digifoto Starter 1.2019

€ 5,95

SUPER special

ZEER GOED

Eropuit!

GOED 2019

Vol met tips, gear en inspirerende beelden basis cursus

Grafische fotografie

Denken in lijnen, vlakken en in ritme

Kees van Sundert Roosendaal

inter view

Nikon Z6

Bob Luijks

Entreekaartje voor de toekomst

Lensbaby Sol 45 Psychedelische trip

De kunst van het kijken

EEN UITGAVE VAN CLIPBOARD MEDIA & CONTENT

NUMMER 1 - 2019

PRIJS € 5,95

MICHAEL DAMBÖCK | W W W.MICHAELDAMBOECK.COM

EEN NIEUWE STANDAARD IN SYSTEEM CAMERA‘S

26.1 MEGAPIXEL I X-TRANS CMOS 4 SENSOR I X PROCESSOR 4 I GROTE ELEKTRONISCH ZOEKER PROFESSIONELE VIDEO RECORDING IN 4K I NIEUW HOOGWAARDIG AF-SYSTEEM

FUJIFILM-X.COM

COLOFON

Voorwoord Fantastisch dat jullie ons magazine ook in 2019 weer lezen.

We maken er weer een mooi jaar van, boordevol met handige tips, inspiratie en fraaie fotografie. In deze editie gaan we goed van start. Zo is de focus in dit nummer sterk gericht op buitenfotografie. En die keus hebben we natuurlijk niet voor niets gemaakt. De lente lonkt tenslotte. Het jaargetijde waarin alles weer gaat bloeien en groeien.

Dat is onder andere een heel mooi moment om met een macro-objectief aan de slag te gaan. Met macrofotografie breng je een wereld in beeld die er wel is, maar waar wij mensen makkelijk aan voorbij gaan. Met andere woorden: met macrofotografie geef je een heel nieuw perspectief op de wereld om ons heen. Dat vraagt echter wel om veel oefening, een goede voorbereiding en techniek én de juiste gear. Professioneel natuurfotograaf Judith Borremans is gespecialiseerd in deze tak van sport en legt stap voor stap uit hoe zij tot haar prachtige beelden komt.

Ook spraken we met professioneel natuurfotograaf en Fujifilm ambassadeur Bob Luijks. Van Bob wilde we weten hoe hij te werk gaat in de natuur. Wat zijn zaken om op te letten? Dat leverde een mooi gesprek én heel verrassende antwoorden op. Bob: 'Het negeren van kleur is heel belangrijk om anders te gaan kijken naar je omgeving en meer te ontdekken. Zeker ook in de lente.'

Los van deze mooie, inspirerende interviews staat deze editie ook weer vol met tutorials en basiscursussen. Wat te denken van een basiscursus grafisch fotograferen. Om grafische beelden te maken, is het zaak je onderwerp op een meer extreme wijze te benaderen. Met andere woorden: probeer bij deze vorm van fotografie meer dan ooit te denken in lijnen, vlakken en ritme. Het gaat bij dit soort beelden om het geheel, niet om de details. Hoe ga je exact te werk? Je leest het op pagina 88.

Natuurlijk ontbreekt ook de mooiste en nieuwste gear niet in deze editie. Zo namen wij onder andere de Lensbaby Sol mee tijdens onze wintersport. Dat leverde fraaie, zeer creatieve beelden op. Ook trokken we er op uit met de Tamron 17-35mm f/2.8-f/4 di OSD, het kleinste en meest lichte objectief in zijn soort, twee gloednieuwe Canon Powershot camera's en een compacte filterset van NiSi. Is dit het? Nee, natuurlijk niet. Zoals altijd staat deze uitgave ook weer vol met lesstof, foto's van jullie – onder andere de mooiste Lente foto's –, de vaste rubriek Leren met Wilmar, mooie boeken over fotografie, het allerlaatste nieuws, redactietips, een uitgebreide to-doagenda en nog veel meer.

Alle reden om door te bladeren! Heel veel leesplezier en uiteraard zien we jullie mooiste foto's ook dit jaar weer heel graag én massaal terug in onze online Lezersgallery.

Redactie digifoto Starter

OVER ONS

Colofon Een uitgave van Clipboard Media & Content Delftweg 147 2289 BD Rijswijk Nederland Tel: +31(0)15 7600.700 info@clipboardmedia.nl www.clipboardmedia.nl Uitgever Linda Oenema linda@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Concept en idee Jascha Vink jascha@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.771 Redactie Christel de Wolff Remco Stunnenberg Dré de Man Jonas Bloemen Geert van de Klugt Jordi Smit redactie@thecontentgroup.nl Tel: +31(0)15-7600.707 Eindredactie Bart Josten Medewerking van Cees Visser Wilmar Dik Met dank aan Pascale Dekker Sjoerd Jan van der Pluijm Bob Luijks Judith Borremans Sales sales@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.770 Data analist Sven de Heer Traffic manager Lindsay van Veelen traffic@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Content manager Martijn Herremans

Over Ons

Iedere editie van digifoto Starter wordt gemaakt door een vast team van enthousiaste en professionele redacteuren.

Vormgeving Lloyd Troost Ron de Vos Coverfoto Kees van Sundert

digifoto Starter is powered by

Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Distributie Benelux Betapress BV, Gilze Imapress, Turnhout, België

DIGIFOTO STARTER |

3

INHOUD

STARTER 1.2019

special

12

Eropuit!

Vol met tips, gear en inspirerende beelden basis cursus

achter grond

70 Achtergrond

Leren met Wilmar

Jouw foto's door de ogen van een pro lezers foto

58 Lezersfoto

93 Basiscursus

De mooiste lezersfoto's

Denken in lijnen, vlakken en in ritme

Jouw Lentefoto's 4

| DIGIFOTO STARTER

Grafische fotografie

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

gear

24 Fototassen

De ideale tas voor jouw reis

reviews

26 Lensbaby Sol 45

Creatieve tilt-shift avonturen

78 Review

Nikon Z6

28 Canon SX70 HS en SX740 HS Twee Powershots in de sneeuw

78 Nikon Z6

Terug naar de toekomst

80 Nikon D3500

Perfecte prijs/kwaliteitsverhouding

achter grond

44 Urbex

44 Achtergrond Urbex

Verlaten schoonheid

54 Beeldschermkalibratie Niet moeilijk, wel hĂŠĂŠl belangrijk

inter view

14 Natuurfotograaf Bob Luijks

Fuijfilm-ambassadeur over de kunst van het kijken

34 Macrofotograaf Judith Borremans Spelen en genieten op de vierkante meter

76 Lezersfoto

14 Interview

Bob Luijks

Sjoerd Jan van der Pluijm

86 Lezersfoto Pascale Dekker

overig

84 Boeken

De mooiste en interessantste fotografieboeken

96 Agenda

Wat is er allemaal te doen op fotografiegebied?

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

34 Interview

Judith Borremans DIGIFOTO STARTER |

5

AWARDS

ONDERSCHEIDINGEN

Awards

Bij het testen van producten houden we altijd de beginnende fotograaf in ons achterhoofd. Zo beoordelen we camera’s en accessoires niet alleen op kwaliteit, maar ook op gebruiksgemak.

Met plus- en minpunten geven we de belangrijke voor- en nadelen van het product aan. In ons eindoordeel maken we gebruik van de volgende awards:

GOED 2019

Presteert een product naar onze verwachtingen? Dan belonen we het met een Goed Award.

Moeilijkheidsgraad

Aan praktische artikelen in dit magazine geven we een moeilijkheidsgraad mee, zodat je in een oogopslag kunt zien hoeveel kennis je nodig hebt om met de informatie aan de slag te gaan. Laat je niet direct ontmoedigen door een hogere moeilijkheidsgraad, ook van deze artikelen kan iedereen - met of zonder ervaring - wat opsteken. We verdelen de artikelen in drie niveaus:

Voor artikelen in deze categorie heb je geen kennis nodig van het onderwerp. In deze artikelen leggen we stap voor stap de basis uit en helpen we je op weg.

ZEER GOED Producten die ons echt weten te overtuigen geven we een Zeer Goed Award.

Zie je deze afbeelding bij een artikel staan, dan maken we wat vaker gebruik van de gebruikelijke basistermen.

Het is handig als je die onder de knie hebt.

Voor artikelen met dit niveau heb je enige basiskennis nodig, zoals het instellen van een camera of de toepassingen van bewerkingsprogramma's.

SUPER De Super Award kennen we enkel aan de allerbeste producten toe.

Onderscheidingen

Naast de awards zijn er nog een aantal andere onderscheidingen die we aan producten toekennen.

GOED Producten die een opvallend goede prijskwaliteitverhouding bieden, voorzien we van een budgetlogo. Bij deze producten krijg je zeker waar voor je geld.

Sommige producten vallen op door hun fraaie ontwerp.

Camera’s of accessoires die op dit gebied boven het maaiveld uitsteken, belonen we met een designonderscheiding.

Is een product opvallend gebruiksvriendelijk, of een echte aanrader voor de beginnende fotograaf? Dan voorzien we deze van de Startertip.

Basisbegrippen

Geven we een product één van deze onderscheidingen, dan voegen we die toe aan de Award.

Wil je meer leren over basisbegrippen zoals diafragma, sluitertijd en iso-waarde, of even je geheugen opfrissen? Kijk dan op onze website.

Hier hebben we een verzameling leerzame artikelen voor je klaarstaan. Bovendien voegen we regelmatig nieuwe artikelen toe. www.digifotostarter.nl/de-basis

6

| DIGIFOTO STARTER

P O K E G N WIJ ZIJ N E E I F A R FOTOG V I D E O.

WIJ ZIJN CAMERA TOOLS.NL

Al 10 jaar hét adres voor liefhebbers van fotografie en video www.cameratools.nl

info@cameratools.nl

055 - 538 08 00

Paramariboweg 41, 7333 PA Apeldoorn

STARTER

NIEUWS

starter

Nieuws REDACTIE

tip

COOLPIX B600 De COOLPIX B600 is een bridge-camera (een systeemcamera met de looks van een DSLR) die beschikt over 60x optische zoom, een grote monitor en een stevige grip. De camera is licht en toch stevig en daarom geschikt om overal mee naar toe te nemen. Video's maak je in Full HD met stereogeluid.

Talloze ingebouwde creatieve standen maken het super eenvoudig om een instant artistiek tintje aan je foto's of video's mee te geven.

Adviesprijs € 359,Info www.nikon.nl

COOLPIX A1000 De COOLPIX A1000 heeft 35x optische zoom, een ingebouwde elektronische zoeker en je kunt er tevens foto's mee maken in RAW-formaat. De camera is eenvoudig in gebruik, ondanks de vele functies en laat je zowel sfeervolle groothoekopnames als gedetailleerde superteleopnames maken. De A1000 kan tevens 4K-video's opnemen en heeft een kantelbaar touchscreen. Aspirant vlogger? Dan kan dit wel eens een interessante keuze zijn.

Adviesprijs € 449,Info www.nikon.nl

REDACTIE

tip

H et WAD boek t.w € 359.,v.

-

Ricoh WG-60: voor de extreme sporter De spiksplinternieuwe WG-60 is speciaal ontworpen voor actievelingen en geeft fietsen, skiën, surfen, duiken of andere toffe outdoorsporten een nieuwe dimensie. Deze camera is compact en licht, waterproof tot 14m diepte, shockproof tot 1.6m hoogte en vorstbestendig tot -10°C. Ideaal dus ook om mee te nemen op de skilatten! De WG-60 is uitgerust met een krachtige, vijfvoudige optische zoomlens en schiet video’s in Full HD. Deze gemakkelijk te bevestigen actioncam is de go-to camera voor actieve vakanties of de meer extremere hobby's.

Adviesprijs € 249,Info www.ricoh-imaging.nl

t.w.v.€ 249,

8

| DIGIFOTO STARTER

Vorig jaar schitterde het Waddengebied in een eigen grote bioscoopfilm van Ruben Smit: WAD, Overleven op de grens van water en land. De film is een ode aan het enige Nederlandse natuurgebied dat op de werelderfgoedlijst staat.

Naast deze prachtige film, is er ook het fotoboek. Dit fotoboek gaat door waar de film eindigt. Het bevat een sublieme verzameling foto's van het waddengebied, geselecteerd uit de tienduizenden opnames die filmmaker Ruben en zijn team hebben gemaakt.

Dit boek toont het Wad zoals het nog nooit eerder in beeld is gebracht.

Adviesprijs € 35,Info www.wadfilm.nl

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

K ingjoy G22C met G00 balhoofd

REDACTIE

tip

De Kingjoy G22C + G00 balhoofd is gemaakt van koolstofvezel en heeft een maximaal draagvermogen van 8kg. Dit statief weegt slechts 1066 gram. De hoogte van het statief kan eenvoudig worden aangepast van 36 cm tot 144,5 cm. Hiervoor maak je gebruik van de handige draaivergrendelknoppen. Het statief is ook uitermate geschikt voor het maken van opnamen op een oneffen terrein, of voor opnamen vanuit een laag standpunt. Iedere poot kan afzonderlijk worden ingesteld. Het G00 panoramische balhoofd met 360 graden kogelkop is 5-delig instelbaar en stelt je in staat panoramische opnamen, verticale opnamen of andere kantelhoekopnames te maken. Om de stabiliteit van het statief te vergroten, beschikt de Kingjoy G22C over een veerhaak. Hier kun je bijvoorbeeld je cameratas of een rijstzak aan bevestigen.

Adviesprijs € 129,Info www.laminanederland.nl

t.w.v. € 1050,-

S ony α6400 Sony introduceerde recent een nieuwe E-mount systeemcamera: de α6400. Dit model is volgens Sony uitgerust met de meest geavanceerde technologieën uit de fullframe line-up. Zo heeft de α6400 een automatische scherpstelling van 0,02 seconden, verbeterede Eye Autofocus en nieuw ontwikkelde Real-time Tracking. De α6400 heeft een 24,2 MP APS-C Exmor CMOS sensor en BIONZ X-beeldprocessor.

Dit garandeert hoogwaardige foto's en video beeldkwaliteit ook bij 4K opnamen. Ook beschikt de α6400 over een kantelbaar lcd-scherm met Touch Focus en Touch Pad AF om de gewenste focuspunten aan te geven en de camera eenvoudig te bedienen.

Adviesprijs € 1.050 (body only) – € 1.150 in combinatie met het SELP1650 objectief Info www.sony.nl

REDACTIE

tip

D ubbeltentoonstelling Erwin Olaf Tijdens een dubbeltentoonstelling van Erwin Olaf in het Gemeentemuseum Den Haag en het Fotomuseum Den Haag, van 16 februari 2019 tot en met 12 mei 2019, zal gloednieuw werk te zien zijn dat Erwin dit najaar maakte in Palm Springs (VS). De fotoserie Palm Springs vormt een drieluik met de series Berlijn (2012) en Shanghai (2017). De drie series zullen te zien zijn in het Gemeentemuseum. Palm Springs beleeft hier de première. Erwin reisde voor deze laatste serie van het drieluik naar Palm Springs. Hij bracht hier enkele weken door in het najaar van 2018. Erwin: 'Voorafgaand aan de reis was ik al lange tijd bezig met het concept, maar je weet natuurlijk nooit of het zo uitpakt als je voor ogen hebt. De vibe ter plekke voelde goed, maar toen ik terug was en in mijn studio de eerste resultaten bekeek wist ik het zeker: het drieluik is rond.'

Info www.gemeentemuseum.nl | www.fotomuseumdenhaag.nl

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

DIGIFOTO STARTER |

9

SNELGIDS

BELICHTINGSDRIEHOEK

Even opfrissen

De belichtingsdriehoek

Wat is diafragma, sluitertijd en ISO precies en welke instelling kun je het beste kiezen voor bepaalde onderwerpen? We zetten de basisbegrippen op een rij.

Tekst REDACTIE

Sluitertijd Met de sluitertijd wordt de tijd bedoeld hoe lang de sluiter van je camera openstaat. Met andere woorden, hoeveel tijd je toelaat dat er licht op je sensor valt. Pakt je foto te donker uit?

Kies dan een langere sluitertijd. Dit kan echter niet altijd, want de sluitertijd is ook bepalend voor de beweging in je foto. Wil je de actie in je foto 'bevriezen', kies dan een zo kort moge-

lijke sluitertijd. Wil je bewegingsonscherpte van bijvoorbeeld water of auto's in je foto? Dan kies je een lange sluitertijd. Om bewegen van je camera te voorkomen als je uit de hand schiet, kun je vanaf een sluitertijd langer dan 1/60 beter een statief gebruiken.

Korte sluitertijd

Lange sluitertijd

Diafragma

10

Met het diafragma wordt de opening van je objectief bedoeld.

Het bepaalt niet alleen hoeveel licht er op de sensor van je camera kan vallen, maar ook de hoeveelheid scherptediepte in een foto. Een foto waarin het onderwerp scherp is en de achtergrond wazig heeft een kleine scherptediepte. Dit bereik je met een groot diafragma (een grote lensopening). Een foto waarin zowel voorgrond als achtergrond scherp is heeft een

grote scherptediepte en een kleine lensopening. Het diafragma wordt aangeduid met een f-getal. Dit is waar het een beetje verwarrend kan worden. Wil je een kleine scherptediepte, dan kies je een laag f-getal zoals f/2.8. Je diafragma is dan groot.

Kies je een hoog getal zoals f/11 om een grote scherptediepte te behalen, is de lensopening juist klein.

Klein diafragma

Groot diafragma

| DIGIFOTO STARTER

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

ISO Om een foto te kunnen maken werk je met licht dat op de sensor valt. Hoeveel licht je toelaat, hangt af van het diafragma en de sluitertijd die je kiest. De ISO werkt net een beetje anders. De ISO-waarde bepaalt namelijk de gevoeligheid van de sensor. Hoe lager de ISO-waarde (bij de meeste camera's is 100 het minimum), hoe beter de beeldkwaliteit. Hoe hoger de ISO-waarde, hoe meer ruis er in de foto zal komen. Binnenshuis, bij schemering of 's avonds zal je in eerste instantie je sluitertijd en diafragma willen aanpassen. Echter, als je foto dan nog steeds donker uitpakt, of wanneer je een klein diafragma of snelle sluitertijd nodig hebt, is het opschroeven van je ISO de oplossing. Gaat dit je nog een beetje te ver? Veel camera's hebben een automatische ISO-stand, waarin de camera zelf de optimale gevoeligheid kiest.

WELKE STAND KIES JE EN WAAROM?

Spiegelreflexcamera's, systeemcamera's en geavanceerde compactcamera's beschikken over diverse programmastanden. Vaak vind je deze op een ronde knop bovenop de camera of in het menu via het LCD-scherm. Welke stand kies je? We schetsen een aantal situaties: AUTOMATISCHE STAND (AUTO) In de automatische stand doet de camera al het denkwerk. Je kunt je zo volledig concentreren op de inhoud/compositie van de foto en je hoeft alleen maar op de ontspanknop te drukken.

P: PROGRAMMA-STAND Net als in de automatische stand kiest de camera in P-stand het diafragma en de sluitertijd uit, maar je kunt wel zelf de ISO-waarde kiezen.

A (OF AV): DIAFRAGMAVOORKEUZE In deze stand kies je zelf het diafragma en rekent de camera de benodigde sluitertijd uit. Deze stand kun je gebruiken voor portretfotografie (groot diafragma voor een kleine scherptediepte) en landschapsfotografie (klein diafragma voor een grote scherptediepte).

S (OF TV): SLUITERTIJDVOORKEUZE Deze stand gebruik je als je controle wilt krijgen over de beweging in je foto. Jij kies namelijk de snelheid van de sluiter. Bij sportfotografie kies je het liefste een snelle sluitertijd (bijvoorbeeld 1/1000) om de beweging te bevriezen. Wil je de beweging van het onderwerp juist laten zien, dan kies je een langzamere sluitertijd van bijvoorbeeld 1/30. Nog langzamer fotograferen? Gebruik dan in ieder geval een statief.

M: ALLES HANDMATIG In de M-stand (manual) stel je handmatig het diafragma en de sluitertijd in. Hierdoor krijg je volledige controle over zowel de scherptediepte (diafragma) als de beweging (sluitertijd) in je foto. Ook kies je zelf een bijpassende ISO-waarde. Deze stand komt goed van pas bij studiofotografie of andere onderwerpen waarbij het licht constant is zodat je niet steeds opnieuw hoeft in te stellen.

Weinig licht

WIL JE NOG MEER LEREN OVER DE BASISBEGRIPPEN EN HOE JE ZE OPTIMAAL KUNT INZETTEN IN SPECIFIEKE SITUATIES? HOU ONZE WEBSITE IN DE GATEN. WE POSTEN REGELMATIG ARTIKELEN MET TIPS OM DE MEEST UITEENLOPENDE ONDERWERPEN TE FOTOGRAFEREN ZOWEL IN DE STUDIO ALS OP DIVERSE LOCATIES.

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL/LEREN

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

DIGIFOTO STARTER |

11

special

Eropuit!

Hoewel ze meteorologisch gezien pas op 20 maart begint, voelt het eind februari toch al lang alsof de lente voor de deur staat. Of, misschien willen we het te graag. Legden we je in december haarfijn uit hoe je jouw gear de winter kon laten overleven, staan we nu toch vooral te trappelen om naar buiten te gaan. Eropuit! Ook als het nog fris is en de rijp onder onze voeten knispert. We hopen jou mee te nemen in ons enthousiasme. We voelen Fujifilm-ambassadeur Bob Luijks aan de tand over natuurfotografie, duiken in de wereld van macrofotografie met Judith Borremans en natuurlijk helpen we je om zelf aan de slag te gaan met deze bijzondere fotografiedisciplines. Eropuit gaan hoeft niet te betekenen dat je de natuur in trekt. We verkennen en fotograferen leegstaande gebouwen: urbex fotografie. Zou jij het durven?

Jouw foto's in digifoto Starter magazine?

Om het aanmelden en het uploaden van foto's zo gemakkelijk mogelijk te maken, hebben we een stap-voor-stap uitleg gemaakt.

Deze vind je op onze website. Veel plezier!

Heb jij hem al gehoord?

Onlangs zijn wij met met iets heel nieuws begonnen: de DIGIFOTO Podcast. Dit online te beluisteren radioprogramma staat volledig in het teken van fotografie. We spreken met inspirerende fotografen, geven tips, bespreken nieuws en laten per uitzending een lezer aan het woord. De Podcast beluister je op onze website:

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL/STAPVOORSTAP

www.digifotostarter.nl/podcast

Stuur je foto’s in en maak kans op publicatie!

12

DIGIFOTO PODCAST

| DIGIFOTO STARTER

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

© Remco Stunnenberg CAMERA ??

BRANDPUNT ??

SLUITERTIJD ??

DIAFRAGMA ??

ISO ??

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

DIGIFOTO STARTER |

13

INTERVIEW

NAAR BUITEN

Fujifilm-ambassadeur Bob Luijks

De kunst van het kijken

Over een kleine drie weken begint de lente. Het seizoen waarin buiten alles weer tot groei en bloei komt. Een ideaal jaargetijde om de natuur in te trekken met je camera. Maar hoe ga je te werk in de natuur? Wat zijn zaken om op te letten? Wij gingen in gesprek met natuurfotograaf en Fujifilm ambassadeur Bob Luijks en legden hem deze en andere vragen voor. 'Het negeren van kleur is heel belangrijk om anders te gaan kijken naar je omgeving en meer te ontdekken. Zeker ook in de lente.' inter view

Tekst Remco Stunnenberg | Fotografie Bob Luijks

Bob Luijks

Bob is fulltime professioneel natuurfotograaf. Vanaf zijn geboorte (1980) was hij altijd al graag buiten. Eerst om het buiten zijn, later vanuit een interesse over het hoe, wat en waarom.

Deze interesse gaat niet alleen uit naar de dieren- en plantenwereld, maar vooral ook naar de achtergronden van het landschap. Deze kennis en interesse zie je terug in de foto’s van Bob. Wat betreft fotografie kun je Bob typeren als een duizendpoot. Het fotograferen vormt slechts een vertrekpunt voor alle andere activiteiten en werkzaamheden, zoals het schrijven van tijdschriftartikelen en boeken, het vormgeven daarvan, het overdragen van zijn passie via workshops, fotosafari’s, presentaties en meer...

WEBSITE WWW.NATUURPORTRET.NL

14

| DIGIFOTO STARTER

ie Bob Luijks op de voet volgt, kan de indruk krijgen dat de dagen van Bob langer dan 24 uur duren. Hij schrijft eigen boeken en werkt mee aan praktijkboeken, is hoofdredacteur van Natuurfotografie magazine, schrijft met grote regelmaat blogs op zijn website, geeft seminars, workshops en cursussen, begeleidt fotoreizen en tussendoor maakt hij ook nog prachtige foto's.

Waar haalt Bob al die tijd vandaan? Aan de andere kant van de lijn weerklinkt een bulderende lach. Het is een vraag die hij wel vaker krijgt. 'Als je het zo allemaal opsomt, is het inderdaad heel veel en soms inderdaad te veel. Dan maak ik heel lange dagen waarbij ik tot diep in de nacht doorga.

Maar het grote geheim is uiteindelijk toch efficiënt plannen en gebruik maken van de omstandigheden die geboden worden.'

Op het moment waarop we Bob spreken is het al weken grauw en grijs weer in ons land. Bob: 'En hoewel je ook

op dat soort dagen prima kan fotograferen, pak ik juist dat soort perioden om bijvoorbeeld te buffelen op het magazine, te werken aan mijn archief en nieuwe plannen én te schrijven aan boeken. Zodra de

schitterend mooi weer is, trek ik er in de ochtenden op uit en werk ik 's avonds gewoon wat langer door. Op die manier lukt het mij uiteindelijk om al die dingen te kunnen blijven combineren. En natuurlijk kom ik

'Ga op ontdekkingstocht en kijk verder dan naar het laaghangende fruit alleen' weersomstandigheden weer beter worden, trek ik eropuit.

En dan met name in de ochtend. Dat vind ik het mooiste moment van de dag. De wereld zien ontwaken, heeft iets magisch. Bovendien biedt de ochtend vaak het mooiste licht. In de middag ben ik dan gewoon weer thuis en kan ik weer aan de slag met al die andere zaken. Op de wat langere termijn heb ik uiteraard bepaalde punten op de horizon staan, maar het weer bepaalt in mijn geval van dag tot dag en van week tot week de finetuning daarvan. Als het een paar dagen

soms even klem te zitten. Dan blijkt het toch niet helemaal te passen. Maar daar heb ik dan gewoon vrede mee. Ik vind namelijk al die dingen die ik doe, enorm leuk. Schrijven, het maken van een magazine, workshops verzorgen... Het is aan mij om daar de balans in te vinden. Dan blijft het ook leuk. In de regel lukt me dat prima.'

Schoonheid om de hoek

Wanneer we nader inzoomen op het werk van Bob, dan kunnen we een ding snel concluderen. Bob is niet de

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

'EEN GOEDE FOTOGRAAF PAST ZICH AAN HET WEER AAN'

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

DIGIFOTO STARTER |

15

INTERVIEW

NAAR BUITEN

fotograaf die achter de bekende highlights, waar dan ook ter wereld, aanrent.

In zijn archief vinden we kortom niet het zoveelste beeld van die ene waterval in IJsland of het noorderlicht boven een vissersdorp in de Lofoten. Bob trekt zijn eigen plan en laat met zijn werk zien dat wat je van dichtbij haalt ook erg lekker is. 'Dat is absoluut een stokpaard van mij. En ja, iedereen is in meer of mindere mate blind voor de eigen omgeving. Die zie je dagelijks. Wanneer je naar je werk gaat, met de hond gaat lopen, boodschappen gaat doen... Daardoor wordt die eigen omgeving heel algemeen en ga je aan de schoonheid voorbij. Anders gezegd, daardoor verdwijnt de factor spektakel. Daar word je simpelweg blind voor.

Tegelijkertijd is de wereld vandaag de dag bereikbaarder dan ooit. Een retourtje met de trein naar Amsterdam vanuit Limburg is duurder dan een vliegticket naar Barcelona. De wereld is kortom super bereikbaar geworden. Dat maakt

16

| DIGIFOTO STARTER

'IK ZIE TE VEEL BEELDEN VOORBIJ KOMEN WAARAAN EEN HELE DAG GESHOPT IS EN MIJLENVER VAN DE REALITEIT AFSTAAN' het ook erg aantrekkelijk om die wereld in te trekken. Maar als ik foto's laat zien aan mensen van plekken op amper tien kilometer bij hun huis vandaan kennen ze die heel vaak niet. Dat verbaast me steeds weer. En nee, we hebben in Nederland geen olifanten en leeuwen.

Zoals we ook geen hoge bergen hebben.

De Nederlandse natuur is erg aangeharkt... Maar kijk daar eens doorheen!

Voor wie er voor openstaat, is er ook in de Nederlandse natuur zo ontzettend veel te ontdekken ĂŠn te fotograferen.

Helemaal wanneer de omstandigheden meewerken. Dan kun je zelfs in het meest duffe stukje van het Maalbos nog mooie beelden maken. Maar je moet het wel willen zien!'

Laat je niet afleiden door kleur

Waar kan of moet je daarbij op letten willen we van Bob weten. 'Mijn advies is altijd om je niet te laten leiden, of afleiden, door kleur. Kleur is enorm dwingend, zeker ook in de lente. Wanneer je een veld met boterbloemen voorbij loopt, begint het hart sneller te kloppen. Dat snap ik goed. Want ja, zo'n veld kan heel mooie foto's opleveren. Maar er is zoveel meer dan dat. Kleur is echt een bliksemafleider. Ik neem vaak als voorbeeld twee akkers die naast elkaar liggen.

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

SAFARI IN AFRIKA? Tanzania Kenia Madagaskar Oeganda Rwanda Zimbabwe Namibië Botswana Zambia Mozambique Seychellen Mauritius Zuid-Afrika

Al sinds 1979 dé Afrika specialist Op jambo.nl en in onze brochure vindt u ruim 100 uitgekiende reizen of bel met onze Afrika specialisten op 020-2012740 voor een reis op maat.

De mogelijkheden zijn eindeloos, privé reizen geheel conform uw wensen!

INTERVIEW

NAAR BUITEN

De ene akker staat vol met klaprozen, de andere akker vol met mais. Iedereen trapt op de rem zodra hij of zij dat veld vol klaprozen ziet, maar aan dat mais gaan “we” voorbij. Terwijl de akker met mais fotografisch gezien weleens veel interessanter kan zijn dan de klaprozen.

Maisakkers hebben strakke vormen en lijnen. Dat biedt naar mijn smaak veel meer dan alleen die factor kleur van de klaprozen. Kortom, het negeren van kleur is heel belangrijk om anders te gaan kijken naar de omgeving én meer te ontdekken.'

Eigenlijk horen we Bob zeggen dat het verstandig is om het platgetreden pad te

verlaten. 'En ja, beaamt Bob, dat is niet eenvoudig. Zeker vandaag de dag. Sla Instagram er maar op na. Daar komen alle clichés voorbij. Momenteel zien we daar een overkill aan beelden van het Noorderlicht in de Lofoten, en straks zijn de bosanemonen weer aan de beurt. En zo gaan “we” ieder jaar massaal door een lijstje van 15 tot 20 soorten en/of locaties. Veel verder gaat de inspiratie van veel natuurfotografen niet. En begrijp me niet verkeerd. Iedereen moet ergens beginnen. Dat je bepaalde platgetreden paden bewandelt om dingen te leren, begrijp ik heel goed. Maar er komt een moment waarop je die paden moet ver-

laten. Alleen dan kan je een eigen stijl ontwikkelen. En hoe mooi zo'n bos vol bosanemonen ook is, er staan in de lente nog tig bloemsoorten in bloei. Duw daar je objectief eens tussen. Verbaas je bijvoorbeeld eens over de schoonheid van een paardenbloem, een prachtige bloem wanneer je er in detail naar kijkt. Kijk ook eens naar de bomen, de planten en de insecten die gewoon in je eigen tuin te vinden zijn. Door het oog van je camera kunnen ogenschijnlijk gewone dingen er waanzinnig uitzien. Een brandnetel heeft op het eerste oog geen enkele sexappeal maar in het tegenlicht zie je plots al die prachtige haartjes die er aanzitten.

'De Nederlandse natuur is erg aangeharkt...

Maar kijk daar eens doorheen!'

18

| DIGIFOTO STARTER

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

DIGIFOTO STARTER |

19

INTERVIEW

NAAR BUITEN

IN DE FOTOTAS VAN BOB

Bob fotografeert met een midden formaat camera, de Fujifilm GFX 50S. Deze combineert hij met een viertal Fujinon objectieven, de GF 250mm f/4 R LM OIS WR (inclusief de GF 1.4X TC WR teleconverter), de Fujinon GF 23mm f/4 R LM WR, de Fujinon GF 110mm f/2 R LM WR en de Fujinon GF 32-64mm f/4 R LM WR.

Daar kan geen orchidee aan tippen. Ga op ontdekkingstocht en kijk verder dan naar het laaghangende fruit alleen. Het draait echt om de kunst van het kijken, met open vizier.

Wie dat lastig vindt, raad ik altijd aan om de camera eens thuis te laten en vlakbij huis een ronde te maken van hooguit een kilometer. Trek daar een paar uur voor uit en ga eens heel goed kijken.

Wat je dan allemaal ontdekt....'

'Een groot voordeel van het dichtbij huis fotograferen, is dat zodra er goede weersvoorspellingen zijn met bijvoorbeeld rijp of mooie kleuren in de lucht, je meteen weet waar je naartoe kan', vervolgt Bob. 'Reis je speciaal naar de Lofoten voor het Noorderlicht en is het een week lang grauw en grijs weer, dan zijn

20

| DIGIFOTO STARTER

de Lofoten nog steeds heel mooi maar dan is het doel waar je voor kwam weg. Dichtbij huis daarentegen kun je snel handelen zodra er iets bijzonders gebeurd.'

Pas je aan het weer aan

Bob wil overigens niet gezegd hebben dat je rijp of mooie kleuren in de lucht nodig hebt, om te komen tot mooie, creatieve beelden. 'Ik kan daar heel kort over zijn, een goede fotograaf past zich aan het weer aan en laat er zijn dag niet door verpesten. En natuurlijk, ik heb ook het liefste zonsopkomsten met een beetje mist en mooie kleuren in de lucht. Dat zijn de omstandigheden waarvoor je als natuurfotograaf je wekker vroeg zet. Maar ja, zo is het niet altijd. Sterker nog, zo is het meestal niet. Dus draai het

'Ik heb diep respect voor fotografen die bereid zijn de grenzen van de techniek en van zichzelf op te zoeken'

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL