Comunicacion_ok.QXD
10/12/04
11:06
Página 244
SECCIÓN DE COMUNICACIÓN
Xa no Trienio, e liberado por algún tempo da cadea, publicou o xornal El Heráclito Español y el Demócrito Gallego pouco antes de retornar de novo ao cárcere, onde morreu. Pardo de Andrade foi o mellor escritor xornalista do momento. Coincidían nel moitas circunstancias: estaba solidamente formado en Filosofía e Teoloxía (fora agostiño e agora era clérigo secular), coñecía ben o italiano e suficientemente o francés e o inglés, era estimábel poeta, tiña mentalidade empresarial e experiencia de escribir nos xornais de Madrid. Antes de que se abrisen as Cortes fundou na Coruña o Semanario Político na órbita do Semanario Patriótico que Quintana fundara en Madrid o 24 de novembro de 1808 e que proseguiu en Sevilla e Cádiz. Pardo ten dous obxectivos, o primeiro deles é previr ao país dunha posíbel segunda invasión francesa. Para iso non utiliza a propaganda heroica senón outro recurso moito máis eficaz: recoller as crónicas enviadas desde distintos lugares de Galicia da recente loita conta os franceses. Estes escritos, case sempre hiperbólicos e sen depuración crítica (máis tarde publicados por Martínez Salazar no século XIX e que aínda hoxe constitúen unha fonte histórica), servían para acender os ánimos e predispolos para unha posíbel invasión. O segundo obxectivo foi máis político: introducir aos lectores galegos na filosofía liberal. En forma moi pedagóxica, Pardo de Andrade explicaba no seu Semanario os conceptos fundamentais da representación política, da Constitución, do parlamento, da soberanía nacional. O seu liberalismo doutrinario non era radical, máis ben moderado, para non asustar aos lectores. Fóra da súa acción xornalística correu paralela unha frenética actividade propagandística, por medio de folletos, libros, etc. O seu poema Rogos constitúe un fito na literatura anticlerical galega. Experiencia no campo do xornalismo tiña tamén Antonio de la Peña, recuperado para a historia por J. Estrada e María do Carmen Trapote49. Vivía en Valladolid, licenciado en Dereito, membro e profesor da Sociedade Económica daquela cidade cando entra49. Estrada, J., Trapote, M. del C., “Sobre la prensa periódica en Palencia y Valladolid durante la Guerra de la Independencia”, Institución Tello Téllez de Meneses, 63 (1992), pp. 357-391.
244