8 DRUŠTVO
ČETVRTAK, 6. 2. 2014.
Za osNoVcE sa ošTEćENIM VIdoM
Prva čitanka u audio formatu Prvi crnogorski udžbenik - čitanka za 4. razred osnovne škole, autorki Nataše Borović i Sonje Ašanin – snimljen u Dejzi formatu, predstavljen je javnosti, a namijenjen je prvenstveno djeci sa oštećenim vidom. Dejzi format sadrži audio i vizuelne poruke, što ga čini korisnom alatkom za učenje za svu djecu i nastavnike. Njegovo uvođenje u obrazovni sistem Crne Gore čini škole inkluzivnijim, dostupnijim i stimulativnijim za djecu sa smetnjama u razvoju. Poznati crnogorski glumci Dubravka Drakić i Miloš Pejović, kao i studenti Fakulteta dramskih umjetnosti učestvovali su kao volonteri u snimanju audio dijela udžbenika. Anđela Dragović, djevojka sa oštećenim vidom, koja je završila osnovnu školu, žali što njena generacija nije imala čitanku u audio formatu. “Bez obzira na to, meni je dra-
go što će nekome taj vid učenja pomoći, jer gdje god da su, moći će to preko interneta, da slušaju, da nauče, biće im mnogo lakše. Da sam ja sada u 4. razredu, sigurno da bi mi to mnogo značilo”, objasnila je Dragović. Direktor Resursnog centra Podgorica Zoran Bošković rekao je da čitanka nije namijenjena samo djeci iz tog centra, već svima u obrazovno-inkluzivnom sistemu. Pomoćnica ministra prosvjete Vesna Vučurović objasnila je da razvoj inkluzivnog obrazovanja zahtijeva velike promjene, kakva je i prva čitanka u Dejzi formatu. “U posljednje četiri godine 1.000 djece sa smetnjama u razvoju je više u redovnim školama, dok se ukupan broj djece u resursnim centrima prepolovio”, rekla je Vučurović. Tokom godine, kako je najavljeno, biće pripremljeno još pet udžbenika za osnovnu školu, namijenjenih djeci sa oštećenim vidom.
ZogoVIć
Inspektori još nijesu dolazili na UCG Inspektori rada još nijesu kontrolisali Univerzitet Crne Gore (UCG) i crnogorske fakultete u pogledu primjene Zakona o radu, uprkos tome što su iz Sindikata UCG zatražili 27. januara njihovu hitnu reakciju. Predsjednik Sindikata Vukašin Zogović potvrdio je Dnevnim novinama da inspektori još nijesu dolazili na UCG, te da će se tim povodom oglasiti naredne sedmice. Nakon što je univerzitetski odbor Sindikata UCG hitno tražio od Inspekcije rada da obavi kontrolu na Univerzitetu, iz Uprave za inspekcijske poslove najavili su da će inspektori u što kraćem roku izvršiti kontrolu. Sindikat UCG od inspektora zahtijeva da preduzmu zakonom propisane procedure po pitanju transformacije ugovora o radu sa određenog na neodređeno vrijeme za sve zaposlene koji su stekli to
pravo na UCG. Iz Sindikata UCG saopšteno je ranije DN da je odluka o tome donijeta na sjednici nakon višesatne rasprave o primjeni Zakona o radu na zaposlene na UCG koji imaju ugovore o radu na određeno vrijeme. DN nedavno su objavile da Sindikat i uprava Univerziteta nemaju zajednički stav o primjeni Zakona o radu. Uprava Univerziteta smatra da na saradnike u nastavi, vanredne profesore i docente (akademsko osoblje) treba da se primjenjuje Zakon o visokom obrazovanju, te da shodno tome bi ugovori o radu i dalje trebalo da im budu na određeno vrijeme bez obzira što su na UCG angažovani više od dvije godine. Stav Sindikata je da se i na njih odnosi Zakon o radu, te da oni koji rade duže od dvije godine treba da dobiju ugovore za stalan posao. M.M.K.
Crnogorski propisi bolji
Numanović Članovi Komiteta za ljudska prava sa sjedištem u Ženevi ocijenili su juče da je Crna Gora poboljšala zakonodavni okvir i institucionalne mehanizme na polju antidiskriminacije i zaštite ljudskih prava. Ministar za ljudska i manjinska prava Suad Numanović prestavio je u Ženevi drugi i treći Izveštaj o sprovođenju Konvencije o zabrani svih oblika rasne diskriminacije u Crnoj Gori, koji je izrađen u skladu sa opštim smjernicama Ujedinjenih nacija. “Ministar Numanović se u uvodnom izlaganju osvrnuo na napore koje Crna Gora preduzima u cilju antidiskriminacije i poštovanja ljudskih prava”, saopšteno je iz Ministarstva za ljudska i manjinska prava. M.M.K.
Skrining spašava živote U Crnoj Gori od malignoma godišnje oboli i do 2.000 ljudi, a umire i do 1.000 oboljelih. Povodom Međunarodnog dana borbe protiv malignih bolesti, Savjet mladih DPS Bar je organizovao edukativnu radionicu. “Doktori medicine Željka Rogač i Rade Šćekić su nakon upoznavanja prisutnih sa pojmom, ozbiljnošću i porastom malignih bolesti u svijetu i kod nas ukazali na faktore rizika koji mogu doprinijeti njihovom javljanju. Posebnu pažnju skrenuli su na mogućnosti prevencije i važnost skrininga”, saopšteno je iz Savjet mladih DPS Bar. Mladi ljekari su istakli da je, s obzirom da je rak potencijalno smrtno oboljenje, cilj skrininga spašavanje života stanovništva. Bo.P.
cENTaR Za IsToČNoEVRoPsKE sTUdIjE
Konkurs za 25 stipendija za dvogodišnje master programe Centar za istočnoevropske studije Univerziteta u Varšavi objavio je konkurs za 25 stipendija za dvogodišnje master programe u oblasti istočnoevropskih studija. Program traje od 1. oktobra 2014. do 30. juna 2016. godine, a za stipendije mogu konkurisati kandidati iz zemalja istočne Evrope, Balkana, Kavkaza i centralne Azije, dok kandidati iz Rusije moraju sami da plate troškove za učešće u ovom programu. Prednost će imati kandidati koji podnesu dokumenta o visokim akademskim dostignućima. “Stipendija pokriva školarinu predviđenu za strance koji studiraju na Univerzitetu u Varšavi (pri-
bližno 3.000 eura godišnje), stipendiju predviđenu za strane diplomirane kandidate koji su diplomirali na stranim institucijama visokog obrazovanja (1.350 poljskih zlota mjesečno), kurs poljskog jezika (tokom jednog ili dva semestra studija), nastavu na jednom od jezika regiona (tokom četiri semestra studija), kao i plaćen put za istraživački rad u Poljskoj (na prvoj godini studija)”, navodi se u tekstu konkursa. Zainteresovani kandidati treba da imaju završene master studije ili ekvivalent od pet godina studija, da posjeduju iskustvo u istraživačkom radu ili da posjeduju organizaciono i praktično iskustvo u oblastima koje su od interesa za
istočnoevropske studije, da su mlađi od 30 godina, te da dobro poznaju pitanja u vezi sa istočnom Evropom, centralnom Evropom, Rusijom, centralnom Azijom i Kavkazom, posebno iz 19. i 20. vijeka. Takođe, kandidati moraju imaju prolaznu ocjenu na pismenom ispitu iz opšteg znanja, kao i na kvalifikacionom intervjuu, a moraju i znati poljski, engleski i ruski jezik na nivou koji garantuje da student može da razumije predavanja i stručnu literaturu. “Kompletna dokumentacija treba da bude podnijeta elektronskim putem na e-mail adresu: stypendia.studium@uw.edu. pl, najkasnije do 15. marta 2014. godine”, navodi se u konkursu. Bo.P.
UCG pokrenuo inicijativu za nabavku programa koji će pretraživati baze podataka na internetu i utvrđivati vjerodostojnost radova
UNIVERZITET
Sistemu ª kopi pejstº staju na kraj Preuzimanju tuđih ideja, odnosno sistemu “kopi - pejst”, koji crnogorski studenti često koriste prilikom izrade seminarskih i diplomskih radova, Univerzitet Crne Gore (UCG) staće na put. Naime, UCG je pokrenuo inicijativu za nabavku programa koji će pretraživati baze podataka na internetu i utvrđivati vjerodostojnost određenog rada. “Univerzitet trenutno priprema priručnik iz oblasti informacijske pismenosti, koji će sadržati uputstva za pravilno citiranje i korišćenje izvora u samostalnom naučnom radu (koji podrazumijeva autorstvo). Prema ranijim odlukama Senata, predstoji dopuna dokumenata koji treba da regulišu oblast zaštite od plagijata, kako bi se što preciznije definisalo šta se pod plagijatom podrazumijeva i propisao postupak provjere i sankcionisanja kršenja načela akademske etike”, kazali su Dnevnim novi-
nama iz UCG. Nakon pripreme svih neophodnih dokumenata, kako su kazali, softver za provjeru radova će biti aktiviran. Nabavka i aktiviranje takvog softvera samo su, kako kažu, dio aktivnosti koje će uslijediti nakon adekvatnog regulisanja ovog pitanja. “Univerzitet Crne Gore je predložio da se pitanje prevencije plagijarizma riješi na nivou čitavog sistema visokog obrazovanja u Crnoj Gori. Ukoliko to ne bude slučaj, UCG će sam sprovoditi neophodne mjere iz ove oblasti, jer mu je cilj pružanje što kvalitetnijeg obrazovanja”, objašnjavaju iz UCG. Od sprečavanja plagijarizma studenti će, kako dodaju, imati samo koristi, jer će se na taj način podići nivo njihove kreativnosti i samostalnog naučnog rada, a dobiće i kvalitetnije obrazovanje, što treba i da bude njihov vodeći cilj. Bo.P.
MINIsTaRsTVo ZdRaVlja
NVO zovu u pomoć Ministarstvo zdravlja uputilo je javni poziv nevladinim organizacijama za predlaganje kandidata za člana nacionalnog tima za izradu globalnog izvještaja o statusu prevencije nasilja. Zdravstveni resor ovaj dokument će izraditi u saradnji sa Svjetskom zdravstvenom organizacijom (SZO). “Zadatak nacionalnog tima je da u saradnji sa nacionalnim koordi-
natorom za prikupljanje podataka za izradu globalnog izvještaja o statusu prevencije nasilja, u skladu sa jedinstvenom metodologijom, izradi projekte za sve zemlje članice Svjetske zdravstvene organizacije koje učestvuju u izradi izvještaja”, navodi se u javnom pozivu Ministarstva. NVO bi prijave trebalo da dostave Ministarstvu do 11. februara. M.M.K.
Program traje od 1. oktobra 2014. do 30. juna 2016. godine