Ευκλειδης Β 59

Page 9

------- Στοιχεία Μαθηματικής Λογικής

- Έστω ένας προτασιακός τύπος δύο μεταβλητών p(x, y) , όπου χ Ε Α και y Ε Β . Προφανώς το (διατεταγμένο) ζεύγος (x, y) διατρέχει το σύνολο (καρτεσιανό γινόμενο): AχB = {(x, y) lxEA και yEB} .

με σύνολο ορισμού το Ω, τότε οι παρακάτω εκ­ φράσεις είναι επίσης προτασιακοί τύποι με σύνολο ορισμού το Ω: ρ( χ), p(x) ν q(x) ,

p(x) � q(x), ρ( χ)<::> q(x) .

Έτσι, ο ρ( χ, y) μπορεί να θεωρηθεί ως προτα­ σιακός τύπος με μεταβλητή το ζεύγος (x,y) και σύνολο ορισμού το παραπάνω σύνολο Αχ Β .

Γράφουμε:

p(x, y) IAχB . - Έστω ένας προτασιακός τύπος p( χ, y) I Αχ Β . Ένα στοιχείο (ξ, η) του Αχ Β λέμε ότι επαληθεύει τον p(x, y) , αν, και μόνο αν, η πρόταση p(ξ, n) είναι αληθής. Λέμε ακόμα, τότε, ότι για το ζεύγος

2.4.

ΚΑΘΟΛΙΚΟΣ ΠΟΣΟΔΕΙΚΤΗΣ

Έστω ένας προτασιακός τύπος ρ( χ) IΩ . Το σύνολο αληθείας αυτού είναι: {xEΩip(x)} (ς Ω) . •

Η πρόταση, η οποία είναι: •

(ξ,n) ισχύει ο p(x,y).

Το σύνολο των στοιχείων του Αχ Β , που επαληθεύουν τον ρ( χ, y) , δηλαδή το σύνολο: {( χ , y) Ε Αχ Β I ρ( χ, y) αληθής} , ονομάζεται σύ­ νολο αληθείας του ρ( χ, y) . Πολλές φορές, το σύ­ νολο αυτό το γράφουμε απλούστερα ως εξής: {(x, y) Ε Αχ Β I p(x, y)} ή, αν δεν υπάρχει αμφιβολία για το σύνολο ορισμού Αχ Β , ως εξής: {(x, y) I p(x, y)} . Είναι φανερό ότι το σύνολο αυτό είναι υποσύνολο του Αχ Β . - Ανάλογα ορίζονται το σύνολο ορισμού και το σύνολο αληθείας ενός προτασιακού τύπου τριών, τεσσάρων κτλ. μεταβλητών. - Στους συμβολισμούς: p(x) , ρ( χ, y) κτλ. το p παριστάνει μια ομάδα λέξεων (ή και άλλων γνω­ στών συμβόλων), οι οποίες, όπως λέμε, εκφράζουν μία ιδιότητα, η οποία αποδίδεται (αναφέρεται) σε ένα, σε δύο κτλ. αντικείμενα, αντιστοίχως. Μία τέτοια ιδιότητα λέγεται και κατηγόρημα μιας θέ­ σεως, δύο θέσεων κτλ., αντιστοίχως. 2.3.

-------

αληθής, αν όλα τα στοιχεία του Ω επα­ ληθεύουν τον p(x) (δηλαδή αν Α = Ω) και ψευδής στην αντίθετη περίπτωση (δη­

λαδή αν Α * Ω),

συμβολίζεται με:

'ν'χ Ε Ω,p ( χ )

(1)

και διαβάζεται: «για κάθε χ Ε Ω, p( χ)».

Το σύμβολο: 'ν', το οποίο μετατρέπει τον προ­ τασιακό τύπο p(x) σε πρόταση, ονομάζεται καθολικός ποσοδείκτης και διαβάζεται: «για κάθε». Π.χ. έχουμε τις εξής προτάσεις: 'ν'χ Ε JR ,

χ 2 + 1 > Ο (αληθής), ν + 2 > 20 (ψευδής).

'ν'ν Ε Ν, - Αν δεν υπάρχει αμφιβολία για το σύνολο ορι­ σμού Ω του p(x) , τότε, αντί της (1 ), γράφουμε: V'x, p(x) . Πολλές φορές στα Μαθηματικά, αντί: 'ν'χ Ε Ω, p(χ) , γράφουμε: p(x), 'ν'χ Ε Ω .

Σημείωση:

ΠΡΟΤΑΣΙΑΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΚΑΙ ΛΟΓΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ.

Συνδέοντας με τους λογικούς συνδέσμους δο­ σμένους προτασιακούς τύπους, όπως και τις προ­ τάσεις, οι εκφράσεις που προκύπτουν είναι επίσης προτασιακοί τύποι. Π.χ., αν ρ( χ) και q(x) είναι προτασιακοί τύποι

2.5.

ΥΠΑΡΞΙΑΚΟΣ ΠΟΣΟΔΕΙΚΤΗΣ

Έστω ένα προτασιακός τύπος ρ( χ) IΩ . Το σύνολο αληθείας αυτού είναι: A = {xEΩip(x)} (ς;Ω) .

ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ Β ' λθ ' τ.3/7


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.