Ellen Deckwitz
Daar zit je dan op je kamertje. ‘Ik heb een paar periodes bewust celibatair geleefd. Een jaar lang wees ik elke vorm van fysiek contact af, omdat ik merkte hoe snel je je als vrouw hecht. Dat gebeurt al wanneer je met iemand zoent. Daar was ik klaar mee. Ik wilde ook niet masturberen. Dan raak je verslaafd aan die hormonen. Toen ben ik maar heel veel gaan dansen op mijn kamer.’ Dat loste het op? ‘Als je veel sport kan het je libido onderdrukken. Ik ging elke dag een uur zwemmen, fietsen en dansen. Alle tijd die mensen normaal in relaties stoppen, stopte ik in het koest houden van mijn lichaam. Ik hoefde geen relatie en realiseerde me een paar maanden geleden dat ik wat liefde betreft autonoom was. Precies op dat moment liep ik mijn huidige geliefde tegen het lijf. Die heeft echt even moeten doordrammen. Daarna was ik om. Hij is fantastisch.’ Je wilt Dichter des Vaderlands worden. Stel, ik zit in de sollicitatiecommissie. Hoe zou je me overtuigen? ‘Ik heb vijftien gedichten klaarliggen waarmee ik je meteen verpletteren en overdonder. Vervolgens laat ik een basisschool en een middelbare school binnenkomen die zeggen: zij spreekt ons aan. Hetzelfde geldt voor het bejaardentehuis dat z’n intrede maakt in de sollicitatiezaal. Daarna krijgt de commissie een telefoontje van de NOS en de Vogue die me in alles zullen steunen. Ik weet niet hoe er dit jaar wordt gekozen, maar áls je je verkiesbaar kunt stellen, dan heb ik al een campagne al klaar.’ Waarom wil je het zo graag? ‘Om poëzie breed toegankelijk te maken. Dat doe ik door de manier waarop ik optreed. Er komen vaak mensen naar me toe die zeggen: ‘ik snap niets van poëzie en die van jou is ook moeilijk, maar ik voel het wel’. Regelmatig geef ik lessen en workshops. Jongeren die daarbij zijn, bedanken me regelmatig nog eens extra via Facebook. Poëzie is geen doel, het is een middel. Om jezelf te begrijpen. Om open te staan voor dingen die we niet zien, door de geformaliseerde taal waarvan we ons bedienen. Het is belangrijk dat jongeren dit doorkrijgen. Je moet geen oude lul hebben die hen afschrikt. Het moet toegankelijker.’ Je gedichten zijn niet politiek. ‘Nee. Maar in mijn eerste bundel wordt zijdelings verwezen naar allochtonen waarover steeds wordt geklaagd, naar de Damschreeuwer, naar Nederlandse
25
geschiedenis. In de nieuwste bundel zit een verwijzing naar de kredietcrisis. Als je poëzie bundelt moet het tijdloos zijn. Maar als je stadsdichter of Dichter des Vaderlands bent, kan je op de actualiteit inspelen.’ Schrijf je voor iedereen? ‘Ja.’ In deze tijd wordt veel vluchtiger gelezen. De aandachtsspanne is korter. Jouw gedichten hebben juist concentratie nodig. Zijn ze niet te moeilijk? ‘Daarom heb ik nu ook kindergedichten uitgebracht. Ze staan in een bloemlezing. Maar je kunt zelf bepalen wat je uit gedichten haalt. Poëzie ís moeilijk. Een van mijn pijlers is educatie. Ik wil een website maken: helpiksnapditgedichtniet.nl. Daar kan ik mensen dan aan de hand nemen en het uitleggen als ze een gedicht niet begrijpen.’ Is je eigen gedichten uitleggen niet net zo erg als een mop uitleggen? ‘Nee, het zorgt ervoor dat je nieuwe poëzie leert begrijpen. Poëzie is een manier om je denken soepel te krijgen.’ Is Nico Dijkshoorn belangrijk voor de poëzie? ‘Heel belangrijk. Zijn boek Daar schrik je toch van staat al jarenlang in de top twintig best verkochte bundels. Hij laat zich in interviews uit over zijn favoriete dichters, zoals Johnny van Doorn, waardoor hij grote interesse voor dit soort halfvergeten mensen wekt. Hij plugt mij ook. Ik moest op het Boekenbal een ode houden aan iemand die ik bewonderde en koos voor Nico. Hij wordt zo verguisd door de literaire wereld, maar is echt goed, heeft een oog voor menselijk handelen en de kleine dingetjes die ze elkaar aandoen. Zijn laatste boek Nooit Ziek Geweest is ook heel scherp.’ Hoe belangrijk is humor in gedichten? ‘Onmisbaar. Dat was de grote fout die ik in mijn eerste bundel maakte. Mensen moeten niet denken dat poëzie een migraine veroorzakend medium is. Poëzie kan je laten lachen, dat moet je de lezer gunnen. Al is het wel oppassen dat je niet de cabaretkant opgaat. In mijn performances doe ik dat soms wel. Het werkt. Mensen willen je poëzie daarom een kans geven. En het is natuurlijk leuk als mensen om je lachen.’ Op de bundels van Ellen krijg je 10% korting bij De Slegte.