Το φυσικό σκηνικό της πόλης θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα πεδίο εγγραφής γεωλογικών και πολιτισμικών γεγονότων. Με την πάροδο του χρόνου, η πόλη ενσωματώνει στη σύστασή της ιστορικά γεγονότα, φυσικά φαινόμενα, αρχές σχεδιασμού, οικονομικές και κοινωνικές συγκροτήσεις, θρησκευτικές αξίες, παραδόσεις και συναισθήματα, καθώς και τον τρόπο, με τον οποίον αυτά ερμηνεύτηκαν και αφομοιώθηκαν από τα εκάστοτε κοινωνικά και πολιτισμικά στρώματα. Έτσι, το αστικό περιβάλλον συνιστά μια χωρική δομή που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την διάσταση του χρόνου. Η πόλη αναπτύσσεται και μεταλλάσσεται μέσα στον χρόνο, οικοδομώντας τον εαυτό της και δημιουργώντας ένα κράμα ποικίλων συστημάτων. Αρχική χωροθέτηση Κάνοντας μία πρώτη χωροταξική ανάγνωση της Λισσαβώνας, προσπαθώντας παράλληλα να γίνει μία αναγνώριση των προϋπαρχουσών εγγραφών, το πρώτο πράγμα που μπορούμε να αναφέρουμε, είναι η έντονη παρουσία του υγρού στοιχείου του ποταμού Τάγου στις παρυφές της. Ο ποταμός αποτελεί ένα αυστηρό όριο μεταξύ της ευρύτερης περιοχής της Λισσαβώνας και των περιοχών της Armada, του Seixal και του Montijo, αποκόπτοντας την μεταξύ τους επικοινωνία. Παρ’ όλα αυτά, η σύζευξη των περιοχών αυτών επιτυγχάνεται με τις γέφυρες της 25ης Απριλίου και της Vasco da Gama. Η πρώτη, τοποθετημένη στα δυτικά της πόλης στην περιοχή της Alcântara, και η δεύτερη στα ανατολικά στην περιοχή του Oriente, αποτελούν ορόσημα των περιοχών αυτών και η χρηστική τους λειτουργία αποσκοπεί στην διευκόλυνση της κυκλοφορίας των οχημάτων και καθιστά πιο εύκολη την επικοινωνία με το νότιο κομμάτι της χώρας.
Εικ. 5: Η γέφυρα Vasco da Gama, Πηγή: Προσωπικό αρχείο
13