ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ 1821

Page 1

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ 1821

2021 - 2022


Ασήµω Γκούραινα Παρουσίαση: 3ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Εικόνες: 3ο ΓΕΛ Αργυρούπολης - 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων Διασχολικό Παιχνίδι: 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας Comic: Γυμνάσιο Κλεινών Φλώρινας


Ποιά ήταν η Ασήµω; Η Ασήμω ήταν κόρη του προκρίτου της Φωκίδας Αναγνώστη Λιδωρίκη και αδελφή του αγωνιστή και πολιτικού Αναστάση Λιδωρίκη. Μυήθηκε από νωρίς στη Φιλική Εταιρεία και στα ιδεώδη της Ελληνικής Επανάστασης.


Φύλακας της Ακρόπολης Ο Ανδρούτσος ορίζει φρούραρχο στην Ακρόπολη το πρωτοπαλίκαρό του Γιάννη Γκούρα.

Ανδρούτσος


Κόρη της Ακρόπολης Μόλις ανέλαβε ο Γκούρας φρούραρχος παντρεύτηκε την πλούσια και αριστοκρατική νύφη, την περίφημη Ασήμω, και έμειναν στην Ακρόπολη.


Ο Μεχμέτ Ρεσίτ Πασάς (ο επονομαζόμενος Κιουταχής) ήταν ο διαβόητος Οθωμανός στρατηγός που τον Αύγουστο του 1826 έφτασε στην Αθήνα με 22.000 στρατιώτες και ξεκίνησε την πολιορκία της Ακροπόλεως.

Η πολιορκία κράτησε δέκα μήνες με πυκνό συνεχές πυρ και συνεχείς βομβαρδισμούς που έθεταν σε σοβαρό κίνδυνο τα αρχαία μνημεία εξαιτίας των αποθηκευμένων πυρομαχικών. Οι Ελληνες φρόντισαν να τα απομακρύνουν από ευαίσθητα σημεία, όπου η έκρηξη τους θα μπορούσε να προκαλέσει την καταστροφή των μνημείων.


Τι έκανε η Ασήμω; Σε αυτή την προσπάθεια πρωτοστάτησε η Ασήμω που ποτέ δεν σταμάτησε να υπενθυμίζει στον άντρα της τα σοφά λόγια του Στρατηγού Μακρυγιάννη. Σε καμία περίπτωση δεν θα έπρεπε να

«…πάμε στον αγέρα κι’ εμείς και οι Τούρκοι και ο Ναός».


Ο θάνατος του Γκούρα Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης από τον Κιουταχή, στις 30 Σεπτεμβρίου του 1826, ο Γκούρας βρήκε τραγικό θάνατο ενώ προσπαθούσε να αποτρέψει τη λιποταξία των ανδρών του που έφευγαν ενώ οι Τούρκοι πολιορκούσαν τον βράχο.


Η αντίδραση της Ασήµως H Aσήμω ανέλαβε αρχηγός των αγωνιζόμενων Ελλήνων και οι άνδρες του Γκούρα ορκίστηκαν ενώπιόν της, ότι θα τιμήσουν τη μνήμη του αρχηγού τους μέχρι θανάτου. Άρπαξε από τα ματωμένα χέρια του νεκρού άντρα της το σπαθί του και φώναξε στα παλικάρια, που σαστισμένα είχαν σταματήσει και κοιτούσαν με βουρκωμένα μάτια:

«Πάφτε μωρέ! … κυττάχτε πώς θα σώσετε τούτο το Κάστρο, κι' όχι να κλαίτε, σα γυναίκες. Εγώ, που θα 'πρεπε να ρίξω τα μαλλιά μου κάτου και να μοιρολογήσω, ζώστηκα το σπαθί του και γίνουμαι εγώ καπετάνιος σας, να σώσουμε την Ακρόπολη και να λευτερώσουμε την Πατρίδα μας από τη σκλαβιά!».


Πώς πέθανε; Το βράδυ της 12ης Ιανουαρίου 1827 δύο τουρκικές βόμβες έπεσαν πάνω στη σκεπή του Ερεχθείου, δύο κολώνες του Ερεχθείου γκρεμίστηκαν από τα βλήματα κανονιών, η στέγη κατέρρευσε και καταπλάκωσε την οικογένεια Γκούρα. Νεκρές ανασύρθηκαν η Γκούραινα, η αδελφή της Κάρμαινα με τα τέσσερα παιδιά της, μία ανιψιά του Γκούρα και μία υπηρέτρια.


Παιχνίδι από το 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας 1. Όταν ο άντρας της σκοτώθηκε, η Ασήμω: α. κλείστηκε σε μοναστήρι β. ανέλαβε αρχηγός των αγωνιζόμενων Ελλήνων γ. γύρισε στον πατέρα της δ. αυτοκτόνησε 2. Η Ασήμω πέθανε από: α. τα βασανιστήρια στα μπουντρούμια των Τούρκων β. τουρκικό σπαθί γ. τουρκικές βόμβες που έπεσαν στη στέγη και την καταπλάκωσαν δ. από τον καημό της για το χαμό του άντρα της


Comic


ΠΗΓΕΣ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

https://www.mixanitouxronou.gr/tag/asimo-gkourena/ https://www.gradio.gr/1821-2021-o-gkouras-kai-i/-asimo https://www.tanea.gr/2021/05/21/people/i-panemorfi-kori-tis-akropolis-egine-kapetanissa-stin-ep anastasi-kai-pethane-apo-katara/ https://www.tanea.gr/2021/05/21/people/i-panemorfi-kori-tis-akropolis-egine-kapetanissa-stin-ep anastasi-kai-pethane-apo-katara/ https://www.sansimera.gr/biographies/328 https://www.kavalapost.gr/apopseis/260429/eimarmeni-1827/ https://cyprusgreece2021.com/2021/01 https://www.sansimera.gr/articles/402 https://www.greece2021.gr/timeline/2221-o-v-emfylios-polemos.html


Γαρυφαλλιά Μιχάλβεη Παρουσίαση: Γυμνάσιο Κλεινών Φλώρινας Εικόνες: 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας Διασχολικό Παιχνίδι: 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων Comic: Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού


το κορίτσι των Ψαρών που συγκίνησε τους Αμερικανούς by Άννα Κ.


Η γέννηση της Γαρυφαλλιάς Η Γαρυφαλλιά Μιχάλβεη ή Μιχάλμπεη γεννήθηκε το 1817 στα Ψαρά και καταγόταν από εύπορη οικογένεια. Η ζωή της μέχρι τα 7 χρόνια ήταν ήρεμη.


Καταστροφή των Ψαρών (20 Ιουνίου 1824) Κατά τη κατάληψη του νησιού από τον οθωμανικό στρατό έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 20.000 Έλληνες, Ψαριανοί και πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και διάφορα μέρη της Ελλάδας, που είχαν βρει καταφύγιο στα Ψαρά. Η ζωή όλων άλλαξε, όπως και της μικρής Γαρυφαλλιάς.

Μετά την καταστροφή των Ψαρών Νικόλαος Γύζης, Κοινό κτήμα, via Wikipedia


H Γαρυφαλλιά στη Σμύρνη Οι Τούρκοι σκότωσαν τους γονείς της, την άρπαξαν βίαια από εκείνους και, σύμφωνα με μία εκδοχή, τη χώρισαν από την αδελφή και τη γιαγιά της. Οι μικρές οδηγήθηκαν σε διαφορετικά σκλαβοπάζαρα και η Γαρυφαλλιά πουλήθηκε και κατέληξε στη Σμύρνη όπου για 3 ολόκληρα χρόνια πέρασε τα πάνδεινα

Garafilia Mohalbi, Sarah Josepha Hale, Κοινό κτήμα, via Wikipedia


Η Γαρυφαλλιά στην Αμερική

The Greek Slave (λεπτομέρεια), Hiram Powers, Public domain, National Gallery of Art

Η τύχη της άλλαξε το 1827, όταν ήταν 10 ετών. Σύμφωνα με ιστορική αναφορά, η Γαρυφαλλιά έπεσε στα πόδια του Τζόζεφ Λάνγκστον, προξένου των ΗΠΑ, για να τη γλιτώσει. Εκείνος εξαγόρασε την ελευθερία της ή ίσως την ελευθέρωσε χρησιμοποιώντας πολιτικά μέσα. Την έστειλε με πλοίο στη Βοστώνη, ζητώντας από τον πατέρα του, να τη φροντίσει.


Το τέλος μιας σύντομης ζωής Η οικογένεια, που την υιοθέτησε, την είχε βρει εξαρχής φιλάσθενη, πιθανόν όχι λόγω της κράσης της, αλλά εξαιτίας της βασανιστικής περιφοράς της στα σκλαβοπάζαρα της Κωνσταντινούπολης και της Μικράς Ασίας. Πρόλαβε να ζήσει με τους Αμερικανούς που την υιοθέτησαν μόνον 3 χρόνια και έσβησε στις 17 Μαρτίου του 1830. σε ηλικία 13 ετών. The Greek Slave, Hiram Powers, Public domain, National Gallery of Art


Η Γαρυφαλλιά γίνεται σύμβολο Ο πρόωρος θάνατός της αλλά και οι μεγάλες αλλαγές στη σύντομη ζωή της συγκίνησαν πολλούς. Η Ελληνοπούλα απ' τα Ψαρά έγινε ποίημα, γλυπτό, σκίτσο, σονέτο, εξώφυλλο βιβλίου, όνομα ανθρώπων και ονομασία καραβιών, όπερα. Η ιστορία της ενέπνευσε δύο διεθνούς ακτινοβολίας έργα, το ζωγραφικό έργο “Το κορίτσι από την Ελλάδα” (The Greek girl) της Anne Hall και πιθανόν το γλυπτό “Η Ελληνίδα Σκλάβα”(The Greek Slave) του Hiram Power όπως και άλλα έργα.



Παιχνίδι


Comic από το Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού


Πηγές ● ● ● ● ●

https://el.wikipedia.org https://www.portraits.gr/need-to-know/garifallia-michalvei-to-koritsi-ton-psar on-pou-sigkinise-tous-amerikanous-kallitechnes-tou-19ou-eona http://www.arxeion-politismou.gr/2021/10/1821.html https://hellasjournal.com/2021/03/i-tragiki-istoria-tis-7chronis-garifallias-pou -sklavosan-i-tourki-sti-chio-to-1824/ https://blogs.e-me.edu.gr/a373525/2021/03/25/%CE%AC%CE%B3%CE%BD %CF%89%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%82-%CE%B7%CF%81%CF%89%CE %AF%CE%B4%CE%B5%CF%82/


Δέσποινα Κανάρη Παρουσίαση: ΓΕΛ Αφάντου Ρόδου Εικόνες: Γυμνάσιο Κλεινών Φλώρινας Διασχολικό Παιχνίδι: 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας Comic: Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού


Μπρέμερ: “Η κυρία Κανάρη στεκόταν σιωπηλή και άκουε τη διήγηση του συζύγου της με συμπάθεια και ενδιαφέρον. Προχώρησα προς αυτή και την ρώτησα με το διερμηνέα μου, ποιά ήταν τα συναισθήματά της, όταν ο Κανάρης έφυγε από το νησί για να επιχειρήσει κάποιον από τους επικίνδυνους άθλους του. Μου απάντησε ότι θα ήθελε να μην έμενε μόνη, αλλά να ήταν μαζί του στο πυρπολικό. «Μόνο η σκέψη της πατρίδας με συγκρατούσε», πρόσθεσε. ” Cochrane:“Συζήτησα με τη σύζυγο του Κανάρη, μέσω του καπετάνιου, και τη βρήκα τόσο ευχάριστη στη συζήτηση όσο ήταν και στην εμφάνιση. [...] Τα σκούρα γαλανά μάτια και οι μακριές σκούρες βλεφαρίδες είναι τα χαρακτηριστικά τους και η σύζυγος του Κανάρη τα είχε έντονα, καθώς και μία επιδερμίδα σαν αλάβαστρο. Ο ιδιαίτερος κεφαλόδεσμός της ήταν των γυναικών της πατρίδας της και διέφερε από εκείνον των γυναικών της Ύδρας. Γύρω από το κεφάλι της ήταν τυλιγμένα δύο μακριά κομμάτια λευκής γάζας, που κρέμονταν πίσω θυμίζοντας νύφες από την Αγγλία”

Κόρη του Ψαριανού καραβοκύρη Ανδρέα Μανιάτη, η Δέσποινα, ήταν δυναμική και συνάμα ταπεινή και προσηνής, όπως διαπιστώνουμε από τις εντυπώσεις που προξένησε στην Σουηδή περιηγήτρια Φρειδερίκη Μπρέμερ αλλά και στον Βρετανό ναύαρχο Cochrane.

Δέσποινα Κανάρη [Δέσποινα Μανιάτη], Μετάλλιο του David d’Angers,1852.


«Μόνο η σκέψη της πατρίδας με συγκρατούσε»

Στην καταστροφή των Ψαρών η Δέσποινα, που στο μεταξύ είχα παντρευτεί τον ναύαρχο Κανάρη, είχε ήδη δύο παιδιά και κυοφορούσε το τρίτο. Δεν δίστασε, όντας δεινή κολυμβήτρια,

Προσωπογραφία της Δέσποινας Κανάρη, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο

να ριχτεί στη θάλασσα για να σώσει από τη σφαγή τα παιδιά της και τον εαυτό της. Θαύμαζε κι εκτιμούσε τον σύζυγό της, με το οποίο απέκτησαν έξι αγόρια και ένα κορίτσι, και με ταπεινότητα διαχειρίστηκε τα αξιώματα που του δόθηκαν από το Ελληνικό Κράτος.


Παιχνίδι που αφορά στη Δέσποινα Κανάρη από το 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας 1. Τι σχέση είχε η Δέσποινα Κανάρη με τον Κωνσταντίνο Κανάρη; Ήταν...

α. μάνα του β. αδερφή του γ. γυναίκα του δ. κόρη του 2. Η Δέσποινα Κανάρη ήταν αγωνίστρια της Επανάστασης του 1821 από: α. τα Ψαρά β. τη Μάνη γ. την Ύδρα δ. τις Σπέτσες


Comic από το Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού


https://www.nhmuseum.gr/nea/item/17267-ikseres-oti-i-despoina-kanari https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%AD%CF%83%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%B1_%CE%9A %CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%81%CE%B7 https://www.politischios.gr/parelthon/despoina-kanare-to-genos-maniate-e-suzugos-tou-koruphaiou-eroampourlotiere-tes-epanastases https://www.haniotika-nea.gr/gynaikes-toy-1821/

Κωνσταντίνος Κανάρης, Καρλ Κράτσαϊζεν, Κοινό κτήμα, via Wikipedia


ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

Δόμνα Βισβίζη Παρουσίαση/Εικόνες: 3ο ΓΕΛ Αργυρούπολης / Ειδικό Σχολείο Κωφών/ Βαρηκόων Αργυρούπολης Διασχολικό Παιχνίδι: Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού Comic: ΓΕΛ Αφάντου Ρόδου


Δ0ΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗ: 1783-1850 H ΠΛΟΥΣΙΑ ΚΟΡΗ ➔ ➔

ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΑΠΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ (ΑΙΝΟΣ), ΣΗΜΕΡΑ ΕΝΕΖ(Enez) Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΗΣ ΗΤΑΝ ΠΛΟΥΣΙΟΣ

ΓΑΙΟΚΤΗΜΟΝΑΣ

➔ Το 1808 παντρεύτηκε τον Καπετάν Χατζή Αντώνη Βισβίζη με τον οποίο απέκτησε πέντε παιδιά. Το τελευταίο δε γεννήθηκε μετά τη δολοφονία του συζύγου της.


Η ΔΟΜΝΑ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ❏

21/02/1821 Μαζί με τον άντρα της

Αντώνιο Βισβίζη και τα τέσσερα παιδιά τους ρίχτηκαν στον αγώνα. ❏

Καράβι: «ΚΑΛΟΜΟΙΡΑ», μπρίκι με 140 ναύτες

και 16 κανόνια και με σημαία των Ψαριανών. ❏

Το καράβι κατασκευάστηκε στη Ρωσία (1817)

και ήταν από τα μεγαλύτερα της εποχής.


Η ΔΟΜΝΑ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Η Δόμνα ακολουθεί τον άντρα της, παίρνοντας μαζί τους τα τέσσερα παιδιά τους, την εικόνα της Παναγίας, τα οστά των προγόνων τους και μια χούφτα χώμα Αινίτικης γης. ❖

Συμμετέχουν σε μάχες σε όλη την Ελλάδα,μεταφέροντας πολεμοφόδια, τρόφιμα (Σκιάθος) και στρατεύματα.

Το 1822 υποστηρίζουν τις επιχειρήσεις του Δημήτρη Υψηλάντη, του Οδυσσέα Ανδρούτσου και του Νικηταρά.

Σταματούν την κάθοδο του Δράμαλη στο νότο, σώζοντας τους κυκλωμένους Ελληνες από τον Δράμαλη.

Εύβοια: βοηθούν στην πολιορκία του νησιού, ενισχύοντας τους Ελληνες και προστατεύοντας το νησί από τη θάλασσα.


ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΥΖΥΓΟΥ (21/07/1822) ★ ★

Σκοτώνεται στην πολιορκία της Εύβοιας. Η Δόμνα έγκυος στο πέμπτο παιδί , δίνει εντολή να τον κλάψουν τα παιδιά, να τον ετοιμάσει ο παπάς και τον κρύβει από τους ναύτες για να μην πέσει το ηθικό τους και να συνεχίσουν τον αγώνα. Αναλαμβάνει καπετάνισσα.


❖ ❖

❖ ❖

ΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΧΡΟΝΙΑ Το 1823 ζητάει οικονομική βοήθεια από το κράτος, για να συντηρήσει το πλοίο και τους πολεμιστές, αλλά δεν της δίνουν τίποτα. Το 1824 αναγκάζεται να δώσει στο κράτος το πλοίο, το οποίο χρησιμοποιείται για να πυρπολήσει τουρκική φρεγάτα και καταστρέφεται, βοηθώντας στον αγώνα ως το τέλος. Η ίδια μένει στο Ναύπλιο.

Το 1826 περιφέρεται από τόπο σε τόπο σε απελπιστική κατάσταση(φτωχή,άστεγη) έχοντας χάσει και ένα παιδί από αρρώστια. Το 1829 παρακαλάει τον Καποδίστρια για βοήθεια και της προσφέρεται σύνταξη 30 δραχμών. Ζει στη Σύρο.

Πεθαίνει το 1850 στον Πειραιά. Προτομή στην παραλία της Αλεξανδρούπολης


«…οι ήρωες χρειάζονται μόνο την εποχή του πολέμου! Είναι επικίνδυνοι στην εποχή της ειρήνης!»


ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ) ΒΙΣΒΙΖΗΣ(Ο ΠΡΩΤΟΤΟΚΟΣ) «Παιδί μου! Πρόκειται να υιοθετηθείς και να ανατραφείς από την γαλλική γενναιοδωρία. Οταν θα μεγαλώσεις, ίσως να μην ζω πια. Στοχάσου τότε, ότι έχεις να εκδικηθείς τον θάνατο του πατέρα σου». ❖

❖ ❖ ❖ ❖

1824: ο Βρετανός στρατηγός Ρόμπερτ Ρος απεσταλμένος του Φιλελληνικού συλλόγου των Παρισίων, συγκεντρώνει άλλα εννέα Ελληνόπουλα και τα στέλνει για σπουδές στη Γαλλία. Εκεί γίνεται το αγαπημένο παιδί των Φιλελληνικών κύκλων. Φιλοτέχνησαν προσωπογραφία του, ως αντιπροσωπευτική μορφή Ελληνόπουλου, που κυκλοφόρησε σε χιλιάδες αντίγραφα. Πωλείται ακριβά και τα έσοδα προσφέρονται για την ενίσχυση της Επανάστασης. Το 1842 τον βρίσκουμε ακόλουθο στο Υπουργείο Εξωτερικών και το 1845 διοικητή Νάξου.


`

`Στο λέω για πολλοστή φορά.

Που την γκρινιάζω την πατρίδα, έτερον εκάτερον. Που κατεβήκαμε για τη λευτεριά της, τι θαρρείς; Και μ`όσες πίκρες έχω καταπιεί, και τώρα να`ταν χρεία, θα ξανακατεβαίναμε. Κατάλαβες; Ετερον εκάτερον !``

Τίτλος έργου: Δόμνα Βισβίζη Θέση: Πεδίον του Άρεως, Λεωφόρος Ηρώων Έτος Κατασκευής: 2005 Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο Καλλιτέχνης: Απόστολος Φανακίδης ώων Έτος Κατασκευής: 2005 Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο Καλλιτέχνης: Απόστολος Φανακίδης


Παιχνίδι που αφορά στη Δόμνα Βισβίζη από το Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού 1.

Η Δόμνα Βισβίζη κατάγεται από: α. την Ανατολική Θράκη β. την Σύρο γ. τα Ψαρά δ. την Εύβοια

2.

Το πλοίο της Δόμνας ονομαζόταν: α. Ελευθερία β. Θράκη γ. Καλομοίρα δ. Αντώνης


comic


ΠΗΓΕΣ Σωτηρία Ι. Αλιμπέρτη, Αι ηρωίδες της Ελληνικής Επαναστάσεως, Αθήνα 1933

Σχολικό εγχειρίδιο ΣΤ΄Δημοτικού, Στα νεότερα και σύγχρονα χρόνια, β΄έκδοση, Αθήνα 2008. Θ.Καρζής, Η γυναίκα της νέας εποχής, Αθήνα 1990 Φραγκίσκος Πούκεβιλ, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, Α΄και Β΄τόμος

Κ. Παπαρηγόπουλος, Ιστορία του ελληνικού Εθνους, τόμος ΙΑ΄, εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1974-1978

IΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ www.youtube.com www.isotita-epaek.gr http://el.wikipedia.org http://historyofgreece.wordpress.com www.sansimera.gr

Δόμνα Βισβίζη - Domna Visvizi | Γλυπτά της Αθήνας ::: AthensSculptures.com / atenistas

Δ


Ελένη Τοσίτσα Παρουσίαση στο πλαίσιο του έργου eTwinning “Γυναίκες του 1821”


● Δημιουργία παρουσίασης: Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού ● Εικόνες: Δημοτικό Σχολείο Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων ● Διασχολικό Παιχνίδι: 3ο ΓΕΛ Ρόδου ● Comic: 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων 45


Η Ελένη, σύζυγος τού Μιχαήλ Τοσίτσα, είναι αναμφισβήτητα μια μεγάλη Κυρία τού προηγούμενου αιώνα. Λίγα πράγματα όμως είναι γνωστά για τη ζωή της. Γεννήθηκε στο Μέτσοβο το 1796. Οι γονείς της ανήκαν στους πρόκριτους τής περιοχής.Το 1818, σε ηλικία 22 ετών, παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Τοσίτσα, ο οποίος τότε ήταν 31 ετών. Δύο χρόνια μετά τον γάμο τους μετέβησαν στην Αλεξάνδρεια τής Αιγύπτου. Η Ελένη ακολούθησε τον σύζυγό της σε όλες του τις μετακινήσεις και με τη σταθερή και σεμνή παρουσία της τον ανακούφιζε από τις φροντίδες των μεγάλων επιχειρήσεων και τον εμψύχωνε στις δύσκολες στιγμές που η ζωή επιφυλάσσει σε όλους, πλούσιους και φτωχούς.

46

Ο Μιχαήλ και η Ελένη Τοσίτσα σε νεαρή ηλικία


Μιχαήλ Τοσίτσας 1787-1856

Όπως είναι γνωστό η οικονομική άνοδος τού Μιχαήλ Τοσίτσα στην Αίγυπτο συμπίπτει χρονικά με την έκρηξη τής ελληνικής επανάστασης. Παρά τις φιλικές σχέσεις τού Τοσίτσα με τον Μεχμέτ Αλή και την ουδέτερη στάση που επισήμως ο σύζυγός της ήθελε να τηρήσει, η Ελένη είχε οργανώσει δίκτυο εξαγοράς και απελευθέρωσης των Ελλήνων αιχμαλώτων που έφταναν στα σκλαβοπάζαρα τής Αιγύπτου. Το έργο αυτό επιτελούσε με τους συνεργάτες της επί σειρά ετών με απόλυτη μυστικότητα και επιτυχία. Κανείς δεν υποπτεύθηκε ποτέ ότι οι αιχμάλωτοι Έλληνες τής Χίου, των Ψαρών και άλλων περιοχών τής Ελλάδας απελευθερώνονταν στην Αίγυπτο από την σύζυγο τού συμβούλου τού Μεχμέτ Αλή. Η Ελένη δεν απέκτησε παιδιά, αγκάλιασε όμως σαν δικά της τα ορφανά Ελληνόπoυλα στην Αλεξάνδρεια αλλά και στην Ελλάδα, δαπανώντας μεγάλα ποσά. Όταν πέθανε αιφνιδίως ο ανιψιός τού συζύγου της Νικόλαος Στουρνάρης, ο Μιχαήλ Τοσίτσας αρρώστησε Νικόλαος Στουρνάρης βαρύτατα από αποπληξία και αποσύρθηκε από την ενεργό δράση. 1806-1853 Στις 29 Νοεμβρίου 1854 το ζεύγος Τοσίτσα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Αλεξάνδρεια, λόγω τής διακοπής των ελληνοτουρκικών σχέσεων, και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια τής ζωής τού συζύγου της η Ελένη στάθηκε στοργικά δίπλα του. Έναν χρόνο μετά ο Μιχαήλ Τοσίτσας πέθανε και άφησε στη σύζυγό του Ελένη το μεγαλύτερο μέρος τής περιουσίας του και την όρισε εκτελεστή τής διαθήκης του με την παραγγελία να διαθέσει ένα μεγάλο μέρος της για τις ανάγκες τού έθνους.


Παρά το γεγονός ότι η ίδια δεν μορφώθηκε, όπως οι περισσότερες γυναίκες την εποχή εκείνη, η Ελένη Τοσίτσα κατάλαβε ότι ο τόπος έχει ανάγκη από μορφωμένες γυναίκες και άνδρες, γι' αυτό ενίσχυσε την ίδρυση παρθεναγωγείων. Την περίοδο που είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα, η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία αντιμετώπιζε έντονο πρόβλημα έλλειψης διδακτικών αιθουσών. Λόγω τού μεγάλου αριθμού των κοριτσιών που ήθελαν να φοιτήσουν στο Σχολείο, οι συνθήκες δεν ήταν τόσο εύκολες για τις μαθήτριες εκεί, καθώς έκαναν μάθημα σε σκοτεινά και ανήλιαγα υπόγεια. Στη δύσκολη αυτή στιγμή, δέκα χρόνια μετά τον θάνατο τού συζύγου της, η Ελένη Τοσίτσα προσφέρθηκε να βοηθήσει στη μόρφωση των Ελληνίδων.Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, από ευγνωμοσύνη στη μεγάλη ευεργέτιδά της, με απόφαση του ΔΣ. ονόμασε το Σχολείο Τοσίτσειο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ίδια ουδέποτε αξίωσε τέτοια τιμή. 48

Προκειμένου να δημιουργηθεί ξεχωριστό σχολείο για τις εξωτερικές μαθήτριες η Ελένη Τοσίτσα αγόρασε οικόπεδο στη γωνία των οδών Σταδίου και Τυπογραφίας (Αρσάκη) και προσέφερε και τα χρήματα για να κτιστεί το Τοσίτσειο Εξωτερικό Σχολείο τής ΦΕ σε σχέδια Λ. Καυταντζόγλου. Εκεί στεγάστηκε το Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Διδασκαλείο για τις μαθήτριες που έμεναν στην Αθήνα και επέστρεφαν σπίτι τους μετά τα μαθήματα.


ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ, Αθήνα Λίγο πριν το θάνατό της η Ελένη Τοσίτσα αγόρασε ένα τεράστιο οικόπεδο 65 στρεμμάτων στο κέντρο των Αθηνών, το οποίον και δώρισε στο ελληνικό κράτος για την ανέγερση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, αφού η Πολιτεία ήδη είχε δηλώσει αδυναμία για την αγορά, λόγω του υπέρογκου κόστους. Η ευεργέτιδα τον επόμενο χρόνο πέθανε και έτσι δεν μπόρεσε να δει το λαμπρό κτίριο ολοκληρωμένο.

Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο Δώρισε οικόπεδο για την επέκταση τού Πολυτεχνείου


ΝΑΟΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ, Αθήνα Ο ναός άρχισε να κτίζεται το έτος 1846 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Δημητρίου Ζέζου. Την ευθύνη της ανοικοδόμησης είχε αναλάβει προσωπικά ο Διδάσκαλος τουΓένους Γεώργιος Γεννάδιος, από τα Δολιανά των Ιωαννίνων, ο οποίος δώρισε και το οικόπεδο που χρειαζόταν. Το έτος 1856 τελείωσαν οι βασικές εργασίες, όμως δεν υπήρχαν πια τα χρήματα για την ολοκλήρωσή του και για την κατασκευή του καμπαναριού. Τότε επενέβη η Ελένη Τοσίτσα (που έμενε εκεί κοντά και ήταν ενορίτις του Ναού) και με αλλεπάλληλες γενναίες δωρεές κάλυψε τα έξοδα, τόσο για την τελειοποίησή του, όσο και την ανέγερση του κωδωνοστασίου. Κάτω από το μαρμάρινο δάπεδο της Αγίας Τράπεζας βρέθηκε πλάκα με την επιγραφή ‘‘Τοσίτσα’’.

50


Κάθε χρόνο, στα Τοσίτσεια-Αρσάκεια Σχολεία, στις 8 Νοεμβρίου, τελείται μνημόσυνο στη μνήμη των ευεργετών Μιχαήλ και Ελένης Τοσίτσα και Αποστόλου Αρσάκη. Στους επικήδειους που εκφώνησαν διακεκριμένες προσωπικότητες τής εποχής και δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «Αιών» (έτος ΚΗ΄, φύλλο 2111/11/4/1866) αποτυπώνεται ο σεβασμός των Ελλήνων για τη μεγάλη κυρία.

Η Ελένη Τοσίτσα πέθανε την 1η Απριλίου 1866.

«Και ιδού λοιπόν, αδελφοί, όπερ εν αρχή ελέγομενˑ ιδού η Ελένη Τοσίτσα, σκορπίσασα τον υπό τής Θείας Πρόνοιας διαπιστευθέντα αυτή πλούτον, ουχί από επιδεικτικής διαθέσεως και ασκόπως εις έργα πρόσκαιρα και μάταια, άδοξα ή μικρού λόγου άξια, αλλ’ από πάσης ευσεβούς προαιρέσεως και σκοπιμώτατα εις έργα χρήσιμα, ένδοξα και μεγάλα, εις έργα κοινωφελή, εις ανεγέρσεις ναών, εις οικοδομάς σχολείων, εις περίθαλψιν πενήτων και απόρωνˑ ο έστιν ιδού η Ελένη Τοσίτσα, εν ω εσκόρπισεν τον πλούτον, επλούτησεν αυτή εν έργοις καλοίς, κατά την τού Αποστόλου παραγγελίαν, και έχει την δικαιοσύνην αυτής μένουσαν εις αιώνα τον άπαντα», είπε γι’ αυτήν ο Κωνσταντίνος Κοντογόνης, καθηγητής τής Θεολογίας.

«Αλλά και την χριστιανικήν εκπαίδευσιν και αγωγήν τού γυναικείου φύλου, ιδίως επόθησεν η φιλάγαθος αυτή γυνή, διότι σφοδρώς ησθάνετο την εθνικήν ταύτην ανάγκην, πεπεισμένη ότι άνευ μητέρων αγαθών και οικογενεικής αγωγής είναι αδύνατον να ευδαιμονήσῃ ποτέ το έθνος ημών», είπε ο Λέων Μελάς αποχαιρετώντας τη μεγάλη ευεργέτιδα εκ μέρους τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας.


Παιχνίδι που αφορά στην Ελένη Τοσίτσα από το 3ο ΓΕΛ Ρόδου

52


Comic που αφορά στην Ελένη Τοσίτσα από το 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων

53


Πηγές βλαχόφωνοι Έλληνες: Μιχαήλ Αναστασίου Τοσίτσας και Ελένη Τοσίτσα (vlahofonoi.blogspot.com) https://history.arsakeio.gr/index.php/evergetes/eleni-tositsa https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE %B5%CE%B9%CE%B1_%CE%A4%CE%BF%CF%83%CE%AF%CF%84%CF%83%CE%B1 https://docplayer.gr/9366341-Mixahl-tositsas-o-kataktitis-tis-aigyptoy.html https://giannena-e.gr/Eyergetismos/Eyerg/PHOTO%20ALBUM%20%CE%9D%CE%BF1%20%CE%9C %CE%B9%CF%87%CE%B1%CE%AE%CE%BB%20%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%83%CF%84 %20%CE%A4%CE%BF%CF%83%CE%AF%CF%84%CF%83%CE%B1%CF%82%20%CE%BA%CE %B1%CE%B9%20%CF%83%CF%8D%CE%B6%CF%85%CE%B3%CE%BF%CF%82%20%CE%95 %CE%BB%CE%AD%CE%BD%CE%B7.htm https://zsgiannina.gr/wp-content/uploads/2015/10/383-%CE%9C%CE%B9%CF%87%CE%B1%CE%A E%CE%BB-%CE%A4%CE%BF%CF%83%CE%AF%CF%84%CF%83%CE%B1%CF%82.pdf 54


Ελισάβετ Υψηλάντη Παρουσίαση: Ειδικό Σχολείο Κωφών/Βαρηκόων Αργυρούπολης Εικόνες: 3ο ΓΕΛ Ρόδου Διασχολικό Παιχνίδι: ΓΕΛ Αφάντου Ρόδου Comic: Γυμνάσιο Κλεινών Φλώρινας


Υψηλάντη Ελισάβετ Η πρωτομάνα των Φιλικών ● ● ● ● ● ●

Γεννήθηκε το 1770 στο Ιάσιο της Ρουμανίας. Καταγόταν από την οικογένεια Βακαρέσκου, σημαντική οικογένεια της Ρουμανίας, με καταγωγή από τη Βόρεια Ήπειρο. Υπήρξε η δεύτερη σύζυγος του Κωνσταντίνου Υψηλάντη. Μαζί απέκτησαν 7 παιδιά Μετά τον χαμό του συζύγου της το 1816 της δόθηκε η περιουσία της οικογένειας Υψηλάντη

Εκείνη την πρόσφερε κάνοντας την από τους μεγαλύτερους χορηγούς της Επανάστασης.


Οικογένεια Υψηλάντη

Μάνα του Αλέξανδρου διέθεσε άλλους τέσσερις γιους: τον Δημήτριο, τον Νικόλαο, τον Γρηγόριο και τον Γεώργιο που λίγο ή πολύ συμμετείχαν στην επανάσταση.


Σύγχρονο θεατρικό για την Ελισάβετ Υψηλάντη

Η ηθική και υλική συμβολή της στον αγώνα ήταν τόση που ο γιος της Αλέξανδρος συγκινημένος είπε τους άλλους Φιλικούς να γράψουν στο τέλος της διακήρυξης « φιλώ το χέρι της μητρός μου»

Η ίδια όταν ο γιος της Γρηγόριος τη ρώτησε αν μπορεί να προσφέρει περιουσία αξίας 2.000.000 ρουβλίων , απάντησε ότι προσφέρει στον αγώνα τα παιδιά της που είναι πιο σημαντικά από τα χρήματα άρα δεν θα λυπηθεί τα 2.000.000 ρούβλια.


Εκτός από τη βοήθεια που προσέφερε για την προετοιμασία του αγώνα, διέθεσε και ό,τι είχε απομείνει από την οικογενειακή περιουσία και δεν είχε δημευθεί από τον σουλτάνο. Πουλήθηκαν ακίνητα και κοσμήματα και μαζί με μετρητά εστάλησαν στους επαναστάτες.


Η συγκλονιστική αυτή μάνα που είδε τρία της παιδιά να μένουν καιρό στις φυλακές, που στερήθηκε τα παιδιά της, γιατί τα διέθεσε για την υπέρτατη ιδέα, έκανε πράξη αυτό που είχε πει ο Σωκράτης στο έργο «Πλάτων, Κρίτων: ««Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστίν η πατρίς…»


Παιχνίδι


Comic


Πηγές https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%AC%CE%B2%CE%B5%CF%84_ %CE%A5%CF%88%CE%B7%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B7 https://www.schooltime.gr/2017/03/24/elisabet-ypsilanti-mia-ellinida/

https://www.tovima.gr/2019/03/23/society/oikogeneia-ypsilanti-iroes-yper-pisteos-kai-patridas/

(από το 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων)


Ευανθία Καΐρη Παρουσίαση: 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων Εικόνες: Β΄Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού Διασχολικό Παιχνίδι: Γυμνάσιο Κλεινών Φλώρινας Comic: ΓΕΛ Αφάντου Ρόδου


Ελληνίδα λόγια και πρώιμη φεμινίστρια.


Η Ευανθία Καΐρη γεννήθηκε το 1799 στην Άνδρο.

Το σπίτι της οικογένειας Καΐρη στην Άνδρο - παλιά φωτογραφία


Διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα στη γενέτειρά της και σε ηλικία 13 ετών μετακόμισε στις Κυδωνιές (Αϊβαλί της Μικράς Ασίας), όταν ο αδελφός της Θεόφιλος Καΐρης (ο μετέπειτα γνωστός φιλόσοφος) κλήθηκε να διδάξει στην ονομαστή Ακαδημία της πόλης, ένα από τα σπουδαιότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα του τουρκοκρατούμενου ελληνισμού. Αποδείχτηκε χαρισματική μαθήτρια. Υπό την επίβλεψη του αδελφού της και χάρη στην ευφυΐα της και την ιδιαίτερη κλίση της στα γράμματα έλαβε εξαιρετική μόρφωση. Μιλούσε άπταιστα γαλλικά και ιταλικά, ερμήνευε με άνεση τα αρχαία ελληνικά κείμενα και παρακολουθούσε ανώτερα μαθηματικά και υψηλές φιλοσοφικές θεωρίες.

Το Αιβαλί την εποχή που ζούσαν οι Καΐρηδες στην πόλη.

Σπάνιες φωτογραφίες της σχολής των Κυδωνιών που δίδαξε ο Θεόφιλος Καΐρης και σπούδασε η Ευανθία Καΐρη.


Στη μόρφωσή της συνέβαλε και ο Αδαμάντιος Κοραής, που την καθοδηγούσε μέσω αλληλογραφίας. Σε ηλικία 15 ετών τού έγραψε επιστολή και του ζητούσε «κανέν γαλλικόν βιβλίον δια να το μεταφράση και ωφελήση το γένος». Με την προτροπή του Κοραή μετέφρασε από τα γαλλικά αρκετά βιβλία και μελέτησε πολλούς κλασικούς Έλληνες ποιητές και συγγραφείς, και ιδιαίτερα τον Σωκράτη και τον Πλούταρχο.


Μετά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, η Ευανθία Καΐρη επέστρεψε με τον αδελφό της στην Άνδρο. Στις 10 Μαΐου 1821 ο Θεόφιλος Καΐρης ύψωσε πρώτος την επαναστατική σημαία στο νησί. Αμέσως μετά έφυγε για να πολεμήσει και αργότερα για να παραστεί ως πληρεξούσιος της Άνδρου σε διάφορες εθνικές συνελεύσεις.


Το 1825, στην Ερμούπολη της Σύρου, όπου ζούσε μαζί με τον αδερφό της, Δημήτρη, συνέταξε και συνυπέγραψε με 31 ελληνίδες της εποχής την «Επιστολή Ελληνίδων τινών προς τας φιλελληνίδας συντεθείσα παρά τινός των σπουδαιοτέρων ελληνίδων», με την οποία ζητούσε από τις ευρωπαίες και αμερικανίδες φιλελληνίδες την ηθική και υλική υποστήριξή τους υπέρ της Ελληνικής Επανάστασης. Κατηγορεί τις Μεγάλες Δυνάμεις επειδή βοηθούν τους Τούρκους σε επίπεδο στρατιωτικής τεχνογνωσίας.


Το 1826, εξέδωσε στο Ναύπλιο το τρίπρακτο δράμα Νικήρατος, που αναφέρεται στην Έξοδο του Μεσολογγίου. Είναι το πρώτο τυπωμένο ελληνικό έργο για τον αγώνα του Εικοσιένα. Η Καΐρη παρουσιάζει τους ηρωικούς υπερασπιστές του Μεσολογγίου με αρχαϊκά ονόματα (Νικήρατος, Λυσίμαχος, Κλεονίκη) και παρεμβάλλει στο πεζό κείμενο έμμετρα χωρικά. Το 1837 το θεατρικό έργο ανέβηκε στην Αθήνα με τον τίτλο Η Άλωσις του Μεσολογγίου, ενώ τμήμα του μεταφράστηκε στα ιταλικά το 1841 από τον Ιταλό λόγιο και επαναστάτη Severiano Fogacci.


Πατήστε πάνω στην εικόνα για να δείτε το βίντεο της παράστασης


Η Ευανθία Καΐρη πέθανε στην Άνδρο το 1866. Το έργο της (πρωτότυπο και μεταφραστικό) είναι γραμμένο στην καθαρεύουσα, με φανερή την επίδραση του Κοραϊσμού. Ο Κοραής και η Καΐρη είχαν έναν κοινό σκοπό: να συμβάλλουν στην πνευματική αναγέννηση του Έθνους. Η Ευανθία Καΐρη είναι η πρώτη Ελληνίδα που εργάστηκε για την γυναικεία διαπαιδαγώγηση στην Ελλάδα.


Game


COMIC


SOURCES -

https://www.sansimera.gr/biographies/502 https://el.wikipedia.org/wiki/Καΐρη https://www.enandro.gr/istoria/Καΐρη https://www.kathimerini.gr/culture/94240/i-morfi-tis-prot is-ellinidas-logias-eyanthias-ka-ri/ - https://www.syrostoday.gr/News/135031-Eyanthia-Kairi--H-d ekati-moysa-toy-Ellinikoy-ethnoys.aspx (Β΄Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού)


Κυρά Βασιλική Παρουσίαση: Δημοτικό Σχολείο Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων Εικόνες: 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων Διασχολικό Παιχνίδι: 3ο ΓΕΛ Ρόδου Comic: 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας


● Η Βασιλική Κονταξή (Κυρά-Βασιλική), γεννήθηκε στο χωριό Πλισιβίτσα, το σημενιό Πλαίσιο των Φιλιατών, το 1789 και πέθανε στο Αιτωλικό το 1834. Ήταν κόρη του προκρίτου Κίτσου Κονταξή και αδελφή του οπλαρχηγού Γεωργίου Κίτσου.


Το 1805 ο Αλή πασάς των Ιωαννίνων διέταξε λεηλασία και σφαγή των κατοίκων της περιοχής Πλισιβίτσας με την κατηγορία ότι υπέθαλπαν κάποιους κιβδηλοποιούς. Τότε η Βασιλική ήταν 16 ετών και συνελήφθη από τους άντρες του Αλή Πασά, οι οποίοι τη μετέφεραν στα Ιωάννινα. Ο Αλή πασάς σαγηνευμένος από την ομορφιά της και την ευφυΐα της όχι μόνο σταμάτησε την σφαγή στην περιοχή της Πλισιβίτσας για χάρη της, αλλά και την παντρεύτηκε, αν και ήταν ήδη παντρεμένος με την Εμινέ.


● Η Κυρά βασιλική παρά το γεγονός ότι είχε παντρευτεί τον Αλή πασά και ζούσε στο παλάτι του, κράτησε τη χριστιανική της πίστη μετατρέποντας ένα από τα δωμάτιά της σε εκκλησία, την οποία λειτουργούσε ιερέας. Επιπλέον, βοηθούσε και προστάτευε, μέσω της επιρροής της στον Αλή πασά, τους χριστιανούς Έλληνες.


Κατά την πολιορκία του Αλή πασά από τα σουλτανικά στρατεύματα, η κυρά-Βασιλική συμπαραστάθηκε στον Αλή και κατέφυγε μαζί του το Δεκέμβριο του 1821 στο Νησάκι της Παμβώτιδας, στη μονή του Αγίου Παντελεήμονα. Μετά τη δολοφονία του Αλή πασά συνελήφθη και μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη τον Ιανουάριο του 1822. Με τη μεσολάβηση του Πατριάρχη Άνθιμου του Γ΄ παρέμεινε στο Πατριαρχείο για έξι χρόνια.


Το 1829 επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου παρέμεινε για λίγο στο ιδιόκτητο κτήμα της στο χωριό Βοϊβότα, σημερινή Βασιλική του Δήμου Καλαμπάκας Τρικάλων.

Εκεί, παλιότερα, το 1818 με έξοδά της είχε ανεγείρει τον ναό του Αγίου Νικολάου.


● Ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου στη Βασιλική Τρικάλων δεν ήταν η μόνη εκκλησία που έχτισε. Ήταν τέτοια η αγάπη της και τη πίστη της που λέγεται ότι η κυρά-Βασιλική έχτισε σαράντα εκκλησίες στο περιοχή των Τρικάλων, που αποτελούσε τσιφλίκι του Αλή πασά. ● Πέντε από τις παραπάνω εκκλησίες είναι αφιερωμένες στον Άγιο Νικόλαο, μία από αυτές βρίσκεται και στα Μεγάλα Καλύβια, το χωριό μας.


Τα τελευταία χρόνια της ζωής της, η Κυρά-Βασιλική έζησε στο χωριό Κατοχή Αιτωλοακαρνανίας, έχοντας στην κατοχή της λίγα κτήματα που της παραχωρήθηκαν από τον Καποδίστρια κι έναν πύργο (Γουλάς της ΚυραΒασιλικής) το 1830. Πρόκειται για έναν βυζαντινό πύργο του 14ου αιώνα, παρατηρητήριο του στενού περάσματος του Αχελώου, γνωστότερος ως Κούλια της Κυρά Βασιλικής.


● Διατηρώντας ακόμα την αρχοντική ομορφιά της και την αξιοπρέπεια της γυναίκας του Αλή Πασά, έζησε εκεί μέχρι το 1834, οπότε και πέθανε από δυσεντερία στο Αιτωλικό όπου και τάφηκε.


Παιχνίδι για την κυρά Βασιλική από το 3ο ΓΕΛ Ρόδου


Κόμικ για την κυρά Βασιλική από το 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας


Πηγές •Ἱστορικά ἔγγραφα Ποδολοβίτσης. Η κυρα-Βασιλική και ο Πύργος της Κατοχής. Pentalofo.gr http://www.pentalofo.gr/istorika/vasilikh.aspx •Πύργος Κατοχής ή Κούλια κυρα-Βασιλικής (Δήμος Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου). wikimapia.org http://wikimapia.org/32751484/el/Πύργος-Κατοχής-ή-Κούλια-κυρα-Βασιλικής Κυρά-Βασιλική: Η γυναίκα του Αλή-Πασά, ο πύργος της Κατοχής και ο θάνατος στο Αιτωλικό. Agrinionews.gr https://www.agrinionews.gr/kyra-vasiliki-gyneka-tou-ali-pasa-o-pyrgos-tis-katochis-ke-o-thanatos-sto-etoliko/


Κυρά Φροσύνη Παρουσίαση: 2ο Γενικό Λύκειο Πρέβεζας Εικόνες: 3ο ΓΕΛ Ρόδου - 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας Διασχολικό Παιχνίδι: Δημοτικό Σχολείο Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων Comic: 3ο ΓΕΛ Αργυρούπολης


Η ζωή της Η Κυρα-Φροσύνη ή αλλιώς η Ευφροσύνη Βασιλείου (1773 - 11 Ιανουαρίου 1801) ήταν γνωστή για την ομορφιά και την καταγωγή της. Ήταν σύζυγος του πλούσιου έμπορου και πρόκριτου

από

τα

Γιάννενα,

Δημητρίου

Βασιλείου και ανιψιά του μητροπολίτη Λάρισας και μετέπειτα Ιωαννίνων, Γαβριήλ Γκάγκα. Η Φροσύνη είχε δυο παιδιά, έναν γιο και μια κόρη. by Μαρία Α.


Η σχέση της με τον Μουχτάρ Η Φροσύνη κάποια στιγμή φέρεται να απέκτησε ερωτικό δεσμό με τον πρωτότοκο γιο του Αλή Πασά, τον Μουχτάρ, ηλικίας 32 ετών τότε. Ο έμπορος σύζυγός της έλειπε εκείνη την εποχή στη Βενετία. Κατά τις απουσίες του προκρίτου Βασιλείου, η Φροσύνη συναντιόταν ερωτικά με τον φιλήδονο, γλεντζέ και ανέμελο, όπως περιγράφεται, γιο του Αλή Πασά. Οι περισσότεροι παρουσιάζουν αυτή τη σχέση και ως τη μοναδική αιτία της καταδίκης της Φροσύνης.


Εκδοχές της καταδίκης της Μια εκδοχή αναφέρει ότι αφορμή του κακού στάθηκε ένα δαχτυλίδι. Ο Μουχτάρ σύμφωνα με αυτή τη ρομαντική εκδοχή, φέρεται να χάρισε στην Κυρά Φροσύνη ένα σμαραγδένιο δαχτυλίδι που του το είχε χαρίσει στο γάμο τους η γυναίκα του ή που το είχε ζητήσει η γυναίκα του και εκείνος είχε αρνηθεί να της το δώσει. Κάποια στιγμή η γυναίκα του Μουχτάρ (ή κάποια φίλη της) είδε το δαχτυλίδι στο χέρι της κυρα-Φροσύνης και μόλις ο σύζυγός της έτυχε να φύγει για μια αποστολή, απευθύνθηκε στον πεθερό της Αλή Πασά και του ζήτησε να κάνει κάτι δραστικό για την Κυρά Φροσύνη…



Εκδοχές της καταδίκης της...συνέχεια Μία άλλη εξήγηση για την εκτέλεση της κυρά-Φροσύνης ήταν ότι οφειλόταν σε καθαρά πολιτικούς λόγους καθώς ο Αλή Πασάς ίσως να φοβόταν ότι ο γιος του Μουχτάρ δεχόταν επικίνδυνα πολλές επιρροές από τους Έλληνες μέσω της κυρά-Φροσύνης. Υπάρχει και η εκδοχή ότι ο Αλή Πασάς είχε προσωπικό κίνητρο, δηλαδή ήταν ουσιαστικά αντεραστής του γιου του και ενδιαφερόταν ερωτικά για τη Φροσύνη ο ίδιος. Σοβαρό κίνητρο θεωρείται και η απόφασή του "να πατάξει τη διαφθορά και τις μοιχείες" που ειδικά για τους μουσουλμάνους αποτελούσαν πολύ σοβαρά παραπτώματα.


Η Σύλληψη Ο Αλή Πασάς επισκέφθηκε στις 10 Ιανουαρίου τον υπήκοό του Νικόλαο Γιάγκα στο σπίτι του. Ζήτησε από τη γυναίκα του Γιάγκα να καλέσει διάφορες γυναίκες στο σπίτι της. Συνέλαβαν αυτές τις γυναίκες και, αργότερα, τις οδήγησαν στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, στα βόρεια της λίμνης. Συνολικά συνελήφθησαν

18 γυναίκες -16 οι προσαχθείσες, μία η

οικοδέσποινα και μία η Φροσύνη. Αν απελευθερώθηκε 1 επειδή, όπως λέγεται, το ζήτησε ο άντρας της, τότε εκτελέστηκαν 17.


Η Εκτέλεση Οι γυναίκες οδηγήθηκαν τη νύχτα όλες μαζί σε βάρκες . Οι δήμιοι τις έριξαν στο νερό δεμένες και όχι μέσα σε σακί όπως ήταν η ισλαμική συνήθεια. Μία εκδοχή αναφέρει ότι τις έβαλαν σε σακιά, αλλά η Φροσύνη και η υπηρέτριά της (πιθανόν η ηλικιωμένη τροφός της) πρόλαβαν προτού τις βάλουν στα σακιά να πηδήξουν δεμένες και πνίγηκαν όπως και οι υπόλοιπες. Άγνωστο για ποιον λόγο, για τις άλλες 17 ή 16 γυναίκες κανένας δεν έγραψε τίποτε, ενώ η Φροσύνη έγινε σχεδόν πατριωτικός θρύλος.


Δημοτικό τραγούδι για την κυρά-Φροσύνη Τραβάει αγέρας και βοριάς που κυματάει η λίμνη να βγάλει τες αρχόντισσες και την Κυρα-Φροσύνη. -Φροσύν΄, σε κλαίει το σπίτι σου, σε κλαίνε τα παιδιά σου, σε κλαίν΄ όλα τα Γιάννινα διά την ομορφιά σου. -Φροσύν΄, σε κλαίει η άνοιξη, σε κλαίει το καλοκαίρι, σε κλαίει κι ο Μουχτάρ-πασάς με τον τσεβρέ στο χέρι. Δημοτικό Τραγούδι

Απόσπασμα από την ταινία “Κυρά Φροσύνη (Η λίμνη των στεναγμών)”,1959


Απόσπασμα από την “κυρά-Φροσύνη” του Αρ.Βαλαωρίτη «[...] Καθώς ανθίζει η μυγδαλιά με τα πολλά τα χιόνια, άνθιζε μες στα Γιάννινα και η Κυρά Φροσύνη. Χρυσή αχτίδα φεγγαριού στα σύννεφα κρυμμένη. Μια μέρα την απάντησα. Εδιάβηκε σιμά μου. Κι εθάμβωσαν τα μάτια μου. Κρυφή ανατριχίλα. Μ' έσφαξε μες στα κόκκαλα...

[...] Επέρασε πολύς καιρός και πάντα στ' όνειρό μου, την έβλεπα· τής άπλωνα τα χέρια να την πιάσω. Και μώφευγε σαν τον αφρό στα δάχτυλα τού ναύτη... [...] Είναι τρεις νύχταις που άγρυπνος, την βλέπω πάλι πάλι εμπρός μου. Η σπίθα μου έγινε φωτιά, με καίει, με φλογίζει. Δεν είμαι Αλής Τεμπελενλής, δεν είμαι υιός τής Χάμκως, αν ίσως στο κρεββάτι μου δεν την ιδώ να πέση...».


Παιχνίδι από το Δημοτικό Σχολείο Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων ●

ΚΥΡΑ ΦΡΟΣΥΝΗ 1. Πώς θανατώθηκε η Κυρά- Φροσύνη; Α) Σφαγιάστηκε Β) Εκτελέστηκε Γ) Πνίγηκε* Δ) Δηλητηριάστηκε

ΚΥΡΑ ΦΡΟΣΥΝΗ 2. Σε ποια πόλη έζησε η Κυρά -Φροσύνη; Α) Ιωάννινα* Β) Αθήνα Γ) Λάρισα Δ) Ύδρα


Κόμικ από το 3ο ΓΕΛ Αργυρούπολης


Πηγές: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%AC_%CE%A6%CF%81%C E%BF%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7 https://www.mixanitouxronou.gr/frosini-i-panemorfi-kira-pou-erotefthike-o-ali-pasas-ke-tin-e pnixe-apo-zilia-epidi-iche-schesi-me-to-gio-tou/ http://theatrecomments.weebly.com/iotasigmatauomicronrho943alpha--piomicronlambdaiot atauiotasigmamu972sigmaf-write/9670446 youtube.com


Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα Παρουσίαση: Δημοτικό Σχολείο Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων Εικόνες: Γυμνάσιο Κλεινών Φλώρινας Διασχολικό Παιχνίδι: ΓΕΛ Αφάντου Ρόδου Comic: 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας


Η Λασκαρίνα "Μπουμπουλίνα" Πινότση γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 11 Μαΐου 1771 και πέθανε στις Σπέτσες στις 22 Μαΐου 1825. Υπήρξε, ίσως, η πιο σπουδαία γυναίκα που έλαβε μέρος στην ελληνική επανάσταση και για το λόγο αυτό, έλαβε τιμητικά, μετά θάνατον από την Ελληνική Πολιτεία το βαθμό της Υποναυάρχου.

Η Μπουμπουλίνα στο πλοίο «Αγαμέμνων», Peter von Hess, Κοινό κτήμα, via Wikipedia


Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα είχε καταγωγή από την 'Ύδρα. Γεννήθηκε μέσα στις φυλακές της Κωνσταντινούπολης όταν η μητέρα της Σκεύω επισκέφτηκε τον σύζυγό της, Σταυριανό Πινότση, τον οποίο είχαν φυλακίσει οι Οθωμανοί για τη συμμετοχή του στα Ορλωφικά (1769-1770). Μετά τον θάνατο του Πινότση στη φυλακή, μητέρα και κόρη επέστρεψαν στην 'Ύδρα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η μητέρα της παντρεύτηκε τον Δημήτριο Λαζάρου Ορλώφ και μετακόμισαν στις Σπέτσες.

Engraving of Laskarina Bouboulina, heroine of the Greek War of Independence, Friedel, Κοινό κτήμα, via Wikipedia


Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα παντρεύτηκε δύο φορές. Ο πρώτος της γάμος έγινε όταν ήταν 17 ετών με τον Σπετσιώτη Δημήτριο Γιάννουζα και ο δεύτερος με τον Σπετσιώτη πλοιοκτήτη και πλοίαρχο Δημήτριο Μπούμπουλη όταν ήταν 30 ετών. Και οι δυο της σύζυγοι σκοτώθηκαν από Αλγερινούς πειρατές αφήνοντάς της μια τεράστια περιουσία, την οποία ξόδεψε εξ ολοκλήρου για να αγοράσει καράβια και εξοπλισμό για την Ελληνική Επανάσταση. Bubulina The distinguished Heroine from Spezia, one of the Islands in the Greek Archipelago, Friedel Adam, Κοινό κτήμα, via Wikimedia commons


Η Μπουμπουλίνα, ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας στην Κωνσταντινούπολη και η μόνη γυναίκα που μυήθηκε σε αυτή, στον κατώτερο βαθμό μύησης αφού οι γυναίκες δεν γίνονταν δεκτές.

Laskarina Bouboulina, Ανώνυμος καλλιτέχνης, Κοινό κτήμα via Wikipedia


Όταν ξεκίνησε η ελληνική επανάσταση, η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα είχε σχηματίσει δικό της εκστρατευτικό σώμα από Σπετσιώτες, το οποίο συντηρούσε και εξόπλιζε με δικά της χρήματα, όπως έκανε και με τα πλοία της και τα πληρώματά τους, καταφέρνοντας να περικυκλώσει τα τουρκικά οχυρά, το Ναύπλιο και την Τρίπολη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ξοδέψει όλη της την περιουσία στα δύο πρώτα χρόνια της επανάστασης.

Το ακρόπρωρο του πλοίου "Αγαμέμνων" της Μπουμπουλίνας με κυβερνήτη το γιο της Ιωάννη. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο


Μετά την κατάληψη του Ναυπλίου από τους Έλληνες στις 30 Νοεμβρίου 1822, το νεοσύστατο κράτος της έδωσε κλήρο στην πόλη ως ανταμοιβή για την προσφορά της στο έθνος και η Μπουμπουλίνα εγκαταστάθηκε εκεί. Όταν στα τέλη του 1824, συνελήφθη και φυλακίστηκε μαζί με άλλους οπλαρχηγούς σε ένα μοναστήρι της Ύδρας, τον Προφήτη Ηλία, η Μπουμπουλίνα αντέδρασε και ζήτησε την αποφυλάκιση του, λόγω του σεβασμού που έτρεφε προς αυτόν. Τότε η ίδια κρίνεται επικίνδυνη από την Κυβέρνηση και συλλαμβάνεται δύο φορές με εντολή να φυλακιστεί. Τελικά η Μπουμπουλίνα εξορίστηκε στις Σπέτσες χάνοντας τον κλήρο γης, που το Κράτος της είχε παραχωρήσει στο Ναύπλιο.


Το 1825 η Μπουμπουλίνα ζούσε στις Σπέτσες, πικραμένη από τους πολιτικούς και την εξέλιξη του Αγώνα και έχοντας ξοδέψει όλη την περιουσία της στον πόλεμο. Όταν όμως η Ελλάδα βρέθηκε ξανά σε μεγάλο κίνδυνο, λόγω της αποβίβασης του τουρκοαιγυπτιακού στόλου, στο λιμάνι της Πύλου στις 12 Φεβρουαρίου 1825, η Μπουμπουλίνα άρχισε να προετοιμάζεται ξανά, αλλά σκοτώθηκε σε συμπλοκή στις 22 Μαΐου 1825, από τον Ιωάννη Κούτση, για προσωπικές διαφορές. Οι Ρώσοι μετά τον θάνατό της, της απένειμαν τον τίτλο της «Ναυάρχου», έναν τίτλο, μοναδικό στα παγκόσμια χρονικά για γυναίκα.


Το αρχοντικό της οικογένειας Μπούμπουλη στις Σπέτσες μετατράπηκε το 1991 από τον ιδιοκτήτη και απόγονο της ηρωίδας, Φίλιππο Δεμερτζή-Μπούμπουλη σε μουσείο, το Μουσείο Μπουμπουλίνας. Σε αυτό μπορεί κανείς να δει συλλογή όπλων, επιστολές και άλλα αρχεία, παλιά βιβλία, πορτραίτα της Μπουμπουλίνας, προσωπικά της αντικείμενα, έπιπλα, διακρίσεις που της είχαν απονείμει κυρίως ξένες κυβερνήσεις.


Παιχνίδι


Κόμικ για την Μπουμπουλίνα από το 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας


Πηγές

Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Wikipedia, https://el.wikipedia.org/wiki/Λασκαρίνα_Μπουμπουλίνα •ΒΙΟΓΡΑΦΊΕΣ •ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ •Λασκαρίνα Μπουμπουλίναhttps://www.sansimera.gr/biographie s/257


•Οι Ήρωες του 1821, ΛασκαρίναΜπουμπουλίνα •https://hellenic-college.gr/wp-content/uploads/works /1821/heroes/bouboulina/index.html • •«Μπουμπουλίνα, η ηρωίδα της Ελλάδας» •https://www.dw.com/el/μπουμπουλίνα-η-ηρωίδατης-ελλάδας/a-58985166


• Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα έγινε υποναύαρχος 193 χρόνια μετά το θάνατό της... http://www.mixanitouxronou.gr/i-laskarina-boumpoulina-gennithike-s to-vromiko-patoma-ton-filakon-tis-konstantinoupolis-apektise-enneapedia-ke-otan-chirepse-gia-defteri-fora-egine-kapetanissa-egine-plo usia-ke-diethese-oli-tin-pe/ • Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου, https://aegean-maritime-museum.gr/el/ekthemata-kai-istoria/1821/7 2-laskarina-boumpoulina


Μαντώ Μαυρογένους Παρουσίαση: Γυμνάσιο Κλεινών Φλώρινας Εικόνες: 2ο ΓΕΛ Πρέβεζας Διασχολικό Παιχνίδι: Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού Comic: Δημοτικό Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων


η ηρωίδα της Μυκόνου

by Ανδρομάχη Α.


Γόνος της πλούσιας οικογένειας του Νικολάου Μαυρογένη και της Ζαχαράτης Μπατή γεννήθηκε στην Τεργέστη το 1796 ή το 1797. Το βαφτιστικό της όνομα ήταν Μαγδαληνή (Σημ. Μανταλένα στα ιταλικά, που έγινε Μαντώ).


Ως κοπέλα συνδύαζε τη φυσική ομορφιά, με τη σεμνότητα, την ευσέβεια, τη μόρφωση και την αγάπη προς την Ελλάδα. Χειριζόταν άριστα την ελληνική γλώσσα και μιλούσε άπταιστα τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα τουρκικά. Δικαίως την αποκαλούσαν la bella Greca (Blanchard, 1909)


Η προσφορά της στην Επανάσταση Με την έναρξη της Επανάστασης του 1821 η Μαντώ Μαυρογένους από την Τήνο, όπου διέμενε μετά τον θάνατο του πατέρα της το 1818, έσπευσε στη Μύκονο (29 Δεκεμβρίου 1821), πρωτοστάτησε στην εξέγερση των κατοίκων του νησιού, διέθεσε μεγάλα χρηματικά ποσά για τον εξοπλισμό και την επάνδρωση μυκονιάτικων πλοίων και έλαβε μέρος σε επιχειρήσεις εναντίον των Τούρκων στην Κάρυστο, στο Πήλιο και τη Φθιώτιδα (1823).


Η Μαντώ απηύθυνε έκκληση στις γυναίκες του Παρισιού και του Διαφωτισμού στην Ευρώπη ώστε να πάρουν το μέρος των Ελλήνων. “Οι Έλληνες, γεννημένοι να είναι ελεύθεροι, θα οφείλουν την ανεξαρτησία τους μόνο στον εαυτό τους. Επομένως, δεν ζητώ από την παρέμβασή σας να αναγκάσετε τους συμπατριώτες σας να μας βοηθήσουν. Αλλά μόνο για να αλλάξουν την ιδέα της αποστολής βοήθειας στους εχθρούς μας. Ο πόλεμος εξαπλώνει τον τρομερό θάνατο…”


Το 1823 το Βουλευτικό αναγνώρισε με απόφασή του τις ως τότε υπηρεσίες της και της απένειμε τον βαθμό του αντιστρατήγου. Τον τίτλο αυτόν μαζί με μια μικρή σύνταξη της απένειμε και ο Ιωάννης Καποδίστριας, ως πρώτος κυβερνήτης του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, αναγνωρίζοντας τα ανδραγαθήματα και τις θυσίες της προς το έθνος. Τ


Το 1825 ζούσε στο Ναύπλιο. Οι πόροι της είχαν εξαντληθεί και αναγκαζόταν να εκποιεί ακίνητα της οικογένειάς της Ο έρωτάς της για τον στρατηγό Δημήτριο Υψηλάντη (1794-1832) προκάλεσε την αντίδραση τού περιβάλλοντός του και πολλά κουτσομπολιά στο Ναύπλιο. Η αθέτηση της υπόσχεσης του Δημητρίου Υψηλάντη ότι θα τη νυμφευόταν, η ένδεια στην οποία είχε περιέλθει και η βίαιη απομάκρυνσή της από το Ναύπλιο το 1826 με εντολή του Ιωάννη Κωλέττη, υπήρξαν βαρύτατα πλήγματα για την ηρωίδα. r


Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια (1831) τα προβλήματα επιβίωσης οξύνθηκαν για την ηρωίδα, ενώ επιδεινώθηκαν και οι σχέσεις με την οικογένειά της. Ξαναγύρισε στη Μύκονο και τον Ιούλιο του 1848 πέθανε στην Πάρο φτωχή και λησμονημένη.


Σήμερα, για να τιμηθεί η συνεισφορά της, ένα άγαλμά της έχει στηθεί στο παλιό λιμάνι, στη μέση της πλατείας Μαντώς (Μύκονος), και ένα ακόμα στο Πεδίο του Άρεως


by Σταυρούλα Β’ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού

by Ελένη Β’ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού

by Βασίλειος, 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων


Παιχνίδι που αφορά στην Μαντώ Μαυρογένους από το Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού 1.

Πότε γεννήθηκε η Μαντώ Μαυρογένους; α. 23 Ιανουαρίου 1796 β. 8 Αυγούστου 1797 γ. 3 Σεπτεμβρίου 1796 δ. Δεν ξέρουμε ακριβώς, αλλά ήταν το 1796 ή το 1797

2.

Που έλαβε μέρος σε επιχειρήσεις εναντίον των Τούρκων; α. Στην Κάρυστο, στο Πήλιο και την Αμοργό β. Στην Ζάκυνθο, την Φθιώτιδα και το Πήλιο γ. Στην Κάρυστο, το Πήλιο και την Φθιώτιδα δ. Στο Πήλιο, την Ορεστιάδα και τον Βόλο


Comic


Πηγές https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%8E_%CE%9C %CE%B1%CF%85%CF%81%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CF%85%C F%82 https://www.sansimera.gr/biographies/1015 https://www.argolikeseidhseis.gr/2020/11/1821.html http://www.mykonostour.gr/mykonos_history/manto_mavrog%20enous.html http://www.arxeion-politismou.gr/2020/06/Manto-pros-Parizianes.html


Μαριγώ Ζαραφοπούλα Παρουσίαση: ΓΕΛ Αφάντου Ρόδου Εικόνες: Δημοτικό Σχολείο Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων Διασχολικό Παιχνίδι: 3o ΓΕΛ Αργυρούπολης Comic: Ειδικό Σχολείο Κωφών/Βαρηκόων Αργυρούπολης


Η Μαριγώ ήταν κόρη εύπορης οικογένειας που κατοικούσε στην Κωνσταντινούπολη, στην περιοχή Ταταύλα, όπου και γεννήθηκε. Η μόρφωσή της, η περιουσία της, οι γνωριμίες της οικογένειάς της την κατέστησαν ιδανική κατάσκοπο της Φιλικής Εταιρείας στην οποία μυήθηκε, μετά από εισήγηση του αδελφού της, Χατζή - Βασίλη Σαράφη, που ήταν ήδη μυημένο μέλος.


Όσο έμενε στη γενέτειρά της ήταν επιφορτισμένη με τη συλλογή πληροφοριών που αφορούσαν στις ενέργειες Τούρκων αξιωματούχων. Η δράση της όμως δεν περιορίστηκε σε αυτό αλλά επεκτάθηκε και στη διάσωση ομήρων. Όταν αποκαλύφθηκε η κατασκοπευτική της δράση εγκατέλειψε την Κωνσταντινούπολη και μετέβη στην επαναστατημένη Ελλάδα. Εκεί και πάλι έδρασε ως κατάσκοπος σε διάφορες περιοχές συλλέγοντας πληροφορίες και παραδίδοντας έγγραφα μεγάλης σπουδαιότητας, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι χάρη στη δράση της απελευθερώθηκαν πολλοί αιχμάλωτοι.


Σε μία από τις αποστολές της η Μαριγώ γνωρίζει τον ταγματάρχη Γεώργιο ή Θεόδωρο Στεφάνου, με τον οποίο παντρεύτηκε και απέκτησε δύο παιδιά. Παρά τον αποκεφαλισμό του αδερφού της ως μέλους της Φιλικής Εταιρείας, τον προσωπικό κίνδυνο στον οποίο βρέθηκε όταν αποκαλύφθηκε η κατασκοπευτική ταυτότητά της, αλλά και το θάνατο του συζύγου της η Μαριγώ δεν δείλιασε ούτε στιγμή. Η γενναία Μαριγώ Ζαραφοπούλα διέθεσε όλη την περιουσία της στην Επανάσταση! Η αγορά πολεμοφοδίων και τροφίμων για τον στρατό, η περίθαλψη τραυματιών και ασθενών ήταν πάντα μέσα στις προτεραιότητές της.


Όταν ο στρατός του Φαβιέρου, έμπειρου από τους ναπολεόντιους πολέμους στρατηγού, λιμοκτονούσε στην Κάρυστο, η Μαριγώ αγόρασε τρόφιμα και φόρτωσε μία γολέτα και τα μετέφερε η ίδια για να συνδράμει στη συνέχιση της αποστολής του τάγματος. Χρηματοδότησε, επίσης, μέρος της εκστρατείας του Χατζημιχάλη Νταλιάνη στην Κρήτη, ο οποίος με 100 ιππείς και 500 πεζούς αντιμετώπισε τον Μουσταφά που ηγείτο 8000 ανδρών, στο Φραγκοκάστελλο της Κρήτης. Μετά το τέλος της επανάστασης ήταν πάμπτωχη και δεν μπορούσε να συντηρήσει τον εαυτό της και τα ανήλικα παιδιά της. Ζήτησε από την Εξεταστική επί του Ιερού Αγώνος Επιτροπή να λάβει σύνταξη που θα εξασφαλίζει για εκείνη και τα παιδιά της έστω το φαγητό, αλλά το μόνο που έλαβε ήταν η άρνηση, παρά το γεγονός πως σπουδαίες προσωπικότητες, όπως ο Νοταράς, επιβεβαίωσαν πως δαπάνησε όλη της την περιουσία για τον Αγώνα και πως έχασε την οικογένειά της υπέρ αυτού.

Κάρολος Φαβιέρος (πάνω)

Χατζημιχάλης Νταλιάνης (κάτω)


Παιχνίδι


COMIC


● ●

● ● ●

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CF%81%C E%B9%CE%B3%CF%8E_%CE%96%CE%B1%CF%81%CE% B1%CF%86%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB% CE%B1 https://nhmuseum.gr/nea/item/17145-ikseres-oti-i-marigo -zarafopoyla-itan-mia-apo-tis-afaneis-iroides-did-you-k now-that-marigo-zarafopoula-was-one-of-the-invisibleheroines https://www.pontosnews.gr/643810/istoria/marigo-zarafop oyla-kataskopos-epanastasi/ https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B1%CF%84%C E%B6%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CF%87%CE%AC%CE% BB%CE%B7%CF%82_%CE%9D%CF%84%CE%B1%CE%BB %CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%AC%CF%81%C E%BF%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CE%A6%CE%B1%CE %B2%CE%B9%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%82 https://www.tatavla.gr/blog/zarafopula-marigo-1821 https://www.iefimerida.gr/stories/marigo-zarafopoyla-iroid a-ellinikis-epanastasis https://www.portraits.gr/power/manto-mavrogenous-laska rina-boumpoulina-marigo-zarafopoula-oi-ginekes-tis-elli nikis-epanastasis https://www.defence-point.gr/news/%CF%84%CE%BF-%C 2%AB%CF%84%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%B A%CF%8C%CE%BD%C2%BB-%CF%84%CE%BF%CF%85%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF %8D-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE% B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD-%CF%83

Ελληνική γολέτα ή ημιολία


Μαρούλα της Λήμνου Παρουσίαση: 3ο ΓΕΛ Ρόδου Εικόνες: 2ο Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού Διασχολικό Παιχνίδι: Γυμνάσιο Κλεινών Φλώρινας Comic: Ειδικό Σχολείο Κωφών/Βαρηκόων Αργυρούπολης



Η ιστορία της Μαρούλας της Λήμνου Από το 1464 η Λήμνος, το νησί του Βορείου Αιγαίου, βρισκόταν υπό ενετική κατοχή. Το 1475 ο Σουλεϊμάν πασάς πολιόρκησε τη Λήμνο. Οι κάτοικοι προσπάθησαν να αντισταθούν στη νέα απειλή. Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Κάστρου Κότσινο, η Μαρούλα, μία νεαρή κοπέλα, όταν είδε ότι σκοτώθηκε ο πατέρας της, χωρίς δεύτερη σκέψη, άρπαξε την ασπίδα και το σπαθί του και, ενώ οι Τούρκοι είχαν καταφέρει να μπουν στο κάστρο, ενθάρρυνε τους πολιορκημένους να συνεχίσουν να αμύνονται. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να σπάσει η πολιορκία και οι Τούρκοι να υποχωρήσουν και να φύγουν από το νησί. H Μαρούλα παρατάσσεται επάξια ως πρόδρομος αγωνίστρια κατά των κατακτητών! Για την γενναία της πράξη οι Ενετοί πρόσφεραν στη Μαρούλα τη δυνατότητα να διαλέξει για σύζυγο έναν από τους ευγενέστερους αξιωματικούς του ναυάρχου.



Έργα εμπνευσμένα από την Μαρούλα Το κατόρθωμα της Μαρούλας είχε βαθιά απήχηση και σχολιάστηκε από δικούς μας ιστορικούς και ξένους. Ο Γάλλος ιστορικός Μπωντιέ την παραβάλλει με την Ζαν ντ' Αρκ, τη θρυλική παρθένο της Ορλεάνης. Ο Ιησουίτης ποιητής Γουλιέλμος Ντοντίνι την παραβάλλει με την Ιουδήθ, ο Παλαμάς την αποκαλεί γαλανομάτα Αθήνα ντυμένη με την πανοπλία της και ο Σπυρίδων Λάμπρος τη συγκρίνει με τις Σουλιώτισσες. Επιπλέον πάρα πολλοί καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από την ιστορία της. Ο Αριστομένης Προβελέγγιος έγραψε μία τρίπρακτη τραγωδία «η κόρη της Λήμνου», ο Παλαμάς στην ποιητική συλλογή του «Τα τραγούδια της πατρίδας μου» (1885) της αφιερώνει ένα ποίημα το «Στην κόρη της Λήμνου» και ο Νικόλαος Πρωτόπαπας έγραψε μία τραγωδία «Τη Μαρούλα της Λήμνου».



Το ποίημα του Κωστή Παλαμά “Στην κόρη της Λήμνου” …Όλοι ‘ς τα τείχη τρέχουνε, στρατιώτες καπετάνιοι, Με μία ορμή, με μία καρδιά, Λημνιώτες Βενετσιάνοι. Κανείς περίγελο, κανείς ντροπή δεν πρέπει ναχη Ότι γυναίκα οδηγεί τη λεβεντιά ‘ς τη μάχη. Ας τρέμει κάθε αγαρηνό σπαθί, κάθε σαρίκι. Γυναίκες ήταν και θεές, παρθένα είν’ η Νίκη.


Μαρούλα η αγωνίστρια! Η Μαρούλα της Λήμνου προτάσσεται επάξια ως πρόδρομος αγωνίστρια κατά των κατακτητών!


Διασχολικό παιχνίδι


Comic


Βιβλιογραφία https://byzantineoplomachia.wordpress.com/2021/03/07/%CE%B1%CF%86%CE%B9% CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BA%CE%B1-%CE%B7-%CE% BC%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BB%CE %AE%CE%BC%CE%BD/ https://myphotopic.blogspot.com/2019/06/blog-post_31.html https://www.epilekta.com/2019/05/21-1478.html in.gr

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ‘21 Κούλα Ξηραδάκη Εκδόσεις ΚΟΥΚΚΙΔΑ


Πανωραία Χατζηκώστα ή Ψωροκώσταινα

Παρουσίαση: 2ο Γενικό Λύκειο Πρέβεζας Εικόνες: 3ο ΓΕΛ Αργυρούπολης / Ειδικό Σχολείο Κωφών/Βαρηκόων Αργυρούπολης Διασχολικό Παιχνίδι: 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων Comic: Δημοτικό Σχολείο Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων


Ψωροκώσταινα: η αρχόντισσα από το Αϊβαλί Η Ψωροκώσταινα : έγινε συνώνυµο της εξαθλίωσης και της προσφοράς.

Η αρχόντισσα από το Αϊβαλί που έγινε πρόσφυγας και έσωσε δεκάδες ορφανά του 1821.

by Θεοδώρα


Πανωραία Χατζηκώστα: η καταγωγή της και η ανατροπή της τύχης της Η Πανωραία Χατζηκώστα ή Χατζηκώσταινα, γνωστή µε το παρατσούκλι Ψωροκώσταινα ή Ψαροκώσταινα, ήταν Ελληνίδα

Μικρασιάτισσα

καταγόµενη

από

αρχοντική

οικογένεια των Κυδωνιών (Αϊβαλί). Στις 2 Ιουνίου 1821 ο τουρκικός στρατός µπήκε στο Αϊβαλί και το κατέστρεψε για να εκδικηθεί την πυρπόληση τουρκικού δίκροτου στις 27 Μαΐου στην Ερεσό.


Τόσο τον άντρα της, Κώστα Αϊβαλιώτη, πλούσιο έμπορο, όσο και τα τέσσερα παιδιά τους, τους έσφαξαν οι Τούρκοι μπροστά στα μάτια της...


Η ζωή στα Ψαρά και στο Ναύπλιο Η Πανωραία Χατζηκώστα, µόνη πια και πάµφτωχη, βρέθηκε αρχικά στα Ψαρά και έπειτα στο Ναύπλιο, όπου πήρε και το προσωνύµιο Ψαροκώσταινα. Για να βγάζει το ψωµί της έκανε την αχθοφόρο και την πλύστρα. Παρά την άθλια κατάστασή της δεν δίστασε να πάρει υπό την προστασία της ορφανά παιδιά αγωνιστών. Ζητιάνευε από σπίτι σε σπίτι για να τα φροντίσει.


Η προσφορά της στον Αγώνα Η "Ψωροκώσταινα" καταγράφηκε στην ιστορική µνήµη, όταν, σύµφωνα µε αναφορές της εποχής, προσέφερε τα ελάχιστα υπάρχοντά της στον έρανο που έλαβε χώρα στο Ναύπλιο για την ενίσχυση των πολιορκηµένων του Μεσολογγίου, το 1826. Η φτώχεια και η εξαθλίωση ήταν συγκάτοικος σε κάθε ελληνικό σπίτι. Τότε και ενώ κανένας δεν πλησίαζε το τραπέζι του εράνου, η φτωχότερη όλων, η χήρα Ψωροκώσταινα, έβγαλε το ασηµένιο δαχτυλίδι που φορούσε και µαζί µε ένα γρόσι που είχε στην τσέπη της, τα ακούµπησε στο τραπέζι της ερανικής επιτροπής.



Κάποιος από το µαζεµένο πλήθος αναφώνησε: «Για δείτε, η πλύστρα η Ψωροκώσταινα προσέφερε πρώτη τον οβολό της». Τότε ξύπνησε σε όλους το ελληνικό φιλότιµο και ένας ένας άρχισαν να πλησιάζουν το τραπέζι του εράνου δίνοντας ό,τι είχε ο καθένας από το υστέρηµά του.


Η χρήση του όρου “Ψωροκώσταινα” μετέπειτα Μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους αλλά και µέχρι σήµερα το παρατσούκλι της Πανωραίας Χατζηκώστα, «Ψωροκώσταινα», χρησιµοποιείται απαξιωτικά, για να αποδώσει την κακοµοιριά και την άθλια οικονοµική κατάσταση της χώρας που βασίζεται στην εθελοντική προσφορά παρά στην ορθή διαχείριση των οικονοµικών.

Η ίδια όµως υπήρξε µια ηρωική και αξιέπαινη Ελληνίδα.


Παιχνίδι από το 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων


Κόμικ από το Δημοτικό Σχολείο Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων


Πηγές: ● ● ● ● ●

https://www.rethemnosnews.gr/politismos/155214_i-istoria-tis-pragmatikis-psorokost ainas-panoraia-hatzikosta https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CF%89%CF%81%CE%B1%C E%AF%CE%B1_%CE%A7%CE%B1%CF%84%CE%B6%CE%B7%CE%BA%CF%8E%CF%8 3%CF%84%CE%B1 https://www.mixanitouxronou.gr/psorokostena-mia-genneodori-zitiana-pou-esose-dek ades-orfana-apo-tin-pina/ https://mnimesellinismou.com/diafores/psorokostaina https://cognoscoteam.gr/%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%89%CF%81%CE%B1%CE% AF%CE%B1-%CF%87%CE%B1%CF%84%CE%B6%CE%B7%CE%BA%CF%8E%CF%83% CF%84%CE%B1-%CE%B7-%CE%B1%CF%81%CF%87%CF%8C%CE%BD%CF%84%CE% B9%CF%83%CF%83%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C/


Ρωξάνδρα Στούρτζα

Παρουσίαση στο πλαίσιο του έργου eTwinning “Γυναίκες του 1821”


● Δημιουργία παρουσίασης: Β΄ Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού ● Εικόνες: ΓΕΛ Αφάντου Ρόδου ● Διασχολικό Παιχνίδι: 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων ● Comic: 3ο ΓΕΛ Ρόδου

162


Η ζωή της Η Ρωξάνδρα Στούρτζα γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου του 1786 στην Κωνσταντινούπολη. Ο πατέρας της ήταν ο Σκαρλάτος Στούρτζας καταγόμενος από ευγενή και πλούσια οικογένεια, οι ρίζες της οποίας ανάγονταν από τον 13ο αιώνα στην Μολδαβία. Η μητέρα της Σουλτάνα Μουρούζη ήταν κόρη του Έλληνα ηγεμόνα της Μολδαβίας (1777–1782), πρίγκιπα Κωνσταντίνου Μουρούζη. Οι δύο τους παντρεύτηκαν στην Κωνσταντινούπολη και απέκτησαν συνολικά πέντε παιδιά: τον Κωνσταντίνο, τη Σμαράγδα, την Ελένη, τη Ρωξάνδρα (Αλεξάνδρα) και τον Αλέξανδρο.

Ο Σκαρλάτος Στούρτζας εγκατέλειψε το Ιάσιο και εγκαταστάθηκε στη Λευκορωσία, αφήνοντας πίσω την τεράστια οικογενειακή κτηματική περιουσία του. Η φυγή αυτή ήταν αποτέλεσμα της μεταβολής των συνθηκών μετά τον τερματισμό του Ρωσοτουρκικού πολέμου και την υπογραφή της Συνθήκης του Ιασίου αλλά και των συνεχών προκλήσεων που δέχονταν από το περιβάλλον της Αικατερίνης Β΄ της Ρωσίας. Κατ’ οίκον δάσκαλοι φρόντισαν να δώσουν επιμελημένη παιδεία με ιδιαίτερη έμφαση στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, ενώ ο πατέρας «μας ενέπνευσε […] τον σεβασμό προς την ορθόδοξη χριστιανική πίστη. Η μελέτη όμως πολλών φιλοσοφικών συγγραμμάτων είχε κλονίσει την πίστη μας».

163


Η ζωή της Το 1801 εγκαταστάθηκαν οικογενειακώς στην Αγία Πετρούπολη για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους τα παιδιά της οικογένειας. Έτσι ο μεγαλύτερος γιος Κωνσταντίνος γράφτηκε σε στρατιωτική σχολή, ενώ ο πατέρας διορίστηκε στη θέση του συμβούλου Επικρατείας στην αυλή του Αλέξανδρου Α΄ της Ρωσίας. Η ύστερη εφηβεία της Ρωξάνδρας σημαδεύτηκε από δύο τραγικές απώλειες για την οικογένειά της και την ίδια, τον θάνατο της αδελφής της Σμαράγδας ύστερα από σύντομη ασθένεια και την αυτοκτονία του αδελφού της Κωνσταντίνου στο Βερολίνο, γιατί έτσι αποκαθιστούσε την τρωθείσα στρατιωτική του τιμή επειδή ως νέος αξιωματικός δεν μπόρεσε να λάβει ενεργό μέρος σε καμιά μάχη της πατρίδας του εναντίον των Γάλλων. Στην τσαρική αυλή Στις αρχές του 1806 ο πατέρας της την εισήγαγε στην αυλή του τσάρου Αλέξανδρου A’ και κέρδισε τις εντυπώσεις και την εκτίμηση λόγω της ευγένειάς της και της ευφυίας της τόσο που διορίστηκε Κυρία επί των τιμών, αρχικά της αυτοκράτειρας μητέρας Μαρίας Θεοδώρεβνας και μετά της Γερμανίδας αυτοκράτειρας Ελισάβετ, συζύγου του τσάρου.

164


Οι πρώτες επαφές τους, στα 1809, συνδέθηκαν με την παρουσία και των δύο, του Καποδίστρια με την ιδιότητα του διπλωμάτη του Υπουργείου των Εξωτερικών και της Ρωξάνδρας ως Κυρίας επί των τιμών, σε διάφορες αυτοκρατορικές δεξιώσεις αλλά και γεύματα που ο πατέρας της παρέθετε. Για ένα χρονικό διάστημα τριών ετών οι δύο τους σχετίζονταν σε ένα επίπεδο βαθιάς φιλίας και αμοιβαίας εκτίμησης που δεν εξελίχθηκε σε κάποιον ερωτικό δεσμό. Οι λόγοι της μη εκδήλωσης των βαθύτερων συναισθημάτων του Καποδίστρια προς τη Ρωξάνδρα ανιχνεύονται στην αλληλογραφία που διατηρούσε με τον πατέρα του, αλλά και στα απομνημονεύματα της Ρωξάνδρας:επεδίωκε την εξασφάλιση της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας και ανεξαρτησίας κι όχι μια σχέση -προϊόν συνοικεσίου- οικονομικά και κοινωνικά με μία σύζυγο πιο εύπορη από τον ίδιο. Τέλος, η προσήλωσή του στην ελληνική υπόθεση της απελευθέρωσης της Ελλάδας ήταν ένας ακόμα λόγος που τον έκανε να απορρίπτει την προοπτική του γάμου. Από το 1811 έως το 1814 χωρίστηκαν οι δρόμοι τους. Στην πόλη Μπρούσαλ το 1813 έλαβε την πρώτη επιστολή από τον Καποδίστρια μετά το μακροχρόνιο χωρισμό τους. Αναπτύχθηκε μεταξύ τους μια εκτενής αλληλογραφία. Στη Βιέννη συνάντησε ξανά τον Καποδίστρια και εκείνος της εξέφρασε την επιθυμία του να προσηλωθεί στην ελληνική υπόθεση κι εκείνη του ζήτησε να μείνουν τουλάχιστον φίλοι. Μαζί θα μοιράζονταν μια κοινή προσπάθεια: της απελευθέρωσης των Ελλήνων και της μόρφωσης των Ελληνοπαίδων.

Η γνωριμία με τον Ιωάννη Καποδίστρια 165


Στα τέλη του 1816 παντρεύτηκε τον κόμη Albert Caetan Graf von Edling, υπουργό των Εξωτερικών της Βαϊμάρης και εξάδελφο της τσαρίνας, ύστερα από πιέσεις που δέχθηκε από την ίδια την τσαρίνα. Ο γάμος της ήταν συμβατικός και χωρίς συναισθηματικό δέσιμο μεταξύ του ζεύγους. Επιθυμούσε να επιστρέψει στην Πετρούπολη όπου βρισκόταν η οικογένειά της, επιδιώκοντας να διοριστεί ο σύζυγός της στην τσαρική αυλή κι όταν δεν το κατόρθωσε επέστρεψαν ιδιωτικά και εγκαταστάθηκαν στα πατρικά της κτήματα στη Λευκορωσία, πιθανώς μετά τα μέσα του 1821. Ο τσάρος της παραχώρησε μια μεγάλη έκταση γης στη Βεσσαραβία για να την αξιοποιήσει ο σύζυγός της. Όλη αυτή την περίοδο το ζεύγος Ιωάννη-Ρωξάνδρας, δεν είχε σταματήσει ποτέ να αλληλογραφεί και να συνεργάζεται για τον αγώνα των Ελλήνων. Κύριο θέμα των επιστολών τους, ήταν η Φιλόμουσος Εταιρεία που ιδρύθηκε το 1815 με τη Ρωξάνδρα και τον πατέρα της να ενισχύουν χρηματικά τη μόρφωση των Ελληνοπαίδων.Σε ένα γράμμα του 1816 όμως, μετά το γάμο, ο Καποδίστριας αφήνει στην άκρη και τη Φιλόμουσο και τις χρηματοδοτήσεις και γράφει: «Εσύ έπρεπε να παντρευτείς και παντρεύτηκες. Εγώ όμως σου δηλώνω ότι δεν πρόκειται να παντρευτώ ποτέ. Αφού δεν ημπόρεσα να παντρευτώ εσένα που σ’ αγαπούσα, δεν πρόκειται να αγαπήσω ποτέ άλλη στη ζωή μου γυναίκα».

Ο αναγκαστικός γάμος 166


Η Ρωξάνδρα Στούρτζα ποτέ δεν ξεπέρασε τον Καποδίστρια. Μια πεταλούδα που καίγεται στις φλόγες ήταν το δαχτυλίδι του ανεκπλήρωτου έρωτα του Ι. Καποδίστρια για τη Ρωξάνδρα. Εκείνη το φορούσε πάντα. Αυτό φαίνεται και από τις, μετά τον γάμο, προσωπογραφίες της όπου πάντα απεικονίζεται το δαχτυλίδι που της είχε χαρίσει ο αγαπημένος της. (Το δαχτυλίδι που προσέφερε ο Ιωάννης Καποδίστριας στη Ρωξάνδρα Στούρτζα αποτυπώθηκε με ακρίβεια από τον Ηλία Λαλαούνη και βρίσκεται στη Συλλογή του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.) Λίγους μήνες πριν από το θάνατό της, που διαισθανόταν να έρχεται, η Ρωξάνδρα έγραψε μια σύντομη βιογραφία της μητέρας της (Vie de ma mere) και ελάχιστα σκόρπια σημειώματα. Σε κάποιο από αυτά σημείωσε: «Ιωάννη! Δεν υπήρξες ποτέ εραστής μου!... Τώρα, όμως, που η ζωή μου τελειώνει, μπορώ να σου ειπώ: Είσαι ο μοναδικός Άνδρας, που αγάπησα βαθιά και αιώνια. Ποτέ δεν αγάπησα άλλον, σε όλη μου τη ζωή!..».

167


Δράση της στον αγώνα

Η Ρωξάνδρα Στούρτζα υπήρξε από τα πιο δραστήρια μέλη της Φιλομούσου Εταιρείας της Βιέννης. Ενίσχυσε και χρηματοδότησε τις σπουδές των Ελληνοπαίδων καθώς και τη διαμονή τους. Το μέγαρό της στη Βαϊμάρη υπήρξε τόπος συνάθροισης των Ελλήνων σπουδαστών. Χρηματοδότησε την έκδοση της μετάφρασης στην ελληνική γλώσσα του έργου του Goethe Ιφιγένεια εν Ταύροις, το 1818 από τον σπουδαστή του Πανεπιστημίου της Ιένας Ιωάννη Παπαδόπουλο. Πληροφορούμενη την άφιξη μεγάλου αριθμού από Έλληνες πρόσφυγες οι οποίοι είχαν φτάσει στην Οδησσό έσπευσε να εγκατασταθεί εκεί με σκοπό την οργάνωση βοήθειας προς αυτούς. Μετέφερε τρόφιμα από το κτήμα της στη Βεσσαραβία, διένειμε χρήματα και μερίμνησε για την άμεση στέγασή τους. Παράλληλα με πολλές επιστολές της προς διπλωμάτες, δούκες και ευγενείς της Ευρώπης και της Ρωσίας επιχείρησε να τους κινητοποιήσει για την Ελληνική υπόθεση. Οι πρωτοβουλίες της δεν έμεναν χωρίς αποτέλεσμα, όπως εκείνη προς τον Ρώσο πρίγκιπα Αλέξανδρο Γκαλιτζίν, υπουργό της Παιδείας, ο οποίος τέθηκε επικεφαλής επιτροπής η οποία πραγματοποίησε έρανο με σκοπό την περίθαλψη προσφύγων. Για τον καλύτερο συντονισμό της παρεχόμενης ανθρωπιστικής βοήθειας σύστησε Ευεργετικήν Εταιρείαν στην Οδησσό, ορφανοτροφείο και σχολείο για την περίθαλψη των ορφανών από την Επανάσταση Ελληνόπουλων. Επίσης φρόντισε και για την δωρεάν εκπαίδευση των θυγατέρων των ορθοδόξων ιερέων, Ελλήνων και Ρώσων με τη σύσταση Παρθεναγωγείου εντός γυναικείας μονής, που χτίσθηκε κοντά στον ελληνορθόδοξο ναό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στη Μόσχα. Τα κορίτσια αυτά θα παντρεύονταν όσους από τους σπουδαστές των Εκκλησιαστικών Φροντιστηρίων της Οδησσού θα ακολουθούσαν το στάδιο. Με δική της πρωτοβουλία χτίστηκε σε προάστιο της Οδησσού κοιμητήριο, στο οποίο ενταφιάστηκε και η ίδια, όταν πέθανε στις 16 Ιανουαρίου 1844.

168


Η προσωπικότητά της

Η Ρωξάνδρα ήταν γυναίκα με τεράστια μόρφωση και εξαιρετικά ψυχικά χαρίσματα. Μυαλό ανοιχτό, με ικανότητα διεισδυτική στα πολιτικά και διπλωματικά θέματα. Μπορούσε να προβαίνει σε σωστή και βαθιά ανάλυση των χαρακτήρων του περιβάλλοντός της. Την οξύνοια και την ευαισθησία της την εμπιστευόταν ακόμη και ο Τσάρος Αλέξανδρος, γι’ αυτό και σε αρκετές περιπτώσεις συζητούσε μαζί της προσωπικά του προβλήματα, αλλά και ζητούσε τη γνώμη της σε σοβαρές πολιτικές του αποφάσεις.

(Απόσπασμα από τα Απομνημονεύματα της Ρωξάνδρας Στούρτζα) “... Αφηνόμουν ελεύθερη να εκφράζω τις ιδέες μου με το αυθορμητισμό που με χαρακτηρίζει, ο δε Αυτοκράτωρ χωρίς να κρύβει την έκπληξή του για την ειλικρίνειά μου, μου απαντούσε με μίαν εμπιστοσύνη την οποίαν σπανίως επεδείκνυε. Θυμούμαι, ακόμη, μεταξύ άλλων εξ ίσου παραδόξων πραγμάτων, ότι του είπα το εξής: «Εφ όσον μου παραχωρεί τόση εγκαρδιότητα, Μεγαλειότατε, αισθάνομαι ότι σας οφείλω μιαν ομολογία. Αφορά κάποιες πεποιθήσεις μου οι οποίες δεν εναρμονίζονται απολύτως με την κοινωνική θέση την οποίαν κατέχω. Στο βάθος της ψυχής μου είμαι δημοκρατικών φρονημάτων. Απεχθάνομαι τις διάφορες Αυλές και ουδέποτε απέδωσα αξία σε όλες αυτές τις διακρίσεις της τάξεως και της καταγωγής, οι οποίες μου παγώνουν την ψυχή και με κάνουν να πλήττω θανάσιμα. Μη τυχόν όμως προδώσετε το μυστικό μου σε αυτήν εδώ την χώρα, γιατί αυτό θα το πληρώσω ακριβά…”

169


«Αγαπητέ μου Φίλε! Μου γράφετε να μη σας ξεχνώ ποτέ στις προσευχές μου. Και να θερμαίνω με αυτές τη θέση που κατέχετε στη σκέψη μου και στην καρδιά μου. Και μου επαναλαμβάνετε ακόμη μία φορά ότι και σεις, με τις δικές σας προσευχές, θερμαίνετε τη θέση που κατέχω και εγώ μέσα στη δική σας σκέψη και στη δική σας καρδιά!.. Θεέ μου, πώς θα ήταν δυνατόν να μη θερμαίνω, να μη φλογίζω με τις ικετήριες εκκλήσεις μου στον Θεό αυτή τη θέση που κατέχετε μέσα στη σκέψη μου και μέσα στην καρδιά μου; Αυτή τη θέση που δεν μπόρεσε και δεν θα μπορέσει ποτέ τίποτα στη ζωή μου να την αλλάξει; Αγωνιώ όμως για σας. Από τα λίγα λόγια που μου γράφατε κατάλαβα τις αγωνίες, τις πικρίες και τους πόνους που δοκιμάζετε, τόσο από τους ξένους όσο και από τους δικούς μας. Η σκέψη ότι ημπορεί κάποιος να σας κάνει κακό με αναστατώνει, με γεμίζει με μαύρα σύννεφα αγωνίας, μου βουρκώνει τα μάτια, μου συνθλίβει την ψυχή. Τις περισσότερες ώρες στέκω ή μπροστά στις εικόνες του Χριστού και της Παναγίας και τους ικετεύω να σας προφυλάξουν από τους κινδύνους που σας κυκλώνουν ή μπροστά στην προσωπογραφία σας, όπου και σας μιλώ με τις ώρες και το νοιώθω ότι μου απαντάτε…».

Απάντηση στο τελευταίο γράμμα από τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον Σεπτέμβριο του 1831 170


171


Παιχνίδι που αφορά στην Ρωξάνη Στούρτζα από το 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων

172


Comic που αφορά στην Ρωξάνη Στούρτζα από το 3o ΓΕΛ Ρόδου

173


Πηγές https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CF%89%CE%BE%CE%AC% CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%B1_%CE%A3%CF%84%CE%BF %CF%8D%CF%81%CF%84%CE%B6%CE%B1 https://www.eleftheria.gr/m/%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%88%C E%B5%CE%B9%CF%82/item/287025.html Ρωξάνδρα Στούρτζα | ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ https://www.ertnews.gr/1821/to-pikro-potiri-o-kapodistrias-i-roxandra-k ai-i-ellada-grafei-i-lena-divani/ https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CF%89%CE%BE%CE%AC% CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%B1_%CE%A3%CF%84%CE%BF %CF%8D%CF%81%CF%84%CE%B6%CE%B1

174


https://www.catisart.gr/roxandra-stoyrtza/ https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CF%89%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%B1_% CE%A3%CF%84%CE%BF%CF%8D%CF%81%CF%84%CE%B6%CE%B1 Ρωξάνδρα Στούρτζα | ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ https://www.ertnews.gr/1821/to-pikro-potiri-o-kapodistrias-i-roxandra-kai-i-ellada-grafei-i-lena-divani/ https://balkansinsite.pollsandpolitics.gr/roxandra-stoyrtza-i-simantikoteri-gy/ https://www.eleftheria.gr/m/%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82/item/287025. html https://www.capodistriasmuseum.gr/%CE%B9%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82-% CE%BA%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%B4%CE%AF%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1%C F%82-%CF%81%CF%89%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%B1-%CF%83%CF%84%C E%BF%CF%8D%CF%81/

Βιβλιογραφία 175


Γυναίκες της Κάσου Παρουσίαση: 3ο ΓΕΛ Ρόδου Εικόνες: Ειδικό Σχολείο Κωφών/Βαρηκόων Αργυρούπολης Διασχολικό Παιχνίδι: ΓΕΛ Αφάντου Ρόδου Comic: 3ο ΓΕΛ Αργυρούπολης


Γενικές πληροφορίες για την Κάσο Η Κάσος,ένα νησί των Δωδεκανήσων,βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο του Ανατολικού Αιγαίου, ανάμεσα στην Κρήτη και την Κάρπαθο. Συστάδες βραχονησίδων και βράχων βρίσκονται γύρω από αυτήν. Έχει αρχαιότατη ιστορία. Ακολουθεί τις ιστορικές τύχες της γειτονικής Καρπάθου καθώς και της Κρήτης και συχνά δέχεται τις επιδρομές πειρατών. Στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης είχε 12.000 κατοίκους. Είναι νησί με λαμπρές ναυτικές παραδόσεις. Η θάλασσα, τα καράβια, οι ναυτικοί, είναι μέρος της ζωής και κυρίως των αναμνήσεων αυτού του τόπου. Έτσι άρχισε τη ζωή του ήδη από τη μινωϊκή εποχή, έτσι συνέχισε τα αρχαϊκά χρόνια που περιγράφει ο Όμηρος, έτσι και την εποχή της επανάστασης του 1821 μέχρι τα χρόνια των καραβιών και αργότερα των ναυτικών. Η πρωτεύουσα Φρυ είναι και το μοναδικό λιμάνι του νησιού. Πλάι στο λιμάνι για τα καράβια είναι το μικρό λιμανάκι της Μπούκας, σπάνιο δείγμα παλιού πειρατικού καταφυγίου. Η Μπούκα υπάρχει πάντα στην ψυχή του κάθε Κασιώτη, αφού είναι συνδεδεμένη με την επιστροφή, αλλά και το μισεμό. Κοντά στο Φρυ βρίσκεται ο Εμπορειός, όπως λέγεται το παλιό λιμάνι με τα ωραία παλιά πετρόχτιστα σπίτια και την εκκλησία της Γέννησης της Θεοτόκου.


Η αιγυπτιακή εμπλοκή στο ελληνικό ζήτημα Κατά τα τρία πρώτα έτη της ελληνικής επανάστασης, οι Έλληνες μαχητές, μονοιασμένοι, πέτυχαν σημαντικές νίκες κατά των στρατιών που ο σουλτάνος Μαχμούτ Β' έστειλε σε Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα, με σκοπό την καταστολή της εξέγερσης. Ωστόσο, τον τέταρτο χρόνο ξέσπασαν εμφύλιες διαμάχες που κλόνισαν τον αγώνα. Υψηλή Πύλη απευθύνθηκε για στρατιωτική αρωγή στον διοικητή της επαρχίας της Αιγύπτου, Μεχμέτ Άλι. Αυτός, εξασφαλίζοντας σαφή ανταλλάγματα, δέχτηκε να αποστείλει στην Ελλάδα μία σημαντική ναυτική δύναμη, τοποθετώντας επικεφαλής της τον θετό γιο του Ιμπραχίμ Πασά. Ο στόλος του Ιμπραχίμ ήταν μία τεράστια αρμάδα αιγυπτιακών, αλγερινών και τυνησιακών σκαφών (54 μάχιμα πλοία, πολύ μεγάλος αριθμός μεταγωγικών, συνολικά 400 καράβια) επί της οποίας βρίσκονταν τουλάχιστον 14.000 πεζοί, 2.000 ιππείς και 500 πυροβολητές με 150 κανόνια. Οι Χουσειν Μπέης και Ισμαϊλ Γιβραλτάρ ήσαν οι δυο υποδιοικητές, διοικώντας έναν στόλο που που είχε να εμφανιστεί στην Ανατολική Μεσόγειο σε τέτοιο μέγεθος ισχύος, από την εκστρατεία του Ναπολέοντα κατά της Αιγύπτου (1799).


Η καταστροφή της Κάσου Η καταστροφή της Κάσου γνωστότερη και ως Ολοκαύτωμα της Κάσου ήταν αιματηρό επεισόδιο της επανάστασης του 21.

Η Κάσος λόγω της γεωγραφικής της θέσης αλλά και της ναυτικής δύναμης που διέθετε, αποτελούσε σημαντικότατο έρεισμα των ελληνικών επαναστατικών δυνάμεων στο Αιγαίο πέλαγος και κύριο στήριγμα της Κρήτης, την εξέγερση της οποίας οι Κάσιοι υπερασπίστηκαν με επιτυχία. Για το λόγο αυτό, αλλά και διότι πλοία των Κασίων είχαν πραγματοποιήσει σειρά επιθετικών ενεργειών σε βάρος Αιγυπτιακών και Τουρκικών καραβιών όπως και προσβάλει τις ακτές της Ρόδου και των παραλίων της Μικράς Ασίας, το νησί έγινε στόχος των Οθωμανικών Αρχών (λόγοι εκδίκησης και τιμωρίας). Ωστόσο, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις των κατοίκων του τόσο προς τα υπόλοιπα ναυτικά νησιά (Ύδρα,Σπέτσες), όσο και προς την ελληνική κυβέρνηση για την όσο το δυνατόν πιο γρήγορα ενίσχυση της Κάσου με πλοία, πολεμοφόδια κ.λ.π. οι Κάσιοι απέμειναν απροστάτευτοι την κρίσιμη ώρα της Τουρκοαιγυπτιακής εισβολής στο νησί τους και υπέστησαν πλήρη καταστροφή. Η απόβαση των Οθωμανικών δυνάμεων (25 πλοία υπό τη γενική διοίκηση του Χουσεΐν Μπέη επί των οποίων επέβαιναν Τούρκοι, Αιγύπτιοι και 3.000 – 4.000 Αλβανοί υπό το ναύαρχο Ισμαήλ Γιβραλτάρ) επετεύχθη ύστερα από αρχική, παραπλανητική ενέργεια και οδήγησε σε περικύκλωση των λιγοστών Κασίων και Κρητών επαναστατών.


Το έναυσμα για την έναρξη της καταστροφής της Κάσου Στις 27 Μαΐου 1824 ο στόλος της Αιγύπτου επιτέθηκε στο νησί με 45 πλοία εφοδιασμένα με τέσσερις χιλιάδες στρατό υπό του Χουσεΐν Μπέη. Έκαναν απόβαση σε απόκρημνο μέρος και κυρίευσαν το νησί. Στις 30 Μαΐου (ν. ημερολ.) ακολούθησε καταστροφή του νησιού, φόνος των νησιωτών, αιχμαλωσία των γυναικών και των παιδιών. Όσοι μπόρεσαν, κατέφυγαν στο βουνό, ενώ άλλοι προσκύνησαν. Ο στόλος του εχθρού μετά την καταστροφή του νησιού αναχώρησε για την Αλεξάνδρεια.


Ένα δημοτικό τραγούδι για το ολοκαύτωμα της Κάσου Φαίνεται πως εγίνηκε μια κακό στην Κάσο. Του Χουσεΐνη ο στρατός με τους αρβανιτάες ερήμαξε την Κάσο μας, επήρε τις κοπέλες κι έσφαξεν άντρες κι παιδιά και εκάησα και οι πέτρες. Μια Καρπαθιώτισσα δίνει τα κοσμήματα της για τον αγώνα μετά την καταστροφή της Κάσου 1824 Όταν ο ελληνικός στόλος έφτασε κατόπιν εορτής και παρουσιάστηκε σε άκαρπη περιπολία στο Αιγαίο, βολταζάροντας ανάμεσα Κάρπαθο και Ρόδο, δυνατή φουρτούνα τους εμπόδισε. Βρισκόταν στην Κάρπαθο αραγμένος δύο μέρες περιμένοντας να πέσει ο αγριόκαιρος. Εκεί γινόταν ο γάμος μιας αρχοντόπουλας ενός χωριού της Καρπάθου. Τότε ο καπετάνιος Κριεζής επλησίασε, τους είπε ποιος ήταν και ζήτησε από τους μελλόνυμφους να τον δεχτούν για κουμπάρο μαζί με τους άλλους. Στο τέλος η νύφη πιάνοντας το μαντήλι πρόσφερε τα κοσμήματά της όλα στον Κριεζή και του είπε:<< αυτά για το έθνος μας, κουμπάρε, εμένα δε μου χρειάζονται>>! Επίσης σύναξαν 40 χοίρους, 25 αρνιά, 35 κατσίκια και 50 οκάδες λάδι για βοήθεια...


Παιχνίδι


COMIC


Πηγές ● ●

http://kasos.gr/eisagwgi/ https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%8 1%CE%BF%CF%86%CE%AE_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9A%CE%AC%CF%83%CE% BF%CF%85#:~:text=%CE%97%20%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%83%CF%84%C F%81%CE%BF%CF%86%CE%AE%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%9A%CE%AC%CF %83%CE%BF%CF%85%20%28%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%84%CF%8C%CF% 84%CE%B5%CF%81%CE%B7%20%CF%89%CF%82%20%CE%9F%CE%BB%CE%BF%CE%B A%CE%B1%CF%8D%CF%84%CF%89%CE%BC%CE%B1%20%CF%84%CE%B7%CF%82,%C E%A0%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CF%82%20%CF%80%CE%B5%CF%81 %CE%B9%CE%B5%CF%87%CE%BF%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CF%89%CE%BD%201%2 0%CE%91%CE%B9%CE%B3%CF%85%CF%80%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE %20%CE%B5%CE%BC%CF%80%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%AE%20%CF%83%CF%84 %CE%BF%20%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%20 %CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1


Γυναίκες της Χίου Παρουσίαση: 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων Εικόνες: ΓΕΛ Αφάντου Ρόδου Διασχολικό Παιχνίδι: 3ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Comic: 3ο ΓΕΛ Ρόδου



Η Χίος, κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν πολύ πλούσιο νησί, χάρη στις εμπορικές δραστηριότητες των κατοίκων της και, ιδίως, στο εμπόριο της μαστίχας. Στις αρχές του 19ου αιώνα, οι γυναίκες της Χίου απολάμβαναν ελευθερίες. Συμμετείχαν ενεργά σε εμπορικές δραστηριότητες και μορφώνονταν όπως οι άνδρες. Όλοι όσοι επισκέπτονταν το νησί μιλούσαν για τον ελεύθερο και δυναμικό χαρακτήρα, την εξευρωπαϊσμένη συμπεριφορά, την καλλιεργημένη νοοτροπία των γυναικών της Χίου.


Όταν ξέσπασε η Επανάσταση, η κατάσταση άλλαξε. Οι Τούρκοι ρήμαξαν το νησί και έσφαξαν τους ανθρώπους. Αιχμαλώτισαν γυναίκες και παιδιά και τις πούλησαν στα διαβόητα σκλαβοπάζαρα της Κωνσταντινούπολης. Ένας περιηγητής αναφέρει: “Τις εξέταζαν και τις πασπάτευαν, όπως οι χασάπηδες τα αρνιά. Πούλαγαν κορίτσια 12 έως 15 χρονών, όπως τα ζώα, για 100 γρόσια (τρεις λίρες) το κεφάλι”. Ένας άλλος: “Το πιο σπαρακτικό θέαμα είναι τα σκλαβωμένα γυναικόπαιδα που έφεραν από τη Χίο. Αγόρια και κορίτσια σέρνονται στους δρόμους δεμένα το ένα με το άλλο και οδηγούνται στα σκλαβοπάζαρα”.


Περήφανες οι περισσότερες, υπέμειναν τα απάνθρωπα μαρτύρια των Οθωμανών και, σε πολλές περιπτώσεις, προτίμησαν να αυτοκτονήσουν κατά τη μεταφορά τους ή να αρνηθούν την τροφή, ώστε να πεθάνουν από την πείνα, παρά να σκλαβωθούν.

Οι αγοραπωλησίες σταμάτησαν στις 19 Ιουνίου 1822, ύστερα από επέμβαση της αδελφής του σουλτάνου, στην οποία ανήκε η Χίος ως φέουδο.


Game


COMIC


SOURCES -

https://www.alithia.gr/politismos/oi-gynaikes-tis-hioy https://www.mixanitouxronou.gr/gynaikeschiou https://www.e-prologos.gr/gynaikeschiou https://cgs.gr/cgs_content/chios https://el.wikipedia.org/wiki/sfagichios


Γυναίκες του Ζαλόγγου Παρουσίαση: Ειδικό Σχολείο Κωφών/Βαρηκόων Αργυρούπολης Εικόνες: 3ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Διασχολικό Παιχνίδι: Δημοτικό Σχολείο Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων Comic: 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων


ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ . -

-

Ο Δεκέμβριος του 1803 βρήκε τους Σουλιώτες εξαντλημένους. Για πάρα πολύ καιρό αντιστέκονταν σθεναρά στον Αλή Πασά που τους πολιορκούσε. Η κούραση και η πείνα τους ανάγκασε να συνθηκολογήσουν. Η συμφωνία ήταν να εγκαταλείψουν τα χωριά του Σουλίου και εκείνος δε θα τους πείραζε.


ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ Οι Σουλιώτες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες για την αποχώρηση, ωστόσο ο Αλή Πασάς δεν κράτησε το λόγο του και έστειλε μια ομάδα 3000 Τουρκαλβανών να τους καταδιώξουν.


ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ Οι Σουλιώτες αντιστάθηκαν με πάθος αν και ήξεραν ότι η μάχη θα ήταν άνιση. Κατά τη διάρκεια της, 147 Σουλιώτες με αρχηγό τον Κίτσιο Μπότσαρη, έσπασαν τον κλοιό και ξέφυγαν, μια άλλη ομάδα αιχμαλωτίστηκε και κάποιες άλλες γυναίκες (σύμφωνα με τις περισσότερες πληροφορίες 56, κατ΄άλλες 52) και λίγοι άντρες ανέβηκαν προς την ψηλότερη κορυφή του Σουλίου, το Στεφάνι.


ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ

Εκεί, πιασμένες χέρι χέρι και αφού είχαν ρίξει τα παιδιά τους στο γκρεμό, ως να χόρευαν, έπεφταν η μία μετά την άλλη στο γκρεμό.


ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ

Η παράδοση λέει ότι ο χορός συνοδεύονταν από το θρυλικό τραγούδι: « Έχε γειά, καημένε κόσμε»


ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ

Ο Κλώντ Φωριέλ, Γάλλος ιστορικός και ακαδημαϊκός, αναφέρει: “Οι περισσότερες απ’ τις 60 γυναίκες ήταν μητέρες, αρκετά νέες, και είχαν μαζί τα παιδιά τους, άλλες στο βυζί ή στην αγκαλιά, άλλες τα κρατούσαν από το χέρι. Η κάθε μια πήρε το δικό της, το φίλησε για τελευταία φορά και το έριξε ή το έσπρωξε γυρνώντας το κεφάλι στον διπλανό γκρεμό”


ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ

Στο βράχο τού Ζαλόγγου στήθηκε το 1960 μνημείο, που παριστάνει σύμπλεγμα γυναικών που χορεύουν, έργο τού γλύπτη Γιώργου Ζογγολόπουλου


Παιχνίδι


Comic


Πηγές https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%BF%CF%81%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%8 5_%CE%96%CE%B1%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B3%CE%BF%CF%85 https://www.sansimera.gr/articles/861

https://www.mixanitouxronou.gr/echete-gia-vrisoules-longi-vouna-rachoules-i-aftoktonia-ton-ginekon-sto-zalon go-gia-na-min-odigithoun-sta-skalovopazara-ton-tourkon-ti-apantane-i-istoriki-stin-amfisvitisi-tou-chorou/

https://www.protothema.gr/stories/article/845743/o-horos-tou-zalloggou-ta-gegonota-kai-oi-anatheoritike s-apopseis-ellinon-istorikon/

(από το 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων)


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.