کۆچ ،مەریوان،
دامەزراندنی
رێپیوانی گەورە
دەوڵەتی كوردی
کاک فوئاد ،کۆمەڵه
لە باشوور
》6-7
》3
ئێمپراتوری شیعری
》8
کوردی
سەروتار
dwaroj@komala.com
دوو هه‌فته‌نامه‌یه‌كی سیاسی گشتییه كۆمه‌ڵه‌ی زه‌حمه‌تکێشانی کوردستان ده‌ریده‌كات ژمار‌ه ( )٦٩ساڵی حەوتەم ١٤ - ٢٠١٤/8/5ی گەالوێژی ١٣٩٣ نرخ 500 :دینار
290هەزار كەس لە شەنگال ئاوارە بوون
کۆمەڵەو سەربەخۆیی ڕەزا کەعبی لە ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست کێشە ،ئاژاوە ،شەڕو ملمالنێ کۆتایی نایەت .لەسەد ساڵی ڕابردوو زیاتر لە هەر گوشەیەکی ئەم گوی زەویە، ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست مەیدانی ملمالنێ ،شەڕو دیپلوماسی ،ئاشتی‌و پێکەوەسازان‌و لێکدانی زلهێزەکان‌و هێزە ناوچەییەکان بوە .کوردستان‌و پرسی کوردو چارەنووسی گەلێکی گەورە لە یەکێک لە هەستیارترین ناوچەکانی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست ،ئاجنداو مەوزوعی کێشەو ملمالنێکانی ئەم ناوچە بوە .حکومەتە دیکتاتورەکانی یەک لە دوای یەک لە چوار واڵتی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست به پشتیوانی ئاشکارا و نهێنی زلهێزەکان ،بە سەرکوت‌و پاکتاوی ڕەگەزی‌و لەشکەرکشی بۆ سەر کوردستان دەستیان داوەتە حکومەت‌و پاراستنی دەسەاڵتی خۆیان .بزاڤە یەک لە دوایەکەکانی کوردستان لە هەرکام لە بەشەکانی ئەو چوار واڵتە ،دەنگی گەلێکی تێکۆشەرو مافخوازی بەرزکردوەتەوە .ئەگەر به قوربانیدانێکی زۆرو ی دەیان جارە ،بەاڵم ئازارو کوێرەوەری‌و مالوێران توانیویانە سوزو خۆشەویستی و پشتیوانی بەشێکی گەورە لە کۆمەڵگای مرۆڤایەتی بەالی خۆیاندا بکێشن .ئەگەر رۆژەاڵتی ناوەراست له دەیان ساڵی رابردو به ناوچەیەکی پت له کودتا و دیکتاتوری و جەنایەت و سەرهەڵدانی گروپ و دەستەی کۆنەپەرست بوە ،بزوتنەوە کوردستانیەکان توانیوایانە سیمای بزوتنەوەیەکی پێشکەوتوخۆاز ،دمکراتیک ،ئینسانی و به ستراتژی ئازادی گەڵیک جیاوازی له خۆ نیشان بدات و سەرئەنجام کۆمەڵگای جیهانی به سۆز و به ئیحترام لێیبروانێت. ئال‌وگۆڕەکانی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست سیمای ئەم ناوچەیان بە تەواوی گوریوە .ئەگەر چی ڕژیم‌و دیکتاتورەکانی ناوچەکە کارتێک بون کە لەالیەن زلهێزەکانەوە کایەیان پێکراوە ،بەاڵم تا هاتوە هێزە مەیدانیەکان لە ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست حزورو کاریگەری زۆریان داناوە. گەلی کورد لەو چوار واڵتەی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست ،بە ڕێگای پڕ لە هەورازی کوشتار، ئەنفال ،بومباران ،مالواێرانی‌و لەشکرکشی توانیویانە دەنگی گەلێکی ئازادیخواز بسلمێنن کە بۆ گەیشتن بە مافی ڕەوای دەیان ساڵە خەبات دەکات .بێدەنگی دەیان ساڵەی جیهانی لە بەرامبەر بزوتنەوە کوردستانیەکان ،جێگای خۆیی بە خۆشەویستی‌و سۆزی کۆمەڵگای جیهانی داوە. بزوتنەوەی ئازادیخوازی کوردستان لە هەر کام لە بەشەکانی بە هۆی ئازادیخوازبونی ،بە هۆی بەشداری بەرچاوی ژنان ،بە هۆی ناوەرۆکی دموکراتیکبونی ،بە هۆی بونی دەنگ‌و سیاسەتی جیاواز لە ناو بزوتنەوەکەدا ،بە هۆی ئەوە کە هیچ کات لە دژی هیچ نەتەوەو ئایین‌و ڕەگەزو نەتەوە جیاوازەکان دوژمنایەتی نەکردوە ،بەڵکوو زۆر بە ڕوونی و به کردەوە پێکەوە ژیانی نەتەوەکان‌و ئایینە جیاوازەکانی نیشان داوە و کوردستان النکەی هێمنی‌و ئارامی ئایین‌و ڕەگەزو نەتەوە جیاوازەکان بوە ،هەر بۆیە تا هاتوە بزوتنەوەی ئازادیخوازی کوردستان لە ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست سەرنجی کۆمەڵگای پێشکەوتوو ئازادیخوازو مرۆف دۆستی بۆ الی خۆیی ڕاکێشاوە .پاش ڕووداوەکانی دو مانگی ڕابردوو بە تایبەت لە عێراق‌و گرتنی موسل لەالیەن داعشەوە ،ئەم ڕاستیانە زۆرتر ئاشکرا بوە.
...بۆ ل 3
چەكدارانی «دەوڵەتی ئیسالمی» ناسراو بە داعش هێرشێكی بەرباڵودەكەنە سەر شارۆچكەكانی شەنگال‌و زومار لەپارێزگای نەینەوا ،بەاڵم روبەڕووی بەرگریی هیزی پێشمەرگەی كوردستان دەبنەوە. چەكدارانی داعش لە سەرەتای هێرشەكانیاندا رۆژی یەكشەممە 3ی ئاگۆست توانیان شارۆچكەی زومار‌و شەنگال كە زۆربەی دانیشتوانەكەی كوردی ئێزیدین داگیر بكەن ،بەاڵم پاش چەند كاتژمێر هێزێكی تایبەتی پێشمەرگە بە چەندین جۆری چەكی سوک و قورس هێرشی كردەسەریان‌و توانیان چەكدارانی داعش لە شەنگال دەرپەڕێنن .تا كاتی ئامادەكردنی ئەم هەواڵە شەڕ لەو ناوچانە بەسەختی بەردەوامە.
قارەمانانەشەوە كە لەنێو یەكەكانی یەكەم كاردانەوەی ئەمریكا وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا پێشمەرگەدان و خەریكی پاراستنی ئەو ئاشكرایدەكات لە هەوڵی چڕوپڕدایە ناوچانە بوون”. بۆ لێكنزیكردنەوەی هەولێر و بەغدا بۆ داوای دانیشتنی نائاسایی پەرلەمانی رووبەڕووبوونەوەی چەكدارانی داعش. كوردستان دەكرێت برێت مەكگۆرك ،یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئەمریكا بۆ كاروباری ئێران ژمارەیەك پەرلەمانتاری هەرێمی و عێراق ،رایگەیاند“ :بەوردی چاودێری كوردستان بەنیازی پیشكەش كردنی و سەرپەرشتیی ئەو هەواڵنە دەكەین یاداشتێكن بۆ دەستەی سەرۆكایەتی كە بۆ وەاڵمدانەوەی دەستدرێژییەكانی پەرلەمان بە مەبەستی ئەنجامدانی داعش بۆ سەر خەڵكی سیڤیلی شنگال و دانیشتنێكی نائاسایی سەبارەت بە تەلەعفەر لە پارێزگای نەینەوا دەدرێن” .بارودۆخی ئەمنی و مرۆیی ناوچە یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئەمریكا كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی بۆ كاروباری ئێران و عێراق پەیامێكیشی هەرێمی كوردستان. 290هەزار كەس ئاوارە بوون بۆ هێزەكانی پێشمەرگەی كوردستان ناردووە و دەڵێت“ :ئەمریكا سەرەخۆشی دیندار زێباری ،یاریدەری بەرپرسی لەوانە دەكات كە لە پێكدادانەكانی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی ئەمدواییەدا گیانیان لەدەستداوە ،بەو حكومەتی هەرێمی كوردستان راگەیاند
«ژمارەی ئاوارەكانی قەزای شنگال و زوممار بەهۆی شەڕو هێرشەكانی چەكدارانی داعش لە بەرزبوونەوەدایە، بە جۆرێك لە شنگال 200هەزار كەس و لە زومماریش 90هەزار كەس لە 48 كاژێری رابردوو ئاوارە بوون پەنایان بۆ پارێزگاكانی هەرێمی كوردستان هێناوە». نیكۆاڵی مالدێنۆڤ ،نێردەی سكرتێری گشتیی نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ عێراق ،لە یەكەم كاردانەوەیدا دەربارەی رووداوەكانی دوێنێ شەو و ئەمڕۆی شنگال رایگەیاند« :تراژیدیایەكی مرۆیی لە شنگال بەڕێوەیە .پێویستە حكومەتی عێراق و حكومەتی هەرێمی كوردستان بەخێرایی هاریكارییە ئەمنییەكانیان پێكەوە دەستپێبكەنەوە بۆئەوەی بتوانن بەسەر ئەم قەیرانەدا زاڵبن».
فرمێسكی درۆینەی كۆماری ئیسالمی بۆ فەلەستین فەلەستین گەورەترین قوربانی بەرژەوەندییەكانی كۆماری ئیسالمی لە رۆژهەاڵتی ناوەڕاست لەچەند هەفتەی رابردوودا ،ئیســرائیل بــە بیانــوی كوشــتنی ســێ الوی ئــەو واڵتــە ،هێرشــێكی هەمەالیەنــە‌و جینایەتكارانــەی كــردە ســەر غــەزە‌و بەشــێك لەخاكی فەلەستین ،كۆمەڵگای جیهانیــی كوشــتاری خەڵكی بێ تاوانی فەلەســتینی كە تەنانــەت لەپەناگاكانی نەتەوە یەكگرتوەكان بەكۆمەڵ كوژران. شــەڕی ئەم جارەی ئیســرائیل لە دژی خەڵكی فەلەســتین جارێكی تر هەلێكی بــۆ كۆمــاری ئیســامی رەخســاند بــۆ هەڵڕشتنی فرمێسكی درۆینەی بۆ گەلی فەلەستین. سیاسه‌تی درۆینه‌و ریاكارانه رژێمی ئیسالمی ئێران له ئاست مافه‌كانی خه‌ڵكی فه‌له‌ستین نه ته‌نیا نه‌یتوانیوه بچووكترین قازانج به خه‌ڵكی فه‌له‌ستین بیانوویه‌كی به‌ڵكوو بگه‌یه‌نێت، زۆر باشی داوه‌ته ده‌ست ده‌وڵه‌تی داگیركه‌ری ئیسرائیل بۆ ئه‌وه‌ی به خه‌یاڵی راحه‌ت خه‌ڵكی بێتاوانی ئه‌و ناوچه‌یه قه‌تڵی عام بكات.
...بۆ ل ٨
دوو كاسبكاری كورد بە گوللەی هێزەكانی رژیم گیانیان لەدەستدا لەسەرەتای ئەم هەفتەیەدا دوو كۆڵبەری كورد بە ناوەكانی «ساالر كاڵشی»و «حەسەن بانی هێڵە» لەناوچەی سەاڵسی باوەجانی بە هۆی تەقەی راستەوخۆی هێزی ئینتیزامی گیانیان لەدەستدا. بەپێی ئەو هەواڵەی بە دوارۆژ گەیشتووە ،رۆژی هەینی 10گەالوێژ، ساالر كاڵشی كۆڵبەری الو ،لەكاتێكدا بەسەر ماتۆرەوە بوو بە تەقەی راستەوخۆی هێزی ئینتیزامی ناوچەی سەالسی باوەجانی گیانی بەخت كرد.
رۆژی پێنجشەممە 9ی گەالوێژ «حسەین بانی هێڵە» خەڵكی ئاوایی قاڵیچە لە ناوچەی سەالسی باوەجانی بە تەقەی راستەوخۆی هێزی ئینتزامی رژیمی گیانی لەدەستدا. هەر لەم پەیوەندەدا كۆتایی هەفتەی رابردوو لەناوچەی سەالسی باوەجانی دوو كۆڵبەری دیكە كوژراون كە بەهۆی هەژاریی‌و بێكاریی وەك زۆرێكی دیكە لە خەڵكی ناوچە سنورییەكانی كوردستان بەكاری كۆڵبەری بژیوی ژیانی خۆیان‌و خێزانەكانیان دابین دەكەن.