LÍ THUYẾT HÓA HỌC HỮU CƠ LUYỆN THI ĐẠI HỌC - TS. VŨ MINH TRỌNG - TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀNG HẢI VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀNG HẢI VIỆT NAM

TS. VŨ MINH TRỌNG

LÍ THUYẾT HOÁ HỌC HỮU CƠ LUYỆN THI ĐẠI HỌC sp 2 lai hoa

sp 2

120 0 sp 2

HẢI PHÒNG 2016 (Lưu hành nội bộ)

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

CHƯƠNG I ĐẠI CƯƠNG VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ I. Hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ

Ý

III. Đồng đẳng - Đồng phân

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

1. Chất đồng đẳng: những chất có thành phần phân tử hơn kém nhau một hay nhiều nhóm CH2 nhưng có cấu tạo tương tự nhau dẫn đến tính chất hoá học tương tự nhau gọi là chất đồng đẳng với nhau và chúng hợp thành dãy đồng đẳng. * Chú ý: Cấu tạo tương tự nhau được hiểu là: - Cùng chung một nhóm chức.

- Được biểu diễn bằng một công thức chung.

VD: CH3- CH2- OH CH3- CH(CH3)- OH 2. Chất đồng phân: những chất khác nhau nhưng có cùng công thức phân tử là những chất đồng phân. * Các loại đồng phân chính (2 loại) + Đồng phân cấu tạo: - Đồng phân mạch C: do thay đổi mạch hở không nhánh, có nhánh, mạch vòng CH2 = C - CH3 VD : C4H8 : CH2 = CH- CH2- CH3;

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

Ó

A

10 00

B

1. Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị và theo 1 trình tự nhất định gọi là cấu tạo hoá học. Nếu thay đổi trình tự đó sẽ tạo thành hợp chất mới với tính chất mới.

2. Trong phân tử hợp chất hữu cơ, cacbon có hoá trị 4. Nguyên tử cacbon không những liên kết được với các nguyên tử, nguyên tố khác mà còn liên kết trực tiếp với nhau thành mạch cacbon (mạch thẳng, mạch nhánh và mạch vòng).

3. Tính chất của các hợp chất hữu cơ không những phụ thuộc vào thành phần phân tử (bản chất và số lượng các nguyên tử) mà còn phụ thuộc vào cấu tạo hoá học của chúng (thứ tự liên kết các nguyên tử).

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

II. Thuyết cấu tạo hoá học

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

1. Khái niệm + Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO2, H2CO3, muối cacbonat, xianua, cacbua...) + Hoá học hữu cơ là ngành Hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất hữu cơ.

2. Đặc điểm chung của hợp chất hữu cơ a) Về thành phần và cấu tạo - Phải chứa cacbon. Các nguyên tử cacbon liên kết với nhau đồng thời liên kết với nguyên tử nguyên tố khác như H, O, N, S, P , halogen,...

- Liên kết trong hợp chất hữu cơ thường là liên kết cộng hoá trị. b) Về tính chất vật lí Các hợp chất hữu cơ thường có nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp, ít tan trong nước, tan trong dung môi hữu cơ. c) Về tính chất hoá học - Phần lớn hợp chất hữu cơ không bền nhiệt, dễ bay hơi, dễ cháy.

- Phản ứng giữa các hợp chất hữu cơ thường chậm, không hoàn toàn, xảy ra theo nhiều hướng khác nhau nên tạo thành hỗn hợp các sản phẩm và thường phải dùng xúc tác.

CH3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

1

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

;

CH2 - CH2 CH2 - CH2

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

CH2 CH2

CH - CH3

TR ẦN

H

C

C

H

C

C H

cis-but -2 -en

10 00

B

CH3 trans-but -2 -en

CH3

H3C

HIĐROCACBON §1. ANKAN

-L

Ý

-H

Ó

A

CHƯƠNG II

ÁN

(Dãy đồng đẳng của Metan; Parafin; Hiđrocabon no mạch hở)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H

H3 C

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Nếu mạch chính nằm cùng một phía của liên kết C =C  đồng phân cis Nếu mạch chính nằm ở 2 phía khác nhau của liên kết C =C  đồng phân trans

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

f

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

b

e≠ f

Đ ẠO

C=C

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

- Đồng phân vị trí: do thay đổi vị trí nhóm thế, nhóm chức, nối đôi, nối ba ...

VD : CH2= CH- CH2- CH3 ; CH3- CH= CH- CH3.

- Đồng phân nhóm chức: do sự thay đổi các nhóm chức khác nhau.

VD : C2H5OH ancol etylic ; CH3 - O - CH3 axeton. + Đồng phân lập thể (đồng phân cis - trans): là những đồng phân có cấu tạo hoá học như nhau (cùng công thức cấu tạo) nhưng khác nhau về sự phân bố trong không gian của các nguyên tử trong phân tử.

- Điều kiện để có đồng phân cis – trans: • Hợp chất hữu cơ phải có chứa nối đôi (hoặc có vòng no).

• Các nhóm thế gắn cùng với nguyên tử cacbon mang nối đôi phải khác nhau. a e a≠ b

CTC : CnH2n+2 ( n ≥ 1)

TO

Chất tiêu biểu: Metan. CTPT: CH4

D

IỄ N

Đ

ÀN

I. ĐỊNH NGHĨA - DANH PHÁP

1. Định nghĩa: Ankan là hiđrocacbon no, mạch hở, trong phân tử chỉ có liên kết đơn.

2. Danh pháp + Với ankan mạch thẳng: CH4 Metan C5H12 pentan C8H18 Octan C2H6 Etan C6H14 Hexan C9H20 Nonan C3H8 Propan C7H16 Heptan C10H22 Decan C4H10 Butan 2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

+ Với Ankan mạch nhánh ta đọc theo quy tắc sau: - Chọn mạch cacbon dài nhất, có nhiều nhánh nhất làm mạch chính rồi đánh số thứ tự trên mạch cacbon từ đầu gần nhánh nhất.

- Đọc tên theo thứ tự: số chỉ vị trí của nhánh + tên nhánh + tên mạch chính.

- Nếu có nhiều nhánh ankyl khác nhau đọc theo thứ tự A, B, C,…

- Nếu có nhiều nhánh giống nhau thêm đi (2), tri (3), tetra (4), penta (5)…

VD : 1

3

2

4

5

6

7

Ơ

N

CH3- CH2- CH- CH- CH2- CH2- CH3. 4-etyl-3-metylheptan.

N

H

CH3 C2H5

Y

II. Tính chất vật lý

* Chú ý: Từ C3 trở lên, phản ứng thế ưu tiên xảy ra ở C bậc cao hơn.

Cl

B

askt

10 00

VD : CH3- CH2- CH3+ Cl2

CH3- CH2- CH2Cl + HCl (sản phẩm phụ)

A

2. Phản ứng tách

CH3- CH- CH3 + HCl (sản phẩm chính)

0

Ó

t + Phản ứng phân huỷ: CnH2n+2   nC + (n+1)H2 t CH4  C + 2H2 + Phản ứng đề hidro hoá t CnH2n+2   CnH2n + H2 (n  2) t C3H8  C3H6 + H2 + Phản ứng cracking: t CnH2n+2   CmH2m + Cn'H2n'+2 ( m + n' = n; n  3 )

Ý

-H

0

-L

0

0

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N

C4H10

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N

TR ẦN

metyl clorua (clometan)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

askt VD : CH4 + Cl2  CH3Cl + HCl

H Ư

askt CnH2n+2-xClx + xHCl CnH2n+2 + xCl2 

G

1. Phản ứng thế halogen (phản ứng đặc trưng của Ankan)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

III. Tính chất hoá học

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

+ Metan là chất khí không màu, không mùi, không vị, nhẹ hơn không khí và không tan trong nước. + Đồng đẳng của mêtan, từ C1  C4 là chất khí, từ C5  C17 là chất lỏng, từ C18 trở lên là chất rắn.

0

CH4 + C3H6

T0

C2H4 + C2H6

3. Phản ứng oxi hoá 0

t + Phản ứng cháy: CnH2n+2 + (3n + 1)/2 O2   n CO2 + (n + 1) H2O. 0

t CH4 +2O2   CO2 + 2H2O

* Nhận xét: Ankan cháy luôn cho n H O > n CO ; n ankan = n H2O - n CO2 .

2

2

3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

+ Phản ứng oxy hoá không hoàn toàn cho ra hỗn hợp các sản phẩm như ancol, axit, andehit, axit, CO, H2...

NO  HCHO + H2O CH4 + O2  600 800 0C 0

100 C CH4 + 1/2O2   CH3OH 200 atm 0

xt, t C4H10 + 5/2 O2   2 CH3COOH + H2O

N

* Chú ý: Ankan không làm mất màu dung dịch Br2 và dung dịch KMnO4.

H

Ơ

IV. Điều chế

N

1) Từ phản ứng vôi tôi xút

Y

0

0

3) Từ ankan mạch dài  ankan mạch ngắn hơn 0

TR ẦN

T CH4+ C2H4 C3H8 

Ni,T 0

CH2 = CH2 + H2   CH3- CH3

4) Từ anken, ankin:

Ni ,T 0

10 00

B

 CH3- CH3 CH  CH+ 2H2  0

Ni , 500 C + 2H2   CH4

*Riêng với mêtan:

A

Al4C3 + 12 H2O  4Al(OH)3 + 3CH4

§2. XICLO ANKAN

Ý

-H

Ó

Al4C3 + 12 HCl  4AlCl3 + 3CH4

-L

1. Định nghĩa: Là hiđrocacbon no, mạch vòng có công thức tổng quát là CnH2n (n = 3)

TO

H2C

ÁN

CH2

CH2

H2C

CH2

H2C

CH2

;

ÀN Đ IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

XT C2H5Cl + 2Na + CH3Cl  C3H8 + 2NaCl

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

G

XT RCl + 2Na + R'Cl  R-R'+ 2NaCl

Đ ẠO

0

CaO, t R(COONa)n + nNaOH   RHn + nNa2CO3 2) Từ dẫn xuất halogen

xiclopropan

D

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CaO, t C2H5COONa + NaOH   C2H6 + Na2CO3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

CaO, t RCOONa + NaOH   RH + Na2CO3

xiclo butan

2. Danh pháp: Thêm từ “xiclo” trước tên của ankan tương ứng. + Với xicloankan có nhiều nhánh ta đánh số thứ tự trong vòng sao cho số nhánh mang số nhỏ.

VD: CH3 1,3- đimetylxiclopentan CH3 1-metyl- 4-isopropylxiclohexan 1

1 5 4

2 3

CH3

6

2

5

3 4

CH3- CH- CH3 4

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

3. Tính chất: Các xicloankan có tính chất hoá học tương tự ankan (p/ư thế, p/ư cháy), riêng xiclopropan và xiclobutan có phản ứng cộng với H2 mở vòng.

0

CH2

CH2

U

CH2

N

G

(Các xiclo vòng càng lớn càng bền nên không có phản ứng này)

H Ư

§3. ANKEN

TR ẦN

(Dãy đồng đẳng của etilen, olefin) CTC : CnH2n ( n ≥ 2) chất tiêu biểu: Etilen. CTCT: CH2= CH2

B

I. Định nghĩa – Danh pháp

-H

Ó

A

10 00

1. Định nghĩa Anken là hiđrocacbon không no, mạch hở trong phân tử có 1 liên kết đôi.

2. Danh pháp + Tên thường: Tên anken = tên ankan tương ứng bỏ đuôi "an" thêm đuôi " ilen ".

VD : C3H6 : propilen; C4H8 : Butilen; CH2 = C CH3  Iso butilen CH3

ÁN

-L

Ý

+ Tên thay thế: Số chỉ vị trí của nhánh + tên nhánh + tên mạch chính + số chỉ vị trí của nối đôi + "en"

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

+ HBr  CH3 – CH2 – CH2Br

CH2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H2C

Đ ẠO

CH2

http://daykemquynhon.ucoz.com

TO

Mạch chính là mạch có chứa liên kết đôi, dài nhất và có nhiều nhánh nhất.

Đ

ÀN

VD : CH3 - CH = CH - CH3

IỄ N D

.Q

H2C

+ Br2  Br - CH2- CH2- CH2- Br

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH2

Y

+ Riêng xiclopropan p/ư với Br2/CCl4; HBr

but – 2- en

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH2

N

H2C

0

Ni ,500  CH3- CH2- CH2- CH3.

H2

+

Ơ

CH2

H

H2C

N

H2C

Ni ,500  CH3 – CH2 – CH3

+ H2

CH2 = CH - CH - CH3 CH3 3 - metylbut-1-en

* Chú ý: Đánh số mạch chính bắt đầu từ phía gần liên kết đôi hơn.

II. Tính chất vật lý -Etilen là chất khí không màu, không mùi, không vị, tan ít trong nước, tan tốt hơn trong ancol và ête.

- Các đồng đẳng của etilen, từ C1  C4 là chất khí, từ C5  C17 là chất lỏng, từ C18 ↑ là chất rắn.

5

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

III.Tính chất hoá học 1. Phản ứng cộng hợp (phản ứng đặc trưng của hidrocacbon không no) 0

,T    CH3 - CH3 CH2 = CH2 + H2 Ni

+ Cộng H2:

+ Cộng Halogen:

N

CH2 = CH2 + Br2  CH2Br - CH2Br . Đi brôm etan

Ơ

XT CnH2n+1X CnH2n + HX 

+ Cộng HX:

N

H

XT CH2 = CH2 + HCl  CH3 - CH2Cl. Clo etan (etyl clorua)

Y

* Chú ý: Từ C3↑, anken cộng HX theo quy tắc maccopnhicôp: H+ sẽ ưu tiên cộng vào

TP

CH3- CHCl- CH3 (sp chính)

G

H Ư

N

H2SO4 l  CH3 - CH2OH CH2 = CH2 + HOH 

CH3- CH- CH3 (sản phẩm chính) OH

TR ẦN

CH3 – CH= CH2 +HOH

H2SO4 l

CH3- CH2- CH2-OH (sản phẩm phụ)

10 00

o

B

2. Phản ứng trùng hợp

, XT nCH2 = CH2 T, P  [- CH2- CH2-]n Polyetylen (P.E)

Ó

A

CH3

o

-H

, XT nCH3 - CH= CH2 T, P  [- CH- CH2-]n Polypropilen

Ý

3. Phản ứng oxi hoá

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

a. Phản ứng cháy t CnH2n + 3n/2 O2   nCO2 + nH2O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H SO l

2 4  CnH2n+1OH + Cộng H2O: CnH2n + H2O 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

CH3- CH2- CH2Cl (sp phụ)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

xt

CH3- CH = CH2 + HCl

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

U

nguyên tử cacbon bậc thấp hơn, X- sẽ ưu tiên cộng vào nguyên tử cacbon bậc cao hơn.

0

0

t C2H4 + 3O2   2CO2 + 2H2O

* Nhận xét: Anken cháy luôn cho n CO 2  n H 2O b. Phản ứng oxy hoá không hoàn toàn: PdCl , CuCl

2 2  CH3CHO + Phản ứng tạo andehit: CH2 = CH2 + 1/2 O2 

+ Phản ứng làm mất màu dd KMnO4: 3CnH2n + 2KMnO4 + 4H2O → 3CnH2n(OH)2 + 2MnO2+ 2KOH 3CH2 = CH2+ 2 KMnO4 + 4H2O →3CH2 - CH2 + 2MnO2+ 2KOH OH

OH 6

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon www.facebook.com/daykem.quynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 VietNam Maritime University plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn https://daykemquynhon.blogspot.com C 4. Phản ứng thế Cl2 ở C : CH2 = CH - CH3 + Cl2 500   CH2 = CH- CH2Cl +HCl 0

IV. Điều chế 0

XT ,T + Đề hidro hoá: C2H6   C2H4 + H2

1. Từ Ankan:

0

T C4H10  C2H4 + C2H6

+ Cracking :

3. Từ ancol no đơn chức:

H SO , 170 C CH3 - CH2 – OH   CH2 = CH2 + H2O

0

4

H

2

Ơ

Pd / PbCO3 ,T  CH2 = CH2 CH  CH + H2 

N

0

2. Từ Ankin:

0

Y

N

R­îu, t CH2 = CH2 + KCl + H2O 4. Từ dẫn xuất halogen: CH3 - CH2Cl + KOHđặc  0

N

http://daykemquynhon.ucoz.com

G

CTC : CnH2n-2 ( n ≥ 2) chất tiêu biểu Axetilen. CH  CH

H Ư

I. Định nghĩa – Danh pháp

A

10 00

B

TR ẦN

1. Định nghĩa: Ankin là hidrocacbon không no, mạch hở, trong phân tử có 1 liên kết ba 2. Danh pháp: Tương tự như anken, chỉ thay đuôi en bằng đuôi in But-1- in CH  C - CH2 - CH3 But-2-in CH3- C  C- CH3 II. Tính chất vật lý - Axetilen nguyên chất là chất khí không màu, phảng phất mùi ete, tan ít trong nước.

- Các đồng đẳng của Axêtilen từ C2  C4 là chất khí, từ C5  C16 là chất lỏng, từ C17↑ là chất rắn.

-H

Ó

III. Tính chất hoá học 1. Phản ứng cộng

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

+ Cộng H2: phản ứng xảy ra 2 giai đoạn 0

,T   CH2 = CH2 .

CH  CH + H2 Ni 0

,T   CH3- CH3 CH2=CH2 + H2 Ni

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

(Dãy đồng đẳng của Axetilen)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

§ 4. ANKIN

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

U

T C3H6 + ZnBr2 C3H6Br2 + Zn 

Pd/PbCO3 CH  CH + H2   CH2 = CH2 t0

+ Cộng dd Br2 (Phản ứng làm mất màu dd Br2 ) Br

Br CH  CH + Br-Br Br

Br

 CH = CH

Br

Br

CH = CH + Br-Br  Br - CH - CH-Br 7

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

+ Cộng HX (quy tắc cộng maccopnhicop).

Cl HgCl

2  CH2 = CH CH  CH + HCl  150  200 0 C

Vinyl clorua.

0

, xt nCH2 = CH T,P  [- CH2- CH-] n Polivinyl clorua. (PVC)

Ơ

N

Cl

Cl

N

H

CH2= CHCl + HCl → CH3 - CHCl2 (1,1-đicloetan)

Y

+ Cộng H2O. (Axetilen tạo andehit, các ankin còn lại tạo xeton)

G

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

0

CH - CH2 CH3COO

n

Polyvinyl axetat (PVA).

TR ẦN

, XT n CH3COOCH = CH2 T,P 

+ Cộng HCN (hiđroxianua).

B

xt CH2 = CH- CN. Acrilo nitrin (vinyl xianua) CH  CH + HCN 

10 00

+ Phản ứng đime hoá và trime hoá

A

CuCl, NH 4 Cl 2CH  CH  CH2= CH- C  CH Vinylaxetylen 0

-H

Ó

C, 600 C 3CH  CH   C6H6

Ý

2. Phản ứng thế H ở ankin có liên kết ba ở đầu mạch

TO

ÁN

-L

CH  CH + 2[Ag(NH3)2]OH  AgC  CAg + 2H2O + 4 NH3 (màu vàng nhạt) R- C  CH + [Ag(NH3)2] OH → R- C  CAg  + 2 NH3 + H2O ( màu vàng nhạt)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

0

T , XT CH  CH + CH3COOH   CH3COOCH = CH2. Vinyl axetat

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Axeton.

Đ ẠO

O

+ Cộng ax tạo este không no

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

HgSO

4  CH3 - C - CH3 CH3 - C  CH + HOH  80 0 C

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

HgSO

4  CH3CHO . Andehit axetic.

CH  CH + HOH  80 0 C

3. Phản ứng oxi hoá

D

IỄ N

Đ

ÀN

a) Phản ứng cháy CnH2n-2 +

3n  1 O2  nCO2 + (n-1)H2O 2

* Nhận xét: Đốt ankin bao giờ cũng cho . n CO2 > n H2O ; n ankin = n CO2 -n H2O b) Phản ứng oxi hoá không hoàn toàn (làm mất màu dd KMnO4) 3CH  CH + 8KMnO4→ 3KOOC - COOK + 8MnO2 + 2KOH + 2H2O

8

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

IV. Điều chế axetilen 0

1500 C C2H2 + 3H2 .

1. Từ metan: 2CH4  lln 0

R­îu, t 2. Từ dẫn xuất halogen: C2H4Br2 + 2KOHđ  C2H2 + 2KBr + 2H2O 0

C CaCO3 1000   CaO + CO2

3. Từ đá vôi, than đá:

0

Ơ

N

2000 C CaO + 3C  CaC2 + CO Lß ®iÖn

Y

N

H

CaC2 + 2H2O  Ca(OH)2 + C2H2

2- metyl Buta-1,3-đien (isopren)

N

G

CH3

I. Định nghĩa Ankađien là những hidrocacbon không no, mạch hở, trong phân tử có 2 liên kết đôi.

H Ư

TR ẦN

II. Tính chất vật lý - Butađien - 1, 3 là chất khí không màu, có mùi đặc trưng, không tan trong nước.

- Isopren là chất lỏng không màu, sôi ở 340C, không tan trong nước.

10 00

B

III. Tính chất hoá học 1. Phản ứng cộng hợp (Cl2; Br2; H2; HX ... )

0

A

,T + Cộng H2 : CH2= CH- CH = CH2 + 2H2 Ni  CH3 CH2CH2CH3

CH2- CH- CH= CH2. Céng 1,2

Ó

+ Céng Br2:

CH2= CH - CH = CH2 + Br2

-H

Br

Br

Ý

CH2- CH= CH- CH2.Céng 1,4

ÁN

-L

Br

Br

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH2 = C - CH = CH2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Buta-1,3- đien (đivinyl)

IỄ N

Đ

ÀN

TO

+ Cộng HX:

CH2= CH - CH = CH2 +HBr

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

CH2 = CH - CH = CH2

Đ ẠO

Chất tiêu biểu:

TP

CTC : CnH2n-2 ( n ≥ 3)

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

§6. ANKAĐIEN

CH2 - CH - CH= CH2. Céng 1,2 H Br CH2 - CH= CH - CH2 . Céng 1,4 H Br

2. Phản ứng trùng hợp 0

XT, T ,P  n CH2= CH- CH = CH2 

n CH2 = C- CH = CH2

T0 ,P, XT

CH3

[- CH2- CH= CH - CH2-]n . Poly butadien [- CH2- C = CH- CH2- ]n. (Poly isopren) CH3

9

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

IV. Điều chế XT, T  CH2 = CH- CH = CH2 + 2H2 1. Từ ankan: CH3- CH2- CH2- CH3  0

CH3

CH3 0

XT ,T CH3- CH- CH2- CH3   CH2= C - CH = CH2 + 2H2

2. Từ axetylen CuCl, NH 4 Cl 2CH  CH  CH2 = CH- C  CH.

N

Vinylaxetylen

H

Ơ

Pd/PbCO3 CH2 = CH- C  CH + H2   CH2 = CH- CH = CH2 t0 0

, ZnO , 500 C 2C2H5OH MgO    CH2 = CH- CH = CH2 + 2H2O + H2

B 10 00 A

-L

Ý

-H

Ó

Metyl benzen, (toluen) Etyl benzen. + Đồng phân: khi vòng benzen có 2 hoặc hơn 2 nhóm thế ankyl sẽ xuất hiện đồng phân vị trí: CH3

CH3

CH3

TO

ÁN

CH3

Đ

ÀN

1,2-đimetylbenzen, (ortho-đimetylbenzen) (ortho-xilen);

CH3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH2 - CH3

CH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

TR ẦN

+ Đồng đẳng: Khi thay các nguyên tử hidro trong phân tử benzen bằng các nhóm ankyl, ta được các ankylbenzen.

VD : C6H5- CH3, C6H5- CH2- CH3... + Danh pháp: Tên gốc hidrocacbon + benzen

IỄ N D

N

I. Đồng đẳng- Đồng phân- Danh pháp

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

G

Chất tiêu biểu: benzen. CTPT :C6H6 . CTCT:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CTC: CnH2n-6. ( n ≥ 6)

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

§5. HIĐROCACBON THƠM (AREN).

A- BENZEN VÀ ANKYLBENZEN

U

Y

N

3. Từ ancol etylic:

CH3

1,3-đimetylbenzen.

1,4-đimetylbenzen. (meta-đimetylbenzen) (para-đimetylbenzen) (meta-xilen); (para-xilen)

II. Tính chất vật lí - Benzen và các ankylbenzen là chất lỏng không màu, có mùi thơm đặc trưng, nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan tốt trong các dung môi hữu cơ ít phân cực như ancol, ete, axeton và là dung môi tốt để hoà tan mỡ, cao su, lưu huỳnh, iôt...

10

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

III. Tính chất hoá học 1) Phản ứng thế a) Thế halogen. C6H6 + Br2 CH3

CH3

Fe,T0

+ Br2

Fe,T0

HBr + C6H5Br  brombenzen.

+ HBr.

ortho-bromtoluen

Br

CH3

H

Ơ

N

+ HBr para-bromtoluen

N

Br

.Q

+ HBr. benzylbromua.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

, t0

C6H5NO2 + H2O. nitrobenzen

G

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H SO

2 4 ñaëc  

0

H SO t C6H5NO2 + HO – NO2   4,

NO2

meta-đinitrobenzen

TR ẦN

2

H Ư

N

C6H6 + HO-NO2

NO2

10 00

B

CH3 + H2O. ortho-nitro toluen

H-

0

A

+ HO-NO2

NO2 CH3

+ H2O.

NO2

CH3

para-nitrotoluen

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

CH3

O2N

NO2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

CH2Br

b) Thế nitrô

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

as + Br2  

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH3

Y

- Toluen với điều kiện ánh sáng sẽ xảy ra thế ở nhánh.

+ 3 H2O

NO2

2,4,6- Trinitrotoluen.(T.N.T- Thuốc nổ)

B. Quy tắc thế trong vòng benzen

+ Khi trong vòng benzen đã có một nhóm thế. Nếu thế tiếp nhóm thế thứ 2 thì vị trí của nhóm thế thứ 2 sẽ phụ thuộc vào bản chất của nhóm thế thứ nhất. + Nếu nhóm thứ nhất là nhóm đẩy electron (nhóm thế loại 1) như: gốc hiđrocacbon no (CH3-...); halogen (Cl- ; Br -...), nhóm OH; nhóm NH2; ...Những nhóm này làm cho mật độ electron trong vòng benzen tăng ở vị trí ortho và para. Vì vậy nó sẽ định hướng nhóm thế thứ 2 vào vị trí ortho và para. + Nếu nhóm thế thứ nhất là nhóm hút electron (nhóm thế loại 2) như: Gốc hiđrocacbon không no (CH2=CH- ...); nhóm NO2; nhóm CHO; COOH... Những nhóm 11

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

này làm cho mật độ electron trong vòng benzen tăng lên ở vị trí meta. Vì vậy nó định hướng nhóm thế thứ 2 vào vị trí meta.

2. Phản ứng cộng a) Cộng H2 Ni, T0

Metylxiclohexan.

CH3

H Ư

- Benzen không làm mất màu dd KMnO4 - Toluen làm mất màu dd KMnO4 khi đun nóng t COOK + 2MnO2 + KOH + H2O (kalibenzoat).

CH3 + 2KMnO4  

B

TR ẦN

0

10 00

V. Điều chế

-H

Ó

A

1. Điều chế benzen C, 600 0 C + Từ axetilen: 3 C2H2   C6H6 . xt, t 0 + Từ hexan: CH3- CH2- CH2- CH2- CH2- CH3   C6H6 + 4H2

ÁN

-L

Ý

2. Điều chế toluen AlCl ,80 C + C6H6 + CH3Cl   C6H5- CH3 + HCl. 0

3

CH3

0

xt , t  

+ 4H2

TO

+ C7H16

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

4. Phản ứng làm mất màu dd thuốc tím KMnO4

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Cl

Hexaclo xiclohexan Thuốc trừ sâu 6.6.6

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Cl Cl

Đ ẠO

+

Cl 3Cl2   Cl asmt

TP

Cl

G

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

b) Cộng clo

.Q

U

Y

N

H

+ 3H2

Ni, T0

N

CH3

Xiclohexan

Ơ

+ 3H2

D

IỄ N

Đ

ÀN

3. Điều chế etylbenzen 0

xt , t C8H8   C6H5- C2H5 + 4 H2 0

AlCl ,t C6H6 + CH2=CH2    C6H5-C2H5 3

C. STIREN Và NAPHTALEN I. Stiren:

CH = CH2

12

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

* Tính chất: + Phản ứng cộng CHBr - CH2Br

+ Br2 

CH=CH2

Ơ

+ HCl

CH - CH3

n

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

N

II. Naphtalen (thuốc chống gián, kiến): C10H8 * Tính chất: + Phản ứng thế:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

G

polistiren

http://daykemquynhon.ucoz.com

B

10 00

H 2 SO 4 + HNO3  

TR ẦN

Br

CH3COOH + Br2  

NO2

+ HBr

+ H2O

Ó

A

+ Phản ứng cộng hiđro

Ý

-H

2H 2   Ni, 150 0 C

-L

+ Phản ứng oxi hoá 2

5

TO

ÁN

O2 (kk)  V O , 350-450 0 C

3H 2  Ni, 200 0 C, 35atm

C10H12, tetralin

C10H18, đecalin

O C C

O

ÀN

O

anhiđrit phtalic

Đ IỄ N D

.Q CH - CH2

TP

t0,p,xt

n CH=CH2

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

+ Phản ứng trùng hợp

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

N

H

CH= CH2

N

Cl

CHƯƠNG III DẪN XUẤT HALOGEN CỦA HIDROCACBON - ANCOL - PHENOL §1. DẪN XUẤT HALOGEN CỦA HIĐROCACBON

13

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

300 0C, 200atm

ONa + NaCl + H2O

Ý

Cl + 2NaOH

-L

2. Phản ứng tách hiđro halogenua Br

TO

H

ÁN

CH2 - CH + KOH

ÀN

CH2 - CH - CH - CH3 Br

t0

CH2 = CH2 + KBr + H2O

KOH,ancol,t0

H

CH3 - CH =CH - CH3 CH2 =CH - CH2 - CH3

s¶n phÈm chÝnh s¶n phÈm phô

3. Phản ứng với magie ete khan CH3CH2-Br + Mg  CH3CH2MgBr

D

IỄ N

Đ

H

C2H5OH

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

Ó

A

0

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

10 00

0

B

0

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

I. Khái niệm, phân loại, danh pháp 1. Khái niệm Khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hidro trong phân tử hidrocacbon bằng một hay nhiều nguyên tử halogen ta được dẫn xuất halogen của hiđrocacbon.

VD: CH3Cl, CH2=CHCl, C6H5Br...

2. Phân loại + Dựa theo cấu tạo của gốc hidrocacbon chia ra thành dẫn xuất no, không no, thơm + Dựa theo bậc của nguyên tử cacbon liên kết với nguyên tử halogen chia ra thành dẫn xuất bậc 1, bậc 2, bậc 3.

3. Danh pháp + Tên thường: không có quy luật: VD: CHCl3: clorofom. + Tên gốc chức: Tên gốc RH + halogenua CH2=CH-F VD: CH2Cl2; metylen clorua vinyl florua + Tên thay thế: Tên halogen + tên RH tương ứng Cl2-CH-CH3 ; Cl-CH2-CH2-Cl 1,2-đicloetan 1,1-đicloetan II. Tính chất vật lí - Ở điều kiện thường, một số chất có phân tử khối nhỏ ở trạng thái khí, các dẫn xuất có phân tử khối lớn hơn ở trạng thái lỏng hoặc rắn.

- Các dẫn xuất halogen hầu như không tan trong nước, tan tốt trong các dung môi hữu cơ như hidrocacbon, ete...

III. Tính chất hoá học 1. Phản ứng thế nguyên tử halogen bằng nhóm OH + Dẫn xuất alkyl halogenua thuỷ phân trong kiềm khi đun nóng t RX + NaOH   ROH + NaX t CH3CH2Br + NaOH   CH3CH2OH + NaBr + Dẫn xuất loại anlyl halogenua bị thuỷ phân ngay sau khi đun sôi với nước t RCH=CHCH2-X + H2O   RCH=CHCH2-OH + HX + Dẫn xuất loại phenyl halogenua không phản ứng với dd kiềm ở nhiệt độ thường cũng như đun sôi. Chúng chỉ phản ứng ở nhiệt độ và áp suất cao

14

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

§2. ANCOL CTC: CnH2n+2-2k-x(OH)x ~ CnH2n+2-2kOx. (1 x  n; 0 k).

CTC của ancol no: CnH2n+2-x(OH)x ~ CnH2n+2Ox. x  n CTC của ancol đơn chức: CnH2n+1-2kOH ~ CnH2n+1-2kO.

Ancol thơm.

Ancol bậc 1

CH3- C- OH  Ancol bậc 3

TR ẦN

CH3

Ancol bậc 2

CH3

10 00

B

- Căn cứ vào số nhóm OH ta có ancol đơn chức và ancol đa chức. Nếu có một nhóm OH là ancol đơn chức, nếu có 2 nhóm OH trở lên là có ancol đa chức.

II. Danh pháp

-H

Ó

A

* Danh pháp thông thường: ancol + tên gốc hidrocacbon + “IC”.

VD: CH3OH . Ancol metylic.

C2H5OH. Ancol etylic. CH3-CH2-CH2-OH . Ancol n-propylic.

-L

Ý

CH3-CH-OH. Ancol i-propylic.

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

CH3 *Danh pháp thay thế: Tên hidrocacbon tương ứng với mạch chính + số chỉ vị trí nhóm OH + “ol” VD: CH3OH. metanol.

CH3-CH2-CH2-OH. propan-1- ol CH3- CH- CH3. propan-2- ol

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

* Căn cứ vào vị trí nhóm OH chia ra thành ancol bậc 1 (nhóm OH liên kết với C bậc 1), bậc 2 (nhóm OH liên kết với C bậc 2), bậc 3 (nhóm OH liên kết với C bậc 3).

CH3 VD: CH3- CH2- OH. CH3- CH- OH.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Ancol không no

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Ancol no

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

I. Định nghĩa, phân loại 1. Định nghĩa: Ancol là hợp chất hữu cơ trong phân tử có chứa nhóm hiđroxyl -OH liên kết với nguyên tử cacbon no của gốc hiđrocacbon. * Nhóm OH là nhóm chức của ancol.

2. Phân loại: Phân loại theo 3 cách. * Căn cứ vào gốc hiđrocacbon chia ra thành ancol no, ancol không no, ancol thơm: VD: CH2-CH2-OH; CH2=CH- CH2-OH ; CH2 -OH

N

CTC của ancol no đơn chức: CnH2n+1OH ~ CnH2n+2O.

OH * Với ancol có nhiều nhánh ta đọc theo các bước sau: - Chọn mạch cacbon dài nhất có chứa nhóm OH làm mạch chính.

- Đánh số thứ tự trên mạch cacbon sao cho nhóm OH mang số nhỏ.

- Đọc tên theo thứ tự: Số chỉ vị trí của nhánh + tên nhánh + tên mạch chính + số chỉ vị trí của nhóm OH + “ol” 15

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

VD : 7

6

4

5

3

2

1

CH3- CH2- CH- CH- CH2- CH- CH3. 4-etyl 5-metylheptan-2- ol CH3 C2H5

OH

II. Tính chất vật lí

H

R

N

R

H

Ơ

N

- Ancol etylic nguyên chất là chất lỏng không màu, có mùi thơm, vị cay, sôi ở 78,3 oC, tan vô hạn trong nước do tạo được liên kết hiđro với nước.

O-H.......O-H.......O-H.....

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

C2H5OH + Na  C2H5ONa + 1/2 H2 . (Natri etylat) muối Natri etylat dễ bị thuỷ phân: C2H5ONa + H2O  C2H5OH + NaOH.

TR ẦN

b. Phản ứng của ancol đa chức có các nhóm OH liền kề CH2 -OH + Cu(OH)2

CH - O

B

2 CH -OH

CH2 - O

10 00

CH2 -OH

O - CH2 Cu HH

CH2 - OH

O - CH

+2H2O

HO - CH2

A

2. Phản ứng thế nhóm -OH a) Phản ứng với axit

-L

Ý

-H

0

Ó

R-OH + HA  R-A + H2O t C2H5OH + H-Br   C2H5Br + H2O C2H5OH + H2SO4  C2H5OSO3H + H2O C2H5OH + HO-NO2  C2H5ONO2 + H2O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

1. Phản ứng thế nguyên tử hiđro a. Phản ứng chung

ÁN

b) Phản ứng với ancol 0

H SO , 140 C 2 CH3OH   CH3-O-CH3 + H2O. 4d

TO

2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

III. Tính chất hoá học

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

- Các chất trong dãy đồng đẳng của ancol etylic từ, C1 C12 là chất lỏng, từ C13 trở lên là chất rắn.

- Nhiệt độ sôi của dãy đồng đẳng tăng khi mạch cac bon tăng lên.

ÀN

Nếu có 2 ancol thì sẽ tạo thành 3 ete.

D

IỄ N

Đ

VD: cho 2 ancol CH3OH; C2H5OH tạo ete.

0

H SO , 140 C 2CH3OH   CH3-O-CH3 + H2O. Đimetyl ete.

2

4d

0

H SO , 140 C 2 C2H5OH   C2H5- O- C2H5 + H2O. 2

4d

Đi etyl ete.

0

H SO , 140 C C2H5OH + CH3OH   CH3- O- C2H5 + H2O. Etyl metyl ete.

2

4d

Nếu có n ancol khác nhau tạo ra n (n+1)/2 ete.

16

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

3) Phản ứng tách nước H SO C2H5OH   C2H4 + H2O 170 C 2

4 ®Æc 0

170 0C

CH3- CH2- CH = CH2 + H2O. (sp phụ)

N

* Oxi hoá không hoàn toàn t + Ancol bậc 1 tạo andehit: CH3-CH2-OH + CuO   CH3CHO + Cu + H2O.

H

Ơ

OH 4) Phản ứng oxi hoá

N

* Quy tắc tách Jai -xep: Khi ancol bậc cao tách nước, nhóm OH ưu tiên tách cùng với nguyên tử hiđro ở cacbon bậc cao hơn.

VD: CH3- CH = CH- CH3 + H2O. (sp chính) H2SO4 đ CH3- CH2- CH- CH3

CH3 - C - CH3

+ Ancol bậc 3 coi như không bị oxi hoá.

* Phản ứng cháy:

0

N

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

men giÊm C2H5OH + O2   CH3COOH + H2O.

G

+ Riêng ancol etylic có phản ứng oxi hoá nhờ xúc tác men giấm.

t CnH2n+2O + 3n/2   n CO2 + (n+1) H2O.

TR ẦN

*Nhận xét: ancol no cháy bao giờ cũng cho số mol H2O > CO2  n R  n H O  nCO IV. Điều chế

2

0

10 00

B

t 1. Từ dẫn xuất halogen: C2H5Br + NaOH   C2H5OH + NaBr. 0

t 2. Từ este: CH3COOC2H5 + NaOH   CH3COONa + C2H5OH .

0

H SO l ; t 3. Từ anken: C2H4 + H2O   C2H5OH 4

Ó

A

2

-H

4. Từ andehit hoặc xeton 0

-L

Ý

Ni , t CH3CHO + H2   C2H5OH .

Ni , t 0  CH3 - CH - CH3 CH3 - C - CH3 + H2 

2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

O

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

OH

+ Cu + H2O.

OH

ÁN

O

TO

5. Riêng với ancol etylic điều chế từ tinh bột hoặc xenlulozơ +

0

n C6H12O6 .

ÀN

H ,t  (C6H10O5)n + n H2O 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

0

t + CuO  

.Q

CH3 - CH - CH3

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

+ Ancol bậc 2 tạo xeton:

Y

0

D

IỄ N

Đ

men C6H12O6    2 C2H5OH + 2CO2.

6. Điều chế glixerol + Từ propen.

0

500 C CH2=CH-CH3 + Cl2   CH2=CH-CH2Cl + HCl.

CH2=CH-CH2Cl + Cl2 + H2O 

CH2 -CH -CH2 Cl

+ HCl.

OH Cl

17

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

+ 2 KOH  3 CH2 -CH -CH2

CH2 -CH -CH2 Cl

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

+ 2 KCl

OH OH OH

OH Cl

V. Độ của rượu Độ của rượu là số ml rượu nguyên chất có trong 100 ml dung dịch rượu.

VD: rượu 400 có nghĩa là có 40 ml rượu nguyên chất trong 100 ml dung dịch rượu hoặc có 40 ml rượu nguyên chất và 60 ml H2O trong 100 ml dung dịch rượu.

Ơ

N

VI. Các loại rượu không bền

O

N

http://daykemquynhon.ucoz.com

OH

CH3- C – OH

H Ư

OH

TR ẦN

CH3COOH + H2O.

OH



CH3 -C - CH3

A

CH2 = C - CH3

10 00

B

- Nếu nhóm OH liên kết với nguyên tử cacbon không no thì rượu đó cũng không bền, sẽ chuyển hoá thành andehit hoặc xeton: VD: CH2=CH-OH  CH3CHO. O

-H

Ó

OH

Ý

§3. PHENOL

-L

CTC của phenol đơn chức: CnH2n-7OH ( n  6 ) OH

ÁN

OH

CH3

CH3

CH3 OH

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

Chất tiêu biểu: Phenol: CTCT: I. Định nghĩa + Định nghĩa: Phenol là những hợp chất hữu cơ mà phân tử của chúng có nhóm OH liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon của vòng benzen. + Các đồng đẳng tiếp theo của phenol:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3- C- CH3 + H2O

G

CH3- C- CH3

Đ ẠO

OH

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

OH

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

- Mỗi nhóm OH chỉ liên kết với một nguyên tử cacbon, nếu có 2 hoặc 3 nhóm OH cùng liên kết với một nguyên tử cacbon thì rượu đó không bền, sẽ tự tách ra một phân tử H2O để tạo thành andehit, xeton hoặc axit.

VD: CH3CHO + H2O. CH3- CH- OH

OH OH

o-Crezol

m-Crezol

p-Crezol 18

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

+ Nếu nhóm OH liên kết với cacbon ở mạch nhánh thì hợp chất đó không thuộc loại CH2OH ancol benzylic. phenol mà là ancol thơm:

TR ẦN

Br

 Trắng (2,4,6-tribromphenol) OH

10 00

H2SO4 ®

+ 3HO - NO2

NO2

O2N

+ 3H2O

Vµng NO2

2,4,6 -trinitro phenol (Axit picric)

-H

Ó

A

t0

OH

B

b) Thế nitro

IV. Điều chế Fe ,T + Trước kia: từ benzen: C6H6 + Cl2   C6H5Cl + HCl

-L

Ý

0

0

2

3

2

2

4

+

ÀN

TO

ÁN

T cao , Pcao C6H5Cl + 2NaOH   C6H5ONa + NaCl+ H2O C6H5ONa + HCl  C6H5OH + NaCl CH  CHCH 1)O , 2) H SO + Hiện nay: C6 H 6   CH 3 -CO-CH 3 + C6 H 5 -OH  (CH 3 ) 2CH-C6 H5  H

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

+ 3HBr

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Br

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Br

+ 3Br2

N

OH

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

OH

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

II. Tính chất vật lí Phenol là chất rắn không màu, có mùi đặc trưng, nóng chảy ở 43 0C, tan ít trong nước lạnh, tan vô hạn ở 66 0C, tan tốt trong một số dung môi hữu cơ như etanol, ete, axeton.

III. Tính chất hoá học 1. Tính axit a) Tác dụng với kim loại kiềm 2C6H5OH + 2Na  2C6H5ONa + H2 (natri phenolat) b) Tác dụng với bazơ kiềm C6H5OH + NaOH  C6H5ONa + H2O C6H5ONa + CO2 + H2O  C6H5OH + NaHCO3 2. Phản ứng ở vòng thơm a) Tác dụng với nước brom

D

IỄ N

Đ

CHƯƠNG IV. ANĐEHIT – XETON- AXIT CACBOXILIC §1. ANĐEHIT VÀ XETON

CTC: CnH2n+2-2k-x(CHO)x . ( x ≥ 1 ; n ≥ 0 ; k ≥ 0 ) CTC của anđehit no đơn chức: CnH2n+1CHO ~ CmH2mO  CTC của xeton no đơn chức Chất tiêu biểu: anđehit fomic: HCH=O. + Nhóm chức anđehit: - CH=O cacbanđehit + Nhóm chức xeton:  C=O cacbonyl 19

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

ÁN

-L

Ni, t0

TO

CH3 - C - CH3 + H2

0

CH3 - CH - CH3 OH

D

IỄ N

Đ

ÀN

O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

Propan – 2- on; butan – 2 – on - Anđehit thơm: C6H5CH=O: benzanđehit (anđehit benzoic) - Xeton thơm: C6H5-CO-CH3 : axetophenol (metyl phenyl xeton) II. Tính chất vật lí + Fomandehit và Axetandehit là những chất khí không màu, có mùi xốc khó chịu, tan nhiều trong nước và tan tốt trong các dung môi hữu cơ. Dung dịch chứa khoảng 40% andehit fomic gọi là fomon hay fomalin. + Axeton là chất lỏng dễ bay hơi, tan vô hạn trong nước và hoà tan được nhiều chất hữu cơ khác. + So với hidrocacbon có cùng số nguyên tử cacbon, andehit và xeton có nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi cao hơn nhưng so với ancol thì lại thấp hơn vì nó không có liên kết hidro giữa các phân tử.

III. Tính chất hoá học 1. Phản ứng cộng Ni , t a) Cộng hiđro (phản ứng khử): R- CHO + H2   R- CH2OH.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

O

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

O

G

CH3 - C - CH3; CH3 - C - CH2 - CH3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

I. Định nghĩa - Danh pháp 1) Định nghĩa + Anđehit no đơn chức là hợp chất hữu cơ mà trong phân tử có nhóm CHO liên kết trực tiếp với nguyên tử cácbon hoặc nguyên tử hiđro. + Xeton là hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm  C=O liên kết trực tiếp với 2 nguyên tử cacbon.

2) Danh pháp + Danh pháp anđehit - Tên thay thế: Tên RH theo mạch chính (bắt đầu từ nhóm CHO) + “al” Tên thay thế Tên thường anđehit fomic (fomandehit) HCHO : metanal anđehit axetic (axetandehit) CH3CHO: etanal anđehit propionic (propioandehit) C2H5CHO: propanal (CH3)2CHCHO: 2-metypropanal anđehit i -butiric (butirandehit) + Danh pháp xeton: - Tên thay thế: Tên RH theo mạch chính + “on” - Tên gốc chức: Tên 2 gốc RH + xeton VD:

b) Phản ứng cộng nước, cộng xianua   H2C(OH)2 không bền H2C=O + HOH   CN CH3 - C - CH3 + H - CN O

CH3 - C -CH3 OH

2. Phản ứng oxi hoá a) Tác dụng với brom và kali pemanganat + Andehit làm mất màu dd brom và dd thuốc tím 20

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

RCH=O + Br2 + H2O  RCOOH + 2HBr + Xeton không làm mất màu dd brom và dd thuốc tím b) Phản ứng tráng gương 3NH3 + AgNO3 + H2O  [Ag(NH3)2]OH + NH4NO3 0

t RCH=O + 2[Ag(NH3)2]OH   RCOONH4 + 2 Ag + 3NH3 + H2O.

+ Riêng HCHO tráng gương 2 lần: 0

Ơ

N

t HCH=O + 4[Ag(NH3)2]OH   (NH4)2CO3 + 4 Ag + 6NH3 + 2H2O.

N

H

c) Tác dụng với Cu(OH)2 tạo thành kết tủa đỏ gạch 0

0

N

CH3COOH

CH3 - C - CH2Br + HBr O

TR ẦN

O

H Ư

CH3 - C - CH3 + Br2

G

3. Phản ứng ở gốc RH

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

với Cu(OH)2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

* Chú ý: xeton không tham gia phản ứng tráng gương và không tham gia phản ứng

http://daykemquynhon.ucoz.com

IV. Điều chế 1. Oxi hoá ancol 0

10 00

B

t R-CH2OH + CuO   R-CHO + Cu + H2O

t0

CH3 - CH - CH3 + CuO

CH3 - C - CH3 + Cu + H2O O

-H

2) Từ hiđrocacbon

Ó

A

OH

-L

Ý

* Fomandehit được điều chế trong công nghiệp bằng cách oxi hoá metanol: 0

ÁN

NO, 600-800 C CH4 + O2   HCHO + H2O 0

TO

HgSO , 80 C C2H2 + H2O   CH3CHO .

4

Đ

ÀN

PdCl , CuCl CH2= CH2 + 1/2 O2   CH3CHO.

IỄ N D

.Q

0

t d) phản ứng cháy: CnH2nO + 3n/2 O2   n CO2 + n H2O.

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

t Riêng HCHO: HCHO + 4Cu(OH)2   CO2 + 5H2O + 2Cu2O

2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

t RCHO + 2Cu(OH)2   RCOOH + Cu2O + 2H2O .

2

1)O2 , 2) H 2SO 4

(CH 3 )2 CH-C6 H 5  CH 3 -CO-CH 3 + C6 H 5 -OH

3) Thuỷ phân dẫn xuất halogen R-CH-Cl + 2NaOH  2 NaCl + H2O +[ R-CH-OH]  R-CHO. OH

Cl 0

t R-CH=CHCl + NaOH   NaCl + [R-CH=CH-OH]  R-CH2CHO . t 4) Thuỷ phân este không no: RCOOCH=CH2 + NaOH   RCOONa + CH3CHO. 0

21

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

§ 2. AXIT CACBOXILIC CTC: : CnH2n+2-2k-x(COOH)x . ( x ≥ 1 ; n ≥ 0 ; k ≥ 0 ) CTC của axit no đơn chức: CnH2n+1COOH ~ CmH2mO2.

Nhóm chức:

- C - OH

cacboxyl

O

D

IỄ N

Đ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ÀN

TO

ÁN

II. Cấu trúc và tính chất vật lí 1. Cấu trúc Trong phân tử axit cacboxilic có liên kết cộng hoá trị của nhóm OH bị phân cực về phía nguyên tử oxi. Mặt khác do ảnh hưởng hút electron của nhóm cacbonyl (-C=O) làm cho liên kết OH càng phân cực hơn. Vì vậy nguyên tử hiđro trong nhóm OH của axit linh động hơn nguyên tử hiđro trong nhóm OH của ancol. khi hoà tan axit cacboxilic vào nước chúng phân li tạo ra ion H3O+ gây ra tính axit.

2. Tính chất vật lý Axit axetic là chất lỏng không màu có vị chua, sôi ở 118 0C, tan vô hạn trong nước do tạo liên kết hiđro với nước. Dung dịch chứa khoảng 3- 6 % axit axetic được dùng làm giấm ăn.

- Các axit khác trong dãy đồng đẳng đều là chất lỏng hoặc rắn, nhiệt độ sôi của axit đều cao hơn nhiệt độ sôi của ancol tương ứng do liên kết hiđro của axit bền hơn của ancol.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

I. Định nghĩa – Phân loại – Danh pháp 1. Định nghĩa: Axit cacboxilic là hợp chất hữu cơ mà trong phân tử có nhóm COOH (cacboxyl) liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro.

2. phân loại - Nếu nhóm cacboxyl liên kết trực tiếp với nguyên tử hiđro hoặc gốc ankyl thì tạo thành dãy axit no mạch hở đơn chức.

- Nếu gốc hiđrocacbon trong phân tử axit có chứa liên kết đôi, liên kết ba thì gọi là gốc axit không no, vd: CH2=CHCOOH, CH  C – COOH - Nếu gốc hiđrocacbon là vòng thơm thì gọi là axit thơm, VD: C6H5 – COOH axit benzoic.

- Nếu trong phân tử có nhiều nhóm cacboxyl thì gọi là axit đa chức VD: HOOC-COOH (axit oxalic), HOOCCH2COOH (axit maloic),...

3. Danh pháp + Danh pháp thay thế: “axit” + tên hidrocacbon theo mạch chính + “oic” .

VD: HCOOH: metanoic.

CH3COOH : etanoic…

Tên thông thường Tên thay thế Công thức H-COOH Axit metanoic Axit fomic CH3-COOH Axit axetic Axit etanoic CH3CH2-COOH Axit propionic Axit propanoic Axit isobutiric Axit 2-metyl propanoic (CH3)2CH-COOH Axit valeric Axit pentanoic CH3[CH3]3-COOH Axit acrylic Axit propenoic CH2=CHCOOH Axit metacrylic Axit -2-metylpropenoic CH2=C(CH3)-COOH Axit oxalic Axit etanđioic HOOC-COOH C6H5-COOH Axit benzoic Axit benzoic

22

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

III. Tính chất hoá học 1. Tính axit và ảnh hưởng của nhóm thế  H 3O +   RCOO- 

  R- COO - + H3O+ ; K a =  + Sự điện li: R- COOH + H2O  

 RCOOH 

A

-H

Ó

P a) Phản ứng thế ở gốc no: CH3COOH + Cl2   CH2Cl-COOH + HCl.

Ý

b) Phản ứng thế ở gốc thơm

-L

COOH + HNO3

O2N

H2SO4

COOH

Axit benzoic

+ H2O

ÁN

Axit m-nitrobenzoic

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

c) Phản ứng cộng ở gốc không no CH3CH=CH-COOH + Br2  CH3CHBr-CHBrCOOH 4. Riêng axit fomic còn tham gia phản ứng tráng gương

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

5

2

10 00

2

B

  CH3COOC2H5 + H2O CH3COOH + C2H5OH   b) phản ứng tách nước liên phân tử PO 2CH3- COOH   (CH3CO)2O -H O axit axetic anhiđrit axetic 3. Phản ứng ở gốc hiđrocacbon

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H  , t0

TR ẦN

a) Phản ứng với với ancol (phản ứng este hoá)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

+ Ka là mức đo lực axit, Ka càng lớn thì lực axit càng mạnh và ngược lại. + Các gốc alkyl đẩy electron nên làm giảm lực axit, tính axit giảm mạnh khi mạch cacbon tăng: HCOOH> CH3COOH> C2H5COOH. + Các nguyên tử có độ âm điện lớn hút electron của nhóm cacboxyl nên làm tăng lực axit: CH3-COOH< Cl-CH2-COOH< F- CH2-COOH + Axit cacboxilic là những axit yếu. Nó mang đầy đủ tính chất của một axit: làm quỳ tím hoá đỏ, tác dụng với kim loại giải phóng H2, phản ứng với bazơ, oxit bazơ, muối. + Tác dụng với kim loại hoạt động: CH3COOH + Na  CH3COONa + 1/2 H2. + Tác dụng với oxit bazơ: 2CH3COOH + Na2O  2CH3COONa + H2O. + Tác dụng với bazơ: CH3COOH + NaOH  CH3COONa + H2O. 2CH3COOH + Cu(OH)2  (CH3COO)2Cu + 2H2O. +Tác dụng với muối cacbonat: 2CH3COOH + CaCO3  (CH3COO)2Ca + CO2 + H2O CH3COOH + NaHCO3  CH3COONa + CO2 + H2O + Do axit cacboxilic là axit yếu nên bị axit mạnh hơn đẩy ra khỏi muối: 2CH3COONa + H2SO4  2 CH3COOH + Na2SO4 (có mùi giấm  để nhận biết) 2. Phản ứng tạo thành dẫn xuất axit

0

t HCOOH + 2[Ag(NH3)2]OH   (NH4)2CO3 + 2NH3 + H2O + 2Ag  IV. Điều chế 1. Trong phòng thí nghiệm + Oxi hoá hiđrocacbon H O KMnO C6H5- COOK  C6H5- CH3   C6H5- COOH H O, t 

3

4 0

2

+ Từ dẫn xuất halogen: H O ,t KCN R-X   R- COOH  R- C = N  

0

3

23

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

2. Trong công nghiệp Axit axetic được điều chế theo phương pháp sau: men giÊm + PP lên men giấm: C2H5OH + O2   CH3COOH + H2O. 25 30 C 0

0

xt ,t + Oxi hoá andehit axetic: CH3CHO + 1/2 O2   CH3COOH. 0

Ơ H N Y

I. Định nghĩa - Danh pháp

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

1) Định nghĩa: Khi thay nhóm OH ở nhóm cacboxyl của axit cacboxylic bằng nhóm OR / ta được este.

2) Danh pháp: Tên este = tên gốc RH R’ + tên gốc axit có đuôi “at”.

VD. CH3COOCH3 Metyl axetat.

HCOOCH3. Metyl fomat.

CH3COOCH= CH2 Vinyl axetat.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

B

TR ẦN

CTC : Rn(COO)mnR’m. (m≠n) ~ CnH2n+2-2kO2x .( n 2; k 1 ) CTC của este tạo bởi axit đơn chức và ancol đa chức: (RCOO)nR’.

CTC của este tạo bởi axit đa chức và ancol đơn chức: R(COOR’) n .

CTC của este tạo bởi axit đơn chức và ancol đơn chức: RCOOR’. (CnH2n-2kO2 ) CTC của este tạo bởi axit no đơn chức và ancol no đơn chức: CnH2n+1COO CmH2m+1 .

(CnH2nO2). (n2)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

CHƯƠNG V. ESTE -LIPIT- CHẤT GIẶT RỬA 1. ESTE

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

HOOC-COOH Axit etanđioic; Axit oxalic HOOC-CH2-COOH Axit propanđoic; Axit malonic HOOC-CH2-CH2-COOH Axit butanđioic; Axit sucxinic HOOC-(CH2)3-COOH Axit pentanđioic; Axit glutaric HOOC-(CH2)4-COOH Axit hexanđioic; Axit ađipic HOOC-(CH2)5-COOH Axit heptanđoic; Axit pimelic HOOC- CH2-CH(OH) – COOH: Axit malic (axit táo) CH3 – CH(OH) – COOH : Axit lactic (sữa chua) HOOC- CH2 – C(COOH)(OH) – CH2 – COOH: Axit xitric: Axit chanh

N

xt ,t + Đi từ metanol: CH3OH + CO   CH3COOH Một số axit thông dụng:

TO

II. Tính chất vật lý

D

IỄ N

Đ

ÀN

Este của những chất đầu dãy đồng đẳng là những chất lỏng dễ bay hơi, có mùi thơm trái cây, nhẹ hơn nước và ít tan trong nước. Nhiệt độ sôi của este thấp hơn nhiệt độ sôi của axit tương ứng do không có liên kết hiđro giữa các phân tử.

III. Tính chất hoá học 1. Phản ứng ở nhóm chức a) Phản ứng thuỷ phân + Thuỷ phân trong môi trường axit: H 2 SO4 ®Æc , t 0

  CH3COOH + CH3OH CH3COOCH3 + H2O   + Thuỷ phân trong môi trường kiềm:

24

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

0

t CH3COOCH3 + NaOH   CH3COONa + CH3OH. * Một số trường hợp thuỷ phân đặc biệt - Thuỷ phân tạo ra muối và andehit: t t CH3COOCH= CH2 + NaOH   CH3COONa + [CH2= CH- OH]   CH3CHO. - Thuỷ phân tạo ra muối và xeton: t CH3COOC= CH2 + NaOH   CH3COONa + CH3- C- CH3 0

0

0

N

O.

Ơ

- Thuỷ phân tạo ra 2 muối và nước: t CH3COOC6H5 + 2NaOH   CH3COONa + C6H5ONa + H2O .

- Thuỷ phân tạo ra một muối duy nhất: t R- COO + NaOH  R- COONa 

Y

N

H

0

nCH2= C- COOH

COOCH3.

COOH

TR ẦN

COOCH3 T0,,P,XT

[- CH2-C- ] n (polimetyl metacrylat) CH3 thuỷ tinh hữu cơ plexiglat.

T0,,P,XT

10 00

nCH3COOCH= CH2

B

CH3

[- CH- CH2-] n (Polivinyl axetat).(P.V.A)

A

CH3COO T0

n CH3COONa + [-CH- CH2-] n (Ancol polivinylic)

-H

Ó

[-CH- CH2-] n + n NaOH

-L

Ý

CH3COO OH 3. Riêng este của axit fomic còn có phản ứng tráng gương 0

ÁN

t HCOOCH3 + 2Ag[NH3]2OH   CH3OCOONH4 + 2Ag + 3NH3 + H2O

TO

IV. Điều chế H SO   RCOOR/ + H2O. 1. Từ ancol và axit: RCOOH + R/OH   t 2

0

ÀN Đ IỄ N

4

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

G

N

[- CH2- CH-] n (polimetyl acrylat)

H Ư

T0,,P,XT

nCH2= CH

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

0

4

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH2 CH2OH. b) Phản ứng khử LiAlH ,t R-COO-R’   RCH2OH + ROH 2. Phản ứng ở gốc hidrocacbon CH2= CH- COOCH3 + Br2  CH2Br- CHBr- COOCH3.

U

0

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH3

0

xt, t 2. Từ ankin: CH CH + CH3COOH   CH3COOCH= CH2.

3. Este của phenol: C6H5OH + (CH3CO)2O  CH3COOC6H5 + CH3COOH

§2. LIPÍT–CHẤT GIẶT RỬA A- LIPIT I. Định nghĩa, phân loại và trạng thái tự nhiên 1. Định nghĩa và phân loại 25

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

+ Lipit là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống bao gồm chất béo, sáp, steroit, phopholipit,... + Chất béo là trieste của glixerol và axit béo. + Axit béo là axit đơn chức, mạch thẳng, có thể no hoặc không no, có số chẵn nguyên tử cacbon (từ 12-24C). + Cấu tạo: + R; R/; R// có thể giống hoặc khác nhau.

RCOO- CH2 R/COO- CH

H

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

- Ở nhiệt độ thường, hầu hết các chất béo động vật (mỡ) ở trạng thái rắn do chứa gốc axit béo no. Ngược lại các chất béo thực vật (dầu) lại ở trạng thái lỏng do chứa gốc axit béo không no.

- Chất béo đều nhẹ hơn nước, không tan trong nước nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ như benzen, xăng, ete,...

B

III. Tính chất hoá học

10 00

1. Phản ứng thuỷ phân trong môi trường axit +

A -H

Ó

R/COO- CH R//COO-CH2

0

H ,t    

RCOO - CH2 + 3 H2O

CH2-OH + RCOOH CH- OH

R/COOH

CH2- OH

R//COOH

+

0

R/COO- CH

CH- OH

R/COONa

TO

ÁN

-L

Ý

2. Phản ứng thuỷ phân trong môi trường bazơ (p/ư xà phòng hoá) H ,t   CH2-OH + RCOO- CH2 + 3 NaOH RCOONa  

CH2- OH

R//COONa

R//COO-CH2

Xà phòng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

2. Trạng thái thiên nhiên: Chất béo là thành chính của mỡ động thực vật. Sáp chủ yếu là sáp ong. Steroit và photpholipit có trong cơ thể sinh vật.

II. Tính chất vật lí

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

R//COO-CH2 Một số axit béo thường gặp: + C17H35COOH axit stearic + C15H31COOH axit panmitic + C17H33COOH: CH3[CH2]7CH=CH[CH2]7COOH: Axit oleic + C17H31COOH: CH3[CH2]4CH=CH-CH2CH=CH[CH2]7COOH: Axit linoleic.

Ơ

N

 triglixerit

D

IỄ N

Đ

ÀN

3. Phản ứng hiđro hoá lipit lỏng CH2 - O - CO - C17H35

CH2 - O - CO - C17H33 t0

 CH - O - CO - C17H35 CH - O - CO - C17H33 + 3 H2  CH2 - O - CO - C17H35 CH2 - O - CO - C17H33

4. Phản ứng oxi hoá Nối đôi C =C ở gốc axit không no của chất béo bị oxi hoá chậm bởi oxi không khí tạo thành peoxit chất này bị phân huỷ thành anđehit có mùi khó chịu.

26

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

B. CHẤT GIẶT RỬA

D

TO

IỄ N

Đ

ÀN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

0

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

Đuôi ưa dầu mỡ thâm nhập vào vết bẩn, đầu ưa nước lại có xu hướng kéo ra các phân tử nước, kết quả là vết dầu bị phân chia thành các hạt rất nhỏ được giữ chặt bởi các phân tử chất giặt rửa không bám vào vật rắn nữa mà phân tán vào nước rồi bị rửa trôi đi.

II. Xà phòng 1. Sản xuất xà phòng - Đun dầu thực vật hoặc mỡ động vật với NaOH hoặc KOH ở nhiệt độ và áp suất cao: t (RCOO)3C3H5 + 3NaOH   3RCOONa + C3H5(OH)3 - Từ parafin của dầu mỏ: R-CH2-CH2-R/R-COOH+R/-COOH  R-COONa + R/-COONa 2. Thành phần của xà phòng và sử dụng xà phòng.

-Thành phần: Muối natri (hoặc kali) của axit béo, thường là C17H35COONa, C15H31COONa, C17H33COONa,...các phụ gia thường gặp là chất màu, chất thơm.

-Ưu điểm: không gây hại cho da, không gây ô nhiễm môi trường.

-Nhược điểm: mất tác dụng trong nước cứng.

III. Chất giặt rửa tổng hợp 1. Sản xuất chất giặt rửa tổng hợp - Những chất có tác dụng tẩy rửa như xà phòng nhưng không phải xà phòng được gọi là chất giặt rửa tổng hợp.

CH3(CH2)10-CH2-O-SO3Na: natri lauryl sunfat CH3(CH2)10-CH2-C6H4-SO3Na: natri đođecylbenzensunfonat

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

10 00

B

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

I. Khái niệm và tính chất của chất giặt rửa 1. Khái niệm về chất giặt rửa - Chất giặt rửa là những chất khi dùng cùng với nước thì có tác dụng làm sạch các vết bẩn bám trên các vật rắn mà không gây ra phản ứng hoá học với các chất đó.

2. Tính chất giặt rửa a. Một số khái niệm liên quan - Chất tẩy màu: làm sạch các vết màu bẩn nhờ những phản ứng hoá học.

Vd: nước ja -ven, SO2,...

- Chất kị nước: là những chất hầu như không tan trong nước như halogen, RH,... Chất kị nước thì lại ưa dầu mỡ và ngược lại chất ưa nước lại kị dầu mỡ b. Đặc điểm cấu trúc phân tử muối natri của axit béo - Đầu ưa nước là nhóm COO -Na+ nối với một đuôi kị nước, ưa dầu mỡ là nhóm CxHy (x  15).

- Hình mẫu chung cho phân tử chất giặt rửa là: gồm một đầu ưa nước gắn với một đuôi dài ưa dầu mỡ. c. Cơ chế hoạt động của chất giặt rửa

27

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

- Được điều chế từ các sản phẩm của dầu mỏ H SO khö NaOH R-COOH  R-CH2OH   R-CH2OSO3H   R-CH2OSO3Na. 2. Thành phần và sử dụng các chế phẩm từ chất giặt rửa tổng hợp - Các chế phẩm như bột giặt, kem giặt, ngoài chất giặt rửa tổng hợp, chất thơm, chất màu, còn có thể có chất tẩy trắng như natri hipoclorit.

- Ưu điểm: dùng được với nước cứng.

- Nhược điểm: có hại cho da tay và gây ô nhiễm môi trường.

4

Ơ

N

2

N

H

CHƯƠNG VI. CACBOHIĐRAT

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

I. Cấu trúc phân tử 1. Dạng mạch hở - Khử hoàn toàn glucozơ bằng HI thu được n - hexan. Vậy 6 nguyên tử C của phân tử glucozơ tạo thành một mạch hở không phân nhánh.

- Glucozơ tham gia phản ứng tráng gương, khi tác dụng với nước Br2 tạo thành axit gluconic, chứng tỏ trong phân tử có nhóm CH =O. - Glucozơ hoà tan Cu(OH)2 thành dd màu xanh lam chứng tỏ có nhiều nhóm OH gần nhau.

- Glucozơ tạo được este chứa 5 gốc axít chứng tỏ trong phân tử có 5 nhóm OH. Vậy CTCT của glucozơ là: CH2 - CH- CH- CH- CH- CH=O OH

OH OH OH OH

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

2. Dạng mạch vòng Glucozơ kết tinh ở 2 dạng tinh thể có nhiệt độ nóng chảy khác nhau  có 2 dạng mạch vòng khác nhau: dạng  glucozơ và  glucozơ. Trong dd dạng , dạng mạch hở và dạng  chuyển hoá lẫn nhau.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CTPT: C6H12O6

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

§ 1. GLUCOZƠ

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

1. Định nghĩa: Cacbohiđrat là những hợp chất hữu cơ tạp chức thường có công thức chung là Cn(H2O)m.

2. Phân loại: 3 nhóm. + Monosaccarit: Là nhóm cacbohiđrat đơn giản nhất không thể thuỷ phân được. Chất tiêu biểu là glucozơ. + Đisaccarit: là nhóm cacbohiđrat mà khi thuỷ phân sinh ra 2 phân tử monosaccarit.

Chất tiêu biểu là saccarozơ. + Polisaccarit: Là nhóm cacbohiđrat phức tạp mà khi thuỷ phân đến cùng sinh ra nhiều phân tử monosaccarit. Chất tiêu biểu là tinh bột và xenlulozơ.

+ Nhóm OH ở vị trí số 1 được gọi là nhóm hemiaxetal 28

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

II. Tính chất vật lí và trạng thái thiên nhiên Glucozơ là những tinh thể không màu, dễ tan trong nước, nóng chảy ở 146 0C, có vị ngọt. Glucozơ có nhiều trong hoa, quả, lá, rễ cây,… đặc biệt trong mật ong chứa khoảng 40%.

III. Tính chất hoá học

TR ẦN

enzim C6H12O6   2C2H5OH + 2CO2 30  35 C 0

A

10 00

B

4. Tính chất riêng của Glucozơ mạch vòng

Ý

VI. Điều chế

-H

Ó

Khi nhóm OH ở C1 đã mất, dạng mạch vòng không chuyển thành mạch hở được nữa.

-L

1. Phản ứng quang hợp asmt   diÖp lôc

ÁN

6 CO2 + 6 H2O

C6H12O6 + 6 O2

TO

2. Thuỷ phân saccarozơ, tinh bột hoặc xenlulozơ 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

0

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

G

Đ ẠO

0

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

1. Tính chất của ancol đa chức - Tác dụng với Cu(OH)2 thành dung dịch màu xanh lam 2C6H12O6 + Cu(OH)2  (C6H11O6)2Cu + 2H2O - Tạo este chứa 5 gốc axit axetic trong phân tử C6H12O6 + 5(CH3CO)2O  C6H7O(OCOCH3)5 + 5CH3COOH 2. Tính chất của andehit a) Phản ứng oxi hoá glucozơ + Phản ứng tráng gương: t CH2OH[CHOH]4CH=O + 2[Ag(NH3)2]OH   CH2OH[CHOH]4COONH4 + 2 Ag + 3NH3 + H2O + Phản ứng với Cu(OH)2 tạo kết tủa Cu2O đỏ gạch. + Phản ứng làm mất màu dd brom. b) Phản ứng khử glucozơ Ni , t CH2OH[CHOH]4CH=O + H2   CH2OH[CHOH]4CH2OH Sobitol 3. phản ứng lên men

0

D

IỄ N

Đ

ÀN

H ,t C12H22O11 + H2O   C6H12O6 + C6H12O6 .

Glucôzơ 

Fructozơ

0

H ,t (C6H10O5)n + nH2O   n C6H12O6

3. Từ andehit fomic dd Ca(OH) 6 HCHO   C6H12O6 2

V. Đồng phân của glucozơ: Fructozơ 29

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

Fructozơ (C6H12O6) ở dạng mạch hở là một polihiđroxi xeton, có công thức cấu tạo thu gọn là: CH2OH-CHOH-CHOH-CHOH-CO-CH2OH Trong dd, fructozơ chủ yếu tồn tại ở dạng ở vòng 5 cạnh hoặc 6 cạnh. Ở trạng thái tinh thể, fructozơ tồn tại ở dạng vòng 5 cạnh: 6

2

Ơ

OH

H H 4

H

5

N

OH

O

CH2OH

3

1

N

CH2OH

U

Y

H

OH

TP

dụng với H2 cho poliancol. Fructozơ không có nhóm CH=O nhưng vẫn có phản ứng

G N

http://daykemquynhon.ucoz.com

H Ư

§2. SACCAROZƠ

TR ẦN

CTPT: C12H22O11 I. Tính chất vật lí - Trạng thái thiên nhiên

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

Saccarozơ là tinh thể không màu, không mùi, có vị ngọt, tan tốt trong nước. Nó hoà tan Cu(OH)2 thành dd màu xanh lam  nó là ancol đa chức. Tuy nhiên nó không có phản ứng tráng gương. Saccarozơ là hợp chất do  glucozơ với  fructozơ liên kết với nhau thông qua cầu nối oxi của C1 và C2.

CH2OH

5

H 4

2

3

H

CH2OH

H

H

OH

-L

1

O

OH

1

2

O

O

H

4

OH

OH

H 5

OH

3

H

CH2OH 6

Gèc -Fructoz¬

Gèc -Glucoz¬

Liªn kÕt 1,2glicozit

TO

ÁN

6

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-

OH  trường kiềm, nó chuyển hoá thành glucozơ theo cân bằng: Fructozơ  Glucozơ

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

tráng gương và phản ứng khử Cu(OH)2 thành Cu2O là do khi đun nóng trong môi

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

Tương tự như glucozơ, fructozơ cũng tác dụng với Cu(OH)2 cho dd màu xanh lam, tác

D

IỄ N

Đ

ÀN

I. Tính chất hoá học 1. Phản ứng thuỷ phân 

o

H ,t C12H22O11 + H2O   C6H12O6 + C6H12O6 .

Glucozơ

Fructozơ

2. Phản ứng với Cu(OH)2 thành dd màu xanh lam 2C12H22O11 + Cu(OH)2  (C12H21O11)2Cu + 2 H2O 30

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

B

§ 3. TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ

10 00

A. TINH BỘT

Amilopectin AmilozH 4

6 CH OH 6CH OH 6CH OH 6CH OH 6 CH OH 2 2 2 2 2 5 O H O H O H O H H H H O H H H 4 1 1 1 1 4 4 4 4 1 OH H OH H OH H OH H OH H OH O O O O...

2 3 2 3 3 2 OH 3 2 3 2 OH OH H OH H H OH H OH H

Liªn kÕt 1, 4glicozit. (C6H 10O 5)n : n = 1000 - 4000

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

CTPT (C6H10O5)n I. Tính chất vật lí – cấu trúc phân tử + Tinh bột là chất vô định hình màu trắng, không tan trong nước lạnh, bị phồng lên trong nước nóng tạo hồ tinh bột. + Phân tử tinh bột do nhiều gốc - glucozơ liên kết với nhau tạo ra 2 loại mạch: + Mạch thẳng (amilozơ): chiếm từ 20-30% khối lượng của tinh bột, có dạng xoắn lò xo. + Mạch phân nhánh (amilopectin): chiếm từ 70-80% khối lượng của tinh bột.

6CH OH 2 O OH 3 H

H 2 OH

H 1

H 4 O...

6 CH OH 2 O

H 1

Liªn kÕt 1, 6glicozit.

OH

H

3 H

2 O OH 6 CH2 5 O H 4 OH H

6CH OH 6CH OH 2 2 O H O H H H 1 4 OH H 1 4 OH H O O OH 2 3 2 3 OH H OH H

3 H

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

Mantozơ có 3 tính chất chính: + Tác dụng với Cu(OH)2 tạo ra dung dịch màu xanh lam. + Tính khử tương tự như glucozơ: tham gia phản ứng tráng gương, p/ư với Cu(OH)2 tạo kết tủa đỏ gạch (Cu2O). + Thuỷ phân tạo ra 2 phân tử α- glucozơ.

III. Sản xuất đường từ mía + Ép mía lấy nước. + Đun nước mía với nước vôi để loại bỏ bọt bẩn, loại bỏ các tạp chất cơ học. Sục khí CO2 vào dung dịch để kết tủa hết CaCO3 ta thu được dung dịch màu vàng. + Khử màu dung dịch bằng khí SO2. + Cô cạn dung dịch bằng áp suất thấp, làm lạnh và li tâm thu được đường kết tinh.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

N

H

Ơ

N

II. Đồng phân của Saccarozơ: Mantozơ. CTPT : C12H22O11 Mantozơ do 2 gốc α- glucozơ liên kết với nhau ở C1 của gốc α- glucozơ này với C4 của gốc α - glucozơ kia. Trong dd, gốc α- glucozơ của mantozơ có thể mở vòng tạo ra nhóm CH =O.

2 OH

H 1

H 4 O

6CH OH 2 O OH 3 H

H 2 OH

H 1

H 4 O...

6 CH OH 2 O

H 1

OH

H

3 H

2 OH OH

Liªn kÕt 1, 4glicozit, mçi chuçi gåm 20 - 30 m¾t xÝch.

(C6H10O5)n : n = 2 000 - 200 000; ph©n tö khèi: 300 000 - 3 000 000

31

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

II. Tính chất hoá học 1. Phản ứng thuỷ phân +

b) Thuỷ phân nhờ enzim: (C6H10O5)n 

0

H ,t  

a) Thuỷ phân nhờ xúc tác axit: (C6H10O5)n +n H2O

n C6H12O6

(C6H10O5)x  mantozơ  glucozơ Đextrin (x<n)

N

H

Ơ

N

2. Phản ứng màu với I2. Hồ tinh bột + I2  dd màu xanh tím * Chú ý: tinh bột không tham gia phản ứng tráng gương và phản ứng với Cu(OH)2.

III. Sự chuyển hoá tinh bột trong cơ thể

N

G

B. XENLULOZƠ

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

CTPT: (C6H10O5)n . CTCT: [C6H7O2(OH)3]n

A

10 00

B

TR ẦN

I. Tính chất vật lí – Cấu trúc phân tử + Xenlulozơ là chất rắn hình sợi, màu trắng, không tan trong nước và các dung môi hữu cơ thông thường nhưng tan trong nước svâyde (dung dịch Cu(OH)2 + NH3). + Phân tử xenlulozơ gồm nhiều gốc - glucozơ kết hợp với nhau bởi các liên kết  -1,4glicozit tạo nên mạch thẳng, không xoắn. Mỗi mắt xích C6H10O5 có 3 nhóm OH tự do có khả năng tham gia phản ứng este hoá nên nó có nhiều tính chất khác với tinh bột.

II. Tính chất hoá học 1. Phản ứng thuỷ phân 

0

-H

Ó

H ,t (C6H10O5)n + n H2O   n C6H12O6

ÁN

-L

Ý

2. Phản ứng của ancol đa chức a) Phản ứng với axit vô cơ [C6H7O2(OH)3]n + 3nHONO2



0

H ,t  

[C6H7O2(ONO2)3]n + 3nH2O. xenlulozơ trinitrat (thuốc súng không khói) 

0

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

b) Phản ứng với anhiđrit axetic H ,t [C6H7O2(OH)3]n + 3n (CH3CO)2O   [C6H7O2(OCO-CH3)3]n + 3n CH3COOH xenlulozơ triaxetat  Điều chế tơ axetat c) Tơ visco: xenlulozơ + CS2 + NaOH  dung dịch nhớt gọi là visco. Cho dung dịch này qua một ống có nhiều lỗ nhỏ ngâm trong dd H2SO4 loãng sẽ cho những sợi dài, mảnh và óng mượt gọi là tơ visco. d) Xenlulozơ không phản ứng với Cu(OH)2 nhưng tan được trong dd [Cu(NH3)4](OH)2  điều chế tơ đồng amoniac.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

asmt 6n CO2 + 5n H2O   (C6H10O5)n + 6n O2 diÖp lôc

H2O

Đ ẠO

IV. Sự tạo thành tinh bột trong cây xanh

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

2

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

2

.Q

H O H O H O Tinh bột  Glucozơ  Đextrin   Mantozơ  α  amilaza β  amilaza mantaza

U

Y

CO2

32

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

CHƯƠNG VII. AMIN - AMINOAXIT - PROTIT § 1. AMIN

N

I. Khái niệm, phân loại, danh pháp và đồng phân 1. Khái niệm: Khi thay thế một hoặc nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử NH3 bằng một hoặc nhiều gốc hiđrocacbon ta được amin.

2. Phân loại: Amin được phân loại theo 2 cách:

Metylamin Etylamin Propylamin Isopropylamin Hexametylenđiamin Phenylamin Metylphenylamin Etylmetylamin

Metanamin Etanamin Propan –1amin Propan – 2amin Hexan-1,6-điamin Benzenamin N-Metylbenzenamin N-Metyletan-1-amin

N

H Ư

TR ẦN

B

10 00

Anilin N-Metylanilin

4. Đồng phân Amin có các loại đồng phân sau: - Đồng phân về mạch cacbon.

- Đồng phân vị trí nhóm chức.

- Đồng phân về bậc của amin.

II. Tính chất vật lí - Metylamin, đimetylamin, trimetylamin và etylamin là những chất khí có mùi khó chịu, độc, dễ tan trong nước, các amin đồng đẳng cao hơn là chất lỏng hoặc rắn.

- Anilin là chất lỏng, nhiệt độ sôi là 1840C, không màu, rất độc, ít tan trong nước, tan trong rượu và benzen.

III. Cấu Tạo và tính chất hóa học Cấu tạo amin mạch hở bậc 1 và anilin đều có cặp electron tự do của nguyên tử nitơ trong nhóm –NH2, do đó chúng có tính bazơ. Amin mạch hở và anilin có khả năng phản ứng được với các chất sau đây: 1. Tính chất của nhóm NH2 a. Tính bazơ + Tác dụng với nước:   CH3CH2CH2NH3+ + OH- (mt bazơ-đổi màu quỳ tím).

CH3CH2CH2NH2 + H2O   + Tác dụng với axit: CH3NH2 + HCl  CH3NH3+Cl33

D

Ó

-H

Ý

-L

ÁN

TO

IỄ N

Đ

ÀN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3NH2 C2H5NH2 CH3CH2CH2NH2 CH3CH(NH2)CH3 H2N[CH2]6NH2 C6H5NH2 C6H5NHCH3 C2H5NHCH3

Tên thường

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Tên thay thế

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Tên gốc  chức

G

Amin

A

http://daykemquynhon.ucoz.com

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

- Theo gốc hiđrocacbon: amin thơm (gốc hidrocacbon thơm), amin béo (gốc hidrocacbon no), amin dị vòng.

- Theo bậc của amin: Căn cứ vào số nguyên tử hiđro trong phân tử amoniac được thay thế ta có amin bậc 1, bậc 2, bậc 3.

3. Danh pháp - Cách gọi tên theo danh pháp gốc chức: Ankyl + amin - Cách gọi tên theo danh pháp thay thế: ankan + vị trí nhóm chức + amin - Tên thông thường chỉ áp dụng cho một số amin.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

+ 0 5 C C6H5NH2 + HCl   C6H5NH3 Cl b. Phản ứng với axit nitrơ - Amin bậc 1 + HNO2  N2 + ROH + H2O C2H5NH2 + HO-NO  C2H5OH + N2 + H2O - Amin thơm bậc 1 tác dụng với HNO2 tạo thành muối điazoni: + 05 C C6H5NH2 + HO-NO + HCl   C6H5N2 Cl + 2H2O (benzenđiazoni clorua) c. Phản ứng ankyl hoá C2H5NH2 + CH3I  C2H5NH-CH3 + HI 0

N

H

Ơ

N

0

Br

3

3

10 00

B

0

§ 2. amino axit

-L

Ý

-H

Ó

A

I. Định nghĩa, cấu tạo, danh pháp 1. Định nghĩa: Amino axit là loại hợp chất hữu cơ tạp chức mà phân tử chứa đồng thời nhóm amino (NH2) và nhóm cacboxyl. Ví dụ: NH2-CH2-COOH. 2. Cấu tạo phân tử Ở trạng thái kết tinh amino axit tồn tại ở dạng ion lưỡng cực. Trong dung dịch,

ÁN

dạng ion lưỡng cực chuyển một phần nhỏ thành dạng phân tử:

IỄ N

Đ

ÀN

TO

R - CH- COONH3+

dạng ion lưỡng cực

R - CH - COOH NH2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

H Ư

3

TR ẦN

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

2,4,6-tribromanilin * Chú ý: Chỉ có amin có nhóm NH2 đính trực tiếp với vòng benzen mới có phản ứng với dung dịch Br2.

IV. Ứng dụng và điều chế - Ankylamin được điều chế từ amoniac và ankyl halogenua. +CH I +CH I +CH I NH3   CH3NH2   (CH3)2NH   (CH3)N -HI -HI -HI - Anilin được điều chế bằng cách dùng hidro mới sinh để khử oxi của nitrobenzen.

Fe  HCl , t C6H5NO2 + 6H   C6H5NH2 + 2 H2O

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

trắng Br

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

+ 3HBr

TP

Br

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

NH2

+ 3Br2

NH2

Y

2. Phản ứng thế ở nhân thơm của anilin:

dạng phân tử

3. Danh pháp “axit” + vị trí của nhóm amino + “amino” + tên axit hữu cơ tương ứng + Vị trí nhóm amino: - Tên thay thế: đánh số 1,2,3,... bắt đầu từ nhóm COOH. - Tên thường: đánh theo chữ cái Hi Lạp bắt đầu từ C cạnh nhóm COOH: α, β, γ, δ, ε, ω.

Công thức

Tên thay thế

Tên bán hệ thống

Tên 34

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

axit aminoetanoic axit aminoaxetic Axit  – aminopropionic Axit – 2 – aminopropanoic

.Q

G

* Hầu hết các amino axit tự nhiên đều ở dạng . * Mì chính là muối mononatri của axit glutamic.

N

II. Tính chất vật lí Các amino axit là những chất rắn ở dạng tinh thể không màu, vị hơi ngọt, có nhiệt độ nóng chảy cao, và dễ tan trong nước vì chúng tồn tại ở dạng ion lưỡng cực.

III. Tính chất hoá học 1. Tính chất axit – bazơ của dd amino axit + Với amino axit có CT: (H2N)x – R – (COOH)y. Nếu: x=y: môi trường trung tính; x>y: môi trường bazơ; x<y: môi trường axit + Phản ứng với axit vô cơ mạnh: H2NCH2COOH + HCl  ClH3NCH2COOH + Phản ứng với bazơ mạnh: H2NCH2COOH + NaOH  H2NCH2COONa + H2O  Amino axit có tính chất lưỡng tính 2. Phản ứng este hoá nhóm COOH khÝ HCl   H2NCH2COOC2H5 + H2O H2NCH2COOH + C2H5OH  3. Phản ứng của nhóm NH2 với HNO2 H2NCH2COOH + HO-NO  HOCH2COOH + N2 + H2O t  ( NH-[CH2]5CO )n + n H2O 4. Phản ứng trùng ngưng : n H-HN- [CH2]5CO-OH 

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

0

TO ÀN Đ

IỄ N D

Axit  , ɛ–điaminocaproic Lysin

TP

NH2

Axit glutamic

Đ ẠO

Axit-2,6điaminohexanoic

H2N - [CH2]4 - CH - COOH

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Axit -2Axit  – aminoglutaric aminopentanđioic

U

NH2

Valin

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

HOOC - [CH2]2 - CH - COOH

Axit  – aminoisovaleric

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH3 NH2

Tyrosin

N

CH3 - CH - CH - COOH

Axit-  -amino-  -(phidroxiphenyl)propionic

Ơ

NH2

Axit-2-amino3(4hidroxiphenyl) propanoic Axit – 2 – amino -3-metylbutanoic

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH2-CH -COOH

H

NH2

N

CH3 - CH - COOH

HO

thường Glyxin Alanin

Y

H2N- CH2COOH

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

PEPTIT VÀ PROTEIN A. PEPTIT

I. Khái niệm và phân loại 1. Khái niệm + Liên kết peptit: là liên kết của nhóm CO với nhóm NH giữa 2 đơn vị α -amino axit. * Chú ý: + Liên kết CO -NH giữa các gốc không phải -amino axit được gọi là liên kết amit (nhóm amit). Cần phân biệt polipeptit với poliamit.

35

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

Ơ

N

+ Peptit là những hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc amino axit liên kết với nhau bằng các liên kết peptit.

2. Phân loại (2 loại) + Oligopeptit gồm các peptit có từ 2 đến 10 gốc amino axit và được gọi tương ứng là đipeptit, tripeptit, ...đecapeptit. + Polipeptit gồm các peptit có từ 11 đến 50 gốc - amino axit. Polipeptit là cơ sở tạo nên protein.

II. Cấu tạo, đồng phân, danh pháp 1. Cấu tạo

N

Rn

Đầu C

.Q

liên kết peptit

CH3

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

CH3

thì số đồng phân loại peptit là

TR ẦN

+ Nếu phân tử có chứa n gốc  - amino axit khác nhau thì số đồng phân loại peptit là n! + Nếu phân tử có chứa n gốc  - amino axit nhưng có 2 gốc  -amino axit giống nhau n!

2

B

+ Nếu phân tử có chứa n gốc  - amino axit nhưng có chứa x gốc  -amino axit giống n!

2x

10 00

nhau thì số đồng phân loại peptit là

Ó

A

b) Danh pháp: ghép tên gốc axyl của các  – amino axit bắt đầu từ đầu N, rồi kết thúc bằng tên axit đầu C. Thí dụ:

Ý

-H

H2NCH2CO - NHCHCO - NH - CH - COOH CH3

CH(CH3)2

-L

Glyxylalanylvalin (Gly – Ala - Val)

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

III. Tính chất 1. Phản ứng màu biure Những peptit có từ 2 liên kết peptit trở lên + Cu(OH)2  phức màu tím. * Chú ý: Đipeptit chỉ có một liên kết peptit nên không có phản ứng này.

2. Phản ứng thuỷ phân + Thủy phân trong môi trường axit:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

NH2 - CH - CO - NH - CH2 - COOH

N

H2N - CH2 - CO - NH - CH - COOH

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

2. Đồng phân, danh pháp a) Đồng phân: Mỗi phân tử peptit gồm một số xác định các gốc - amino axit liên kết với nhau theo một trật tự nghiêm ngặt. Việc thay đổi trật tự đó sẽ dẫn tới các peptit đồng phân.

Thí dụ:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đầu N

R3

Y

R2

U

R1

H

H2N - CH - CO - NH - CH - CO - NH - CH - CO -...- NH - CH - COOH

H2N - CH - CO - NH - CH - CO - NH - CH - COOH + 2H2O R1

R2

H+, t0

R3

H2N - CH - COOH + H2N - CH - COOH + H2N - CH - COOH R1

R2

R3

+ Phản ứng thủy phân trong môi trường kiềm: 36

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

B. PROTEIN

H+, t0

R3

H2N - CH - COOH + H2N - CH - COOH + H2N - CH - COOH

A

R1

R2

R3

-H

Ó

HNO b. Phản ứng màu: Protein   kết tủa vàng (do nhóm phenol của một số gốc  -aminoaxit trong protein đã p/ư với HNO3) Cu(OH) + Protein   màu tím IV. Khái niệm về enzim và axit nucleic 1. Enzim + Enzim là những chất hầu hết có bản chất protein, có khả năng xúc tác cho các quá trình hoá học, đặc biệt trong cơ thể sinh vật. + Đặc điểm: - Xúc tác của enzim có tính chọn lọc cao, mỗi enzim chỉ xúc tác cho một sự chuyển hoá nhất định.

- Tốc độ phản ứng rất cao.

2. Axit nucleic + Axit nucleic là polieste của axit photphoric và pentozơ + Mỗi pentozơ liên kết với một bazơ nitơ A, T , G, X, U + Nếu pentozơ là ribozơ, axit nucleic được kí hiệu là ARN, nếu pentozơ là đeoxiribozơ, axit nucleic được kí hiệu là ADN.

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

2

3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

R2

10 00

R1

B

H2N - CH - CO - NH - CH - CO - NH - CH - COOH + 2H2O

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

0

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

I. Khái niệm – Phân loại + Khái niệm: protein là những polipeptit cao phân tử có phân tử khối từ vài chục nghìn đến vài triệu đvC. + Phân loại: 2 loại - Protein đơn giản: là các protein được tạo thành chỉ từ các gốc  -aminoaxit.

- Protein phức tạp: là các protein được tạo thành từ các protein đơn giản cộng với thành phần phi protein như axit nucleic, lipit, cacbohiđrat,...

II. Sơ lược về cấu trúc phân tử protein - Phân tử protein được cấu tạo từ một hoặc nhiều chuỗi polipeptit kết hợp với nhau hoặc với thành phần phi protein khác.

- Có khoảng 20 loại  -aminoaxit khác nhau với cách sắp xếp khác nhau đã tạo ra vô số loại protein khác nhau.

- Protein có cấu trúc bốn bậc: bậc 1, bậc 2, bậc 3, bậc 4.

III. Tính chất của protein 1. Tính chất vật lí + Dạng tồn tại: 2 loại - Hình sợi: như sừng, tóc, móng,...

- Hình cầu: như anbumin của lòng trắng trứng, hemoglobin của máu. + Tính tan: Dạng hình sợi hoàn toàn không tan, dạng hình cầu tan trong nước tạo dung dịch keo. t + Sự đông tụ: protein   đông tụ 2. Tính chất hoá học a. Phản ứng thuỷ phân: Thủy phân trong môi trường axit hoặc kiềm.

37

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

CHƯƠNG 10. POLIME VÀ VẬT LIỆU POLIME § 1. ĐẠI CƯƠNG VỀ POLIME

TO

( CH2 - CH ) n

+ n NaOH

T0

OH

OCOCH3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

( CH2 - CH ) n + n CH3COONa

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

I. Khái niệm, phân loại và danh pháp 1. Khái niệm: Polime là những hợp chất có phân tử khối lớn, do nhiều đơn vị nhỏ (gọi là mắt xích) liên kết với nhau.

2. Phân loại + Theo nguồn gốc: chia ra thành polime thiên nhiên, polime tổng hợp và polime bán tổng hợp (nhân tạo). + Theo cách tổng hợp: chia ra thành polime trùng hợp và polime trùng ngưng. + Theo cấu trúc: chia ra thành polime mạch thẳng, nhánh và mạng không gian.

3. Danh pháp Ghép từ polime trước tên monome: VD: polietilen + Nếu monome có từ 2 monome khác nhau tạo nên thì tên monome ghi trong ngoặc đơn. VD: Poli(vinyl clorua) poli(butađien -stiren) II. Cấu trúc của polime 1. Các dạng cấu trúc của polime - Dạng mạch thẳng: VD: P.E; P.V.C; Xenlulozơ.

- Dạng mạch phân nhánh: VD: amilopectin của tinh bột.

- Dạng mạng không gian: VD: Cao su lưu hoá, nhựa bakelit.

2. Cấu tạo điều hoà và không điều hoà - Nếu các mắt xích trong mạnh polime nối với nhau theo một trật tự nhất định, chẳng hạn theo kiểu đầu nối với đuôi, thì cấu trúc là điều hoà. Thí dụ: Nếu các mắt xích trong mạch polime nối với nhau không theo trật tự nhất định, chẳng hạn chỗ thì kiểu “đầu nối với đầu, chỗ thì đầu nối với đuôi” người ta nói polime có cấu tạo không điều hoà.

III. Tính chất của polime 1. Tính chất vật lí - Các polime thường không bay hơi do có khối lượng phân tử cao và lực liên kết giữa các phân tử lớn.

- Không có nhiệt độ nóng chảy xác định.

- Khó bị hoà tan trong các dung môi thông thường.

- Một số polime có tính dẻo, tính đàn hồi, tính cách điện và cách nhiệt.

2. Tính chất hoá học của polime a. Phản ứng giữ nguyên mạch polime

ÀN

b. Phản ứng cắt mạch polime

D

IỄ N

Đ

( NH[CH2]5CO ) n + n H2O

t0 , xt

nH2N[CH2]5COOH

c. Phản ứng khâu mạch polime IV. Điều chế polime 1. Phản ứng trùng hợp + Khái niệm: Quá trình cộng hợp liên tiếp nhiều phân tử nhỏ (monome) thành phân tử lớn (polime) gọi là p/ư trùng hợp. + Điều kiện: monome phải có liên kết bội hoặc có vòng kém bền.

2. Phản ứng trùng ngưng 38

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

+ Khái niệm: Quá trình nhiều phân tử nhỏ kết hợp với nhau tạo thành phân tử lớn đồng thời giải phóng ra những phân tử nhỏ khác (như nước, NH3,...) gọi là p/ư trùng ngưng. + Điều kiện: Monome phải có ít nhất 2 nhóm chức có khả năng phản ứng để tạo liên kết.

§ 2. VẬT LIỆU POLIME

CH3

-L

CH3

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

- Ứng dụng: Làm kính palê, viễn vọng. d. Nhựa phênol fomandêhit: - Tính chất vật lý: Chất rắn.

- Điều chế: OH

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Ý

nCH2 = C - COOCH3  (-CH2-C-)n

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

-H

Ó

A

10 00

B

Cl Cl - Ứng dụng: Chế tạo da nhân tạo, làm các đồ dùng bằng nhựa như: ống dẫn nước ... c. Polimetyl metacrylat (Thủy tinh hữu cơ plexiglas) - Tính chất vật lý: Là chất rắn không màu, trong suốt, bền.

- Điều chế COOCH3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

I. Chất dẻo 1. Định nghĩa: Chất dẻo là những vật liệu polime có tính dẻo. + Thành phần chất dẻo: - Polime cơ bản: (Polime thiên nhiên hoặc polime tổng hợp).

- Chất hóa dẻo: Nhằm tăng cường tính dẻo.

- Chất độn: Tiết kiệm chất dẻo.

- Chất phụ: Chất màu, chất chống oxy hóa, chất diệt trùng.

2 . Một số hợp chất polime dùng làm chất dẻo a. Polietilen (PE) - Tính chất vật lý: Chất rắn màu trắng không dẫn điện, không dẫn nhiệt, không thấm nước, khí.

- Điều chế: nCH2 = CH2  (-CH2 - CH2 -)n - Tính chất: Giống hidro cacbon no - Ứng dụng: Làm dây bọc điện, áo mưa. b. Polivinylclorua (PVC) - Tính chất vật lý: Chất bột màu trắng vô định hình.

- Điều chế: nCH2 = CH  (-CH2 - CH -)n

(n+2)

+ (n+1) CH2=O

axit   t 0

OH

OH CH2

OH + (n+1)H2O

CH2 n

Nhựa Phenol fomanđehit 39

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

Nilon – 6

TR ẦN

c. Tơ lapsan t0 n(p-HOOC-C6H4- COOH) + n HO-CH2 – CH2 – OH  

10 00

B

( CO -C6H4- CO – O – CH2 – CH2 – O )n + 2n H2O 0

xt , t d. Tơ Nitron: n CH2 = CH  

( CH2 – CH )n CN

A

CN

Ó

III. CAO SU THIÊN NHIÊN VÀ CAO SU TỔNG HỢP

-H

1. Định nghĩa: Cao su là loại vật liệu polime có tính đàn hồi

TO

ÁN

-L

Ý

2. Cao su tự nhiên Cao su tự nhiên được lấy từ mủ hoặc là nhựa của một số loại cây, chủ yếu là cây hêvêa có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Thành phần hoá học của cao su tự nhiên ứng với công thức (C5H8)n. Đun nóng cao su tự nhiên tới 2500C ta thu được isopren. Vậy cao su thiên nhiên là sản phẩm trùng hợp isopren.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Caprolactam

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

[ NH - (CH2)5 - CO ] n

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

C=O

N

CH2 - CH2 - NH

G

CH2 - CH2 - CH2

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

n

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

- Ứng dụng: Điều chế nhựa bakelit 3. Khái niệm vật liệucompozit - Vật liệu compozit là vật liệu gồm polime làm nhựa nền tổ hợp với các vật liệu vô cơ và hữu cơ khác.

- Thành phần : gồm chất nền polime và chất độn.

II. TƠ 1. Định nghĩa: Tơ là những vật liệu polime hình sợi dài và mảnh với độ bền nhất định.

2. Phân loại ( 2 loại) a. Tơ tự nhiên: là tơ có sẵn trong tự nhiên như tơ tằm, sợi, bông, len. b. Tơ hóa học: Điều chế từ phản ứng hóa học. + Tơ nhân tạo (bán tổng hợp): Từ vật liệu có sẵn trong tự nhiên và chế biến bằng phương pháp hóa học. VD: tơ visco, tơ axetat. + Tơ tổng hợp: Từ các polime tổng hợp như tơ nilon-6,6.

3. Vài loại tơ tổng hợp thường gặp a. Tơ nilon-6,6: nH2N - (CH2)6 - NH2 + nHOOC(CH2)4COOH →(-NH-[CH2]6–CO-[CH2]4-CO-)+2n H2O axit ađipic Hexametylenđiamin b. Tơ capron:

ÀN

3. Cao su tổng hợp 0

D

IỄ N

Đ

, Na a. Caosu buna : nCH2= CH- CH = CH2 T,P  [ - CH2- CH = CH- CH2- ]n.

b. Cao su buna - S ( Cao su butadien - stiren ) n CH2=CH- CH=CH2 + n CH=CH2

0

T ,P, XT  

[- CH2- CH= CH - CH2- CH- CH2-]n

40

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon TiÕn Sü Vò Minh Träng. §iÖn tho¹i: 0983412273 plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon VietNam Maritime University https://daykemquynhon.blogspot.com

c. Cao su buna –N (Cao su butađien - nitrin).

T, P, XT

n CH2 = CH - CH = CH2 + n CH2 = CH

[- CH2 - CH = CH - CH2 - CH2 - CH -]n.

CN

d. Cao su clopren :

CN

0 n CH2 = C - CH = CH2 T ,P, XT [- CH2 - C = CH - CH2 -]n.

Cl

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

N

H

Ơ

N

Cl

41

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial