Grüner Veltliner: veelzijdige topkwaliteit uit Oostenrijk. De Grüner Veltliner is dé druif van Oostenrijk, al krijgt de aanplant (ongeveer een derde van het totaal) de laatste jaren stevige concurrentie van rode variëteiten. Het verhaal over Grüner Veltliners die in blinde proeverijen grote Chardonnays hebben verslagen, is al vaker verteld; vreemd genoeg is het bij blinde proeverijen vaak ook lastig een Grüner Veltliner van een Riesling te onderscheiden. Dat zegt wel iets over het kameleontische, veelzijdige karakter van deze druif! Günther Brandl
Vatenkelder Schwartzböck
Oostenrijk kent vier belangrijke gebieden voor Grüner Veltliner: het Weinviertel, noordwestelijk van Wenen, en drie dalen langs de Donau: Wachau, Kamptal en Kremstal. Uit het Weinviertel komen heel verschillende kwaliteiten, van absolute top tot wijnen voor alledag. De bodems zijn er vrij divers en de wijngaarden liggen op glooiend en vlak terrein. Vooral bij hoge opbrengsten per hectare, zo’n 100 hl, geeft Grüner (zoals hij in Oostenrijk ook vaak wordt genoemd), simpele, frisse wijnen zonder veel pretentie. Pas als de opbrengsten teruggebracht worden, ontstaan rijkere, volle stijlen. Ook het bekende pepertje in geur en smaak komt dan pas naar voren. Dat is totaal anders in de wijngebieden langs de Donau: daar maken de hellingen de dienst uit, en die kunnen soms vrij steil zijn. De wijnen worden hier bovendien in smaak vaak bepaald door de mineraliteit van de bodem: soms vulkanische zandsteen, heel vaak löss. Wij kozen voor u wijnen uit het Weinviertel en het Kamptal. Op het etiket daarvan vind u de aanduiding Weinviertel of Kamptal DAC en DAC Reserve. DAC of voluit Districtus Austriae Controllatus is Oostenrijks antwoord op het Franse appellation-systeem. DAC-wijnen zijn wijnen die in smaak vooral een specifiek Oostenrijks wijngebied representeren. Weinviertel DAC is de oudste, ingesteld in 2002. Kamptal is een DAC sinds de oogst van 2008. Tijdens de proeverij probeerden we er voor u achter te komen waar de twee stijlen van deze twee droge en frisse witte wijnen nu het meest van elkaar verschillen. En uiteraard waar de beste toppers zitten en de meest koopwaardige wijnen. Alleen Grüner Veltliners mogen gelabeld worden als Weinviertel DAC. In het Kamptal mag dat ook met Riesling. Binnen een DAC bestaan twee kwaliteitsniveaus: Klassik en Reserve. Hét grote verschil is enerzijds het alcoholpercentage, anderzijds het smaakprofiel. Reserve-wijnen hebben in beide gebieden minimaal 13% alcohol, Klassik 12%. Het smaakprofiel van Reserve-wijnen is voller en rijker, en in zowel het Kamptal als het Weinviertel is rijping op eiken vaten toegestaan, maar niet verplicht of zelfs gangbaar.
9