Visie 15 september

Regio Kempen (Turnhout) Vrijdag 15 september 2017

Dringende thuiszorg met één telefoontje

In jouw regio kun je terecht op het nummer

014 40 35 40

Heb je snel hulp aan huis nodig, maar weet je niet hoe je eraan moet beginnen? Dan kun je vanaf nu gratis een beroep doen op de Organisator Dringende Thuiszorg, een nieuwe dienstverlening van CM. Anny De Wilde kan ervan meespreken: ‘Vrijdag belden we, zaterdag stond er een ziekenhuisbed in onze woonkamer.’

> p. 5

Jelle Palmaerts, acteur met down, schittert in Tytgat Chocolat

> p. 15

> p. 11

ABONNEE

‘Geen liefdesverdriet meer voor mij’

Wat gebeurt er met onze pensioenen?

NAAR HET WERK MET DE ELEKTRISCHE FIETS

‘Ik krijg beweging en zuurstof zonder me in het zweet te trappen’

Minder afval met herbruikbare luiers

> p. 8

www.beweging.net

www.cm.be

www.acv-online.be

> p. 10 jaargang 73 ¬ visie nummer 16 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 29 september 2017

Regionieuws > p. 16

Workshops ‘empathisch luisteren’ om vereenzaming te bestrijden

Vredesweek in teken van strijd tegen polarisering

‘Diversiteit is gewoon een realiteit’ West in Oostende en doet elk jaar mee met de Vredesweek. Dit jaar ligt het thema haar extra na aan het hart. ‘Ik geef les op een erg diverse school. Jongeren van verschillende afkomst delen de speelplaats. Leerlingen uit het ASO, het BSO en de OKAN-klassen, met anderstalige nieuwkomers, leren en leven hier samen. Dat diversiteit in onze maatschappij een realiteit is, zie je op onze school heel duidelijk’, zegt Annemie Vanmol. De leerlingen leren er om te gaan met elkaars verschillen in plaats van ze uit te vergroten. ‘Van polarisering is hier geen sprake. We aanvaarden mekaar zoals we zijn, welke achtergrond we ook hebben.

Dat is voor mij Radicaal Samen.’

O

Vredesbeweging Pax Christi Vlaanderen wil dit jaar die groeiende polarisering aan de kaak stellen tijdens de 28ste Vredesweek.

Samen met een dertigtal partnerorganisaties voert ze onder de slagzin ‘Radicaal Samen’ campagne voor meer solidariteit en samenwerking. ‘De vorige twee jaren hadden we tijdens de Vredesweek aandacht voor conflicten in Congo’, zegt Thomas Deweer. ‘Maar het wordt hoog tijd dat we eens naar onszelf kijken en ons verzetten tegen de groeiende polarisering van onze maatschappij.’

Tiny Bogaerts

nze samenleving is vandaag meer dan ooit een bonte mengelmoes van culturen, nationaliteiten en overtuigingen.

Toch worden we haast dagelijks geconfronteerd met uitspraken die hele bevolkingsgroepen uit elkaar spelen. ‘Na een aanslag wijst altijd wel iemand de moslimgemeenschap met de vinger. Vluchtelingen zien we liever gaan dan komen. En ook politieke tegenstellingen worden op de spits gedreven’, zegt Thomas Deweer van Pax Christi Vlaanderen. De maatschappelijke spanningen die dat wij-zij-denken met zich meebrengt, baren steeds meer mensen zorgen.

#LiefdevolVerzet

Bond zonder Naam leert de Vlaming luisteren

u ‘Wij aanvaarden elkaar zoals we zijn. Dat is voor mij Radicaal Samen’, zegt godsdienstleerkracht Annemie Vanmol.

Daarom roept Pax Christi op tot #LiefdevolVerzet. ‘Het gaat hier natuurlijk niet over romantische liefde, maar wel over een diep respect voor elkaars verschillen’, zegt Thomas Deweer. Pax Christi wil met die boodschap het debat rond polarisering opentrekken en de problematiek meer zichtbaarheid geven. ‘Maar dat is maar een eerste stap. Het is vooral belangrijk dat we ons ook na de Vredesweek blijven verzet-

ten. Dit groeiende maatschappelijke probleem los je tenslotte niet in één week op’, vindt Thomas Deweer.

Krijttekeningen op de speelplaats

Elk jaar werken leerlingen en leerkrachten van de school samen een vredesprogramma uit. Dit jaar steken ze de koppen bijeen om het liefdevolle verzet in de praktijk om te zetten. ‘Naar jaarlijkse gewoonte zullen we over de hele school affiches ophangen en een Vredesweekbundel maken waarmee leerkrachten creatief aan de slag kunnen. Op 28 september kunnen leerlingen tijdens een groot schoolevenement individueel of met de klas boodschappen van vrede en solidariteit krijten op de speelplaats. Als afsluiter zullen een aantal leerlingen getuigen en voor muziek zorgen.’

De Vredesweek vindt plaats van 21 september tot en met 2 oktober. Een overzicht van evenementen in jouw buurt vind je op www.vredesweek.be.

Jelgher Wandels

Hoe dat liefdevolle verzet er in de praktijk uitziet, vroegen aan we Annemie Vanmol.

Zij is een gedreven godsdienstleerkracht aan de school Petrus en Paulus, Campus

VERWOORDING

BASKETBALUITSLAGEN Je kon de voorbije periode in de kranten of op Twitter niet voorbij de berichten over mensen op de vlucht en gezinnen die overleven in het Brusselse Noordstation of Maximiliaanpark. Elk van deze mensen heeft een verhaal dat ons stil doet worden. Een verhaal dat doet beseffen dat we in hun plaats eenzelfde gevecht zouden willen aangaan, als we het al zouden durven. Het verhaal van elk van deze mensen doet ons beseffen dat we verdomd chance hebben.

En toch… Toch wandelen we er voorbij.

Draaien we de pagina in de krant om.

Scrollen we verder door onze sociale media. Omdat het moeilijk is en complex en

omdat een oplossing niet zomaar voor de hand ligt.

Het persoonlijke verhaal van deze mensen wordt - jammer genoeg - vaak herleid tot ’succesvolle’ cijfers. Zoveel mensen op de vlucht werden opgesloten, zoveel werden aangehouden, zoveel werden teruggestuurd. Alsof het basketbaluitslagen zijn en die cijfers tot een trofee leiden.

Toch is het duidelijk en moeten we het hardop zeggen: overleven op straat is niet menswaardig. We mogen dat niet bewust negeren. Het is geen oplossing mensen aan hun lot over te laten. Al zeker niet met het idee ‘dat het zichzelf wel zal op-

lossen’ en ‘dat dit een duidelijk signaal geeft en mensen afschrikt om naar hier te komen’. Het lijkt de laatste tijd soms makkelijker om te streven naar het welzijn van dieren, dan naar het welzijn van mensen.

Een oplossing vertrekt vanuit contact met deze mensen op de vlucht. Waarom wordt niet volop ingezet op uitgebreide en diepgaande gesprekken om in begrijpelijke taal uit te leggen wat de context is en samen naar een oplossing te zoeken? Laat ons de focus leggen op mensen, niet op scores.

Linde De Corte algemeen secretaris beweging.net

De komende maanden organiseert Bond zonder Naam (BZN) over heel Vlaanderen workshops voor wie echt wil leren luisteren. De bedoeling is honderden mensen op te leiden tot ‘luisterend oor’. Visie probeerde al een workshop uit.

De strijd tegen vereenzaming winnen we niet met professionele hulpverleners alleen.

Sofie Legon (BZN)

W

ist je dat uit Amerikaans onderzoek blijkt dat we 40 tot 60 procent van onze tijd luisteren naar woorden van anderen? Veel dus. Maar we nemen slechts 25 procent van die info ook echt op. Er zit dus veel verlies op.’ Aan het woord is Dirk Loosveldt, één van de 15 speciaal opgeleide vrijwilligers van BZN die de vorming ‘Empathisch Luisteren’ geeft.

Hij is met pensioen nadat hij 35 jaar aan de slag was in de sociale sector. We volgen een van zijn vormingen mee.

Empathisch luisteren is een gesprek aangaan met een ander, niet vanuit jezelf of om je eigen moeilijkheden kwijt te geraken, maar echt met de intentie om er te zijn voor de ander en die persoon met een beter gevoel naar huis te laten gaan. ‘Dat is niet altijd zo gemakkelijk. Hoeveel keer luister je maar half, of onderbreek je iemand nog voor hij is uitverteld?’

Samen met iemands probleem te relativeren, of het te overtreffen vanuit je eigen verhaal en meteen te beginnen oplossingen aan te dragen vanuit je eigen kader, zijn het de vijf grootste overtredingen die we maken als we naar anderen luisteren.

Als deelnemer moeten we dat lijstje zelf aanvullen. ‘Elke workshop geraakt dat lijstje snel gevuld’, zegt Dirk. ‘We weten eigenlijk wel goed wat we fout doen.’

Een goed gesprek helpt

©BZN

We moeten meer respect tonen voor elkaars verschillen en bruggen bouwen tussen mensen. Dat is de boodschap van Pax Christi Vlaanderen tijdens de 28ste Vlaamse Vredesweek. Onder de slagzin ‘Radicaal Samen’ verzet de organisatie zich dit jaar tegen de polarisering van onze maatschappij.

3

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

u Empathisch luisteren is een gesprek aangaan met een ander met de intentie om er voor hem of haar te zijn en die persoon met een beter gevoel naar huis te doen gaan.

In de schoenen van de ander Daarna beginnen de oefeningen in kleine groepjes. We schotelen elkaar onder meer bepaalde gesprekken en situaties voor waar we het verkeerd aanpakten en proberen het juist te doen met de technieken die we aangeleerd krijgen. ‘Wie empathisch luistert, stopt zijn eigen gedachten en gevoelens, gaat in de schoenen van de ander staan en leeft zich volledig in, om zo tot het volledige verhaal te komen. Want soms zijn mensen beschaamd of draaien ze rond de pot. De kunst is om de openheid en vei-

ligheid te bieden om iemand z’n verhaal te laten doen.’

De belangrijkste sleutel daarvoor is vragen stellen. Neutraal, zonder oordeel, eenvoudig, kort, duidelijk. Als het delicaat is ook vragen of het oké is, en het tempo van de verteller respecteren. Stilte geven, met andere woorden. ‘Empathisch luisteren is een enorm voorrecht voor jou als luisteraar’, rondt Dirk af. ‘Het is belangrijk om dat zo ook te ervaren, en niet als een last. We hebben elkaar vandaag meer dan ooit nodig om de sociale samenhang sterker te maken.’

De workshops worden dit najaar voor de vierde keer georganiseerd. Ze zijn het antwoord van BZN op de stijgende eenzaamheid in de samenleving. Uit een eerdere bevraging bleek dat een op de vier Belgen worstelt met gevoelens van sociale eenzaamheid, omdat hij te weinig mensen om zich heen heeft. Een op de vijf heeft te maken met emotionele eenzaamheid en mist een hechte affectieve band met iemand.

‘De strijd tegen vereenzaming winnen we niet met professionele hulpverleners alleen’, zegt Sofie Legon, vrijwilligerscoach.

‘Mensen gaan naar psychologen, maar misschien kan een goed gesprek hen al veel verder helpen. De vraag naar meer luisterende oren is groter dan ooit. Niet in het minst omdat het aantal singles en alleenstaanden in de samenleving stijgt: een groep die vaker aangeeft eenzaam te zijn.’

Kaatje De Coninck

✔ Op maandag en donderdag kun je telefonisch inschrijven op 03-201.22.10 tussen 10 en 15 uur.

Online vind je het cursusaanbod en de inschrijvingsmodule op www.bzn.be

In de schoenen van vluchtelingen

Pasar denkt na over tijd

Nog niet zo heel lang geleden zagen een aantal standbeelden in Brussel, Genk, Gent, Leuven, Mechelen en Oostende er even helemaal anders uit. Allemaal waren ze aangekleed met een reddingsvest en rugzak met daarin enkel een flesje water, treinticket, dekentje, paspoort en een paar oude schoenen. Zo symboliseerden ze het iconische beeld van een vluchteling.

Het was een actie van de ngo Vluchtelingenwerk Vlaanderen om iedereen uit te nodigen mee te stappen tijdens de Refugee Walk op 24 september in het Nationaal Park Hoge Kempen in Limburg. De tocht van 40 kilometer is aan zijn tweede editie toe. Wie mee stapt, zamelt geld in voor mensen op de vlucht.

‘Elk jaar drijft geweld en oorlog tienduizenden mensen weg uit hun eigen huis. Met de Refugee Walk dagen we deelnemers uit om in hun voetsporen te treden’, klinkt het.

Wie het niet ziet zitten om zo ver te stappen, kan ook anderen sponsoren of de deelnemers luidkeels komen aanmoedigen op de drie rustpunten op het parcours.

De inschrijvingen lopen af dit weekend, dus haast je mocht je nog willen meedoen! (KD)

Als iemand vraagt hoe het gaat, is je antwoord dan ook: ‘Druk, druk, druk!’? Wel, je bent niet alleen. We leven in jachtige tijden en velen zijn de grip op tijd, en dan vooral hun vrije tijd, kwijtgeraakt. Maar is dat een individueel of maatschappelijk probleem? Of beide?

En vooral: wat kunnen we eraan doen? Vrijetijdsorganisatie Pasar gaat op zoek naar een antwoord op deze prangende vraag met hun Pak je tijd-symposium op vrijdag 6 oktober in Blankenberge. Vooraanstaande denkers als filosoof Johan Braeckman en vertegenwoordigers van middenveldorganisaties zoals ACV-voorzitter Marc Leemans delen daar hun visie op (vrije) tijd, met de bedoeling om het thema hoger op de maatschappelijke agenda te plaatsen. Het belooft een boeiende dag te worden! (KD)

✔ Meer info op www.refugeewalk.be

Stef Oers

2

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

u Standbeelden uitgedost met reddingsvest en enkele schamele bezittingen. Ze symboliseren de iconische beelden van vluchtelingen.

✔ Programma, info en inschrijven via www.pasar.be/pakjetijd.

CM zoekt

Medische gegevens

-

Dringend thuiszorg nodig?

Tegenwoordig wordt vaak gevraagd of we onze medische gegevens willen beschikbaar stellen voor artsen. Als we daarvoor toelating geven, kunnen de specialisten dan enkel de gegevens zien die voor hen van belang zijn? Of heeft elke arts toegang tot ons volledig medisch dossier? Daar heb ik wel vragen bij.

Projectleider logistiek Software Engineer JAVA Business analist Change coördinator Interne IT auditor

••• Naam en adres bekend bij de redactie

Voltijds – onbepaalde duur – Schaarbeek

Delen van medische gegevens komt jouw gezondheid ten goede. Alleen zorgverleners die je behandelen, hebben toegang tot je gezondheidsgegevens. Je kunt zelf zorgverleners uitsluiten van inzage, tenzij je in het ziekenhuis verblijft.

Zorgverleners zijn gebonden aan het beroepsgeheim. Je kunt de zorgverlener vragen om bepaalde informatie niet te delen met andere zorgverleners. Die zal dan beslissen of dit medisch verantwoord is. Je kunt steeds vragen welke zorgverlener toegang heeft tot jouw gezondheidsgegevens.

Meer info over deze en andere vacatures op www.cmjobs.be.

Wereldsolidariteit zoekt - Financieel administratief medewerker (m/v)

Globaal medisch dossier

Aan het artikel over het globaal medisch dossier (GMD) in Visie nr. 15 wil ik graag iets toevoegen. Als het GMD in orde is, dan kun je voor het eerste consult bij bepaalde specialisten een hogere terugbetaling krijgen. Je huisarts moet je wel een verwijsbrief meegeven. Maar voor wie recht heeft op de regeling betalende derde geldt die hogere terugbetaling blijkbaar niet. Terwijl net die groep vaak hoge medische kosten of een lager inkomen heeft.

Kan dit worden aangepast?

Voltijds - onbepaalde duur Schaarbeek Meer info op www.wereldsolidariteit. be/over-ons/vacatures

ACV-Openbare Diensten zoekt

••• Marinka Casteleyn

- Vakbondsverantwoordelijke regio Antwerpen (m/v)

Voor de eerste raadpleging in het kalenderjaar bij bepaalde specialisten krijg je met een GMD inderdaad meer terugbetaald. Gewoon verzekerden krijgen 5 euro meer, mensen met de verhoogde tegemoetkoming 2 euro.

De huisarts moet je wel een brief meegeven met het specia-

Voltijds – onbepaalde duur – Antwerpen Meer info op www.acv-openbarediensten.be

lisme waarnaar hij je verwijst. Die brief bezorg je samen met het getuigschrift voor verstrekte hulp aan je ziekenfonds. Bij de regeling betalende derde (enkel remgeld betalen) kan de hogere terugbetaling bij specialisten niet automatisch toegekend worden. Je kunt wel vragen aan de specialist om de regeling betalende derde niet toe te passen. Is dat toch gebeurd, neem dan contact op met de consulent in het CMkantoor en leg de verwijsbrief voor.

‘Vrijdag gebeld, zaterdag een bed’ Wat als je mantelzorger plots wegvalt? Of als je sneller het ziekenhuis verlaat dan verwacht, maar wel nog thuiszorg nodig hebt? Dan kun je vanaf nu een beroep doen op de Organisator Dringende Thuiszorg, een nieuwe dienstverlening van CM. ‘Vrijdag belden we, zaterdag stond er een ziekenhuisbed in de woonkamer’, zegt Anny De Wilde.

Incontinentie

Het artikel over incontinentie (Visie nr. 15) trok mijn aandacht. Als mogelijke behandeling wordt een steuntje onder de plasbuis voorgesteld. Maar dit schijnt een dure ingreep te zijn die niet wordt terugbetaald. Klopt dat?

••• Paul Van Hove, Belsele

Ziekenhuisbed gevraagd

De bevoegde Riziv-commissie heeft beslist om deze ingreep voor vrouwen wel terug te betalen. Ook het bandje dat onder de plasbuis wordt geplaatst, wordt terugbetaald voor vrouwen. Maar rekening houdend met de veiligheid en waarde van deze techniek, is beslist dat het implantaat voor mannen niet wordt terugbetaald. De ingreep en het verblijf in het ziekenhuis komen wel voor terugbetaling in aanmerking.

‘Door een ongeluk na een boottochtje belandde ik in het ziekenhuis’, vertelt Anny (72). ‘Het ging allemaal heel snel. Pas vrijdag dachten we eraan om een ziekenhuisbed te regelen. We kwamen terecht bij de Organisator Dringende Thuiszorg. De volgende dag stond het bed al in onze woonkamer. Ik weet niet wat ik had moeten doen als het bed er pas maandag was.’

Tablets op school

Tablets op school, allemaal goed en wel, maar vergeet niet dat tablets werken met een draadloze internetverbinding en dus elektromagnetische straling uitzenden. Er moeten overal op school wifi-zenders worden geplaatst die ook straling uitzenden. Wetenschappers waarschuwden al voor de mogelijke effecten van die straling, zeker op kinderen. Sommige mensen zijn er heel gevoelig voor en krijgen last van zware hoofdpijn, concentratie- en geheugenproblemen, etc. Voor leerlingen die daar last van hebben zijn wifi en tablets op school een onoverkomelijk probleem.

Zo lang kon Anny niet wachten, want stappen was een probleem, de trap opgeraken onmogelijk. Sinds een herseninfarct, zo’n 35 jaar geleden, is de linkerkant van haar lichaam gedeeltelijk verlamd. Ze kan moeilijk haar linkerbeen opheffen. Toen Anny na een boottocht op de kade wilde stappen, zorgde dat been weer voor problemen.

••• Fien De Kuyper, Elsene

‘Ik wilde uit de boot stappen, maar mijn been bleef hangen aan de rand van de boot’, legt Anny uit. ‘Een hele snee erin. Omdat ik bloedverdunners neem, bloedde de wonde hevig. Gelukkig zat er toevallig een dokter op een terras dichtbij. We zijn direct naar de spoeddienst getrokken.’

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats.

De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.

citaat 258_DS13_citaat 258_DS13.qxd 21-03-17 09:34 Pagina 1

1. Toe; 2. hulpmiddel bij botbreuken; 3. deurkruk; 4. plukje; 5. loog; 6. verbod; 7. waardeloos ding; 8. onenigheid; 9. individu; 10. verschil tussen uitgaven en ontvangsten; 11. blaasinstrument; 12. gum; 13. bot; 14. vrucht.

Citaat 258

GASTRONOMISCH WILD-WANDEL WEEKEND

@ Corsendonk Sol Cress 13/10-15/10 OF 03/11-05/11 OF 09/11-12/11 Verblijf in volpension - gastro wildbanket op zaterdag, incl. wijn, fris en muzikale animatie - geleide bos-en stadswandelingen VISIEKORTING 10%:

1

J

D

I

2

S E P A S

3

K

L

E

4

V

I

L N O C

I

K

5

P B A E S E

I

S

6

V M

I

E C B H T I

L

K

T

N P K R

E S T O S

7 C P R H U

I

E

8 R N U Z D

I

A E

9 M T E

L

J

N E S G

10 E S A E

L D N O

11 F P

L U R

I

T

I

12 N S C T U

I

F

P

13 S E T O H M E P 14 B A B N A T A N © De Puzzelaar

Het citaat is van Miep Diekmann: “Je beste principe is misschien dat je geen principe hebt”.

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.

De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.

€ 194,40 (ipv € 216,00) per persoon

Spaloumont 5, 4900 Spa info.solcress@ corsendonksolcress.com

Info en reservaties:

Anny bleef enkele nachten in het ziekenhuis om verzorgd te worden. Toen haar zoon belde om thuisverpleging en een ziekenhuisbed te voorzien, kreeg hij te horen dat het bed normaal pas maandag geleverd kon worden. ‘Maar ik ging zaterdag al naar huis’, zegt Anny. ‘Dankzij een telefoontje

078 156 100

contactcenter@vayamundo.be www.vayamundo.be

Supergezellige kerstmarkten!

Vayamundo griezelt!

Met Halloween toveren we Vayamundo Houffalize en Oostende om in een waar kinder-griezelparadijs. Trakteer de kinderen op een welverdiende herfstvakantie na het harde schoolwerk en beleef van op de eerste rij hun supercoole avonturen!

04/12 tot 08/12/17 11/12 tot 15/12/17 +12 jaar

extra nacht

€ 330 p.p.*

€ 50 p.p.

Verblijf in vol pension van avondmaal op de eerste dag tot ontbijt op de laatste dag Alle andere kortingen vervallen

6 - 11 j.

3 - 5 j.

2 N.

€ 150

€ 80

€ 59

€ 32

3 N.

€ 204

€ 108

€ 75

€ 48

Prijs p.p. in halfpension. single supp. € 15/nacht ook mogelijk in volpension

Prijs: € 145,50 per persoon / Kind 6-14 jaar: € 69,00 / Kind 2-5 jaar: € 45,00

A. Ruzettelaan 195, 8370 Blankenberge info.duinsepolders@

Vayamundo Quillan, Onze nieuwe club in de Pyreneeën

3 clubs 1 happiness!

Ontdek ons volledig aanbod en alle voordelen op www.vayamundo.be

‘Het is een grote hulp, dat bed’, zegt Anny.

‘De thuisverpleging kan goed mijn been verzorgen, en zelf hoef ik geen trappen meer te beklimmen.’

Warme maaltijden aan huis Na een routineoperatie aan de galblaas traden er complicaties op bij Georges (69). Eén operatie werden er drie. Na een tijdje in het ziekenhuis vroeg Georges om naar huis te gaan. Dat mocht van zijn zorgverleners in het ziekenhuis.

‘Toen hij thuiskwam, besefte Georges dat hij nog moeilijk voor zichzelf kon zorgen’, legt zijn huisarts Frederik Van Acker uit.

‘Hij was erg vermoeid. De operaties hadden hun tol geëist. Bovendien heeft hij geen familie meer en woont hij afgelegen.’

Frederik Van Acker belde naar CM. Via het contactcenter kwam hij bij de Organisator

De cijfers en tabellen vliegen ons de jongste dagen opnieuw om de oren. Ook in de gezondheidszorg wordt deze tijd van het jaar de rekening gemaakt. En op het einde van de rit moet die kloppen. In al die rekenwoede dreigen we echter de echte uitdaging opnieuw uit het oog te verliezen: welke gezondheidszorg willen we eigenlijk?

*halfpension + middagmaal op woensdag en vrijdag

@ Duinse Polders

27/10 - 05/11/17 3e p. +12 j. + 12 j.

naar de Organisator Dringende Thuiszorg kwam het in orde. Het bed zou op tijd geleverd worden.’

Dringende Thuiszorg. ‘De dame die ik aan de lijn kreeg, werkte erg nauwkeurig’, bevestigt hij. ‘Zelf had ik enkel aan gezinszorg gedacht, maar zij stelde ook andere dingen voor. Warme maaltijden waren niet bij mij opgekomen.’

De Organisator Dringende Thuiszorg belde daarna naar Georges om de mogelijkheden te bespreken. Hij vroeg zelf ook om een persoonlijk alarm. Vanaf de volgende dag kon Georges rekenen op thuisverpleging en dagelijkse warme maaltijden. Na het weekend installeerden ze het persoonlijk alarm en nam gezinszorg zijn huishoudelijke lasten over.

‘Het is handig dat er een dienst bestaat die snel alle mogelijke hulp kan voorstellen en die hulp dan ook kan organiseren’, zegt Frederik Van Acker. ‘Zo kan ik meer tijd vrij maken voor mijn patiënten. En Georges is blij dat hij na zo’n zware periode toch zonder veel zorgen thuis kan blijven.’

Je kunt terecht bij de Organisator Dringende Thuiszorg als … ◆ je dringende thuiszorg nodig hebt. ◆ je eigen sociale netwerk onvoldoende ondersteuning kan bieden. ◆ je het probleem niet kon voorzien of je had te weinig tijd om zelf naar een oplossing te zoeken. ◆ je behoefte hebt aan een basisdienstverlening binnen de thuiszorg (een vorm van gezinszorg, opvang, (warme) maaltijd, thuiszorghulpmiddelen en/of verpleegkundige zorg in combinatie met een andere vorm van thuiszorg).

Het telefoonnummer voor jouw regio vind je op de cover van deze editie van Visie.

✔ www.cm.be/dringendethuiszorg

Michiel Verplancke

DE REKENING VAN DE GEZONDHEIDSZORG

MINI ARRANGEMENTEN AAN ZEE 17/11 - 20/11 OF 20/11 - 23/11 OF 27/11-30/11 OF 18/12-21/12

u Anny: ‘Dankzij mijn ziekenhuisbed hoef ik geen trappen te beklimmen.’

De Organisator Dringende Thuiszorg is een nieuwe, gratis dienstverlening die CM dit jaar lanceert. De dienst engageert zich om op korte tijd thuiszorg op maat te organiseren. Zo krijgt de zorgbehoevende zijn rust, zonder zich zorgen te maken over allerlei organisatorische vragen.

Om genoeg hulp te kunnen bieden werkt de Organisator Dringende Thuiszorg samen met diensten voor verpleegkundige zorg, diensten voor gezinszorg, leveranciers van (warme) maaltijden en leveranciers van thuiszorgmaterialen en -hulpmiddelen.

DE VOORZET

We bezoeken de kerstmarkten van Aken en Trier tijdens deze sfeervolle midweken!

Speciale muzikale avond op woensdag.

Stefan Dewickere

GECITEERD

Organisator Dringende Thuiszorg

De eerste ramingen voor het budget gezondheidszorg spreken over een tekort van 290 miljoen euro. Vooral in de geneesmiddelensector wordt er veel meer uitgegeven dan voorzien. De komende weken onderhandelen mutualiteiten en zorgverstrekkers over maatregelen om het budget in evenwicht te krijgen. Als iedereen zijn

verantwoordelijkheid opneemt, moet dat lukken zonder de patiënt te raken.

De vooruitzichten op korte termijn mogen dan wel gunstig zijn, toch blijf ik met een wrang gevoel achter. Want het is jaar na jaar hetzelfde liedje. Er is een tekort. Er worden maatregelen genomen om de rekening te doen kloppen en we kunnen weer een jaar verder. Op die manier blijven we rondjes draaien. Omdat sommige partijen het fundamentele debat uit de weg blijven gaan.

Dat debat gaat namelijk niet over cijfers en tabellen, maar over de gezondheidszorg zelf. Die is fundamenteel veranderd. Gezondheid gaat vandaag over veel meer dan ziek zijn en genezen. Gezondheid gaat over kwaliteit van leven,

over het leven de moeite waard vinden, over je goed in je vel voelen, over zingeving. Niet voor niets is CM de jongste jaren geëvolueerd van ziekenfonds naar gezondheidsfonds.

Over gezondheid moeten we samen het debat durven aangaan. Wij roepen dan ook alle betrokken partners op om hun verantwoordelijkheid op te nemen en mee die langetermijnvisie op gezondheidszorg uit te tekenen. Liever vandaag dan morgen. Willen we echt het verschil maken, dan moeten we de mens centraal stellen. Want gezondheid gaat over mensen. En mensen laten zich niet vatten in cijfers en tabellen.

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

CMziekenfonds

UW GEDACHT

5

CMziekenfonds

VACATURE M/V

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

Lieven Van Assche

4

¬ post

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

Zelftesten in de apotheek

Verleiding Toch zitten er ook enkele addertjes onder het gras. ‘Bij een afwijkend resultaat is het bijna altijd nodig om advies te vragen aan een arts. Hij zal opnieuw een gelijkaardig onderzoek uitvoeren.

Is het dan een meerwaarde om zelf eerst een test te kopen?’

Hoe meer testen er zijn, hoe meer je in de verleiding kunt komen om ze te gebruiken. ‘Laat je niet door je angst leiden. Begin jezelf niet op van alles te testen. Heb je vragen over bepaalde ziekten of heb je klachten? Raadpleeg dan je arts. Hij zal samen met jou bekijken of er onderzoeken nodig zijn.’

Wat meet de test?

Bij glutenintolerantie (coeliakie) maakt je lichaam antistoffen aan. De test meet deze antistoffen.

Hoe werkt het?

Je prikt in je vinger en drukt tot er een druppel bloed uitkomt. Vervolgens houd je een opnamebuisje in de druppel bloed tot het buisje volledig gevuld is. Daarna stop je het opnamebuisje in een f lacon met verdunningsvloeistof en moet je schudden. Ten slotte zuig je met een pipet vloeistof op en laat je vijf druppels vallen op een testhouder. Je kunt het resultaat aflezen na exact 10 minuten.

De test meet het totale cholesterolgehalte in je bloed. Hij maakt geen onderscheid tussen de verschillende soorten cholesterol.

voor iedereen mogelijk om die goed uit te voeren.

Ben je volgens de test glutenintolerant? Start dan zeker niet zelf een glutenvrij dieet op, maar raadpleeg een arts om de diagnose te bevestigen. Geeft de test een normaal resultaat, maar kamp je toch met aanhoudende maag- en darmklachten zoals een opgeblazen gevoel of diarree? Raadpleeg dan ook een arts.’

Hoe werkt het?

Er zijn twee tests die ongeveer gelijkaardig werken. Je prikt in je vinger en laat een grote druppel bloed zorgvuldig op een testplaatje vallen. Na enige tijd wachten heb je 20 tot 30 seconden om met een kleurcode de juiste cholesterolwaarde af te lezen.

Elise: ‘Deze test maakt je niet veel wijzer. Er bestaat namelijk goede en slechte cholesterol, maar de test gooit ze op één hoop. Je kunt je dus vragen stellen bij het nut ervan. Bij een afwijkend resultaat ga je het best langs bij je huisarts. Je arts zal bloed afnemen en een nauwkeurige analyse maken of je een verhoogd risico hebt op hart- en vaatziekten. Hij houdt ook rekening met andere risicofactoren. Als de zelftest een goed resultaat geeft, blijft het van belang een gezonde levensstijl aan te houden. Bovendien heb je dan geen zicht op andere risicofactoren.’

Elise: ‘Wat een ingewikkelde procedure om tot een resultaat te komen. Het is niet

Uit het ruime aanbod bekijkt Visie drie testen van dichtbij.

Tekst: Bram Dehouck Tekening: Rutger Van Parys

Tips bij zelftesten ◆ Overleg met de apotheker wat de test je zal leren. Is het wel zinvol om de test te kopen? ◆ Denk goed na over wat je met het resultaat van de test gaat doen. ◆ Vraag uitleg over hoe je de test moet uitvoeren en lees aandachtig de bijsluiter. ◆ Vraag hulp aan iemand bij de uitvoering van de test als je zelf twijfelt. ◆ Zorg dat je bij iemand terecht kunt als je angst of vragen hebt bij een afwijkend resultaat.

Urineweginfecties Wat meet de test?

De test meet de aanwezigheid van witte bloedcellen, nitriet en eiwitten in de urine.

Hoe werkt het? ’s Morgens vang je urine op in een proper potje. Je dompelt de teststrip twee seconden onder in de urine. Vervolgens leg je de teststrip op de aluminium verpakking. Na 60 seconden lees je het resultaat af. Twee minuten later is het resultaat niet meer betrouwbaar.

Elise: ‘Er worden drie factoren gemeten. De test is afwijkend zodra een van de drie factoren een afwijkend resultaat geeft. Afhankelijk van de factor is er echter tussen 8 en 12 procent kans dat de test onterecht een normaal resultaat geeft. Hierbij is dus ook omkadering nodig. De apotheker kan bij de aflevering van een zelftest al heel wat nuttige informatie geven. We denken daarbij aan wat de test precies meet, wat het resultaat je leert, hoe je de test uitvoert en wanneer je het best een arts raadpleegt.’

?!

HUISDOKTER

WANNEER WORDT BRAKEN ZORGWEKKEND?

Wat is braken?

Braken betekent dat de inhoud van je maag plots weer uit je mond naar buiten komt. Je buikspieren en middenrif trekken samen en je maag wordt geforceerd geledigd, zonder dat je dit kunt tegenhouden. Voor je braakt, voel je je meestal misselijk of beroerd. Na het braken voel je je vaak opgelucht, omdat je maag en darmen erdoor tot rust komen.

Waarom geef je over?

Braken kan verschillende oorzaken hebben. Vaak vormt braken een symptoom van een maag- of darminfectie. Aan het begin van een zwangerschap braak je wel vaker door hormoonveranderingen.

Stress, migraine, een hersenschudding, een zonnesteek, evenwichtsstoornissen, reisziekte of te veel alcohol kunnen ook aan de basis liggen.

Wat kun je zelf tegen braken doen?

Vaak hoef je niet op te treden bij braken. Het stopt meestal vanzelf en het kalmeert je maag en darmen. Houd wel je vochtopname op peil als je gebraakt hebt. Je verliest namelijk veel vocht, waardoor je lichaam kan uitdrogen. Dat kan gevaarlijk zijn. Nadat je meermaals hebt overgegeven, drink je dus extra veel om dat te compenseren: om de 5 à 10 minuten een slokje water wordt aangeraden.

Wanneer ga je wel naar de huisarts?

In veel gevallen is de oorzaak van braken vrij banaal. Een doktersbezoek is in de meeste gevallen pas aangewezen als de klachten na 24 uur nog niet minderen. Wel bezoek je onmiddellijk de huisarts als je niet enkel braakt, maar ook hevige buikpijn

Ogen zijn de spiegels van de ziel. Maar verzorgen we die spiegels wel goed?

Moeten we net zoals bij de tandarts elk jaar naar de oogarts? Oogarts Katelijn De Lepeleire verklapt je vijf oogweetjes.

flitsen of pijn bij fel licht vragen wel aandacht. Voor letsels aan of rond het oog, zoals rode ogen, branderigheid of etteren, kun je terecht bij de huisarts. Die oordeelt of er specialistische zorg nodig is.’

Panikeer niet bij rode ogen

Op controle bij elke mijlpaalleeftijd

‘Hoe roder het oog is, hoe onschuldiger. Meestal gaat het gewoon om een oppervlakkig, gesprongen bloedvaatje. Als het geen pijn doet en je ziet nog goed, dan hoef je je geen zorgen te maken. Een bedreigende ontsteking aan het oog slaat paarser uit. Als je contactlezen draagt en je oog ziet rood, verwijder dan wel onmiddellijk de lens.’

0-8 jaar: Katelijn De Lepeleire: ‘De fase voor je achtste levensjaar is cruciaal.

Dan ontwikkelen de hersenen zich op instructie van het oog en kunnen die zich nog aanpassen.

Het CLB screent je kind voor die leeftijd twee keer en verwijst het indien nodig door naar de oog- u Katelijn De Lepeleire: ‘Als er plots iets verandert aan de kwaliteit van je zicht, contacteer dan het best de oogarts.’ arts. Dat is belangrijk, want een Een test bij de kind weet niet of zijn zicht goed opticien is geen is. Door een oog af te plakken, de juiste bril culadegeneratie, waarbij het centrale geoogonderzoek te dragen of druppeltjes te gebruiken kan zichtsveld wazig wordt door netvlies- ‘Het is niet omdat je oogtest bij de opticien veroudering. Een controle brengt duide- goed verlopen is, dat je ogen gezond zijn. het zicht hersteld worden.’ lijkheid.’

De opticien test in functie van zijn beroep, 14-18 jaar: zoals glazensterkte en een gepaste mon‘Pubers bezoeken tijdens een groeiperiode tuur. Hij beschikt niet over dezelfde kenDrie procent van de het best de oogarts. Niet alleen de verhounis en optische instrumenten als de oog45-plussers heeft dingen van het lichaam veranderen maar arts. De opticien kan bijvoorbeeld niet alle glaucoom ook die binnen het oog. Daardoor kan het ‘Glaucoom is de ziekte van de dief in de factoren van glaucoom vaststellen.’ licht fout breken op het netvlies. De arts nacht. Je beseft zelf niet dat je slechter ziet. kan brekingsafwijkingen corrigeren met Het begint met zwarte vlekken aan de buiMichiel Verplancke een bril. Ook andere abnormale evoluties tenkant van je gezichtsveld. Die werken kan de oogarts meestal verhelpen.’ zich langzaam naar het midden. Glaucoom is niet te genezen maar als je er snel bij Terugbetaling oogarts 40-45 jaar: bent, kun je het met oogdruppels, een la‘Merk je dat je een leesbril nodig hebt, ga serbehandeling of operaties stoppen of afVoor een raadpleging bij de oogarts dan ook langs bij de oogarts. Vaak ontdekt remmen.’ betaal je na terugbetaling nog 12 die andere aandoeningen die hij op dat moeuro remgeld. Voor mensen met de ment nog kan inperken.’ verhoogde tegemoetkoming is dat 3. Flitsen of vlekken?

3 euro. Niet-geconventioneerde oogContacteer oogarts 60-65 jaar: artsen kunnen daarbovenop nog ‘Als er plots iets verandert aan de kwaliteit ‘Oogveroudering is een natuurlijk feno- van je zicht, contacteer je het best de oogeen supplement vragen. meen. Vanaf je zestigste maak je dan ook arts. Die schat in of je moet langskomen. meer kans op aandoeningen als cataract, Een paar kleine bewegende vlekjes kun✔ www.cm.be/ogen een vertroebeling van de ooglens, of ma- nen geen kwaad, maar plots veel vlekken,

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

HOE GAAT HET MET U?

Heeft mijn uitkering invloed op berekening studietoelage?

hebt, verward bent of bijna flauwvalt.

Als er bloed in je braaksel zit of als je overgeeft na een val, contacteer je ook meteen een arts. Als je na het braken een dag niet meer plast, is dat ook een reden om naar de huisarts te gaan. Bij kinderen jonger dan twee jaar geldt dit al na een halve dag zonder plassen. Als je kind niet wil drinken of het ook diarree en koorts heeft, raadpleeg je ook meteen een arts.

Krijg je een uitkering voor arbeidsongeschiktheid, dan is het mogelijk dat niet je volledige gezinsinkomen meetelt om recht te hebben op een studietoelage voor je kinderen.

De start van het school- en academiejaar is voor gezinnen met kinderen een dure aangelegenheid. Inschrijvingsgeld en cursussen nemen een serieuze hap uit het budget. Misschien kom je in aanmerking voor een studietoelage? Onder meer het inkomen en de gezinssamenstelling spelen daarbij een rol.

Michiel Callens preventie-arts CM www.cm.be/dehuisdokter

Stefan Dewickere

Met de hand voor de mond naar het toilet spurten omdat je maaginhoud weer naar boven komt: fijn is het allerminst. Gelukkig is braken meestal vrij onschuldig en hoef je er je huisarts niet voor te raadplegen.

5 weetjes om van op te kijken

Voor gezinnen die leven van een uitkering voor arbeidsongeschiktheid of werkloosheid telt niet het totale inkomen mee voor de berekening van de studietoelage.

Als je inkomen voor minstens 70 procent uit zo’n vergoeding bestaat, kan tot 4 320 euro forfaitair worden afgetrokken van het werkelijke gezinsinkomen. Hou daar rekening mee als je inschat of je recht hebt op een studietoelage.

Kreeg je eerder een studietoelage toegekend, dan wordt meestal automatisch onderzocht of je recht hebt op een nieuwe studietoelage. Kwam je daarvoor nog niet eerder in aanmerking, dan dien je het best zelf een aanvraag in. Elke provincie heeft een contactpunt voor ondersteuning bij de aanvraag.

✔ Meer info op

www.studietoelagen.be of bel 1700.

David Samyn

Het aanbod aan zelftesten is groot en zal vermoedelijk alleen maar groeien. ‘Dankzij de testen spoor je zelf een gezondheidsprobleem op’, zegt CM-preventiedokter Elise Rummens. ‘Of bij een chronische ziekte kun je thuis je waarden opvolgen. Mogelijk wordt een behandeling sneller gestart of ben je gerustgesteld als je een normaal testresultaat bekomt.’

Cholesterol

Glutenintolerantie Wat meet de test?

7

Bij de oogarts

Diagnose uit een doosje Ben je allergisch? Heb je een te hoge cholesterol?

Ben je glutenintolerant? Sinds kort kun je het zelf onderzoeken. Je koopt een zelftest in de apotheek en na enkele minuten zie je het resultaat. Je hebt er geen voorschrift voor nodig. Maar wacht nog even voor je naar de apotheek holt.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

Guy Puttemans

6

¬ hoe gaat het met u?

‘Kippenvel in de les’ ‘Ik geef Nederlandse les aan anderstaligen op het CVO 3 Hofsteden in Kortrijk’, zegt Elke Janssens (26) uit Gontrode. ‘Ik heb veel vluchtelingen in mijn klassen en ik weet dat zij echt verder kunnen geraken door wat ik hen leer.’

‘In het volwassenenonderwijs is er weinig afstand tussen leerkracht en leerling: je bent meer een soort coach. Mijn cursisten durven echt openhartig te zijn. Af en toe krijg ik kippenvel in de les. Eigenlijk doe ik mijn job zo graag dat ik niet het gevoel heb dat ik aan het werk ben.’

Dit najaar pakt Te Gek!? weer uit met een theatertournee ‘Open Geest XL’. De tournee wil psychische problemen bespreekbaar te maken. Annelies Brosens van Laïs en Rick de Leeuw brachten eerder al de theatervoorstelling ‘Open Geest’ in verschillende psychiatrische centra. Dit jaar krijgen zij gezelschap van onder meer Guy Swinnen, Christophe Vekeman en Jan Hautekiet.

‘Open Geest XL’ verruimt de blik. De voorstellingen lopen tot eind december. De speellijst vind je op de website.

Voor de 16 kinderen tussen 0 en 3 jaar heeft het koppel een zeventigtal luiers ingeslagen. ‘We draaien vaak twee wasmachines per dag.’

E

Sarah Vandoorne

en van de kinderen van Daan uit Boechout en Eva uit Lint heeft ADHD: Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Daan, die zelf ADHD heeft, had al snel een vermoeden dat zijn zoon Kas (12) dezelfde ontwikkelingsstoornis had. Eva’s zoon Jo* (10) werd gediagnosticeerd op zijn zevende.

Mooie momenten Voor Helder en Laura speelt, naast het ecologische aspect, ook het emotionele mee.

‘Een veelgehoorde klacht is dat het meer moeite kost om herbruikbare luiers te gebruiken’, zegt Laura.

‘Dat klopt ergens wel: het verversen duurt iets langer. Maar in dat moment heb je net meer contact met je kind. Dat zijn mooie momenten voor de hechting van je kindje.’

Volgens mama Julie is het echter een mythe dat verschonen meer tijd kost. ‘Sommige luiers werken volgens hetzelfde systeem, met velcro.

Dat duurt dus zeker niet langer.’

Twee procent van alle 6- tot 18-jarigen nemen methylfenidaat, weten we uit de CM-studie. Nemen jullie kinderen de medicatie?

Eva: ‘Jo was altijd snel afgeleid. Na zijn diagnose heeft Jo even Rilatine en andere vormen van methylfenidaat uitgeprobeerd.

Dat had heel rare effecten: hij werd heel somber en teruggetrokken. Door de medicatie werd Jo wel rustiger, maar dat woog niet op tegen de nadelen. Na drie maanden zijn we ermee gestopt. Jo neemt op vandaag geen medicatie, maar ik weet niet goed wat dat in zijn puberteit zal geven.’

Babygeschenk in de Thuiszorgwinkel In de Thuiszorgwinkel kunnen ouders net als Julie, Laura en Helder kiezen voor herbruikbare luiers. Kersverse ouders kunnen er opteren voor een pakket herbruikbare luiers van Bambinex ter waarde van 195 euro als CM-babygeschenk. Zo’n pakket bestaat uit tien luiers van maat 1, drie extra inleggers met drukknopjes, twee overbroekjes, een pakje microfleece inlegdoekjes en een rol inlegvellen. Zijn beide ouders lid van CM, hebben ze recht op twee pakketten.

✔ Meer info via www.cm.be/babygeschenk en www.thuiszorgwinkel.be.

Compagnie Gagarine

Verblijfsvakantie in Mallorca

Zonnige vakantie met verblijf in een 4-sterrenhotel

✔ www.tegek.be

Geniet op het zonnige eiland Mallorca van prachtige stranden, helder water, de schitterende natuur en culturele pareltjes waaronder Kathedraal la Seu, Soller, Valldemossa en Deià.

Je verblijft er in het moderne viersterrenhotel Caballero met buiten- en binnenzwembad in volpension. Vlakbij vind je het uitgestrekte zandstrand Playa de Palma.

Aandacht voor kinderwens

Prijzen en periodes: Van 23 tot 30 april 2018 voor 798 euro, single toeslag 119 euro Van 30 april tot 7 mei 2018 voor 819 euro, single toeslag 119 euro

Een onvervulde kinderwens raakt mensen diep. Door schaamte of schuldgevoel durven zij er vaak niet over te praten. De organisatie Kinderwens Vlaanderen biedt ondersteuning.

Wensouders en hun omgeving vinden een luisterend oor in de Kinderwenshuizen. Zij krijgen er psychosociale begeleiding en informatie. In de Kinderwenshuizen kun je alle vragen stellen over zwanger worden. In elke Vlaamse provincie is er minstens een.

✔ www.kinderwensvlaanderen.be

Daan: ‘Als je ADHD hebt, dan zal dat in mijn ogen niet meer verdwijnen. Het verbaast me dus niet dat velen medicijnen blijven nemen.

Maar de symptomen kunnen wel afnemen. Het belangrijkste is om een goede structuur te hebben. Daarom is die begeleiding zo belangrijk. Kas is drie maanden onderzocht voor hij een voorschrift kreeg.’

Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be

Intersoc-werkvakanties

Ga deze winter mee als vrijwilliger met Intersoc Zin in een onvergetelijke winter? Ga dan mee op werkvakantie met Intersoc. In onze hotels in Zwitserland kan je onder andere aan de slag in het restaurant, de keuken of de bar.

Zet je je liever in om onze vakantiegasten groot en klein te vermaken, dan kan je als vrijwilliger naar Frankrijk, Slovenië, Tsjechië of Zwitserland. Ook skifanaten zijn bij ons meer dan welkom. Zij kunnen hun hart ophalen als skimonitor.

Stel je vandaag nog kandidaat via je persoonlijke overzichtspagina of surf naar www.intersoc.be/nl/werkvakanties/stel-je-kandidaat en wie weet zien we elkaar deze winter.

Daan: ‘Kas neemt Rilatine sinds het tweede leerjaar. Nu neemt hij, onder begeleiding van een kinderpsychiater, het medicijn nog steeds. Enkel in het schooljaar, tijdens de vakanties heeft Kas thuis zijn uitlaatklep. Hij wil Rilatine niet het hele jaar doornemen uit schrik voor potentiële neveneffecten, zoals groeivertraging.’

Was het een moeilijke beslissing om de medicatie te gebruiken?

Daan: ‘Kas trekt zich heel hard aan wat anderen van hem vinden. In de klas functioneerde hij niet en dat knaagde aan zijn zelfbeeld. Kas is zelf vragende partij: hij wordt wat passiever, maar kan zich beter concentreren en maakt nieuwe vrienden. Voor Kas is Rilatine een eerste wandelstok.’

Eva: ‘Ook hier is het een wandelstok, maar wel de laatst mogelijke wandelstok. Ik

Het verbaast me niet dat velen medicijnen blijven nemen.

Daan

Eva: ‘Ik ben ook niet over een nacht ijs gegaan. Na Jo’s eerste onderzoek heeft het 10 maanden geduurd voor hij Rilatine nam. Ik stelde me steeds de vraag: doe ik er goed aan als ouder om hem die pilletjes te geven? Maar ook: doe ik er goed aan om die net niet te geven?’

Wordt methylfenidaat te snel voorgeschreven?

Daan: ‘Dat weet ik niet. Ik weet wel dat het hokjesdenken is toegenomen. Dat is een ADHD’er, dat is een autist. De huidige samenleving speelt daar een grote rol in: je krijgt continu impulsen. Zo wordt iedereen een klein beetje ADHD’er. Wordt die medicatie dan te snel voorgeschreven?

Dat kan. Vind ik het nodig voor mezelf en voor mijn zoon? Jawel.’

u Daan tegen Eva: ‘In onze samenleving krijg je zoveel impulsen dat iedereen een beetje ADHD’er wordt.’ vroeg mij af: hoe kan ik Jo ondersteunen zonder medicatie? Onze zoon is geen vragende partij: door de neveneffecten staat hij er weigerachtig tegenover. Hij is daar niet goed in begeleid. Als ouder kreeg ik veel informatie, maar met mijn kind werd te weinig gepraat.’

Eva: ‘ADHD is altijd een zoektocht. Nu wordt onderzocht of Jo ook autismespectrumstoornis heeft.’

Rilatine is voor ons de laatst mogelijke wandelstok.

* Eva en Jo zijn fictieve namen.

Sarah Vandoorne

Daan: ‘Kas is meer extravert. Het lijkt mij normaal dat die anders reageert op medicatie.’

Eva

Hoe belangrijk is die begeleiding?

Daan: ‘Heel belangrijk. Mijn ervaring bij de kinderpsychiater is erg goed: die spreekt de taal van Kas. Zonder begelei-

‘Hulpmiddel in plaats van geneesmiddel’ ‘We mogen medicatie niet diaboliseren, maar het is niet de eerste of de gemakkelijkste oplossing’, zegt professor psychologie Stijn Vanheule (UGent). ‘Methylfenidaat geneest het probleem niet, maar is een hulpmiddel, of zoals Daan zegt: een wandelstok. Het is beter om indien mogelijk zonder te wandelen, maar dat hangt vaak af van de context. Als je het langdurig neemt, zijn er gezondheidsrisico’s, zoals groeivertraging, en kan het kind afgeremd worden in zijn ontwikkeling.’

ding kun je tien jaar dezelfde pillen nemen, zonder de dosis bij te stellen. En dan stoppen, omdat het toch niet meer werkt. Ikzelf nam Rilatine vanaf mijn twaalfde, maar stopte op mijn zestiende omdat het tijdens mijn puberteit beter ging. Nu neem ik, na lang zoeken onder begeleiding, een ander medicijn.’

Uit onderzoek van CM blijkt dat een op de vijf kinderen na tien jaar nog steeds methylfenidaat neemt. Hoe staan jullie tegenover dat cijfer?

✔ Ook voor CM mag medicatie niet

de eerste oplossing zijn.

Lees het standpunt van CM-voorzitter Luc Van Gorp op www.cm.be/ standpunt-adhd en bekijk de studie op www.cm.be/studie-adhd.

‘Doorverwijzen naar specialist’

Li

ev

en

‘Elk kind reageert anders op methylfenidaat en niet iedereen met ADHD heeft de medicatie nodig’, zegt Ria Van Den Heuvel, directeur van centrum ZitStil. ‘Het is belangrijk dat huisartsen geen methylfenidaat voorschrijven en al zeker niet voor een diagnose gesteld is. Een huisarts moet doorverwijzen naar een kinderpsychiater die de jongeren goed kan begeleiden. Die onderzoekt, stelt de diagnose en schrijft eventuele medicatie voor.’

✔ www.zitstil.be

ève

Theater Open Geest XL

Voorbeeldfunctie

In totaal 32 000 kinderen en jongeren kregen vorig jaar in België medicatie voor de behandeling van ADHD terugbetaald, zo blijkt uit een studie van CM. Voor ouders blijft het een moeilijke keuze om hun kinderen al dan niet methylfenidaat, beter bekend onder de namen Rilatine of Equasym, te geven. Twee ouders van kinderen met ADHD gaan in dialoog.

Gr

✔ www.alzheimercode.be

‘Mijn oudste is intussen 18 jaar’, vertelt Laura, mama van vier. ‘Toen wij voor de eerste keer informeerden naar herbruikbare luiers, was dat helemaal niet evident.

We konden ze enkel kopen op een soort van Tupperware avonden en werden best raar bekeken.’

Vandaag zijn herbruikbare luiers bekender geworden. ‘We zijn niet de enige kinderopvang die dat verkiest’, zegt Helder.

‘Kinderen zouden er ook sneller zindelijk door worden’, zegt Helder. ‘Volgens mij klopt dat, want de kinderen hebben sneller door dat ze een natte broek hebben. Misschien daarom dat de kinderen sneller op het potje willen gaan?’

Mama Julie haalt ook dat voordeel aan. ‘Al ben ik er niet helemaal zeker van of het altijd opgaat. Bij de jongste gaat het minder vlot’, lacht ze.

‘ADHD is altijd een zoektocht’

Le

Mensen met dementie respecteren en hun mantelzorgers een hart onder de riem steken. Dat is de boodschap van de Alzheimer Code. Almaar meer mensen krijgen met dementie te maken.

Met tentoonstellingen, theater, fi lms en lezingen wil de Alzheimer Code meer openheid creëren rond dementie.

Initiatiefnemers zijn de Alzheimer Liga Vlaanderen en het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen. Tot 30 november zetten zij in samenwerking met tal van organisaties in meer dan 60 steden en gemeenten activiteiten op. Ook CM steunt het project. Zij organiseert praatcafés, verteltheater en panelgesprekken.

Tupperware voor luiers

Natte broek

as

De Alzheimer Code

A

l tien jaar lang houden Helder Steemans en Laura Dehaes kinderopvang De Goudsbloem in de Koetsweg in Kessel-Lo open.

Van in het begin gebruikt het koppel herbruikbare luiers. ‘Voor ons een logische keuze, want ook onze eigen kinderen hebben wij enkel met herbruikbare luiers verschoond’, klinkt het.

‘Dat weegt niet op tegen de twee vuilniszakken vol pampers die we anders wekelijks zouden moeten buiten zetten. We kiezen om de wegwerpcultuur tegen te gaan.

Voor onze kinderen willen wij een voorbeeld zijn.’

Julie Poppe, op de foto samen met zoon Okke (2,5), deelt die visie. ‘Mijn buurvrouw en ik zijn tegelijkertijd aan kinderen begonnen. Zij koos voor pampers en had drie à vier vuilniszakken per twee weken. Wij konden amper één vullen’, illustreert Julie.

‘Ik zie eigenlijk ge e n n ade le n . De kostprijs haal je er zo uit: die luiers gaan voor minstens twee kinderen mee.’

Thomas Le Grève

078 151 151

Geen twee vuilniszakken vol pampers per week voor kinderopvang De Goudsbloem in Kessel-Lo. Oprichters Helder en Laura verversen de kinderen met herbruikbare luiers. ‘Je doet niet mee aan de wegwerpmaatschappij en tegelijk hecht je je nog meer aan je kind.’

e

✔ www.cm.be/verzekeringen of

Minder afval, sneller zindelijk

sch

Een voordelige premie voor alle leeftijden, geen uitsluiting van bestaande aandoeningen en tegemoetkoming voor ernstige ziekten zonder ziekenhuisopname zijn troeven van het CMHospitaalplan. Wil je overstappen?

Denk eraan dat je je huidige verzekering tijdig en schriftelijk moet opzeggen. Bij de meeste verzekeringen bedraagt de opzegtermijn drie maanden voor de vervaldatum.

Maak je de overstap vanuit een gelijkaardige verzekering, dan moet je de wachttijd van drie maanden bij CMHospitaalplan niet doorlopen. Je bent onmiddellijk verzekerd.

9

In dialoog over medicatie bij ADHD

As

Overstappen naar hospitalisatieverzekering CM

Herbruikbare luiers als babygeschenk

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

n

KNIPSELS

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

Va

8

¬ hoe gaat het met u?

Th

om

10

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

11

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

Week van de Mobiliteit – naar het werk met de elektrische fiets

‘Je bent niet bezweet en kan meteen aan de slag’ We staan nog altijd lang in de file, nu zelfs ook buiten de spitsuren.

Dat bleek uit de filebarometer van Touring Mobilis. Hoog tijd om een blik te werpen op een waardig alternatief voor de auto, zeker voor korte tot middellange verplaatsingen: de elektrische fiets.

der betaalt. Bij een groepsaankoop zorgt de aankoop van een groot aantal fietsen voor een voordelige prijs.’

Waarom de elektrische fiets bij werknemers zo aan populariteit wint, heeft vooral te maken met gebruiksgemak, denkt Nicole Van Doninck. ‘De fietsvergoeding bestaat al een hele tijd. En werkgevers boden hun werknemers al langer de mogelijkheid om te douchen op het werk. Maar niemand doet dat echt graag. De elektrische fiets heeft het grote voordeel dat je niet bezweet op je werk aankomt. Je kan dus meteen aan de slag, want je bent ook minder buiten adem.’

T

ussen 2005 en 2014 steeg het gebruik van de fiets voor woonwerkverkeer met 21 procent in Vlaanderen. Ook de elektrische fiets zat in de lift. Dat blijkt uit de federale diagnostiek woon-werkverkeer, een driejaarlijkse enquête van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer. Het is te verwachten dat de elektrische fiets zijn opmars zal verder zetten.

Stimuleren

James Arthur

Het woon-werkverkeer maakt een groot deel uit van de dagelijkse files. We hebben er allemaal baat bij als daarvoor alternatieven worden aangereikt en gepromoot.

De elektrische fiets overhaalde de afgelopen jaren veel werknemers om de auto aan de kant te laten. ‘Veel hangt natuurlijk af van de afstand’, legt Davy Janssens van het Instituut voor Mobiliteit van de Universiteit Hasselt uit. ‘Vlamingen wonen gemiddeld 18 kilometer van het werk. Voor veel mensen is dat te ver om met de fiets af te leggen. Op dit moment gebruikt ongeveer 13 procent van de Vlamingen de fiets voor woon-werkverplaatsingen. Het is wel zo dat de elektrische fiets die langere verplaatsingen eenvoudiger maakt. Ik verwacht dus wel dat dit zal toenemen.’

u Lien Vermeulen en haar zoontje Milo rijden naar huis na hun werk- en schooldag. Lien liet enkele jaren geleden de wagen aan de kant en koos bewust voor de elektrische fiets om naar het werk te rijden.

Lease of groepsaankoop ‘Heel wat bedrijven sprongen al op de kar van de elektrische fiets’, zegt Nicole Van Doninck van het expertisecentrum Smart Mobility, verbonden aan de Antwerp Ma-

nagement School. ‘Ze bieden elektrische fietsen aan via een leaseplan of een groepsaankoop. Met een leaseplan betaalt de werknemer de fiets af via een afhouding van het brutoloon, waardoor hij netto min-

‘Dat neemt niet weg dat je werknemers het best extra stimuleert om met de fiets of elektrische fiets naar het werk te komen’, voegt Nicole Van Doninck nog toe. ‘Af en toe een fijne traktatie of een wedstrijdje onder collega’s helpt om de fietsers gemotiveerd te houden. Het is daarnaast ook belangrijk om de inspanningen te monitoren. Als je dan vaststelt dat het aantal fietsers afneemt, kan je opnieuw actie ondernemen. Dat gebeurt vaker in ondernemingen die een mobiliteitscoördinator aanstelden.’

En ook de overheid heeft een rol te spelen, besluit Van Doninck. ‘Zij moet instaan voor een degelijke en aangename infrastructuur, zoals fietssnelwegen en veilige fietspaden.’

Amélie Janssens

De pensioenhervorming in 11 pijnpunten

Geknoei met het pensioen

De regering-Michel heeft de mond vol van ‘de pensioenen veiligstellen’. Maar dat voornemen blijkt allang een verbloeming voor ‘langer en harder werken voor minder pensioen’. Of je al met pensioen bent, bijna met pensioen gaat of er nog ver van af bent: je voelt de impact van deze regering, vroeg of laat. Een overzicht van de besparingsmaatregelen van de voorbije drie jaar.

Maar op 67 jaar met pensioen Voor de verkiezingen sprak geen enkele partij erover, maar toch besliste de regering onmiddellijk bij haar aantreden om de wettelijke pensioenleeftijd te verhogen: 66 jaar in 2025 en 67 jaar vanaf 2030. Dat deed ze zonder voorafgaand overleg met de sociale partners. Het vervroegd pensioen blijft behouden, maar de toegangsvoorwaarden ervoor worden verstrengd. Heel wat mensen zullen dus langer moeten werken. Vooral vrouwen, die vaak een kortere loopbaan hebben.

W

ou

Met 25 kilo post op de fiets

‘Ongeveer vijf jaar geleden voerde Bpost elektrische fietsen in. Dat was vooral om de brommer te vervangen, die meer vervuilt en waarmee ook vaker arbeidsongevallen gebeurden. Ik gebruikte natuurlijk ook al een gewone fiets. Als postbode dragen we al snel meer dan 25 kilo mee op de fiets. Een elektrisch model rijdt dan toch vlotter. Postbodes in de stad rijden meestal nog met een gewone fiets, maar als je zoals ik een groot gebied onder je hoede hebt, en elke dag makkelijk 27 kilometer fietst, dan is een elektrische fiets zeker welkom.’

s

an em al

te

Isabel Neckebroek

e

s

rV

Ar

an

th

Vo

ur

or

en

Minder pensioen na SWT en werkloosheid

Ja

m

Lien Vermeulen

‘Ons gezin gaat bewuster om met de wagen’

‘Ik woon negen kilometer van het werk maar reed vroeger altijd met de wagen. Het was mijn man Tim die het initiatief nam en zelf met de fiets naar het werk begon te rijden. We verkochten een van onze twee auto’s en ik moest noodgedwongen ook een keer per week met de fiets naar het werk. We merkten dat dat eigenlijk best goed lukte. Ik bouwde langzaam op en nam uiteindelijk iedere dag de fiets. Ik schakelde ongeveer twee jaar geleden over op een elektrisch model. Het scheelt me weinig in verplaatsingstijd, maar veel in comfort. Ik ben buiten, krijg zuurstof en kom in beweging, zonder me in het zweet te trappen. En nu we met enkele collega’s afspreken om samen te rijden, motiveren we elkaar. Ons gezin heeft nog een wagen, maar gaat daar nu veel bewuster mee om. We gebruiken hem enkel als het echt niet anders kan.’

M

in

e

D

Albert Smets

‘De cardioloog zei: blijven fietsen’

‘Ik heb altijd graag gefietst. Maar na een operatie voor een overbrugging, en door het ouder worden, ging dat niet meer zo vlot. Daarom stapte ik in 2013 over op een elektrische fiets. Nu doe ik elke week een rustige fietstocht van ongeveer 20 kilometer met OKRA. Ik kom graag onder de mensen en dat lukt dankzij die elektrische fiets nog.

Ik ging onlangs bij de cardioloog op controle. Hij zei: blijven fietsen. En dat ben ik van plan.’

In de berekening van je pensioen tellen periodes van werkloosheid en SWT tot op bepaalde hoogte mee. De regering wil hier verder op besparen: voor SWT en vanaf een tweede werkloosheidsperiode zou er dan een minimumforfait als basis gelden in plaats van het laatste loon. Gevolg? De betrokken werknemers krijgen een pak minder pensioen. Gemiddeld verliest een mannelijke werknemer 152 euro pensioen per maand; een vrouw verliest 133 euro.

Pensioenbonus en eenheid van loopbaan afgeschaft De regering wil meer mensen aan het werk houden aan het einde van hun loopbaan. Maar ze schafte wel de pensioenbonus af, die mensen net beloonde wanneer ze dat doen.

Binnen de regering wordt ook zeer verwarrend gecommuniceerd over het al dan niet afschaffen van het principe ‘eenheid van loopbaan’. Als die eenheid van loopbaan zou worden afgeschaft, zouden niet de beste 45 jaar van je loopbaan als basis voor je pensioen gelden, maar de eerste 45 jaar. Dat zou bijzonder nadelig zijn voor wie op jonge leeftijd begint te werken.

Overheidspensioenen zwaar aangepakt De regering hervormt de ambtenarenpensioenen erg drastisch, waardoor ze zullen verminderen.

Zo wordt de diplomabonificatie afgeschaft, waardoor studiejaren niet meer meetellen in de pensioenopbouw. Bovendien worden de voordelige pensioenbreuken afgebouwd.

Het ACV heeft wel in juli verkregen dat er een aanvullend pensioen komt voor contractuele ambtenaren.

Geen hoger minimumpensioen bij onvolledige loopbaan Bovenop de verhogingen vanuit de welvaartsenveloppe (zie p. 13), besliste de regering om de minimumpensioenen opnieuw te verhogen met 0,7 procent en dat vanaf 1 januari 2018. Alleen geldt dat enkel voor wie een pensioenloopbaan van minstens 45 jaar kan voorleggen.

ACV vindt dat vooral pijnlijk voor heel veel vrouwen, die vaak een onvolledige loopbaan hebben omdat ze voor hun gezin gezorgd hebben.

Indexsprong voel je voor altijd in pensioen In 2015 voerde de regering een indexsprong door van 2 procent.

Dat betekent een blijvend inkomensverlies voor iedereen met een loon.

Dat verlies speelt later op in je pensioenberekening. Wie al met pensioen is, loopt door de indexsprong ook inkomen mis.

Onzekerheid over zware beroepen Tegelijk met de verhoging van de pensioenleeftijd beloofde de regering om uitzonderingen te voorzien

voor werknemers met een zwaar beroep.

Maar het budget dat ze daarvoor voorziet is zeer beperkt. Bovendien willen werkgevers dat maar zeer weinig mensen een beroep zouden kunnen doen op die regeling.

Resultaat: geen beslissing en onduidelijkheid voor heel veel mensen.

Afbouw landingsbanen en SWT Landingsbanen, die werknemers in staat stellen om deeltijds te blijven werken tot aan de pensioenleeftijd, worden afgebouwd. De regels rond SWT zijn verstrengd. Het ACV merkt daarbij op dat het aantal langdurig zieken stijgt wegens een gebrek aan houdbaar werk. Recente regeringsbeslissingen zetten zelfs de deur open voor meer overuren en meer weekend- en nachtwerk.

De fiscale pensioenval Paradoxaal genoeg betekent een hoger wettelijk brutopensioen niet altijd een hoger nettopensioen.

Voor 130 000 gepensioneerden leidt het tot een vermindering, ook wel gekend als de ‘fiscale pensioenval’. De regering belooft dat op te lossen tegen aanslagjaar 2018.

Tekst: Leen Grevendonck

Rendementsgarantie voor aanvullend pensioen naar beneden In heel wat ondernemingen en sectoren legden werknemers een deel van hun loon opzij voor een aanvullend pensioen. Maar de verzekeraars wilden het afgesproken rendement niet meer garanderen, waarop de regering-Michel in het regeerakkoord beloofde om de rendementsgarantie te herzien. Om te voorkomen dat de regering eenzijdig zou ingrijpen in de rendementsgarantie, zagen de sociale partners zich genoodzaakt om zelf een akkoord te sluiten.

De schade werd zo enigszins beperkt, maar de rendementsgarantie daalde wel.

En verder…

De regering droomt van een pensioenstelsel op basis van punten.

ACV vreest dat zo’n systeem onvoldoende transparant zal zijn en voor nog meer onzekerheid zal zorgen. Want de regering bepaalt elk jaar hoeveel pensioen je voor elk ‘punt’ krijgt. Als het economisch minder gaat, is je pensioen de pineut.

Ook is de regering van plan om het pensioen om medische redenen af te schaffen.

‘Mensen zijn bijzonder ongerust en kwaad’ ‘De pensioenhervorming van de regering-Michel is werkelijk een kluwen van maatregelen, waarin een kat haar jongen niet meer terugvindt’, zegt Koen Meesters, nationaal secretaris van het ACV. ‘De onduidelijke en tegenstrijdige communicatie erover zorgt bovendien voor veel verwarring en onzekerheid bij de mensen. Wie weet nog op hoeveel pensioen hij of zij mag rekenen later? Maar er is ook een fundamenteel probleem: de regering wil dat we langer en flexibeler werken. Alleen weet niemand hoe mensen dat gaan kunnen volhouden.’

‘We krijgen veel signalen van mensen die bijzonder ongerust én kwaad zijn over wat de regering allemaal van plan is. Daarom hebben we de website www.pensioengeknoei.be opgestart waarop iedereen zijn ongerustheid kan doorsturen naar de regering. Misschien dat ze dan twee keer zullen nadenken vooraleer ze opnieuw knoeien aan het pensioen.’

✔ www.pensioengeknoei.be

12

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

Bedrijven werven voorzichtiger aan

Meer deeltijdse en flexibele contracten Belgische bedrijven werven vandaag voorzichtiger aan dan voor de economische crisis van 2008. Maar de helft van de mensen die aan een nieuwe job begint, krijgt een voltijds contract. De andere helft start in een deeltijds regime of met een flexibel contract. In deze tweede groep zijn vrouwen oververtegenwoordigd.

‘Onze arbeidsmarkt heeft zich nog niet volledig hersteld van de economische crisis in 2008. Dat is één verklaring waarom bedrijven voorzichtiger aanwerven’, zegt professor Ludo Struyven die het onderzoek leidde. ‘Maar ook andere elementen spelen een rol, bijvoorbeeld het feit dat er meer competitie is tussen bedrijven en de markt meer schommelt. We merken dat bedrij-

O

ID - Lieven Van Assche

u Flexibele tewerkstellingsvormen zoals uitzendarbeid winnen terrein op vaste aanwervingen. ven voltijdse aanwervingen uitstellen en nieuwe werknemers laten starten in een deeltijds regime. In plaats van iemand bijkomend aan te werven, maken ze gebruik van flexibele tewerkstellingsvormen zoals uitzendarbeid.’

‘Bijjobs, bijjobs, bijjobs’ ‘Vanuit politieke hoek klinken regelmatig hoeraberichten over de jobaangroei in België’, reageert ACV-voorzitter Marc Leemans. ‘Maar uit internationale studies

INSTROOM OP BELGISCHE ARBEIDSMARKT VOLGENS ARBEIDSREGIME 60,0%

bleek al dat we op dat vlak achteraan in het Europees peloton bengelen. Nu blijkt dat er ook kwalitatief een en ander schort. Onder het mom van een pleidooi voor eenvoudiger arbeidsrecht, creëert de regering een heleboel nepstatuten. Dat doorkruist het normale sociaal overleg en zet onze pensioenen en sociale uitkeringen onder druk.

Welke gevolgen overdreven flexibilisering heeft voor de werknemers zelf, hebben we in mei kunnen zien in een reportage van Pano (tv-programma op Eén, red.) over uitzendarbeid bij DHL. We blijven dus maar beter oppassen, zeker met een regering met drie liberale partijen erin die maar een woord lijkt te kennen: bijjobs, bijjobs, bijjobs.’

Mannenzaak

40,0% 20,0% 0,0%

55,2%

49,3%

voltijds 2008

28,1%

30,1%

deeltijds

16,4%

20,3%

flexwerk

2015

Verder blijkt uit het onderzoek van HIVA dat voltijds werken nog altijd vooral een mannenzaak is. Zestig procent van de mannen start met een voltijds contract, tegenover 37 procent van de vrouwen. Omgekeerd tekent 47 procent van de vrouwen een deeltijds contract, tegenover maar 15 procent van de mannen. ‘Dat heeft ener-

Onderzoek naar combinatie arbeid, gezin, zorg en vrije tijd id rbe

A

Vr

ije

Uitkeringen, pensioenen en leeflonen naar omhoog Op 1 september zijn verschillende uitkeringen en pensioenen gestegen. De verhogingen zijn het resultaat van intensief sociaal overleg over de invulling van de welvaartsenveloppe. Daarin speelde het ACV een belangrijke rol.

D

ie tendens blijkt uit een studie van het Instituut voor Arbeid en Samenleving (HIVA) van de KU Leuven. Zo daalde het percentage werknemers dat een voltijds contract kreeg aangeboden van 55 procent in 2008 naar 49 procent in 2015. Omgekeerd wonnen deeltijdse contracten (van 28 naar 30 procent) en vooral flexwerk (van 16 naar 20 procent) aan belang. Met flexwerk bedoelt men hier uitzendwerk en korte en onregelmatige contracten, een voorzichtige definitie dus. Gewone contracten van bepaalde duur vallen niet onder deze noemer, waardoor de toename van flexwerk in werkelijkheid groter zal zijn dan deze studie laat vermoeden.

Heeft ook bij jou thuis de ochtendspits haar intrede gedaan bij de start tijd van het nieuwe schooljaar? Veel ouders worstelen ’s morgens om de kinderen op tijd naar school te brengen en zelf op het juiste uur op het werk te verschijnen. ACV onderzoekt hoe dit makkelijker kan.

Op de eerste schooldagen bev roegen ACV-afgevaardigden al tientallen ouders en g rootouder s a a n de dat rijmt! schoolpoort. Ze peilden naar oplossingen die de combinatie arbeid, gezin, zorg en vrije tijd konden vereenvoudigen. Want als de regering mensen langer aan het werk wil houden en het aantal langdurig

zieken wil verminderen, dan moeten we die combinatie beter stroomlijnen, klinkt het bij ACV. Tot eind oktober kan je op http://datrijmt.acv-online. be je favoriete voorstellen nomineren die de combinatie arbeid, gezin en vrije tijd kunnen vereenvoudigen . Met die resultaten gaat het ACV dan de komende drie jaar aan de slag om arbeid en vrije tijd te laten rijmen.

zijds te maken met de organisatie van het werk’, zegt Ludo Struyven. ‘In typisch mannelijke sectoren zoals de bouw en de industrie is er vaker ploegenwerk met een vast team. Terwijl het in eerder vrouwelijke sectoren zoals onderwijs en de zorgsector gangbaar is om deeltijds te werken. Anderzijds spelen wellicht ook persoonlijke overwegingen bij vrouwen een rol, zoals de keuze om meer tijd aan het gezin te spenderen.’

Een opvallende bevinding is dat het aantal kleine, deeltijdse contracten (minder dan 13 uur per week) niet toeneemt. België wordt dus gespaard van de mini-jobs, die wel sterk ingeburgerd zijn in onder meer Duitsland, Denemarken en Oostenrijk.

‘Dat komt onder meer doordat er in België een wettelijke drempel is die bepaalt dat men bij zulke contracten niet minder dan een derde van een normale werkweek mag presteren.’

Leen Grevendonck

✔ Het rapport en de gebruikte methode vind je op hiva.kuleuven.be.

13

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

p 1 september gingen verschillende werkloosheidsuitkeringen, ziekte- en invaliditeitsuitkeringen, pensioenen, leeflonen en de inkomensgarantie voor ouderen naar omhoog. Die verhogingen maken deel uit van het interprofessioneel akkoord dat de sociale partners begin dit jaar hebben gesloten. Vooral wie een laag pensioen heeft of een minimumuitkering ontvangt, is beter af. ‘Het ACV legde tijdens het sociaal overleg extra nadruk op een verhoging van de uitkeringen die onder de Europese armoedenorm zitten’, zegt Koen Meesters van het ACV. ‘De regering heeft de voorbije jaren sterk beknibbeld op de sociale zekerheid, waardoor vooral mensen met lage uitkeringen of pensioenen in moeilijkheden komen.

Verhogingen waren dus absoluut noodzakelijk. We zijn dan ook tevreden dat we samen met de werkgevers een goed akkoord hebben gesloten en dat we de regering onder druk hebben kunnen zetten om het volledig uit te voeren.’

ontvangt meer. Op 1 januari 2018 volgt nog een verhoging van de berekeningsplafonds met 1,7 procent. Die stijging geldt trouwens ook voor het ‘minimumrecht per loopbaanjaar’, het gewaarborgd minimum dat gehanteerd wordt om de pensioenen van de laagste inkomens en enkele loopbaanjaren zonder doorlopende tewerkstelling te berekenen.

Ziek of invalide De minimumuitkeringen voor zieken, invaliden en slachtoffers van een arbeidsongeval of beroepsziekte gaan naar omhoog.

Langdurig zieken die al minstens zes jaar een uitkering ontvangen boven het minimum, krijgen ook meer. Daarnaast gaat nog de aanvullende uitkering voor zwaar zorgbehoevende zieken en invaliden die hulp van derden nodig hebben met 5 procent omhoog. Zij ontvangen op 1 oktober ook een eenmalige uitkering van 132,6 euro bruto omdat de regering die verhoging al in mei 2017 had moeten doorvoeren. Verder daalt nog de socialezekerheidsbijdrage voor wie een uitkering wegens arbeidsongeval combineert met een pensioen met 1,19 procent, en er is ook een algemene stijging van de berekeningsplafonds voor deze groep uitkeringen voorzien in 2018.

Eerder beslisten de sociale partners al om het vakantiegeld voor langdurig invaliden en gepensioneerden in mei dit jaar en mei volgend jaar op te trekken.

Werkzoekend

Bijstand

Zowel de inschakelingsuitkeringen als de minimumuitkeringen en forfaits voor volledig of tijdelijk werkzoekenden en SWT’ers zijn op 1 september gestegen met 3,5 procent voor gezinshoofden, met minstens 2 procent voor alleenstaanden en 1 procent voor samenwonenden. Voor werkzoekenden en SWT’ers met een maximumuitkering stijgen de berekeningsplafonds met respectievelijk 0,8 en 0,5 procent.

De leeflonen en inkomensgarantie voor ouderen (IGO) gingen op 1 september omhoog met 0,9 procent. De inkomensvervangende tegemoetkoming voor gehandicapten steeg met 2,9 procent en ligt nu even hoog als het leefloon.

Met pensioen De minimumpensioenen liggen sinds 1 september hoger. Ook wie boven het minimum zit en al vijf jaar met pensioen is,

WERKZOEKENDEN Gezinshoofd

+ 3,5 %

Bevoorrecht samenwonenden Alleenstaande met inschakelingsuitkering Alleenstaande met werkloosheidsuitkering Samenwondende

+ 3,5 % + 24,26 euro per maand +2% +1%

MINIMUMPENSIOEN Volledige loopbaan Onvolledige loopbaan

+1% + 1,7 %

MINIMUMOVERLEVINGSPENSIOEN Volledige loopbaan Onvolledige loopbaan

+ 1,24 % + 1,95 %

PENSIOENEN BOVEN MINIMUM Ingegaan tussen 1995 en 2004 Ingegaan in 2012 Ingegaan in 2013

+1% +2% + 2 % (vanaf 1/1/2018)

ZIEKTE- EN INVALIDITEITSUITKERINGEN Minima regelmatige werknemers Minima onregelmatige werknemers Boven minima, ingegaan in 2011 Boven minima, ingegaan in 2012

+ 1,7 % + 0,9 % +2% + 2 % (vanaf 1/1/2018)

UITKERING ARBEIDSONGEVAL/BEROEPSZIEKTE Minima & forfaits Boven minima, ingegaan in 2011 Boven minima, ingegaan in 2012

+ 1,7 % +2% + 2 % (vanaf 1/1/2018)

UITKERING ARBEIDSONGEVAL/BEROEPSZIEKTE Samenwonenden Alleenstaanden

€ 708,03 € 1 062,05

Het ACV maakte van de verhoging van pensioenen en uitkeringen een speerpunt tijdens het sociaal overleg en is tevreden met het resultaat. ‘Dankzij onze inspanningen gaat de koopkracht van een grote groep mensen er nu op vooruit’, besluit Koen Meesters.

Jelgher Wandels

Manifiesta: feest, politiek en cultuur

ACV-Transcom zoekt mee naar kandidaat-havenarbeiders

Nieuwe akkoorden in bouw, industrie en energie

Het solidariteitsfestival Manifiesta brengt op 16 en 17 september opnieuw heel wat cultuur, politieke debatten en muziek naar Bredene. Zo praat Jeanne Devos over haar jarenlange inzet voor de armen in de sloppenwijken in India. Pia Stalpaert, voorzitter van ACV-Voeding en Diensten, zorgt voor een inleiding.

In de haven van Antwerpen werken de sociale partners samen met CEPA, de werkgeverscentrale die de havenarbeid in Antwerpen organiseert, om kandidaat-havenarbeiders aan te leveren.

De sociale partners in de bouw-, industrie- en energiesectoren zijn het in een rist nieuwe protocolakkoorden eens geraakt over onder meer een loonsverhoging.

Maar er zijn ook verschillende debatten gepland, en onder andere Tom Lanoye en Jeroen Olyslaegers brengen een literair programma rond schrijver Joseph Roth. Voor muziek zorgen onder andere Hooverphonic en Het Zesde Metaal. Bovendien betaal je amper 16 euro voor de twee festivaldagen! (AJ)

✔ Het volledige programma en tickets vind je op www.manifiesta.be

Nadien neemt CEPA de selectie over. Na het slagen in een aantal testen en het volgen van een opleiding en een tijdelijke erkenning van een jaar, kan je definitief aan de slag als havenarbeider.

Omdat de Haven van Antwerpen blijft groeien, wil ze in 2018 ruim 600 havenarbeiders aanwerven. (AJ)

✔ Meer info en je kandidaat stellen kan via www.acv-maritime.be

De meeste sectoren van ACV BIE zijn erin geslaagd om de beschikbare loonmarge maximaal in te vullen. Daarbij ging veel aandacht naar het behoud van de inkomsten voor de sociale zekerheid. Met andere woorden, de meeste werknemers kiezen voor een verhoging van het brutoloon in plaats van eenmalige netto-voordelen.

Werknemers zijn ook begaan met hun kansen

op het vlak van opleiding en vorming. Een sectorale omkadering door middel van opleidingsfondsen of opleidingsrechten biedt daarvoor goede mogelijkheden.

ACV BIE reageert positief op de nieuwe afspraken. ‘De akkoorden bewijzen dat het sociaal overleg niet dood is’, zegt Patrick Vandenberghe, voorzitter van ACV BIE. ‘Ze zorgen voor sociale vrede en regelen de concurrentie tussen bedrijven in dezelfde sector.’ Toch zijn er nog werkpunten, vindt Patrick Vandenberghe. ‘Welzijnsthema’s, werkbaar werk of de aanpak van burn-outs blijven moeilijk. Maar de bereidheid om die problemen samen aan te pakken neemt wel toe.’ (JW)

14

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

ZEGT

‘Economische redenen zijn geen excuus meer’

Werknemers en hun kinderen beter beschermd tegen gevaarlijke stoffen Werknemers en hun nakomelingen zullen binnenkort beter beschermd worden tegen stoffen die gevaarlijk zijn voor de voortplanting. Op vraag van de drie vakbonden besliste minister van Werk Kris Peeters (CD&V) om die zogenaamde reprotoxische stoffen strenger te reguleren. Het ACV is bijzonder tevreden.

Ons uiteindelijke doel is om alle reprotoxische stoffen te bannen op de werkvloer.

Kris Van Eyck, dienst Onderneming ACV

U

Strengere regels ‘Werknemers worden vandaag uiteraard al beschermd tegen reprotoxische stoffen, namelijk door de reglementering rond chemische stoffen’, zegt Kris Van Eyck van de dienst Onderneming van het ACV. ‘Maar de nieuwe Belgische wetgeving die op 21 september in werking treedt, biedt veel meer bescherming. Vanaf dan worden na-

den in een volledig gesloten systeem, zodat werknemers niet blootgesteld worden aan de stof. Is dat technisch niet haalbaar?

Dan moet de blootstelling zo laag mogelijk gehouden worden. En zoals gezegd, tellen economische redenen niet meer mee.’

En nu Europa

Belga

it wetenschappelijke hoek wordt al langer gewaarschuwd voor de gevaren van bepaalde stoffen die reprotoxisch zijn.

Het gaat bijvoorbeeld over oplosmiddelen die aan verf worden toegevoegd, metaaloxiden die vrijkomen bij laswerk of producten waarmee haarkappers werken. In sectoren die reprotoxische stoffen gebruiken, krijgen werknemers veel vaker problemen met vruchtbaarheid, vroegtijdig onderbroken zwangerschappen en baby’s met aangeboren (dus niet erfelijke) afwijkingen. Sommige stoffen worden ook doorgegeven bij het geven van borstvoeding en vormen een gezondheidsrisico voor het kind.

u In sectoren die reprotoxische stoffen gebruiken, krijgen werknemers veel vaker problemen met vruchtbaarheid, vroegtijdig onderbroken zwangerschappen en baby’s met aangeboren (dus niet erfelijke) afwijkingen. melijk de veel strengere regels voor het werken met kankerverwekkende stoffen ook van toepassing op de reprotoxische stoffen. De voornaamste verbetering is dat bedrijven niet langer economische argumenten kunnen inroepen om beschermingsmaatregelen niet toe te passen.’

15

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

Veiligere alternatieven Bedrijven zullen nu stap voor stap actie moeten ondernemen om in regel te zijn met de nieuwe wetgeving. ‘In de eerste plaats moeten ze op zoek naar veiligere alternatieven voor reprotoxische stoffen. Als die niet bestaan, dan moet er gewerkt wor-

Met de nieuwe regels volgt België landen zoals Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk, die al langer een gelijkaardige wetgeving hebben. ‘Nu hebben ook vakbonden in België een wettelijk instrument in handen om het gesprek aan te gaan in de bedrijven. Ons uiteindelijke doel is om alle reprotoxische stoffen te bannen op de werkvloer. Daarnaast blijft het ACV ook druk zetten voor een Europese regeling. Die laat op zich wachten omdat er maar geen consen s u s gevonden wordt t u s sen de 28 lidstaten. We zijn daarom bijzonder blij dat de minister van Werk, net als de Belgische vakbonden, vooruit wil in dit dossier opdat werknemers en hun kinderen beter beschermd zijn in de toekomst.’

Glansrol voor acteurs met beperking in Tytgat Chocolat

‘Geen liefdesverdriet meer voor mij’ In de nieuwe fictiereeks Tytgat Chocolat op Eén zijn de hoofdrollen weggelegd voor acteurs met een beperking van Theater STAP. Artistiek leider van het theater Marc Bryssinck kwam met het idee en verzorgde zelf de regie. ‘De serie zit vol avontuur, passie en een beetje liefde’, geeft hoofdrolspeler Jelle Palmaerts prijs.

Jelle: ‘Op den duur was iedereen echt moe van die lange uren. Ik ben heel trots dat het gelukt is.’

Marc: ‘Want het had eigenlijk wel kunnen mislukken. Soms gebeurt het dat wij met Theater STAP een theaterreeks moeten afzeggen, omdat het nog niet helemaal goed zit. Op locatie filmen is een risico, omdat je maar beperkte tijd hebt. Het is leuk om te werken met mensen met een beperking: ze hebben meteen een groot vertrouwen in zo’n project.’

Waarover gaat Tytgat Chocolat?

Jelle Palmaerts: ‘Mijn personage, Jasper, heeft een nieuwe job in een chocoladefabriek, als inpakker. Daar ontmoet hij een meisje, Tina.’

Marc Bryssinck: ‘En dan begint de miserie natuurlijk! (knipoogt)’ Jelle: ‘Jasper wordt verliefd op Tina. Hij heeft kippenvel, voelt vlinders in zijn buik en loopt een beetje verloren. Maar dan wordt Tina uitgewezen, naar Kosovo. Dus reizen Jasper en zijn vrienden haar achterna.’

Alle hoofdrollen in Tytgat Chocolat zijn voor mensen met een beperking. Is dat de eerste keer?

Marc: ‘We hebben eerder meegewerkt aan films waarin mensen met een beperking de hoofdrol spelen. Maar een tv-project waaraan alle twintig acteurs van Theater STAP meedoen en zulke grote rollen krijgen, is een primeur.’

Jelle: ‘Voor andere films en theaterstukken worden we gecast. Soms mogen we meedoen, maar soms ook niet. Dan ben je altijd wat teleurgesteld.’

Marc: ‘Het idee om iets als Tytgat Chocolat te doen, met alle acteurs, speelt al tien jaar lang in mijn hoofd. Eens een groter verhaal brengen dan een film, dat was echt mijn droom.’

Hebben jullie dan ook gefilmd in Kosovo? Hoe was dat?

Jelle: ‘We zijn op veel verschillende locaties geweest, van België tot Kosovo. Het was niet de eerste keer dat ik op reis ging, maar wel het langst weg van huis: zes weken.

Mijn papa was content wanneer hij me terugzag.’

Marc: ‘Het was zes weken hard werken. In Kroatië en Kosovo was het heel warm, een paar mensen van de ploeg vielen zelfs om van de hitte. Maar we bleven doorgaan, het moest goed zijn.’

Waarom is de wereld net nu klaar voor zo’n serie?

Marc: ‘De laatste tien jaar is er meer zichtbaarheid voor mensen met een beperking.

We willen met de reeks mensen inspireren. Ja, die mentale beperking is er, maar daarover wilden we het niet hebben. We willen dat mensen voorbij het syndroom van Down kijken. Het gaat om Jaspers wens om autonoom te zijn. De personages willen zelf een job hebben, zelf een lief hebben, eigen keuzes maken. Toen we de serie schreven, hebben we onze acteurs daarbij betrokken.’

Jelle: ‘Ik heb de tekst altijd overlopen en gezien waar het moeilijk was om goed te articuleren.’

Marc: ‘We wilden de tekst schrijven op maat van Jelle. Een jaar lang hebben we dat gerepeteerd, klopt dat met hoe Jelle en de andere STAP-acteurs zelf zouden reageren?’

Jelle, ben je zelf ooit al zo verliefd geweest als je personage Jasper?

Jelle: ‘Niet zo verliefd, nee. Maar ik ben wel al een paar keer verliefd geweest. En een paar keer gedumpt. Toen had ik heel veel liefdesverdriet.’

Marc: ‘Het begin van het verhaal is eigenlijk uit zijn leven gegrepen. Weet je nog wat ze Jasper gevraagd hebben toen hij pas in de fabriek kwam werken, Jelle?’

Jelle: ‘Of ik een lief had. En ik zei: nee, ik ben single.’

Marc: ‘En dan legt hij uit dat hij veel liefdesverdriet gekend heeft en zich nu volledig op iets anders stort: muziek.’

Jelle: ‘Dat klopt. Ik doe nu al drie jaar muziekschool en krijg daar pianolessen. Op mijn laatste examen had ik 82 procent.’

Marc: ‘Maar wij wilden er toch een love story van maken, dus hebben we Jasper nog een keer laten verliefd worden, op Tina.’

Zou Tina in het echte leven ook je type zijn?

Jelle: ‘Nee, toch niet. Geen liefdesverdriet meer voor mij: mijn muziek is nu mijn type. Ik wil verdergaan met mijn piano. Ik ben al acteur, maar ik wil ook nog zanger worden.’

Wat is jouw grootste droom als acteur of zanger?

Jelle: ‘Ik wil graag naar Hollywood, een actiefilm maken met Matthias Schoenaerts.’

Marc: ‘Met Matthias hebben we eerder al samengewerkt.’

Jelle: ‘Ja, ik heb al met hem gerepeteerd en voor Music For Life hebben we eens samen een schilderij gemaakt.’

Marc: ‘Misschien moeten we hem nog eens bellen, zien wat hij ervan zegt?’

✔ Marc Bryssinck schreef en regis-

seerde Tytgat Chocolat samen met Filip Lenaerts. De serie is elke zondag om 21.20 uur te zien op Eén.

Sarah Vandoorne

Leen Grevendonck u Jelle Palmaerts (links): ‘Ik ben heel trots dat het gelukt is.’

DE FOCUS

HET IS NIET ALLEMAAL NAAR DE WUPPE

Dat kan je zien op een paar pagina’s van deze Visie. Ik ben fier dat we kunnen berichten dat het ACV er mee voor zorgde dat jonge mensen en hun toekomstige kinderen beter beschermd worden tegen chemische producten die schadelijk zijn voor hun gezondheid en die van het ongeboren leven. Want een goede gezondheid, dat is onbetaalbaar. Net zoals ik fier ben op het artikel op pagina 13 van deze Visie. Samen met de werkgevers spraken we begin dit jaar af om de laagste uitkeringen en pensioenen te verhogen. Het zogenaamde akkoord over de verdeling van de welvaartsenveloppe. Die welvaartsenveloppe heeft het ACV midden jaren 2000 mee afgedwon-

gen. Natuurlijk mag het altijd meer zijn.

En natuurlijk is het doodjammer dat deze regering daarop bespaart. Maar toch: deze maand krijgen de mensen met de laagste uitkeringen en pensioenen een verhoging.

Mede dankzij ons werk. Dat het ACV voor hen toch een verschil kan maken, dat geeft me moed.

In deze Visie, maar ook in voorgaande nummers, zit een kort stukje over enkele sectorakkoorden. Die akkoorden zijn de uitlopers van het interprofessioneel akkoord dat we begin dit jaar afsloten met de werkgevers. En dat de regering, sommigen met lange tanden weliswaar, toch geres-

pecteerd heeft. Het resultaat is dat een paar miljoen werknemers na jaren van loonblokkering, loonmatiging en een indexsprong opnieuw zicht krijgen op een loonsverhoging, bovenop de index. Dat was ook nodig want opeenvolgende besparingsmaatregelen hebben de koopkracht van Belgische werknemers zwaar uitgehold.

De sectorakkoorden gaan trouwens over veel meer dan enkel koopkracht. Ze gaan ook over strijd tegen sociale dumping.

Over maatregelen om werk houdbaar te maken. Over het beschermen van jongeren tegen loondumping. Over opleiding en nog zoveel meer.

Overleg is dé constante in dat positieve sociale nieuws

Het is dus niet allemaal naar de wuppe :-).

En opvallend: overleg is dé constante in dat positieve sociale nieuws. Ik hoop dat ik dat nog vaak mag schrijven.

Marc Leemans, ACV-voorzitter

Stefan Dewickere

Acvonline

het.acv

Stel: je leeft compleet geïsoleerd en je enige contact met de buitenwereld zijn televisiejournaals en kranten. Een echt optimistisch wereldbeeld zal je dan waarschijnlijk niet hebben, om het zacht uit te drukken. Goed nieuws, dat is in het beste geval een uitsmijter. Deels terecht. Er is veel leed en miserie.

Heel veel dingen lopen niet zoals het moet. En trekken enorm veel mediaaandacht. Wat ons scherp en betrokken houdt. Maar toch. Er gebeuren ook nog positieve dingen. Sommige dingen lopen wel nog goed. In je eigen familie of vriendenkring. Maar ook breed maatschappelijk.

20 F IL M

Visie ¬ vrijdag 15 september 2017

FDE VO ACTEUR WIM WILLAERT OVER ZIJN LIE

OR DE KUST EN HET VISSERSLEVEN

‘Vissers zijn als rocksterren’ Een boterham met hagelslag hoef je hem niet meer aan te bieden. Een sterke kop koffie mag wel altijd.

In ruil voor zijn blik op onze autorijkunsten en zijn warme gevoelens voor het vissersleven, trakteerde Visie acteur Wim Willaert op een dampend kopje.

drie zussen. Wij hebben altijd gepraat met elkaar.’

Wim Willaert groeide dus op in een hecht gezin. ‘Ik ben een gezinsmens. Liever dan ergens naartoe te gaan, zit ik met de kinderen in de tuin wat te kletsen en te moosjen. Maar de onbezorgde kindertijd die ik zelf had, hebben kinderen vandaag niet meer. Zij kunnen niet meer de baan op, hun dorp ontdekken.

Dat vind ik jammer. We kleven vandaag stickers op de verpakkingen van sigaretten en tabak om te waarschuwen voor de

I

n de tv-reeks ‘Eigen Kweek’ sprak hoofdrolspeler Wim Willaert als Frank de gevleugelde woorden you want shit of mouse? om zijn anderstalige vrouw een boterham met hagelslag aan te bieden. De uitspraak werd een hit, de BV-status kreeg de 50-jarige acteur er ongewild bij. ‘Ik ben een beetje gevlucht. Het is een soort leven waar ik niet goed mee om kan.

Vroeger zocht ik alle blikken op en begon ik tegen iedereen te praten. Maar nu kan ik dat niet meer.

Ik scherm me af. Waardoor sommige mensen misschien denken dat ik uit de hoogte doe. Dat is zeker niet mijn bedoeling.’

‘Ik hou me aan de snelheidsbeperkingen.

Rijden wat je mag rijden, dat brengt rust.’

– Wim Willaert

Zijn instant succes overviel hem dus, maar het leverde hem ook boeiende nieuwe rollen op. Zo is hij sinds deze week te zien in ‘Cargo’, de nieuwe film van Gilles Coulier. Het verhaal speelt zich af in het vissersmilieu en dus aan de kust, waar Wim Willaert is geboren. ‘Het was fantastisch om op te groeien in Nieuwpoort. Ik voelde me daar vrij. Als

e ‘Ik ben blij dat ik opgroeid met drie zussen.’

– Wim Willaert

Fred Debrock

Opgroeien aan de kust

Wim Willaert: ‘Het vissersleven spreekt me aan, aan boord is iedereen familie.’

ook hebben; autosnelwegen, steden, telefoons, enzovoort. Maar aan de andere kant zit je met het complete onbekende. Het gevoel dat je met je voeten in het water staat, en dat een jongen aan de andere kant van de wereld in hetzelfde water pootje baadt, is moeilijk te evenaren.’

Zorgen aan wal kind kende ik eerst enkel mijn bedje, maar beetje bij beetje werd mijn wereld groter.

Zodra ik de fiets op kon en ik snel genoeg kon rijden zodat mijn mama me niet kon inhalen, was ik weg (lacht). Zo leerde ik mijn stad goed kennen, want als kind ga je overal rondneuzen. Ik woon nu al lang in Gent. Maar als ik nog eens door Nieuwpoort rij, voel ik me daar meteen weer goed. De zee heeft iets magisch en mysterieus. Dichter Karel Jonckheere heeft het ooit in een interview heel mooi gezegd.

Hij zei: Je hebt voor de helft wat de anderen

COLOFON

Ook het vissersleven spreekt de acteur aan.

‘Ik zou me er thuis kunnen voelen. Op een vissersboot is iedereen familie. Dat moet ook, elkaar vertrouwen is noodzakelijk. De zee is een gevaarlijke partner. Onder bakkers is dat bijvoorbeeld anders. Je kan je verbranden, maar dat is het. Op zee hangt je eigen leven en dat van een ander ervan af.

Ik vergelijk vissers soms met rocksterren die altijd in hotels slapen en onderweg zijn.

Als je op de boot zit, maak je geen deel uit van de gewone wereld. Je kan wel eens bellen of skypen met je madam, maar je bent

er niet. Je bent op een heel andere plek.

Soms geeft dat een gevoel van geluk, want alle zorgen blijven aan wal.’

Vrouwelijke kracht Het vissersmilieu heeft wel het imago een gesloten gemeenschap te zijn. Een eigenschap die Willaert minder in zichzelf herkent. ‘Onder vissers wordt er niet te veel over existentiële vragen of gevoelens gebabbeld. Het blijft onderhuids, wordt niet uitgesproken. Dus het broebelt enorm. Ik denk dat de afwezigheid van vrouwen in dat milieu veel verklaart. Ik ging ooit naar een begrafenis van de moeder van een gezin met zes zonen. Dat was indrukwekkend. Het verdriet was heel groot maar ook heel intern. En heel intiem. Die zeven mannen die afscheid nemen van de vrouw in hun leven. Het is vaak de vrouwelijke kracht die verplicht om dingen uit te spreken. Ik ben blij dat ik opgegroeid ben met

schadelijke gevolgen. Wel, welke stickers moeten we dan op onze wagens kleven? Kinderen met maskers omdat ze vervuilingsastma hebben? Beelden van ongevallen? Diesel zou al lang afgeschaft moeten zijn, met die kleine stofdeeltjes. En het rijbewijs met punten laat onnodig op zich wachten.’

Democratie in het verkeer ‘Ik ken een gezin waarvan het kindje is omgekomen in een auto-ongeluk. Dat gezin was ontwricht, dat kan je je niet voorstellen. Geen enkele affiche langs de autosnelweg kan dat weergeven. Toen heb ik voor mezelf besloten dat ik me voortaan aan de snelheidsbeperkingen zou houden. Gewoon rijden wat je mag rijden, dat brengt een vorm van rust. En om iedereen gelijk voor de wet te maken, is het rijbewijs met punten de beste oplossing. Flitscamera’s en boetes helpen niet. Want in veel gevallen is de auto van de overtreder van de firma en betaalt de firma ook de boete. Je moet het zelf voelen. Het rijbewijs met punten is puur een kwestie van democratie. De wet is gestemd, voer het nu eindelijk eens uit.’

Amélie Janssens

✔ ‘Cargo’, de eerste langspeelfilm van Gilles Coulier en met Wim Willaert speelt nu in de zalen.

Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV bouw - industrie & energie en ACV-Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Hilde Van Malderen • Redactie beweging.net en ACV: Kaatje De Coninck, Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Jelgher Wandels, Monique Braam, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Kris Six, Gianni Greco, Rooni Theeboom, Marjan Cauwenberg • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Sarah Vandoorne, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers. •