Sztuka współczesna w zbiorach Muzeum Fotografii w Krakowie
185
gatyw i z niego robiliśmy odbitki. Teraz jest odwrotnie. Po drukowaniu powstaje film na taśmie termosublimacyjnych drukarek. D2T2 to post-negatyw”20. Wychodząc od skomplikowanych, wręcz hermetycznych zagadnień fotochemicznych, Tomasz Saciłowski dochodzi do refleksji estetycznych. Tworzy niezwykle intensywne wizualnie i estetyczne obrazy, niekiedy figuralne duchy/powidoki pierwotnych zdjęć (mających nieraz wybitnie prywatny charakter: ze względu na anonimowość fotokiosków ludzie często drukują tam bardzo intymne fotografie), niekiedy czysto abstrakcyjne kompozycje, prowadząc intrygującą grę z tradycją malarstwa nowoczesnego21. Z grupy artystów, których prace wzbogaciły w 2017 r. zbiory MHF, najbardziej radykalny w anektowaniu obrazów gotowych jest Mikołaj Długosz. Niczym Marcel Duchamp wybiera elementy funkcjonujące już w rzeczywistości, w tym wypadku są to zdjęcia innych autorów zaczerpnięte z otaczającej ikonosfery, i tylko poprzez decyzję artystyczną włącza je do własnej sztuki. Funkcjonuje tak, ponieważ z jednej strony przekonany jest o wyczerpaniu się oryginalnych środków wyrazu, z drugiej zaś tego typu materiał doskonale nadaje się do pokazania procesów rządzących tendencjami obrazowania. Przy tego typu działaniu oczywiste jest przesunięcie uwagi z obiektu na konteksty, które mu towarzyszą. Nie jest to po prostu zwykłe anektowanie ready mades. Mikołaj Długosz bowiem poprzez przekopiowanie wykorzystywanych zdjęć, a także powiększenie i powieszenie ich na ścianie czyni z nich znaki odsyłające do znaczeń wykraczających poza prostą percepcję wzrokową. Przedmiotem zainteresowania artysty są bardzo różne fotografie: profesjonalne, amatorskie, powstałe przed kilkudziesięciu laty i bardzo współczesne. Zainteresowania historycznymi obrazami doszły do głosu między innymi w projekcie Pogoda ładna, aż żal wyjeżdżać z 2006 r. opierającym się na widokówkach Krajowej Agencji Wydawniczej z lat 70. i 80. XX w. Autorami tych przedstawień miejscowości wypoczynkowych, byli między innymi J. Tymiński, A. Chmielewski, A. Araszkiewicz. Dobór zdjęć tworzy obraz wręcz rajski, jest sentymentalnym powrotem do czasów dzieciństwa autora i równocześnie staje się dokumentem antropologicznym tamtej epoki. Temat widokówek z PRL-u powrócił w 2012 roku w postaci projektu Latem w mieście, tym razem jego
Rozmowa z Saciłowskim przeprowadzona przez Ewę Opałkę: Memy, debilne pozy, komiksy i złote myśli. Rozmowa z Tomkiem Saciłowskim, „Szum” 2016, online: http://magazynszum.pl/rozmowy/memy-debilne-jakies-pozy-komiksy-i-zlote-myslirozmowa-z-tomkiem-sacilowskim/ (dostęp 19.10.2017). 21 Posługiwanie się dużymi płaskimi plamami barwnymi o nieostrych granicach zbliża kompozycję do malarstwa color field painting, m.in. Barnetta Newmana i Marka Rothko. 20