óôüëïõ ôïõ áðü ôï Íáõáñßíï, 2) íá ðáýóç ôéò ðïëåìéêÝò åðé÷åéñÞóåéò êáôÜ ôùí åëëÞíùí êáé 3) íá åðéóôñÝøïõí ï Áéãõðôéáêüò êáé ï Ôïõñêéêüò óôüëïò óôéò âÜóåéò ôïõò. Ôïõ åîÞãçóáí ïé äýï Íáýáñ÷ïé üôé ïé ÊõâåñíÞóåéò ôïõò åßíáé áðïöáóéóìÝíåò íá åöáñìüóïõí ôéò óõíèÞêåò, áëëÜ üôé ç äñÜóç ôïõò èá åß÷å åéñçíéêü ÷áñáêôÞñá. ÐÜíôùò óôï ìõáëü ôïõ Êüäñéãêôïí, ðïõ åíèáññýíèçêå êáé áðü ôéò ðáñáðÜíù ïäçãßåò ôïõ Óåñ ÓôñÜöïñíô ÊÜíéãê, åß÷å Þäç äçìéïõñãçèÞ ç óõíåßäçóç üôé íáé ìåí ç ðñïóðÜèåéá èá Þôáí íá åðéôý÷ç ôçí áíáêù÷Þ äéá ôïõ áðïêëåéóìïý êõñßùò êáé ìå åéñçíéêÜ ìÝóá, áëëÜ áí ÷ñåéáæüôáí èá ðñïóÝöåõãå êáé óôç âßá. Êáé Þôáí öõóéêü ôï ìõáëü åíüò óôñáôéùôéêïý íá âëÝðåé óáí óõìðÝñáóìá ôùí äéáöüñùí äõóåñìçíåýôùí ïäçãéþí üôé ç ôåëéêÞ êáôÜëçîç èá Þôáí êÜðïéá óôñáôéùôéêÞ áíáìÝôñçóç, åö’ üóïí ï óôü÷ïò Þôáí ç åðéâïëÞ ôçò êáôáðáýóåùò ôùí å÷èñïðñáîéþí. Óå áõôÞ ôçí åñìçíåßá ôïí åíèÜññõíå êáé ï Äåñéãíý êáé áñãüôåñá ï Ñþóïò Íáýáñ÷ïò ×Ýûäåí, ï ïðïßïò Ýöèáóå óôéò 13 Ïêôùâñßïõ. Ï ×Ýûäåí Þôáí ðåñéóóüôåñï áðü üëïõò õðÝñ ôçò áðüøåùò íá ðñáãìáôïðïéçèåß óôñáôéùôéêÞ åíÝñãåéá êáôÜ ôùí Ôïõñêï-Áéãõðôßùí, äéüôé áõôÝò Þôáí êáé ïé åíèáññýíóåéò ðïõ åß÷å ðÜñåé áðü ôïí ÔóÜñï, ï ïðïßïò áðï÷áéñåôþíôáò ôïí, óôçí ÊñïóôÜíäç ôïõ åßðå «åëðßæù óôï ôÝëïò – ôÝëïò íá äþóåôå Ýíá ìÜèçìá óôïõò Ôïõñêï-Áéãõðôßïõò êáôÜ ôïí Ñþóéêï ôñüðï ». Ðáñ’ üëá áõôÜ, üóï êé áí ï ôñüðïò åöáñìïãÞò ôçò óõíèÞêçò ôïõ Ëïíäßíïõ Üöçíå ðåñéèþñéá ãéá åíáëëáêôéêÝò åíÝñãåéåò, ïé åðßóçìåò ïäçãßåò ôùí ôñéþí ÊõâåñíÞóåùí êáé ôï ðíåýìá ôçò ÊõâåñíÞóåùò ôïõ ÊÜíéãê-Ðñùèõðïõñãïý ôçò Áããëßáò ìÝ÷ñé ôéò 8 Áõãïýóôïõ 1827, ïðüôå ðÝèáíå áéöíéäßùò- Þôáí ç åöáñìïãÞ ôçò ÓõíèÞêçò ôïõ Ëïíäßíïõ íá ðñáãìáôïðïéçèåß êáô’ áñ÷Þí ìå åéñçíéêÜ ìÝóá. Óå ãåíéêÝò ãñáììÝò åîéóôïñÞóáìå ôï êëßìá ðïõ åðéêñáôïýóå ôïõò êñßóéìïõò ìÞíåò óôéò ÊõâåñíÞóåéò óôïõò ÐñÝóâåéò êáé óôïõò ÍáõÜñ÷ïõò ïé ïðïßïé åß÷áí ôçí åõèýíç ôçò åöáñìïãÞò ôçò ÓõíèÞêçò ôïõ Ëïíäßíïõ êáé ïõóéáóôéêÜ ôï äõóêïëüôåñï ìÝñïò íá åêôåëÝóïõí. Ç åîéóôüñçóç ôùí ãåãïíüôùí áõôþí ôùí çìåñþí åßíáé åíäéáöÝñïõóá ãéáôß äåß÷íåé ôçí ðñïóðÜèåéá ðïõ êáôÝâáëáí ïé Íáýáñ÷ïé íá ðåßóïõí ôïí ÉìðñáÞì íá áðïäå÷èÞ ôç ÓõíèÞêç ôïõ Ëïíäßíïõ ìå åéñçíéêÜ ìÝóá. ÐñÜãìáôé, ç êýñéá 30
Ðåñßðëïõò
óõíÜíôçóç, üðùò áíáöÝñèçêå, Ýãéíå óôï óôñáôüðåäï ôïõ ÉìðñáÞì óôéò 25 Óåðôåìâñßïõ. Ï ÉìðñáÞì æÞôçóå ÷ñüíï ãéá íá ëÜâç ïäçãßåò áðü ôçí Êùíóôáíôéíïýðïëç êáé áõôü õðïëïãßóôçêå üôé èá Ýðáéñíå ðåñßðïõ 20 ìÝñåò. Óôï äéÜóôçìá áõôü áíÝëáâå ôçí õðï÷ñÝùóç íá ìçí ìåôáêéíÞóç ôá ðëïßá ôïõ áðü ôïí êüëðï ôïõ Íáõáñßíïõ êáé íá äéáêüøç ôéò ðïëåìéêÝò åðé÷åéñÞóåéò. Ïé äýï óôüëïé Ýöõãáí áðü ôá áíïé÷ôÜ ôïõ Íáõáñßíïõ, ï Êüäñéãêôïí ãéá ôç ÆÜêõíèï êáé ï Äåñéãíý ãéá ôá Êýèçñá. Ï ÉìðñáÞì äåí åôÞñçóå ïýôå ôï Ýíá, ïýôå ôï Üëëï. Áíôßèåôá, ðáñÜ ôçí õðüó÷åóÞ ôïõ, ôçí ðñþôç åâäïìÜäá ôïõ Ïêôùâñßïõ Ýêáíå ìå ìéá ìïßñá ôïõ Óôüëïõ ôïõ áðüðåéñá íá áíåöïäéÜóç ôçí ÐÜôñá, ðïõ áðÝôõ÷å üìùò, ÷Üñé óôçí áðïöáóéóôéêÞ áëëá åéñçíéêÞ ðáñÝìâáóç ôïõ Áããëéêïý Óôüëïõ -ìüíï ðñïåéäïðïéçôéêÝò âïëÝò åññßöèçóáí- êáé óõíÝ÷éóå ôéò êáôáóôñïöÝò ôïõ óôçí Ðåëïðüííçóï. Áðü ôéò 13 Ïêôùâñßïõ ï Ñùóéêüò óôüëïò åß÷å öôÜóåé óôçí ðåñéï÷Þ. Óôéò 15 Ïêôùâñßïõ êáé ïé ôñåéò óôüëïé åß÷áí óõãêåíôñùèåß Ýîù áðü ôï Íáõáñßíï êá ïé Íáýáñ÷ïé åß÷áí áëëåðÜëëçëåò óõóêÝøåéò ãéá íá äïõí ìå ðïéü ôñüðï èá áíÜãêáæáí ôïõò äõï áíôéðÜëïõò óôüëïõò íá åðéóôñÝøïõí óôéò âÜóåéò ôïõò, ôïí Ôïõñêéêü óôçí Êùíóôáíôéíïýðïëç êáé ôïí Áéãõðôéáêü óôçí ÁëåîÜíäñåéá. Óôéò 17 Ïêôùâñßïõ ïé ôñåéò Íáýáñ÷ïé Ýóôåéëáí ìéá ôåëåõôáßá åéäïðïßçóç óôïí ÉìðñáÞì íá óôáìáôÞóç ôéò å÷èñïðñáîßåò óôçí îçñÜ, íá åêêåíþóç ôï Íáõáñßíï êáé íá åðéóôñÝøç óôéò âÜóåéò ôïõ. Ôçí åéäïðïßçóç áõôÞ äåí ôçí Ýëáâå ï ÉìðñáÞì, Þ äåí èÝëçóå íá ôçí ëÜâç ãéáôß áðïõóßáæå óôç Ìåèþíç ïýôå üìùò èÝëçóáí íá ôçí ðáñáëÜâïõí ïé Íáýáñ÷ïß ôïõ. Óôéò 18 Ïêôùâñßïõ ïé ôñåéò Íáýáñ÷ïé óõíáíôÞèçêáí êáé óõíÝôáîáí Ýíá ðñùôüêïëëï ãéá ôéò áðïöÜóåéò ðïõ ðÞñáí, ðñïêåéìÝíïõ íá åêôåëÝóïõí ôçí ÓõíèÞêç ôïõ Ëïíäßíïõ. Áíáãíþñéæáí üôé åß÷áí ôñåéò åíáëëáêôéêÝò ëýóåéò: Ðñþôç ëýóç: Áðïêëåéóìüò ôïõ Ôïõñêï-Áéãõðôéáêïý óôüëïõ ìÝóá óôï Íáõáñßíï, ìå ðåñéðïëßåò ôùí óõììá÷éêþí óôüëùí áð’ Ýîù. Áõôü üìùò Þôáí åðé÷åßñçóç äýóêïëç êáé ðéèáíüôáôá ìç áðïôåëåóìáôéêÞ ãéá ôçí äéÜñêåéá ôïõ ÷åéìþíá. Äåýôåñç ëýóç: Åßóïäïò óôïí êüëðï ôïõ Íáõáñßíïõ êáé óõíå÷Þò ðáñáìïíÞ åêåß, þóôå íá åîáóöáëéóôåß ç áðñáîßá ôùí áíôéðÜëùí óôüëùí. Áõôü üìùò êñßèçêå üôé áðëþò èá ðáñÝôåéíå ôçí êáôÜóôáóç, ÷ùñßò íá ïäçãÞóç óå áðïôÝëåóìá. Ôñßôç ëýóç: ÓõìðëçñùìáôéêÞ ôçò äåýôåñçò :åßóïäïò êáé ëÞøç èÝóåùí ìÝóá óôï êüëðï ôïõ Íáõáñßíïõ, þóôå ìå ôçí åðéâëçôéêÞ ðáñïõóßá ôùí óôüëùí êáé ôçí õðïâïëÞ åê íÝïõ ôùí ðñïôÜóåùí ãéá áíáêù÷Þ íá êáôáâëçèÞ ðñïóðÜèåéá íá ãßíïõí ïé ðñïôÜóåéò ôåëéêÜ áðïäåêôÝò êáôÜ ôñüðï åéñçíéêü, ÷ùñßò å÷èñïðñáîßåò. Êáé ïé ôñåéò Íáýáñ÷ïé ïìüöùíá êáôÝëçîáí óôçí ðñüêñéóç ôçò ôñßôçò ëýóåùò, ðñïöáíþò ìå ôçí åëðßäá üôé åö’ üóïí èá óõíÝ÷éæáí ôçí åéñçíéêÞ ðáñïõóßá ôïõò ìÝóá óôï Íáõáñßíï, åðéâÜëëïíôáò áðñáîßá óôïõò áíôéðÜëïõò óôüëïõò, ï ÉìðñáÞì èá åäÝ÷åôï ôåëéêÜ íá áðï÷ùñÞóç. Áõôü üìùò äåí óÞìáéíå üôé äåí åß÷áí áíôéìåôùðßóåé êáé ôï åíäå÷üìåíï ðñïóâïëÞò ôùí óôüëùí ôïõò áðü ôïõò Ôïýñêïõò, ãéá ôï ëüãï äå áõôü åß÷áí ðñïåôïéìáóèÞ ãéá ðïëåìéêÞ åíÝñãåéá áëëÜ ìüíï áìõíôéêÞ, äçëáäÞ áí ðñïóåâÜëëïíôï. ¼ëá ôá óÞìáôá ôá ïðïßá åß÷áí åêäïèÞ êáé ïé ãñáðôÝò ïäçãßåò êáé äéáôáãÝò ðñïò üëá ôá ðëïßá ðïõ åîÝäùóå ï Êüäñéãêôïí ðïõ Þôáí åðéêåöáëÞò, Þôáí ñçôÝò êáé óáöåßò: «Ï óõììá÷éêüò óôüëïò äåí ðñÝðåé íá ñßîåé ïýôå ìéá âïëÞ, äß÷ùò íá äïèÞ ôï áíÜëïãï óÞìá, åêôüò êáé áí ãßíç âïëÞ áðü êÜðïéï Ôïõñêéêü ðëïßï, ïðüôå ôï ôåëåõôáßï èá ðñÝðåé íá êáôáóôñáöÞ áìÝóùò». Ç ðñüèåóç ðÜíôùò ôïõ Êüäñéãêôïí ãéá óõíåííüçóç Þôáí öáíåñÞ áðü ôï åðéâåâáéùìÝíï áðü ôá çìåñïëüãéá ôùí óêáöþí ãåãïíüò üôé ôá ðëïßá äåí Þôáí áðïëýôùò ðñïåôïéìáóìÝíá ãéá åðéèåôéêÞ åíÝñãåéá. Áí óêüðåõå íá åðéôåèÞ, áëëéþôéêåò èá Þôáí ïé äéáôáãÝò ôïõ êáé Üëëåò ðëçñÝóôåñåò åôïéìáóßåò èá åß÷å êÜíåé, êáèþò êáé Üëëåò êéíÞóåéò. Óôéò 20 Ïêôùâñßïõ ôïõ 1827, áðü ôéò 1:30 êá ýóôåñá, ïé óõììá÷éêïß óôüëïé Üñ÷éóáí íá ìðáßíïõí óôïí êüëðï ôïõ Íáõáñßíïõ ìå ðñþôï ôï Áããëéêü, áêïëïõèïýìåíï áðü ôïí Ãáëëéêü êáé ôïí Ñùóéêü. Óôéò 2:10 ç Íáõáñ÷ßäá ôïõ Êüäñéãêôïí