PEDM Baucau

Page 64

Planu Estrategiku Desenvolvimentu Munisipal Baucau 3.3.6 -­‐ Komérsiu Licensiamento no fiscalizasaun ba estabelecimento comerciais -­‐ Cadastro ba coopera0vas iha registo Nasionál ba propriedade industrial.

3.3.7 -­‐ Indústria Administrasaun Munisípiu Baucau, define ona zona Industria ho nia luan 50Ha, iha area Kairavela, Postu Administra0vu Vemasse, lokáliza iha parte loro-­‐monu husi Porto Marí0mo no antes de ponte Manulede parte eskerda husi estrada Baucau -­‐ Díli. Ba a0vidade industrial ne’ebé atu dezenvolve espesialmente iha regiaun no rai mamuk sira ne’ebé la usa ba natar ho toos. Rai sira ne’ebé la usa ba natar ho toos Lokáliza iha parte estrada ibun, no populasaun sira hela iha area Munisípiu Baucau, espesifikamente potensial teb-­‐tebes hodi implementa ba unidade Industria Agro Alimentar, atu dezenvolve iha regiaun Baucau Vila (Caibada), Quelicai, Venilale no Baguia. Dezenvolvimentu ba produsaun ai-­‐fuan (ex. ananás, morango, etc), konaba transfórmasaun ba produtos ne’ebé ho rendimento-­‐a’as (noz-­‐moscada) tamba Baucau hanesan produtor boot, no seluk-­‐tan, permite ba iha futuru sei halo Dezenvolvimentuba iha industria agro-­‐alimentar lokál, ho possibilidade atu halo komersializasaun iha merkado Nasionál no exportasaun konaba sumos, komposta mos barras nozes no produtos alimentasaun sira seluk. Ser0fikasaun ba kualidade no marka ba produsaun tuaka, sei halo engarrafamento no kampanha ba marke0ng atu halo nia komersializasaun iha merkado Nasionál no exportasaun, hodi hadi’a daudaun ekonómia lokalne’ebé iha nia produsaun boot. Insen0va mos konaba Industria produsaun Marmelada iha Suku Buruma Baucau hodi desenvolve di’ak liu tan, garan0a ba kualidade no kuan0dade hodi kompete iha merkadu rai laran no rai liur. Insen0va mos Bani-­‐be’enno aihan sira seluk husi noz-­‐moskada atu halo komersializasaun no exportasaun. Indústria Minerasaun no derivadu ba sal (Laga) Ba produção masin ne’ebé ho qualidade iha parte tasi-­‐ibun Baucau iha ! Laga, atu tau condisaun espesial ba Dezenvolvimentu ne’e,kompeténsia Munisípiu nian atu estabelese Parserias no incen0va hodi hadi’a kualidade ba processamento taes masin ne’ebé di’ak no produ0vo. Konaba experiência Portugal nian ba sector ida ne’e relevante tebes, ho ida ne’e tenke kria condisaun ba fasilidades iha nia relevansia ba procesamento masin,ba ida ne’e tenke tau condisoens no hari fasilidades hodi bele simu no trokakonaba produtores no técnicos Salinas em Laga nacionais no mos tecnicos internasionais, hodi bele hare no transfórma produto ida ho qualidade atu bele atrai mercado Nasional no mos bele hala’o exportasaun ba rai liur, liu-­‐liu ! baiha Indonézia. Iha area salinas, Munisípiu tenke hari Sentru ida hodi bele konta sai ninia historia no lalaok raut masin atu ema hotu bele hatene, no mos fasilita turistas, visitantes ka ba peskisa nain sira hodi konhesedi’ak liu-­‐tan konaba proceso ba produsaun masin ne’ebé di’ak ba konsumo. Indústria mobiliário no carpintaria. Sai hanesan Indústria ida nebe iha ona experiensia, ba tempu oin mai sei bele aumenta no sai boot iha Munisípiu, importante maka tenke hadi’a kondisaun atu nune’e ba Industria refere bele me0n liu-­‐tan Produsaun mobilia rota iha Caibada hodi kompete maka’as, no hatudu produto ho kuan0dade no kualidade nebe di’ak, hodi bele kompete ba iha Merkado Nasional no Internasional. Labele husik abandona hela no tau atensaun no mo0va nafa0n ema nia par0sipasaun hodi fó kontribuisaun ba ekonómia lokál/Munisipio nian ho karakter produsaun Artesanal, liu-­‐liu ba produsaun (rota no au) hodi fabrika mobiliários no sasan sira seluk-­‐tan, ho nia finalidade atu bele fó kampo de servisu hodi hetan osan liu-­‐liu ba populasaun Caibada. 64


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.