, waaronder cocktailparty’s en excursies.

Indeling boekhandel Biblio Globus

6

FILAKRANT 2014

GROTE VERZAMELBEURS NUNSPEET

ZATERDAG 3 MEI 2014 250 METER VERZAMELOBJECTEN FILATELIE STERK VERTEGENWOORDIGD POSTZEGELS -TELEFOONKAARTEN MUNTEN - ANSICHTKAARTEN - BRIEVEN

SPORTCENTRUM ‘DE BRAKE’ OOSTEINDERWEG 19 NUNSPEET VAN 10.00 - 16.00 UUR

ENTREE IS GRATIS

GRATIS PENDELBUSJE VAN / NAAR STATION NUNSPEET

INFO VIA: POSTZEGELVERENIGING NUNSPEET tel. 0341 - 256163 www.wijverzamelenpostzegels.com AFDELING NUNSPEET Nunspeet, augustus 2009. Onderwerp: Uitnodiging. 86e Capelse Postzegelbeurs

zaterdag 22 en zondag 23 februari 2014

87e Capelse Postzegelbeurs

L.S.

zaterdag 27 en zondag 28 september 2014 e

Agenda jeugdhoek en koopjescorner 2014 15 februari: Noord 2012 - Sporthal De Hullen Roden (NL) (géén koopjescorner) 5 & 6 maart: Antwerpfila - Bouwcentrum Antwerpen (B) 30 augustus: Hollandfila - De Veluwehal Barneveld (NL) 27 & 28 Secretariaat september: Kuntzestraat 150 Antwerpfila - Bouwcentrum 8071 Antwerpen (B) KP Nunspeet (0341) – 25 45 22 29 & 30 keesdebil@hotmail.com december: Stamptales - De Veluwehal Barneveld (NL)

21e INTERNATIONALE POSTSTUKKENBEURS

de BRIEVENBEURS GoldaCarta

THEMA 2014 EERSTE WERELDOORLOG

2e INTERNATIONALE PRENTBRIEFKAARTENBEURS

88 Capelse Postzegelbeurs Hierbij nodig ik U uit tot het bijwonen van de bestuursvergadering van

zaterdag 29 en zondag 30 november 2014

Filamania

de Afd. Nunspeet van de N.V.P.V. op donderdag 3 september 2009 te 19.00

Capelle aan denuur. IJsselDeze vergadering zal plaatsvinden in Chinees Spec. 4e Rest. “Peking” POSTZEGELBEURS In de Trefterp, Marsdiep aan de1 Harderwijkerweg te Nunspeet. (tel. [0341] - 25 15 89) Vele handelaren met voor elk wat wils; Een “Stuiverhoek” met honderdduizenden zegels

REMINDER: LET OP DE GEWIJZIGDE DATUM !! GOLDACARTA.COM, FILAMANIA.COM, BRIEVENBEURS.COM

Toegang en overdekt parkeren GRATIS!

Agenda: Eindpunt Metro “de Terp” Capelle aan den IJssel Openingstijden: zaterdag van 10:00 - 17:001. uurOpening zondag van 11:00 - 15:00 uur

EXPOSITIE VAN POSTSTUKKEN EN PRENTBRIEFKAARTEN VAN HET THEMA OPENINGSTIJDEN: VRIJDAG 10.30-17.00u, ZATERDAG 10.00-16.00u TOEGANG EN PARKEREN ZIJN GRATIS Dè POSTZEGELHUISKAMER VAN NEDERLAND!

2. Notulen van de vorige vergadering (07-05-’09) stukken 4. Mededelingen Jeugdbestuur 5. Nieuwtjesdiensten 6. Bestuurszaken (o.a. jaarprogramma 2010) 7. Rondvraag 8. Vaststellen volgende bestuursvergadering 9. Sluiting

SPORTCENTRUM DE MAMMOET, GOUDA 18 EN 19 APRIL 2014 CALSLAAN 101, 2804 RT

Voor inlichtingen: tel.: 06 4413. 14 695 Ingekomen Zie ook onze website www.fvijenl.nl

Met vriendelijke groeten,

26e FILATELIEBEURS Let op: Nieuwe Lokatie!

De secretaris, C.A.de Bil

Za 1 + Zo 2 februari 2014

DUDOK-ARENA HILVERSUM (bij station Hilversum-Sportpark) www.filateliebeurs.nl

FILAKRANT 2014

7

»» Beursbespreking 2014 « » Beursbespreking 2014 ««

Belangrijk voor beursbezoekers:

Controleer altijd voor u gaat of het betreffende evenement wel doorgaat. (b.v. via een website of bel met de organisatie) Beurzen kunnen verschoven worden, hallen kunnen failliet gaan evenals commerciele organisaties. Hoewel het u op alle beurzen kan overkomen dat u tegen nietdeugende waren aanloopt is deze kans een stuk groter op beurzen met een volledig vrij toelatingsbeleid van commerciele organisatoren (meestal zonder naambadge). Hoewel van oorsprong niet zo bedoeld hebben veel stichtingen ook commerciele belangen. Anders dan verenigingen kan het bestuur zichzelf fors belonen. Meldt niet deugende handel ten allen tijde bij de organisatie zodat deze maatregelen kan treffen. Zorg voor voldoende kleingeld b.v. voor parkeerautomaten en/of toiletbezoek. Ook is het handig om met gepast geld bij de kassa te betalen. Als u niet te veel contanten mee wilt nemen controleer dan of pinnen in de nabije omgeving van de beurs mogelijk is. (u weet immers nooit waar u tegen aan loopt). Voorzie tassen, catalogi etc. van uw naam ! Als u met de auto bent onthoud dan waar u hem hebt geparkeerd.

1 & 2 Februari - Filateliebeurs hilversum

Dudok-arena, Arena 303 in Hilversum 1 Februari 10.00 - 17.00 uur. 2 Februari 10.00 - 16.30 uur. Aantal handelaren: ± 60 Verenigingen e.D.: ± 30 Organisatievorm: stichting. Grootte in m²: ca. 1600m² Handel: uitgebreid en kwalitatief hoogwaardig aanbod. De n.V.P.H. Heeft als organisatie deel aan de beurs. Sterke punten: nieuwe locatie! Vlak bij station hilversum sportpark. Gratis toegang. P Gratis parkeren. Mooi restaurant met zitjes. Veel n.V.P.V. Leden. Veel andere (semi) handelaren. Post.Nl en duitse post. Veel gespecialiseerde verenigingen. Stoelen bij (semi) handel. De 2014 filakrant gratis af te halen (ook in aantallen). Plattegrond wordt uitgedeelt en handelaren zijn kenbaar met badge. Zwakke punten: geen of weinig stoelen bij n.V.P.H. Stands. Teveel en te dominant aanwezige promotiestands. Géén jeugdactiviteiten.

14 en 15 februari - Holland coin fair 2014

15 Februari Postzegelmanifestatie Noord 2014

Sportcentrum De Hullen, Centuurbaan zuid 6, 9301 hx Roden. 10.00 - 16.00 uur. Toegang € 4,-. Jeugd gratis tot 17 jaar. Voor wie met openbaar vervoer komt, is er een pendelbus beschikbaar. Aantal handelaren: ± 50 verenigingen e.D.: ± 5 Organisatievorm: commercieel. Groote in m²: ca. 1500 Handel: redelijk aanbod met voldoende variatie. Sterke punten: voldoende gratis parkeerplaatsen. Ruime lichte hal. Gezellige en goed betaalbare catering. Uitgebreid jeugdprogramma (v.O.V.V./ De postduif uit wijk bij duurstede) stoelen bij de stands. Vrij toelatingsbeleid. Veel goedkope (dubbeltjes) stands. Filakrant verkrijgbaar. Zwakke punten: eigenlijk alleen goed bereikbaar voor n.O.Nederland. Té vrij toelatingsbeleid. Waardeloze vloerafdekking. (Te) hoge entree voor regionale beurs. Handelaren niet kenbaar d.M.V. Naambadge.

5 & 6 April - Antwerpfila

Mercure Hotel Den Haag, Weigelia 22, 2262 AB leidschendam-voorburg Vrijdag 8 februari 2013 van 16.00 - 21.00 uur, Zaterdag 9 februari 2013 van 10.00 - 16.00 uur. P Gratis parkeren. Handelaren van de Ned. Vereniging van munthandelaren Organisatievorm: stichting. Groote in m²: niet bekend Entree: niet bekend. Handel: alleen in den haag treft u één keer per jaar de leden van de nederlandse vereniging van munthandelaren (nvmh) bij elkaar. Gezamenlijk verzorgen zij een uitgebreid aanbod in munten, penningen en bankbiljetten van uitstekende kwaliteit. Ook zijn er buitenlandse munthandelaren en een aantal munt/ penninggerelateerde organisaties. Dit jaar zal tevens de koninklijke nederlandse munt (knm) aanwezig zijn. De allereerste hollandcoincard zal op de beurs exclusief verkrijgbaar zijn met daarin niet alleen een nieuwe 2 euromunt met de beeltenis van koning willem alexander, maar ook een speciale holland coin fair penning. Aan de serie holland coin fair sets komt hiermee voorlopig een einde maar zoals u van ons gewend bent worden ook van hollandcoincard er een aantal uitgevoerd met een zilveren penning, i.p.v. een gewone, die iedere bezoeker bij aanschaf van de coincard zomaar kan treffen. Er komen zelfs een aantal exemplaren met een gouden penning in omloop. Voor onze allereerste hollandcoincard betaalt u slechts 10 euro.Tijdens de holland coin fair wordt traditiegetrouw exclusief de hcf-muntset verkocht. Tussen de ‘gewone’ muntsets zullen ook dit jaar weer random een aantal exemplaren zitten met daarin een zilveren penning. Een waar collectorsitem die zomaar in uw handen kan vallen! De beurs is ruim opgezet met stoelen voor bezoekers die eens uitgebreid willen snuffelen. Nieuwe locatie: uitstekend bereikbaar met het openbaar vervoer: tram 2,6 en 19, bus 46. 3500 Gratis P parkeerplaatsen (kies bij gebruik van een routeplanner heuvelweg als bestemming). Gelegen in winkelcentrum leidschenhage. Mercure Hotel Den Haag - Leidschendam-Voorburg. Voor informatie over bereikbaarheid en parkeren gaat u naar www.hollandcoinfair.nl. De holland coin fair is een initiatief van de stichting bevordering numismatiek (sbn)

Bouwcentrum, j.Van rijswijcklaan, antwerpen. 5 April 10.00-17.00 uur. 6 April 10.00-16.00 uur. Toegang € 3,Aantal handelaren: ± 60-70 verenigingen e.D.: ± 5 Organisatievorm: F.N.I.P. Groote in m²: ca: 3000 Handel: een goed tot zeer goed aanbod met een internationaal karakter. Veel nederlanders zijn er vaste bezoeker en dat zegt eigenlijk al genoeg. Sterke punten: gemoedelijke sfeer. Een goed en internationaal aanbod. Makkelijk bereikbaar via snelweg. Veel gelegenheid voor gratis parkeren. Weinig promotiestands. Ruim van opzet met voldoende licht. Goed te combineren met een weekendje antwerpen. Uitgebreid jeugdprogramma (V.O.V.V.) En koopjescorner. Gratis fnip-nieuws en filakrant. Handelaren kenbaar D.M.V. Badge. Stoelen bij de stands. Zwakke punten: zaalcateraar met een beperkt assortiment. Gèèn of nauwelijks gespecialiseerde verenigingen/studiegroepen. Bij warm weer slechte luchtverversing.

12 & 13 April - Papermoney maastricht

De poffermolen, plenkertstraat 50, valkenburg. 12 April 9.00-18.30 uur. Toegang € 10,- 13 April 10.00-16.00 uur. Toegang € 5,Aantal handelaren: ± 180 Organisatievorm: commercieel. Groote in m²: ca. 2000 M² Handel: ruim 180 stands met deelnemers uit niet minder dan ca. 70 Landen. Van Nieuw-Zeeland tot Canada, van Singapore tot Zuid-Amerika enz. enz. Een bont en internationaal gezelschap

van verzamelaars en handelaren die bezig zijn met papiergeld (de voertaal is voornamelijk Engels). 26 Jaar geleden begonnen in Maastricht met nog geen 25 stands is de beurs uitgegroeid tot het grootste evenement ter wereld op het gebied van papiergeld... Hier in Nederland. Aangeboden wordt papiergeld uit de gehele wereld a-z, waaronder natuurlijk ook Nederlandse biljetten maar ook veel Duitse inflatiebiljetten en zo. Dit aanbod is aangevuld met historische waardepapieren… het aanbod is nergens ter wereld groter: gebruikte en bankfrisse biljetten. Variërend in prijs van goedkope biljetten voor 50 cent of minder, tot uiterst zeldzame biljetten voor bedragen met 4 of zelfs 5 cijfers. Voor elke beurs dus wat. Speciaal voor de handel ook grotere hoeveelheden in bundels. Locatie: goed bereikbaar aan de zuidzijde van Valkenburg, nabij het drukke oude centrum. Betaald P parkeren op ca. 300 m afstand van de hal. Ideale beurs voor een gezellig weekendje valkenburg.

De brievenbeurs - Filamania Goldacarta

Vrijdag 18 en zaterdag 19 april 2014 (paaswekend). Sporthallencomplex de Mammoet, 2804 Rt gouda. (Calslaan 101, hoek Burg. Van Reenensingel/Groen van Prinsterersingel.) Openingstijden: Vrij. 18 april: 10.30 - 17.00 uur, zat. 19 april: 10.00 - 16.00 uur.

Organisatievorm: stichting Aantal stands: handelaren filatelie ca. 35, Infostands ca. 10. Handelaren: in de ene hal staan - voor de 21e keer - zo’n 35 gerenommeerde handelaren met een grote verscheidenheid aan poststukken, (thematische) stempels, postgeschiedenis, postwaardestukken, literatuur en postzegels van hoge kwaliteit en een grote diversiteit. In de andere hal ernaast is, nu voor de 2e keer, de beurs voor prentbriefkaarten. Beide beurzen versterken elkaar. Verzamelaars van prentbriefkaarten kunnen een goede ansichtkaart vinden tussen de poststukken. Verzamelaars van poststukken of stempels kunnen iets bijzonders ontdekken op de achterzijde van de prentbriefkaarten. De beurs weet altijd een aantal handelaren te trekken die niet op andere beurzen staan, zo zal het jan hintzen fonds poststukken verkopen waarvan de opbrengst ten bate komt aan het uitgeven van filatelistische literatuur. Ook worden postzegels verkocht t.b.v. de jeugdfilatelie door de stichting “pro filatelie” voor 2014 zijn er al buitenlandse aanmeldingen uit duitsland, belgië en zweden. Er zijn geen activiteiten van posterijen. De beurs is gratis toegankelijk. Het is een rustige, ruim opgezette beurs in goed verlichte hallen. Prettig is dat er stoelen staan bij standjes voor de bezoekers. De mammoet is uitstekend toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Ruime cafetaria voor koffie / lunch. Voldoende ruimte voor gratis P parkeren. Per openbaar vervoer: vanaf station Gouda 3 x per uur een bus. Te voet circa 20 minuten. Verenigingen en promotie: De beurs kent ook ieder jaar een thema. Dit jaar staat de beurs in het teken van “Wereldoorlog 1” als verzamelgebied die 100 jaar geleden begon. Het aprilnummer van het maandblad filatelie wordt een themanummer over Wereldoorlog 1. Er zal een minitentoonstelling over WO1 zijn met een twintigtal kaders met brieven/postzegels evenals een twintigtal kaders prentbriefkaarten. Er zijn informatiestands van gespecialiseerde verenigingen. Jeugd: er zijn geen speciale activiteiten voor de jeugd.

8

FILAKRANT 2014

»» Beursbespreking 2014 « » Beursbespreking 2014 ««

8, 9 & 10 mei - Briefmarkenmesse - Essen

Messehaus Süd Halle 1a Norbertstraße, d-45131 Essen (Duitsland) 8 en 9 mei. 10.00-18.00 uur. 10 mei. 10.00-17.00 uur. Toegang gratis. Handelaren en postagentschappen: ca. 110 Organisatie: Jan Billion, Grootte in m²: ca.3500. Handel: grote internationale beurs met veel stands. Doordat dit de dichtsbijzijnde beurs met veel post-agentschappen is wordt de beurs ook druk bezocht door nederlanders. Pluspunten: gratis toegang. Goed bereikbaar, ook vanuit Nederland. Mooie entree met roltrappen. Goed licht. Veel postagentschappen aanwezig. Minpunten: rommelig geheel en daardoor onoverzichtelijk. Betaald parkeren! Te dure catering boven, te slechte catering beneden. Broodje en koffie zelf meenemen, maar dan helaas wel buiten opeten. Teveel veilinghuizen en materiaalfabrikanten aanwezig.

Door de vele pilaren niet echt overzichtelijk. Gèèn jeugdprogramma. Zaalcatering is matig ( helemaal als men dan het restaurant sluit). Gèèn gespecialiseerde verenigingen of studiegroepen. De beurs presteerde in 2013 een stuk slechter dan in 2012, laten we hopen dat de bezoekersaantallen weer toenemen.

29 & 30 September - Hollandfila

De Veluwehal, Nieuwe Markt 6, 3771 cb barneveld.

Bouwcentrum, J. van Rijswijcklaan, Antwerpen. 27 Sept. 10.00 - 17.00 uur. 28 Sept.10.00 - 16.00 uur. Toegang € 3,Aantal handelaren: ± 60-70 verenigingen e.d.: ± 5 ( Zie bespreking 12 & 13 april)

29 & 30 September - Papermoney Maastricht De poffermolen, Plenkertstraat 50, Valkenburg. 29 Sept 9.00-18.30 uur. Toegang € 10,30 Sept 10.00-16.00 uur. Toegang € 5,Aantal handelaren: ± 150 (Zie bespreking 13 & 14 april)

Sport- en recreatiecentrum ‘De Brake’, Oosteinderweg te Nunspeet. 10.00-16.00 uur. Toegang en P parkeren gratis. Voor wie met o.v. komt, is er een pendelbus. Aantal handelaren: ± 60 Organisatievorm: vereniging. Groote in m²: ca: 1500 Handel: een beurs met ca. 45-50 Filateliestands aangevuld met andere verzamelgebieden zoals munten en ansichtkaarten. Het aanbod is zeer redelijk en divers. Doordat dit evenement inmiddels al voor de 19e keer georganiseerd wordt is de beurs toch uitgegroeid tot een belangrijke regionale trekker. De sfeer is gemoedelijk en ongedwongen zoals dat eigenlik hoort wanneer een filatelievereniging iets organiseerd (N.V.P.V.-Nunspeet). Sterke punten: ruime en goed verlichte sporthal. Gratis toegang. Gratis P parkeren. Voor O.V. Reizigers een gratis pendelbus. Overzichtelijke indeling. Stoelen bij de stands. Zwakke punten: matige (sporthal) catering. Geen plattegrond en handelaren niet kenbaar. Niet al te veel parkeerplaatsen bij de hal.

10.00 - 17.00 uur. Toegang € 3,-. Jeugd gratis tot 17 jaar. Ook kunt u gebruik maken van het transferium. Aantal handelaren: ± 100 verenigingen e.d.: ± 15 Organisatievorm: vereniging V.O.V.V. I.S.M. Fil. Ver. De globe en fed. Iv-philatelica. Groote in m²: ca: 3000 Handel: het aanbod is geweldig. Dit is nederlands grootste filateliebeurs! Een enorm aantal officiële handelaren waaronder een groot aantal nvph-leden en buitenlandse handelaren, grote inloopstands, geselecteerde semi-handelaren uit binnen- en buitenland, grote uitzoekbergen enz. enz. de ruime en overzichtelijke opstelling van de beurs alsmede het grote aantal zitplaatsen is duidelijk bedoeld om filatelisten de rust en ruimte te geven die ze bij andere beurzen nog wel eens te kort komen. Er zijn géén tentoonstellingen en ook géén ruiltafels. Een echte handelsbeurs waarbij iedere filatelist iets van zijn gading kan vinden. In 2013 presteerde de beurs slecht (ca. 1800 Bezoekers minder) wegens een verschoven weekend was er een gelijkval met praag en de beurs wed door een hittegolf van 32º getroffen. Verenigingen e.d: natuurlijk geeft ook een behoorlijk aantal gespecialiseerde verenigingen “acte de presence” waar u wellicht goed terecht kunt voor kennis of informatie op uw verzamelgebied. U kunt natuurlijk ook lid worden! Jeugd: er zijn op zaterdag wel leuke aktiviteiten voor de jeugd. Locatie: prachtig centraal gelegen en zowel per auto als o.V. Goed bereikbaar. Maar doordat de beurs veel bezoekers trekt moet u toch soms echt een stukje lopen. De hal ligt tegen de gezellige dorpskern aan, dus alle voorzieningen als banken, winkels, eethuisjes e.d. bevinden zich binnen loopafstand. De hal zelf heeft een gemoedelijke en ruimtelijke uitstraling en is schitterend verlicht. Er is een gezellig en goed restaurant met een ruime keus en betaalbare prijzen. Sterke punten: goed verlichte zaal. Gezellig en goed restaurant met veel zitjes. Gratis parkeermogelijkheden in de wijken nabij de hal en de grote parkeerplaats de vetkamp. Dichtbij het station op 400 meter. Zwakke punten: betaald parkeren bij de hal.

10 Mei - filanumis

20 September - Muntmanifestatie

3 Mei - nunspeet

27 & 28 September - Antwerpfila

Euretco Expo Center, Meidoornkade 29, 3992 ae houten.

17, 18 & 19 oktober - Postex

Americahal, laan van erica 50, 7321 BX Apeldoorn

17 en 18 oktober 10:00-17:00 uur, 19 oktober 10:00-16:00 uur Toegang € 5,- p.p., Met knbf-pas € 4,-, jeugd t/m 17 jaar gratis Handelaren: ± 50. Verenigingen, promotie e.d.: ± 30 Organisatievorm: stichting gse. Grootte in m²: handel ca. 1500 m², tentoonstelling c.a. 1800 m², verenigingen en promotie 1500. m² Een groots jaarlijks terugkerend evenement met viering dag van de postzegel Tentoonstelling en handel: voor liefhebbers van tentoonstellingen, wedstrijd-en promotieklassen, en als groots opgezet evenement, een absolute aanrader. Gratis tentoonstellingscatalogus met inhoudelijke artikelen en een gratis verrassingstas. Ruim 50 handelaren aanwezig: nvph-handelaren, postnl, niet nvph-handelaren en buitenlandse handelaren. Een geweldig aanbod aan postzegels, poststukken, albums, toebehoren, boeken, catalogi en wat je maar nodig hebt. De hele wereld van de filatelie in één hal. Verenigingen en promotie: ongeveer 20 (gespecialiseerde) filatelistenverenigingen presenteren zich met een promotiestand en/of een promotietentoonstelling. Ook niet filatelistische (creatieve) activiteiten. Jeugd: er is aandacht voor de jeugd, speelse en educatieve activiteiten i.s.m. Jfn.

Euretco Expo Center, Meidoornkade 29, 3992 ae houten. 09.30 - 16.00 uur. Toegang vanaf 16 jr. € 4,-. Gratis P parkeren. Aantal handelaren: ± 50 filatelie en ± 50 munten Organisatievorm: commercieel. WB-evenementen. Groote in m²: ca.3000 Handel: gecombineerde beurs met zowel filatelie als numismatiek. Met in beide categorieën zo’n 50 stands is dit een flinke beurs te noemen. Het aanbod zal zeker redelijk tot goed zijn. Locatie: centraal gelegen nabij de A27 en dus goed bereikbaar. Voldoende gratis parkeerplaatsen. Een mooie ruime en goed verlichte zaal, ideaal voor dit soort evenement. Met voor elk wat wils en eigenlijk moet je als verzamelaar dan beseffen dat het hier goed toeven is. Sterke punten: gecombineerde beurs met filatelie en numismatiek. Stoelen bij de stands. Vrij toelatingsbeleid dus ook semi-handel. Laatste beurs voor de zomerstop. Weinig of geen promotiestands. Zwakke punten: handelaren niet kenbaar aan naambadge.

9.30 - 16.00 uur. Toegang vanaf 16 jr. € 4,-. Gratis P parkeren. Bereikbaar met openbaar vervoer. Aantal handelaren: ± 100 verenigingen e.d.: ± 10 Organisatievorm: commercieel. WB.-Evenementen. Grootte in m²: ca. 3000 M² Handel: ooit begonnen in Haren (GR.) Werd deze speciaalbeurs voor verzamelaars van munten, penningen en papiergeld al vele malen eerder georganiseerd. Met een derde deel van de standhouders uit het buitenland, is dit de enige muntenbeurs in nederland met een sterke internationale uitstraling. Voor verzamelaars zeker een bezoek waard. De beurs is in 2013 verhuisd naar een grotere locatie. Verenigingen e.d: een tiental. Locatie: goede ligging nabij de snelweg. Sterke punten: voldoende ruimte. Goede verlichting. Stoelen bij de stands. Veel gratis parkeerplaatsen. Zwakke punten: géén naambadges.

Locatie: zeer goede locatie met uitstekend licht. Rolstoelvriendelijk (ook de bovenring). Goed bereikbaar en ruim voldoende gratis parkeerplaatsen. Sterke punten: breed aanbod filatelistische producten. Ruime en goed verlichte hal, veel zitjes. Veel gratis parkeerplaatsen. Goed bereikbaar met openbaar vervoer. Veel gespecialiseerde verenigingen. Handelaren kenbaar aan naambadge. Zwakke punten: te weinig niet nvph-handelaren aanwezig. Nauwelijks zitmogelijkheden bij de stands. Weinig voorzieningen in directe omgeving. Entree zou best lager mogen.

FILAKRANT 2014

9

»» Beursbespreking 2014 « » Beursbespreking 2014 ««

29 & 30 December - Eindejaarsbeurs

De veluwehal, nieuwe markt 6, 3771 cb barneveld. 10.00 - 17.00 uur. Toegang € 3,-. Jeugd gratis tot 17 jaar. Station Barneveld op ca. 400 m. Lopen. Ook kunt u gebruik maken van het transferium. Gratis P parkeermogelijkheden in de wijken nabij de hal en parkeerplaats de vetkamp. Aantal handelaren: ± 110 filateliestands en ± 35 munten, bankbiljetten en ansichtkaarten. Verenigingen e.D.: ± 15 Organisatievorm: vereniging V.O.V.V. Groote in m²: 3000 Handel: beurs met enorme wachtlijsten en een gigantisch aantal deelnemers. Voor de filatelie geldt hetzelfde verhaal als bij hollandfila. Echter; hier zijn vaak toch meer en andere stands aanwezig. Vanwege het ruimtegebrek staat deze beurs minder veel grote stands toe. Door het voeren van strenge regels, brede paden, schitterende banieren en zaalaankleding oogt de beurs fantastisch! De beurs kent ook een apart gesitueerd en redelijk groot segment met een divers aanbod in munten, penningen en bankbiljetten. Tevens een aantal grotere stands met ansichtkaarten. Verenigingen: zie beursbespreking van Hollandfila.

Jeugd: zie Stamptales hieronder. Locatie: zie de beursbespeking van Hollandfila. Echter, doordat de beurs inmiddels is uitgegroeid tot hét evenement dat je écht niet moet missen zijn de bezoekersaantallen ook dusdanig groot dat je langer bezig kunt zijn om je auto kwijt te raken. In de cyclus van de beurs zijn er de minste bezoekers in jaren dat de kerst vol in het weekend valt (b.v. 2010). Dit jaar valt de kerst op donderdag en vrijdag en de beurs is dan op maandag en dinsdag. Dit betekent ook dat de beurs dan maximale bezoekersaantallen zal trekken en het dus voor kan komen dat u even zult moeten wachten tot u bij een handelaar terecht kunt. Dit geldt dus ook voor het restaurant. Aangezien de (kerst) sfeer en gemoedelijkheid van deze beurs fantastisch is hoeft u zich daardoor niet te laten weerhouden van een bezoek. En natuurlijk kunt u hier elk jaar de nieuwe filakrant meenemen. Sterke punten: zie hollandfila, echter op deze beurs ook veel handelaren met penningen, munten en bankbiljetten. Tevens ook ansichtkaarten. Hoewel barneveld in de directe omgeving van de hal betaald parkeren kent, is tijdens de eindejaarsbeurs het hele centrum vrij parkeren dus ook bij de hal. Banken op loopafstand van de hal. Zwakke punten: zie Hollandfila. Kan soms echt te druk zijn vooral de opening.

jeugdprogramma is alleen voor jeugd tot 17 jaar. Het grootste jeugdevenement van de benelux, en misschien wel van europa. Dit steeds internationaler wordende jeugdevenement wordt gesponsord door de eindejaarsbeurs. Er wordt ieder jaar voor een bepaald thema gekozen waarop de zaalinrichting wordt afgestemd. Groot en uitgebreidt spellencircuit die allemaal iets te maken hebben met postzegels en/of het gekozen thema. Schitterende jeugdbladen die de deelnemers in hun eigen stamptalesringband kunnen opbergen. Veel jeugdleiders vanuit verschillende verenigingen en landen werken nauw samen tijdens dit evenement. Dit is uniek te noemen ! Zelfs voor munten is er een leerzaam jeugdprogramma. Jeugdveiling: elke dag wordt afgesloten door een grote en uitgebreide jeugdveiling met prachtige kavels.

29 & 30 December - stamptales

Toneelzaal Veluwehal, Nieuwe Markt 6, 3771 cb barneveld. 10.00 - 17.00 uur. Voor iedereen gratis toegang echter het

Internationale Beursagenda 2014

Voor deze agenda komen alleen beurzen in aanmerking met een substantieel (en/of internationaal) handelarenaanbod vanaf ca. 50 stands en/of beurzen met een bijzonder karakter Datum

Wat

Waar

Plaats

Info

17&18 januari 2014 1 & 2 februari 2014 14 & 15 februari 2014 19 t/m 22 februari 2014 6 t/m 8 maart 2014 27 t/m 29 maart 2014 5 & 6 april 2014 12 & 13 april 2014 8 t/m 10 mei 2014 10 mei 2014 23 t/m 25 mei 2014 14 juni 2014 14 t/m 22 juni 2014 18 & 19 juli 2014 29 & 30 augustus 2014 4 t/m 6 september 2014 17 t/m 20 september 2014 20 september 2014 27 & 28 september 2014 27 & 28 september 2014 17 t/m 19 oktober 2014 23 t/m 25 oktober 2014 6 t/m 9 november 2014 eind november 2014 29 & 30 december 2014 29 & 30 december 2014

Yorkshow Stamp & Coinfair Filateliebeurs Hilversum Holland Coin Fair Stampex Internationale Briefmarkenmesse Collecta Antwerpfila Papermoneyfair Internationale Briefmarkenmesse Filanumis, combinatiebeurs Veronafil, combinatiebeurs Dag van de Munt Salon du timbre Yorkshow Stamp & Coinfair Hollandfila Sběratel Stampex Muntmanifestatie Papermoneyfair, tevens munten Antwerpfila Postex, nat. tentoonstelling Briefmarkenmesse Sindelfingen Salon Philatélique d' Automme Veronafil, combinatiebeurs Eindejaarsbeurs Stamptales

Racecourse Dudok Arena Mercure Hotel Den Haag -Leidschendam Business Design Centre in Islington Messe Munchen Gospodarsko razstavišče Bouwcentrum De Poffermolen Messe Essen Expo Houten Verona fair-trade center Koninklijke Nederlandse Munt The Parc floral Racecourse De Veluwehal Expositie PVA Letňany Business Design Centre in Islington Expo Houten De Poffermolen Bouwcentrum Americahal Messe Sindelfingen Espace Champerret - Hall A Verona fair-trade center De Veluwehal De Veluwehal

York (GB) Hilversum (NL) Leidschendam Londen (GB) Munchen (D) Ljubljana (SI) Antwerpen (B) Valkenburg (NL) Essen (D) Houten (NL) Veronafil (IT) Utrecht Parijs (F) York (GB) Barneveld (NL) Praag (CZ) Londen (GB) Houten (NL) Valkenburg (NL) Antwerpen (B) Apeldoorn (NL) Sindelfingen (D) Parijs (F) Veronafil (IT) Barneveld (NL) Barneveld(NL)

www.stampshow.net www.filateliebeurs.nl www.hollandcoinfair.nl www.stampex.ltd.uk www.briefmarken-messe.de www.collecta.si www.fnip.be www.papermoney-maastricht.nl www.briefmarkenmesse-essen.de www.wbevenementen.eu www.veronafil.it www.KNM.nl www. www.stampshow.net www.eindejaarsbeurs.nl www.sberatel.info www.stampex.ltd.uk www.wbevenementen.eu www.papermoney-maastricht.nl www.fnip.be www.postex.nl www.briefmarken-messe.de www.cnep.fr www.veronafil.it www.eindejaarsbeurs.nl www.eindejaarsbeurs.nl

Kleinere bijeenkomsten/beurzen van verenigingen e.d. hebben voor 2014 de mogelijkheid om gebruik te maken van een kleine advertentie (zie pagina: ,,)

Aanvullende Beursagenda 2014

Voor deze agenda komen alleen sterk regionale beurzen in aanmerking en/of beurzen met een bijzonder karakter Datum

Wat

Waar

Plaats

Info

15 februari 2014 14 & 15 maart 2014 18 & 19 april 2014 3 mei 2014

Postzegelmanifestatie Noord 2013 Filafair Brievenbeurs / Filamania / GoldaCarte Verzamelaarsbeurs met hoofdmoot filatelie

Sportcentrum De Hullen Maaspoort sport & Events Sportcentrum "de Mammoet" Sportcentrum de Brake

Roden (NL) s-Hertogenbosch Gouda (NL) Nunspeet

www.wbevenementen.eu www.filafair.nl www.brievenbeurs.com www.wijverzamelenpostzegels.com

10

FILAKRANT

Bezoek aan de verzamelaarsbeurs van Praag

H

et is niet voor niets dat aanbieders van stedentrips vaak adverteren met de stad Praag. Het is een erg mooie stad, met een vrij compact centrum, dat grotendeels te voet verkend kan worden. De geschiedenis gaat ruim 1000 jaar terug en tijdens grote oorlogen is de stad nooit verwoest. Er staan dus nog veel oude gebouwen met prachtige gevels. Verder kun je er voor een niet al te hoog bedrag prima eten en drinken. En een bezoek aan een ‘pivnice’, een origineel bierhuis, hoort er natuurlijk wel echt bij.

Als filatelist is het nog mooier als je een bezoek aan Praag kunt combineren met een bezoek aan een postzegelbeurs. Het Tsjechische woord voor verzamelaar is ‘sběratel’. Sinds het jaar 1998 wordt in Praag de Sběratel-beurs georganiseerd, een beurs voor verzamelaars van postzegels, munten en ansichtkaarten. Sporadisch worden nog mineralen en edelstenen aangeboden. In september 2013 heb ik samen met mijn vrouw een bezoek gebracht aan deze beurs. Die wordt gehouden in een moderne hal aan de noordkant van Praag, ruim 10 kilometer uit het stadscen-

trum. Voor het beursgebouw ligt een flink parkeerterrein, betaald parkeren, kosten 100 Kč (€ 4). De entree voor de beurs bedraagt 80 Kč (€ 3,20). Voor dames is de toegang gratis! Er wordt meteen een full color beursmagazine uitgedeeld, prachtig geïllustreerd. Enig nadeel: het is in de Tsjechische taal. En daar kunnen wij geen chocola van maken. In een soort entreehal kun je wachten. Hier staan alvast enkele stands, bijvoorbeeld die van de Briefmarkenspiegel of die van een verkoper van catalogi. Bovendien zijn een fraaie auto van het merk Praga en een oude motorfiets

te bewonderen. Rond 10:00 uur gaan de deuren open. Tussen de entreehal en de grote hal is een overdekte gang met openingen aan weerszijden. Rechts worden Tsjechische gerechten klaargemaakt, links staat de biertap. Op houten banken kun je plaatsnemen. In het zonnetje ziet dit er schitterend uit. Wat een leuke ambiance bij een postzegelbeurs! We maken een rondje over de beurs. We schatten in dat de helft bestaat uit postzegels en de andere helft uit munten en ansichtkaarten. Het is bijzonder druk. Volgens de website komen er ongeveer 12.000 mensen in drie dagen. Afgaand op de drukte die we zien, zou dit best kunnen kloppen. Er zijn ook Nederlandse standhouders. Eén ervan staat hier nu voor de vijfde keer. Hij is erg tevreden over zijn verkopen hier en heeft zelfs al vaste klanten. De bijzondere attractie van dit jaar is een Oostenrijkse munt van €100.000 uit het jaar 2004. De munt weegt ruim 31 kg en wordt zwaar bewaakt. In 2004 was deze munt te koop voor €400.000, met de huidige goudprijs is de waarde gestegen tot €1.100.000. Bij een andere stand, die van de Praagse munt, heeft men de wanden versierd met prachtige foto’s van de stad Praag. Voor zover we kunnen beoordelen hebben de aanbieders materiaal in allerlei prijscategorieën.

Alleen een Engelse handelaar biedt naar mijn bescheiden mening vooral ‘rommel’ aan. Het enige wat opvalt: er wordt echt helemaal niets

gedaan voor de jeugd! Dat lijkt me een gemiste kans. Tsjechië heeft prachtige postzegels met antieke auto’s en andere fraai uitgevoerde zegels en velletjes. Die postzegels zijn ook echt te koop in postkantoren, zelfs in het mini-postkantoortje op de Praagse burcht.

Al kort na de start van de beurs zijn de rijen bij de Tsjechische en Slowaakse post ongekend lang. Postzegels van Tsjechië kun je dus beter kopen bij het hoofdpostkantoor. Dat zit in een prachtig gebouw in een zijstraat van het Wenceslasplein, één van de bekendste pleinen van Praag. De loketten 29 en 30 zijn daar helemaal gewijd aan filatelie! Jawel, dat bestaat nog! Ik zou nooit speciaal voor deze beurs naar Praag rijden. Maar mocht je toch in Praag zijn begin september (en ik kan het aanbevelen), dan is een bezoek aan deze beurs op zijn minst een erg leuke ervaring. Peter Stolk. Meer informatie: www.sberatel.info

V.O.V.V.

FILAKRANT 2014

11

Bezoek aan een filateliebeurs in Japan

E

ens in de 10 jaar organiseert de Japans filatelistische bond een wereldtentoonstelling, zo ook in 2011 in Yokohama. Schrijver van dit artikel staat al jaren op Aziatische beurzen en tentoonstellingen waaronder een keer in Japan. Ik heb daar goede herinneringen aan en toen een aantal Engelse klanten mij vertelde dat ze al een stand besteld hadden, begon het bij mij te kriebelen om het land van de rijzende zon weer eens een keer te bezoeken. In de aanloop naar de beurs kreeg ik echter te horen dat een aantal buitenlandse handelaren hun stand hadden gecanceld vanwege de kerncentraleramp in Fukushima. Het was nog steeds niet duidelijk hoeveel radio activiteit nog lekte en hoe gevaarlijk dat was. Zelf bedacht ik me dat wel mee zou vallen, Yokohama waar de beurs werd gehouden en Fukushima liggen ca. 350 kilometer van elkaar vandaan. Toch zou dit nog een staartje krijgen waar ik niet op bedacht was. Karel den Hertog en ik doen al jaren prettig zaken en toen ik hem begin april 2011 aan de lijn kreeg, vertelde ik hem over mijn plannen om een stand te huren op de beurs in Yokohama. Ik vertelde hem over de handelaren die hadden afgezegd, de prijs van een stand (4500 Euro)

gevonden” en ik heb, aangestoken door Karel’s enthousiasme meteen ja gezegd. Ik had daar onmiddellijk spijt van. Niet omdat ik Karel niet mag. Ik denk dat er weinig mensen zijn in de filatelie die Karel niet mogen.

Denk maar aan vliegtuig, hotel, eten enz. Ik heb nog 4 keer met Karel gebeld en hem gevraagd of hij zich wel het een en ander realiseerde. Karel bezwoer mij dat hij er zeer wel in geloofde de onkosten te kunnen terug verdienen met de verkoop van moderne thematische Nederlandse postzegels, Nijntje, Rembrand, Nederlandse sprookjes, Van Gogh etc Ook over de gevaren van Fukushima hadden we hetzelfde beeld en vooral –wellicht niet altijd even juist- vertrouwen in de Japanse overheid. Uiteindelijk zijn we met zijn vieren vertrokken Jaap de Kort van de firma Rijnmond, Karel en zoon Jeroen den Hertog van de gelijknamige firma en Martin Bronckhorst medewerker van de firma Corinphila en enthousiast filatelist. Een goed en betaalbaar hotel gevonden in Yokohama en besloten een week voor de beurs aan te komen om zodoende nog wat te acclimatiseren en wat aan toerisme te doen. Reeds de eerste nacht vielen we verbaasd en angstig uit ons bed en kwamen we elkaar op de gang tegen. Fukushima had toch nog een staartje gekregen.

enz. En dat ik nog iemand zocht om de stand te delen gezien de kosten niet geheel onbegrijpelijk. Karel reageerde onmiddellijk “Jaap die heb je

Maar zou Karel zich wel beseffen dat de kosten zelfs met een halve stand behoorlijk oplopen, al gauw boven de 5000 Euro ?

Japan is al 10000-den jaren een eiland waar regelmatig aardbevingen en vulkanische uitbarstingen zijn die soms een tsunami (een Japans woord) veroorzaken met in dit geval zeer ernstige schade aan mens en natuur. Het was na de ramp met de kerncentrale onrustig gebleven met vele naschokken maar dat had niemand ons verteld. We zijn er na enkele dagen aan gewend geraakt maar het bleef toch vreemd om elke nacht opgeschrikt te worden door een schuddend gebouw.

Op de beurs bleef het gelukkig rustig wat betreft aardschokken. Op de stand liep het echter als een trein. Karel’s spulletjes werden gretig gekocht. De firma den Hertog heeft nog nooit zoveel klanten op een beurs gehad. Zeshonderd mensen hebben een serie van Rembrandt, een FDC van Nijntje enz gekocht. Het is in Japan gebruikelijk om na een financiële transactie te buigen voor een klant zoals je eigenlijk in Nederland “ dank U wel ”zegt. Karel en Jeroen den Hertog zijn lange Nederlandse mannen, Japanse mensen zijn gemiddeld wat kleiner. Vijf dagen beurs, rond de 120 transacties per dag !!!

Alle participanten aan het avontuur waren na afloop tevreden. De firma Rijnmond met de gemaakte publiciteit, de firma den Hertog met de gemaakte omzet (wel rugpijn, dat nou weer wel) en Martin Bronckhorst die als toerist en filatelist uitermate genoten heeft van het land Japan en een tentoonstelling met prachtige collecties.

Jaap de Kort

JA, ich möchte mein DBZ-Testpaket! 0994

Ja, ich will die nächsten 2 Ausgaben der DBZ / DEUTSCHE BRIEFMARKEN-ZEITUNG kostenlos testen. Danach endet die Lieferung automatisch.

Jetzt kostenlos testen!

Name / Vorname

Informationen aus erster Hand! Alle 14 Tage bringt Sie die DBZ / DEUTSCHE BRIEFMARKEN-ZEITUNG auf den aktuellen Stand: Als große, moderne Fachzeitschrift steht die DBZ für fundierte Berichterstattung aus den wichtigsten Sammelgebieten. Von Neuerscheinungen über Thematik bis Postgeschichte und mit besonders hoher Kompetenz bei Marktentwicklungs- und Handelsfragen. Mit einem außergewöhnlich hohen Maß an Nutzwert, vielen topaktuellen Tipps und nützlichen Ratschlägen für Profis und ambitionierte Sammler.

Straße / Nr. PLZ

Wohnort

Land 1 9 Geburtsdatum

Telefon E-Mail

Wir freuen uns, wenn Sie sich für die DBZ / DEUTSCHE BRIEFMARKENZEITUNG interessieren. Dürfen wir Sie auch zukünftig informieren? Ja, per Post

Ja, per Telefon

Ja, per E-Mail

Ihre Daten werden vom Schaper Philatelie-Verlag unter strenger Beachtung gesetzlicher Datenschutzbestimmungen nur für den Verlag und den mit ihm verbundenen Unternehmen erhoben.

M.& H. Schaper Philatelie-Verlag GmbH, DBZ-Kunden-Service-Center Postfach 3041, 37020 Göttingen, Deutschland Telefon +49 (0) 5 51 / 901-520, Telefax +49 (0) 5 51 / 901-525 E-Mail: vertrieb@d-b-z.de, Internet: www.d-b-z.de

Sie können Ihre Einwilligung jederzeit telefonisch unter +49 (0) 551 / 901-520, per Post oder per E-Mail vertrieb@d-b-z.de widerrufen.

�

Coupon ausfüllen und einschicken an:

Datum

X

Unterschrift

FILAKRANT 2014 Untitled1.fm Page 1 Monday, October 7, 2013 3:34 PM

Apeldoornse Postzegel - Muntenbeurs Locatie:

GRATIS TOEGANG 10.00-16.00 uur

Wijkcentrum Het Bolwerk Ravelijn 55 7325 NT Apeldoorn

GRATIS PARKEREN

Eigen vervoer: Komende van A1: uit richting Deventer / Amersfoort. Afslag A50 richting Zwolle. Dan afslag 24 Teuge / Apeldoorn. Komende van A50: uit richting Zwolle / Arnhem. Zelfde afslag 24. Op Zutphensestraat (N345) bij de 2e rotonde rechtsaf. Volg de borden wijkcentrum Het Bolwerk. Openbaar vervoer: De locatie ligt tegen het treinstation Apeldoorn-Osseveld. (30 meter afstand) Stadsbussen vanaf Apeldoorn station. Bus 5 - Halte Talma Borgh Bus 15 - Halte NS – Osseveld.

Agenda:

18 januari 2014 15 februari 2014 15 maart 2014 19 april 2014 17 mei 2014 20 september 2014 18 oktober 2014 15 november 2014 20 december 2014

Goede betaalbare catering Koffie/thee/fris €. 1,-Broodjes vanaf €. 1,50

12

Ca. 20 standhouders staan maandelijks voor u klaar. Zeer gezellige zaal met schitterend daglicht. Door de ligging tegen het station perfect te bereiken per spoor. Info: www.eindejaarsbeurs.nl (klik Apeldoorn aan) Info: 055-3558600 / 06-30718411

POSTZEGEL EN MUNTHANDEL BREDENHOF BOVENSTRAAT 286A 3077 BL ROTTERDAM tel.: 010 - 48 26 725 e-mail: info@bredenhof.nl Winkel geopend van: Dinsdag t/m vrijdag 9.00 t/m 17.00 uur Zaterdag 9.00 t/m 16.30 uur

Ook staan wij op diverse beurzen o.a. Hollandfila Barneveld, Postex Apeldoorn, Eindejaarsbeurs in Barneveld.

Wij hebben een grote voorraad verzamelingen Januari Februari Maart April Mei Juni Juli September Oktober November December

MAAND AANBIEDINGEN:

Insteekboek 60 zwarte bladzijden 1kg missie Duitsland van €. 24,50 voor Snijapparaat voor klemstroken 250gr. Frankrijk groot iets ouder Leuchtturm Led Loupe van €. 12,50 voor 1kg goede wereld missie Leuchtturm 2 Euro muntalbum Nederland postfris 136/138 250gr. Klemstroken van €. 18,00 voor 1kg. Missie U.S.A. 250gr. Japan groot

€ 14,95 € 18,50 € 16,95 € 29,50 € 9,95 € 45,00 € 25,00 € 110,00 € 16,00 € 19,50 € 32,50

Wij leveren al 50 jaar kwaliteits kilowaar kijk op www.bredenhof.nl voor de prijzen en om te bestellen.

FILAKRANT 2014

13

Bankbiljetten verzamelen

B

ij veel mensen leeft het idee dat het verzamelen van bankbiljetten een dure hobby is. In dit artikel wil ik proberen te bewijzen dat het niet het geval hoeft te zijn. Je kunt snel een leuke verzameling beginnen met goedkope biljetten. Let echter wel goed op de kwaliteit: alleen een zuiver biljet zonder scheurtjes en vouwen (niet in omloop geweest = UNC) blijft zijn waarde behouden. Het leuke van verzamelen is dat je moet zoeken naar hetgeen je graag zou willen hebben.

Jaarlijks verschijnen er duizenden nieuwe bankbiljetten of varianten op bestaande biljetten. Vooraf moet je dus nadenken over de samenstelling van je collectie: wat zou willen gaan sparen. Je kunt hierbij denken aan biljetten je geboorteland (Nederland) of van landen waar je op vakantie bent geweest (zo beginnen de meeste verzamelaars, meestal slechte gebruikte kwaliteit), of wil je juist één biljet van ieder land in de wereld (circa 360 landen, waarvan 320 betaalbaar). Daarnaast kun je bankbiljetten verzamelen op thema of afbeelding. Voorbeelden hiervan zijn bankbiljetten met paarden, olifanten of wilde dieren in het algemeen maar ook aan biljetten van dictators (bijv.: Gadaffi of Sadam Hoessein). Koningshuizen zijn ook zeer geliefd (Queen Elisabeth (ruim 50 landen en meer dan 60 jaar) of de Nederlandse Koninginnen Wilhelmina, Emma en Juliana. Een goede verzamelaar heeft naslagwerken nodig. Die kun je vinden op het internet (bijv.: http:// www.banknote.ws/) of op papier. De standaard voor papiergeld is de Standard Catalog of World Paper Money (=Pick). Nadeel is dat hij bijna jaarlijks opnieuw verschijnt en circa 60 euro kost (tip: een boek van 2 of 3 jaar kost nog maar een tientje, heb je alleen de nieuwste biljetten niet in je catalogus staan). Hou goed bij (PC of op papier) welke biljetten je al hebt (bijv.: land, pick, nominatie, datum, variant). Hiermee voorkom je de ergernis dat je na een aankoop thuiskomt en ontdekt dat je een biljet al in je collectie hebt. Een hulpmiddel hierbij zijn de Pick codes. In het volgende artikel heb ik deze nummering gebruikt. De belangrijkste tips op een rijtje: • kies het thema van je verzameling • begin met goedkope mooie bankbiljetten die niet in omloop (=UNC) zijn geweest • vertel vrienden en kennissen dat je verzameld (vaak houden zij van vakanties biljetten over) • maak een lijst van de bankbiljetten die je al hebt • maar de belangrijkste tip: verzamel vooral omdat je het leuk vindt. Thema bankbiljetten: Afrikaanse dieren Wat mij drijft bij het verzamelen zijn de verhalen achter de bankbiljetten. Afrika is een prachtig werelddeel om bankbiljetten van te verzamelen. Het bestaat uit circa 50 landen die allemaal hun eigen cultuur, natuur en achtergronden hebben. Hieronder ga ik een aantal biljetten beschrijven met daarop Afrikaanse dieren en de reden waarom ze op een biljet staan. Hoewel er tientallen biljetten zijn heb ik maximaal 1 biljet per land gekozen en steeds een ander dier. Alle biljetten die ik in dit artikel heb beschreven kosten gemiddeld prijs nog geen € 5,00. Werkdieren Rwanda P34 - 500 Amafaranga 2013

We beginnen vast met een dier dat je niet in Afrika had verwacht: de koe. Rwanda koos voor dit dier als voorbeeld voor

de inspanning van de regering om ondervoeding tegen te gaan en op de achterkant staan vier studenten die werken met computers om onderwijs en technologie te promoten. Somaliland P2 - 10 Somaliland Shillings Somaliland heeft een woestijnklimaat. Nomaden en andere reizigers in de woestijn gebruiken kamelen als rij en lastdier. Het dier ook wel “het schip van de woestijn” genoemd. De kameel kan 280 kilogram dragen. Het dier wordt ook gehouden om zijn wol, melk en vlees. De kameel verschilt van de dromedaris door het aantal bulten op de rug. De dromedaris heeft er een, de kameel twee. De vrije natuur Namibia P11 - 10 Namibia Dollars

We zien een struisvogel: de grootste en zwaarste hedendaagse vogelsoort. Volwassen mannetjes kunnen tot 2,75 meter hoog en 155 kilogram zwaar worden, maar gemiddeld 1,80 tot 2,10 meter; vrouwtjes zijn iets kleiner en lichter, tot 1,90 meter hoog en 110 kilogram zwaar. De struisvogel heeft krachtige, lange en onbevederde poten. Er zijn aan elke poot twee tenen (de enige vogelsoort met dit aantal), waarvan een grote, sterke met een nagel van 10 cm en een kleinere zonder. De grote teen wordt gebruikt bij het rennen.

krijgen tot maar liefst 50 cm. Het nijlpaard heeft een kop-romplengte van 280 tot 350 centimeter en een schouderhoogte van 130 tot 165 centimeter. Vrouwtjes wegen over het algemeen 510 tot 2500 kilogram, mannetjes 650 tot 3200 kilogram.

Zuid Afrika P128 - 10 rand 2009

De natuurparken Malawi P58 - 50 Kwacha 2012

Hierop staat de springbok, een middelgrote soort antilope met een schofthoogte van ongeveer 75 cm. Het dier weegt tot 40 kg. Het dier dankt zijn naam aan de hoge sprongen die het maken kan. Voor een deel heeft dat ten doel achtervolgende roofdieren af te schudden, om zijn soortgenoten te waarschuwen, maar het dier heeft ook de neiging om met vier poten recht omhoog te springen, een gedrag dat ‘pronken’ genoemd wordt. De natuurlijke leefomgeving van de springbok wordt gevormd door de droge binnenlanden van Zuid-Afrika en Namibia. Tanzania P35 - 500 Shilingi

De waterbuffel heeft een schofthoogte van 1,5 tot 1,9 meter en een lengte van 2,40 tot 3 meter. De staart is 60 tot 100 cm lang en borstelig op het uiteinde. Hij heeft een grijszwarte, dunne vacht met lange haren. Het onderste deel van de poten is soms vaalwit tot op de knieën. Volwassen dieren zijn echter bijna naakt. De huid is donkergrijs. De stieren hebben grote hoorns die maanvormig naar achteren buigen. De hoorns hebben diepen groeven en kunnen tot twee meter overspannen. De koeien zijn kleiner dan de stieren. Ook hun hoorns zijn kleiner. Volwassenen dieren kunnen 300 tot 1200 kg zwaar worden; meestal zijn de stieren zwaarder dan de koeien, die tot circa 800 kg zwaar kunnen worden .

Neushoorns zijn een van de grote vijf soorten ( buffel, leeuw, luipaard, neushoorn en olifant) die voorkomen in Afrika.

In het Nationale park van Kasungu kom de bosolifant nog voor; één van de drie nog levende soorten olifanten. De bosolifant komt alleen voor in de regenwouden van Afrika en is kleiner en donkerder dan de savanneolifant. De oren zijn ronder en de slagtanden zijn recht en omlaag gericht in plaats van naar voren gebogen zoals bij de savanneolifant. De bosolifant heeft vijf tenen aan de voorpoten, vier aan de achterpoten. Hij wordt drie tot vier meter lang, met een staartje van 50 tot 120 centimeter. Mannetjes worden groter dan vrouwtjes. Een bul wordt 1200 tot 3500 kilogram zwaar en 170 tot 280 centimeter hoog, een koe wordt 900 tot 3000 kilogram zwaar en 160 tot 240 centimeter hoog. West Afrikaanse Staten - Pnew 2012 - 500 Francs

Mocht je de bankbiljetten willen bekijken dan ben je natuurlijk van harte welkom op een van de beurzen. De voorraad is echter vaak beperkt dus mail me als ik ze voor je mee moet brengen. Hopelijk tot ziens. Geschreven door John Laureijsen John verzamelt en verkoopt papiergeld. Hij is op beurzen en op Catawiki te vinden onder www.catawiki.nl/shops/5171ex Reacties worden op prijs gesteld en kunnen per e-mail worden gestuurd aan: 5171ex@telfort.nl

Nijlpaarden zijn veel gevaarlijker dan ze eruit zien. Het is in Zuid-Afrika zelfs, na de malariamug, het dier dat de meeste menselijke slachtoffers eist. De dieren lijken sloom en traag, maar aan land kunnen ze een snelheid tot 30 kilometer per uur halen en zijn ze uiterst wendbaar.

Zuid Soedan P1 - 5 piastres 2011

Het eerste biljet van een nieuw land, teven het duurste biljet uit dit artikel (circa €20,-) omdat het slechts zeer kort in omloop is geweest. Er bevat namelijk een fout: 5 piasters is een schrijffout, het had 5 piastres moeten zijn.

De neushoorn heeft een krom naar achteren groeiende hoorn net achter het beweeglijke deel van de neus. Er zijn nog vijf soorten neushoorns, waarvan de meeste in meerdere of mindere mate bedreigd worden in hun voortbestaan door handel in producten van de hoorn. Elke soort kan elke dag wel 100 liter drinken en tientallen kilo’s eten. Het voedsel is per soort verschillend. Neushoorns die in Afrika leven zijn vooral grazers; ze eten vooral stevig gras of takjes, terwijl Aziatische soorten stevige, grote takken verorberen.

Het nijlpaard heeft een groot, rond lichaam, korte poten en een grote kop met een brede snuit. De staart is kort en dik. Ze hebben geen vacht, slechts enkele borstelharen op de staart en het gezicht. De zachte, glimmende huid is paarsgrijs, bruin en/of blauwig zwart. De onderzijde, oren en bek zijn meer roze. De ogen, oren en neusgaten zijn hoog op de kop geplaatst, zodat ze boven water blijven terwijl de rest van het lichaam onder water is. De snijtanden zijn zeer groot en dienen voornamelijk om te vechten. Bij mannetjes zijn de hoek- en snijtanden groter dan bij vrouwtjes. De tanden kunnen een lengte

Kom eens kennismaken op de Apeldoornse postzegel en muntenbeurs. Tegen inlevering van deze bon een GRATIS KOP KOFFIE aangeboden op 18 januari of 15 februari 2014 Zie meer info op pagina: 12

14

FILAKRANT 2014

Stripfiguren op Japanse postzegels Deel 5 door: Aimé Van Laarhoven

O

m de vijftigste verjaardag te gedenken van een van de belangrijkste strip magazines van Japan, ‘Wekelijkse Shonen’, heeft de Japanse post twee velletjes van 10 zegels uitgegeven op 17 maart 2009 met de afbeelding van stripfiguren die in dit magazine hun avonturen beleefden. Naast de zegel is in het velletje ook de frontpagina van één van de series uit het magazine weergegeven. Onderstaande figuur geeft een afdruk van de folder waarmee dit tweede velletje is aangekondigd.

1. 8-Man (Eitoman) 8-Man (japans = Eitoman) is een fictieve manga en anime waarin een superheld de hoofdrol speelt. De manga werd in 1963 voor het eerst uitgebracht door schrijver Kazumasa Hirai en tekenaar Jiro Kuwata. ‘8 Man’ wordt beschouwd als de allereerste sciencefiction superheld die in Japan werd opgevoerd. Hij ging de manga Cyborg 009, van Shotaro Ishinomori, vooraf en was vermoedelijk de inspiratie bron voor de film ‘RoboCop’. De manga serie werd gepubliceerd in het magazine ‘Wekelijkse Shonen’ en liep van 1963 tot 1966. De anime serie met dezelfde naam, geproduceerd door ‘TCJ Animatie Center’, werd uitgezonden op ‘Tokyo Broadcasting System’ van 17 november 1963 tot 31 december 1964. Er werden 56 episodes gemaakt plus een lange speciale aflevering, ‘Goodbye Eightman’, om de reeks af te sluiten. In het verhaal wordt de detective Yokota vermoord door een bende criminelen. Zijn lichaam wordt door professor Tani opgehaald een overgebracht naar zijn laboratorium. In zijn laboratorium voert de professor experimenten uit om van gedode agenten androïdes(*) te maken. De zeven experimenten tot nu toe zijn mislukt, maar de achtste keer met Yokota is een succes. Yokota wordt herboren met een speciale huid als ‘Androïde 8-Man’. Deze androïde is in staat enorme snelheden te ontwikkelen maar kan zich ook omvormen tot gelijk welk andere mens. De androïde neemt het lichaam aan van Yokota maar noemt zichzelf ‘Hachiro Azuma’. Zijn nieuwe identiteit blijft een groot geheim. Enkel professor Tani en zijn baas Chief Tanaka van de politie kennen zijn geschiedenis. Zelfs zijn vriendin en zijn beste vriend, Sachiko Ichiro, weten niet dat hij in feite een androïde is. Als 8-Man, strijdt Hachiro tegen het onrecht, brengt zijn moordenaars voor de rechter, handhaaft de wet in opstandige wijken en komt onschuldige slachtoffers ter hulp... Om zijn krachten op peil te houden rookt hij ‘energiesigaretten’ die hij meedraagt in een speciaal doosje aan zijn gordel. In 1965 werd de Japanse anime van 8-Man uitgebracht in de USA door ABC Films. 52 van de 56 afleveringen werden omgezet in het Engels en de Japanse namen van de personages werden vervangen door Engels klinkende benamingen. De Japanse tekens op borden worden in de tekenfilm gekscherend weggelachen in de trant van: ‘ik zou wel weten waar we waren als op de borden geen wartaal stond’… In 1991 bracht SNK een video spel van 8-Man uit waarbij de speler de rol van 8-Man op zich nam om samen met zijn kameraad ‘9 Robo-man’ te vechten tegen een binnenvallend leger van robotten. Het spel bleef trouw aan het concept van de manga waarbij een super robot vecht tegen de misdaad.

(*) En androïde is een op een mens gelijkend wezen dat kunstmatig gemaakt is. In tegenstelling tot de meer specifieke termen als robot (een mechanisch wezen) en een cyborg (een wezen dat gedeeltelijk bestaat uit organische en mechanische onderdelen) wordt de term androïde gebruikt voor verschillende typen kunstmatig gemaakte wezens die op mensen gelijken. Een androïde is dus een wezen dat lijkt op een mens, maar het niet is. In het dagelijkse gebruik is een androïde echter een robotisch wezen, een mechanisch en elektrisch ding met een lichaam dat lijkt op een mens. Kazumasa Hirai, een Japanse schrijver, werd geboren op 13 mei 1938 in Yokosuka in de Kanagawa prefectuur. Hij studeerde eerst af aan de Yokosuka Industriële Hogeschool en daarna aan de Chuo Universiteit waar hij de afdeling Rechten volgde. Kazumasa Hirai is vooral bekend geworden door zijn sciencefiction verhalen in de manga wereld. 8-Man wordt gezien als een van zijn belangrijkste manga werken. Jiro Kuwata werd geboren op 17 april 1935 in Japan. Hij is een begenadigd tekenaar. In 1948, op de leeftijd van 13, maakte hij zijn eerste komische manga ‘Kaiko Seidan’ (Vreemde Sterrencluster). Twee jaar later kwam hij met een nieuwe strip: ‘Daihikyo’. Vanaf dat moment ging hij zich uitsluitend toeleggen op het tekenen van manga. Daarna verschenen ‘Rocket Taro’, ‘Maboroshi Kozo’ en ‘Tantei Goro’. Zijn doorbraak kwam er in 1957 toen hij de populaire manga serie ‘Gekko Kamen’ (Spook Detective) bracht. Deze manga is aangepast tot een tokusatsu TV serie in 1959. Sindsdien ging Kuwata zich wijden aan het creëren van superhelden in sciencefiction avonturen. Zijn beroemdste werk was “8-Man”, een serie die hij startte in 1963 in samenwerking met schrijver Kazumasa Hirai. Helaas, in 1965, toen hij aan de laatste episode van “8-Man” aan het werken was, werd hij gearresteerd voor het bezit van een wapen. Hij overwoog zelfmoord te plegen en had zich daarvoor een pistool aangeschaft. Zijn co-creator Hirai Kazumasa zat met de handen in het haar nu Kuwata in de gevangenis zat. Hirai contacteerde andere manga tekenaars om de episode af te werken. Hij was echter niet volledig tevreden met het resultaat. Uit nood werd het dan toch maar gepubliceerd in het manga magazine, maar het werd nooit herdrukt. Kort daarna werd Kuwata vrij gelaten uit de gevangenis en hervatte hij zijn manga werk. Maar in 1970 raakte hij in een diepe depressie en verslaafd aan de drank. In 1977 had hij, volgens zijn eigen zeggen, een openbaring en bekeerde zich tot het boeddhisme. Sindsdien heeft hij verschillende mooie religieuze kunstboeken gemaakt over het leven van Boeddha. Af en toe keerde hij terug naar zijn mangawereld en zo tekende hij in 1992, op verzoek van zijn vriend Kazumasa, zijn eigen versie van de definitieve slot episode van ‘8-Man’. 2. Tiger Mask Tiger Mask begon als een Japanse manga serie in 1968 en werd in 1969 aangepast tot een succesvolle anime voor televisie. Het masker ziet er uit als het hoofd van een tijger. In het echte leven is de naam en het masker gebruikt door een opeenvol-

ging van professionele Japanse catch worstelaars als attractie. Immers, de personen die de Tiger Mask dragen zijn direct herkenbaar en zijn een garantie voor kwaliteit en kunstige aanvallen in de ring. Het verhaal in de manga en in de TV anime volgen hetzelfde patroon. Tiger Mask, met zijn echte naam Naoto Datum, was een gevreesde catch worstelaar in Amerika die buitengewoon boosaardig kon zijn in de ring. Toen hij terugkeerde naar Japan werd naar hem opgekeken en werd hij bewonderd als een groot kampioen. Een jonge knaap, die in een weeshuis verbleef , droomde ervan om in de voetsporen van Tiger Mask te treden. Toevallig had ook Tiger Mask zijn jeugd doorgebracht in datzelfde weeshuis. De jongen wou echter niet de schurk in Tiger Mask verafgoden maar enkel zijn heldhaftige daden als worstelaar. De belangrijkste tegenstander in het verhaal was ‘Tiger’s Cave’, een geheimzinnige organisatie, die jongeren leerde catch worstelen. Als tegenprestatie moesten ze echter, wanneer ze succes hadden, de helft van hun prijzengeld afgeven aan de organisatie. Tiger Mask was ooit lid van de Tiger’s Cave onder de naam ‘Gele Duivel’. Na een tijdje wilde hij echter niet langer de helft van zijn inkomsten afstaan aan de organisatie maar gaf het in plaats daarvan aan het weeshuis waar hij eens verbleef. Dit maakte de leiders van de organisatie woedend. Zij stuurden andere schurken van worstelaars en zelfs huurmoordenaars op hem af om hem te straffen. Gelukkig bleef Tiger Mask hen telkens de baas. De manga werd in 1968 oorspronkelijk gemaakt voor het Wekelijkse Shonen Magazine door schrijver Ikki Kajiwara en tekenaar Naoki Tsuji. De manga werd herdrukt door de uitgeverij ‘Kodansha Limited’ en eveneens uitgebracht in Hong Kong. De TV anime is op nationaal niveau uitgezonden in Japan. Het merendeel van het verhaal en de personages zijn fictief maar zowel in de manga als in de anime spelen bekende Japanse worstelaars, zoals Antonio Inoki, Giant Baba, Kintaro Ohki en Seiji Sakaguchi, een rol. Ikki Kajiwara is de schuilnaam van Asaki Takamori maar hij gebruikte nog een tweede pseudoniem Asao Takamori omdat hij op een bepaald moment verhalen schreef voor twee concurrerende manga magazines. Hij werd geboren op 4 september 1935 en is overleden op 21 januari 1987. Hij was een romanschrijver, maakte verhalen voor manga en was daarnaast ook een filmproducer. Hij zocht zijn onderwerpen vooral in de sport met als specialiteit gevechtsporten. Hij is bekend geworden in de manga wereld door de beschrijving tot in fijne details van beelden van heldhaftige jonge sportmannen. Kajiwara was ook de producent van een documentaire film over karate in 1976 die hij ‘Fighting Black Kings’ noemde. 3. Ster van de Giants Ster van de Giants (Japans = Kyojin no Hoshi) is een sport manga geschreven door Ikki Kajiwara en getekend door Noboru Kawasaki in 1966. De manga werd in 1968 aangepast als een sportanime TV serie en uitgezonden op de nationale zender. Later volgden nog twee anime bewerkingen en verschillende anime films. De manga verscheen in het magazine ‘Weekly Shonen’ en handelde in werkelijkheid over het honkbalteam Yomiuri Giants maar dan met fictieve personages. De opdrachtgever was de ‘Yomiuri Groep’ (=Japans media concern) die op dat ogenblik de hoofdsponsor was van het honkbalteam Yomiuri Giants. Tot de Yomiuri

Groep behoorde eveneens het TV netwerk Nippon Television, de krant Yomiuri Shimbun en de Yomiuri Telecasting Corporation. De manga richt zich op een jong publiek, verruimt hun verbeelding en laat zien wat fysiek mogelijk is door dramatische scènes en opwindende spelfases te tonen. De inhoud van de manga stemt niet overeen met het echte honkbal. Het sluit dichter aan bij de surrealistische fantasie maar dat was de norm in manga publicaties op dat moment. Het verhaal gaat over Hyuma Hoshi, een veelbelovende jonge honkbalwerper, die droomt om een echte ster te worden in de professionele Japanse competitie. Zijn grote voorbeeld is zijn vader, Ittetsu Hoshi, die eens een beroemde derde honkman was. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij echter gewond en moest noodgedwongen zijn sportieve carrière stopzetten. Zijn vader en vrienden doen allemaal hun uiterste best om ervoor te zorgen dat Hyuma zijn doel kan bereiken. De jongen heeft het potentieel om te kunnen toetreden tot het zó populaire Giants team. Al snel realiseert hij zich hoe moeilijk het is om met deze hoge verwachtingen om te gaan. Hoe slopend de zware Spartaanse trainingen zijn om een basisplaats af te dwingen. Hoe scherp de concurrentie is om de beste werper (pitcher) in het team te worden. Hij gaat de uitdagingen aan en zijn team verslaat uiteindelijk met hem de rivaliserende Hanshin Tigers. Deze manga ‘Ster van de Giants’ uit 1966 was de basis voor de eerste sport anime en dus de directe voorouder van de rest van het genre zoals ‘Animal 1’, ‘Aim for the Ace’, ‘Attack Number One’ en nog vele navolgers. In de loop van de originele uitzendingen op TV werden herbewerkingen vertoond in filmtheaters als onderdeel van het vakantie anime festival. Dit was een enige kans voor vele kijkers om hun favoriete show in kleur te zien want de meeste mensen hadden nog een zwart-wit TV en de originele episodes werden dus in zwart-wit uitgezonden. In Japan is er in 2001 een herwerkte versie van deze ‘Ster van de Giants’ uitgebracht op DVD. In oktober 2002 werd het verhaal opnieuw uitgezonden in 13 episodes voor TV. Ditmaal gezien van uit het oogpunt van een fervente supporter Mitsuru Hanagata. In de beelden werd zowel gebruik gemaakt van originele als van nieuw geanimeerde scènes. Door het grote succes in Japan bereikte ‘Ster van de Giants’ anime eveneens de VS. Hyuma’s enige optreden in de Engels taal was in de 30 minuten durende tv-special Ster van de Giants tegen de Mighty Atom (1969), een vriendschappelijke wedstrijd tussen de Giants en de stripfiguren van Astro Boy. De serie werd gevolgd door ‘Samurai Giants’, een aanpassing van een andere Kawasaki honkbal manga en door een later, veel minder succesvol vervolg. De professionele honkbalspeler en latere trainer, Ichiro Suzuki, gebruikte de manga en anime ‘Ster van de Giants’ als een verwijzing naar zijn gruwelijke opleiding bij de jeugd honkbalploegen. ‘Kyojin no Hoshi’ stond ook model voor een spelprogramma op computer. In juni 2002 werd door Capcom een spel gelanceerd voor Playstation 2. Gevolgd door een hele reeks van andere sportgames op het zelfde platform. Noboru Kawasaki werd geboren op 28 januari 1941 in Osaka, Japan. Hij is een tekenaar van manga, een mangaka. Hij is vooral bekend geworden door het tekenen van sport manga. Zijn meest bekende werk is ‘Ster van de Giants’ (Kyojin no Hoshi). In 1969 won hij de Shogakukan Manga Award voor zijn tekenwerk in ‘Animal 1’ en ‘Inakabbe Yaisho’. Een tweede erkenning van zijn tekentalent kwam er in 1978 toen voor zijn manga ‘Football Hawk’ (Voetbal Havik) hem de Kodansha Manga Award werd toegekend.

FILAKRANT 2014

15

Stripfiguren op Japanse postzegels Deel 6 door: Aimé Van Laarhoven

4. Karate Baka Ichidai Karate Baka Ichidai (De Fanatieke Karate Generatie) is een klassieke karate manga die verscheen in het magazine ‘Wekelijkse Shonen’ in 1971. In deze periode genoot hij van een enorme populariteit in Japan. Het manga verhaal is aangepast in een ‘live action’ film, met echte acteurs, op het eind van de jaren ‘70. De manga werd getekend door Ikki Kajiwara naar een levensecht verhaal van de stichter, Mas Oyama (*), van de ‘Kokushin Karate’(**). Het hoofdpersonage van manga en film is Mas (Masutatsu) Oyama een ongeëvenaarde meester van de ‘Kokushin Karate’. Mas Oyama kreeg als bijnaam ‘Gods Handen’ omdat hij zijn handen met bijna bovenmenselijke snelheid en kracht kon bewegen. Het ongelooflijke verhaal in de manga boeide vele jonge lezers die spannend uitkeken naar het wekelijkse vervolg. Hoe hij als leerling begon met de karate opleiding onder zijn leermeester Hideyuki Ashihara. Hoe hij steeds sterker werd door de harde trainingen in de bergen en hoe hij in de loop van de tijd zich kan meten en winnen van meesterlijke vechters. Zijn snelheid en kracht zijn legendarisch. Zo overwint hij op het eind van een episode een op hol geslagen stier met zijn blote handen. In 2003 is de karate film ‘Karate Baka Ichidai’ herwerkt en wijkt het verhaal lichtjes af van de oorspronkelijke manga. Het hoofdpersonage is nu Jotaro Karino die net als Mas Oyama heel zijn leven wijde aan de karate sport om eens een meesterlijke vechter te worden. Het zijn verscheidene echte karate helden zoals Masakatsu Funaki en Nobuaki Kakuta die de vecht scènes voor hun rekening nemen. De populaire actrice Akiko Hinagata speelde de vriendin van Jotaro Karino. De film werd geregisseerd door Takeshi Miyasaka en kende een groot succes in Japan. (*) Matsutatsu Oyama was een karatemeester en grondlegger van het ‘Kyokushin’ karate, waarschijnlijk de eerste en meest invloedrijke vorm van het ‘volle’ contact karate. Hij werd geboren in Gimje, Korea op 27 juli 1923 en is overleden in Tokyo op 26 april 1994. Zijn Koreaanse naam was Choi Yeong-eui. Hij bracht het grootste deel van zijn leven door in Japan en nam om persoonlijke redenen de Japanse nationaliteit aan in de jaren ’60. (**) Kyokushin karate (ook wel Kyokushinkai karate genoemd) is, net als andere karatestijlen, een van oorsprong Japanse vechtkunst. De uitvinder van deze stijl is Masutatsu Oyama. Karate op zich is een van zeer traditionele kungfu afgeleide krijgskunst uit China die door de Japanners verder is ontwikkeld. Kyokushin staat bekend als een van de hardste vormen van het ‘volle contact’ karate. Het is een volwaardige karatestijl waarin de onderdelen ‘kihon’, ‘kumite’, ‘kata’ en ‘tameshiwari’, verplichte onderdelen zijn bij examens. De stijl kenmerkt zich door zijn gedisciplineerde en geestdriftige beoefening. De ‘Fighting Spirit’ (Kokoro) wordt dan ook zeer hoog aangeschreven. Het gevecht zelf vormt het zwaartepunt van deze karatestijl. 5. Gegege no Kitaro Gegege no Kitaro is een manga serie die gestart is in 1959 door mangaka Shigeru Mizuki. Hij is het best gekend om zijn popularisatie van de folklore wezens, beter bekend als ‘Yökai’ (*), een soort van geesten/monsters waartoe al zijn hoofdpersonen behoren. De manga is meerdere keren aangepast voor het scherm, zoals anime, live action en video spelletjes. Sinds 1968 is er ieder

decennium een nieuwe, aangepaste anime serie gemaakt. De titel van de oorspronkelijke manga was ‘Hakaba no Kitaro’, wat letterlijk vertaald wil zeggen: ‘Kitaro van het Kerkhof’. Dit verhaal is een Japans volksverhaal van vroeg in de 20ste eeuw uitgevoerd in kamishibai (**). De naam “Gegege …” werd toegepast op verzoek van Mizuki toen de eerste anime gemaakt werd. In januari 2008 werd de oorspronkelijke manga eindelijk verwerkt tot een anime reeks en uitgezonden op Fuji televisie. De manga vertelt de belevenissen van Kitaro, een Yökai jongen, die geboren is op een kerkhof. Hij is, samen met zijn grotendeels weggerotte vader, het laatste nog levende lid van de ‘Geesten Volksstam’. Kitaro mist zijn linkeroog maar een haarlok bedekt meestal zijn lege oogkast. Volgens zijn eigen zeggen is hij ongeveer driehonderdenvijftig jaar oud. Hij levert een voortdurend gevecht om de vrede te bewaren tussen de mensen en de Yökai. Over het algemeen komt dit er op neer dat hij de Yökai moet beschermen tegen de listen en streken van de mensen. Kitaro heeft hiervoor een heel assortiment vreemde wapens ter beschikking, waaronder: - speciale sandalen (Geta) die van op afstand kunnen bediend worden. - een afneembare hand, die eveneens op afstand kan bestuurd worden. - een magische vest die zijn drager beschermt tegen gevaar, maar af en toe lijkt te handelen uit eigen beweging door vijanden te omwikkelen of vrienden ter hulp te snellen, zelfs wanneer Kitaro niet beschikbaar is om het commando te geven. - stekelige plukjes haar die kunnen worden afgeschoten als venijnige pijltjes. - ander haar dat kan dienen als een antenne om geestelijke activiteit op te sporen. - de mogelijkheid van een krachtige elektrische shock, meestal gebruikt wanneer een vijand hem heeft vastgebonden of hem belemmerd andere wapens te gebruiken. - een magische ‘ocarina’ (***) waarmee muziek gemaakt kan worden waardoor bepaalde geesten ernstige schade oplopen. (*) Yôkai zijn bovennatuurlijke wezens uit de Japanse mythologie en folklore. Het is een verzamelnaam voor een groot aantal wezens die onderling sterk verschillen in uiterlijk, gedrag en kenmerken. Ze kunnen eruit zien als mensen, dieren, voorwerpen, personificaties van een natuurlijk fenomeen of een combinatie van meerdere van deze dingen. Ze beschikken vaak over bovennatuurlijke of spirituele krachten. Ook hun gedrag varieert sterk. Niet alle Yôkai zijn kwaadaardig. Sommigen proberen het contact met mensen zoveel mogelijk te voorkomen. Andere Yôkai zoeken juist zoveel mogelijk mensen op en kunnen hen zelfs behulpzaam zijn. In de oude volksverhalen werden Yôkai vaak gebruikt als verklaring voor schijnbaar onverklaarbare gebeurtenissen. (**) Kamishibai is een traditionele Japanse vertelvorm. ‘Kami’ betekent papier en ‘shibai’ betekent drama, een ‘papieren drama’ dus. Het gaat om een klein kartonnen theatertje waarin grote tekeningen (ongeveer A3 formaat) passen. Elk blad geeft een scène weer uit het verhaal. Een verteller verschuift de tekeningen, als ging het om een vertraagde animatiefilm en vertelt intussen het verhaal dat op de achterkant van de tekening te lezen staat. In Japan was dit verteltheater een geweldig succes in de jaren ‘20 tot ‘50. Met de intrede van de televisie raakte kamishibai een beetje in de vergeethoek. De laatste jaren kent deze poëtische vorm van verteltheater een echte revival. De magie van het kleine theater, de fascinerende wereld van verhalen en het visuele van de tekeningen vergroten de betrokkenheid van de bezoekers.

(***) Een ocarina is een soort fluit die veelal gemaakt wordt van gebakken klei, porselein of glas. De ocarina is een eenvoudig instrument en doorgaans zijn de oudere modellen niet geschikt om met andere muziekinstrumenten samen te spelen vanwege de stemming. De vorm van een ocarina is meestal ovaal en het instrument is hol van binnen. Het wordt met beide handen bespeeld en heeft tussen de 4 en 12 vingergaten van verschillende grootte en één of twee duimgaten. Natuurkundig valt het geluid van de ocarina op door het nagenoeg ontbreken van boventonen.

manga werken, zowel over yökai als over de oorlog. Hij heeft ook meerdere boeken geschreven over beide onderwerpen, waaronder een autobiografie over zijn tijd op het eiland Nieuw Brittannië en een ‘manga biografie’ over Adolf Hitler. Hij heeft ook verschillende onderwerpen in schilderijen vastgelegd. Hoewel deze werken minder bekend zijn dragen ze bij tot zijn ongeëvenaard kunstenaarsschap. In 2003 keerde hij dan terug naar Rabaul om zijn vriendschap met de inboorlingen opnieuw aan te wakkeren. Uit erkentelijkheid werd daar een straat naar zijn naam genoemd.

De anime van ‘Gegege no Kitaro’ werd uitgezonden door Fuji Television in verschillende episoden en is aan zijn vijfde aangepaste herhaling toe. (1968-69, 1971-72, 1985-88, 1996-98 en 2007-09) Alle tekenfilms werden gemaakt in de ‘Toei Animation Studio’. In januari 2008 verscheen een geheel nieuwe anime, eveneens geproduceerd door Toei, in première op Fuji TV in de nachtelijke uren. Deze anime maakte gebruik van de originele manga titel ‘Hakaba no Kitaro’ en volgde, in tegenstelling tot de andere anime versies, een verhaal dat veel dichter aansloot bij de horror uit de allereerste manga series. Deze anime maakt geen deel uit van de van de bestaande reeksen.

6. Ai to Makoto

Shigeru Mizuki werd geboren op 8 maart 1922 in de kuststad Sakaiminato, Tottori. Hij studeerde ‘Schone Kunsten’ aan de universiteit van Musashino. Hij is een Japanse manga auteur. Zijn meest bekende werk is de horror manga ‘Gegege no Kitaro’ die als oorspronkelijke titel ‘Hakaba no Kitaro’ (Kitaro van het Kerkhof) had, maar werd omgedoopt omdat men de titel te eng vond voor kinderen. Mizuko wordt beschouwd als een meester, een specialist van verhalen over yökai. In mindere mate maar toch opmerkelijk zijn de verhalen van hem over de Tweede Wereldoorlog. Zijn geboorte naam was Mura Shigeru Mizuki, maar als auteur liet hij zijn eerste voornaam vallen. Hij was de tweede in een gezin met drie zonen. Als kind was hij driftig maar zeer nieuwsgierig. In zijn vroegste werken staan een hele reeks tekeningen van spookverhalen centraal die hij gehoord heeft van een lokale vrouw die van hem de bijnaam “Nononba” kreeg. In 1942, op twintig jarige leeftijd, werd hij opgenomen in het Keizerlijke Japanse leger en naar het eiland Nieuw Brittannië in Papoea Nieuw Guinea gestuurd. Zijn ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben hem sterk getroffen. Hij zag de vreselijkste verschrikkingen van de oorlog, zag vele vrienden sterven of zware verminkingen oplopen in de strijd en werd zelf getroffen door malaria. Tot slot, in een geallieerde luchtaanval verloor hij bij een explosie zijn linkerarm en werd kort daarop gevangen genomen. Hij was linkshandig en moest dus na de oorlog opnieuw leren schrijven en tekenen met zijn rechterhand. Tijdens zijn krijgsgevangenschap op Rabaul was hij bevriend geraakt met de lokale Tolai stammen. Deze boden hem bij zijn vrijlating een huis, grond en burgerschap aan via een huwelijk met een plaatselijke vrouw. Een militaire arts besliste er echter anders over en dwong hem naar Japan terug te keren. Dit deed hij echter met tegenzin. Na zijn thuiskomst was het plan van Mizuki om uiteindelijk terug te keren naar Nieuw Guinea, maar de Amerikaanse bezetting van Japan verhinderde dat. Het feit dat zijn oudere broer, een artillerie officier, veroordeeld werd als oorlogsmisdadiger, hij had gevangenen geëxecuteerd tijdens de oorlog, en zijn handicap hebben zeker bijgedragen tot de weigering om terug te mogen keren naar Rabaul. Vanaf zijn thuiskomst heeft Mizuki gewerkt in een bioscoop als filmoperator tot hij in 1956 doorbrak als cartoonist. In 1957 bracht hij zijn debuut manga uit, ‘Raketman’. Sindsdien publiceerde hij talrijke

De manga ‘Ai to Makoto’ is een liefdes verhaal vol met romantische episodes dat in 1973 voor het eerst verscheen in het magazine ‘Wekelijkse Shonen’. De manga is geschreven door Ikki Kajiwara en getekend door Takumi Nagayasu en speciaal gericht op tienermeisjes. De anime van Ai en Mako (Makoto in de originele Japanse versie) verscheen in het derde seizoen van de populaire serie Digimon. (Digamon Tamers). In Digimon Tamers (Digimon Redders), Ai en Mako zijn broer en zuster die bestemd waren om de schurk ‘Impmon’ te bedwingen. Maar er is niemand die hen zegt hoe ze zich moeten gedragen en welk hun taken zijn nu ze moeten optreden als redders. Hierdoor benaderen ze Impmon gevoelloos als een voorwerp. Dit schrikt Impmon af die vlucht samen met zijn raadgevers om weer op te duiken in andere avonturen van de Digimon serie. Veel later in de serie keert Impmon terug waar hij Ai en Mako vindt die zich diep schamen hoe zij gehandeld hadden… Ikki Kajiwara was een schrijver van manga verhalen, een roman schrijver en filmproducer die ook bekend is onder zijn andere schuilnaam Asao Takamori. Hij werd geboren op 4 september 1936 en is overleden op 21 januari 1987. Zijn echte naam is Asaki Takamori. Omdat hij terzelfder tijd voor twee concurrerende manga magazines werkte gebruikte hij twee schuilnamen. Hij is vooral bekend geworden door zijn sportverhalen en gevechtsscènes die hij tot in de kleinste details beschreef. Takumi Nagayasu werd geboren op 4 januari 1949 in Nagasaki. Reeds op jonge leeftijd ontdekte hij het werk van ‘Tetsuya Chiba’ een manga tekenaar. Gedreven door zijn tekenwerk, met een overtuigende dynamische stijl, besluit hij op 15 jarige leeftijd om ook tekenaar te worden. Hij trekt naar Tokyo in 1964 en wordt er assistent van ‘Kenji Namba’. Gedurende deze periode, in 1968, tekent hij zijn eerste manga ‘Ofukuro’. Nog verschillende jaren blijft Nagayasu in de schaduw van zijn leermeester werken. Midden de jaren ’80 ontmoet hij ‘Katsuhiro Otomo’, een scenario schrijver. Samen maken ze ‘Moeder Sarah’, een manga die verscheen in 1988. Dit verhaal, een moeder die haar kinderen zoekt in een wereld na een nucleaire oorlog, werd zijn doorbraak. De manga werd in 1989 uitgebracht door de uitgeverij Kodansha. ‘Moeder Sarah’ werd vertaald en in verschillende landen in het verre oosten en de USA uitgebracht. Bronnen: Japanse Post: www.post.japanpost.jp/… Gigazine: http://en.gigazine.net/… Anime News Network: http://animenewsnetwork.com/… Wikipedia

16

FILAKRANT 2014

De Lyre op antieke munten

W

ie een concertzaal bezoekt zal hem regelmatig tegenkomen, is het niet aan de gevel dan wel in de hal of in de concertzaal zelf, de lier. Vaak in combinatie met muzikanten, bladmuziek en/of andere muziekinstrumenten. De lier is een snaarinstrument, bekend om zijn gebruik in de Griekse klassieke oudheid en later. Het muziekinstrument wordt vanaf 400 v.Chr. frequent op munten afgebeeld. Christus gedateerd. De stad is gelegen op het punt waar de Eufraat en de Tigris in de Perzische Golf uitmonden. De stad werd omstreeks 4.000 v.Chr. gesticht en is tegenwoordig een belangrijke archeologische vindplaats.

In tegenstelling tot wat het plaatje suggereert, werd de lier niet met de vingers (zoals bij een harp), maar met een plectrum bespeeld. Met de vingers van de vrije hand werden de snaren die niet tot het akkoord hoorden afgestopt. De lier lijkt qua verschijning op een kleine harp, maar er zijn duidelijke verschillen. De snaren bij de harp worden in het frame gespannen. Bij de lier lopen de snaren over een brug, net als bij een viool of gitaar. Het stemmen gebeurde onderaan door het aandraaien van de stempennen waarmee de snaren werden vastgezet.

Later is het schildpaddenschild, door Aziatische invloeden, vervangen door een houten klankkast en krijgt de lier de alom bekende vorm. De uitvoering met het schildpaddenschild wordt meer als een folkloristisch instrument beschouwd, de uitvoering met de houten klankkast werd gebruikt voor concerten en religieuze muziek. Het aantal snaren op de klassieke lier gevarieerd in verschillende tijdperken. Zo kennen we lieren met respectievelijk vier, zeven en tien snaren.

Macedonië, Olymthos, Chalkidisch verbond, tetradrachme ca. 415 v.Chr. Vz. Portret van Apollo naar rechts. Kz. Lyre met zeven snaren. Foto: Jean Elsen & ses Fils N.V. Kostbare met goud en zilver en schelpen versierde instrumenten zijn gevonden in de koningsgraven van Ur I. in het oude Mesopotamië (het huidige Irak). Ze worden omstreeks 2.500 voor

De Hagia Triada Myceense sarcofaag, 14de eeuw v.Chr, voorstellende een lier met zeven snaren, gehouden door een man met lang gewaad, derde van links. Foto: Archeologisch Museum van Heraklion De vroegste afbeelding van een lier met zeven snaren verschijnt in de beroemde sarcofaag van Hagia Triada (een Minoïsche nederzetting op Kreta). De recitaties van de oude Grieken werden vergezeld door lier spelen.

De oudste munt met een afbeelding van lierachtig instrument is waarschijnlijk vervaardigd tussen 460-400 v.Chr. in de stad Kizikos in Mysië. Het is een 1/12 stater vervaardigd van elektrum, een natuurlijke legering van goud met zilver. Op de keerzijde staat een incuse afdruk met vier vakken. Kizikos of Cyzicus is gelegen in Anatolië, in de huidige Turkse provincie Balikesir.

Thracië, Sestus, brons AE16, na 150 v.Chr. Vz. Kop van Hermes. Kz. Lier met vier snaren, Weber 2465 De oudste overblijfselen van een lier, gebruikt in Europa buiten de Grieks-Romeinse wereld, werden gevonden in de High Pasture Cave op de Isle of Skye in Schotland in 2010. Archeologen schatten de ouderdom hiervan op 2.300 jaar.

Timpaan van het Concertgebouw te Amsterdam. De lier komt tweemaal voor; de middelste figuur van de beeldengroep houdt een lier vast. Ook is ze als bekroning gebruikt De lier is een vroeg type van een muziekinstrument. Het is de verzamelnaam voor een groep instrumenten met snaren. Bij de Grieken de chelys of lyra, bij de Romeinen de fides, in Azië de cithara en bij de Joden kinnor genoemd. De Griekse lier werd chelys genoemd, naar chelone wat schildpad betekend. Een klassiek lier heeft een hol lichaam of geluidborst (ook wel bekend als klankkast of resonator) die van het schild van een schildpad werd gemaakt. De klankkast is voorzien van twee opgeheven armen. Deze zijn gebogen zowel naar buiten en naar voren. Ze zijn verbonden nabij de bovenzijde door een dwarsbalk of juk. De klankkast is voorzien van een extra dwarsbalk, de brug, die de trillingen van de snaren overbrengt. De snaren zijn van darm gemaakt.

ven. Andere bronnen schrijven de uitvinding aan Apollo toe.

Thracië, Sestus, Keizer Trajanus (98-117), brons AE 17. Vz. Gelauwerd portret van de keizer naar rechts. Kz. Lier met vijf snaren, links CHC, SNG Copenhagen 949 De drie afbeeldingen muntafbeeldingen die u gezien heeft, zijn Romeinse munten vervaardigt in provinciale munthuizen. Twee van de munten zijn vervaardigd in de stad Sestus. Het was de stad van Hero in de legende Hero en Leander, waarin zij in een toren leefde die over de zee uitkeek. De stad werd gesticht door kolonisten afkomstig van Lesbos. De ruïnes van de stad liggen in de nabijheid van de moderne nederzetting Eceabat.

Delos, zilveren stater omstreeks 470 v.Chr. Foto: Numismatica Ars Classica De Griekse dichter en zanger Homerus (ca. 800 v.Chr.-ca 750 v.Chr.) gebruikt de aanduiding chelys of lyra niet. Bij het gebruik van snaarinstrument heeft hij het steeds over de catharis en de phorminx. Dat zou aangeven dat de chelys met het schildpaddenschild als klankkast van latere datum is dan de Aziatische Kithara. Op een zilveren stater van het eiland Delos zijn beide typen op een munt afgebeeld. Giraal betalen vormde een karakteristiek onderdeel van de service van het eiland Delos, dat in de derde en tweede eeuw voor Chr. uitblonk door haar bankdiensten. Op het eiland stond een bekend heiligdom gewijd aan Apollo. De handelsen financiële transacties rond de tempel van Apollo namen zo’n grote vlucht, dat er nauwelijks nog gewerkt werd met cash. Kastransacties werden vervangen door ontvangstbevestigingen en simpele overboekinginstructies, waarbij elke cliënt een aparte rekening had. De bank van Delos was het rolmodel waarop de Romeinse banken zich baseerden. Dat terzijde.

Wandschildering 4de eeuw uit Pompei. Lierspelende vrouw met haar geliefde. Een andere vrouw luistert toe De uitvinding van de lier wordt toegeschreven aan Hermes, zoon van de oppergod Zeus en de bergnimf Maia. Hij staat bekend als de boodschapper van de goden en de god van de handel. Hij wordt als herkenning afgebeeld met een caduceus (gevleugelde staf). In een later stadium wordt hij afgebeeld met een helm die van vleugels is voorzien.

Keizer Valerianus (253-260), Tarsus in Cilicia, brons AE35. Vz. Portret van de keizer met zonnekroon naar rechts. Kz. God Hermes met zijn gevleugelde staf en een beurs, SNG PFPS 1463. Foto: Columbusmuseum.com Het verhaal gaat dat de jonge god Hermes een kudde heilige koeien van Apollo steelt. Om niet te worden gevolgd, maakte hij schoenen voor de koeien die hen dwong om achteruit te lopen. Door deze truck kon Apollo het pad niet vinden langs waar de koeien waren afgevoerd. Onderweg slachtte Hermes een van de koeien. De ingewanden werden aan de goden geofferd. Van de ingewanden creëerde hij de Lier. Apollo had ondertussen ontdekt dat Hermes de koeien had gestolen. Woedend confronteerde hij de jonge god hiermee. Zijn woede verdween bij het horen van het geluid van de lier. Daarom wordt de uitvinding van de lier aan Hermes toegeschre-

Lesbos, Mytilene, stater 530-320 v.Chr. Op de voorzijde portret van Apollo. Op de keerzijde lier met vijf snaren

Kaartje me de situering van de stad Sestus De mooiste afbeeldingen van een lier op munten zijn echter te vinden op munten uit de Griekse wereld. Om er achter te komen op welke munten een lier staat afgebeeld werd gezocht naar een handleiding. Deze werd gevonden in de vorm van het boekje “Greek Coin Types and Their Identification” van dominee Richard Plant uit 1979. Er staan 53 munten - met afbeelding van een lier in de vorm van tekeningen afgebeeld. Een handige leidraad om Griekse munten te determineren. De munten zijn gerangschikt op afbeeldingen die op de Griekse en Grieks-Romeinse munten voorkomen. Elk maand verschijnt een bijdrage van zijn hand (Coin of the Month) in het maandblad Coin News.

Mysië, Kizikos, 1/12 elektrum stater ca. 460-400 v.Chr. Foto: UBS Gold & Numismatics, veiling 76,1276

Lesbos, Mytilene, elektrum 1/6 stater 412-378 v.Chr. Op de voorzijde een portret van een muze, de haren bedekt met een hoofddoek. Lier met zeven snaren. Foto: Coinarchives.com In de loop der eeuwen ondergaat de lier tal van technische aanpassingen en vernieuwingen. De klankkast wordt verbeterd. De evolutie van de chelys en de catharis is op munten duidelijk te volgen. Hier twee fraaie afbeeldingen op munten van Mytilene, een antiek stad op het eiland Lesbos.

Romeinse republiek, Q. Pomponius Musa, denarius geslagen te Rome in 56 v.Chr. Vz. Portret van Apollo met diadeem. Kz. Hercules Musagetes met lier, rechts een knuppel, Crawford 410/1. Foto: Gorny & Mosch

FILAKRANT 2014

de snaren. Dat luchtte Saul op en het deed hem goed: de kwade geest liet hem dan voor even met rust.” Bij een aantal Psalmen (18:1, 49:1 en 108:1 om er een paar te noemen) wordt nog steeds van harp gesproken.

De Romeinen namen beide vormen van de lier over. De chelys met het schildpadschild werd “testudo” genoemd. De lier met de houten klankkast heet in het Latijn “fides”. Het toezicht op de muzen werd uitgeoefend door Hercules Musagetes. Hier afgebeeld op een denarius uit de Romeinse Republiek. Octavianus (27 v.Chr.-14 n.Chr.), denarius ca. 15-13 v. Chr. geslagen te Lyon. Foto Ars Classica AG, veiling 59,890. Op de keerzijde van de beide munten is Apollo Citharoedus (Apollo met kithara) afgebeeld Tijdens de Romeinse Republiek was Apollo een relatief kleine god. Eerst van genezing, later van de Sibillijnse orakels en tijdens de Tweede Punische Oorlog de god die de Romeinen aan de overwinning hielp. De eerste tempel werd in 443 v. Chr. gebouwd op de Campus Martius. Keizer Octavianus was een groot aanhanger van de Apollo cultus en schreef aan diens tussenkomst zijn overwinning toe in de Slag bij Naulochos van 36 v. Chr., waarbij Sextus Pompeius definitief verslagen werd. Bij zijn huis op de Paladijn liet hij daarom een nieuwe tempel voor Apollo bouwen. De tempel werd in 336 afgebroken. Het is dan ook niet vreemd dat Apollo op veel van zijn munten staat afgebeeld.

Van 54 tot 9 juni 68 regeerde keizer Nero over het Romeinse Rijk. De eerste vijf jaren van zijn keizerschap waren een gouden tijd voor Rome en het Rijk, er heerste vrede en welvaart onder het kundig advies van Seneca en Burrus. Daarna hield Nero zich steeds minder bezig met het landsbestuur en gaf zich over aan zijn passies: Griekse cultuur, kunst, vooral toneel en muziek.

Keizer Nero (54-68), as geslagen te Rome in 62. Op de keerzijde Nero als Apollo Citharoedus, RIC 78. Foto: Helios Numismatik

Er bestaan diverse op naam van de Romeinse keizer Octavianus (27 v.Chr-14 n.Chr) vervaardigde munten met op de keerzijde een afbeelding van een lier. Een aureus geslagen in Lyon toont op de keerzijde Apollo die een kithara bespeelt. Op de keerzijde van de andere aureus is de chelys, opgebouwd met het schildpaddenschild afgebeeld. Deze munt werd vervaardigd door muntmeester P. Petronius Turpilianus. Hij was een van de leidinggevende figuren uit het eerste collegium van munters te Rome.

Octavianus (27 v.Chr.-14 n.Chr.), aureus ca. 15-13 v.Chr. geslagen te Lyon. Foto Ars Classica AG, veiling 59,889

In 43 voegde keizer Claudius (41-54) Lydië en Pamphylia samen en maakte er een Romeinse provincie van. Lydië was oorspronkelijk gesticht door Griekse kolonisten. De autoriteiten veranderde het nationale symbool, de cithara in een chelys.

Nero vond van zichzelf dat hij een verdienstelijk zanger en lierspeler was. Volgens een overlevering, opgetekend door Suetonius, stond Nero op het dak van zijn paleis toen Rome in 64 door een grote brand werd getroffen. Hij zou hier met begeleiding van de lier het gedicht over het brandende Troje hebben voorgedragen. Het gerucht ging dat hij opzettelijk Rome in de brand had gestoken om ruimte te maken voor de bouw van een nieuw paleis, de Domus Aurea. Hij wist de verdenking op hem af te wentelen door de christenen als schuldigen aan te wijzen en een grootscheepse vervolging in te stellen. De meeste historici gaan er nu van uit dat de munt met Nero als lierspeler zijn uitgegeven ter gelegenheid van de uitbreiding van het Olympische programma met de discipline muziek. Het is natuurlijk niet raar dat de keizer het evenement won. Volgens de Romeinse historicus Suetonius waren de scheidrechters zeer bevreesd want hen te wachten stond als ze de keizer niet lieten winnen.

Simon bar Kochba, denarius jaar 3. Omschrift Shim’on. Vz. Krans met inscriptie Simon. Kz. Kinnor. Omschrift: Voor de vrijheid van Jeruzalem. Overgeslagen op een denarius van keizer Titus, Hendin 1429. Foto: Vilmar Numismatics Tijdens de Twee Joodse Opstand, ook wel bekend als de Bar Kochba-opstand (132-136) werden munten geslagen waarop de beide typen van de lier voorkomen. De opstand is vernoemd naar de Joodse verzetsleider Simon bar Kochba (Aramees voor Zoon van de Ster). Sommige joden zagen in hem de Messias.

Lydië, Trajanus (98-117), drachme geslagen in een onbekend munthuis in 98-99. Op de keerzijde tweemaal een lier gemaakt van een schildpaddenschild, SNG Von Aulock 4267, Foto: vcoins.com

Artist impression Nero tijdens de grote brand van Rome in 64

Octavianus (27 v.Chr.-14 n.Chr.), aureus geslagen in Lyon 11-10 v.Chr. Foto icollector.com

Octavianus (27 v.Chr.-14 n.Chr.), aureus circa 19 v.Chr. RIC 298

Lydië, Claudius, drachme met op de keerzijde een chelys. Foto: Classical Numismatic Group

Ook keizer Trajanus (98-117) liet in Lydië drachmen op zijn naam slaan met op de keerzijde een afbeelding met twee lieren. Boven de muziekinstrumenten staat een afbeelding van een uiltje.

Apollo met lier. Foto Wikimedia Commons De lier die door Apollo wordt gehouden is voorzien van een extra grote klankkast. De lier moet een populair muziekinstrument zijn geweest voor de Romeinen. Er bestaan veel fresco’s met lierspelers. Onder andere uit Pompei en Herculaneum. In het Vaticaanse Museum, Museum Pio-Clementino, staat een beeld van Apollo met lier. Het dateert uit de tweede eeuw na Christus en werd, samen met 7 beelden van de muzen, in 1774 gevonden in de ruïnes van een villa van Cassius.

17

In de Negev woestijn werd in een grot een wandschildering ontdekt waarop twee figuren met een lier staan afgebeeld De Negev woestijn strekt zich uit over het zuidelijke gedeelte van Israël en beslaat meer dan de helft van het land. Het gebied is echter zeer dun bevolkt. Toch heeft er in het verleden het nodige plaatsgevonden. Abraham bouwde zijn huis in Be’er Sheva. De Nabateeërs kwamen hier langs met hun karavanen van kamelen beladen met kostbare handelswaar. In een van de grotten werd een wandschildering ontdekt waarop twee figuren met een lier staan afgebeeld. Ook de Joden kenden de lier, die door hen ‘kinnor’ werd genoemd. In de Bijbel worden drie soorten lieren genoemd; de ‘kinnor’, de ‘nevel’ en de ‘asor’. De kinnor is het belangrijkste snaarinstrument van Semitische beschaving en werd het belangrijkste instrument van het orkest der Levieten die in de Tweede Tempel speelden. Volgens de Romeins-Joodse historicus Titus Falvius Josephus (37-ca. 100) had de kinnor twaalf snaren (Historiën, 7.2.3) en volgens de Mishnah waren de snaren gemaakt van de dunne darm van schapen (Kin. 3:6). In de Mishnah zijn mondelinge overleveringen vastgelegd. Hij werd geredigeerd door rabbi Jehoeda Hanasi en wordt ook wel de “Mondelinge Thora” genoemd. In de oude Bijbelvertaling werd de lyra of kinnor vertaald in harp. De harp is echter een ander muziekinstrument. Uit de jachtboog ontstond een boogharp met meerdere snaren. Met behulp van de vingers worden de snaren in trilling gebracht. De eerste echte harpen zijn al van rond 3.500 v. Chr. uit Egypte bekend. In de Nieuwe Bijbel vertaling is dit misverstand rechtgezet. In 1 Samuel 16:23 staat nu te lezen: “En steeds wanneer de geest van God Saul overmande, nam David zijn lier en tokkelde op

Simon bar Kochba, denarius z.j. Vz. Druiventros en Shim’on. Kz. Kinnor. Omschrift: Voor de vrijheid van Jeruzalem. Overgeslagen op een denarius van Vespasianus, Mildenberg 209. Foto: Gemini LLC, veiling III,250 In 130-131 bezocht keizer Hadrianus de provincie Judea. Het gerucht ging dat hij de tempel zou herbouwen. Toen bleek dat hij hier een Romeinse stad wilde bouwen op de ruïnes van de tempel, kwam de bevolking onder Simon bar Kochba hiertegen in opstand. Om de opstand te financieren werden munten uitgegeven. Het was uiteindelijk keizer Hadrianus die aan het langste eind trok en in 136 de eretitel “imperator” aan nam.

Simon bar Kochba, brons AE25. Vz. Palmtak in een krans. Omschrift: Simon prins van Israël. Kz. Kinnor. Omschrift: Jaar 1 van de bevrijding van Israël, Hendin 1377. Foto: CNG veiling 64,440 Ook op munten van de staat Israël vinden we afbeeldingen van een lier. Op de 5 pruta 1949 (KM 10), de 25 agorot 1960-1980 (KM 27, 27a, 27b, 66 en 99), halve nieuwe shekel 1985-2010 (KM 159, 174). Bij de Grieken werd de lier gebruikt als concertinstrument en als begeleiding bij recitaties. Bij de Romeinen werd de lier bespeeld tijdens feesten en in huiselijke kring. Bij de Joden werd de lier gebruikt tijdens festiviteiten. Zoals tijdens de feestelijke intocht van de militairen in Jeruzalem na de overwinning op de Moabites (2 Kronieken 20:28). Slechts eenmaal wordt er melding gemaakt van het gebruik tijdens een treurige aangelegenheid, in een van de klaagliederen (Jesaja 16:11). Na verloop van tijd raakte de lier in de vergetelheid tot in 1926 door Edmund Pracht en Lothar Gärtner het instrument opnieuw werd gebouwd. Nu als chromatisch gestemd instrument. Dat wil zeggen, een instrument met een toonladder van twaalf tonen. Hierdoor werd het mogelijk om gecomponeerde muziek te spelen. Vervolg op volgende pagina

18

FILAKRANT 2014

Vervolg van vorige pagina

Begin eens een Japan verzameling

op tijd in een rietstengel. Daar maakte Pan toen zijn fluit van.

Toegift Het aantal muziekinstrumenten dat op antieke munten staat afgebeeld is beperkt. Naast de lier vinden we fluitspelers en de al dan niet een fluitspelende god Pan op munten afgebeeld.

Schrijver van dit epistel is een verzamelaar van Japanse zegels, jammer vind ik zelf dat er per maand zoveel uitkomen, terwijl de zegelvelletjes van Japan zo leuk zijn, meestal 10 zegels in een velletje, eigenlijk zijn er genoeg van. Ik geef toe je moet de juiste kruiwagen weten en goedkoop zijn ze zeker niet, maar als je ze krijgen kunt moet je dat doen.

Caesarea Panias, Trachonitis, Marcus Aurelius (161180), AE 24 jaar 172 = 168/9. Vz. Portret van de Keizer naar rechts. Kz. God Pan die staande bij een boomstronk een fluit bespeelt, SNG ANS 682. Foto Wildwinds.com

Fluitspeler en twee muzen De god Pan is de zoon van Hermes en de nimf Penelope. Pan is de patroon van de herders en hun kudden en van het bos. Hij is meestal afgebeeld met hoorns en het onderlijf van een geit. Zijn karakteristieke attribuut is de syrinx, de panfluit.

Er is nog een tweede figuur die al fluitspelend op munten staat afgebeeld. Op de keerzijde van verschillende munten van Phrygië staat Marsyas afgebeeld. Een figuur uit de Griekse mythologie. Het is een satyr uit Phrygië. Volgens sommige is hij de uitvinder van de fluit.

Phrygië, Apameia, keizer Nero (54-68). Vz. Portret van Nero naar rechts. Kz. Marsyas die op een dubbele fluit blaast, RPC 3137. Foto: Münzhandlung Ritter

Zilveren schotel van de Mildenhall Schat, Romeins 4de eeuw. De voorstelling is uitgevoerd in een zeer realistische stijl. We zien een dame met een fluit, de god Pan met zijn panfluit, een hert, en boven langs de rand een dame op een ligbed. Een latere versie van de panfluit – zoals afgebeeld op de zilveren schotel uit Mildenhall - bestaat uit een serie aaneengebonden aan de onderzijde gesloten pijpen. De toonhoogte wordt bepaald door de lengte en de doorsnee van de pijpen. Tom Passon Op www.coinarchives.com staan 206 antieke munten gerangschikt waarop een lier is afgebeeld.

Pamphylia, Perga, Salonina (268) AE30. Vz. Portret met diadeem. Kz. God Pan die een fluit bespeelt. Lindgren III,656. Julia Cornelia Salonina was de vrouw van keizer Gallienus Hij kreeg deze toen hij de nimf Syrinx achterna zat. Zij wilde graag maagd blijven en bad tot de goden terwijl ze Pan’s adem al in haar nek voelde. Haar gebed werd verhoord en ze veranderde net

EINDE Phrygië, Apameia, AE 17 uit de periode 133-48 v.Chr. Vz. Buste van Artemis voorzien van een stedenkroon. Kz. Marsyas die op een dubbele fluit blaast, BMC 74. Foto: Forum Ancient Coins

Zelf heb ik ze niet op nummervolgorde in een stockboek. Opletten!! links het velletje en rechts de zegels. Omdat de velletjes kort na elkaar uitkomen is het vrij makkelijk om de zegels op volgorde te leggen. Niemand is zo gek om de zegels 10 of 15 keer te verzamelen, maar deze meneer doet dat wel zodoende is er op de grote beurzen altijd wel wat te vinden. Door de grote keuze aan aparte soorten en verschillende motieven, waar Japan groot in is, kan er voor iedereen die wat verzameld wel wat bij zijn. Het leukste van alles vindt ik de jeugdseries; pokemon, film, enz. Geinig om te zoeken maar de nieuwe bloemenseries blinken ook uit, prachtig in één woord! Als motiefverzamelaar van bloemen, sla je slag en zet een leuke Japanse verzameling op! Het is goed te doen. Op een grote beurs als de Eindejaarsbeurs in Barneveld zijn er veel handelaren die je kunnen helpen. Als ik er zin in heb weet ik wel waar je moet wezen. Wel dit was een stukje van Agent 34. Bekend figuur op de beurzen in Barneveld. Was getekend, Agent 34

 

CATALOGUS VAN DE NEDERLANDSE MUNTEN geslagen sinds het aantreden van Philips II tot aan het einde van de Bataafse Republiek (1555 – 1806) 2de geheel herziene en verbeterde druk Door Jan C. van der Wis en Tom Passon

Het enige onafhankelijke maandblad in de Nederlandse taal voor verzamelaars van munten, papiergeld en penningen. Een uitgebreide staf van redacteuren met elk hun eigen specialiteit staat garant voor een optimale informatie aan de verzamelaar. Elke maand een uitgebreid overzicht van de veilingen, beurzen, tentoonstellingen en andere numismatische evenementen in Nederland en België.

Vaste rubrieken • Nederland (alles uitgegeven in, voor en met betrekking tot Nederland) • nieuwe munten en bankbiljetten • euronieuws • moderne penningkunst • nieuws van de numismatische kringen in Nederland en België, enz. In deze catalogus staan in alfabetische volgorde van muntheer de uitvoerige beschrijvingen van alle bekende munten en noodmunten uit de periode 1555-1806, van Alkmaar tot en met Zwolle. Alle hoofdstukken met een historische inleiding, een overzicht van muntmeesters en relevante literatuur. In totaal zijn bijna 2.500 munttypen opgenomen, inclusief jaartallenreeksen, belangrijkste varianten en prijsindicaties voor vier gangbare kwaliteiten. Aparte hoofdstukken zijn gewijd aan massa’s en gewichten, Latijnse opschriften en spreuken en aan kloppen die op sommige munten kunnen voorkomen. Geschiedkundige achtergronden maken de gebruiker duidelijk waarom deze kloppen of instempelingen zijn aangebracht. Kortom, een onmisbaar naslagwerk voor iedere muntverzamelaar. ISBN: 978-90-6622-006-5

Prijs € 49,50

Verkrijgbaar bij uw munthandelaar of de boekhandel

Verder interessante en wetenswaardige artikelen over vele aspecten van het verzamelen van munten, papiergeld en penningen uit binnenen buitenland. Verschijnt 11x per jaar.

Bezoek onze website www.muntkoerier.com Op verzoek sturen wij u zonder verplichtingen graag een gratis proefnummer toe! Omni-Trading b.v. Postbus 1044 – 7301 BG Apeldoorn Tel. 055-5216629 – Fax 055-5223963 e-mail info@muntkoerier.com

FILAKRANT 2014

19

Krijgt dit nog een staartje? Paardensport in Wit-Rusland Johan Caers

Johan Caers

O

p 23 juni jl. heeft de post van het Eiland Man, een serie postzegels uitgegeven met als onderwerp: de Manx kat. Over deze wel speciale kat een woordje uitleg.

Geschiedenis Het ras is ontstaan op het eiland Man, een onafhankelijk eiland vallend onder de Britse Kroon in de Ierse zee waar het eeuwen geleden, mogelijk als een spontane mutatie, is ontstaan en er kittens geboren werden zonder staart of met een kort stompstaartje. Omdat de eigenschap voor de overleving geen negatieve effecten heeft, plantten de dieren zich voort en aangezien het gen dominant vererft, verspreidde de eigenschap zich snel. De lokale bevolking heeft zich al meer dan eens verbazend uitgesproken over katten mĂŠt staart; deze waren bij hen onbekend. Uiterlijk Het lichaamstype lijkt het meest op dat van de oorspronkelijke West-Europese boeren-/huiskat: stevig, middelgroot, gespierd en voorkomend in traditionele huiskattenkleuren en -patronen. Er worden vijf staartlengtes onderscheiden: geen staart (rumpy), een tot drie heiligbeenwervels (rumpy-riser), kort stompstaartje (stumpy), korte incomplete staart (longy) en een volledige staart (tailed). De wijze van vererving is autosomaal dominant met een variabele expressie. Het is vooraf niet te voorspellen hoeveel staartwervels ontbreken welke staartlengte of stompstaart tot het compleet missen ervan de beide ouderdieren ook bezitten. Ondanks het vaak deels tot compleet ontbreken van de staart hebben de katten geen moeite bij het houden van hun evenwicht of lopen

en springen. Ze kunnen met alle gemak over een smalle schutting lopen of in bomen klimmen. Verdere lichamelijke kenmerken zijn: ronde kop, dikke dubbele vacht, gespierde poten, langere achterpoten en een ronde oplopende ruglijn. Het ras komt zowel in kortharige als langharige variĂŤteit. De laatste wordt soms ook cymric genoemd maar alle overkoepelende organisaties zien tegenwoordig de manx als ĂŠĂŠn ras met twee vachtlengtes. De oude naam voor de langharige variĂŤteit is destijds bedacht door een Canadese fokker, Blair Wright, die de link legde met het Welsh woord Cymru, wat staat voor “Walesâ€?. Dit hoewel de variĂŤteit geen enkele relatie met dat land heeft. Mede hierom maar ook omdat het ras al vanouds in twee vachtlengtes voorkomt en in nestjes van twee kortharige ouderdieren af en toe regulier een langharig kitten voorkomt is de naam in onbruik geraakt. Enkel de Europese overkoepelende organisatie FIFe gebruikt de naam nog, maar beschouwt het wel als ĂŠĂŠn ras.

V

oor de paarden liefhebbers verschenen op 12 juli in Wit-Rusland drie zegels en een velletje met dit onderwerp. De sporten die voorkomen op de zegels zijn: paardenkoers, jumping, dressuur en op het velletje dressuur met een halfpas.

Karakter Het karakter van de Manx is zachtaardig, harmonieus en aanhankelijk. Het zijn echte gezelschapsdieren en ze kunnen goed opschieten met andere huisdieren en kinderen. Ze hechten zich meestal aan ĂŠĂŠn persoon in het gezin. De gehechtheid aan de eigenaar strekt zich ertoe uit dat deze vaak vergezeld wordt ook buiten waarbij de kat net als een hond mee gaat op de wandeling. De Manx kan geleerd worden te apporteren, bijvoorbeeld met propjes papier of een balletje. Ook kan manxkatten geleerd worden aan een tuigje te lopen. De Manx is erg speels en blijft dit tot op hoge leeftijd.

De paardensport is nog tamelijk jong in WitRusland. Het is pas vanaf 1994 dat er jaarlijks kampioenschappen worden ingericht. Op de Olympische Spelen was het vanaf 2004 te Athene dat ze als onafhankelijk land hebben deelgenomen en dan nog alleen in de discipline dressuur. De mooi verzorgde maximakaarten zullen de liefhebbers zeker kunnen bekoren. Alle zegels hebben een veiligheidsmerk in het papier dat zichtbaar wordt onder de UV-lamp. Dit om namaak en fraude te voorkomen.

veiligheidsmerk

Bron: Wikipedia.

6 in 1 vergrootglas W NIEInU cl. Microscoop

Nu slechts

9,95

Ref. no. 344 177

Handige multi functioneel vergrootglas met praktische LED microscoop (55 x vergroting) voor gedetailleerd zicht op uw verzamelobject. Met 3 x vergroting op de grote lens en 10 x vergroting op de kleine lens. Incl. LED zaklamp en UV lamp. Formaat: 39 x 115 x 19 mm.

LEUCHTTURM biedt u een uitgebreid assortiment vergrootglazen. VariĂŤrend van 2 tot 20 x vergroting, met standaard, verlichting en veel meer!

De nieuwe brochure voor accessoires is er! • Met accessoires voor munten en postzegels • Meer dan 6000 items • Veel innovaties Vraag uw brochure nu aan! Meer info bij uw LEUCHTTURM dealer of direct via LEUCHTTURM: LEUCHTTURM ALBENVERLAG GMBH & CO. KG ¡ Postfach 1340 ¡ D-21495 Geesthacht Tel. +49 (0) 4152/801-200 ¡ Fax +49 (0) 4152/801-300 ¡ service@leuchtturm.com ¡ www.leuchtturm.com $Q]HLJHB)LODNUDQWB1/B LQGG

20

FILAKRANT 2014

Wat verzamelt u nu zelf?

D

at is de vraag die ik als taxateur/ veilingmeester van Rietdijk tijdens taxatiegesprekken bij ons op kantoor of bij de mensen thuis vaak krijg voorgelegd.

In verreweg de meeste gevallen wordt de vraag gesteld door mensen die zelf niet verzamelen en een collectie komen laten zien. De vraag is in dat geval meestal gesteld met in het achterhoofd: die meneer heeft leuk werk! Hij heeft van zijn hobby zijn beroep kunnen maken. Vooropgesteld….. dat is natuurlijk zo! Echter, in sommige gevallen heeft het taxatiegesprek plaats met iemand die wel verzamelt/heeft verzameld en dan ga ik meestal ook dieper in op hetgeen ik zelf verzamel, want ja…. met postzegels (ook niet met heel erg veel) en verhalen over postzegels krijgt u mij niet weggejaagd. Als de passie en het vuur gedeeld kunnen worden, heeft dat natuurlijk altijd de voorkeur. Verzamelen begint eigenlijk altijd met dat wat je krijgt van (meestal oudere) mede- verzamelaars die je enthousiast proberen te maken voor hetgeen hen boeit. Uiteindelijk is het zoeken naar het onbekende, het afwijkende en het verklaren van het hoe en waarom bepaalde dingen zijn uitgegeven en waarom ze op een bepaalde manier in een bepaalde tijd zijn gebruikt. Verzamelaars zijn in basis mensen die “overzicht” willen en iets “verklaarbaar” willen maken. Het streven naar “compleetheid” is daar slechts een onderdeel van. De kracht van een verzameling zit vaak in de beperking van het onderwerp. Veel mensen kiezen een land of een thema, maar nemen dat in het begin zo ruim dat overzicht en verklaarbaarheid erg moeilijk zijn na te streven. Na enige tijd kom je altijd tot de conclusie dat in verdieping de meeste voldoening te halen is. Zelf verzamel ik de Pakke-Porto zegels van Groenland. De meeste, wat ingevoerde verzamelaars zullen ze wel kennen als “die (relatief) dure ijsberenzegels”. In deze beperking van slechts 9 zegels is een filatelistische verzameling op te hangen die vrijwel alle aspecten van de filatelie aan het licht zou kunnen brengen. Op die manier wordt een beperking via de achterdeur toch opeens weer heel uitgebreid.

De kolonie en de vestigingen op de kolonie hadden veel ondersteuning nodig van het moederland. Transport van goederen ging veelal per schip. Deze schepen vervoerden in die tijd pakketten en voor het transport van de pakketten naar Groenland heeft het Groenlandshandelskantoor in Kopenhagen in eerste instantie deze zegels uitgegeven. Het betreft hier dus in de eerste plaats pakketzegels. Soms werden deze zegels rechtstreeks op de pakketten bevestigd, maar meestal op een speciale begeleidende pakketkaart die ook veel informatie over het betreffende pakket bevat en verklaart.

Omdat de plaat van de 10 Øre uit 1937 10¾ (tanding 10.7) zegels dusdanig was versleten is er in 1937 door J.H. Schultz van alleen deze waarde opnieuw een cliché gemaakt en zijn ook deze zegels gedrukt bij Thiele in Kopenhagen. In totaal dus 3 ontwerpers en 2 drukkers en veel verschillende drukken. Tweede reeks Deze eerste 6 waarden zijn zoals alle PakkePorto zegels uitgegeven in velletjes van 25 zegels: 5 rijen van 5 zegels. De buitenranden van de vellen waren beide de vroegere uitgaven ongetand. Een deel van die oplage en ook enige latere oplagen zijn, waar het het ongetande deel betreft, officieel voorzien van tanding: zogenaamd geherperforeerd. Alle 6 vroegere waarden zijn uitgegeven in meerdere drukken die onderling op vele kleine en grote aspecten van elkaar verschillen.

Jager

In 1930 kwam de inflatie zijn werk doen en zijn de volgende 3 nominale waarden uitgebracht. 70 Øre - 1 Krone en 3 Kroner

Verschillende kleuren

Derde reeks

Pakketkaart Fiscaal gebruik Op Groenland zelf dienden de zegels nog een ander doel. De zegels werden op een fiscale manier ook als spaarzegels gebruikt in speciale spaarbankboekjes. Het idee achter deze zegels was om de bevolking te voorzien van een appeltje voor de dorst in mindere tijden van de jacht door ze in de gelegenheid te stellen de zegels als een soort spaarbank- boekje te gebruiken in tijden van voorspoedige jacht. In mindere tijden voorzag een spaarbankboekje de spaarder van enig inkomen. In de donkere winter van Groenland, met het zeer spaarzame daglicht, is de jachttijd zeer beperkt. Fiscaal gebruikte zegels zijn van postaal gebruikte zegels te onderscheiden door de afstempeling. Deze afstempeling correspondeert dan weer met de plaats waar het zegel op deze manier is gebruikt.

Fiscale Stempels

Van deze 9 hoofdnummers zijn tientallen varianten in druk, kleur, tanding en plaatfoutjes te vinden, waarbij vrijwel elk onderdeel van de filatelie aan bod komt. Ik probeer een klein tipje van deze Groenlandse sluier op te lichten.   Verschillende ontwerpers/drukkers Hoewel op het oog erg op elkaar gelijkend, zijn er toch een 3-tal ontwerpers voor deze zegels. De oudste waarden zijn ontworpen door Gerhardt Heilman en gedrukt door de bekende Deense drukkerij Thiele in Kopenhagen. 1 Øre t/m 3 Kroner (in verschillende tandingen) zijn in vele verschillende drukken en oplagen gemaakt.

Max Jensen heeft de 70 Øre en de 1 Krone uit 1937 10¾ (tanding 10.8) opnieuw ontworpen, waarbij een aantal kleine afwijkingen in de opmaak te vinden zijn. Zo is het lettertype van de letters “Pakke-Porto” slanker en eleganter en ontbreekt het streepje/accentje in de buik van de IJsbeer. Deze zegels zijn gedrukt door Andreassen & Lachmann.

Verschillende emissies / nominale waarden Pakke-Porto zegels zijn lange tijd gebruikt, van 1905 t/m 1937. Ontwikkelingen in de tarieven zorgden voor een oplopende nominale waarde naar mate de tijd verstreek. 9 Nominale waarden

De eerste uitgave begon in 1905 met 3 verschillende zegels. 1 Øre - 5 Øre en 10 Øre

Ik zal trachten een aantal van de meest bekende filatelistische aspecten aan de hand van deze emissies te illustreren. Maar niet voordat ik u kennis heb laten maken met de doelen waarvoor deze zegels zijn uitgeven. Handelskantoor/pakketten Pakke-Porto zegels zijn zegels van Groenland, maar Denemarken speelt minstens een even belangrijke rol in de ontwikkeling van het materiaal. Groenland is sinds 1814 Deens gebied en viel daarmee ook onder Deens bestuur. De afstand en omstandigheden ter plaatse zorgden natuurlijk wel voor enige autonomie.

Verschillende kleuren De zegels zijn allemaal gedrukt in 1 kleur, maar wanneer je van 1 nominale waarde een 10-tal zegels naast elkaar legt, zie je een bonte schakering van kleuren die wel op elkaar lijken maar beslist niet hetzelfde zijn. Dit komt omdat veel van de zegels op bestelling werden gedrukt. Van de meeste nominale waarden bestaan dus meerdere drukken. Het onderscheiden van een verschillende druk alleen op kleur is erg moeilijk, maar wel een mogelijk begin. In samenhang met de tanding, papierdikte en gebruikte gomsoort is determinatie van welke druk een bepaald zegel is soms een echte uitdaging. Dat lukt ook eigenlijk alleen maar met behoorlijk wat vergelijkingsmateriaal.

Ontwerp Gerhardt Heilman

Eerste reeks De uitgaven van 1905 zijn door hun afwijkende tanding te onderscheiden van latere uitgaven. In 1915 zijn er 3 aanvullingswaarden uitgebracht: 2 Øre - 15 Øre en 20 Øre

Ontwerp Max Jensen

Verschil in papiersoort en papierdikte Sommige drukken en oplagen zijn gedrukt op heel dun papier, andere juist op heel hard en kartonachtig papier. Wit papier tot hard grijs papier komen bijvoorbeeld voor bij een van de meest gebruikte en gedrukte zegels: 20 Øre rood. Verschil in gom Gom heeft verschillende kleuren, maar ook verschillende eigenschappen. Zo zijn zegels te onderscheiden door bijvoorbeeld witte, grijzige of gele gom, maar ook door de gebruikte gomrichting. Hierdoor hebben zegels van sommige drukken (gegomd) de neiging om horizontaal of juist verticaal te krullen. Verschil in formaat

Pakke-Porto zegels zijn van een vrij groot formaat, maar ook binnen de verschillende drukken van dezelfde nominale waarde verschillen de zegels soms wel meerdere millimeters in grootte. Dit is natuurlijk allemaal het gevolg van het feit dat het volledige drukproces meerdere malen is doorlopen waarbij “ongeveer” ook goed genoeg was. Formaten Verschil in tanding Een van de meest interessante onderdelen van de Pakke-Porto zegels is de tanding. De zegels zijn gedrukt in vellen van 25 (5 rijen van 5 zegels). De emissies uit 1905 kennen tanding 12. De emissie 1915-1930 tanding 11¼ (tanding 11.3). De emissie 1937 10¾ (tanding 10.8 en 10.7). Maar de zegels uit de eerste drukken bestaan 1 of 2 zijdig ongetand of 1 of 2 zijdig “geherperforeerd”. Deze herperforaties hebben echter een officieel karakter. Van de eerste oplage uit 1905 is alleen het hartstuk volledig getand, d.w.z. het blok van 9 midden in het vel. De zegels aan de boven-, onder- en zijkanten van het vel hebben dan altijd 1 (en op de hoeken 2) ongetande zijde (de rode lijn in schema 1). En daar begint de uitdaging. Door secundaire kenmerken van veel zegels zijn niet alleen de drukken te herleiden, maar soms ook de voormalige positie in het vel.

FILAKRANT 2014

1

2

3

4

6

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Schema 1 Ongetand 1) Zegel 1 2) Zegel 2/3/4 3) Zegel 5 4) Zegel 6/11/16 5) Zegel 10/15/20 6) Zegel 21 7) Zegel 22/23/24 8) Zegel 25

Links en boven ongetand Boven ongetand Rechts en boven ongetand Rechts ongetand Links ongetand Links en onder ongetand Onder ongetand Onder en rechts ongetand

Van sommige zegels zijn er maar een zeer klein aantal vellen voorzien van deze herperforatie. Van de zegelnummer “1, 5, 21 en 25” uit elk vel (geherperforeerd aan twee zijden) zijn er dus net zoveel exemplaren als geherperforeerde vellen. Van sommige uitgiften zijn maar een tiental vellen gemaakt, terwijl het normale hoofdnummer voor slechts enkele tientjes in de “standaard” catalogus is opgenomen. Voor mensen die weten wat ze zoeken en waar ze op moeten letten zijn hier dus ware zeldzame schatten te vinden. Het specialiseren op deze emissie heeft mij al verschillende keren mooie vondsten op Ebay en op diverse beurzen en veilingen bezorgd. Ook in dit geval is kennis macht. Belangrijk kenmerk van de geherperforeerde zegels is dat de geherperforeerde kant altijd een zeer strakke rechte lijn heeft. Normaliter is de tanding van de PakkePorto zegels onregelmatig. De tanding sluit ook niet mooi aan (vergelijk het bijvoorbeeld maar met bekende Nederlandse lijntandingen. Dergelijke rechte kanten/lijnen aan de zegels geeft vrijwel onmiddellijk aan dat de tanding afwijkt. Het is overigens wel raadzaam dergelijke zegels te laten keuren.

Verschillende stempels Ook het gebruik van de zegels kent enkele verschillende aspecten. De zegels werden gebruikt op zendingen zowel van Groenland naar Denemarken als van Denemarken naar Groenland. Speciaal hiervoor was het Groenlands Handelskantoor in Kopenhagen opgericht. Omdat ook het verzamelen in die tijd al een “hot” item was, zijn er naast echt gebruikte zegels ook verzoekafstempelingen gemaakt. In zijn algemeenheid gesproken zijn echte Groenlandse afstempelingen het meest schaars. Fiscaal gebruik van de zegels (Avane nummers) komen redelijk frequent voor, Deense en verzoekafstempelingen het meest. Zoals met alle zeldzame zaken zijn veel van de Groenlandse afstempelingen alleen aantoonbaar wanneer zij op een echt gelopen stuk zijn bevestigd. En juist die pakketkaarten zijn erg kostbaar. Enkele stempelvoorbeelden:

21

Pakketkaart Een apart hoofdstuk vormen de spaarboekjes. De zegels werden in die boekjes gebruikt als spaarzegels en afgestempeld met het fiscale stempel afhankelijk van waar het spaargeld was gestort. Sommige van deze stempels komen veel voor, andere nummers moeten tot op heden nog worden gevonden. Het is bekend dat ze gemaakt zijn en voor welk Groenlands district ze waren bedoeld, maar tot op heden nog niet op zegels in “spaarbankboekjes” aangetroffen.

• Groenlandse stempels

4 zijdig getand 9) Zegel 7/8/9, 12/13/14 17/18/19

“Tandingtechnisch gezien” ben je in dit geval dus pas “compleet” met 9 zegels van deze ene druk. Maar daar blijft het niet bij. Om een of andere reden vond men de ongetande zegels (de vellen hadden een behoorlijke velrand) onhandig. Daarom heeft men besloten ook de ongetande zegels van tanding te gaan voorzien. Echter, deze tanding is later aangebracht en niet helemaal gelijk aan de oorspronkelijke tanding! Deze zegels zijn dus officieel “geherperforeerd”. Ook hier heb je dus voor een “compleet” overzicht van deze ene druk dus al 9 zegels nodig voor een compleet overzicht van elke druk volgens hetzelfde schema.

1

2

3

4

6

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Fiscaal gebruik

Herperforatie Plaatfouten Postzegels worden gedrukt met de bedoeling ze op het oog gelijk te houden. Juist bij de PakkePorto zegels komen bij alle waarden kleine afwijkingen voor. Door deze afwijkingen, die bij zegels uit dezelfde druk op dezelfde plaats in het vel (van 25) voorkomen, is het mogelijk zegels door deze fouten terug te herleiden naar hun oorspronkelijke positie in het vel. Het aantal plaatfouten is naar maatstaven bij reguliere emissies erg groot. Sommige van deze fouten zijn erg opvallend, andere heel subtiel en soms erg moeilijk te vinden. Ook kan de aanwezigheid van een bepaalde plaatfout in combinatie met een ongetande velrand of een gebruikt stempel uit een bepaalde periode helpen een zegel voor wat betreft specifieke druk te determineren

Vlekjes in linker kader

Stip in golf boven 2 Koppende

IJsbeer

Druppel aan eerste golf links

Stippen in kader boven porto

Witte vlek onder middelste meeuw links

Schema 2 Geherperforeerd 1) Zegel 1 2) Zegel 2/3/4 3) Zegel 5 4) Zegel 6/11/16 5) Zegel 10/15/20 6) Zegel 21 7) Zegel 22/23/24 8) Zegel 25

Links en boven geherperforeerd Boven geherperforeerd Rechts en boven geherperforeerd Rechts geherperforeerd Links geherperforeerd Links en onder geherperforeerd Onder geherperforeerd Onder en rechts geherperforeerd

4 zijdig getand 9) Zegel 7/8/9, 12/13/14 17/18/19

Stip in onderste meeuw rechts

Vierkantblokje links naast kroon

Vlekje in kaderlijn links Plaatfoutjes

• Fiscale stempels

We zijn begonnen met slechts 9 zegels en enkele aspecten kort belicht zoals: • Gebruiksdoel • Ontwerp / druk • Kleur • Papier • Gom • Tandingen • Plaatfouten • Stempels • Poststukken

• Deense stempels en verzoekafstempelingen Stempels zijn ook weer in te delen in bijvoorbeeld kleur. Er is gestempeld met zowel zwarte als violette inkt en ook dit gebruik is soms weer aan een bepaalde druk en kleur te koppelen. Poststukken De mooiste (maar daarmee ook een van de meest kostbare) methode om een goed overzicht te krijgen op Pakke-Porto zegels is het verzamelen van pakketkaarten. Een pakketkaart vertelt je namelijk veel over de zegels, maar vaak ook over de gebruikstijd, het verzonden pakket en over de geschiedenis van de zending. Vaak zijn ook de ontvangers en dus het reisdoel van de zending bekend, want op de kaart omschreven. De zegels zijn kleurrijk (zeker kaarten met meer dan 1 zegel) wat ze tot zeer attractieve stukken in een collectie maakt. Pakke-Porto zegels zijn gebruikt op speciale Groenlandse, maar ook op Deense pakketkaarten. De pakketten werden voorzien van labels waarvan een overeenstemmend label op de begeleidende pakketkaart werd bevestigd. Die labels zijn in de loop der tijd wat van ontwerp veranderd en opvolgend genummerd. Hierdoor is vrij precies na te gaan of een kaart al dan niet origineel is qua datering, soort label, jaartal en gebruikte frankering.

En we hebben het al snel over een collectie van honderden zegels elk met een eigen verhaal en achtergrond. De wereld van Pakke-Porto zegels is net zo gecompliceerd en uitgebreid als de wereld van de filatelie. Een complete verzameling kijkt u nooit meer in. Dat is de reden waarom het verzamelen “achter” de standaard catalogus zo enorm boeiend kan zijn. Een echte verzameling KAN nooit compleet zijn, gewoon omdat er altijd wel iets is dat afwijkt van het bekende. Elke ontdekking spoort aan tot nieuw onderzoek en dat is waarom het samenstellen van een collectie zo ongelofelijk interessant kan zijn. De opsomming en de mogelijkheden die ik van deze emissies met u deel, zijn nog slechts een klein deel van alle mogelijke verdere uitdiepingen die te bedenken zijn. Ik wens u veel succes en plezier met het verzamelen en hoop dat u op deze Eindejaarsbeurs erin slaagt enige schatten voor uw eigen verzameling er bij te vinden. John Kuin Directeur / Taxateur Rietdijk veilingen B.V. • Alle gebruikte afbeeldingen zijn afkomstig van een particuliere collectie. • Gebruikte catalogi E. Wovern / Facit / Michel, 1998/2013

22

FILAKRANT 2014

Het WK Voetbal

S

pelletjes waarbij het draaide om het schoppen van een bal zijn in de loop van de geschiedenis in vele culturen gespeeld, maar voetbal zoals we het vandaag de dag spelen is een Engelse uitvinding. Voetbal is het product van het Engelse public school systeem. Daar groeide het chaotische spel uit tot een georganiseerde sport en het waren onderwijzers en voormalige leerlingen van die scholen die in de 19e eeuw ijverden voor het standaardiseren van de spelregels, uitmondend in de oprichting van de Football Association in 1863. Landen kregen steeds meer de behoefte zich op voetbalgebied te meten met andere landen. Dit leidde tot de oprichting van de Federation Internationale de Football Association (FIFA) op 21 mei 1904. Nederland was een van de zes initiatiefnemers. Aanvankelijk waren de Olympische Spelen het belangrijkste mondiale voetbaltoernooi. Van 1920 tot en met 1928 werd het Olympische voetbaltoernooi onder auspiciën van de FIFA gespeeld. Vanwege de geringe populariteit van voetbal in de Verenigde Staten en meningsverschillen tussen de FIFA en het IOC kwam de sport niet op het programma van de Olympische Zomerspelen 1932 in Los Angeles. Aan het einde van de jaren 1920 kwam FIFAvoorzitter Jules Rimet daarom met het idee om de sterkste nationale voetbalploegen elke vier jaar om de titel wereldkampioen te laten spelen. Als prijs werd de “Victoire aux Ailes d’Or”, de beker, aan de winnende ploeg uitgereikt. Deze beker zou in 1946 als eerbetoon aan de initiatiefnemer van het WK voetbal “Jules Rimet-beker” genoemd worden.

Het WK is uitgegroeid tot één van de meest prestigieuze sporttoernooien op aarde, een vierjaarlijks mega-evenement dat zelfs de Olympische Spelen naar de kroon steekt. Wie werkelijk een ster wil zijn, moet schitteren op een Wereldkampioenschap voetbal.

Dertien landen namen deel aan het eerste Wereldkampioenschap Voetbal, dat in 1930 werd gehouden in Uruguay. Slechts vier Europese landen toonden zich bereid om de lange bootreis naar Zuid-Amerika te ondernemen. België was één van die landen, maar kon geen potten breken. De titel werd een prooi voor het thuisland, dat in de finale van Argentinië wist te winnen. Het FIFA Wereldkampioenschap Voetbal 1934 vond plaats in Italië. Het thuisland behaalde een titel met een bittere nasmaak. Met name in de kwartfinale tegen Spanje en de halve finale tegen het Oostenrijkse Wunderteam werden de Italianen op uiterst twijfelachtige wijze door

de arbitrage bevoordeeld. Daarnaast gebruikten de Italianen een aantal volgens velen niet speelgerechtigde Zuid-Amerikanen. Uit dit jaar dateert het Oranje-lied “We gaan naar Rome” Dit diende als aanmoediging voor het zeer sterke Nederlandse team op weg naar de finale. Op doorreis naar Italië “moest alleen nog even” in en tegen Zwitserland gewonnen worden, maar we verloren met 3-2 en konden na één wedstrijd weer naar huis.

In 1938 was Frankrijk de gastheer van het Wereldkampioenschap Voetbal. Italië behaalde een tweede wereldtitel op rij en ditmaal viel er weinig in te brengen tegen de overwinning van de mannen van Vittorio Pozzo. Nadat in de eerste ronde Noorwegen met moeite werd uitgeschakeld, moesten achtereenvolgens thuisland Frankrijk, Brazilië en Hongarije buigen. Nederland sneuvelde al in de eerste ronde; in de verlenging bleek Tsjechoslowakije met 3-0 te sterk.

In Brazilië werd in 1950 het eerste WK Voetbal na de Tweede Wereldoorlog gehouden. Engeland waande zich favoriet, maar de Engelse profs kwamen niet verder dan de eerste ronde en verloren zelfs van de Verenigde Staten. Een veel grotere shock, althans voor het Braziliaanse thuispubliek, was dat Uruguay in de beslissende wedstrijd van het toernooi Brazilië versloeg en beslag legde op een tweede wereldtitel. Een formele finale was die wedstrijd overigens niet, aangezien de finaleronde het WK van 1950 bestond uit een halve competitie; maar het was wel de laatste en allesbeslissende wedstrijd.

Zwitserland was de organisator van het WK Voetbal in 1954. Hongarije was de grote favoriet en leek ondanks een vroeg in het toernooi opgelopen blessure voor sterspeler Ferenc Puskas op weg naar de titel. In de finale verloren de Hongaren echter tot verassing van vriend en vijand van West-Duitsland, dit ondanks het feit dat ze dat elftal eerder in het toernooi met 8-3 hadden vernederd. Het ‘Wonder van Bern’ was een feit.

Het FIFA Wereldkampioenschap Voet-bal 1958 vond plaats in Zweden. De dertien goals in één toernooi van Just Fontaine vormen een record dat wellicht nooit gebroken zal worden, maar de titel leverde het de Fransen niet op. In de halve finale werden ze uitgeschakeld door Brazilië, waarbij een nog piepjonge Pelé een hattrick scoorde. In de finale moest ook thuisland Zweden buigen voor de Brazilianen, die behalve Pelé ook toppers als Garrincha, Vavá en Didi in het veld brachten. Gastheer van het Wereldkampioenschap Voet-bal 1962 was het Zuid-Amerikaanse Chili. Het toernooi werd gekenmerkt door hard en negatief spel, met als voornaamste slachtoffer Pelé, die al vroeg moest uitvallen met een zware blessure. In zijn afwezigheid groeiden spelers als Garrincha, Didi en Vava uit tot de sterren van een Brazilië dat de finale won van een stug Tsjechoslowakije met als grote man Joseph Masopust. Oranje en de Rode Duivels wisten zich beiden niet voor het toernooi te plaatsen. “Football is coming home”; Engeland is de trotse organisator in 1966. Het was Eusébio die de show stal met zijn negen doelpunten, maar de titel leverde dat Portugal niet op. Die ging naar thuisland Engeland. In de finale wisten de Engelsen pas in de verlenging af te rekenen met WestDuitsland, met dank aan de meest bediscussieerde goal uit de WK-geschiedenis. Titelverdediger Brazilië maakte weinig indruk en werd al in de groepsronde uitgeschakeld, evenals Italië, dat nota bene naar werd huis gestuurd, door NoordKorea. Nederland en België wisten zich niet te plaatsen.

Mexico was het gastland van het WK 1970. Voor de derde keer in vier toernooien legde Brazilië beslag op de wereldtitel. Dat dankte het land aan een team dat beschikte over sterren als Pelé, Gérson, Carlos Alberto, Jairzinho, Tostão en Rivelino en dat door velen wordt gezien als het beste nationale elftal aller tijden. In de WK-finale werd regerend Europees Kampioen Italië, dat voor het eerst sinds 1934 weer eens serieus van zich deed spreken op een WK, overtuigend verslagen door de Brazilianen. België sneuvelde in de groepsronde, terwijl Nederland zich niet voor het toernooi wist te plaatsen.

West-Duitsland is de lokatie voor het WK in 1974. Het thuisland gold, met spelers als Beckenbauer, Müller, Breitner en doelman Maier, als de topfavoriet, maar de regerend Europees Kampioen

kwam flets voor de dag. Het Nederlands elftal, met spelers als Cruijff, Van Hanegem, Neeskens en Rensebrink, verraste de wereld met een flitsende demonstratie van aanvallend voetbal, met als hoogtepunten de klinkende overwinningen op Brazilië en Argentinië. Oranje leek met zijn totaalvoetbal op weg naar de wereldtitel, maar in de finale gooide het thuisland met 2-1 roet in het eten en wist het WK zo toch nog te winnen. Een nationaal voetbaltrauma was geboren. Het WK Voetbal 1978 vond plaats in het door geweld en schending van mensenrechten geteisterde Argentinië. Het Nederlands elftal, ditmaal gecoacht door Ernst Happel, bereikte voor de tweede maal op rij de finale van een WK-voetbal. Het elftal mistte, mede door het ontbreken van Johan Cruijff en Willem van Hanegem, echter de magie van het team van 1974. Thuisland Argentinië, zelf ook geen wonderteam, trok in de finale aan het langste eind door in de verlenging twee keer te scoren, nadat Rob Rensebrink in de laatste minuut van de reguliere speeltijd de paal had geraakt. Het FIFA Wereldkampioenschap Voetbal 1982 werd georganiseerd door Spanje. Voor het eerst deden vierentwintig landen mee aan het toernooi. Het Brazilië van Zico, Socrates, Falcao en Junior trakteerde de wereld op een demonstratie van swingend samba-voetbal, maar ging ten onder toen Paolo Rossi in een beslissend treffen namens Italië een hattrick wist te produceren. De Italianen zouden ook de titel uiteindelijk winnen door in de finale West-Duitsland met 3-1 te verslaan.

Mexico is in 1986 voor de tweede keer de organisator van het WK. Diego Maradona gebruikte het toernooi om een einde te maken aan alle twijfel over de vraag of de kleine Argentijn nu wel of niet de beste speler van zijn generatie was. Zijn tweede doelpunt in de kwartfinale tegen Engeland geldt als één van de beste WK-doelpunten aller tijden, al heugt de Engelsen vooral ook zijn met de hand gemaakte eerste goal, bewijs dat El Diego niet vies was van valsspelerij als de situatie daarom vroeg. De finale werd een thriller waarin West-Duitsland zich na een 2-0 achterstand dapper terugknokte tot 2-2, maar uiteindelijk toch moest buigen.

Het FIFA Wereldkampioenschap Voetbal 1990 werd georganiseerd door Italië. Het toernooi

FILAKRANT 2014

werd gekenmerkt door hard spel en negatieve tactische concepten. Net als in 1986, troffen Duitsland en Argentinië elkaar in de finale, maar de ontmoeting was een slap aftreksel van die van vier jaar eerder. Maradona was geen schim meer van de speler die hij destijds was geweest en ook de Duitsers waren bepaald geen wonderteam. Dat de enige goal vlak voor tijd uit een penalty viel was tekenend voor het onthutsende niveau. België en Nederland strandden in de achtste finale.

De Verenigde Staten zijn de gastheer van het WK 1994. Brazilië won het WK Voetbal voor de vierde keer, maar de Samba werd alleen op de tribunes gedanst. Op het veld overheerste een on-Braziliaans behoudende tactiek. In de finale presteerden Brazilië en Italië het onmogelijke door in de vorm van 120 doelpuntloze minuten een eindstrijd te produceren die nog teleurstellender was dan die van 1990. Voor het eerst in de geschiedenis moest er zo een penaltiereeks aan te pas komen om de wereldkampioen te bepalen. België strandde in de achtste finale, groepsgenoot Nederland bracht het één ronde verder. Frankrijk was in 1998 gastheer van het 16e WK. Voor het eerst deden niet 24, maar 32 landen mee aan de eindronde. In de halve finale speelden Nederland en Brazilië tegen elkaar. Deze landen werden gezien als de grote favorieten, en men nam aan dat de winnaar van deze halve finale ook de finale wel zou winnen. Toen Brazilië na een zware wedstrijd uiteindelijk als winnaar uit de bus kwam, leek de finale tegen Frankrijk een gelo-

pen race. Niets bleek minder waar. Sterspeler Ronaldo overmand door faalangst, kreeg vlak voor de finale een epileptische aanval. De aangeslagen Brazilianen werden in de wedstrijd die volgde met 3-0 opzij gezet door een ontketend Frankrijk. Het Wereldkampioenschap Voetbal 2002 in Japan en Zuid Korea was een toernooi vol verassingen, van de nederlaag van titelverdediger Frankrijk tegen het nietige Senegal in de openings-wedstrijd tot en met het doordringen tot in de finale van Duitsland en Brazilië. Want hoewel het op zich natuurlijk geen verassing is om de voetbalgrootmachten Duitsland en Brazilië een WK-finale te zien bereiken, zouden weinigen er voorafgaand aan het toernooi geld op hebben durven zetten. Brazilië was tijdens de kwalificatie langs het randje van de afgrond gegaan en Duitsland werd door vriend en vijand afgedaan als het slechtste Duitse elftal in mensenheugenis. Een sterrenteam met spelers als Ronaldo, Rivaldo, Ronaldinho en Roberto Carlos won alle wedstrijden op weg naar de finale en liet het opvallend ver gekomen Duitsland daarin zonder al te veel problemen met 2-0 kansloos.

23

Waarmee het vijfde Braziliaanse wereldkampioenschap een feit was. Het Nederland (van trainer Louis van Gaal) was de grote afwezige op dit toernooi. De eindronde van het WK voetbal 2006 voor landenteams werd in Duitsland gehouden. Het verassend sterk acterende thuisland gaf nog enige kleur aan een tegenvallend WK. In de halve finale moesten de Duitsers echter buigen voor Italië, dat zonder echt te imponeren beslag wist te leggen op een vierde wereldtitel. In de finale tegen Frankrijk moesten strafschoppen de beslissing brengen. Nederland verloor in de 1/8e finale met 1-0 van Portugal.

Het gastland voor het 19e WK voetbal was Zuid-Afrika. Direct na het besluit om het wereldkampioenschap 2006 in Duitsland te organiseren, besloot de FIFA om in de toekomst de organisatie van het toernooi te laten rouleren over de verschillende continenten. Daardoor stond al vroeg vast dat in 2010 het kampioenschap in Afrika zou worden gespeeld. Nederland heeft een geweldige tijd meegemaakt op dit WK en lange tijd leek alles te wijzen op een overwinning op dit toernooi. In de finale ging het echter mis voor Nederland. De winst was voor Spanje, dat er in slaagde Nederland met 1-0 te verslaan. Arjan Robben kreeg de kans om in de reguliere speeltijd de partij te beslissen maar wist de gang alleen naar de keeper niet goed af te ronden. Iniësta maakte in de verlenging de winnende

e an op d n: a t s j i W e e beurz , volgend s Loosdrecht r . beu eld Filatelie fila te Barnev . Holland x Apeldoorn Poste aarsbeurs Eindej eveld. te Barn

goal voor Spanje. Jammer dat we voor de derde keer niet een WK-finale wisten te winnen. Zoals eerder was aangekondigd, zou conform het eerder door de FIFA vastgestelde roulatiesysteem het WK in 2014 gehouden worden in Zuid-Amerika. Brazilië is vervolgens gekozen om als gastheer en organisator op te treden van het het 20e wereldkampioenschap voetbal. Het is na het WK van 1950 de tweede keer dat het toernooi wordt gehouden in het land dat al vijf keer wereldkampioen werd. Van donderdag 12 juni tot en met zondag 13 juli zullen de 32 deelnemende landen uit alle continenten strijden om de meest begeerde voetbaltrofee. Gestart wordt in 8 poules van vier teams waarna de nummers 1 en 2 doorgaan in een knock-out system.

We zijn benieuwd hoe onze voetballers het onder (opnieuw) de leiding van de trainer Louis van Gaal van af gaan afbrengen. Rob Rooijackers, Nieuwegein.

24

FILAKRANT 2014

De ‘Albertville’ schepen van de rederij C.M.B. Walter Deijnckens.

Albertville schepen Albertville 1. (1896-1898)

Van dit schip is er geen zichtkaart of afbeelding te vinden. Het is gebouwd in Middlesbrough in 1896 , heeft een brutto tonnage van 3950 ton, een lengte van 107 meter, een breedte van 13.46 meter en een diepgang van 7.11 meter. Het heeft de rederij in 1896, toen nog, Compagnie Belge Maritime du Congo, 56.000 pond sterling gekost om het aan te schaffen. Het schip heeft slechts acht reizen naar Congo gemaakt te beginnen op 7 juli 1896 en vervolgens op 6-10-96, 6-1-97, 6-4-97, 6-7-97, 6-11-97, 6-3-98 en 11-6-98. De rederij had overeenkomsten met de Etat Indépendant du Congo van koning Leopold II om een versnelde dienst naar de Congo te organiseren. De overtocht Antwerpen – Banana mocht nog 19 dagen duren en de terug tocht 21 dagen. Er zou ook doorgevaren worden naar Boma en Matadi. Voorzien werd dat er 480 passagiers per jaar naar de Congo zou gevoerd worden en per lading 2000 ton van Antwerpen mee genomen zou worden en 800 ton goederen op de terug weg. De Belg Jozef Bernaerts kwam in januari 1897 als eerste Belgische 4de officier aan boord. Hij zou later in 1909 kapitein worden aan boord van de Leopoldville 4.

In 1910 is er een rubber stempel te vinden op drie lijnen die de naam van het schip, de nummer van de afvaart en de gros tonnage van het schip vermeld, en op de derde lijn de naam van Anvers en Belgique.In het woord Albertville ontbreekt echter de v van ville. PAQUEBOT ALBERTILLE N° 49 3246 T. Anvers Belgique Een lijnstempel kan afkomstig zijn van deze Albertville 3 of Albertville 4. Jean Du Four. Meldt dit op Congo zegels van 1910 en op Franse zegels met paquebot van La Rochelle VAPEUR “ALBERTVILLE”

Albertville 4. (1913 – 1923)

In het jaar 1913 komt de Albertville 4 in dienst en krijgt een dubbel ring stempel in gebruik om de aan boord afgegeven post af te stempelen.

Albertville 2. (1898-1904) Albertville 2. Gebouwd in 1898, 108 meter lang, breedte 13.4 m. en een bruto Tonnage van 3800 ton. Het schip maakte in totaal 26 overvaarten te beginnen op 6 augustus 1898 toen het de Albertville 1 verving. De laatste afvaart was op 10 maart 1904 als het Antwerpen verliet om op 2 mei 1904 terug aan te komen. Van dit schip is er geen briefwisseling gekend dat afgestempeld zou zijn geweest met een scheepsstempel. Er zijn wel zichtkaartjes of post waardestukken gevonden die de vermelding hebben van S.S. Albertville.

suur stempel CF in een ronde waar de brief geopend werd door censor 24 en tenslotte naar ’s Gravenhage 4.10.17 waar de brief door de besteller B 343 werd afgeleverd. Kaartje geschreven te Banana op 31.10.13 met vermelding S.S. Albertville. 45 overtochten werden gemaakt naar Kongo in de periode 1915 tot 1918. Passagiers werden te Falmouth aan boord genomen, goederen in Hull. De eerste afvaart kwam tot stand op 6/3/1915 met 91 passagiers en 3032 ton cargo.

Voorzijde zichtkaartje van Dakar op de Albertville 4 van 26-11-1915.

Afvaarten en aankomsten van een Congo schip gingen steeds gepaard met een grote toeloop van familie, kennissen en zelfs hoogwaardigheidsbekleders. Zie de naam van het schip Albertville op de reddingsboei links van de foto.

Achterzijde met Paquebot en London stempel van 6 december 1915 Op 7 maart 1919 was het schip terug te Antwerpen maar bleef Hull als aanleghaven naar Kongo aandoen.

Albertville 3. (1906-1910)

S.S. Albertville 3 kaartje van Dakar 23.2.1907. S.S. ALBERTVILLE Lijnstempel S.S. Albertville is terug gevonden op een zichtkaart van Matadi met een zegel op de voorzijde van Congo Français naar Diest met Paquebot stempel van La Rochelle-Pallice, aankomst Diest 27 februari 1909. BERTVILLE Gedeeltelijke afstempeling van de lijnstempel Albertville op een Etat Indépendant zegel van 10 c. met lokale opdruk Congo Belge (type 3). De eerste afvaart van de Albertville 3 vanuit Antwerpen was op 9 augustus 1906. Het schip kwam voor de laatste keer terug te Antwerpen op 26 januari 1911.

De Albertville werd als hospitaal schip voor het Rood Kruis gebruikt in het jaar 1917. Bovenstaande Cie Belge Maritime du Congo omslag, met zetel te London, werd verstuurd naar Den Haag in Nederland. De brief werd gecensureerd en geopend door de Franse militaire dienst, censor 18 en kreeg een Paquebot havenstempel van La Rochelle-Pallice. Aankomst ’s Gravenhage op 7.2.17. Briefport: 0.25 fr. Brief geschreven op de Albertville 4 en verstuurd door luitenant H. de Clippel die met de “ troupes national” op weg was naar Boma en verder naar Duits Oost-Afrika. Brief te Dakar doorgestuurd op 28 augustus 1917 naar Le Havre waar de Belgische Legerposterijen gevestigd waren op 19 IX 17, vervolgens naar Folkstone met cen-

Laatst gevonden datum van dubbel ring ster stempel is 5/9/1920 op kaartje naar Ukkel.

FILAKRANT 2014

25

In het jaar 1920 werd aan boord een nieuwe grotere stempel gebruikt met de woorden: COURIER. DE HAUTE MER met in het midden de vermelding S.S. Albertville op drie lijnen. Opvallend is de schrijfwijze “COURIER” waar slechts 1 r gebruikt is en er een punt achter dit woord is gezet.

Gedurende deze ganse periode zal op de vaart naar Belgisch Kongo steeds een stempel gebruikt worden met een punt onderaan, de woorden Paquebot Albertville op twee lijnen in het midden en rond de binnen cirkel de woorden Courrier de Haute Mer.

Zichtkaartje van Santa Cruz te Teneriffe met Paquebot en aankomststempel van La Rochelle-Pallice.

Albertville 6. (1948 – 1973)

Na de tweede wereldoorlog werd meer het vliegtuig naar Belgisch Kongo genomen in plaats van de langere reisweg met het schip. De Belgische post was trouwens niet langer meer opgezet met het afstempelen van de aan boord afgegeven correspondentie met een scheepsstempel. Hierover heeft trouwens nooit een officieel overeenkomst tussen de rederij en de post geweest. De Albertville 6 maakte twee verschillende M.V. Albertville stempels aan die door de grootte van het woord Albertville van elkaar te onderscheiden zijn. Afstempeling met het kleine grootte van het woord Albertville met lijnstempel.

De laatste reis van de Albertville 4 vertrekt op 19 januari 1923 met aankomst terug te Antwerpen op 23 maart 1923. Gedurende deze laatste tien reizen kan men de kleur van de stempel terug vinden zowel in het blauw als in het violet.

Hoogte Albertville: 2 mm.

Toelatingsbewijs tot de kaaien. Afstempeling in het blauw.

Albertville 5. (1928 - 1940)

De eerste afvaart van dit schip vond plaats op 28 februari 1928. In het jaar 1935 werd aan het schip een grondige verbetering aangebracht. De boeg werd gestroomlijnd, de motor vervangen en de dubbel schouw door een enkel herwerkt.

Door het overaanbod van schepen naar de Kongo werd de Albertville 5 ingezet als cruise schip. Het zal in totaal 8 cruises ondernemen in het jaar 1938. Aan boord werd wel een aangepaste stempel gebruikt om de afgegeven briefwisseling van een stempel te voorzien. Het punt in de vorige stempel werd vervangen door het woord Croisières.

Hoogte Albertville : 3 mm. (namaak van dhr. Lemense?) De dokter, dhr. Claessens bezat ook een stempel die hij ook gebruikte om zijn aanwezigheid aan boord te bevestigen. Hier op een zichtkaartje van Kinshasa, afgestempeld te Matadi 1 op 21.8.1970.

Banana 22 september 1899 naar Antwerpen Voorzijde

Geschreven tekst Banana 20 sept 1899 S.S. Albertville.

Zichtkaartje gepost aan boord van de Albertville 2 op 8 augustus 1902. Zichtzijde.

Met Spaanse zegel van 10 peseta en afgestempeld te Santa Cruz de Tenerife 9 augustus 0902 en Antwerpen 17-8-02.

26

FILAKRANT 2014

Judaïca

Door Roemenie werd op 14 augustus 2013 vier postzegels in vier vellen met 8 zegels en 3 verschillende tabs per vel uitgegeven. waarde van de zegels zijn: Lei 1,20 Lei 1,40, Lei 3,00 en Lei 14,50. Ook werd een blok en een FDC uitgegeven in een speciale map.

DE TABLETTEN VAN DE WET, DE WETTEN VAN DE WERELD

Geboren als Jood, werd Mozes gevonden door de dochter van de Farao aan de oevers van de rivier de Nijl in een mandje, dat de moeder van de baby had gehoopt om als een ark van redding te zijn. Opgroeiend aan het hof van de Farao, werd Mozes, de toekomstige bevrijder van de Joden, onderwezen in alle wijsheid van de Egyptenaren en “was machtig in woorden en in daden” (Handelingen van de Apostelen 7: 22). Volgens de aantekeningen van de historicus Josephus Flavius, behaalde Mozes een beroemde overwinning als een militaire bevelhebber in een strijd tussen de Egyptische en de Ethiopische legers. Zijn leven verandert, wanneer op de berg Sinaï, uit het vuur van een struik die niet brandde, de stem van Hem die Zichzelf bekend maakte door de woorden “Ik ben die Ik ben” hem laat weten dat hij werd gekozen als een bevrijder van alle Joden uit de slavernij. De discussie tussen Mozes en de farao over de bevrijding van de Joden uit de slavernij is alleen succesvol nadat de Egyptenaren de verwoestende gevolgen van de 10 plagen inzien, de laatste als degene die resulteerde in de dood van de eerste pasgeboren baby’s van de Egyptenaren. Bevrijd van de slavernij, leefden de Joden onder leiding van Mozes veertig jaar in de Sinaï-woestijn, voordat ze hun land vonden, zoals beloofd door God. Op de berg Sinaï, kreeg Mozes van God de twee stenen tafelen, waarop de tekst van de 10 Geboden was gebeiteld. In het kort, waren zij de volgende:

werd geplaatst op de plek waar Mozes voor het eerst de woorden van God hoorde, toen Hij sprak uit de vlammen van het vuur, waar de brandende braambos niet veranderde in as. De takken van deze struik kunnen worden gezien op de achterwand van het klooster en de wortels zijn in het Heilige Heiligdom. Het beeld van het klooster wordt afgebeeld op de postzegel met de nominale waarde van lei 14.50.

aspecten die verband houden met de betekenis van de geboden en de verplichtingen van degenen die behoren tot de Joodse natie. De Tabletten van de Wet ontvangen door Mozes openbaarde de Goddelijke wil en beïnvloedde sterk het leven van het Joodse volk en de religieuze concepten van andere landen, met name de christelijke en islamitische, zonder de vrucht van een verzamelwerk te zijn (de code van Hammurabi was in 1750 BC verschenen). De Tabletten van de Wet werden in steen geschreven door de joodse God.Gepresenteerd onder verschillende vormen en ter illustratie van de teksten van de tien geboden, kunnen zij worden gezien in alle synagogen. Een suggestieve afbeelding behorend tot de decoratieve elementen van het Mogosoaia Brug synagoge in Boekarest wordt gereproduceerd op de postzegel met de nominale waarde van lei 1.40.

Wij danken de Federatie van Joodse Gemeenschappen in Roemenië voor de documentaire ondersteuning in de uitgave van deze postzegels. Informatie Romfilatelia Vertaling en bewerking Bart Belonje en Frans Pouderoyen 

Toen Hij de Tabletten van de Wet gaf, beval God dat zij in wat wordt aangeduid wordt als Ark van het Verbond moeten worden bewaard, gemaakt van acaciahout en verguld in zuiver goud, met een enorme gouden deksel met twee gouden cherubijnen aan de uiteinden. De ark is ook bekend als de Ark des Verbonds. De postzegel met de nominale waarde van lei 1.20 laat de afbeelding zien van een tekening naar het standbeeld van Mozes in de Sint Pietersbasiliek in Vaticaanstad, een werk van de grote beeldhouwer Michelangelo Buonarroti. Deze wet verdient een eerste plaats in de persoonlijkheid van universele geschiedenis, en het respect van alle levende generaties langs millennia. Mozes oefende een overweldigende invloed uit op de hele wereld door de goddelijke wet, die een eeuwigdurende geldigheid heeft, gegeven door hem aan het Joodse volk en later opgenomen in de voorschriften van de christelijke en islamitische godsdiensten. Geboren in een periode van glorie in het Oude Egypte, in de buurt van de gigantische piramiden, groeide Mozes op in de aanwezigheid van Joden, die tot slaaf werden gemaakt door de Egyptenaren en werden gedwongen om hun mannelijke pasgeboren baby’s te doden.

Ik ben de HEERE, uw God, gij zult geen andere goden voor mijn aangezicht hebben, gij zult tot u geen gesneden beeld maken, dient u de naam van de Here, uw God, niet ijdel gebruiken, gedenk de Sabbatdag, dat gij die heiligt, eer uw vader en uw moeder, gij zult niet doden, gij zult niet echtbreken, gij zult niet stelen, gij zult geen valse getuigenis spreken tegen uw naaste en gij zult niet begeren uws naasten huis. Het 20ste hoofdstuk van het boek Exodus (Uitgaan) onthult de geboden in een verkorte versie, zoals te vinden op de Tabletten van de Wet, en in de daarop volgende drie hoofdstukken worden ze gepresenteerd in een uitgebreide versie. Het Boek van de Wet (Tora) herenigt de eerste vijf boeken van de Bijbel en verduidelijkt alle

Momenteel wordt de naam van de ark (Aron Kodesh) gegeven aan de ruimte in de synagoge waar de Tora-rollen worden bewaard als aandenken aan het Ark van het Verbond, die werd verloren na de verwoesting van de Tempel van Jeruzalem in het jaar 70. Het beeld van een Ark (in de Grote Synagoge in Boekarest) wordt getoond op de postzegel met de nominale waarde van lei 3.00.

(De foto is gemaakt door Eduard Kupferberg) Het Klooster van de Heilige Catharina werd gebouwd op de Berg Sinaï, waar dit heiligdom

Filitalia: goedkoop maar wel heel goed!

Filitalia is nu alweer jaren bekend als de club van 125 verzamelaars van Italië, Italiaanse koloniën, San Marino en nu ook steeds meer Vaticaan. Wat deze club allemaal biedt is onwaarschijnlijk veel als je bedenkt dat de contributie maar 15 euro per jaar bedraagt. Zo ontvangen de leden 6 maal per jaar een fraai in full colour gedrukt clubblad. Er zijn 6 clubveilingen per jaar met veel bijzonder materiaal. Er zijn 4 maal per jaar gezellige clubbijeenkomsten met gratis broodjes en dranken, gratis rondzendverkeer, gratis CD Roms om zelf je Italië en Koloniën-albums uit te draaien. Verder is er een literatuurservice en kan men via de club de Italiaanse catalogi tegen gereduceerde prijs bestellen en lid worden van een nieuwtjesdienst. Lid worden? Ga naar de Filitalia-stand of mail: filitalia@upcmail.nl of bel Vincent Prange: 0653 31 3000 of 020 4218485.

NEDERLAND ISRAËL PHILATELIE; is de vereniging voor de filatelie van Israël, Interim-periode,Mandaat Periode Palestina, Turkse Periode en de buitenlandse postkantoren, Bezette gebieden, Judaica, thematische filatelie, etc. Voor informatie en Ledenadministratie: Rozengaard 14-61, 8212 DH Lelystad

FILAKRANT 2014

27

Suriname: een rijk verzamelgebied

A

ls je vijftig jaar geleden Nederlandse postzegels verzamelde, had je meestal ook belangstelling voor de postzegels van de (voormalige) koloniën: Nederlands-Indië, Nederlands Nieuw-Guinea, de Nederlandse Antillen en Suriname. Tegenwoordig spreekt dat niet meer vanzelf, hoewel de NVPH-catalogus 2014 nog steeds spreekt over de postzegels van Nederland en overzeese rijksdelen.

Misschien moet u er toch eens aan denken om die oude verzamelgebieden weer op te pakken. Neem Suriname: kleurrijke postzegels met tropische planten en dieren, mooie kinderzegels, interessante luchtpostzegels en klassieke langlopende series, die veel verwantschap vertonen met hun de Nederlandse tegenhangers. Suriname kent net als Nederland zijn emissies Willem III, Prinses Wilhelmina met hangend haar, Vürtheim en Van Krimpen, om er maar eens enkele te noemen!

Aangetekende brief met aangegeven waarde uit 1923, filatelistisch gefrankeerd.

Een vroeg voorbeeld van zo’n Britse maatschappij is de Royal Mail Steam Packet Company, opgericht in 1839. Deze RMSPC vervoerde post van Groot-Brittannië naar West-Indië, Noorden Zuid-Amerika, soms in samenwerking met andere landen. De mailschepen vertrokken vanuit Southampton, dat een rechtstreekse spoorverbinding had met Londen. Een bijlijn van de RMSPC voer vanaf augustus 1844 van het Caraïbische eiland St-Thomas naar Demerara in Brits-Guyana, het buurland van Suriname. Het vervoer van post van Suriname naar Nederland verliep toen als volgt: per schip van Suriname naar Georgetown (de hoofdstad van Guyana), via Demerara en St-Thomas naar Southampton en daarvandaan met een Brits of een Nederlands schip naar Nederland. Post van Nederland naar Suriname liep via de omgekeerde route. Ook voor de post van andere landen en werelddelen naar Suriname speelde de Royal Mail Steam Packet Company jarenlang een belangrijke rol.

Boekgegevens W.K. Erfmann en E.B. Stuut: ‘Posthistorie van het Rijksdeel Suriname 1650-1975, Deel 2’. ISBN 978-90-71650-31-4. Uitgegeven door de Nederlandse Vereniging van Poststukken- en Poststempelverzamelaars. Prijs (exclusief verzendkosten) voor leden € 50,- en voor niet-leden € 80,-. Deel 1 is ook nog leverbaar. Bestellingen: publicaties@kpnmail.nl Lidmaatschap Po&Po Wilt u lid worden van Nederlandse Vereniging van Poststukken- en Poststempelverzamelaars (Po&Po)? Dat kan. Het lidmaatschap kost € 40,euro per jaar. Meer informatie vindt u op de website http://www.po-en-po.nl

Surinaamse bedrijfsrolzegel op een reclamekaart van een Amerikaanse geneesmiddelenfabrikant.

Omslag van het boek Als u wat verder wilt kijken dan de catalogus: in oktober 2013 is een prachtig dik boek verschenen over de postgeschiedenis van Suriname. De titel is ‘Posthistorie van het Rijksdeel Suriname 16501975, Deel 2’. De auteurs, W.K. Erfmann en E.B. Stuut, zijn twee verzamelaars die zich al tientallen jaren verdiept hebben in hun onderwerp, en dat is te merken. Verschillende hoofdstukken uit het boek kunnen u op ideeën brengen om een nieuw verzameling te beginnen of een oude verzameling nieuw leven in te blazen. Allerlei onderwerpen Uit de vele onderwerpen die in het boek aan de orde komen, noemen we er enkele: militairen in Suriname, pakketpost, dienstpost, aantekenstrookjes, postale etiketten, automaatzegels en bedrijfsrolzegels. Heel veel aandacht wordt besteed aan allerlei stempels die een Suriname-verzamelaar kan tegenkomen. Ook wordt beschreven hoe vervalsers gepoogd hebben Surinaamse postzegels, stempels en poststukken na te maken, en hoe hun producten te herkennen zijn. Dat onderwerp wordt in het boek behandeld door vervalsingen-expert H.W. van der Vlist.

Postzaklabel voor een zending Veldpost die in 1971 vanuit Utrecht verstuurd werd naar Paramaribo.

De bijlagen ‘Posthistorie van het Rijksdeel Suriname’ bevat een aantal uiterst informatieve bijlagen. Verzamelaars die geïnteresseerd zijn in posttarieven vinden in het boek uitgebreide overzichten van de tarieven voor post binnen Suriname, post naar Nederland en de andere Overzeese Gebiedsdelen en post naar de rest van de wereld. Luchtposttarieven worden daarbij uitgebreid behandeld. Ook wordt aandacht besteed aan de briefkaarten, enveloppen en luchtpostbladen, inclusief de particulier bedrukte varianten. Overzichten van de vroegst bekende data op postzegels, gebruikte poststempels per kantoor, de postale formulieren en alle Surinaamse plantages completeren het boek.

Een brief uit Duitsland, via Londen naar New York verstuurd. Vanuit New York met de RMSPC via St-Thomas en Demerara naar Paramaribo. De brief werd verstuurd op 22 maart 1870 en bereikte een maand later, op 23 april 1870, zijn bestemming.

Het logo van Po&Po.

De Postzegel De Postzegel

746 75e jaargang

September 2012 ISSN 1782/6306 MAANDBLAD VAN DE V.Z.W. KONINKLIJKE VLAAMSE BOND VAN POSTZEGELVERZAMELAARS

Net als in Nederland werden in Suriname briefkaartformulieren zonder ingedrukt zegelbeeld uitgegeven. Het afgebeelde formulier (G I) is gefrankeerd met een postzegel van 5 cent. Mailschepen We kunnen in dit artikel niet ingaan op alle onderwerpen uit het boek, daarom hebben we er één voor u uitgelicht: de post die van en naar Suriname verstuurd werd met buitenlandse mailschepen. In het boek is dat hoofdstuk 28. Het is misschien goed om te bedenken dat er vóór Tweede Wereldoorlog vrijwel geen luchtpost bestond. De meeste post tussen Europa en Zuid-Amerika werd vervoerd per schip. Er bestonden reguliere scheepsverbindingen waarmee personen, goederen en post over de oceaan vervoerd werden. Sommige van die verbindingen werden uitgevoerd door Nederlandse maatschappijen, maar Britse en Franse maatschappijen waren zeer belangrijk, ook voor Suriname.

Het grootste filatelistisch maandblad in Vlaanderen Verschijnt 11 maal per jaar op min. 64 blz. met o.a.: * Diverse artikels van vooraanstaande filatelisten * Uitvoerige rubriek “Nieuwe uitgiften” met zeer veel afbeeldingen * Overzicht van filatelistische tentoonstellingen en ruilbeurzen * GRATIS speurdertjes voor leden * Tijdschriften- en boekbesprekingen * Drie KVBP-veilingen voor en door leden per jaar * Nieuws van de veilinghuizen in binnen- en buitenland * En nog zoveel meer ......... ABONNEER U NU!! Bon voor GRATIS proefnummer van ‘De Postzegel’ het maandblad van de Koninklijke Vlaamse Bond van Postzegelverzamelaars stuur naar het secretariaat: W. Verlinde, Kortestraat 21, BE 3053 HAASRODE Nog geen KVBP-lid? Zonde! Gewoon doen! Naam: ............................................................................................................................................ Straat + Nr. : ................................................................................................................................... Postcode : ........................... Woonplaats : .................................................................................... e-mail: ...........................................................................................................................................

28

FILAKRANT 2014

Speciaal

voor de jeugd

Zorgvuldig onderzoek Om je verhaal door middel van zegels goed te kunnen vertellen, moet je veel onderzoek naar je onderwerp doen. Pas als je je erin verdiept hebt, kun je begrijpen hoe zegels die er ogenschijnlijk niets mee te maken hebben, toch in je verzameling passen. Je zult bijschriften moeten maken om het verband tussen de zegels op een albumpagina duidelijk te maken en je verhaal te vertellen. Op die manier is je verzameling ook begrijpelijk als je die aan anderen laat zien. Een dergelijke verzameling kost meer moeite, maar geeft ook veel meer voldoening. Opzet Als je aan een themaverzameling begint, moetje een bepaalde opzet in je hoofd hebben. Een verzameling dieren kan gewoon alfabetisch worden ingedeeld van aardvarken tot zebra. Voor een verzameling over ‘het paard’ is meer denkwerk nodig. Je kunt bijvoorbeeld de verschillende soorten laten zien en de manier waarop ze worden gebruikt: op de boerderij, als lastdier, in de sport enzovoort. Maak voordat je begint een voorlopige indeling van je verzameling, dan zie je beter hoe en waar een bepaalde zegel daarin past.

Volgende keer; Variaties op een thema

De scheve toren van Pisa is mooi, juist omdat hij scheef staat

Verzamelen op thema

T

hematisch verzamelen wordt steeds populairder onder postzegelliefhebbers, in tegenstelling tot het traditionele verzamelen, dat erop gericht is alle zegels van een land of een periode te pakken te krijgen, gaat het bij een themaverzameling om de afbeeldingen op de zegels. Zo’n verzameling kan oude en nieuwe zegels uit allerlei landen bevatten. Niet elke zegel die bij het gekozen thema past, hoeft erin vertegenwoordigd te zijn om toch een ‘complete’ indruk te maken. Op die manier ontstaat een interessante en bijzondere verzameling, die niet eens veel geld hoeft te kosten.

Een thema kiezen Er is een uitgebreide keuze aan thema’s. Vrijwel elk onderwerp komt op postzegels voor. Sommige thema’s zijn heel geliefd en er zijn grote aantallen zegels aan gewijd, bijvoorbeeld vogels (meer dan 7500 zegels), zoogdieren (5000), schepen (11000) en spoorwegen (6000). Je kunt een kleiner thema verzamelen - een hanteerbaarder aantal is 650 voor een verzameling met paddenstoelen. Kleine thema’s kun je ook voor je plezier verzamelen naast je eigenlijke collectie. Een bijzondere belangstelling Het spreekt vanzelf datje een onderwerp kiest dat je aanspreekt. Misschien ben je dol op sport of op dieren. Hoewel je in het begin misschien alle sport- of dierenzegels verzamelt die je te pakken kan krijgen, zul je al gauw ontdekken dat die taak te omvangrijk is. In plaats daarvan kun je je onderwerp nog verder beperken. Zoek zegels die één bepaalde sport of diersoort voorstellen- de keuze is eindeloos. Je ontdekt dan waarschijnlijk dat verzamelen op die manier veel interessanter is. Je zult merken dat verzamelen op thema een veel grotere uitdaging is dan verzamelen per land. Je zult in catalogi moeten zoeken naar zegels die bij het door jou gekozen thema passen. En je zult je zeker ook in je onderwerp moeten verdiepen om tot een logisch verhaal te komen als je de postzegels in je album aanbrengt. Een verhaal in zegels Thematisch verzamelen kan gewoon het bij elkaar brengen van postzegels met hetzelfde onderwerp zijn. Maar je kunt een stap verder gaan en de zegels gebruiken als illustraties bij een verhaal of idee. Je kunt bijvoorbeeld op goed geluk zegels verzamelen die ter gelegenheid van de Olympische Spelen werden uitgegeven, maar ook de geschiedenis en groei van de Olympische Spelen als uitgangspunt nemen. Dan begint je verzameling met de oorsprong van de Spelen in het oude Griekenland: hun ontwikkeling, de ceremonies die plaatsvonden, de gebouwen op de Olympus en de diverse sporten die werden beoefend. Daarna kun je overgaan naar de moderne Spelen en laten zien waarom ze weer ingevoerd werden, hun geleidelijke ontwikkeling en de steden waar ze gehouden werden, de mensen die hielpen ze te organiseren, beroemde atleten, de invoering van de Winterspelen enzovoort. Om dat verhaal goed te vertellen zal een dergelijke verzameling ook veel poststukken bevatten die niet ter gelegenheid van de Spelen zelf zijn uitgebracht.

Een van de bekendste torens ter wereld heeft zijn bekendheid niet aan zijn schoonheid of aan zijn afmetingen te danken, maar aan zijn onvolkomenheid. Hij ziet eruit alsof hij ieder moment om kan vallen: het is de klokkentoren van de kathedraal van Pisa, die meestal wordt aangeduid als de scheve toren van Pisa. Elk jaar trekt de toren ontelbare toeristen. Het is namelijk een geweldig mooi staaltje van architectuur, deze vrijstaande klokkentoren in Romaanse stijl. De ronde toren is aan de buitenkant helemaal omgeven door galerijen met marmeren zuilen en bovenin, tussen veelkleurige zuilen, hangt de klok. Bezoekers kun-nen de toren beklimmen en de kathedraal en de omringende straten van bovenaf bekijken. In 1174 werd gestart met de bouw. Eerst werden tot op twintig meter diepte stenen fundamenten in de moerassige grond aangebracht. Als heipalen gebruikte men boom-stammen. Desondanks bleek al heel snel dat de toren in zuidelijke richting ging hellen. Om dit te compenseren maakten de bouwers de galerijen aan de zuidkant hoger. In de dertiende eeuw werden nog meer verbeteringen aangebracht, maar de toren helde steeds meer over. In feite helt de toren echter niet alleen naar het zuiden, maar buigt hij - door het extra gewicht aan de zuidzijde - tevens naar het noorden. De bijna zestig meter hoge toren staat nu vier meter uit het lood! De beroemde astronoom en natuurkundige Galileï schijnt de schuine stand van de toren voor allerlei experimenten benut te hebben. Volgens de overlevering liet hij in 1589 voorwerpen vanaf de bovenste galerijen naar beneden vallen. Door de schuine stand van de toren konden de voorwerpen op hun weg naar beneden niet met het gebouw in aanraking komen. Deze experimenten hielpen Galileï zijn bewegingswetten te formuleren, die aantonen dat voorwerpen ongeacht hun gewicht met dezelfde snelheid en met een constante verhoging van die snelheid vallen. Door de jaren heen zijn er verschillende voorstellen gedaan om de toren te redden. Een van die voorstellen dient gevolgd te worden als men de toren overeind wil houden, want anders zal hij mettertijd onherroepelijk in elkaar storten. Een soortgelijke scheve toren in de Spaanse stad Zaragoza viel in 1887 om. Maar zelfs als de toren van Pisa door experts kan worden gered, dan zal hij toch nooit recht komen te staan.

Een gazelle van twee dagen oud kan harder lopen dan een volwassen paard

De gazelle, een klein soort Afrikaanse antilope, is wel het meest gracieuze en het meest alerte van alle zoogdieren genoemd. Maar de behoedzame gazelle is ook een van de snelste dieren en in staat tot sprints van bijna honderd kilometer per uur. Snelheid is voor de overlevingskansen van een gazelle zo belangrijk, dat de natuur hem vanaf het moment van zijn geboorte met grote sprintcapaciteiten heeft uitgerust. De meeste dieren zijn nogal zwak en kunnen nauwelijks op eigen benen staan tijdens hun eerste levensdagen, maar een jonge gazelle kan al enkele ogenblikken na zijn geboorte hardlopen. En na een paar dagen kan het jonge hert

een volwassen paard voorblijven! Gazelles rennen alleen als ze opgejaagd worden. De rest van de tijd brengen ze door met het knabbelen aan blaadjes en grassprietjes, terwijl ze steeds op hun hoede blijven. Maar u zult een gazelle nooit water zien drinken! Net als prairiewolven en nog wat andere dieren bezitten gazelles een spijsverteringssysteem dat in staat is voldoende water uit hun voedsel te destilleren om de dieren in goede staat van gezondheid te houden.

Mont-Saint-Michel is zee, maar geen eiland

een dorp in

In het Kanaal, ruim anderhalve kilometer buiten de Normandische kust, rijst het rotsachtige eilandje Mont-St.-Michel als een luchtspiegeling uit de mistige zee op. In dit vreemde, mooie dorpje, dat door middeleeuwse muren omringd is, zijn oude huizen tegen de steile rotswand aangebouwd en helemaal bovenop de rots ligt een abdij. Het vormt werkelijk een adembe-nemend schouwspel. Het verhaal van deze rots is net zo apart als de schoonheid ervan. Honderden jaren geleden maakte het land, waar het dorpje op rust, deel uit van het vasteland van Frankrijk. De granieten rots was toen nog met bomen begroeid en rees zo’n vijfentachtig meter boven een eikenbos uit. Op de top van de berg stond een heidens heiligdom. De zee was vele kilometers verderop. Toen de Romeinen Noord-Europa binnen waren gevallen vervingen ze het oude heiligdom door een tempel voor hun god Jupiter. Weer eeuwen later richtten vroege christenen een eenvoudige kapel op de berg op. In het jaar 708 bouwden benedictijner monniken een abdij op de plaats van de oude kapel en van daar had je toen uitzicht over een prachtig laagland, waar dieren graasden en boeren werkten in de zilte lucht van de naburige zee. Op een dag in 725 werd het kustgebied echter door een aardbeving getroffen. Een vloedgolf overspoelde het land en verwoestte de vlakte. Toen het water tenslotte wegebde, bestond de laagvlakte niet meer; de rots stond middenin het slib. Het kustplaatsje Mont-St.-Michel was het eilandje Mont-St.-Michel geworden. De monniken, die in de abdij woonden, waren ervan overtuigd, dat God hun heilige dorp voor de vernietigende vloedgolf bewaard had en ze bleven dan ook met een gerust hart op het eiland wonen. Pelgrims uit geheel Frankrijk kwamen in stromen naar het dorp toe om de gezegende abdij te bezoeken en dank zij hun donaties werd Mont-St.-Michel een rijk en machtig stadje. De hoge stenen muren en de natuurlijke ‘gracht’, gevormd door de twee maal daags optredende vloed, maakten Mont-St.-Michel tot een onoverwinnelijke vesting. Tijdens de Honderdjarige Oorlog, toen heel Noord-Frankrijk al in handen van de Engelsen was gevallen, bleef Mont-St.-Michel Frans. De rots werd vele malen belegerd, maar nooit veroverd. Toch is Mont-St.-Michel ook in de eeuwen na de aardbeving nooit echt een eiland geworden. Weliswaar omspoelt de zee als het hoogwater is de gehele rots - en de hoogwaterstanden behoren er tot de hoogste ter wereld -, maar als het water zich terugtrekt en het eb is, dan blijft de rots achter in drassig land, waardoorheen een strandwal van nog geen kilometer naar de kust loopt. In 1875 werd er een stenen dam gebouwd om ook ten tijde van hoogwater het eiland te kunnen bereiken. Vandaag de dag wonen er 250 mensen in de dicht op elkaar gebouwde huizen van deze enclave. De abdij verheft haar torentje 150 meter boven het water - het water, dat Mont-St.-Michel niet klein kon krijgen.

Papegaaiduikers

Jonge papegaaiduikers hebben de meest zorgzame moeders van alle vogels. De moederpapegaaiduikers proppen hun jongen zo vol, dat die al heel gauw zwaarder worden dan hun moeders! Maar dan laten de moeders hun enige kind alleen achter, terwijl het jong te dik en te onervaren is om zijn eigen voedsel te zoeken en te kunnen vliegen. Het jong teert dagenlang op zijn vet, totdat hij slank genoeg is geworden om weg te kunnen vliegen. Dan begint hij aan zijn zelfstandig, volwassen bestaan.

FILAKRANT 2014

Het bisamhertje

Het bisamhertje kan in de handpalm van een mens staan. Als u in de Maleisische jungle een bisamhertje zou zien, zou u waarschijnlijk denken in het land van de lilliputters verzeild te zijn geraakt. Want dit beestje ziet er precies hetzelfde uit als een normaal hert. Het enige opvallende verschil is gelegen in de grootte van het bisamhert: het is namelijk nog geen dertig centimeter hoog! Dit miniatuurhert is ongelooflijk mooi en erg tenger. Zijn pootjes zijn zo dun dat ze eruit zien alsof ze ieder moment kunnen breken. Zijn kopje is nog kleiner dan dat van een rat, en de rat zou nogal potig lijken naast het bisamhert. In verhouding tot zijn grootte is het bisamhert een van de snelste dieren uit de jungle. Hij loopt op een hele merkwaardige manier, zo ongeveer als een stuiterend rubberballetje, en maakt na elke paar stappen een dartel sprongetje.

Moet je kijken hoe mooi!

Buitenspelen, naar school, sport of naar je hobbyclub, het zijn van die doodgewone dingen waar je nooit bij stilstaat. Toch zijn er duizenden mensen in Nederland die hier noodgedwongen wèl bij stilstaan. Hoe mooi is hun wereld? Door hun visuele handicap

zijn deze en tal van andere zaken voor hen helemaal niet zo van zelfsprekend. Blind zijn betekent vaak een beroep moeten doen op anderen, afhankelijk zijn en niet kunnen gaan en staan waar je wilt. Om visueel gehandicapten de onafhankelijkheid en mobiliteit te bieden waar ieder mens recht op heeft, leidt het Koninklijk Nederlands Geleidehonden Fonds (KNGF) sinds 1935 blindengeleidehonden op om ze daarna ter beschikking te stellen aan visueel gehandicapten. Meer dan welk mobiliteitsmiddel ook, biedt een geleidehond zijn blinde baas zelfstandigheid en vergemakkelijkt daarmee de deelname aan maatschappelijke activiteiten. Echter voordat de aspirant-geleidehonden aan de 6 tot 8 maanden durende opleiding kunnen beginnen, moeten zij ongeveer een jaar oud zijn. Juist in dat eerste levensjaar, als de hond nog te jong is voor de opleiding, heeft het KNGF de hulp van derden hard nodig. Jouw hulp wellicht? De hulp van mensen die een puppy van het KNGF dat eerste belangrijke jaar een veilig thuis willen geven. Pleeggezinnen die energie en tijd willen steken in de verzorging en opvoeding omdat een geleidehond in spé (=opleiding) alleen in een gezin kan uitgroeien tot een stabiele, betrouwbare hond die straks garant staat voor de onafhankelijkheid en bewegingsvrijheid van zijn toekomstige blinde baas. Zelf fokken, een goed begin Sinds de oprichting van het KNGF zijn er ruim 3000 geleidehonden opgeleid en de belangstelling voor geleidehonden neemt nog steeds toe. Om aan die stijgende vraag te voldoen en om verzekerd te zijn van de allerbeste honden, fokt het KNGF sinds 1986 de meest geleidehonden zelf. Het betreft voor het merendeel Labrador en Golden retrievers en kruisingen van deze beide rassen. Incidenteel worden andere rassen aangekocht, zoals de Duitse herder en de Witte herder. De ouderdieren worden met grote zorg geselecteerd op gedrag en gezondheid. Uit onderzoek blijkt dat honden die direct vanaf de geboorte onder de mensen zijn in de opleiding en later tijdens het geleidewerk een enorme voorsprong hebben op honden die in kennels worden geboren. Daarom worden de moederhonden ondergebracht bij gastgezinnen waar de pups onder huiselijke omstandigheden ter wereld komen. Het puppypleeggezin, onmisbaar voor de opleiding Wanneer de pup ongeveer zeven weken oud is, “verlaat” het zijn moeder en nestgenoten om naar het puppypleeggezin te gaan. Daar wordt hij het eerste jaar verzorgd, opgevoed en ge gesocialiseerd (bv. prettig in de omgang). Het is nu nog maar een kleine “baby”

maar toch is dit de beste tijd om het nest te verlaten omdat de pup nu het meest openstaat voor zijn omgeving en alles wat daarin gebeurt. Daarom wordt direct, zij het rustig aan en op speelse wijze, een begin gemaakt met de opvoeding en de socialisatie. De pup moet goede hondenmanieren leren, de basiscommando’s als “zit”, “af” en “blijf” en hij/zij moet wennen aan een scala van zaken waar hij/zij straks als geleidehond ook mee te maken zal krijgen. Gillende kinderen, katten en andere honden, voorbijrazende treinen, drukke winkelcentra en onweer, hij/zij mag in letterlijke zin nergens meer van staan te kijken als zijn opleiding begint. Wanner een hond aan al deze zaken in zijn eerste levensjaar niet went, went hij/zij er nooit meer aan. In dit jaar wordt dan ook de blauwdruk (het plaatje) van zijn karakter gevormd. Onnodig te zeggen dat de puppypleeggezinnen de ruggengraat vormen voor de opleiding tot geleidehond en daarmee in het totale opleidingsplan onvervangbaar en van onschatbare waarde zijn. Een pup met gebruiksaanwijzing Natuurlijk rust er een verantwoordelijke taak op de schouders van het pleeggezin. Maar zij staan er niet alleen voor. De medewerkers van de afdeling Puppy en Pleeggezinnenzorg bezoeken de pup en het pleeggezin regelmatig om de stand van zaken door te nemen en eventuele vragen te beantwoorden. Daarnaast ontvangt ieder pleeggezin een uitgebreide handleiding over de verzorging en opvoeding van een aspirant-geleidehond. Het KNGF volgt de ontwikkeling van de hond op de voet. Eerst tweewekelijks en later maandelijks rapporteren de pleeggezinnen hun bevindingen wat betreft karakter, gezondheid en gedrag. Door de opgedane indrukken tijdens de bezoeken tezamen met de informatie in de rapporten, ontstaat een totaalbeeld van de pup dat straks een belangrijke rol speelt in de overdracht aan de instructeur die de opleiding van de hond ter hand zal nemen. Natuurlijk gaat een pup niet alleen met een handleiding naar zijn nieuwe baas. Hij krijgt ook een mand mee (met een stukje nestdeken voor de moeilijke, eerste momenten zonder zijn moeder), een kam en borstel, een riem en voldoende voer voor de eerste maanden. Voer voor de rest van het jaar en de dierenartskosten worden door het KNGF vergoed. Eventuele schade aan derden veroorzaakt door de pup wordt uiteraard gedekt door een eigen gezins-WA verzekering. Zo mooi kan je wereld worden

Honderden pups zijn inmiddels door pleeggezinnen grootgebracht en begeleid. Dat voor hen de voordelen de nadelen ruimschoots overtroffen, moge blijken uit het feit dat vele pleeggezinnen het niet bij één hondje lieten, maar soms vijf, tien of zelfs meer dan vijftien pups voor het KNGF opgevoed hebben. Met dank aan: Koninklijk Nederlands Geleidehonden Fonds (KNGF) Postbus 544 1180 AM Amstelveen tel. 020 - 49 69 333 www.geleidehond.nl

Nieuwe aanwinst

Wat doe je met je nieuwe aanwinst? Zodra je weer wat hebt ontvangen, dan wordt er door de meeste verzamelaars eerst gekeken naar, zit er voor mijzelf wat bij? Als er wat voor je tussen zit, pas dan altijd het ABC van het verzamelen toe. Zitten er poststukken of postwaarde stukken tussen? Deze laten we altijd heel. Dit geld zeker voor de postwaarde stukken, want als we het ingedrukt zegel verwijderen, dan is het onbruikbaar geworden. Bij poststukken kijken we eerst of er bruikbare stempels of andere filatelistische elementen aanwezig zijn. Pas als je er zeker van bent dat er geen toegevoegde waarde op de envelop aanwezig is, dan knippen we het zegel uit en kun je het daarna afweken. De afgeweekte zegels voeg je toe in je insteekboek, waarin je je mooiste zegels bewaard. Zodra je een tweede gebruikt exemplaar in handen krijgt, kijk dan naar welk van de twee het mooist is. De dubbele doe je in je ruilboek. De zegels waar je zelf niet zo´n interesse in hebt gaan ook in je

29

ruilboek. Door met andere verzamelaars in contact te komen kun je je dubbele zegels ruilen. Let wel, dat je altijd gelijkwaardig ruilt. Standaard zegels tegen de zelfde zegels en toeslag tegen toeslag. Heeft degene waarmee je ruilt geen toeslagzegels, dan vraag je 2 á 3 zegels als tegenwaarde. Verder let je altijd op of er geen beschadigde zegels worden opgenomen. Is het een hele hoge waarde, dan neem je deze wel op en hoop je dat je het eerste exemplaar gauw kunt vervangen. Heb je twijfels over je nieuwe aanwinst, neem dan altijd contact met ons op en wij helpen je verder.

Geen berg te hoog

De Chomolungma of Everest (moedergodin van de aarde, zoals de berg in Nepal heet) bedwing je niet zomaar.

Een mens zou het liefst willen “vliegen als een vogel”, willen klimmen als een berggeit en zwemmen en duiken als een walvis. Maar zo zit het niet in elkaar. Door gebruik te maken van apparatuur kunnen we heel veel, maar niet alles. Want niet iedereen kan b.v. een berg beklimmen. Je moet er gevoel voor hebben om zo hoog te durven klimmen. Je moet weten wat je te wachten staat. Is het een zonnige dag of is er slecht weer op komst. Blijf ik overnachten en wat moet ik dan meenemen. Alleen als je heel goed bent voorbereid dan kun je beginnen aan “geen berg te hoog”. Bij één misstap kan het al mis gaan en glij je naar beneden met alle gevolgen van dien. Als je Edmund Hillary heet en je woont in NieuwZeeland in een omgeving van bergen dan.... Als kleine jongen is hij al verbonden met zijn omgeving. Spelen en klauteren hebben zijn voorkeur. Nieuw-Zeeland heeft een aantal bergen, waar altijd sneeuw en ijs op ligt. Als hij ouder is beklimt hij al regelmatig een berg. Zo bouwt hij aan zijn ervaring en conditie. Lokale bevolkingen hebben al vanaf hun geboorte een band met hun omgeving. Vooral als het een woest of onherbergzaam leefgebied is. Toen de Inca’s in Zuid-Amerika woonden en leefden, beklommen ze zonder hulp middelen al de hoge bergen van de Andes. Door archeologische vondsten hebben ze hun leefpatroon in kaart kunnen brengen. Zelfs kinderen liepen de duizenden meters hoge bergen op om geofferd te worden. Bergen hebben dus altijd al een aantrekkingskracht op mensen gehad. Waarom mensen naar boven willen? Om te kunnen vertellen dat ze de eerste waren, die de top van de berg hebben gehaald. Altijd is alles in prestaties vertaald. Ik ben de eerste of ik was de beste. Aan uitdagingen kleeft ook een prijskaartje. Zo vonden op de Mount Everest in 1996 15 mensen de dood bij het beklimmen van de berg. In 1924 ondernam de Brit George Mallory een serieuze poging om de top te bedwingen. Hij verongelukte op weg naar beneden. Maar óók het mogelijke bewijs: het rolletje in zijn fototoestel! Om te kunnen bewijzen, dat je er bent geweest hoor je een bewijsstuk mee te nemen. In 1951 en 1952 waagden achtereenvolgens Britse en Zwitserse teams een poging. Ondanks dat ze heel ver kwamen, werd de top niet gehaald. Na dit falen kreeg de Nieuw-Zeelander Edmund Hillary een kans. Samen met de Nepalees Tenzing Norgay bereikte hij op 29 mei 1953 de top. Nieuw-Zeeland, een voormalige kolonie van Engeland, claimde direct: “een Brit heeft als eerste de Mount Everest beklommen”. Een sportief gebeuren brak uit in een heksenketel aan publiciteit. De twee klimmers waren niet meer belangrijk. Wel uit welk land de mensen kwamen des te meer. Men ging zover, dat de Nepalees Tenzing Norgay, die niet kon lezen en schrijven een document moest ondertekenen waarin hij verklaarde als eerste de top te hebben bereikt. Het was Hillary die uiteindelijk de rust wist terug te brengen. Samen spraken de klimmers af nooit te onthullen wie als eerste op de top stond. Mede door deze hele zaak kreeg Hillary een andere kijk op Nepal en haar bevolking. Zijn band met dit land is nu al 50 jaar. Al die jaren heeft hij zich belangeloos ingezet voor betere leefomstandigheden voor de dragers, sherpa’s geheten. Maar ook bij de bouw van de eerste school, het eerste ziekenhuis en nog veel meer. Hillary is ereburger en een gerespecteerd persoon in Nepal. Nepal, een land waar de mens zo verbonden is met zijn natuur.

30

FILAKRANT 2014

Voorstraat 23 8011 MK Zwolle Tel: 038-4211045 (daags tot 16.oo uur.) Fax: 038-4233805 Email: veilinghuis@devoorstraat.nl

Postzegelhandel de Sassenpoort Schuurmanstraat 47 8011 KD ZWOLLE Tel: 038 – 42 32 444 Kantoor aan huis Geopend: ma. – 13.00-17.00. di. t/m za. 10.00-17.00 uur IN VOORRAAD: Nederland / overzee Duitsland / Berlijn Kanaaleilanden Oostenrijk GUS Landen Franse koloniën Spanje Australie / Nieuw Zeeland Pacific Cambodja Rusland Op alle merken albums en supplementen 10 % korting

postfris/gebruikt postfris postfris postfris postfris postfris postfris postfris postfris postfris postfris

Luxemburg China Frankrijk Groot-Britanië Oost-Europa Noord/Middem/ Zuid America Cuba Thailand Vietnam Laos

postfris postfris postfris postfris postfris postfris postfris postfris postfris postfris

Op alle merken albums en supplementen 10 % korting

DIVERSE MERKEN ALBUMS / PINCETTEN / CATALOGI /MUNTHOUDERS ENZ. + DIVERSE PARTIJEN. TEVENS PARTIJEN GEZOCHT.

Wij ontmoeten u graag aan onze stand op de vele beurzen in Nederland en Belgie. U komt toch ook? Kijkt u ook eens op onze website:

www.geertzenphilatelie.nl

naar onze shop en beursagenda. Naast de bekende zaken als Leuchtturm stockboeken; kilowaar en catalogi bieden wij u zegels van de gehele wereld waaronder ook thema zegels; in postfris of gestempeld.

Geertzen Philatelie

Prins Bernhardstraat 11 3466 LR WAARDER (nl) Tel: 00 31 348 501582 Mobiel: 00 31 653447302 Fax: 00 31 348 434602 e-mail: geertzen.phila@wxs.nl Lid van IFSDA en NVPH. Elektronisch betalen is bij ons mogelijk.

FILAKRANT 2014

31

Postale toeslag voor Palestijnse vluchtelingen

T

oeslagheffing op het postverkeer is een wellicht onsympathieke maar efficiënte manier van belastingheffing en is daarom in de loop van de postale geschiedenis veelvuldig toegepast. De betaling is makkelijk te controleren en de opbrengst gegarandeerd daar er – tot de opkomst van fax en e-mail – geen alternatieven waren voor het briefverkeer. In vrijwel alle landen van het Midden Oosten is deze vorm van belastingheffing wel eens, en soms voor lange perioden, toegepast. Zo werd in Syrië en Libanon kort na de onafhankelijkheid in 1945 een verplichte toeslag van 5 piaster op alle post (met uitzondering van ansichtkaarten) ingevoerd ten behoeve van de opbouw van een eigen leger. Tot dan waren er Franse troepen gelegerd. In dit artikel richten we onze aandacht op de verplichte toeslag, te voldoen door het plakken van speciale zegels,in de periode 1947-1952 ten behoeve van de Palestijnse vluchtelingen. In juni 1948 trokken de legers van Jordanië, Egypte, Libanon en Syrië ten strijde tegen de op 21 mei van dat jaar uitgeroepen en door de Verenigde Naties erkende staat Israël, terwijl ook Irak op de achtergrond steun verleende. Deze korte maar hevige oorlog eindigde in het voordeel van Israël en had dramatische gevolgen voor een groot deel van de Arabische bevolking van het voormalige mandaatgebied Palestina. De oorlog leidde tot grote aantallen vluchtelingen: vele Palestijnse Arabieren zochten hun toevlucht in het door Jordanië bezette deel van Palestina en in Libanon, en in kleinere aantallen in andere Arabische landen. In Libanon, Irak en Jordanië werd op verschillende manieren een postale toeslag ingevoerd, waarvan de opbrengst besteed werd aan hulp voor deze vluchtelingen.

De postale toeslag in Libanon Zoals gezegd was in Libanon al in juni 1945 een postale toeslag van 5 piaster op elk poststuk (uitgezonderd ansichtkaarten) ingevoerd voor de opbouw van het leger, maar die werd in 1947 afgeschaft. Vanaf juni 1948 wordt deze opnieuw ingevoerd, maar nu ten behoeve van hulp aan Palestijnse vluchtelingen. Voor dit doel wordt een negental fiscaalzegels overdrukt met de Arabische tekst “Palestina zegel” of “Palestina belasting” boven een (primitieve) afbeelding van het presidentiële BeitEddine paleis en daaronder “5 Piaster”. De afbeeldingen 6 en 7 tonen hiervan enige voorbeelden. De vrij grote toeslagzegels werden vaak als ‘sluitzegel’ op de achterzijde van brieven geplakt. De verplichte toeslag werd eind 1949 opgeheven.

De postale toeslag in Jordanië Jordanië nam een aparte positie in. Het voormalige, Britse mandaatgebied Transjordanië was op 25 mei 1946 zelfstandig geworden onder de nieuwe naam “Hashemitisch Koninkrijk Jordanië”. Het grensde direct aan het toen nog Britse mandaatgebied Palestina waar hevige, vaak gewapende conflicten speelden tussen Arabieren en Joden en met de Britse ‘bezetter’ om de toekomstige status van dit gebied. Direct na de eigen onafhankelijkheid werd in Jordanië een wet aangenomen die de uitgifte van speciale zegels en het verplichte gebruik hiervan tot de helft van de vereiste frankering op alle brieven en pakketten mogelijk maakte. Deze toeslag werd uitdrukkelijk bestemd voor steun aan de Arabische broeders en zusters in Palestina. Na de verloren oorlog kreeg Jordanië niet alleen een grote stroom vluchtelingen te verwerken, maar ook de verantwoordelijkheid voor de opbouw van een Palestijnse samenleving in het door haar bezette deel van Palestina – de zogenaamde West Bank (nl de westelijke oever van de Jordaan) en de oude stad van Jeruzalem. Uitvoering van bovengenoemde wet werd pas effectief met de uitgifte op 31 mei 1947 van een serie van liefst 12 verschillende zegels in de waarden 1 Mil (= 1/1000 Pond) tot 1 Pond waarmee de verplichte toeslag betaald moest worden. Behalve het waardecijfer staat op deze zegels alleen Arabische tekst: bovenin staat Abdullah bin Al-Husein (Abdullah, zoon van Hussein, de toenmalige koning van Jordanië), onderin de tweeregelige tekst Het Hashemitisch Koninkrijk van Jordanië en Voor hulp aan de Arabieren van Palestina¹. In oktober 1949 verschenen dezelfde zegels met tweetalige opdruk PALESTINE, in principe bedoeld voor gebruik op de door Jordaanse troepen bezette West Bank. Dit gold ook voor de in december 1948 uitgegeven frankeerzegels met opdruk PALESTINE (afb.2). Nadat op 24 april 1950 de West Bank bij Jordanië was ingelijfd, werden ook hier gewone Jordaanse (toeslag)zegels geldig. De restanten van de PALESTINE opdrukken werden opgebruikt, vaak in ‘mengfrankeringen’ met Jordaanse zegels zonder opdruk. Omdat kennelijk de voorraad van de meest gebruikte toeslagzegels van 5, 10 en 15 mils opraakte, werd in 1950 nog een aantal hulpuitgiften aangemaakt door drie postzegels en twee fiscaalzegels te overdrukken met het tweetalige opschrift Aid (= hulp). Al met al leidde dit tot een groot aantal combinatiemogelijkheden, uiteraard tot genoegen van de filatelist! Afbeeldingen 4 en 5 geven enige voorbeelden van het ‘gemengde’ gebruik van toeslagzegels. De verplichte toeslag werd per 1 januari 1952 afgeschaft.

De postale toeslag in Irak Ook in Irak, toen nog een koninkrijk - Koning Feisal was een neef van koning Abdullah van Jordanië -, kreeg het ongelukkige lot van de Palestijnen veel aandacht. In de Iraqi Gazette (het Irakese staatsblad) van 7 juni 1948 kondigde het Ministerie van Financiën aan dat een fiscaal zegel van 10 fils met de opdruk inqãdh al-filastín (‘Redt Palestina’) was uitgegeven voor het verwerven van fondsen voor hulp aan Palestijnse vluchtelingen. Het publiek werd aangemoedigd tenminste één zo’n zegel op elk poststuk of andere ‘kwitanties’(bv. bioscoopkaartjes, verzekeringspolissen, huurovereenkomsten e.d.) te plakken. Dit was dus aanvankelijk niet verplicht, in tegenstelling met de praktijk in Jordanië en Libanon. Met dit doel werden na die eerste zegel nog enkele andere fiscaalzegels overdrukt (afb. 8). Deze zegels werden uitgegeven tussen 5 juni 1948 en februari 1949. Een bijzonder voorbeeld van het gebruik van deze zegels geeft afbeelding 9. Vanaf 17 januari 1949 werd het gebruik van toeslagzegels verplicht. Bij wet werd bepaald dat op elk poststuk naar het buitenland 5 fils, en op binnenlandse post 2 fils moest worden bijgeplakt. Hiertoe werd een aantal zegels overdrukt met mãlíyah (= belasting) en de Arabische tekst ‘Redt Palestina’.

bijeenkomsten in Woerden. Zie voor de datums de KNBF Nieuwsbrief! Toon Jansen (toon.anton@online.nl)

Afb.1 Drie van de in 1947 uitgegeven toeslagzegels. Voorstelling resp. Moskee te Hebron, de Rotskoepel (Dome of the Rock) in Jeruzalem en gezicht op Akko. De onderste drie zegels zijn dezelfde zegels met opdruk PALESTINE (zie Michel nrs Z1-12)

Afb. 7 Achterzijde van luchtpostbrief van Tripoli naar USA met afwijkend toeslagzegel: cijfer 5 i.p.v. Arabische cijfer (Z12).

Afb. 8 Toeslagzegels van 10 fils: van links naar rechts de nummers Z 5ii, 1, 2i, 2ii en 9i; de zwarte opdruk wordt in Michel niet vermeld. Het (groene) fiscaalzegel van 20 fils is in het Arabisch overdrukt met ‘10 fils’ (grote en kleine cijfers) Afb. 2 Luchtpostbrief op 3 mei 1948 verzonden van Jeruzalem naar New Haven, USA. De brief is gefrankeerd met drie zegels van 20 en een van 90 mils, alle met opdruk PALESTINE, in totaal dus 150 mils. Er is 75 mils aan toeslagzegels geplakt. A.V.2. Is een te Amman aangebracht transitstempel.

Afb. 3 Nooduitgifte: drie postzegels (5, 10 en 15 mils) en twee fiscaalzegels (5 en 10 mils) met tweetalige opdruk Aid (Michel Z12-17).

Afb. 9 In huisvlijt vervaardigde, aangetekende luchtpostbrief uit 1948 naar Zwitserland. De afzender heeft overijverig twee (oranje) zegels van 10 fils met opdruk ‘Redt Palestina’ geplakt (Z1).

Afb. 10 De vier toeslagzegels met opdruk ‘Redt Palestina’ van 2 fils (Z10, 7, 6 en 3). Behalve Z7 hebben alle zegels een extra opdruk ‘2 fils’ en behalve Z3(een fiscaalzegel) tevens de opdruk ‘belasting’.

Afb. 4 Mengfrankering op formulier voor de verzending van een pakket op 15 december 1951 uit Jeruzalem naar Brussel. Frankering in totaal 918 mils (500 + 2x200 + 15 en 3 mils). De toeslag van 459 mils is voldaan met 2 toeslagzegels van 200 mils met opdruk PALESTINE en vier toeslagzegels van 1, 3, 5 en 50 mils zonder opdruk. fb. 11 Luchtpostbrief op 21 februari 1949 verzonden uit Baghdad naar Sofia, geheel gefrankeerd met luchtpostzegels ; het rode toeslagzegel is een dienstzegel van 5 fils (Z9A) met tweeregelige opdruk ‘Belasting’ en ‘Redt Palestina’

Op deze wijze werden tussen januari en mei 1949 vier toeslagzegels van 2 fils en vier van 5 fils aangemaakt (afb. 10). Voor de verplichte toeslag was een termijn van twee jaar gesteld en hieraan kwam dus op 16 januari 1951 een einde. De afbeeldingen 11 en 12 laten een paar voorbeelden zien van het gebruik van deze toeslagzegels. _._._._._ Het is ongetwijfeld zo dat u als verzamelaar wel eens een of meerdere van die ‘rare zegels’ bent tegengekomen en u zich hebt afgevraagd wat daar de bedoeling van was. In bovenstaand artikel heb ik een poging gedaan u hierbij een eind op weg te helpen. De verplichte toeslagzegels voor Palestina (maar ook voor andere doeleinden) vormen een van de vele specialisatiemogelijkheden voor verzamelaars van landen en gebieden in het Midden Oosten. De studievereniging Al Barid (= ‘de post’) telt zo’n 60 leden die een of meer landen in het Midden Oosten verzamelen en vier keer per jaar bij elkaar komen om kennis en materiaal uit te wisselen. De vereniging publiceert tevens driemaal per jaar een blad, eveneens Al Barid geheten, waarin leden artikelen over hun boeiende verzamelgebied publiceren. Het secretariaat van de vereniging is in handen van de heer wim.poppelaars@hotmail.com. Wij heten u van harte welkom op een van onze

Afb. 5 Op 29 januari 1951 verzonden luchtpostbrief van Amman naar Delft. Frankering 50 mils (4 luchtpostzegels); toeslag 25 mils, voldaan met twee hulpuitgiften van 10 mils + toeslagzegels van 1 en 2x 2 mils.

Afb. 6 Luchtpostbrief op 30 juni 1949 verzonden uit Beyrouth naar Den Haag. Frankering 35 Piaster + toeslagzegel van 5 piaster(Z9b).

Afb. 12 Achterzijde van luchtpostbrief op 9 maart 1950 verzonden uit Baghdad naar New York. De brief is aan de voorzijde gefrankeerd terwijl op de achterzijde drie toeslagzegels van 2 fils (Z10) zijn geplakt om aan de verplichting van 5 fils toeslag te voldoen. De toeslagzegel van 2 fils is een frankeerzegel van 6 fils met 3-regelige opdruk”’Belasting – 2 fils – redt Palestina’

¹ Deze en andere ‘toeslagzegels’ zijn in de Michel catalogus ondergebracht in een aparte categorie Zwangszuschlagsmarken en in de Stanley Gibbons aangegeven met een T (van Tax). In het artikel wordt verwezen naar de Z-nummers van Michel!

32

FILAKRANT 2014

De “Inverted Jenny” Frans Danneels Lid A.E.P en R.P.S.L.

B

ij ons is de “Omgekeerde Dendermonde” de meest bekende zegel met omgekeerd middenstuk. Er zijn nog relatief veel andere zegels waarbij het middenstuk omgekeerd t.o.v. het kader werd gedrukt. Ook bij ons goed bekend zijn de zegels van de Onafhankelijke Congostaat en Belgisch Congo uit de reeks Mols. De vermelde zegels zijn stuk voor stuk zeer dure zegels. Ze zijn echter slechts bij ons goed gekend en bij enkele specialisten in “omgekeerde middenstukken” doch wereldwijd is de Amerikaanse “Inverted Jenny” de bekendste zegel met omgekeerd middenstuk. Niettegenstaande van deze laatste zegel meer exemplaren gekend zijn dan van de omgekeerde Dendermonde, 87 Inverted Jenny’s t.o.v. 17 omgekeerde Dendemondes, haalt die een nog hogere prijs. Uiteraard is hier vraag en aanbod waardebepalend, zoals bij alle koopwaar geldig is. Het aanbod van de Dendermonde is beslist niet hoger dan de “Jenny” (eerder omgekeerd) maar de vraag naar, in dit geval de interesse voor, de omgekeerde Jenny is veel hoger. Dit jaar werd een “Inverted Jenny” in New York geveild door Robert A. Siegel en behaalde maar liefst een prijs van $ 350.000, wat toch nog een hoger bedrag is dan wat momenteel betaald wordt voor onze “Omgekeerde Dendermonde”. Dit betekent niet dat de “Inverted Jenny” de duurste zegel is, we kennen nog duurdere zoals de rode en blauwe Mauritius en nog andere en uiteraard de duurste zegel namelijk de gele “Tre Skilling Banco” van Zweden (zie De Postzegel april 2011).

Afb. 1, Inverted Jenny

Afb. 3a, middenstuk + omkadering

Welke zegel is die bewuste “Jenny” en waarvoor kon de zegel gebruikt worden? Het is de eerste zegel van 24 c die in de VS werd uitgegeven en het is ook de eerste luchtpostzegel van de VS niettegenstaande de zegel in Scott catalogus het nummer C3 draagt. C1 en C2 staan respectievelijk voor 6c en 16c die echter later, door de vermindering van het luchtposttarief, dan de 24 c werden uitgegeven. De eerste officiële proef luchtpostdienst dateert van 25 september 1911. Het was een vlucht van enkele mijlen op Long Island, New York. Een comité binnen de “US Government Airmail Service” werd gevormd om na te gaan als er een definitieve luchtpostdienst kon worden opgericht die over grotere afstanden kon functioneren. De resultaten van hun onderzoek bleken positief en de „Post Office Department” bestelde zes tweedekkers van het type “Curtiss JN4-H Jenny”. De eerste postvlucht was voorzien voor 15 mei 1918 tussen Washington, New York en Philadelphia met een Jenny.

and Printing” die de platen diende te graveren volgens de tekening van Huston, die sedert 1903 het grootste deel van alle US zegels had getekend (afb. 3a) Edward Weeks begon op 4 mei 1918 te graveren aan de omranding, Marcus Baldwin startte op 8 mei met de gravure van de middenstukplaat met de Jenny. Indien men de zegel goed bekijkt dan draagt de gegraveerde Jenny hetzelfde serienummer (38262) als de Jenny die de eerste postvlucht ondernam (afb. 3b).

Afb. 3b, detail van het middenstuk met serienr. Jenny De eerste vlucht was voorzien voor 15 mei 1918 dus veel tijd werd hen niet gegund. Waar men normaal bij voornoemd huis platen graveerde van 400 zegels besloot men nu een plaat van 100 zegels (afb. 4) te graveren en die te drukken op de oude “Spider”-pers.

Afb. 2, “Curtiss JN4-H Jenny” (serie nr. 38262) die de eerste officiële postvlucht maakte op 15 mei 1918 Het port voor een gewone luchtpostbrief werd vastgelegd op 24 c. Er diende dus een zegel van 24 c uitgegeven te worden. Men besloot om een zegel uit te geven die de benaming “Airmail” niet droeg maar toch aangaf dat het om een luchtpostzegel te doen was. Daarom werd de zegel voorzien van de afbeelding van de tweedekker Jenny in blauw. De zegel zou omrand worden met een rode omlijsting. Daar de zegel tweekleurig was dienden er aldus twee platen te worden gemaakt. Enerzijds diende een plaat voor het middenstuk, de tweedekker, te worden gegraveerd en anderzijds een plaat voor de omlijsting. De definitieve bestelling ervan werd toevertrouwd aan het “Bureau of Engraving

voerd worden. Het was tenslotte een historisch feit. Uiteindelijk waren op 13 mei voldoende vellen zegels gedrukt om het hoofdpostkantoor van Washington DC te beleveren. De volgende dag, 14 mei, werden zegels ter beschikking gesteld aan vijf andere kantoren waaronder het kantoor van The New York Avenue van Washinton DC waar een zekere William T. Robey, een filatelist, een compleet vel van honderd zegels aankocht. Groot was zijn verwondering toen hij opmerkte dat het middenstuk omgekeerd stond t.o.v. het kader. Hij betaalde onmiddellijk $ 24 en vroeg om ook enkele andere vellen te kopen. De beambte legde hem drie vellen voor die echter juist gedrukt waren en Robey besloot die niet te kopen. Daarna bracht hij de postbediende op de hoogte van de misdruk, die hij zopas had aangekocht, en deze rapporteerde het aan zijn chef. Op zijn beurt verwittigde de chef de hogere postleiding. Daarop onderzocht men de stock en men onderschepte nog acht andere vellen met omgekeerd middenstuk die in juli 1918 vernietigd werden. De postautoriteiten waren zo verbolgen dat dergelijk vel werd afgegeven dat de postbediende die het vel had verkocht een beroepsfout verweten werd. De vraag werd hem gesteld hoe het mogelijk was dat hij dat niet had gezien. De postbeambte antwoordde laconiek: “A fellow asked for a sheet of airmails and I handed him one without looking at it. And anyway, how was I to know the thing was upside down, I never saw a plain before.” (vrij vertaald: “Iemand vroeg me een vel luchtpostzegels en ik gaf het hem. Ik heb het vel niet bekeken en daarenboven hoe zou ik weten dat het ‘ding’ op zijn kop stond, ik had nog nooit een vliegtuig gezien”) Met de wetenschap dat vellen met omgekeerd middenstuk werden gedrukt en konden verkocht worden, werden door de postautoriteiten maatregelen genomen. Met een dagelijkse productie van 350 vellen zouden 22.000 vellen gedrukt worden. Men wilde absoluut vermijden dat nog misdrukken ontstonden. Dit is een hele technische uitleg waarop we verder nog terugkomen maar eerst maken we het verhaal van het omgekeerd vel verder af. Het nieuws werd al vlug bekend en verscheen op 15 mei, de volgende dag dus, in het dagblad The Washington Post. Daar het bewuste vel bovenaan en rechts afgesneden en ongetand was en aldus alle karakteristieken van een vel van 400 vertoonde (zie verder) dacht men nog drie vellen te vinden maar dit was een ijdele hoop daar zoals reeds vroeger gezegd de vellen slechts (uitzonderlijk) uit 100 zegels bestonden. Ook Robey dacht dat men nog vellen zou vinden en wilde zijn vel zo snel mogelijk verkopen voor het, bij het vinden van nog andere vellen, in waarde zou dalen. Diverse handelaars deden een prijsaanbod. Eustice B. Power van Stanley Gibbons in New York bood $ 250. Hamilton F. Colman, een andere prominente handelaar deed een bod van $ 500 (we zullen verder zien dat dit slechts een fractie was van zijn volgend bod dat hij een paar dagen later zou doen). “The Scott Stamp and Coin Company” stelde aan Robey voor om het vel te veilen waarop hij niet inging. Perry Mann bood $ 10.000. Daarna deed John F. Klemann van de “Nassau Stamp Co” een bod

Afb. 4: Vel van 100 “Jenny”- zegels gedrukt op de “Spider-pers”- eerste druk (let op de ongetande boven- en rechtervelrand) Er was een grote belangstelling voor de nieuwe zegel. De pers had gewag gemaakt van de uitgifte ervan en veel filatelisten, en ook niet-filatelisten, wilden deze zegel om op briefwisseling te kleven die met de eerste luchtpostverbinding zou ver-

Afb. 5, Aangetekende brief van Klein aan Robey met bevestiging van de aankoop

van $ 5.000 waarop Robey antwoordde dat hij van Mann een bod van $ 10.000 had gekregen. Klemann antwoordde: zowel Robey als Mann “must be crazy”. Daarna nam de bekende handelaar en veilinghouder Eugene Klein contact met Robey. Klein, die op de hoogte was van het bod van Mann, vroeg Robey wat hij voor het vel wenste. Robey antwoordde dat hij met minder dan $ 15.000 geen vrede kon nemen waarop Klein voorstelde een optie te nemen voor de prijs van $ 15.000 tot drie uur in de namiddag van de volgende dag (maandag 20 mei). In de morgen van 20 mei, terwijl de optie van Klein lopende was, deed Hamilton Colmann (zie hoger) een nieuw bod van $ 18.000. Robey aanvaardde dit niet daar hij een akkoord had met Klein dat om drie uur in de namiddag afliep. Klein telefoneerde Robey op 20 mei rond de middag op om te melden dat de aankoop aan de overeengekomen prijs van $ 15.000 zou doorgaan en bevestigde dit met een aangetekend schrijven. Op 21 mei, precies één week na de aankoop in het postkantoor leverde Robey het vel aan Klein. In één week tijd was het vel dat $ 24 had gekost voor $ 15.000 verkocht m.a.w. in één week tijd maakte Robey een winst van $ 14.976 (in 1918 !!!). Ongelooflijk…de grootste postzegeltransactie uit de geschiedenis. Klein heeft het vel gesplitst in losse zegels, paren, blokken enz… maar hierop verder ingaan zou ons te ver leiden. Welke voorzieningen werden genomen om dergelijke misdrukken te vermijden? Zoals reeds gezegd werden, hoofdzakelijk uit tijdsdruk, twee platen vervaardigd van elk 100 vignetten. Enerzijds een plaat van 100 voor de rode omranding (met plaatnummer 8492) en anderzijds een plaat van 100 voor de blauwe middenstukken (met plaatnummer 8493). Deze platen van 100 waren niet gebruikelijk, destijds graveerde het “Bureau of Engravement and Printing” platen voor 400 zegels. Dit had zijn gevolgen eens dat de zegels gedrukt waren, voor de verdere verwerking en levering van de vellen aan de kantoren. Normaal werden de vellen van 400 zegels na het drukken versneden in vier vellen van 100 zegels (zoals aangegeven in afb 6) voor de verdere verwerking.

Afb. 6 Schematische voorstelling van een plaat van 400 Langs de “cut line” of snijlijn waren de zegels ongetand en hadden geen velrand. De vellen van 100 zegels van de Jenny, hadden aan iedere zijde een velrand en waren dus groter dan de normale vellen van 100 zegels die versneden werden uit de vellen van 400. Om dezelfde grootte te bekomen sneed men de bovenvelrand en de rechtervelrand af van de “Jenny vellen” (zie afb 4). Deze afgesneden zijranden waren dan eveneens ongetand. De plaatnummers die zich normaal op de bovenvelrand bevonden werden aldus afgesneden. Na het ontdekken van de misdruk, om de revisors een beter zicht te geven op de juiste stand van de zegels, besloot men in plaats van de bovenvelrand af te snijden de ondervelrand af te snijden. En naast het plaatnummer (dat aldus zichtbaar werd, daar de bovenrand waar het zich

FILAKRANT 2014

bevond niet werd afgesneden) het woord “TOP” te graveren.

(21986 vellen) gedrukt waarvan er 2.134.988 zegels werden verkocht inclusief 100 (één vel “Inverted Jenny”). Van de “Inverted Jenny” bestaat een blok van vier met op de onderrand het blauw plaatnummer “8493” (zie afb 8). Deze blok van vier werd verkocht door de “Siegel Auction Galleries” voor een bedrag van 2,97 miljoen dollar, een wereldrecord voor een Amerikaanse zegel.

Afb. 7a – tweede druk

Australië & Nieuw-Zeeland en gebieden

Men kreeg aldus vellen, indien correct gedrukt, met in de bovenvelrand een blauw plaatnummer “8493”, een blauw vermerk “TOP” en een rood plaatnummer “8492” (afb 7a). Deze methode werd bijna onmiddellijk gevolgd door een tweede verbetering om nog een perfectere oplossing voor de revisors te bieden. Deze tweede aanpassing bestond erin het woord “TOP” eveneens te graveren op de plaat van de omranding. Bij het drukken kreeg men aldus een bovenvelrand met het blauwe plaatnummer “8493”, het blauw vermerk “TOP”, het rood plaatnummer “8492” en het rood vermerk “TOP” (afb 7b).

Wij kunnen U leveren: O.a. nieuwtjes zowel postfris als gebruikt, postzegelboekjes, Fdc’s en speciale uitgiften ect. Ook behandelen wij uw mancolijsten. In voorraad diverse motieven, o.a. dieren, vogels en vissen. Zoals altijd hebben wij op beurzen veel interessante partijen en collecties bij ons. Afb. 8, blok van vier met plaatnummer

Afb. 7b – derde druk De controle werd nu heel eenvoudig en het doorlaten van vellen met een omgekeerd middenstuk was praktisch onmogelijk daar men onmiddellijk kon vaststellen dat één van de twee woorden “TOP” ontbrak. We kunnen aldus drie verschillende drukken van de Jenny 24 c onderscheiden. Met deze drie methoden werden in totaal 2.198.600 zegels

Een randnoot : niet enkel filatelisten zijn geïnteresseerd in de “Inverted Jenny”, maar ook nietfilatelisten. Bewijs hiervan is dat de genoemde blok van vier met plaatnummer aangekocht werd door een niet filatelist. Het was de enige zegel die hij bezat. Hij wilde de bezitter zijn van de grootste USA-zeldzaamheid op zegel.

Bronnen : Veilingcataloog Robert A. Siegel, juni 2011 http://www.1847usa.com/ PlateLayouts/1902PlateLayout.htm

De hop Johan Caers

De hop (Upupa epops) is een vogel uit de familie hoppen (Upupidae).

I

n Belarus (Wit-Rusland) heeft de “Ahova ptushak Batskaushchyny” of de “Vereniging ter bescher¬ming van de inlandse vogels” voor 2013 de hop verkozen tot vogel van het jaar. Op 12 maart werd hiervoor een speciale postzegel met waarde ‘P’ (5800 roebel, prioritaire zending tot 20 gram naar het buitenland) uitgegeven.

Kenmerken De hop is gemakkelijk te herkennen aan het rood¬bruine verenpak met een lange zwart gepunte opzetbare kuif. Een opvallende eigenschap is de uitgesproken stank die het dier verspreidt omdat enerzijds het nest nooit wordt schoongemaakt (voedselafval en mest blijven achter) en ander¬zijds omdat het vrouwtje een klier heeft aan de basis van haar staart, die tijdens de broedtijd een zware stank verspreidt. Een bijnaam voor de hop is dan ook drekhaan. De hop is een insecteneten¬de weidevogel.

Verspreiding In onze contreien is de hop een doortrekker, in uiterst klein aantal, die vooral in april/mei en september/oktober wel eens gezien wordt. Daarnaast broedt de vogel zeer sporadisch. De hop komt vooral voor in grote delen van Europa, als zomergast, Afrika en Azië

Bronnen: • Posterijen Wit-Rusland • Wikipedia

Beurs aanbieding: Nw-Zeeland: 20 $ Mt Cook luxe ◙ €. 4,-. 10 $ Ruapehu luxe ◙ €. 2,50 Australië: 20 $ Uluru luxe ◙ €. 4, -. Aanwezig op de Filateliebeurs te Hilversum, Hollandfila /Eindejaarsbeurs Barneveld. Postzegelhandel S. Herrema, Postbus 41 9040 AA Berlikum Tel: 0518-462253. (geen winkel) E-mail: sherrema@hotmail.com

33

34

FILAKRANT 2014

FILAKRANT 2014

Postzegelen is niet saai.

W

aar is de jeugd gebleven? Deze vraag wordt op menige postzegelvereniging gesteld. De jeugd heeft het druk! Druk met de computer, de school, de sport en met van alles en nog wat. Toch is de stelling dat de jeugd geen zin heeft in een postzegelhobby niet een stelling waar ik achter sta.

De jeugd heeft het inderdaad druk met allerlei hobby’s, maar ook het verzamelen van postzegels kan een interessante hobby zijn. Wanneer je jonge kinderen ontmoet is het een kleine moeite om uit te vinden waar hun belangstelling ligt. We moeten verder borduren op de belangstelling en interesses van onze jeugd. Postzegels verzamelen wordt over het algemeen niet stoer gevonden. Toch kan dat wel het geval zijn. Wat te denken van onze jonge sporters. Ze verzamelen alles wat er naar hun sport ruikt. Dus waarom ook geen postzegels? Het is een kwestie dat we de het verzamelen van postzegels positief moeten benaderen. Postzegels verzamelen is niet alleen een heleboel zegels in een stockboek steken. Je kunt het ook anders doen. Het computertijdperk is al even aan de gang. Hoewel de ouderen misschien denken dat het niet kan zijn wij van mening dat het internet een prachtige manier is om het verzamelen te promoten. Een tijdje geleden hadden we een wat oudere vader met een jonge knul bij ons aan de stand. Het bleek zijn zoon te zijn. Ze hadden samen een gedeelde hobby: fietsen! Er moest iets leuks gedaan worden tussen deze twee, dus hadden ze verzonnen om samen op de fiets door Frankrijk te gaan trekken. Nou geloof me, hetgeen ik van ze vernam bleek het bijna een volledige Tour de France te zijn. Ze hadden vreselijk genoten en van elke stop hadden ze een ansichtkaart van de plaats meegenomen. Totaal waren er 90 stops geweest. Ze waren creatief hoor. Bij thuiskomst waren ze nog niet klaar want er moest een eigen gemaakte landkaart worden geproduceerd

met alle stops erop die ze hadden gemaakt. U raadt het al! Elke ansicht werd gescand en verkleind. Deze verkleining van de ansicht met de naam van de plaats moest er in verwerkt worden en van die plaats wilden ze nu ook een postzegel hebben waarop duidelijk te zien was om welke plaats het ging. Natuurlijk is een zegel met de Eifeltoren erop wel te doen, maar een zegel van een klein dorpje wordt toch een stuk lastiger. Het is ons bijna gelukt om alles bij elkaar te krijgen. Soms in de vorm van een plaatsnaam of gebouw op de zegel maar ook werden de thematische zegels moesten meewerken om de boel compleet te krijgen. De meeste plaatsen in Frankrijk hebben inderdaad een zegel met de plaatsnaam er op. Tja, hoe makkelijk het ook lijkt, een zegel van de Champagne streek bleek toch moeilijker dan gedacht. Dat werd dus de fles champagne op een zegel. Zo hadden we nog meer leuke oplossingen gevonden. Een postzegel voorzien van een wielrenner voor de bekende berg Alpd’Huez. Helaas hebben we het eindresultaat nooit gezien, maar de zoektocht naar zegels om een leuke en zeker zeer bijzondere landkaart te maken waren niet alleen leerzaam maar ook erg leuk om te doen. Zo is maar bewezen. Het verzamelen van zegels bestaat niet alleen in het insteken in een stockboek. Je kunt er veel creatiever mee zijn dan je misschien denkt. Dus……….. Als iemand je vraagt of je zijn postzegelverzameling wilt zien, hoeft het echt niet saai te zijn! Tineke Geertzen

Uilen op Taiwan Johan Caers

U

ilen (Order Strigiformes) staan bekend als “kat-hoofd haviken‘ in het Chinees, omdat ze door hun plat aangezicht een katachtige verschijning vertonen. De meeste uilen zijn nachtdieren en zijn roofvogels. Hun prooi bestaat hoofdzakelijk uit insecten, kleine vogels en zoogdieren. Momenteel zijn er 12 soorten uilen in Taiwan, die allemaal zijn opgenomen als beschermde soorten. Om bij het grote publiek de bewustwording over de problematiek van de ‘Wildlife Conservation’ te vergroten, heeft de Taiwanese Post (Chunghwa Post) op 7 juli jl. een reeks van vier postzegels met uilen van Taiwan uitgegeven met volgende ontwerpen:

1. Asio Otus (NT $ 5): Ongeveer 35 tot 40 centimeter lang, heeft een lichtgelig bruin gezicht en lange oorpluimen. De bovendelen zijn grijs wit en licht geelachtig bruin met zwartachtig bruin verticale strepen. Zijn buik is geelachtig bruin tot romig wit van kleur, met donkere bruine verticale strepen en fijne horizontale balken. Is een trekvogel die overwintert in Taiwan. Zijn voorkeur gaat uit naar dunne loof- en naaldbossen. 2. Otus Sunia (NT $ 5): Ongeveer 15 tot 18 centimeter groot en heeft een zeer onopvallend donkerbruin gezicht met een vleugje grijs gevlekt en oorpluimen. De bovendelen zijn grotendeels donker bruin met fijne zwarte, verticale strepen. De keel en borst zijn licht geelachtig bruin met subtiele donkere bruine verticale strepen en fijne horizontale balken. Er zijn twee types, de rode en de grijs-bruine. Een vogelsoort die op doortocht is in Taiwan en die slechts af en toe er overwinterd.

Maximaal 300 leestekens dit is inclusief letters, cijfers, spaties, komma’s, punten. Elk hokje is een teken.

Verschijnt op 29 dec 2014, gelijktijdig met de 1e dag van de Eindejaarsbeurs

Sluitingsdatum van inleveren is 31 oktober 2014. Dit i.v.m. opmaak. Vul onderstaande bon in en stuur deze op aan de V.O.V.V. per post. (zie adres on onze advertentie hiernaast) De V.O.V.V. behoud zich het recht voor om aangeboden teksten te weigeren. Betaling na toezending factuur, indien advertentie wordt opgenomen. Kruis hieronder aan in welke rubriek u uw advertenie opgenomen wenst te zien:  Aangeboden  Gevraagd  Bijeenkomsten/Beurzen  Diversen

Naam: ...................................................................................................................................................................... Adres: ...................................................................................................................................................................... Postcode /Woonplaats: .................................................................................................................................... Telefoonnummer: ................................................................................................................................................ Handtekening: ...................................................................................................................................................... Vul hieronder uw tekst in voor de advertentie. Eén letterteken per hokje

4. Glaucidium brodiei (NT $ 25): Ongeveer 15 centimeter lang, de kop is klein en rond, zonder oorpluimen. De bovendelen zijn bruin en de kruin is een beetje grijzer met kleine witte vlekken en grote romige gele vlekken. Zijn buik is wit, met onregelmatige donkere bruine verticale strepen langs de zijkanten. Meestal te vinden in open bossen of aan de bosrand. Het is een van de weinige uilen die actief zijn zowel overdag als ‘s nachts.

FILAKRANT Jaargang no: 4

Filakrant biedt de mogelijkheid aan voor haar lezers om te adverteren in de volgende jaarkrant. Deze komt uit op de 1e dag van de eindejaarsbeurs 2014 op 29 december. Voor een bedrag van €17.50 kunt u een advertentie plaatsen. Voor dit bedrag heeft u een advertentie c.q. oproep die een looptijd heeft van een jaar lang.

V.O.V.V.

geeft. Hebben geen oorpluimen. De kroon en hals zijn donker bruin en gevlekt met zwarte vlekken. De buik is geelachtig bruin met vooraanstaande zwartachtig bruine verticale strepen en fijne horizontale balken. Vertoeft hoofdzakelijk in middelmatig tot hoge loof- of naaldbossen, met een voorkerur voor de hoger gelegen naaldbossen.

3. Strix aluco (NT $ 10): Ongeveer 35 tot 40 centimeter lang, zijn gezicht heeft een prominente zwarte ring, die het gezicht het uiterlijk van een gehalveerde appel

Kleine advertentie voor verzamelaars en/of verenigingen

Ondergetekende:

35

• • • • • •

Wist u dat u ook kunt adverteren? Wist u dat het leuke tarieven zijn? Wist u dat u ook redactie kunt insturen? Wist u dat de krant full color is? Wist u dat deze krant 1 jaar looptijd heeft? Wist u dat u hierover informatie kunt krijgen bij onderstaand adres?

V.O.V.V.- / Filakrant p/a Tienwoningenweg 53 7312 Dl Apeldoorn NL Tel: 0031-(0)55-3558600 Of stuur een mail: organisatie@eindejaarsbeurs.nl

V.O.V.V.

36

FILAKRANT 2014

“Dopo un mezz`anno ricco, dopo un anno morto” “Na een half jaar rijk, een jaar later dood”

D

eze veelzeggende uitspraak was lange tijd van toepassing op de Italiaanse gebieden als De Campagna Romana en het Toscaanse Maremma, vruchtbare gebieden maar je kreeg er geheid malaria.

Eeuwen lang ging de ontwikkeling van Italië gebukt onder de dreiging van malaria. Het is amper vijftig jaar geleden (1962) dat Italië de definitieve overwinning op deze ziekt kon melden. Het “economische wonder” dat zich in het Italië van na de Tweede Wereldoorlog voltrok zou zonder deze mijlpaal nooit mogelijk zijn geweest. Toen Garibaldi in 1865 tijdens de Risorgimento door de te hulp geschoten Franse troepen uit Rome werd verdreven, droeg hij zijn hoogzwangere maar doodzieke vrouw Anita door het moerasgebied van Comacchio tussen Ravenna en Ferrara. Ze stierf aan malaria opgelopen tijdens hun vlucht voor de Pauselijke troepen in de vlakte onder Rome. Wie hier tijdens de zomer verbleef of door heen reisde had 90% kans de dodelijke ziekte op te lopen. Garibaldi zelf was door chronische malaria, opgelopen in Zuid-Amerika, redelijk resistent maar zijn vrouw was een weerloos slachtoffer. Zij stierf in de armen van Giuseppe in augustus van dat jaar. Slechts 28 jaar jong.

1 De slag om Rome

2 Garibaldi draag Anita door het moeras

3 Het overlijden van Anita

De vlakte rond Rome, de Campagna Romana, was een woestijn des doods. Rome was in 1870 de nieuwe hoofdstad geworden maar ambtenaren en parlementariërs ontvluchtten massaal de stad zodra de zomer in aantocht was. Malaria was een ziekte die iedereen trof, zonder onderscheid in rang of stand. Julius Caesar de grote veldheer leed er aan, de premier van Piemonte Cavour en drijvende kracht achter de eenwording stierf eraan en ook de eerste koning van het verenigde Italië, Victor Emanuel II stierf aan een combinatie van chronische malaria en longontsteking.

oorzaakt door Miasma; vergiftigde lucht die `s zomers opstijgt uit natte gronden en stilstaand water. Een theorie die tot ver in de moderne tijd werd gehuldigd. De Miasma theorie bezorgde de ziekte haar huidige naam; “mal` aria” oftewel slechte lucht. Huismiddeltjes als; het insmeren met urine van zwangere vrouwen, het eten van bed wantsen (gedrenkt in wijn en ei), het dragen van kriebelende kleding om veel te zweten, het veel offeren aan de godin van de koorts Dea Febris of het inhaleren van de rook van verbrande geurende dennennaalden, niets hielp. De gemiddelde leeftijd in malariagebieden was 22! Jaar. En zoals gezegd zonder aanzien des persoons. Dichter des vaderland Dante Alighieri overleefde een bezoek aan de moerassen rond Ravenna niet. De schilders Rafael en Caravaggio overleden vrijwel zeker aan malaria en minstens ook vijf pausen. Paus Urbanus VII al na een pontificaat van 13 dagen. In alle lager gelegen gebieden van Italië bv. ook in de noordelijk gelegen Po-vlakte heerste malaria maar dat was de milde Vivax variant. In het midden en Zuiden van Italië (Sardijnse kust en Campagna Romana) kwam vaker de fatale Falciparum-soort voor. Deze veroorzaakte heftige bloedingen en verstopping van vitale bloedvaten. Vooral bij kinderen en zwangere vrouwen leidde dit tot de dood of invaliditeit.

6 Victor Emanuel II

5 Camillo Benso di Cavour

7 Madonna della Febbre (gebaseerd op Godin Dea Febris)

De Romeinse Koorts. De “Romeinse Koorts” zoals malaria werd genoemd was een schande voor de nieuwe natie. Maar hoe de ziekte te bestrijden wist men niet. Malaria was eeuwenoud en het meest waarschijnlijk, dacht men, lag de oorzaak in de kwalijke moerasdampen. De Griekse arts Hippocrates beweerde ooit dat “moeraskoorts” werd ver-

13 Dr. Charles Louis Alphonse Laveran. Legerarts, Fysicus en Nobelprijs winnaar.

14 Giovanni Battista Grassi. Wetenschapper/zoöloog met malariamuskiet en microscoop

Door de Spoorwegen werden duizenden Eucalyptus bomen uit Australië geïmporteerd. Het idee was dat die met hun sterke aroma de “slechte lucht” zouden verdrijven en door hun snelle groei en grondwateropname zeer geschikt zouden zijn voor het droogleggen van natte gebieden. Maar het vermoeden dat malaria toch een andere oorzaak moest hebben werd sterker en sterker. De doorbraak kwam toen de Franse legerarts Laveran de Nobelprijs won met zijn ontdekking dat malaria-patiënten parasieten in hun rode bloedcellen hadden. De Romeinse wetenschapper Grassi deed vervolgens de ontdekking van de eeuw; Hij liet besmette muskieten vrij in een ruimte met gezonde proefpersonen en tot zijn grote “vreugde” kregen ze allemaal malaria. Het bewijs was geleverd.

Bekende Italianen die aan malaria zijn overleden;

Battiglia del Grano Na de Eerste Wereldoorlog was Italië echter zo goed als terug bij af. De slechte hygiënische omstandigheden aan het front waren er de oorzaak van dat duizenden soldaten besmet naar huis terugkeerden. Voor Mussolini, die inmiddels aan de macht was gekomen, was de strijd tegen Malaria een top prioriteit. In de Fascistische Staat die hij voor ogen had paste het niet dat het land zo gebukt ging onder malaria en de gevolgen daarvan zoals hersenbeschadiging, miskramen en invaliditeit. Allemaal niet echt bevorderlijk voor het imago van de nieuwe staat. Bovendien was malaria indirect de reden dat Italië voor zijn graanbehoefte afhankelijk was geworden van Amerika. Met Battiglio del Grano, de strijd om het graan, kon Mussolini meerdere (malaria)muggen in èèn slag slaan. Door herbebossing en irrigatie de wetlands cultiveren, zo de broedplaats van de larven van de malariamug verdelgen, door de verbeterde waterhuishouding de akkers weer geschikt maken voor graanteelt en bovendien ook de werkeloosheid bestrijden en de import terugdringen.

15 Muskieten en muggen verhogen de kans op ziekte. Bescherming is noodzaak. 8 Dante Alighieri,

9 Werk van Rafael,

10 Caravaggio

Italiaanse Spoorwegen Het was de Italiaanse Spoorwegmaatschappij, het symbool van het verenigd Italië, die een uitgebreid en baanbrekend onderzoek startte naar de oorzaak van de ziekte. In het Zuiden stierven de spoorwegarbeiders massaal en dat kon zo niet doorgaan. De resultaten waren schokkend. Van de 25 miljoen Italianen liepen er 11 miljoen direct gevaar om malaria te krijgen. Stierven er in het Noorden jaarlijks tweeduizend mensen aan de ziekte, in het Zuiden waren dat er achttienduizend!

4 Julius Caesar

18 Poststempel; Kinine is het beste medicijn tegen malaria.

Zij die de ziekte bij zich droegen waren duidelijk herkenbaar aan hun asgrauwe kleur en enorm opgezwollen buik veroorzaakt door een overuren-draaiende milt. Spottend werden zij de “panettoni” genoemd naar het bolvormige Italiaanse brood. De landbouw was er op sterven na dood want de boeren hielden zich liever, met alcohol als pijnstiller, in de hoog gelegen dorpen op, dan de ziekmakende akkers in het laagland te bewerken. Door de improductiviteit van de landbouw werd Italië genoodzaakt graan uit de VS te importeren.

Gesterkt door deze kennis startte Italië een ware kruistocht tegen de ziekte. Duizenden ambtenaren werden op pad gestuurd om kliniekjes te stichten en voorlichting te geven. In de zomermaanden moest iedereen verplicht kininepillen slikken. Nederlanders waren er op Java in geslaagd de Kinaboom op grote schaal te kweken en de werkzame stof werd op grote schaal geïmporteerd Een effectief middel om de cyclus van herbesmetting te doorbreken. Maar de bevolking was niet echt overtuigd. Kinine had als vervelende bijwerking hoofdpijn en hoogtevrees en de gratis uitgedeelde muskietennetten bleken ook zeer bruikbaar als tomatenzeef. Toch was de campagne een groot succes; stierven er begin 1900 achttienduizend mensen aan malaria, in 1914 was dat gedaald tot “slechts” tweeduizend.

20 Zegel uitgegeven t.g.v. boomfeestdag als symbool voor herbebossing

16 Brief naar kwekersfamilie in Buitenzorg op Java

11. 100 jaar Italiaanse Spoorwegen

12. Ontwikkeling van woeste gebieden en moerassen. Le paludi redente. De bevrijding van de moerassen.

19 Propagandakaart waarop het aantal hectaren herbebossing wordt aangegeven

17 Advertentie uit 1924 voor een anti-malariamiddel Esanofele op basis van kinine.

Wist u: dat u ook voor kleinere beurzen kunt adverteren

FILAKRANT 2014

37

33; Fausto Coppi 27 Propagandakaart met de resultaten van de compagne

(21-23) De Italiaanse Posterijen werkten met de teksten op hun poststempels en de thema `s van de postzegels uitgebreid mee aan de nationale campagne. Boeren werden aangemoedigd om van veeteelt over te stappen op landbouw en dan met name het verbouwen van Graan. Burgers zouden moeten luisteren naar de adviezen van de kliniek Als speerpunt koos Mussolini voor de drooglegging van de Pontijnse Moerassen waar o.a. grootschalige herbebossingsprojecten werden opgezet. Achthonderd vierkante kilometer moerasgebied, dat was ontstaan door het onoordeelkundige beheer van de oude Romeinen. De verwoestende uitwerking van houtkap, benodigd voor huizen- en scheepsbouw en vervolgens de erosie hadden het gebied veranderd in een aaneengesloten wetland. Het gebied was voor Mussolini een unieke kans om te tonen wat zijn Fascistische Staat in zijn mars had. Een nieuwe samenleving zonder de traditionele klassen en vooral zonder muskieten. Werkeloosheid werd bestreden door uit het hele land arbeiders naar de Pontijnse gebieden te voeren. In 1933 zelfs meer dan 124.000 Ze groeven een afwatering systeem van in totaal meer dan 16.500 kilometer kleine en grotere kanaaltjes uitmondend in het “Mussolinikanaal” dat op zijn beurt bij Terracina weer uitmondde in de Tyrrheense Zee.

De arbeiders stierven weliswaar bij bosjes door deze ontberingen aan malaria maar de propagandamachine veranderde de officiële doodsoorzaak steevast in beroerte of TBC. Op de gedraineerde akkers verrezen modelboerderijen en in een ware volksverhuizing werden zestigduizend boerenfamilies uit het Noorden (lombardije-Venetie) naar de nieuwe vruchtbare gronden getransporteerd. Vijf nieuwe steden werden gebouwd met als hoofdstad Littoria. (het huidige Latina) De huisjes van de arbeiders kregen allemaal elektrische verlichting en witgekalkte binnenmuren om de muskieten goed te kunnen bestrijden. In de kanalen werden uit Amerika geïmporteerde Gambusiavisjes (ook wel muskietenvisjes genoemd) uitgezet, een soort dat zich snel voortplant en gek is op muggenlarven. Ook kwam er een beschermingsprogramma voor vleermuizen, de insectenjagers bij uitstek, inclusief speciaal ontworpen woontorens. Resultaat; Het aantal malariagevallen liep drastisch terug.

32 Een Amerikaanse soldaat besproeit een Italiaans huis met een mengsel van kerosine en DDT. Voor de bewoners van het nieuwe land waren de gevolgen echter opnieuw rampzalig. Alleen al in Littoria kregen 30.000 mensen malaria. Nu waren de Amerikanen de bestrijders. In Napels hadden ze met succes een tyfusepidemie met DDT de kop ingedrukt en DDT bleek ook uitstekend te werken om muggen en muskieten te verdelgen. Piloten hingen vaten met een mengsel van kerosine en DDT aan hun bomhaken en besproeiden zo alle risicogebieden. Geen muskiet die tegen dit geweld bestand bleek. Malaria overwonnen De laatste hardnekkige ziektehaard , het laagland van Sardinië, werd amper 50 jaar geleden (1962) met hulp van de Rockefeller Foundation malariavrij verklaard. De “belangrijkste overwinning in de moderne geschiedenis van Italië”. Een van de laatste Italianen die aan de ziekte overleed was Fausto Coppi in 1960. Via de WHO, de Wereld Gezondheid Organisatie, zet Italië zich nu in om malaria overal ter wereld te bestrijden.

34; Zegels uitgegeven t.g.v. van de overwinning op Malaria

35; 2e Vergadering van de Wereld Gezondheid Organisatie in Rome Cees Ursem Basis voor dit artikel vormde het stuk “Overwinning op malaria” van Ronald Kuipers in het Italië Magazine verschenen in 2012.

Special Sale 28-30 Voor de buitenwereld werd Malaria graag verborgen achter het label TBC met toeslagzegels voor fondswerving

23 Om zijn betrokkenheid bij het project te tonen liet Mussolini zich graag ter plaatse fotograferen.

24 Gambussiavisjes werden uit de US geïmporteerd

Was de strijd dan eindelijk gewonnen? Het antwoord is “nee”. Toen het regime van Mussolini in 1943 ineen stortte namen de Duitsers bezit van Italië. Om de vanuit Sicilië oprukkende Amerikanen te stoppen werden in de Agro Pontino (de vroegere moerassen) vele kanalen en pompinstallatie opgeblazen. Niet alleen om zo een waterlinie te vormen maar ook om, in een soort van biologische oorlogsvoering, de malariamuskiet weer alle ruimte te geven. De Amerikanen hadden echter op Sicilië, waar 21.000 soldaten malaria opliepen, de nodige ervaring opgedaan. Voor de toepen uit gingen nu teams met bestrijdingsmiddelen en iedere soldaat had een muskietennet en instructie in zijn uitrusting.

Wij hebben een enorme voorraad postzegels en specialiteiten aangelegd die u in alle rust zelf kunt uitzoeken! Een kleine selectie van wat wij hebben: Nederland en Overzee:

Buitenland:

•Plaatfouten •Stempelmateriaal •Fdc’s •Postzegelboekjes •Modern gebruikt •Back of the book •Klassiek postfris, ongebruikt en gebruikt in TOPkwaliteit!

•Poststukken •Betere losse serie’s / zegels op kaartjes •Modern gestempeld •Verzamelingen en partijen •Cinderella’s en diverse andere specialistische items •Thema en 5 cent boeken (tevens betere thema’s) • Wereld collecties

Dit alles leveren wij u tegen absoluut de scherpste prijzen! Graag heten wij u welkom in onze winkel, u ontvangt met onderstaande kortingsbon 10% korting op ons gehele winkel assortiment.

25 Pompinstallaties en drainagesystemen werden aangelegd



Postzegelhandel Specialsale Anthonie Fokkerstraat 11A 3772 MP Barneveld Tel: 06 - 41 49 25 80 specialsale@live.nl www.specialsale.nl

Geopend:

26 Geïllustreerde briefkaart met afbeelding van het vernieuwde gebied 31 Voorlichtingsposter van het Amerikaanse leger

Woe. t/m vrij. van 10:00 tot 16:30 Vrijdagavond 19:00 tot 21:30 Andere dagen op afspraak

10% Kortingsbon op ons gehele winkelassortiment tegen inlevering van deze bon.

Naam Adres

....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

Telefoon Email

.........................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

38

FILAKRANT 2014

Hispaniola, gedeeld en verdeeld eiland in de Cariben

D

e Dominicaanse Republiek maakt samen met Haïti onderdeel uit van het eiland Hispaniola, dat behoort tot de Grote Antillen.

In 1697 stond Spanje bij het Verdrag van Rijswijk, het westelijk deel van het eiland – Saint-Domingue – af aan de Fransen. Dit was een derde van het eiland Hispaniola. Zie Rep. Dominicana Mi 247.

In 1804 riep de zwarte leider Toussaint Louverture de onafhankelijkheid uit van de Franse kolonie Saint-Domingue. Haïti werd daarmee de eerste zwarte republiek in Amerika. Zie Haïti Mi 91 voor gehele eiland alleen Haïti vermeld.

De grenzen tussen beide landen waren vaag en gaven regelmatig aanleiding tot incidenten tussen de bewoners. Na enige voorlopige afspraken werd in 1977 een grensverdrag getekend die een veronderstelde definitieve grens omschreef. Wat de rivieren betreft was het helder, maar voor onbewoonde gebieden was het niet duidelijk.

Druk vanuit Haïti, dat meer land wilde annexeren, leidde tot gespannen verhoudingen. Uiteindelijk werd in 1929 in San Domingo een verdrag getekend, die de basis legde voor de huidige grens. Zie Rep. Dominicana Mi 222 n.a.v. de grensregulering.

den overgezet. Dit veroorzaakte grote spanning tussen de twee landen. Veel Haitianen werken traditioneel over de grens en vaak hebben ze geen verblijfsvergunning. Het terugsturen van duizenden gastarbeiders zou een chaos in het straatarme Haïti hebben veroorzaakt. In het laatste decenium hebben overstromingen, orkanen en de recente aardbeving in 2010, Haïti grote menselijke en materiele schade toegebracht. Mede daardoor èn door de daaruit ontstane sociale onrust, is de emigratie naar andere landen in de regio en met name naar de VS en de Dominicaanse Republiek aanzienlijk toegenomen.

Voor de uitwerking hiervan werd een demarcatiecommissie ingesteld. In 1930 was 80% van de grens gemarkeerd. De oplossing van de overige 20% betrof vijf gebieden en dat duurde tot 1935 met nog een kleine herziening in 1936. Sinds 1936 zijn er geen officiële grenswijzigingen meer geweest, maar de grenslijn staat er als een bijna ondoordringbaar ‘scherm’, omdat beide landen zo van elkaar verschillen. Dit heeft te maken met de grote verschil in cultuur en politieke vooruitzichten tussen de twee landen, ofschoon het landschap en het klimaat hetzelfde zijn. Ter indicatie: het Bruto Binnenlands product (BBP) per hoofd van de bevolking in $ (2009): voor de Dominicaanse Republiek $ 5.176; voor Haïti $ 733. Een oproer in 1937 leidde tot het doden van duizenden Haitiaanse immigranten in de grensgebieden door Dominicaanse troepen. Dit bevorderde de goede relatie tussen de twee landen niet. Daarna zijn de incidenten enigszins binnen de perken gebleven. In 1999 kondigde de Dominicaanse Republiek aan dat illegale Haitianen de grens zouden wor-

Zie Haïti Mi 1530 = afbeelding van alleen Haïti

Rep. Dominicana Mi 465 = eiland Hispaniola t.o.v. (ei)landen in de Cariben. @p Koopman, lid LACA en ELASCA

Hoe doen ze dat toch? Onze albumbladen zijn en blijven een groot succes. Sommige van jullie komen al zelf met ontwerpen of een idee naar ons toe, of wij daar iets mee kunnen. Een aantal daarvan gaan we inderdaad opnemen in ons programma. Dat kan alleen als het te doen is om ± 400 series bij elkaar te krijgen dus dat is nog niet zo makkelijk. Er is dus veel tijd nodig voordat we een albumblad kunnen lanceren. Wij blijven bezig met nieuwe albumbladen voor Stamptales te maken. De teller staat nu al op ruim 245 albumbladen. Voor sommigen is het niet helemaal duidelijk hoe het nu allemaal in elkaar zit met onze jeugdstanden. De koopjescorner & Motiefshop verkoopt immers aan volwassenen postzegels. Met het geld dat dit opbrengt kunnen wij weer nieuw materiaal inkopen om aan jullie te geven voor albumbladen of prijzen en veilingkavels die wij uitdelen. Ook de kosten die wij maken om naar jullie toe te komen worden uit deze pot betaald. Helaas rijden onze auto’s niet op water en moeten wij s’ nachts ook ergens slapen. Helaas lukt het ons niet om uit de kosten te komen. Onze tekorten worden gelukkig aangevuld door de Eindejaarsbeurs en zolang dat niet te gek wordt kunt u op onze komst blijven rekenen. Pamela van de Vlekkert (natuurlijk mede namens het hele jeugdteam)

FILAKRANT 2014

Een telegramstempel op een Belgisch préo-poststuk Mon Römer Tot 1964 moesten zendingen drukwerk, gefrankeerd met voorafgestempelde zegels, minstens 1.000 identieke stukken bevatten. Een préopoststuk dat als Spoedbestelling verstuurd werd is dan ook een absolute zeldzaamheid.

streeks via Straatsburg. Het “von Schlieffenplan” voorzag echter in een omtrekkende beweging doorheen België. Op 2 augustus stelde Duitsland België een ultimatum met de eis tot vrije doortocht. België weigerde de Duitse troepen de doortocht, waarop Duitsland het neutrale België de oorlog verklaarde. Het préo-document is een Bevel, gedateerd 3 augustus 1914 en gericht aan Alphonse Huisman, een gezondheidsofficier van de “Garde Civique de Bruxelles”, om nog op de morgen van dezelfde dag te verzamelen op het Museumplein van Brussel. Zoals blijkt uit het gefrankeerd document genoot de Garde Civique (Burgerwacht) geen portvrijstelling zoals voor militairen. Het document geeft directieven voor de kleding en eindigt als volgt : “Les clairons seront présents” : De klaroenen zullen klaar staan !!!

uit de collectie van Marc Vermeulen, dat door de Garde Civique d’Arlon op 1 augustus 1914 met een voorafgestempelde zegel (minstens duizend exemplaren) verzonden werd naar leden in Arlon. In de tekst wordt gemeld dat ze onmiddellijk klaar moeten staan als ze opgeroepen worden.

Het stuk uit de collectie van Marc Vermeulen werd op 3 augustus 1914 verzonden met een typografisch stempel BRUSSEL/14/BRUXELLES in stand B op de 1 centiemenzegel OBP nr. 108. Voor de spoedbestelling werd een zegel van 25 centiemen geplakt die ontwaard werd met een rondstempel met datum 3-VIII-1914. Opmerkelijk is dat daarnaast een telegramstempel geslagen werd met als datum 3-IIX-1914. Ik heb nog nooit gezien dat op een dergelijke wijze de maand augustus in een stempel werd aangebracht. De inhoud van het stuk is een belangrijk tijdsdocument. In 1914 wilden de Duitsers aartsvijand Frankrijk aanvallen. Dit kon in principe recht-

De Nederlandse Studiegroep Voorafstempelingen geeft twee maal per jaar een tijdschrift uit met meer dan 60 bladzijden artikelen over voorafstempelingen van over heel de wereld. Belgische en Amerikaanse préo’s ko-men ruim aan bod. Ook elders in het land was er een verhoogde waakzaamheid in verband met de verwachte aanval. Dit blijkt uit onderstaand document, ook

Voor meer inlichtingen: Mon Römer, tel.: 014/ 41 89 84 of e-mail: ray-mond.romer@pandora.be.

Niet geadverteerd in de Filakrant? Wellicht volgend jaar

39

40

FILAKRANT 2014

Italië: Eldorado voor de motiefverzamelaar Door Vincent Prange, voorzitter van Filitalia

H

et verzamelgebied Italië is buitengewoon interessant doordat het land niet alleen een rijke historie heeft maar ook omdat het met twee voeten tegelijk midden in de moderne geschiedenis staat.

Dus wie geïnteresseerd is in kerkelijke kunst of klassieke muziek hoeft maar in de catalogus te bladeren en de mooiste uitgaven op dit gebied springen in het oog. Maar ook motiefverzamelaars van bijvoorbeeld auto’s, literatuur, flora, fauna, schilderkunst, muziek en sport zullen talloze zegels van hun gebied bij Italië vinden. Kijk je verder ook nog naar de koloniën, San Marino en Vaticaan, dan heb je aan dit verzamelgebied al voldoende om een leuke motiefverzameling op te bouwen. Neem bij voorbeeld sport. Wie Nederland verzamelt is gauw klaar. Onbegrijpelijk voor een land dat op allerlei takken van sport uitblinkers heeft, maar zegels uitgeven is nu eenmaal niet de sterkste kant van de Nederlandse post. In 1928 gaven wij een mooie Olympiade serie uit omdat ons land toen de Olympische Spelen in Amsterdam organiseerde, maar daarna bleef het lang stil. Tot nota bene 1956, toen er een goed uitgevoerde sportserie verscheen ter gelegenheid

van de Olympische Spelen in Melbourne. Spelen, waaraan Nederland als een van de weinige landen

ter wereld zelfs helemaal niet aan mee deed. Nee, dan Italië. Voor de tweede wereldoorlog bleef het nog tamelijk rustig. In 1934 werd het tweede WK voetbal gehouden en ter gelegenheid daarvan verscheen er een prachtige voetbalserie van vijf gewone zegels en vier luchtpostzegels. Als je nu ook de koloniën daarbij doet heb je al snel enige bladen vol, want in totaal werd er voor dit WK 30 zegels uitgegeven. Deze zegels zijn zeer gezocht en op brief steeds moeilijker te vinden. Al een jaar eerder had Italië de sportliefhebbers verrast met vier zegels ter gelegenheid van de Universiteitsspelen in Turijn. Na de tweede wereldoorlog kwam het leven in Italië weer langzaam op gang en werd er ook steeds meer aan sport gedaan. Toch duurde het nog tot 1951 dat dit ook op postzegels tot uitdrukking kwam: beroemd en berucht (omdat ze gestempeld heel moeilijk te krijgen zijn) werden de drie gymnas-

tiekzegeltjes ter gelegenheid van een internationaal gymnastiekfestijn in Florence. In hetzelfde jaar was daar voor onze wielrenners ook een mooi 25 lire zegel voor het WK, dat in Milaan en Varese werd gehouden.

In 1952 werd in Rome een speciale sportpostzegeltentoonstelling (fijn Scabblewoord) georganiseerd en ook voor dit evenement werd een weliswaar klein, maar daarom niet minder mooi zegel uitgegeven.Vier jaar later werden in Cortina d’Ampezzo de Olympische winterspelen gehouden en dat leverde vier mooie zegels op. Deze serie is eventueel uit te breiden met dezelfde zegels maar dan op een ander gewatermerkt papier.

In 1960 mocht Italië zelf de Olympische Spelen organiseren en het door de Tweede Wereldoorlog zo geteisterde land deed dat voortreffelijk. Alleen hoorde ik toen de Nederlandse journalisten klagen (ik werkte op de sportredactie van Het Parool) over de slechte communicatie. Moet je de taal maar een beetje spreken! Italië gaf toen een serie uit van negen waarden (S. 198) met veel oude Romeinse motieven. Wie van covers met mooi uitgevoerde stempels houdt kan met deze serie prima uit de voeten. In totaal zijn er 52 speciale stempels gemaakt. Voor

elk onderdeel en elke dag één. Deze stempels worden af en toe nog in complete sets aangeboden en dat meestal voor heel weinig geld. Ook San Marino gaf voor deze gelegenheid een prachtige sportserie met blokken uit. Elk jaar geeft Italië een zegel voor de nationale voetbalkampioen uit. Vaak in vellen met de logo’s van alle Serie A-clubs. Leuk om te verzamelen maar wel heel moeilijk om dat mooi gestempeld bijeen te krijgen. Om nog maar te zwijgen over wie deze zegels echt gebruikt op brief wil hebben! In 1990 werd in Italië het WK voetbal gespeeld en dat was aanleiding voor het uitgeven van 36 zegels (één voor elk deelnemend land, S.459) en dat verpakt in totaal 6 velletjes (F.4-9).

Met het tikken van dit stukje ben ik bijna buiten adem. Moet nodig weer wat aan sport gaan doen. Veel plezier met dit prachtige verzamelgebied!

Een Italiaans “wonder”: Keramische Postzegels op een Italiaanse Rotonde Door Jan de Rijke, penningmeester van Filitalia

I

n de weken dat de regen hier met bakken uit de hemel kwam was ik op vakantie in zonnig Italië. Ik was teruggegaan naar Riccione bij Rimini aan de Adriatische kust. Hier was ik in 1967 met mijn ouders ook al eens geweest. Ik ben toen op mijn zevende jaar om voor mij nog steeds onduidelijke redenen begonnen met Italiaanse postzegels te verzamelen. Men vraagt mij altijd waarom ik als Nederlander in hemelsnaam Italiaanse postzegels verzamel en lid ben van Filitalia. Ik heb er eigenlijk geen logische verklaring voor, behalve dan dat ik dit het mooiste land vind om te verzamelen. Op een of andere manier had ik echter het gevoel dat als ik terug zou gaan naar deze plaats ik er wel achter zou komen, waarom deze afwijking toen bij mij ontstaan is. Tijdens deze historische speurtocht kwam ik op een van de vele rotondes iets eigenaardigs tegen. Ik heb deze rotonde wel drie keer rondgereden, omdat ik mijn ogen niet kon geloven. Ik zag drie enorme ansichtkaarten met op de achterkant adressen en postzegels. Ik zag een zegel van 20 centesimi uit 1927, een 6 Lire van de serie uit

te stappen en de zegels aan een nader onderzoek te onderwerpen. Op het eerste gezicht leken alle zegels exacte kopieën van het origineel. De 6 en 10 Lire frankeringen op de reuzeansichten klopten met het toen geldende tarief, maar was het buitenlandtarief in 1927 niet 25 centesimi in plaats van 20 centesimi? Of golden er toen voor Oostenrijk lagere tarieven zoals afgesproken in het verdrag van Portorose? Dat moest ik maar eens navragen bij mijn medeleden van Filitalia, je kan tenslotte niet alles uit je hoofd weten.

1949 en een 10 Lire van de bekende muntjesserie uit 1955. Prachtig uitgevoerd in keramische tegels op de reusachtige ansichtkaarten, verzonden naar respectievelijk Wenen, Milaan en Bologna. Zou dit het teken zijn en het mysterie rond mijn verzamelwoede kunnen ontrafelen? Ik besloot uit

De zegels waren verbazingwekkend goed nageschilderd, maar waren ze wel exact gelijk met de originelen? Die 20 centesimi uit 1927 was beslist zeldzaam geweest met lijntanding 11 in plaats van kamtanding 14. Het haar van Vittorio Emanuele III zit anders, de stralenkrans rond het wapenschild

ontbreekt en er is weinig tot geen kleurverschil tussen kraag en uniform. Toch kijk ik vol bewondering naar de mooi geschilderde tegeltableaus. De geelbruine kleur van de 10 Lire Turrita wijkt nogal af met het originele rood is en ook het onderschrift I.P.S.- OFF. CARTE VALORI ROMA ontbreekt. Op de 6 Lire ontbreken behalve het onderschrift IST. POL. STATO – ROMA ook nog de namen van beide ontwerpers MELIS – MAZZOTTA. De tegelkunstenaar heeft nog wel een belangrijke verbetering doorgevoerd ten opzichte van het originele ontwerp. Aan deze stam zitten tenminste vijf wortels, terwijl er maar vier te zien zijn op de originele zegel. Ik werd steeds enthousiaster over de fraai afgebeelde zegels. Ik loop toevallig tegen een paar Italiaanse postzegels aan op een rotonde en ik weet er iets over te vertellen. Ik realiseer me dat ik over iedere zegel in mijn omvangrijke Italië-verzameling eigenlijk iets te vertellen heb. Of het nu de tanding, de kleur, het watermerk of het papier is. Wanneer hij geldig was, hoeveel er van uitgegeven zijn en waar hij voor gebruikt werd. Wat de cataloguswaarde is. Wie of wat er afgebeeld is en voor welke gelegenheid hij is uitgegeven. Wat de geschiedenis is bij de afbeel-

ding is. Soms herinner ik me zelfs nog wanneer ik een zegel eindelijk na jaren tegenkwam en met een diep voldaan gevoel aan mijn verzameling toe kon voegen. Ik realiseer me dat er helemaal geen logische verklaring nodig is om als Nederlander Italiaanse postzegels te verzamelen. Het is een emotie en daar is niks mis mee. En gelukkig ben ik niet de enige, want Filitalia, de club voor Italiëverzamelaars telt al ruim 120 leden. Tevreden met deze verklaring loop ik verder richting het postkantoor om mijn voor veel geld aangeschafte nieuwe uitgiftes van de laatste jaren te laten ontwaarden door een fraai rondstempel handmatig te laten plaatsen op iedere zegel door een behulpzame Italiaanse postbeambte. Deze door economen waarschijnlijk als onzinnig bestempelde handeling, vervult me met groot plezier. Ik kan haast niet wachten om ze weer af te weken en ze na een zorgvuldig droging en persing op de daarvoor bestemde lege plaatsen in de onlangs aangeschafte luxe DAVO-supplementen tussen klemstroken te plaatsen. Het trotse gevoel dat ik dan krijg als ik het eindresultaat bekijk, begint al op te komen. Het is beslist een afwijking, maar wel een leuke. Heeft u ook zo’n afwijking? Meld u zich dan aan bij Filitalia: www.filitalia.nl

FILAKRANT 2014

Nostalgie

41

Philip Levert

P

ostzegels sparen is vooral nostalgie. Je was als kind de koning te rijk met je eerste setje postzegels. Gekregen van je ouders of geruild op de basisschool, toen lagere school geheten. In de loop der tijd werd de verzameling uitgebreid. Met horten en stoten, want in sommige jaren had je andere dingen te doen. Maar nu, vele jaren later, bezit je verschillende albums, stockboeken en allerlei zakjes en doosjes vol postzegels. Je hebt je misschien in sommige filatelistische onderwerpen gespecialiseerd, landen, thema’s, stempels. Je kent de weg in de catalogus. Wie weet ben je lid van een postzegelclub en ontmoet daar je medeverzamelaars.

Mijn moeder had een Franse vriendin waarmee druk werd gecorrespondeerd. Ik had dus al wat Franse postzegels maar niet zulke mooie als deze. Een besluit werd genomen: ik zou Frankrijk gaan sparen. Zeppelinbriefkaart: ik kreeg in 1946 een enorm dik album cadeau. Niet voor postzegels, maar speciaal voor ansichten. Het album behoorde tot de erfenis van oudtante Do, zuster van mijn grootvader. De meeste ansichten kwamen uit het tijdperk 18901914. Album en ansichten heb ik bekeken en weggegooid (dom dom) maar door puur toeval deze kaart bewaard. Ze werd in 1912 door een vriend naar Do gestuurd.

Daarop een frisse rood-wit-rode Oostenrijkse vlag, losjes geplakt over de oude hakenkruisvlag. Zonde immers om vooroorlogse flyers ongebruikt weg te gooien. Ongelooflijk trouwens dat onze bus de top gehaald heeft want de weg was toen smaller, steiler en slechter dan tegenwoordig. Tanganyika: deze prachtige strip uit Dar es Salam sierde een poststuk voor mijn vaders kantoor. Wie zegt dat kantoorpost minderwaardig is? Zwitserland: het land van de opgepoetste bergen heeft altijd prachtige postzegels uitgebracht, naar mijn mening mooier dan Nederlandse postzegels.

Hoe is het gegaan? Het eerste setje postzegels van lang geleden was geweldig, logisch dus de gedachte ‘meer is beter’. Leverde ook ruilmateriaal op. Kan dus best zijn dat je de postzegels van het eerste setje niet meer hebt, zijnde weggegeven, verkocht of weggeruild. De herinnering blijft. Het komt er op neer dat in je huidige uitgebreide verzameling, sommige postzegels meer dierbaar zijn dan andere. Vooruit met de geit. Laat mij enkele dierbaren voor het voetlicht brengen. Ik toon ongestempelde zegels, maar als jonge jongen verkreeg ik ze gewoonlijk gestempeld. Nederland en Ned.Indië: mijn familie en ik hadden de jaren 30 en de Jappentijd in Ned.Indië doorgemaakt, logisch dus om die postzegels te gaan sparen. Datzelfde gold voor het vaderland, immers geen Ned.Indië zonder Nederland. In 1948 schafte ik van mijn magere zakgeld een dik stockboek aan.

Nederland luchtpost 15 en 25 gld: verre familie was een aantal jaren in Australië gedetacheerd. Na terugkeer in Den Haag in 1959

bleken de twee zoontjes postzegels te sparen, en deze twee luchtposters dubbel te hebben. Heb ze van hen geruild tegen een groot pakket andere postzegels. Moest deze beide dure rakkers wel zelf afweken, en halleluja dat ging goed. Het hielp dat ik sinds kort een catalogus bezat, dan weet je waar je mee bezig bent. Ik heb nog meer dierbare zegels, maar dit geeft het idee. Postzegels verzamelen? Pure nostalgie. Philip Levert, gepensioneerd ingenieur, verzamelt een paar landen en luchtpost. Hij is lid van enige filatelistische verenigingen. Hij was 38 jaar werkzaam in het bedrijfsleven en het hoger technisch onderwijs.

Het bijzondere: de kaart reisde per eerste postvlucht van de Duitse Zeppelin ‘Viktoria Louise’ en is daarmee een van s’werelds oudste luchtpoststukken. Heel apart dus, maar hier kwam ik pas vele jaren later achter. Oostenrijk landschappen: in 1947 maakten wij een busreis naar Oostenrijk, destijds een elitair gebeuren vanwege de paspoorten, de visa en de prijs. In die dagen waren Ik besloot het land te gaan sparen. En inderdaad, dat heb ik gedaan. Deze juweeltjes kreeg ik in 1950 van een tante die al jaren wekelijks met een Zwitserse vriendin correspondeerde. In die dagen ging dat op de ouderwetse manier, dus per handgeschreven brief. Uiteraard geschreven met een vulpen met gouden pen waar je je leven lang mee deed. Duitse Zeppelin ‘Viktoria Louise’ Brussel Expo zomer 1958:

Een sprong voorwaarts vergeleken met envelopjes en sigarendoosjes. Een plakboek kon ik nu ook afschaffen. Daar ik alleen gestempelde zegels daarin had geplakt kon ik ze (bijna allemaal) zonder schade afweken, drogen, en in het stockboek steken. Als je geen catalogus hebt sta je soms voor raadsels. Wie is de deftige dame op de zegels van Nederland en Ned.Indië met hetzelfde plaatje? En wie de krijger met fancy helm op de driehoekszegel? Frankrijk luchtpostserie:

toen nieuw aan het postkantoor, gekregen van vader die op dienstreis in Parijs was geweest.

Duitsland en Oostenrijk verdeeld in Franse, Engelse, Amerikaanse en Russische bezettingszones. De oorlog was dichtbij toen we stapvoets door verwoeste Duitse steden reden waar we de bus niet mochten verlaten. Onze vooroorlogse rammelbus had ongerieflijke stoeltjes en een trage en lawaaiige dieselmotor. Echter niemand klaagde en hij bleef het doen. Aangekomen aan de Oostenrijks-Duitse grens, kon ik series prachtige postzegels kopen in een boekenstalletje.

Spotgoedkoop, dus de koning te rijk. Bij het kaartje voor toegang tot de Grossglöckner kregen we allemaal een flyer van de Oostenrijkse VVV.

dit was de Expo op het Heizel feestterrein waar het toen splinternieuwe Atomium voor was gebouwd. Ik was een van de duizenden bezoekers en kocht daar de Belgische Exposerie. Voorzichtig met vette patatvingers.

42

FILAKRANT 2014

Een feestelijke kerstdecoratie; HULST

K

erst en hulst horen bij elkaar. Een takje achter een fotolijst, in een krans aan de voordeur, of een flinke bos in een vaas, hulst past overal.

Hartje winter is de plant op haar mooist als de bessen uitgerijpt zijn tot diep oranje, rode of gele tint; van die warme sprankelende kleuren die vrolijk afsteken tegen de wintergroene stekelige bladeren. En dat geeft net dat feestelijke tintje.

woonde. Toen het christendom haar intrede deed, bleef de traditie om met hulst ‘het huis aan te kleden’ in stand.

Speciale uitgifte van de Post uit 2009

Hulst heeft een beetje een imagoprobleem maar heeft ontzettend veel te bieden!

Hulst is niet alleen bij ons onlosmakelijke met kerst verbonden. Overal waar de plant groeit maakt zij deel uit van de folklore in de kerstperiode. Meer dan tweeduizend jaar geleden, nog voor we kerst vierden, stuurden de Romeinen elkaar hulstkransen of takjes ter ere van hun midwinterfeest Saturnalia. In het oude Engeland, ten tijde van de Kelten had hulst ook een verborgen betekenis: men geloofde dat hulst, net als andere wintergroene planten, geplukt moesten worden om binnen te overwinteren zodat het “bosvolkje” (elfjes en feeën) een onderkomen hadden en deel konden hebben aan de winterfestiviteiten. Als dank voor deze goede zorgen mochten de Kelten in het nieuwe jaar rekenen op voorspoed, gezondheid en rijke oogsten, Dat was echter niet alles, de stekels van het blad zouden kwade geesten weren en wie wou dat nu niet! De plant ziet er ook heel vrolijk uit, niet onbelangrijk als men in een hut van stro of leem

Zelfs kerken werden ermee versierd. Angelsaksische monniken begonnen de naam die ze gebruikten voor de plant’ Holygen’ te verbinden aan het gebruik in de kerk en zo werd de plantbekend onder de naam “holy tree”, heilige boom of simpelweg “Holly” de Engelse naam voor hulst! Tegenwoordig kopen we enorme voorraden gekweekte en veelal geïmporteerde hulstakken om onze omgeving te decoreren maar de exemplaren die overal te landen groeien in hagen en tuinen zijn vanzelfsprekend te verkiezen. Ze doen het meestal langer in de kransen en bloemstukken. De groei en verspreiding van de planten hebben we te danken aan vogels die van de bessen eten en de zaden met hun uitwerpselen verspreiden; het spijsverteringsproces helpt bij het ontkiemen. Wat is nu de oorzaak dat hulst weinig wordt gekweekt in onze bloemtuinen. In de natuur is het nogal een wilde groeier die flink wat ruimte inneemt en er niet altijd mooi uitziet. Door de ruimte die ze innemen gaat er zoveel licht verloren dat er niks rondom wil groeien, Mensen die een moderne tuinindeling beogen vinden de plant somber en altijd winterachtig, Nochtans komt hulst ook in een moderne tuin tot haar recht. Neem nu eens een hulsthaag, ze

groeit dicht en is quasi ondoordringbaar wat zeer vandalismebestendig is.

bekende bloedrode bessen die op menige kerstkaart prijken. Er zijn cultivars met amberkleurige of gele bessen. Van deze laatste is het blad het hele jaar doormooi en kan in kleur variëren van groen tot die blauwgroen, over alle kleurschakeringen van deze beiden heen.Er zijn ook bontbladige cultivars waarvan het blad crèmekleurig is met goudgele of zilverwitte patronen, met aan de rand twee rijen stekels die verschillende kanten uitwijzen. Zelfs in het midden van het blad kunnen stekels zitten!

Hulst groeit langzaam en dient maar eens per jaar gesnoeid te worden. Het snoeisel kan ingegraven worden in sleuven van siererwten en bonen zodat deze planten van muizenvraat worden gevrijwaard.

Hulst kan ook in een kleine tuin voor een prachtig groenblijvende achtergrond dienen die ook in de winter als andere planten hun blad hebben verloren,het skelet van de tuin goed uit laten komen. Het dichte bladerdek kan mits het een boom of hoge struik is, inkijk tegengaan.

Hulst heeft ook een grote ecologische waarde: vogels zijn gek op de bessen en de stekelige bladeren verschaffen een veilige plek om te rusten of zich te nestelen. De plant is ook een uitstekende winterverblijfplaats voor heel wat insecten. De plant heeft heel wat meer te bieden dan de

In vorm gesnoeide hulst kan men zelfs in pot kweken, tijdens de zomer vallen ze op door hun vorm, in de winter door hun kleurige bessen. Hulst in pot dient wel meermaals bijgeknipt en verpot te worden want ook hier groeit de plant zeer welig maar wat is meer uitnodigend dan zo’n prachtige pot hulst aan de voordeur tijdens de koude wintermaanden.

FILAKRANT 2014

43

Uitgiften België 2014

V

erzamelaars van Belgische postzegels weten heel goed waarom ze kiezen voor dit thema. Elk jaar brengt bpost namelijk postzegels uit met nieuwigheden en technologische snufjes, maar ook postzegels die bijzonder zijn door hun unieke schoonheid en afwerking. Bijna jaarlijks kapen deze postzegels dan ook prijzen weg.

Ook in De Collectie 2014 zitten weer zo’n sterke uitgiftes. Zo komt er een postzegelvel uit waarvan je de details ziet door er met een blacklight-pen op te schijnen. Een creatie in samenwerking met het WWF rond het thema Earth Hour.

met name ‘de meeste woorden op een postzegel’. De Antwerpse Markt scoort dan weer op een heel ander gebied, maar ook enig in de wereld: vijf bekende graveurs uit China, Zweden, Spanje, Polen en België graveerden elk één van de vijf postzegels! Al deze uitgiftes kun je bewonderen in het Postzegel Collectieboekje 2014, dat je voor slechts € 5,25 aankoopt op de stand van bpost tijdens de Eindejaarsbeurs. Abonneren op De Collectie is nog beter, dan ontvang je het Postzegel Collectieboekje geheel gratis, inclusief een blacklight-pen. Heb je de geweldige Collectie 2013 gemist, met o.a. de lekkere chocolade-zegels en de warmtegevoelige KMI-zegels, grijp dan nu je kans en neem de Jaarmap 2013. Hierin zitten alle speciale en permanente uitgiftes, inclusief de luxekaart Troonsoverdracht en de nieuwe postzegels van Koning Filip. De luxekaart Troonsoverdracht is een onvoorziene uitgifte ter ere van de aftreding van Koning Albert II en de troonsbestijging van Filip. Ook de permanente postzegels met Koning Filip zijn een onvoorziene uitgifte en vers van de pers.

Er komen ook prachtige doorschijnende postzegels uit in het thema Kristallografie, en als Europa-zegel een ode aan Adolphe Sax, de Belgische uitvinder van de saxofoon. Eén van de postzegels is in reliëfdruk en heeft een extra opdruk om de gouden glans van de saxofoon te sublimeren. En hiermee is het lijstje nog niet ten einde.

Op de postzegels van de uitgifte Internationale Vrouwendag prijkt een indringend vrouwenportret, opgebouwd met woorden uit het Vrouwenverdrag in microtekst. bpost doet hiermee een poging tot een Guinness World Record

Om de Belgische postzegels op een heel andere manier te bekijken, werd het Jaarboek in het leven geroepen, waarbij elke speciale uitgifte uitgebreid aan bod komt. Het Jaarboek vertelt en geeft je exclusieve informatie over het geheim achter innoverende technieken zoals de geurende chocoladezegel of het warmtegevoelige postzegelblaadje, over de samenwerking met het Koningshuis voor de uitgifte rond 20 jaar Koning Albert op de troon. Wat is het verhaal achter de postzegel, wat is de visie van de ontwerper, welke affiniteit heeft de ontwerper met het thema, … Rijkelijk geïllustreerd, inclusief de complete Collectie speciale postzegels is het een leerrijk boek dat thuishoort in de bibliotheek van de postzegelverzamelaar.

Wat niet weg te denken is in de filatelistische wereld, zijn de First Day Covers, opgemaakt met de postzegeluitgiften van België en afgewerkt met een unieke afstempeling en bijkomende illustratie. Om nog meer aan de hoge wensen van de filatelist en stripverzamelaar tegemoet te komen, werden de Commemorative Sheets met Willy Vandersteen gecreëerd, beroemd door zijn strips van Suske en Wiske. Een exclusief product door zijn beperkte uitgave van slechts 1500 exemplaren, de nieuwe en oude postzegels vormen een uniek geheel. Kortom, een schitterend product dat vlotjes over de toonbank gaat. Geïnteresseerden moeten zich dus haasten, want de voorraad mindert met de dag.

Koop tijdens de Eindejaarsbeurs te Barneveld je jaarmap of jaarboek 2013 op onze bpost stand en ontvang een prachtig geschenk. C O L L E C T I E

2 0 1 4

Vive la Passion Vive le! Talent Vive!

C O L L E C T I O N

Vive le Timbre la Belgique ! !

2 0 1 4

44

FILAKRANT 2014

Sondermarken Jahresprogramm 2014 s

Au

2. Jan 6. Feb 1. Mrz 3. Apr 8. Mai

ag

et

b ga

Ma

r

ke

n

ze

Mü

Serie “Tierkinder”: Fuchs und Igel Serie “Weltkulturerbe der UNESCO”: 1250 Jahre Kloster Lorsch Serie “Burgen und Schlösser”: Schloss Stolzenfels am Rhein Wiederansiedlung von Fischarten: Lachs Weltnaturerbe der UNESCO - Alte Buchenwälder Deutschlands Serie “Für die Wohlfahrtspflege” zur Unterstützung der Bundesarbeitsgemeinschaft der Freien W ohlfahrtspflege e.V.: X Grimms Märchen - Hänsel und Gretel (Die Kinder im W ald, Bei der Hexe, Glückliches Ende) Serie “Wildes Deutschland”: Flussaue im Unteren Odertal Pfälzerwald - Teufelstisch Serie “Burgen und Schlösser”: Albrechtsburg Meissen Cartoons von Peter Gaymann Frohe Ostern Für Dich Evangelische Posaunenchöre Serie “Für den Umweltschutz” zur Unterstützung des Umweltschutzes: Wasser ist Leben Serie “Deutschlands schönste Panoramen”: Dresden Elbpanorama 175 Jahre deutsche Ferneisenbahn 150. Geburtstag Max Weber 50 Jahre Aktion Mensch Serie “Für den Sport” zur Unterstützung der Stiftung Deutsche Sporthilfe: Motive von Uli Stein (Pokalmaus, Jubelmaus, Siegermaus) Serie “Europa”: Musikinstrumente 250. Geburtstag Johann Gottfried Schadow X

e rt

s

b ga

We

Au

60 60 60 75 45 145 60 + 30 90 + 40 145 + 55

5. Jun 3. Jul 7. Aug 1. Sep 2. Okt 3. Nov 4. Dez

60 60 90 45 60 215 60+30 2 x 45 145 60 60 60 + 30 90 + 40 145 + 155 60 60

ag

et

Ma

e rk

Serie “Deutschlands schönste Panoramen”: Bremen Marktplatz Serie “Schätze aus deutschen Museen”: Meister Bertram: Erschaffung der Tiere 150. Geburtstag Richard Strauss X Serie “Leuchttürme”: Buk und Pellworm 600 Jahre Konstanzer Konzil X 300. Geburtstag Christoph W illibald Gluck 150. Geburtstag Ricarda Huch Serie “Für die Jugend” zur Unterstützung der Stiftung Deutsche Jugendmarke e.V.: Motive aus “Das Traumfresserchen” von Michael Ende (Prinzessin Schlafittchen, Traumfresserchen, Schlummerland) 50 Jahre Deutsche Jugendfeuerwehr Nie wieder (Gedenken 1914) Serie “Tag der Briefmarke”: Lindauer Bote Antoine de Saint-Exupéry: Der Kleine Prinz August Macke - Gemälde: Sonniger Weg Serie “Weltkulturerbe der UNESCO”: Fagus-Werk 300 Jahre externe Finanzkontrolle Wiederansiedlung von Fischarten: Meerforelle Serie “Weihnachten” zur Unterstützung der Bundesarbeitsgemeinschaft der Freien W ohlfahrtspflege e.V.: Stern von Bethlehem 300 Jahre Fahrenheit-Skala X 200. Geburtstag Julius Robert von Mayer Schneemann Serie “Schätze aus deutschen Museen”: Rogier van der W eyden: Heimsuchung 100 Jahre Schachtschleuse Minden

X = Bei diesen Themen wird gleichzeitig eine Gedenkmünze herausgegeben

Stand: 15. November 2013 Änderungen vorbehalten

e

nz

Mü

e

rt

We

2 x 60 240 60 45 60 60 90 145 60 + 30 90 + 40 145 + 55 60 75 60 60 100 60 145 45 60 + 30 60 90 60 60 190

FILAKRANT 2014

Eenmaal, andermaal ……… verkocht

E

en bekende uitroep op veilingen. Met deze colum wil ik u meenemen naar 2 verkopen in België en de werking en ervaringen met u delen. Ter vergelijking, het aantal veilinghuizen voor de filatelie in België is ongeveer gelijk aan die in Nederland. Een van de bekende Vlaamse veilingen is Veilingen Van Osselaer, die twee keer per jaar, in mei en december, haar veilingen houdt in zaal Ruggehof te Deurne. Voor de lezende Nederlanders, Deurne is een deelgemeente van de stad Antwerpen. Toch heeft Veilingen Van Osselaer elke keer een gemiddeld aanbod van 1600 loten. De bezichtiging is op vrijdagavond en op de zaterdagochtend voor de aanvang van de veiling die om 13.00 uur begint. Een ontspannen veiling onder het genot van een drankje en een hapje. Toch gaan de loten in rap tempo de zaal voorbij. De veiling bestaat uit een aantal losse zegels, deelverzamelingen, verzamelingen en, misschien mogen we zeggen, gespecialiseerd in bananendozen met boeken, zakjes en dergelijke. Met name de dozen zijn geliefd bij de bieders die voor hun verzameling op zoek zijn naar de gouden doos. Dit blijkt ook wel uit het aantal biedingen op de veilingdag, zowel vanuit de zaal als schriftelijke biedingen. Zijn een groot aantal bieders Belgiëverzamelaars, toch nemen landen als Nederland, Frankrijk, China, Engeland, om er maar enkele te noemen gretig aftrek. Naast de veiling van filatelistische elementen heeft zoals elk veilinghuis in België ook Veilingen Van Osselaer ruimte voor munten uit binnen- en buitenland en voor de met name in België de veel verzamelde zichtkaarten. Verder komen regelmatig nog sigarenbanden en bierviltjes aan bod, elementen die in België nog steeds op grote schaal verzameld worden ten opzichte van Nederland, waar de rage op dit gebied een beetje voorbij is. Anders dan in Nederland rekent men in België geen tafelgeld. En voor die uitgespaarde bedra-

gen kan de verzamelaar weer zijn verzameling aanvullen. Zaal Ruggehof heeft een parkeer gelegenheid voor ongeveer 50 auto´s, maar openbaar vervoer is er op loopafstand, zoals onder andere tram lijn 5 en 10 te nemen voor het Centraal Station van Antwerpen. Een totaal andere verkoop is die van de Deurnese PostzegelKring, afgekort DPK. Deze postzegelkring komt elke dinsdagavond bijeen (niet toevallig ook in zaal Ruggehof) met een gemiddelde van 60 leden per avond. Zij hebben wekelijks een verkoop van, voor en door de leden. Hoe gaat dit in zijn werk zult u denken, dat dit wekelijks door kan gaan. De opzet en uitwerking is vrij simpel. Er is een vaste groep medewerkers, inclusief bestuursleden, van de vereniging die zich hiervoor inzetten zodat het gestructureerd geregeld wordt. De zaal gaat voor de leden om 19.30 uur open. De leden die een of meerdere loten voor verkoop hebben stellen zich in rij op bij de tafel waar de loten in ontvangst genomen worden. De naam van de verkoper wordt genoteerd en de loten krijgen een nummer. Bij de volgende verkoper wordt doorgenummerd. Het is geen uitzondering dat er gemiddeld 80 loten per week gehaald worden. De verkoper geeft op zijn loten aan wat de inzet is, te beginnen met 1 euro. De loten worden op een lange tafel uitgestald ter bezichtiging: losse zegels eerst, dan losse bladen of vellen, daarna de boeken en als laatste de dozen en andere filatelistische elementen als catalogi. Met deze volgorde voorkomt men beschadiging van het materiaal.

De mogelijkheid om de loten te bekijken loopt tot 20.30 uur, en tevens de mogelijkheid voor de leden om een biednummer te nemen, waarna de loten op volgorde van nummer bij elkaar gestoken worden. Dan kan de veiling of verkoop beginnen. De verkoop van de loten gaat tot € 10,00 met 50 eurocent omhoog, vanaf € 10,00 met 1 euro. Tijdens de verkoop wordt in de computer vermeld welk lotnummer naar welk biednummer is gegaan. Als alle te verkopen loten aan bod zijn geweest rolt er een complete lijst uit de printer. Eventueel niet verkochte loten gaan terug naar de ingever tegen betaling van 50 eurocent per lot. Deze opbrengst is voor de club voor gedane werkzaamheden. Dezelfde avond dient men de gekochte loten tegen betaling af te halen. De uitbetaling van de verkochte loten is om administratieve redenen de week erop. Elke inzender of koper betaald aan de club 5 eurocent per euro. Heeft een koper op een lot € 2,00 geboden dan betaald hij bij afhalen dus € 2,10. De verkoper ontvangt de week erop voor zijn verkochte lot € 1,90. Voor en na de verkoop is er voldoende tijd om ook onderling door middel van ruilen of rondzendboekjes postzegels, brieven en dergelijke van eigenaar te laten wisselen. Twee totaalverschillende verkopen met het zelfde doel: de verzamelaar laten genieten met het uitoefenen van zijn hobby. Meer informatie op de betreffende websites: www.vanosselaer.com www.dpk.be Arno Oomis

45

46

FILAKRANT 2014

Veilingagenda 2014

Voorzover bekend hebben we de volgende veilingen opgenomen in deze lijst. Verklaringen van de afkortingen in de kolom Soort: Pzv = Postzegelveiling / M = Muntenveiling / B = Bankbiljetten

Datum

door wie

17 januari 2014 15 februari 2014 21 & 22 februari 2014 15 maart 2014 27 t/m 29 maart 2014 14 & 15 maart 2014 medio april 2014 9 & 10 april 2014 26 april 2014 10 mei 2014 17 mei 2014 21 t/m 24 mei 2014 23 & mei 2014 6 & 7 juni 2014 5 juli 2014 Medio maart 2014 16 augustus 2014 20 september 2014 24 & 25 september 2014 Medio okt 2014 15 november 2014 Medio nov 2014 15 november 2014 15 november 2014 28 & 29 november 2014 12 & 13 december 2014

Leopardi Brabandse Postzegel & en Muntenveiling MPO Leopardi De Ned. Postzegel- & Muntenveiling Van Dieten postzegelveiling Rietdijk Veilingen Cornè Ackermans auction Van Dieten postzegelveiling Leopardi Brabandse Postzegel & en Muntenveiling MPO Postzegelveiling Rijnmond Veilingen Van Osselaer Leopardi Rietdijk Veilingen Brabandse Postzegel & en Muntenveiling Leopardi Cornè Ackermans auction Rietdijk Veilingen Brabandse Postzegel & en Muntenveiling Rietdijk Veilingen Van Dieten postzegelveiling Leopardi postzegelveiling Rijnmond (o.v.b.) Veilingen Van Osselaer

soort veilinglocatie Pzv Pzv/M Pzv Pzv Pzv Pzv Pzv B/M Pzv Pzv Pzv/M M Pzv Pzv Pzv M Pzv/M Pzv B/M M Pzv/M Pzv Pzv Pzv Pzv Pzv

Rijssensestraat 203 B Kever 10 Energieweg 7 Rijssensestraat 203 B Leeuwenveldseweg 14 Bakkerstraat 22 Noordeinde 41 Parkhotel Rooding Museum voor Communicatie Rijssensestraat 203 B Kever 12 Energieweg 7 Brasserie Woudenstein Frans Van Dijkstraat 46 Rijssensestraat 203 B Noordeinde 41 Kever 15 Rijssensestraat 203 B Parkhotel Rooding Noordeinde 41 Kever 17 Noordeinde 41 Bakkerstraat 22 Rijssensestraat 203 B Brasserie Woudenstein Frans Van Dijkstraat 47

plaats

informatie

Nijverdal (NL) Eersel (NL) IJsselstein (NL) Nijverdal (NL) Weesp (NL) Roermond Den Haag (NL) Valkenburg a/d/ Geul Den Haag (NL) Nijverdal (NL) Eersel (NL) IJsselstein (NL) Rotterdam Deurne (B) Nijverdal (NL) Den Haag (NL) Eersel (NL) Nijverdal (NL) Valkenburg a/d/ Geul Den Haag (NL) Eersel (NL) Den Haag (NL) Roermond Nijverdal (NL) Rotterdam Deurne (B)

0548 - 655855 0497 - 512057 030 - 6063944 0548 - 655855 0294 - 433020 0475 - 563500 070 - 3647957 0345 - 531670 0475 - 563500 0548 - 655855 0497 - 512057 030 - 6063944 010 - 2130986 0032 - 3 - 354 48 88 0548 - 655855 070 - 3647957 0497 - 512057 0548 - 655855 0345 - 531670 070 - 3647957 0497 - 512057 070 - 3647957 0475 - 563500 0548 - 655855 010 - 2130986 0032 - 3 - 354 48 88

Bij een groot aantal veilinghuizen waren de veilingdatums voor 2014 nog niet bekend. Met name de meeste Belgische veilingen hebben blijkbaar nog nooit van een planning gehoord. Onze excuses hiervoor en wij hopen dat de lijst voor 2015 meer vermeldingen op tijd ontvangt. Advertentie A4:Opmaak 4-kl. (150)

14-09-2012

09:31

Pagina 1

Brabantse

BP V

Postzegel- en

Muntenveiling

Wij houden voor u 4 openbare en 12 online veilingen per jaar met hierin opgenomen, diverse betere en zeer goede nummers Nederland, O.R. en buitenland. Tevens hebben we steeds een ruime sortering in goede verzamelingen Nederland, O.R., Buitenland en rest partijen in dozen en kisten enz. VEILINGHOUDER J.A.M. Kokx Kerver 10, 5521 DB Eersel Tel : 0497-512057 Fax : 0497-516605 E-mail : info@brabantsepostzegelveiling.nl

www.brabantsepostzegelveiling.nl

Gratis taxatie. Doe er uw voordeel mee. Wat zijn uw voordelen van een gratis taxatie ? Natuurlijk het feit dat de taxatie gratis is maar daarnaast krijgt U ook een zeer professionele beoordeling. Bij de firma Rijnmond werken zeer deskundige philatelisten. Of het nu gaat om klassiek Nederland of Engelse Koloniën, Portugal, Japan of moderne thema verzamelingen. Over bijna alle gebieden in de philatelie is genoeg kennis voorhanden. Belangrijk is ook het feit dat de taxatie geheel vrijblijvend is zonder verdere verplichtingen. U kunt dus altijd nog een tweede opinie ergens anders zoeken. Een bijkomend voordeel is dat U aanwezig bent tijdens de taxatie. Meestal duurt een schatting/taxatie ongeveer 25 minuten. “Elk voordeel heeft zijn nadeel” U moet wel een afspraak maken bij ons op kantoor. Maar dit lijkt me ruimschoots op te wegen tegen de voordelen. Met philatelistische groet, drs J. de Kort Westewagenstraat 60 Postbus 2859 3011 AT Rotterdam 3000 CW Rotterdam T:010 – 213 09 86 – F: 010 – 213 17 30 – E: rijnmond@xs4all.nl www.rijnmond.nl

FILAKRANT 2014

POSTZEGELVEILING

’LEOPARDI’ Nu ook op internet: www.Leopardi.nl

VEILINGAGENDA 2014

POSTBUS 176 7440 AD NIJVERDAL KANTOORADRES: RIJSSENSESTRAAT 203B 7441 AD NIJVERDAL TELEFOON 0548-655855 FAX nr. 0548-655088 EMAIL info@leopardi.nl

in onze EIGEN VEILINGZAAL, Rijssensestraat 203B te Nijverdal.

• • • • • •

Veiling Veiling Veiling Veiling Veiling Veiling

189 190 191 192 193 194

17 15 10 5 20 15

januari maart mei juli september november

Vraag de GRATIS CATALOGUS! Tevens renteloze voorschotten op grotere kollekties. W.V. Leopardi, filatelistisch makelaar en beëdigd taxateur.

47

48

FILAKRANT 2014





 



    







                        

     