het werk van cepezed in detail
het werk van cepezed in detail naioio rotterdam 2013
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
inleiding race planet porsche zentrum groothandel in wielen textielmuseum westraven jinso-paviljoen grote markt sint-niklaas ambassade rome the outlook chdr ll esic stationsoutillage pas reform theater speelhuis ďŹ nca rĂşstica informatie
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
inhoud
de architectuur van details ‘Het detail is geconcentreerde architectuur. Alle ideeën over het gebouw komen in dat ene punt samen’, stelt de Oostenrijkse criticus Dietmar Steiner. In de Nederlandse architectuur krijgt het detail echter zelden de aandacht die het verdient. Verbindingen vormen vaak moeizame en onsystematische knooppunten van materialen, die men met extra hulpmiddelen aan het oog onttrekt. De fysieke uitwerking van ontwerpen blijft al binnen het architectuuronderwijs sterk onderbelicht. Noch de principes, noch de kennis en vaardigheden benodigd voor het uitdenken en ontwikkelen van details komen in de opleidingen goed aan bod. Zeker het universitaire onderwijs is primair conceptueel gericht; wie zich daar op basaal niveau met verbindingen bezighoudt, begeeft zich al snel op het pad van de bouwtechnoloog en is een wezenlijk ander domein toebedeeld. Het HBO-onderwijs besteedt weliswaar iets meer aandacht aan de samenkomst van elementen en materialen, maar ook daar blijft het programma beperkt en net als dat van de universitaire bouwtechnoloog vrijwel altijd zuiver technisch gericht, zonder enig architectonisch streven. Van integraal onderwijs in het detailleren, met enerzijds oog voor concepten, principes en esthetiek en anderzijds toewijding aan de broodnodige kennis van materialen, techniek en pragmatiek, is op geen enkele manier sprake.
het werk van cepezed in detail
Het is dan ook niet verwonderlijk dat het detail er ook in de praktijk van alledag bekaaid af komt en men de nuts and bolts van ontwerpen gewoonlijk met liefde laat aan de dienstdoende aannemer. Niet zelden zijn ontwerpen slechts voorzien van principedetails die de uitvoerende partij vaak nog tijdens de werkvoorbereiding al improviserend verder moet uitwerken, wat de integratie van de verschillende gebouwaspecten als het ruimtelijk, constructief, installatietechnisch en bouwfysisch ontwerp op zijn zachts gezegd geen goed doet. Een ander gangbaar gebruik is de toepassing van referentiedetails afkomstig uit bijvoorbeeld de SBR-handleidingen, het bouwkundige standaardwerk Jellema Hogere Bouwkunde of een vaktijdschrift als het Duitse Detail. Voor een nét iets betere aansluiting op de context maakt men hierop incidenteel nog wel eens een aanpassing, maar details daadwerkelijk specifiek ontworpen voor een specifieke locatie binnen een specifiek ontwerp, zijn over het algemeen een zeldzaamheid. de kern van ontwerpen Wie aan een gebouw ontwerpt, doet een hoop verschillende dingen tegelijkertijd. De architect sleutelt onder meer aan optimaal (multi)functionele indelingen, doktert de meest efficiënte verhoudingen, logistiek en looplijnen uit, zorgt dat gebruikers goed hun weg kunnen vinden, werkt aan de ruimtelijke en esthetische beleving van een gebouw, laat zijn ontwerp interacteren met de directe omgeving en richt zich mede door het klimaatconcept en een specifiek kleur- en materiaalgebruik op een aangename verblijfsomgeving. Maar bovenal voegt hij op papier en computerscherm elementen bijeen die samen de totaaleenheid van het nieuwe gebouw
4
inleiding
moeten vormen. De wijze waarop deze elementen samenkomen, is onmiskenbaar sterk medebepalend voor de kwaliteit van het eindresultaat. cepezed beschouwt het detail dan ook als essentieel onderdeel van ieder ontwerp en de activiteit van het detailleren daarmee als fundamenteel en integraal onderdeel van ieder ontwerpproces. Het architectonische detail komt bij het bureau rechtstreeks voort uit het totaalconcept van een gebouw en de plaats die het daarin inneemt. Dat concept is op zijn beurt gebaseerd op enerzijds cepezeds algemene architectuurvisie en anderzijds de kaders en kansen die de specifieke opgave en locatie met zich meebrengen. Alles hangt daarbij met alles samen.
1
2
3
4
architectonische visie Over het algemeen streeft cepezed naar lichte, transparante gebouwen met een royale daglichttoetreding; dienstbare gebouwen met een hoge mate van ruimtelijke en ervaringsdiversiteit, die als neutraal platform en katalysator voor hun eigen gebruik fungeren. Ze ademen daarom doelmatigheid, ongedwongenheid en visuele rust. Mensen moeten zich er ook comfortabel in voelen, waarvoor onder meer een aangenaam binnenklimaat benodigd is. Vanzelfsprekend houdt cepezed er ook rekening mee dat wensen en behoeften door de tijd heen veranderen. De gebouwen van het bureau zijn dan ook altijd flexibel en variabel in te delen en aan te wenden. Esthetiek en functionaliteit zijn direct verbonden aan praktische uitvoerbaarheid; architectuur en techniek zijn binnen de ontwerpen en methodieken volledig verweven. Heldere, doordachte en visueel aantrekkelijke details zijn daarbij een belangrijke karakteristiek. ontwerpproces Om dit alles te verwezenlijken ontwerpt cepezed voortdurend op verschillende schaalniveaus tegelijkertijd. Na bestudering van het programma en de randvoorwaarden, vangt het bureau aan met een basisstructuur en -indeling gericht op optimale functionaliteit en ruimtelijkheid binnen de gestelde randvoorwaarden. In het vervolgtraject is deze basisstructuur leidend, maar al snel denken de ontwerpers tevens aan de verschillende bouwcomponenten waaruit het basisontwerp tot stand gaat komen én de verbindingen daartussen. Eigenlijk dus ongeveer zoals Tadao Ando het beschrijft: ‘The level of detail and craft is something that’s inscribed within the original design concept. And so when I begin to draw, I know what kind of detailing I want the building to have.’
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
cepezed bedrijft zodoende pertinent geen façade-architectuur, waarin men begint met een mooi plaatje van het gebouwaanzicht en het programma op welke manier dan ook moet inpassen achter een fraai vormgegeven buitenkant. In tegendeel, zonder de esthetiek van het exterieur en de inpassing van het gebouw in zijn omgeving uit het oog te verliezen, vormen de gevels bij cepezed in functionele zin doorgaans het sluitstuk. Met alle intensieve ontwerpaandacht die de ontwerpers eraan besteden, doen ze in praktische zin vooral dienst als onvermijdelijke scheiding tussen binnen en buiten.
5
5
Technische aspecten als de vloerkeuze, maar ook de installatietechnieken, incorporeert cepezed al in zijn eerste schetsen. Ook zoeken de ontwerpers al vanaf het eerste begin naar systematisatie van zowel de ruimtelijke als technische oplossingen. Ze groeperen ruimtelijke en constructieve functies op basis van aard, schaal en technische complexiteit, zodat de gebouwen doortrokken zijn van een rationele, logische en vanzelfsprekende ordening die bovendien ook gemakkelijk bouwbaar is. Wanneer de basisstructuur eenmaal staat, zoekt cepezed bovendien voortdurend naar vereenvoudiging op alle fronten. Zo bestaan gevels traditioneel uit verschillende lagen die ieder op hun beurt in situ zijn samengesteld uit een groot aantal kleinere onderdelen. De gevels van cepezed zijn daarentegen opgebouwd uit enkelvoudige, grote en vlakvullende elementen die al in de fabriek zijn samengesteld, zoals glasplaten of sandwichpanelen. De bevestiging van deze elementen beperkt het bureau bovendien tot een absoluut optisch en technisch minimum. bouwproces De radicale rationalisatie en systematisatie van het gebouw en zijn totstandkoming leiden tot een volslagen ander ontwerp- en bouwproces. De ontwerpers delen het gebouw op in gemakkelijk te coördineren onderdelen als het grondwerk en de fundering, de hoofddraagconstructie, vloeren, gevels en het inbouwpakket, die gemakkelijk alle zelfstandig zijn te beheersen en aan te besteden.
het werk van cepezed in detail
Voor de materialisatie maakt cepezed gebruik van modulaire bouwcomponenten die betreft maatvoering en techniek zoveel mogelijk gestandaardiseerd en repetitief zijn. Bovendien vervullen deze componenten liefst zoveel mogelijk functies tegelijk. Vloeren en kolommen bijvoorbeeld, fungeren veelal tevens als luchtplenum of doorvoer voor de pijpen en leidingen van de installaties. In te openen panelen voor natuurlijke ventilatie kan akoestische isolatie geïntegreerd zijn, achter een gesloten gevelpaneel de hemelwaterafvoer of in een constructieve ligger het luchtoverstortsysteem. De minimalisatie van zowel het aantal toegepaste componenten als de dimensionering van de elementen die niettemin toch benodigd zijn, draagt niet alleen bij aan een enorme beperking van materiaalgebruik, maar ook aan de zo gewenste vereenvoudiging en optische reductie. cepezed ontwerpt zo gebouwen met wat het bureau zelf noemt een ‘hoog iq per kilo’. De verschillende componenten zijn allemaal geprefabriceerd en hoeven op de bouwplaats alleen nog maar droog geassembleerd te worden, wat het gemak en de snelheid van bouwen aanzienlijk verhoogt ten opzichte van traditionele, ‘natte’ bouwwijzen. Het gegeven dat zij zijn gestandaardiseerd en geproduceerd onder gecontroleerde omstandigheden, maakt hen tevens minder gevoelig voor fouten, wat binnen de methodiek van essentieel belang is. Componenten en materialen zijn specifiek afgestemd op hun functie en
6
inleiding
gebruik. In voorkomende gevallen ontwikkelt cepezed bouwproducten zelf (verder) in samenwerking met producenten en/of leveranciers, om ze geschikt(er) te maken voor een bepaalde toepassing of aanwending. Regelmatig zetten de ontwerpers ook (lichte) materialen in die traditioneel afkomstig zijn uit andere sectoren dan de bouw, zoals de scheeps- of kassenindustrie.
1
living in detail cepezeds visie en methodiek leiden ertoe dat het bureau een enorme hoeveelheid tijd en aandacht besteedt aan de wijze waarop de bouwelementen in zijn ontwerpen samenkomen; een bezigheid waarvoor het noodzakelijk is de samenhang met het basisconcept en de verschillende bouwcomponenten volledig te doorgronden. De details moeten zorgvuldig, vanzelfsprekend en in balans zijn; op zo’n manier dat ze eigenlijk nauwelijks merkbaar aanwezig zijn. De ontwerpers bepleiten immers eenvoud en visuele rust, en zoals de Britse wiskundige en procesfilosoof Alfred North Whitehead (1861-1947) al treffend opmerkte: ‘We think in generalities, but we live in detail.’
3
Er gaat dan ook veel werk in zitten de aandacht van het oog niet aan het detail te laten kleven; expressieve details leiden de aandacht alleen maar af van het gebruik en de ruimtelijkheid. Om de abstractiegraad te verhogen, past cepezed vaak blinde of verzonken bevestigen en ‘detailloze’ details toe. Zo zijn de gevels in het overgrote deel van de projecten ook geheel vlak ontworpen en gemonteerd. ‘Nog even en cepezed detailleert het hele gebouw weg’, deed de detailverfijning een vakjournalist recent verwonderd uitroepen. Maar lang niet alle details zijn onzichtbaar. Het bureau minimaliseert weliswaar, maar leidt pertinent niet aan de architectonische anorexia waarvan Herman Herzberger zo gruwt. Veel mag ook best zichtbaar zijn en hoeft niet met additionele hulpmaterialen te worden afgeschermd. Mits de functie en structuur maar duidelijk zijn en de verbindingen zijn vormgegeven met de technische én esthetische zorg die zij vergen en verdienen. Zo zijn connecties van de vaak volledig zichtbare hoofddraagconstructie veelal zo gemodelleerd, dat zij alle familie van elkaar zijn. Ten behoeve van zowel de bouwbaarheid als optische helderheid liggen de montageverbindingen dikwijls op enige afstand van de constructief en geometrisch complexe knooppunten, die zelf in de constructiewerkplaats in elkaar zijn gelast. Montage vergt dan slechts de eenvoudige langsverbinding van identieke delen, waarbij de fixerende elementen als bijvoorbeeld inbusschroeven gemakkelijk in de samenstellende materialen te verzinken zijn.
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
cepezed grijpt weliswaar veelvuldig terug op de principes en methodieken bedacht en uitgewerkt in andere projecten, maar ontwerpt zijn details voor ieder project en op iedere locatie daarbinnen steeds opnieuw from scratch. Zowel in de tekeningen als specificaties werkt het bureau ze bovendien tot op het laatste schroefje uit. Dit maakt dat tijdens de
2
7
prefabricage en uitvoering weinig ruimte is voor tolerantie. Niet alleen bestaat er een nood tot strikte maatvoering, ook is het aantal mogelijk alternatieve materialen en oplossingen beperkt; de integraliteit van het ontwerp maakt immers dat een wijziging op de ene locatie grote gevolgen kan hebben voor aansluitingen elders in het gebouw. Mocht voor cruciale oplossingen twijfel over de werkbaarheid of esthetiek bestaan, vervaardigt cepezed in het voortraject projecties, mock-ups en testmodellen ter verificatie. De resultaten schijnen steeds weer verbluffend eenvoudig en maken cepezedgebouwen een lust voor zowel het oog, verblijf als gebruik.
het werk van cepezed in detail
het rendement van detailleren Zeker in het huidige bouwklimaat is aandacht voor het detail relevanter dan ooit. Tijd en budget staan voortdurend onder druk. Veel nieuwe realisatiewijzen, samenwerkings- en contractvormen zijn er mede op gericht de ontwikkel-, ontwerp- en bouwprocessen zo veel mogelijk te verdichten en de totstandkoming van projecten te versnellen. Een duidelijk risico daarbij is dat de samenhang en synergie tussen de verschillende ontwerpdisciplines, uitvoeringspraktijken en bouwelementen in het gedrang komen. Toch is het vooraf concretiseren en uitwerken van zowel bouwcomponenten als aansluitingen cruciaal voor een goed bouwproces en een samenhangend, kwalitatief hoogwaardig gebouw(product). Wanneer concepten, positioneringen en verbindingen weloverwogen zijn gekozen, afgestemd en uitgewerkt, genereert dat op veel fronten meerwaarde; esthetisch, maar ook op aspecten als bouwsnelheid, uitvoeringsefficiëntie, technische functionaliteit, duurzaamheid en het beperken van materiaalen faalkosten. Zo bezien draagt aandacht voor het detail juist optimaal bij aan alle momenteel zo sterk gepropageerde LEAN-methodieken. Immers: vooraf detailleren pays off. Zeker ook in het geval van renovatie- en transformatieprojecten, die een steeds groter onderdeel van de bouwopgave vormen en waarin de kenmerken, staat en structuur van bestaande gebouwen vragen om de afwijking van standaardoplossingen. Het bouwfysisch gedrag van bouwcomponenten, toleranties, de uitvoerbaarheid van oplossingen en de bereikbaarheid van en op de bouwplaats behoeven juist ook bij dit soort projecten maatwerk, inventiviteit en creativiteit. kansen Hoewel de actuele verschuivingen binnen realisatieprocessen dus maken dat er voor goed detailleren nauwelijks tijd lijkt te zijn, wordt de aandacht ervoor alleen maar belangrijker. Alleen zo is met behoud van kwaliteit en souplesse de gang erin te houden. De nieuwe werkwijzen bieden daartoe gelukkig ook grote kansen. Zo zijn de ontwerpende en uitvoerende partijen vaak al in een veel vroeger stadium dan voorheen samen betrokken. Zij kunnen dan ook al aanmerkelijk eerder ideeën, bedoelingen, productiekennis en productie-ervaring uitwisselen, zodat het ontwerp al in het voortraject optimaal is af te stemmen op de uitvoeringspraktijk.
8
inleiding
Een andere ontwikkeling met veel potenties is het ontwerpen van projecten binnen een Bouw Informatie Model (BIM), waarmee cepezed al veel ervaring heeft. Dit biedt al vanaf de vroege ontwerpstadia een goed driedimensionaal beeld van hoe een project gaat worden. De methodiek voorziet bovendien in zeer verďŹ jnde mogelijkheden zowel aansluitingen als de integratie van installaties, constructies en bouwkundige componenten vooraf al vergaand te engineeren. Eventuele conicten tussen de verschillende disciplines, concepten en uitwerkingen zijn veel sneller te herkennen en een stuk inzichtelijker. Overdracht van het model aan de uitvoerende partijen maakt daarnaast dat de kwaliteit van oplossingen uit de ontwerpfase direct is in te zetten voor de productie-engineering in de uitvoeringsfase. Het werken in een Bouw Informatie Model kan zo dus net als de vroege betrokkenheid van uitvoerende partijen belangrijk bijdragen aan een optimale continuĂŻteit tussen de ontwerp- en uitvoeringsfasen. Dit boek wil alle betrokkenen in het bouwproces de waarde van het detail doen zien. Het is een pleidooi aan alle spelers het detailleren de aandacht te geven die het verdient en zodoende zowel de kwaliteit van de gebouwde omgeving als het eigen rendement te optimaliseren. Opdrachtgevers, ontwerpers, adviseurs, producenten en bouwers hebben daarin alle een belangrijke rol. Doorslaggevend daarbij is steeds het vakmanschap van iedere partij; de kennis en expertise die men heeft in te brengen over hoe men iets maakt en tot stand brengt.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
9
10
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever sunnergy innoplan bv rotterdam
Wanneer voormalig autocoureur Michael Bleekemolen een indoor kartbaan wil realiseren op een kavel langs de rijksweg A13, benadert hij cepezed als architect. De randvoorwaarden komen naast het programma vooral voort uit de locatiekenmerken en het budget. Omdat een kartcircuit een zekere lengte heeft en de kavelafmetingen beperkt zijn, is duidelijk dat er gestapeld moet worden – een nadeel dat gemakkelijk is om te buigen tot een voordeel omdat de verticale organisatie bijdraagt aan een bijzondere beleving van zowel het gebouw als het parcours. Daarnaast moet het geheel tot stand komen binnen een relatief beperkt budget. Eigenlijk is er maar geld voor een simpel onderkomen, maar de zichtlocatie langs de A13 vraagt om een hoogwaardiger verschijning en een visuele relatie tussen het gebouw en de snelweg. Het ontwerpproces is daarom gericht op een optimaal rendement in termen van functionaliteit, esthetiek en exposure. Men komt uit op een compacte, eenvoudige en relatief goedkope maar netjes gedetailleerde glazen doos, waarbinnen de circuitverdiepingen zijn ondergebracht naast twee separate binnenvolumes over de volledige hoogte van het pand met daarin de ondersteunende functies als de kantoren, het restaurant, de sanitaire voorzieningen et cetera. De glazen gevels van het hoofdvolume zijn in grote mate bepalend voor zowel de kosten als het aanzicht en de uitstraling en hebben daarom veel ontwerpaandacht gekregen. Om de uitgaven te beperken, fungeren zij vooral als wind- en regenjas en hebben geen thermische functie; de kartbaan hoeft immers niet volledig geklimatiseerd te zijn. Wel bewerkstelligen de gevels ook een zichtrelatie tussen het circuit en de naastgelegen snelweg, halen zij optimaal daglicht binnen én verzorgen zij middels potdekseling van de toegepaste glaspanelen voor een belangrijk deel de ventilatie van de karting, zodat hiervoor minder installaties benodigd zijn. Een ander aspect van kostenreductie is het gegeven dat de eenvoudige, enkellaags glasplaten waaruit de gevels zijn opgebouwd overal dezelfde, gestandaardiseerde handelsafmetingen hebben. Daarop zijn geen uitzonderingen gemaakt, zelfs niet op de hoeken. Dit is niet alleen kostenefficiënt in de aanschaf, maar ook in de verwerking en montage, die zo snel en voortvarend kan plaatsvinden. Nog een belangrijk facet is dat geen dure kozijnprofielen zijn toegepast, maar het glas met minieme beugeltjes steeds direct aan de staalkolommen van de hoofddraagconstructie is bevestigd. Het stramien hiervan is dan ook geheel afgestemd op de glasmaat. De kolommen bestaan goeddeels uit eenvoudige IPE-profielen, maar voor een mooie, zachte overgang zijn op de hoeken buisprofielen toegepast. Tussen de kolommen in vangen vakwerkstaanders die optisch open zijn en de transparantie zo veel mogelijk behouden de windlast op de glasplaten op. Het stalen daksysteem draagt af op de gevelkolommen en een intern kolommengrid dat is afgestemd op dat van de schil. De binnenvolumes met de ondersteunende functies hebben een eigen constructie en zijn eveneens kostenbewust ontworpen; vanwege plaatsing in het overdekte en afgeschermde hoofdvolume hoeven zij immers niet waterdicht te zijn, maar alleen thermisch en akoestisch geïsoleerd.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres kleveringweg 18 delft
inleiding
race planet
11
Plattegrond tweede verdieping Het overgrote deel van het vloerveld is gereserveerd voor het kartingcircuit met hellingbanen. Aan de linkerzijde (zuidkant) is een aantal stramiendelen gereserveerd voor twee inpandige, ge誰soleerde en autonoom te klimatiseren doos-indoos-constructies met daarin voorzieningen als het restaurant en de kantoren. Deze oplossing heeft het mogelijk gemaakt de buitengevel eenvoudig, low budget en natuurlijk ventilerend uit te voeren. De racende karts zijn goed waar te nemen vanaf de snelweg A13.
het werk van cepezed in detail
1:500
12
inleiding 1
Aanzicht van de oostzijde De geveldimensies zijn gebaseerd op de standaard fabrieksafmetingen van de enkellaags glasplaten, waardoor geen snijverlies is ontstaan en de gevel snel en eenvoudig gemonteerd kon worden. De vol-glazen gevel laat optimaal daglicht toe.
2
Dwarsdoorsnede Rechts het kartingcircuit met hellingbanen, links de ge誰soleerde, autonoom te klimatiseren doos-in-doosconstructies met onder meer het restaurant en de kantoren.
3
4
1:500
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
13
Fragment De doos-in-doos-constructies zijn volledig ge誰soleerd en autonoom te klimatiseren. Dit heeft het mogelijk gemaakt de buitengevel op te trekken uit enkellaags gepotdekselde glasplaten. Het kartingcircuit wordt zo grotendeels natuurlijk geventileerd en de behoefte aan mechanische luchtverversing is beperkt. De glasplaten zijn eenvoudig gemonteerd met beugels van twee lengten die direct op de kolommen zijn gemonteerd en grote ventilatiesleuven doen ontstaan. 1:140
het werk van cepezed in detail
17
14
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
15
16
het werk van cepezed in detail
inleiding Opbouw gepotdekselde glasgevel 1 Gehard enkel glas. 2 Rvs hoekstaal t.b.v. glasafsteuning. 3 Rvs afstandhouder en geperforeerde plaat als ventilatierooster. 4 Rvs zetwerk. 5 IPE 270, thermisch verzinkt en gecoat.
1
5
2
1: 5 3
4
5
6
7
4
8
9
10
11
3
2
12
13
1
14
informatie
15
17
Opbouw gevelhoek 1 KokerproďŹ el t.b.v. afschoring. 2 Rvs hoekstaal t.b.v. glasafsteuning. 3 IPE 270, thermisch verzinkt en gecoat. 4 Rvs afstandhouder. 5 Buiskolom 220, thermisch verzinkt en gecoat. 6 Rvs bout met afstandbus. 7 Rvs strip met omgezette einden. 8 Gehard enkel glas.
8
7
1:5 6
5
4
3
het werk van cepezed in detail
2
1
18
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
19
20
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever dr. ing. h.c.f. porsche ag stuttgart duitsland
De prijsvraag die Porsche eind jaren negentig uitschrijft voor een klantencentrum nabij de fabriek in Stuttgart betreft niet alleen de opgave zelf, maar ook een blauwdruk voor alle overige vestigingen wereldwijd. Belangrijk zijn daarom mede de herkenbaarheid, het imagoaspect en de gemakkelijke bouwbaarheid in een brede waaier lokale bouwculturen. Vooral het laatste vraagt om een relatief basale en economische opzet. Programmatisch is sprake van twee hoofdcomponenten: een onderdeel met onder meer showrooms en kantoren voor de verkoop van nieuwe auto’s en een sectie voor het onderhoud aan bestaande. Dit functionele onderscheid werkt diep door in het ontwerp, dat is gebaseerd op een strakke scheiding tussen de twee domeinen. De representatieve en naar buiten gerichte showrooms en kantoren zijn gegroepeerd rondom een eenvoudig en sterk rationeel ‘motorblok’ in het hart van het gebouw met daarin onder meer de werkplaats, het magazijn en de installatieruimten. Ook van belang zijn de stedenbouwkundige inpassing en de keuze van cepezed de toonzaal niet obligaat uit te voeren als volglazen volume, maar het ontwerp in plaats daarvan te laten refereren aan het Porschedesign alsmede een spanningsveld tussen open en gesloten te bewerkstelligen. Een langgerekte en gekromde gevel die grotendeels bestaat uit strakke, neutraalgrijze sandwichpanelen met daaronder een volglazen plint als kijkstrook draagt bij aan diverse doelstellingen tegelijk: de façade geeft het centrum een stijlvolle en herkenbare aanblik passend bij de allure en de vormentaal van het Porsche-merk, genereert een royaal bouwdeel met de showroom en kantoren tussen de gevel en het centrale werkplaatsvolume, geeft het gebouw aantrekkelijk en vanzelfsprekend een plaats binnen de stedenbouwkundige situatie en biedt op straatniveau een ongehinderde blik op de zo felbegeerde sportwagens. In het toonzaalgedeelte is alles gericht op een zo groot mogelijke visuele rust en gaat alle aandacht uit naar de Porsches. De auto’s staan opgesteld op de vloer en op tafelconstructies met daaronder kantoorcellen. De grote vrije hoogte biedt een genereuze ruimtelijke ervaring. In het dak zijn lange lichtstraten opgenomen die de auto’s belichten als stonden zij gewoon op straat. De vloeren zijn van donker antraciet dat het lijnenspel van de auto’s niet vertekent. De kijkstrook die de plint vormt heeft geen kozijnen of stijlen en het bovenliggende gesloten gevelveld hangt geheel af van dakspanten die rusten op terugliggende, verjongende kolommen. De installatievoorzieningen van de showroom zijn zo veel mogelijk geïntegreerd in de constructieve elementen. Zo fungeren de dragende kolommen tevens als hemelwaterafvoer en is de luchttoevoer gevoed vanuit het werkplaatsvolume opgenomen in de constructieve staalprofielen van de hangende gevel. In de zuiver functionele werkplaats is de belichtingssituatie andersom ten opzichte die in de showroom. Hier is de vloer juist zandkleurig, zodat deze het aanwezige licht goed reflecteert en er ook onder de auto’s goed zicht bestaat. Aangrenzend aan de werkplaats is een luxe, overdekte en windluwe parking gesitueerd. De gekromde gevel van het hoofdvolume loopt hierlangs door in geperforeerde staalplaat.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres porschestraße 9 stuttgart-zuffenhausen duitsland
inleiding
porsche zentrum
21
Plattegronden De showroom, kantoren en garagewerkplaatsen zijn gegroepeerd rondom de centraal gelegen magazijnen. Op de begane grond van de showroom zijn grote tafelconstructies opgesteld waarop eveneens auto’s staan opgesteld. De gekromde gevel loopt op de verdiepingen als scherm door langs het parkeerterrein aan de achterzijde en integreert het gebouw op een vanzelfsprekende manier in zijn stedenbouwkundige context.
het werk van cepezed in detail
1:1000
22
inleiding 1
Aanzicht van de oostzijde De gevel is opgebouwd uit gekromde roestvast stalen sandwichpanelen boven een enkellaags glazen plint. Dit genereert een spanningsveld waarin de transparante plint een aanblik biedt op de felbegeerde auto’s achter het relatief gesloten gevelvlak. De elegante gevelcurve zorgt voor een soepele stedenbouwkundige inpassing en echoot daarnaast de welgevormde contouren van de auto’s binnen.
2
3
Langsdoorsnede Zicht vanaf de voorgevel op de tafelconstructie in de showroom, met daarachter de kantoren. Links de entree met doorzicht naar het parkeerterrein.
4
Dwarsdoorsnede De sportwagens staan in de showroom opgesteld verspreid over drie verdiepingen. Lichtstraten in het dak zorgen voor een natuurlijke belichting van boven, waardoor ze er precies uitzien zoals op straat.
5
6
1:1000
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
23
24
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
25
Fragment De kolommen van de draagconstructie liggen terug ten opzichte van de gevel, waardoor vanaf de straat optimaal zicht op de tentoongestelde auto’s bestaat. De warm gebogen glasgevel is uitgevoerd zonder stijlen, wat eveneens sterk bijdraagt aan de beleving. De glaspanelen zijn onderaan ingeklemd tussen stalen platen met een neopreen inlage, boven zijn zij dilaterend bevestigd. Het gesloten gevelvlak van roestvast stalen sandwichpanelen draagt via stalen spanten die tevens dienst doen als luchtplenum geheel af op de terugliggende, verjongende draagkolommen, waarin ook de hemelwaterafvoer is opgenomen.
30
31
1:100
27
het werk van cepezed in detail
27
26
inleiding Opbouw gevel 1 Inklemming glas tussen lagen neopreen en staalplaten. 2 Samengestelde stalen hoeklijn. 3 Zandcement dekvloer voorzien van vloerverwarming, aangebracht op isolatie. 4 Warm gebogen, gelaagd en gehard glas. 5 Gebogen U-profiel met dilaterende verbinding. 6 Hangend, gegalvaniseerd stalen kokerprofiel, tevens luchttoevoer. 7 Stalen H-profiel. 8 Stalen kokerprofiel met opening t.b.v. montage. 9 Ventilatie nozzle. 10 Hangend stalen kokerprofiel met kopplaat. 11 Gebogen, elektrolytisch gepolijste rvs sandwichpanelen.
11
10
9
8
7
5 6
1
2
3
4
5 1:10
6 4
7
8
9
10
3
11 2 1
12
13
14
informatie
15
27
28
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
29
het werk van cepezed in detail
12 11
30 10 9
6
inleiding
8
7
Opbouw gevel en dak 1 Gebogen, elektrolytisch gepolijste rvs sandwichpanelen. 2 Z-profiel t.b.v. stellen en monteren sandwichpanelen. 3 Hardhouten veer, kit op rugvulling. 4 Hangend stalen kokerprofiel met kopplaat. 5 Hangend, gegalvaniseerd stalen kokerprofiel, tevens luchttoevoer. 6 Verjongende buiskolom met geïntegreerde hwa. 7 Stalen gevelconsole. 8 Dakrand van rvs zetwerk. 9 Hwa (pluvia). 10 Neopreen oplegging, afgedicht met kit op rugvulling. 11 Geïsoleerd UNP-profiel als drager isolatieglas. 12 Glasklemprofiel op stalen koker.
1
1:10
5
2
3
4
6
7
8
9
10
5
11
4
12
13 3 2
14
1
informatie
15
31
32
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
33
34
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever langerak wielen utrecht
Het gebouw dat cepezed ontwerpt voor een groothandel in transportwielen is bestemd voor een kavel met een vloeiend ronde hoek. Een beperkt budget en de wens tot een hoogwaardige uitstraling zijn ook hier weer sterk bepalend voor de oplossingen en detailleringen. Tegen de achtergrenzen van de kavel is een uiterst eenvoudig, vierkant volume van twee lagen gepositioneerd. Hierin bevinden zich de kernactiviteiten van het bedrijf met de opslag, assemblage en kantoren. Op enige afstand schermt een langgerekte en gekromde zichtgevel dit bouwdeel af en constitueert direct een hoge, representatieve toonzaal annex klantenontvangst tussen de gevel en het hoofdvolume. De kantoren bevinden zich op beide bouwlagen in de randzone van het basisblok, direct grenzend aan de showroom. Het kernvolume heeft een eenvoudige staalplaatgevel. Het dak bestaat uit volledig geprefabriceerde elementen die cepezed eerder in samenwerking met de leverancier ontwikkelde voor een serie distributiegebouwen van het toenmalige PTT Post. De elementen fungeren tevens als constructieve dakliggers en zijn reeds in de fabriek voorzien van isolatie, dakbedekking, akoestische demping, plafondafwerking en soms geĂŻntegreerde hemelwaterafvoer. De kantoren zijn van de toonzaal gescheiden door volglazen wanden; die op de verdieping zijn bereikbaar via een stalen galerij met een gematteerd glazen vloer. Deze is vanuit de showroom ontsloten via trappen met eveneens matglazen treden. Boven de galerij is over de volle lengte met uiterst eenvoudige middelen een lichtstraat aangebracht. Het glas hiervan is zonder enige proďŹ elbevestiging direct verlijmd op dagkanten van opstaande sandwichelementen. De zichtgevel volgt precies de contouren van de kavel en bewerkstelligt met doordachte lowtechmiddelen een ingetogen chique uitstraling die sterk contrasteert met het gebruikelijke aanzicht van gebouwen op bedrijventerreinen. De façade heeft een horizontale geleding van glas en rvs-sandwichpanelen. Dit levert een abstract, schaalloos beeld op waarin bijvoorbeeld geen verdiepingshoogten te onderscheiden zijn. De sandwichelementen vormen direct de sponningen voor het glas, wat aanvullende kozijnen overbodig maakt. De geleding begint onderaan met een strook glas, waardoor het lijkt alsof de gevel boven de grond zweeft. De technische sleutel tot de gevelopbouw ligt in een zo nauwkeurig mogelijke, bijna tolerantieloze stapeling van de samenstellende elementen. Om dit te verwezenlijken, bevinden de ronde gevelkolommen zich op enige afstand en zijn deze voorzien van aangelaste bussen met getapte draad. Hieraan zijn met stelankers verticale stalen strips gemonteerd waarop uiteindelijk de sandwichelementen zijn bevestigd. Om de panelen tijdens plaatsing op de juiste hoogte aan de stalen strips te bevestigen, is steeds een houten mal voor de glaselementen gebruikt. Pas na aanbrenging van alle sandwichstroken zijn de glaselementen ertussen verlijmd. De dichting tussen het kernvolume en de zichtgevel bestaat uit volglazen puien met een uiterst eenvoudige detaillering. De zichtgevel loopt aan beide zijden zonder glas door waar het gebouw ophoudt en gaat zo met eenzelfde beeldtaal en detaillering over in een toegangspoort tot het terrein.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres krommewetering 131 utrecht
inleiding
groothandel in wielen
35
36
het werk van cepezed in detail
inleiding Plattegrond begane grond Het eenvoudige doosvolume met de opslagruimte plus een strook kantoren en voorzieningen aan de noordwestzijde verhult zich achter een stijlvol horizontaal geleed gevelscherm, dat de contouren van de kavel volgt en zo tevens een royale entree annex toonzaal tussen gevel en doos vormt.
Aanzicht zuidwestzijde Het gevelscherm loopt door waar het gebouw reeds is geëindigd en is daar voorzien van een schuivende poort in een gelijksoortige uitvoering. De gebogen vorm maakt dat het gebouw geen voor- of achterzijde heeft, maar zich voordoet als één langgerekt geheel met een even bescheiden als krachtige uitstraling.
1: 500
Doorsnede Rechts het transportdock met aansluitend de opslag, de kantoor- en voorzieningenstrook en de entreeannex toonzaalzone. Helemaal links de poort in het gevelscherm. Boven de galerij in de dubbelhoge entree bevindt zich een lichtstraat die zowel de entree als kantoren van daglicht voorziet.
1
2
3
4
5 1: 500
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
37
Fragment Entree annex toonzaal met links de galerij langs de kantoorzone, die over de volle lengte voorzien is van een bovenlicht, waarvan het glas direct op twee opstanden van sandwichpaneel is verlijmd. Het gevelscherm bestaat uit gekromde roestvast stalen sandwichpanelen waartussen warm gebogen panelen isolatieglas zijn opgenomen. De sandwichpanelen zijn eerst met stelbare busverbindingen gemonteerd aan de kolommen, die op enige afstand staan. Hierna is het glas structureel tussen de panelen verlijmd. 1:100
48
49
het werk van cepezed in detail
41
38
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
39
Gevelfragmenten Links de thermische gevel, rechts de gevelstructuur buiten doorgezet als hekwerk met verrijdbare poort. De gevelpanelen zijn binnen en buiten op dezelfde manier met dezelfde proďŹ elen bevestigd. Tijdens de uitvoering is gebruik gemaakt van een houten mal net iets groter dan een glaspaneel. Steeds is eerst een paneel bevestigd, waarna het volgende op de houten mal geplaatst en gesteld is. Pas nadat alle sandwichpanelen bevestigd en gesteld waren, zijn de glaspanelen geplaatst en verlijmd.
het werk van cepezed in detail
1: 35
40
inleiding 6
Opbouw gevel 1 Rvs U-proďŹ el. 2 Warm gebogen isolatieglas, structureel verlijmd. 3 Rvs gebogen sandwichpanelen met zichtbaar gelaten walshuid. 4 Stalen bevestigingsstrip voorzien van aangelaste busjes met getapt draad. 5 Stalen buiskolom met aangelaste busjes. 6 Kit op rugvulling. 7 Eikenhouten afwerkvloer op zandcement dekvloer met vloerverwarming.
1
1: 10
4
2
3
5
6
7
5
8
4
9
3
10
11 2 7
12 1
13
14
informatie
15
41
42
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
43
Opbouw gevelhoek 1 Isolatieglas. 2 Hoekstaal met slobgaten. 3 Stalen kokerproďŹ el. 4 T-proďŹ el met slobgaten gelast aan buiskolom. 5 Stalen buiskolom met aangelaste busjes. 6 Stalen bevestigingsstrip voorzien van aangelaste busjes met getapt draad. 7 Hardhouten veer, kit op rugvulling. 8 Rvs sandwichpanelen. 1: 10
8
7 6
5
4
3
het werk van cepezed in detail
2
1
44
inleiding Opbouw gevelhoek 1 Geïsoleerd en geëxtrudeerd aluminium profiel. 2 Hoekstaal met slobgaten. 3 Stalen kokerprofiel. 4 T-profiel met slobgaten gelast aan buiskolom. 5 Stalen buiskolom met aangelaste busjes. 6 Kit op rugvulling. 7 Isolatieglas.
1
2
3
1: 10
4
5
6
7
8
9
7
10
6
11 5
12 4
3
13 2
1
14
informatie
15
45
46
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
47
het werk van cepezed in detail
11 10 9
48 8
inleiding
7
6
Opbouw gevel en dak 1 Rvs gebogen sandwichpanelen met zichtbaar gelaten walshuid. 2 Warm gebogen isolatieglas, structureel verlijmd. 3 Stalen bevestigingsstrip voorzien van aangelaste busjes met getapt draad. 4 Stalen buiskolom met aangelaste busjes. 5 Stalen kokerprofiel. 6 Kit op rugvulling. 7 Dakrand van rvs zetwerk. 8 Neopreen glasoplegging voorzien van lijmbed. 9 Stalen kokerprofiel met kopplaten. 10 Dakopstand van geanodiseerde sandwichpanelen. 11 Prefab geïsoleerde dakelementen met 14 meter lange liggers van verzinkt stalen C-profielen.
1
2
3
4
5 1: 10
5
6
7 4
3
8
9
10
2
11
12
13
14
1
informatie
15
49
50
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever gemeente tilburg tilburg
Het Textielmuseum in het 19e-eeuwse Mommerscomplex heeft rond de eeuwwisseling ruimtetekort, een imagoprobleem, gebrek aan zichtbaarheid en een moeizame routing. Uitbreiding en renovatie moeten de praktische moeilijkheden oplossen, een herkenbaar eigentijds gezicht bewerkstelligen en het imago versterken. cepezed positioneert een opvallende uitbreiding op de open ruimte voor de historische damastweverij. De expansie vervolmaakt de structuur van de lintbebouwing én fungeert als karakteristieke promotie. Het gebouw herbergt een nieuwe entree en uiteenlopende ruimten voor bijeenkomsten en educatie. Het is een bijna schaalloos object dat in vorm en materialisatie maximaal contrasteert met de bestaande bouw, maar daar in afmetingen en verfijning van detaillering nauw bij aansluit. Binnen een volledig transparante schil lijkt een kleiner volume los in de ruimte te hangen. De verdiepingshoogten zijn hierdoor niet zijn af te lezen, wat het abstracte aanzicht nog versterkt. Het constructieve staalgrid is volledig in het zicht gelaten. De ruitstructuur gecombineerd met trekstangen refereert aan de textiele techniek van schering en inslag. De buiselementen van het grid zijn minimaal gedimensioneerd, bevatten tevens de bekabeling voor de verlichting en warmteconvectoren in het gevelvlak en zijn verbonden middels de structuur van de halfhoutverbinding. In het dakvlak zijn de profielen verstevigd met aangelaste vinnen waaraan tevens de klimaatplafonds hangen. De glaspanelen van de gevels zijn zo ijl mogelijk bevestigd; zij zijn ieder slechts op twee hoeken gefixeerd en langs de randen alleen voorzien van kitnaden. Het volume is zo optimaal transparant. Het isolatieglas heeft flexibele spacers zodat het waar het niet is gefixeerd extra spelingmogelijkheid heeft. Voor een optimale vrije hoogte bevinden de installaties zich tussen grote vakwerkspanten in de achterwand van het volume, die de stabiliteit verzorgen en waarop ook het hangende binnenvolume afdraagt. In dit volume zelf is hetzelfde principe toegepast: voor een royale vrije hoogte bevinden de installaties zich ook hier in de zijwanden. Onderdelen als de spanplafonds en loopbrugbalustrades zijn als verwijzing naar de geschiedenis van het complex uitgevoerd in textiele toepassingen. Functioneel is een volledige symbiose gerealiseerd met de damastweverij, waarin zich nu de foyer en de museumwinkel bevinden. Boven een expositiegebouw achter de damastweverij realiseert cepezed aanvullend een opslagdepot voor het Regionaal Archief waarmee het museum fuseert. De functionele, snel bouwbare en kostenefficiënt ontworpen voorziening is samengesteld uit betonsegmenten voor zowel het dak, de vloer als de gevels. Het volume staat op betongevulde stalen portalen boven het historische gebouw, waaraan het voor de stabiliteit in lengterichting gekoppeld. Eyecatcher is de naadloze zwarte regenjas van vrachtwagenzeil die wederom refereert aan textiel, strak is opgespannen tussen afstandhouders en het depot net als het entreegebouw een abstract voorkomen verleent. De hemelwaterafvoer is weggewerkt tussen zeil en gevel en mondt uit op de onderliggende bouw. Rondom de kolommen van de staalportalen is het zeil bevestigd met velcro en veters.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres goirkestraat 96 tilburg
inleiding
textielmuseum
51
Plattegrond begane grond Onderaan een deel van de gerenoveerde gebouwen met onder meer tentoonstellingszalen en het TextielLab in de voormalige spinnerij en weverij. Een glazen corridor verbindt de voormalige spinnerij met het nieuw gerealiseerde entreegebouw aan de kop van de voormalige damastweverij. Achter de damastweverij staat het nieuwe archiefgebouw op een reeks stalen portaalspanten boven een bestaand tentoonstellingsgebouw. Aan de noordzijde sluit het complex aan op de voormalige Tilburgse Dans- en Muziekschool, waarvoor ontwikkelingsplannen tot een historisch museum bestaan. Tweede verdieping van het noordelijk bebouwingslint Rechts de opstelling van archiefkasten in het nieuw gerealiseerde archiefvolume. Centraal de foyer onder de kap van de voormalige damastweverij. Links de auditoriumopstelling in het binnenvolume van het nieuw gerealiseerde entreegebouw.
het werk van cepezed in detail
1:1000
52
inleiding Vooraanzicht van het Mommerscomplex Helemaal links de voormalige Tilburgse Dans- en Muziekschool, daarnaast het nieuw gerealiseerde entreegebouw met zijn transparante gevel en karakteristieke staalconstructie. Het gebouw is middels een glazen corridor verbonden met de voormalige spinnerij, waarvoor de vroegere directiewoning is gesitueerd. Helemaal rechts bevinden zich de voormalige weverij met karakteristieke sheddaken en daarvoor de fabrieksschoorsteen.
1
Dwarsdoorsnede van verschillende museumonderdelen De doorsnede van het entreegebouw links laat goed zien hoe het binnenvolume met verschillende functies vrijwel los in zijn transparante schil lijkt te hangen. De verticale installatiezone langs de noordgevel maakt dat geen installaties in de vloeren of plafonds opgenomen zijn en optimaal is aangetakt op de bestaande verdiepingshoogten van de achterliggende damastweverij. Rechts de doorsnede van het betonvolume op portaalspanten waarin het regionaal archief is opgenomen.
4
2
3
5
6
7 Langsdoorsnede van het noordelijk bebouwingslint Centraal in het nieuw gerealiseerde entreegebouw het binnenvolume met diverse functies voor bijeenkomsten en educatie en bovenop een platform met vrij uitzicht over het gehele Mommerscomplex. Rechts in het entreegebouw de volledig transparante lift. De damastweverij in het midden bevat de museumwinkel op de begane grond, kantoren op de eerste verdieping en de foyer op de tweede verdieping. Onder het nieuw gerealiseerde archiefvolume rechts bevindt zich een historisch bouwdeel met tentoonstellingszalen.
8
9
10
Langsaanzicht van het noordelijk bebouwingslint De kop van het terrein biedt plaats aan het terras van de horeca in het nieuwe entreegebouw. Dit gebouw heeft een transparante huid alsmede een karakteristieke staalconstructie die volledig in het zicht is gelaten en in structuur verwijst naar het textiele productieproces van schering en inslag. Het archiefgebouw rechts heeft door zijn strak gespannen huid van zwart pvc-gecoat polyesterdoek een sterk geabstraheerd voorkomen.
11
12
13
1:1000 14
informatie
15
53
54
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
55
het werk van cepezed in detail
Axonometrie staalconstructie entreegebouw Studiemodel. De constructie is geheel samengesteld uit geprefabriceerde elementen reeds voorzien van aangelaste stalen vinnen voor de bevestiging van het gevelglas. De elementen zijn op de bouwplaats droog gemonteerd middels de structuur van de halfhoutverbinding. De vijf vakwerkstaanders achterin dragen belangrijk bij aan de stijfheid van het gebouw en vormen tevens de verticale zone waarin de installatiewand is opgenomen. De dak- en gevelvlakken van het uniforme, schaalloze grid sluiten op de hoeklijnen strak op elkaar aan.
56
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
57
Fragment Kop van het entreegebouw met helemaal links de zichtgevel vanaf de straatzijde en rechts het binnenvolume met uiteenlopende functies. De volledig transparante gevel is aan de stalen draagconstructie bevestigd middels aangelaste vinnen en klemmen op slechts twee hoekpunten per glasplaat. Aan de binnenzijde van de staalconstructie zijn tevens convectoren met ge誰ntegreerde LED-verlichting bevestigd, waarvoor de water- en elektraleidingen in het buiswerk van de draagstructuur zijn opgenomen. De gevel is geheel bewasbaar via een rail rondom, waarop de gondel vanaf de begane grond is aan te haken. De ruimten in het binnenvolume zijn voorzien van installatiewanden die rechtstreeks aantakken op de installatiewand van het hoofdvolume. Het binnenvolume is bekleed met Ferrari Batyline gaasdoek, waarin aan de straatzijde een decoratief patroon van LED-lampjes is opgenomen.
64
65
1:100
59
het werk van cepezed in detail
59
58
inleiding Opbouw gevel 1 Noorse leisteen op zandcement dekvloer met vloerverwarming. 2 Stalen deksel met noorse leisteen t.b.v. bereikbaarheid installaties. 3 Steensplit en persrooster. 4 Zonwerend isolatieglas, diagonaal bevestigd. 5 Zwarte glasklemplaat. 6 Stalen bevestigingsvinnen. 7 Prefab staalconstructie van buisproďŹ elen en trekstangen. 8 Convector met geĂŻntegreerde LED-verlichting.
8
7
1
2
3
1: 10 4
5
6
7 6
8
5
9
10
4
2
1
11
3
12
13
14
informatie
15
59
Gevelhoek en constructieve installatiewand 1 Zonwerend isolatieglas. 2 Zwarte glasklemplaat. 3 Stalen bevestigingsvinnen. 4 Prefab staalconstructie van buisproďŹ elen en trekstangen. 5 Rail glaswasinstallatie. 6 Installatie- en opslagruimte. 7 Sandwichpanelen. 8 Stalen vakwerkstaanders t.b.v. stabiliteit hoofddraagconstructie. 9 Zetwerk t.b.v. afdichting spouw. 10 Bestaand naastliggend gebouw. 11 Akoestische isolatie. 12 Zilverkleurig gespannen Ferrari Batyline doek. 13 Spanveren in aluminium zetwerk. 14 Zilverkleurig gespannen Ferrari Batyline doek met LED-verlichting. 15 Zwarte stalen binnendozen en enkelschalige binnenwand. 16 Audiokast.
10
9
8
7
6
1: 25
5
4
het werk van cepezed in detail
3
2
1
60
12
inleiding 1
2
3 11
4
5
6 13
7
8 14
9
10
15
11
12
13 16
14
informatie
15
61
62
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
63
1
Opbouw gevel en dak 1 Zonwerend isolatieglas. 2 Prefab staalconstructie van buisprofielen. 3 Aluminium rail glaswasinstallatie. 4 Verlichting. 5 Buisprofiel met rotule. 6 Geïsoleerde constructieve goot. 7 Gehalveerd ipe-profiel ter ondersteuning van het dak en bevestiging windverband. 8 Stalen dakplaten met isolatie. 9 Pvc dakbedekking. 10 Stalen koelplafonds.
5
4
1:10
3
2
het werk van cepezed in detail
1
64
7
8
9
10
inleiding
6
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
65
66
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
67
Fragment Het archiefvolume van betonnen prefab elementen met een huid van zwart pvc-gecoat polyesterdoek staat op stijve portaalspanten met betongevulde kolommen boven een historisch bouwdeel met expositiezalen. Het doek is strak gespannen met behulp van spanners waarmee men ook de dekzeilen van vrachtwagens bevestigd. De hemelwaterafvoer bevindt zich onzichtbaar achter het pvc-doek en watert af op de goot van het bestaande onderliggende gebouw. Rondom de kolommen is het doek afgedicht met klittenband en veters. 1:140
69
het werk van cepezed in detail
69
68
inleiding
11
10
9
Opbouw gevel en dak archief 1 Portaalconstructie met betongevulde stalen buisproďŹ elen. 2 Zinken goot bestaand gebouw. 3 Spanmechaniek. 4 Doekbevestiging rondom kolom d.m.v. klittenband en veters. 5 Polyesterdoek met pvc-coating. 6 Hwa. 7 Kanaalplaat met druklaag en kunstharsgebonden gietvloer. 8 Prefab dragende wandelementen van beton. 9 Thermisch verzinkte en gecoate hulpconstructie. 10 Terugliggende goot met hwa (pluvia). 11 Pvc dakbedekking.
1
2
3
4
1: 20 8
5
6
7
8 6
7
9
10
5
11
12
4 2
13
1
3
14
informatie
15
69
70
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever rijksgebouwendienst den haag
Het project Westraven heeft verschillende doelstellingen. Het moet een sterke kwaliteitsimpuls geven aan de bestaande kantoorkolos uit de vroege 1970’er jaren, uitbreiding bieden voor gebruiker Rijkswaterstaat en bijdragen aan het nieuwe imago van dit staatsorgaan, waarbij vooral kwaliteiten als professionaliteit en transparantie van belang zijn. De inzichtelijkheid en ingetogen distinctie van cepezeds architectuur sluiten hierbij goed aan. Ook de duurzaamheid cepezeds ontwerp en de lay-out van de nieuwbouw vallen goed bij de opdrachtgever. De kantoorbeuken zijn hierin geplooid tot driehoeken met afgeronde toppen en omsloten door langgerekte serres parallel aan het naastgelegen AmsterdamRijnkanaal, waarover zo veel mogelijk gebruikers uitzicht hebben. Kenmerkend zijn ook de grote, steeds vier verdiepingen beslaande vides die het bureau aanbrengt in de bestaande toren en die belangrijk bijdragen aan zowel de oriëntatie, de ruimtelijke beleving als de royale ontvangst van daglicht in het voorheen monotone bouwblok. Westraven verenigt rijker en gevarieerder nog dan enig ander project alle methodes en principes die cepezed hanteert op het gebied van zowel ruimtelijke beleving en functionaliteit als innovatieve technische oplossingen en integraal ontwerpen. Zo is de staalconstructie van de nieuwbouw goeddeels opgetrokken uit projectspecifiek ontworpen, uiterst ranke staalprofielen die tevens fungeren als doorvoer voor de bekabeling van installaties, of als luchtkanaal voor het op spanning houden van de luchtkussens in het dak en de gevel van de entreehal. Voor een optimale uniformiteit en visuele rust is dit profiel zo veel mogelijk herhaald toegepast. De soms complexe knooppunten hebben vanwege dezelfde zucht naar helderheid veel ontwerpaandacht gekregen. Het vloersysteem in de nieuwbouw integreert binnen een zeer geringe hoogte van slechts 32 centimeter alle kabels en leidingen van de installaties. In de randen zijn volledig onzichtbaar en met een vlakke afwerking aan serrezijde tevens voorzieningen voor akoestische demping en luchtoverstort van de kantoren naar de serres opgenomen. De beperkte vloerhoogte is niet alleen esthetisch en functioneel, maar reduceert ook de gevelkosten. Omdat de beuken zijn omsloten door de hoogwaardige serregevels, is voor de kantoorgevels een kostenefficiënt binnenwandsysteem toegepast. Dit is eveneens volledig vlak gedetailleerd en voorzien van parallelle uitzetpanelen voor ventilatie aan het aangrenzende serregebied. De eenvoudige automatische zonwering in de serre die cepezed aan de kassenindustrie heeft ontleend, constitueert in neergelaten stand direct een automatisch geventileerde spouw tegen opwarming van deze grootschalige ruimten. De stalen klimaatplafonds in de hoogbouw zijn strak tussen de kinderbalken van de betonnen vloeren opgenomen. De gevels van de toren zijn vervangen door volledig transparante met een tweede huid die goeddeels bestaat uit strak opgespannen stroken teflon-gecoat glasvezeldoek. Deze reduceren niet alleen de wind zodat ook op grote hoogte natuurlijk geventileerd kan worden, maar fungeren tevens als zonwering en brengen een chique uitstraling met een intrigerende, transparant-horizontale geleding teweeg.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres griffioenlaan 2 utrecht
inleiding
westraven
71
Plattegrond van de begane grond De basisstructuur van het gebouw bestaat uit het gerenoveerde torenblok met aan de voet een langgerekte laagbouw van vier verdiepingen parallel aan het Amsterdam-Rijnkanaal. Aan de noordzijde (links) zijn hierin twee tot driehoek ‘gevouwen’ kantoorbeuken ondergebracht en aan de zuidzijde (rechts) drie. Aan de basis zijn de driehoeken verbonden door een zone met een verkeersgang en aansluitend kantoren, aan de punten door omsluitende transparante serres die zo veel mogelijk mensen zicht over het water bieden. Aan de noordzijde bevindt zich tussen de driehoeken een auditorium, aan de zuidzijde zijn de ruimten tussen de kantoorbeuken transparant overkapt en betrokken bij de serre met het bedrijfsrestaurant aldaar. Aan de kanaalzijde bevinden zich rondom de toren met gaasdoek overspannen binnentuinen, aan de landzijde een grote entreehal met een dak en gevel van transparante ETFE-luchtkussens. Het gebouw kent vier verschillende klimaatzones: alle kantoorruimten zijn volledig geklimatiseerd, de grootschalige serres worden grotendeels verwarmd met lucht overgestort uit de laagbouwkantoren, de entreehal is wind- en waterdicht, maar heeft verder een ruw verblijfsklimaat. De binnentuinen tot slot zijn met gaasdoek slechts windluw gemaakt. Plattegrond van de derde verdieping. De toren bevat aan weerszijden van de langsgevel in totaal vijf grote vides direct naast de liftkern, die de ruimtelijkheid van de oorspronkelijke bouw significant vergroten, veel daglicht op de verdiepingen toelaat en belangrijk bijdragen aan de orientatie binnen het bouwdeel. In het hart van de tot driehoek ‘gevouwen’ kantoorbeuken van de laagbouw bevinden zich vides die eveneens lange zichtlijnen genereren en een groot gevoel van ruimtelijkheid geven.
het werk van cepezed in detail
1:1800
72
inleiding 1
Langsaanzicht entreezijde Centraal de toren met aan de noordzijde een tweede huid van glazen panelen en aan de oostzijde een tweede huid van afwisselend stroken glas en teflon-gecoat glasvezeldoek. Aan de voet van de toren de entreehal met gevels van transparante ETFE-kussens en aan weerszijden de laagbouwvleugels. Deze hebben aan de entreezijde een verticale geleding van afwisselend stroken sandwich- en glaspanelen, waarvan laatstgenoemde deels te openen zijn ten behoeve van natuurlijke ventilatie.
2
3
4 Langsaanzicht kanaalzijde De zuid- en westzijde van de toren zijn net als de oostzijde voorzien van een tweede huid opgebouwd uit afwisselend stroken glas en teflongecoat glasvezeldoek. De westzijde is voorzien van drie vides. De laagbouwgevels zijn aan de kanaalzijde geheel transparant, wat zoveel mogelijk mensen uitzicht over het water verleent. De ongeklimatiseerde binnentuinen aan de voet zijn overspannen met hetzelfde teflon-gecoate glasvezeldoek als gebruikt voor de gevels. De met profielglas beklede installatie-units voor de laagbouw bevinden zich boven de driehoekige kantoorvleugels en liggen terug ten opzichte van de gevels.
5
6
7
8 Langsdoorsnede kanaalzijde en dwarsdoorsnede toren In het hart van de toren de liftkern met aan weerszijden de grote, vier verdiepingen beslaande vides en rondom geheel vrij indeelbare vloervelden. De tweede huid van teflon-gecoat glasvezeldoek is doorgetrokken langs de installaties bovenop, zodat deze aan het zicht onttrokken zijn. Tussen de driehoekige kantoorbeuken in bevinden zich de voltransparante liften met uitzicht over het kanaal. Tussen de beuken aan de noordzijde (links) bevindt zich tevens een groot auditorium.
9
10
11
1:1800
12
13
14
informatie
15
73
74
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
75
het werk van cepezed in detail
Axonometrie staalconstructie laagbouw De opbouw is gebaseerd op een sterk rationeel stramien met een maximale repetitie van hetzelfde type elementen. Voor de liggers en kolommen van de serre en atriumdaken is een projectspecifiek, slechts acht centimeter breed profiel ontworpen dat voor een uniforme beleving ook elders in het complex is toegepast; bijvoorbeeld in de entreehal en langs de glasgevels in de torenvides. In de toch al minimaal gedimensioneerde staalprofielen zijn uiteenlopende voorzieningen als elektrabedrading en watervoerende leidingen voor verlichting en convectoren opgenomen. De staalconstructie van de kantoorbeuken bestaat uit betongevulde buiskolommen alsmede pet- en hoedliggers, waartussen de vloeren verzonken liggen. Omdat de constructie overal in het zicht blijft, bevinden de montageverbindingen zich veelal op enige afstand van de constructief en geometrisch complexe knooppunten. Zo zijn de kruisingen van petliggers en buiskolommen al in de werkplaats als ‘boompjes’ aaneengelast. Middels langsverbindingen zijn de petliggers hier eenvoudig met verzonken bouten tussen gemonteerd.
76
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
77
78
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
79
Dwarsdoorsnede laagbouw Aan weerszijden de waterbak van de omsluitende vijver. Helemaal links de serregevel. Deze is over de volle lengte voorzien van een automatisch reagerend zonweringsysteem van kassendoek. Wanneer het doek is neergelaten ontstaat een spouw die bovenaan natuurlijk geventileerd wordt. Koudeval langs de gevels wordt tijdens de koudere perioden gecompenseerd door een convector. De tot driehoek ‘gevouwen’ kantoorbeuken zijn aan de toppen voorzien van stabiliteitsverbanden en in het centrum van trappenhuizen en vides. Aan de basis, rechts in de tekening, bevinden zich de toiletten, de transportaorta en aan de oostzijde daarvan nog een strook kantoren. Op de daken bevinden zich de installatieruimten afgeschermd met proďŹ elglas. 1: 200
84
het werk van cepezed in detail
84
80
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
82
11 82
82
12
13
14
informatie
15
81
10
9
8
7
6
Opbouw buitengevel kantoren 1 Wingvloer met betonkernactivering. 2 Stalen petligger, brandwerend gecoat. 3 Vloerholte met installatietracĂŠs en afwerking van glasvezelanhydriettegels. 4 Zonwerend isolatieglas, gelaagd en gehard. 5 Handgreep. 6 Zonwerend isolatieglas. 7 Zonwering met geleiders in kozijnstijlen. 8 Pvc met plastisolkap. 9 Terugliggende goot met hwa (pluvia). 10 Pvc dakbedekking. 1: 10
5
4
3
het werk van cepezed in detail
2
1
82
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
83
Opbouw serre gevel en dak 1 Samengestelde staalkoker. 2 Aluminium gevelsysteem met zonwerend isolatieglas. 3 Luchttoevoer t.b.v. spouwventilatie. 4 Verlichtings- en convectorunit, voeding water en elektra via staalkolom. 5 Geperforeerd en blank geanodiseerd alumininium plafond. 6 Zonwerend kassendoek met buismotor. 7 Luchtafvoer t.b.v. spouwventilatie. 8 Sprinkler. 9 Beloopbaar isolatieglas. 10 Kassendoek als zonwering. 11 Ge誰soleerde constructieve goot.
7
1:15 6
5
4
3
het werk van cepezed in detail
2
1
84
9
10
11
inleiding
8
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
1
85
86
het werk van cepezed in detail
inleiding Gevelfragment kantoorvleugel laagbouw Het ush binnenwandsysteem toegepast voor de kantoorgevels is voorzien van parallel uitzetbare panelen ten behoeve van een natuurlijke ventilatie. De verticale akoestische lamellen langs de transparante gevels op de begane grond zijn draaibaar en fungeren tevens als privacyscherm. De lucht uit de kantoren vindt via suskasten in de vloerranden zijn weg naar de atria en serres en klimatiseert deze grootschalige ruimten goeddeels. De afvoer vindt plaats via ventilatieopeningen bovenin de atria.
1
2
3
4
1: 140
5
6
7
8
91
9
10 91
11
12
13
14
informatie
15
87
het werk van cepezed in detail
Opengewerkte 3d van de laagbouwvloeren De Wingvloer van Betonson is een bestaand product dat middels testopstellingen en doorengineering optimaal efficiënt is toegepast. De systeemelementen bestaan uit een betonnen breedplaat met centraal daarop meegefabriceerd een veel smallere kanaalplaat. Samengesteld vormen de elementen een sterk vloersysteem dat tevens ruimte laat voor de integratie van kabels en leidingen. In samenwerking met de constructeur en installatieadviseur is deze mogelijkheid zo volledig mogelijk benut. De installaties zijn zo minimaal en doelmatig mogelijk gedimensioneerd en samengevoegd, terwijl de kanaalplaatdelen nog overdwars zijn doorboord ten behoeve van extra mogelijkheden tot doorvoer. De breedplaatdelen zijn voorzien van betonkernactivering. De vloerdelen zijn verzonken tussen de pet- en hoedliggers van de staalconstructie en afgedekt met een computervloer. Het resultaat is een vloerpakket van nauwelijks 315 mm hoogte met daarin alle installatietechnische componenten voor het klimaat, de elektra, ICT en brandveiligheid volledig bereikbaar geïntegreerd. In de kantoorruimten heeft dit een vrije hoogte van meer dan 2700 mm mogelijk gemaakt. In het vloersysteem is tevens de mogelijkheid tot individuele na-regeling van het klimaat in de verschillende kantoorruimten geïntegreerd.
88
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
89
90
het werk van cepezed in detail
inleiding 9
8 7
Opbouw serre binnengevel 1 Akoestische en draaibare privacylamel, blank geanodiseerd en geperforeerd aluminium. 2 Verlichting serre in vloerrand. 3 Wingvloer met betonkernactivering. 4 Vloerholte met installatietracĂŠs en afwerking van glasvezelanhydriettegels. 5 Parallel uitzetbaar akoestisch paneel met geperforeerde rvs-beplating. 6 Betongevulde stalen buiskolom. 7 Stalen petligger. 8 Suskast voor luchtoverstort afgewerkt met akoestisch paneel voorzien van geperforeerde rvs-beplating. 9 Tweeschalige glazen systeembinnenwand.
1
2
3
4
5 1: 15
6
6
7
8
9
10
11
5
12
4
13 3 2
14
1
informatie
15
91
Overzicht toeapssing profiel Vijf toepassingen van hetzelfde, projectspecifiek ontwikkelde en slechts 8 cm brede staalprofiel met een terugliggende flens van 30 mm stafstaal en een lijf van 12 mm staalplaat. Helemaal boven een dwarsdoorsnede van het transparante atriumdak, waarin het profiel als dragende ligger van een stelbare constructieve goot fungeert. Daaronder een bovenaanzicht van de toepassing als kolom langs de transparante gevelvelden in de torenvides. Het bovenaanzicht in het midden toont het gebruik in de gevels van de entreehal, waar de kolommen tevens fungeren als luchtaanvoer voor de ETFE-kussens in gevels en dak. De voorlaatste afbeelding is eveneens een bovenaanzicht en laat goed zien hoe de kolommen in de laagbouwserres op enige afstand van de gevel staan. Dit maakt het bij warm weer mogelijk een geventileerde spouw tussen de gevel en een automatisch neergelaten kassendoek doek te creëren. In de tekening onderaan fungeert het profiel als ligger in het serredak, waarbij de plafondafwerking is uitgelijnd op de terugliggende flens van het profiel.
het werk van cepezed in detail
1: 20
92
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
93
Fragment van de hoogbouw De installaties van de toren zijn goeddeels opgenomen in klimaatplafonds tussen de kinderbalken van de betonnen vloeren, die ter plaatse van de steeds vier verdiepingen hoge vides zijn ingezaagd. Langs de glazen gevelvelden van de vides zijn dezelfde projectspecifieke kolomprofielen toegepast als in de serres en de entreehal. De thermische gevel is vrijwel geheel van transparant glas met langs de binnenzijde een strook vloerconvectoren tegen koudeval. Het horizontaal gelede beeld wordt teweeggebracht door een tweedehuidfaçade met stroken glas op zithoogte en daarboven strak gespannen, teflon-gecoat glasvezeldoek. Voor de constructie van de tweede huid en het opspannen van het geveldoek is gebruik gemaakt van de bestaande zeembalkons die ter reductie van de bestaande koudebruggen zijn geïsoleerd met een sandwichpaneel dat integraal deel uitmaakt van het vliesgevelsysteem. Op vloerniveau zijn opklapbare looproosters aangebracht, die als zeemstrook fungeren in de nieuwe situatie en waaronder het spanmechanisme van de doekgevel is weggewerkt.
95
het werk van cepezed in detail
1:140
94
inleiding 11 10
9
8
Opbouw textiele tweedehuidfaçade 1 Bestaand aangestort betonnen balkon. 2 Bestaande betonvloer. 3 Sandwichpaneel ter voorkoming van koudebrug. 4 Aluminium buis met keperprofiel voor bevestiging en spannen glasvezeldoek. 5 Gelaagd en gehard glas, puntvormig bevestigd. 6 Stalen hulpconstructie en verankering voor glaswasinstallatie. 7 Aluminium kozijn met helder isolatieglas en te openen deel. 8 Ptfe (teflon)-gecoat glasvezeldoek. 9 Stalen klimaatplafond tussen betonnen liggers met geïntegreerde inductie-units, verlichting, sprinklers en luidsprekers. 10 Verwarmingsbuis ter voorkoming koudeval. 11 Via kolom gevoede data- en elektra-aansluiting.
1
2
3
4
5
1: 20 6
7
7
8
9 6
10
5
11
4
12
13 3
2
14 1
informatie
15
95
96
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
97
98
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever sojin holding amsterdam
Wanneer op de Amsterdamse Arenaboulevard naast de bestaande grootstedelijke bouw onder meer de Heineken Music Hall en de Pathé multiplex-bioscoop verrijzen, interesseert de gemeente ook de eigenaar van het bescheiden Jinsohorecapaviljoen zijn nering op te schalen. De ondernemer in Aziatisch eten vraagt cepezed een uitbreiding te bedenken voor het originele paviljoen dat het bureau zo’n tien jaar eerder al heeft ontworpen. In dezelfde tijd biedt onderzoek van TNO en BRS Building Systems goede resultaten met het koud buigen van isolatieglas, een toepassing waar cepezed direct mogelijkheden in ziet vanwege de beperkte kosten ten opzichte van warm gebogen glas. Het bureau ontwerpt een groot, transparant glazen ovaal rondom het oorspronkelijke paviljoen. Extern geeft dit op een zachte, vanzelfsprekende manier mede vorm aan het gebruik en de beleving van de openbare ruimte. Intern brengt het een enorme ruimtelijke ervaring teweeg. Het volume is 30 bij 43 meter groot en twaalf meter hoog. De plint is twee meter ingesnoerd zodat op de begane grond een overstek en daarmee een aangename schaaldifferentiatie ontstaat. Het gebouw heeft één verdieping, die bestaat uit een omloop van ruim vier meter breed direct langs de gevel. Voor het overige bestaat het geheel uit ruimte. Het oorspronkelijke paviljoen is nu het operationele hart van het restaurant en herbergt de keuken, bar en uitgifte. De verschillende sta- en zitplaatsen bevinden zich op het open vloerveld en de ringetage. De etage en een dakconstructie van open, verfijnd gedetailleerde deltaliggers vormen gesloten ringen en dragen zo belangrijk bij aan de constructieve opzet. De gevel hangt aan kokerstijlen volledig af van de dakring, die op zijn beurt rust op terugliggende buiskolommen; deze constructie op treklast maakt dat de stijlen uiterst miniem gedimensioneerd kunnen zijn en zo de transparantie van het volume zo veel mogelijk behouden. Aan de koppen waar zich ook de trappen naar de verdieping bevinden, zijn tussen de kolommen stabiliteitskruizen aangebracht. De gevel bestaat uit koud gebogen isolatieglas, dat in het werk met zuigers in steeds de juiste buigingstraal is gekromd en vervolgens geplaatst. De glasplaten zijn hiertoe voorzien van flexiblele spacers. Horizontaal zijn zij over de volledige lengte met lijsten bevestigd aan kokerregels, verticaal slechts puntsgewijs aan de stijlen, die voor het opvangen van de windlast met pendelstaven aan de kolommen zijn verbonden. Op de begane grond is de gevel voor ruim driekwart te openen door middel van een gefacetteerde vouwwand. Het dakvlak bestaat uit acht grote ETFE-luchtkussens met drie luchtkamers per kussen. Het ETFE is bedrukt met een patroon, waardoor middels verandering van de druk in de binnenste kamer de zon- en lichtwering kan worden geregeld. De kussens zijn gemonteerd op een constructieve goot boven een ring van kokerregels met daarin overspannende lensliggers. Deze is met korte kokerkolommen boven de deltaliggers getild, waarmee tussen deltaliggers en dakvlak plaats is gemaakt voor een strook regelbare lamellen ten behoeve van natuurlijke ventilatie. De aan en afvoer van lucht voor de kussens is in de constructie van lens- en kokerliggers geïntegreerd.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres arena boulevard 155 amsterdam
inleiding
jinso-paviljoen
99
Plattegronden begane grond en eerste verdieping Het nieuwe paviljoen is gebouwd rondom een eerder in de negentiger jaren door cepezed gerealiseerd, tweelaags paviljoen van zo’n acht bij twintig meter. In de nieuwe situatie zijn hierin onder meer de keukens en alle ondersteunende faciliteiten opgenomen. Daaromheen bestaat zodoende zoveel mogelijk open vrije ruimte. De ingesnoerde transparante plint op de begane grond is over een grote lengte te openen als gefacetteerde vouwwand waarvan ieder deel een andere radiaal heeft. De trappen zijn gesitueerd aan de koppen van de ellips, waar in tussen de staalkolommen van de draagconstructie ook de stabiliteitsverbanden zijn aangebracht. Aan de noordzijde zijn op de begane grond verschillende verhuurbare ruimten opgenomen. De omloop op de verdieping loopt ononderbroken door. Buiten is binnen de contour van een in de bestrating geïntegreerd bandelement een terras gesitueerd.
het werk van cepezed in detail
1:350
100
inleiding 1
Langsdoorsnede Aan weerszijden de trappen naar de omloop op de eerste verdieping, centraal het getransformeerde bestaande paviljoen met daarin de keukens en alle ondersteunende faciliteiten en erboven de installatiepatio voorzien van onder meer een centrale afzuiging via het dak, dat verder bestaat uit acht langgerekte ETFE-kussens. Natuurlijke ventilatie van de publieksruimte vindt onder meer plaats via stelbare lamellenroosters in de plint en de dakrand.
2
3
Langsaanzicht Op de begane grond de transparante en gefacetteerde vouwwand waarvan ieder deel een andere radiaal heeft. Daarboven is de gevel opgebouwd uit panelen dubbel isolatieglas die met een speciale zuiger op de bouwplaats zelf koud gebogen en geplaatst zijn. De ETFE-kussens in het dak zijn gemonteerd op een verďŹ jnde constructie van lensliggers die op hun beurt afdragen op een ring van gefacetteerde deltaliggers. De kussens bestaan ieder uit vier lagen ETFE die samen drie luchtkamers constitueren. De middelste lagen zijn bedrukt met een patroon, waardoor middels verandering van de luchtdruk in de binnenste kamer de zon- en lichtinval te reguleren valt.
4
5
6
7
Dwarsdoorsnede SpeciďŹ ek voor de koppen van de ellips zijn de stabiliteitsverbanden en de luchtroosters ten behoeve van natuurlijke ventilatie.
8
1:350
9
10
11
12
13
14
informatie
15
101
102
het werk van cepezed in detail
inleiding Axonometrie staalconstructie Axonometrie van de stalen draagconstructie met minimaal gedimensioneerde verbindingen tussen de onderdelen. De uiterst rank gedimensioneerde staalkolommen zijn aan de koppen van het gebouw voorzien van stabiliteitsverbanden en dragen de gefacetteerde deltaliggers van de lichtgewicht dakconstructie, waaraan ook het volledige gevelpakket hangt. De gevel is dilaterend verbonden aan de omloop op de eerste ver-dieping, die tevens een constructieve functie heeft en bijdraagt aan de stabiliteit van het paviljoen.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
103
Fragment De terugliggende kolommen dragen de deltaliggers van de lichtgewicht dakconstructie, waaraan ook de gevel hangt. De kolommen en gevelstijlen zijn verbonden middels pendelstaven die druk- en treklasten van de wind opvangen. In de plint en in de dakrand de stelbare lamellenroosters ten behoeve van natuurlijke ventilatie. De ETFE-dakkussens zijn gemonteerd op luchtvoerende lensliggers met exibele heldere aansluitingsslangen. De balustrade van de omloop is net als die van de trappen omspannen met gecoat gaasdoek waartussen tevens de luchtdistributie is geĂŻntegreerd. Langs de rand van omloop en gevel zijn projectspeciďŹ eke gekromde convectoren tegen koudeval opgenomen.
106-107
1:100
111
het werk van cepezed in detail
111
104
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
105
Opbouw dak en gevel 1 4-laags ETFE-luchtkussens, binnenste folies met drukpatroon voor lichtregulering. 2 Aluminium klemproďŹ el. 3 Gefacetteerde constructieve stalen goot voorzien van isolatie en EPDM-laag. 4 Samengestelde kokerproďŹ elen, tevens gescheiden luchttoevoer. 5 Flexibele heldere luchtslangen, geklemd op aangelaste busjes luchtvoerende kokers. 6 Luchtvoerende lensligger. 7 Louvresysteem voor rwa en natuurlijke ventilatie. 8 Gefacetteerde deltaligger. 9 Sandwich dakelementen met afschotisolatie en pvc dakbedekking. 10 Hwa (pluvia). 1:10
9
het werk van cepezed in detail
10
106
inleiding 1
1
2
3 2
3
4
5
4
5
6
6
7
7
8
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
107
108
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
109
110
het werk van cepezed in detail
inleiding
10
11
Opbouw gevel 1 Vloeropbouw, van boven naar beneden: afwerklaag van natuurstenen tegels, druklaag voorzien van vloerverwarming, breedplaatvloer met opstort, isolatie, aluminium plafondafwerking. 2 Dragend stalen kokerproďŹ el met aangelaste bevestigingslippen. 3 Stalen kokerregel, bevestigingslippen voorzien van slobgaten. 4 Koud gebogen zonwerend isolatieglas, horizontaal volledig ingeklemd en verticaal plaatselijk ingeklemd. 5 Rond gebogen convectorputten, projectspeciďŹ ek geproduceerd. 6 Stalen kokerregel, blind bevestigd aan gevelstijl. 7 Pendelstaven voor afdracht windlast aan kolom. 8 Gefacetteerde deltaligger. 9 Gevelstijl, hangend bevestigd aan deltaligger. 10 Aluminium daktrim. 11 Aluminium zetwerk en dampremmer.
9
8
1
2
3
4
5
6
1: 10
7 7
8
6
9
10
11
1
5
12
13
4
3
14 2
informatie
15
111
Opbouw geveldeel 1 Verticale bevestiging glasplaten; plaatselijk zwart gemoffelde stalen klemplaten, afdichting stuiknaad met zwarte kit. 2 Koud gebogen zonwerend isolatieglas, horizontaal volledig ingeklemd en verticaal plaatselijk ingeklemd. 3 Stalen kokerregel, blind bevestigd aan gevelstijl. 4 Gevelstijl, hangend bevestigd. 5 Pendelstaven voor afdracht windlast aan kolom. 6 Aangelaste lip voor bevestiging pendelstaven aan kolom. 7 Buiskolom. 8 Ge誰soleerde hwa (pluvia) met stalen buitenschaal. 1:10
2
3
het werk van cepezed in detail
4
112
inleiding 1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
5
14
8
7
113
15 informatie
6
114
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
115
116
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever dexia bank brussel belgië
In de Belgische gemeente Sint-Niklaas realiseert cepezed twee grote stadsvernieuwingsprojecten . Eerst ontwerpt het bureau een ingrijpende herstructurering van het stationsgebied. Het stadsbestuur is zo content met de soepele functionaliteit en deonnadrukkelijke esthetiek hiervan, dat het cepezed vraagt ook de Grote Markt aan te pakken. Beide projecten tonen dat concept en detaillering bij cepezed niet alleen op gebouwniveau, maar eigenlijk op ieder schaalniveau verweven zijn. De Grote Markt is het grootste stadsplein van West-Europa en lang een probleemzone bepaald door auto’s. De wegen rondom zijn deel van voortdurend dichtslibbende routes met veel zwaar verkeer. Het middenveld is één immense parkeervlakte, wat op gespannen voet staat met het gebruik voor de wekelijkse markt, evenementen en manifestaties. Het plein is een chaotische en geïsoleerde plek in het centrum. cepezed doet een viertal ingrepen die het plein weer verblijfswaarde en grandeur verlenen. Eerst zorgt het bureau voor een drastische beperking van de verkeersstromen; alle doorgaand verkeer volgt voortaan een andere route die aansluit op de nieuwe ringweg van de stad. Vervolgens implementeert het een strakke, inzichtelijke en veilige herstructurering van de randzone, waarin ieder type verkeersdeelnemer van voetganger tot automobilist en ov-reiziger een eigen, autonome zone krijgt toebedeeld. De derde ingreep is de realisatie van een halfopen parkeergarage onder de randen van het plein en de vierde de volledige herinrichting van de openbare ruimte. De in- en uitritten van de parkeergarage sluiten direct aan op de juiste zone binnen de verkeersrand, waarop het verkeer zich bovendien altijd maar in één richting beweegt. Auto’s kruisen zo ook nergens een busbaan of fietspad. De halfopen aard van de parking maakt dat deze volop is voorzien van daglicht en natuurlijke ventilatie, er goede oriëntatiemogelijkheden bestaan en de voorziening sociaal veilig is. Een lichte, ijle materialisatie met onder meer terugliggende kolommen en een verjonging van de constructieve overkraging draagt belangrijk bij aan een optisch open en licht karakter. De overgang naar de verkeersrand bestaat uit een talud van groen begroeide schanskorven die binnen de hoogbinnenstedelijke omgeving een verzachtende, sfeervolle werking hebben. De trappen en transparante liften tussen parking en maaiveld zijn in dit talud geïntegreerd. De belangrijkste oversteekplaatsen tussen trottoir en plein zijn gemarkeerd met slanke en verfijnd gedetailleerde luifels waarin de verlichting en afwatering zijn geïntegreerd. Het middenveld is nu geheel vrij en bestraat met Belgisch blauwsteen. Langs de rand zijn sfeer en menselijke schaal aangebracht door een houten wandelpromenade met onder meer bankjes, tulpenbomen en kunstwerken. De afwatering van het plein is onder het promenadedek weggewerkt, terwijl het plein op verschillende plaatsen is voorzien van elektriciteitsaansluitingen voor gebruik bij markt en evenementen. De inrichting van het centrumgebied met onder meer lichtmasten, prullenbakken, bushokjes, terrasafscheidingen en ander straatmeubilair straalt een rustige uniformiteit uit die belangrijk bijdraagt aan de verblijfskwaliteit.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres grote markt sint-niklaas belgië
inleiding
grote markt sint-niklaas
117
Plattegrond van het plein Links aan de noordwestzijde het stadhuis en rechts op de zuidoostpunt de sculptuur Het Woord. Het middenveld is ontdaan van alle parkeren en geheel beschikbaar voor gebruik door voetgangers, verschillende soorten evenementen alsmede de wekelijkse markt en is hiervoor voorzien van een reeks elektraputten. Alle typen verkeersdeelnemers hebben een eigen domein langs de randen van het plein. Iedere onderscheiden zone heeft een eigen materialisatie en afwerking. Doorsnede van de pleinrand Alle typen verkeersdeelnemers zijn voorzien van een eigen domein. Van links naar rechts: het trottoir langs de pleinbebouwing met plek voor terrassen en voetgangers, vervolgens een ďŹ etspad, een rijstrook voor auto’s, een busperron en een busbaan. Boven de halfopen parkeergarage met getrapt oplopend talud ligt een verhoogde hardhouten omloop als wandel- en verblijfszone en direct daaraan grenzend het open middenveld van de Grote Markt.
het werk van cepezed in detail
1: 200 en 1:1400
118
inleiding Plattegrond van de ondergrondse, halfopen parkeerstraat rondom de randen van het plein De entree bevindt zich rechtsboven aan de oostzijde, de uitrit onderaan aan de zuidwestzijde. In de zone voor het stadhuis is centraal gelegen een dubbele strook met extra plaatsen opgenomen. Langsdoorsnede van de garage-entree Rondom het plein is een transparant glazen doorvalbeveiliging ter afscheiding van het talud opgenomen. Vanuit de garage bestaat toegang tot het plein middels trappen en op enkele locaties liften. Stalen luifels markeren de oversteekplaatsen tussen het plein en de trottoirs. De loopbruggen tussen plein en buitenrand hebben een vloer van gematteerd translucent glas. De verlichting in de lichtmasten is geselecteerd op een minimum aan lichtvervuiling. Dwarsdoorsnede van de entreezone Links de parkeerstroken met daarboven het pleinveld. Langs het oplopende talud zijn trappen naar de verhoogde houten omloop langs de pleinrand opgenomen. Centraal op de tekening de garage-entree en helemaal rechts het trottoir met terrasfuncties. De oversteekplaats tussen plein en trottoir is gemarkeerd door een luifel met transparante kap.
1
2
3
4
5
6
7
8
1: 200 en 1: 1400
9
10
11
12
13
14
informatie
15
119
120
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
121
het werk van cepezed in detail
11 10 9
8
7
6
5
4
3
2
1
122
inleiding Opbouw luifel 1 Betonnen poer. 2 Hwa. 3 Persrooster. 4 Kolom van HEM-profiel, verzinkt en gecoat, tevens hwa. 5 Asymmetrische kopplaat met boutverbinding. 6 Lasnaad in verstek. 7 Stalen kokerprofiel aan HEM-profiel. 8 Gezette goot met lipverbinding. 9 Verlichting. 10 Gehard glas. 11 Rubberen glasklemmen.
Opbouw balustrade 1 Prefab betonnen vloerdelen met waterdichte laag. 2 Hoekstaal. 3 Wiggen met tweecomponentenlijm. 4 Gelaagd en gehard glas. 5 Rvs handrailing. 6 Hardhouten deklaag van Cumaru. 7 Hardhouten regels. 8 Verstelbare pvc vloerdragers.
5
1
2
3
1: 10
4
1:15
5
6 4
7
8
6
7
8
9
10
3
2
11
12
13
1
14
informatie
15
123
124
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
125
126
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever ministerie van buitenlandse zaken den haag
Wanneer de Nederlandse ambassade in Rome huisvestingsproblemen van verschillende en verweven aard heeft, gaat Buitenlandse Zaken op zoek naar een andere locatie, maar stuit daarbij steeds op onoverkomelijkheden. cepezed onderzoekt ten slotte de mogelijkheden tot een ingrijpende renovatie van de bestaande ambassade, die onder meer bouw-fysisch slecht is en zowel esthetisch, functioneel als qua verblijfskwaliteit ver achterblijft bij moderne standaarden. Het bureau komt met oplossingen die het gebouw zowel inals extern weer representatief maken, de leefbaarheid herstellen en daarnaast diep ingrijpen op de functionele structuur. Het gezantschap is gevestigd in een doorleefd gebouw uit de 1920’er jaren, dat destijds in neorenaissancistische stijl is gebouwd en in de 1960’er jaren een fletse, non-descripte uitbreiding heeft gekregen. Omdat de combinatie aanvankelijk dient als woonhuis, heeft zij een onoverzichtelijke indeling met een kruip-door-sluip-door-structuur die de werkbaarheid en onderlinge communicatie tussen de medewerkers en afdelingen belemmert. Extern is het aanzicht van de oorspronkelijke villa met zijn bijzondere details geheel in ere hersteld. Rondom de alledaagse aanbouw is een Cortenstalen schil aangebracht die het bouwdeel een eigentijdse aanblik geeft en tegelijk een serene, abstracte en neutrale achtergrond voor de originele villa vormt. De Cortenstalen schil heeft niet alleen een esthetische, maar ook een bouwfysische functie; de huid vertraagt opwarming in de zomer en afkoeling in de winter. Ter plaatse van de gevelopeningen neemt hij bovendien de vorm aan van geperforeerde luiken en functioneert zo tevens als zon- en lichtwering. In gesloten toestand liggen de luiken volledig egaal in het geveloppervlak, terwijl het volume geen zichtbare dakrand heeft. Op de hoeken sluiten de Cortenplaten strak op elkaar aan. Inwendig zijn de panden vanwege de rommelige logistiek en de afwezigheid van bijzondere details volledig gestript en geherstructureerd. De vluchtroute is buiten het vernieuwde gebouw geplaatst, wat op iedere verdieping ruimte heeft gelaten aan een kantoorindeling rondom een centraal gelegen verkeers- en ontmoetingszone. Beeldbepalend en centraal daarin gelegen zijn een volglazen lift alsmede een trappenhuis met daarboven een transparante overkapping die daglicht brengt tot diep in het gebouw. Vanwege de bestaande situatie is iedere verdiepingshoogte anders, wat voor de trappen speciale aandacht heeft gevraagd. Net als de glasdelen van de liftschacht hangen zij met trekstangen af van de vloerranden; de bomen bestaan uit samengesteld stripstaal met daartussen balustrades van veiligheidsglas. De treden en bordessen zijn van translucent glas verzonken in stalen frames. De vlak gedetailleerde binnenwanden dragen eveneens belangrijk bij aan de helderheid en luminantie van het interieur. Aan de kantoorzijde hebben zij een blad van volledig transparant glas, aan de halzijde een blad van translucent glas. De werkruimten kennen zo een aangename privacy, terwijl middels doorwerking van daglicht via zowel de gevelopeningen als het daglichtarmatuur boven de trappen een frisse, aangename en serene atmosfeer bestaat.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres via michele mercati 8 rome italië
inleiding
ambassade rome
127
Plattegronden van de heringedeelde ambassade De kruip-door-sluip-door-gangetjes van de oorspronkelijke gebouwen zijn volledig vervangen door open, heldere plattegronden waarin alle functies op iedere verdieping overzichtelijk zijn georganiseerd rondom een centrale hal met een transparante trap en eveneens transparante lift. In de hal bevinden zich tevens de gedeelde functies als kopieerfaciliteiten en ontmoeten medewerkers elkaar gemakkelijk en vanzelfsprekend. De bovenste verdieping van het gebouwensemble biedt direct toegang tot het dakterras bovenop het neorenaissancistische bouwdeel.
het werk van cepezed in detail
1: 300
128
inleiding 1
Aanzicht van de vernieuwde ambassade Het uiterlijk van het neorenaissancistische bouwdeel is geheel in ere hersteld. De aanbouw uit de jaren zestig is van buiten geheel omkleed met een tweede faรงade van Cortenstaal, die ter plaatse van de gevelopeningen is uitgevoerd in de vorm van geperforeerde, te openen luiken. Dit bouwdeel heeft zo een abstract voorkomen gekregen dat goed kleurt bij de omringende parasoldennen en een neutrale achtergrond vormt voor het rijk gedecoreerde oorspronkelijke gebouw.
2
3
4 Doorsnede ter plaatse van het trappenhuis Doordat dit bovenin transparant overkapt is en de treden en bordessen van translucent glas zijn, dringt daglicht door tot diep in het gebouw. De aangrenzende tweeschalige binnenwanden zijn transparant aan de vertrekzijden en translucent aan de halzijde, wat eveneens bijdraagt aan een lichte atmosfeer in het hart van het gebouw.
5
6
1: 300 7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
129
130
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
131
Fragment De Cortenstalen gevel rondom de aanbouw is zowel esthetisch als functioneel. De tweede huid constitueert niet alleen een mooie abstracte achtergrond voor het neorenaissancistische bouwdeel, maar werkt ook als een buffer tegen opwarming in de zomer en afkoeling in de winter. Ter plaatse van de gevelopeningen is de gevel geperforeerd en uitgevoerd als luik. De binnenwanden tussen de kantoren en hal zijn aan de vertrekzijde transparant en aan de halzijde translucent, waardoor een algehele lichte atmosfeer ontstaat. 134
het werk van cepezed in detail
1:140
132
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
133
9
8
10
Opbouw gevel en dak 1 Bestaande spouwbladen. 2 Thermisch verzinkt hoekstaal. 3 Aluminium extrusieproďŹ el t.b.v. bevestiging beplating. 4 Cortenstalen beplating. 5 Geperforeerde cortenstalen luiken. 6 Gepoedercoat aluminium schuifraam met zonwerend isolatieglas. 7 Thermisch verzinkte schuifrail met roller. 8 Gepoedercoat aluminium zetwerk. 9 Daktegels in specie op geĂŻsoleerde zandcement dekvloer. 10 Bestaande dakvloer. 11 Klimaatplafond. 1:10
7
6
5
4
het werk van cepezed in detail
3 2
1
134
11
inleiding Opbouw gevelhoek 1 Geperforeerde cortenstalen luiken. 2 Rvs scharnieren, electrolytisch gekleurd. 3 Luikvergrendeling open stand. 4 Gepoedercoat aluminium schuifraam met zonwerend isolatieglas. 5 Gepoedercoat aluminium zetwerk. 6 Rail t.b.v. lichtwering. 7 Cortenstalen beplating. 8 Aluminium extrusieproďŹ el t.b.v. bevestiging beplating. 9 Thermisch verzinkt hoekstaal. 10 Bestaande kolom en spouwbladen voorzien van glad pleisterwerk.
1
2 10
3 9
4 1:10 8
5
7
6 6 5
7
8
9
10 4
11
3
12
13
14 2
1
informatie
15
135
136
het werk van cepezed in detail
inleiding Fragment Het glazen trappenhuis is centraal gepositioneerd en brengt middels een transparante overkapping daglicht tot diep in het gebouw. De trapbomen bestaan uit aan elkaar gebout stripstaal met glasplaten daartussen. De translucente treden liggen in stalen frames. De bordessen hangen met trekstangen vrij af van de vloerranden.
1
2
3
1: 140
4
5
139
6
138
7 139
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
137
Opbouw trap 1 Gevlinderde betonvloer met transparante coating. 2 Akoestisch klimaatplafond met stalen plafondafwerking, gezet en gecoat. 3 Bordes van gezandstraald gelaagd glas met matte folie. 4 KokerproďŹ el met opgelaste hoeklijn met neopreen oplegging. 5 Samengestelde trapbomen van stripstaal. 6 Traptrede van gelaagd en gezandstraald glas met matte folie, met neopreen oplegging in gecoate hoeklijn. 7 Trekstang voor afhangen bordes en trapbomen aan vloerrand. 8 Gehard en gelaagd glas. 9 Rvs handrail. 1:15
9
8
het werk van cepezed in detail
7
138
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12 6
3
2
1
13 5
14
15 informatie
4
139
140
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
141
142
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever schiphol real estate schiphol
Microsoft wil na een voorgaand huurcontract verhuizen naar Schiphol Centrum en direct het nieuwe werken introduceren. Met de softwareproducent als hoofdhuurder ontwikkelt SRE een multitenant complex. cepezed zet in op een gebouw met een royaal gevoel van ruimte, veel daglicht, lange zichtlijnen en een maximale flexibiliteit. Wel gelden strikte randvoorwaarden. Zo bestaat er voor een goed zicht uit de verkeerstoren een aflopend hoogteplafond. Ook ligt de kavel ingeklemd tussen enerzijds de Schipholspoortunnel en anderzijds een kabeltracé, wat de maximale footprint reduceert. Een andere factor is de hoge parkeerdruk. Tot slot moet het gebouw binnen korte tijd tot stand komen. Concept, materialisatie, detaillering en uitvoeringspraktijk hangen vanwege dit alles onverkort samen. Parkeren gebeurt in twee ondergrondse lagen en de plint, waar zich vanwege de hoogterestricties ook de meeste installaties bevinden. Daarboven is een structuur opgetrokken waarin kortere en langere kantoorbeuken zijn geschakeld aan een lang, doorlopend rek. Dit rek verzorgt de stabiliteit en concentreert de meerderheid van alle technisch gecompliceerde elementen als sanitaire voorzieningen, stijgpunten en installatieschachten. De kantoorbeuken zelf kennen zo nauwelijks ingewikkelde aspecten, wat de bouw aanzienlijk heeft versneld. Hun hoofddraagstructuur bestaat uit staalportalen evenwijdig aan het rek, met daartussen kanaalplaten die steeds niet minder dan 16,20 meter overspannen. Deze opzet borgt diepe vloervelden met een minimum aan kolommen, wat in de onderste lagen obstakelloos parkeren mogelijk maakt en een grote vrijheid biedt betreft indeelbaarheid en verhuurbaarheid. Aan het eind van iedere beuk hangt een ruim vijf meter diepe overkraging af van het laatste staalportaal. Ondanks de beperkte footprint is zo toch een groot aantal meters bruikbaar vloeroppervlak gerealiseerd. Centraal in de langere beuken zijn representatieve trappen aangebracht die de etages optisch en fysiek verbinden. De verdiepingen hebben een optimale vrije hoogte die belangrijk bijdraagt aan de ruimtelijkheid. De gevels hebben een horizontale geleding van matzwarte stroken en meer dan manshoge bandramen. De gesloten stroken bestaan uit projectspecifieke sandwichpanelen van vakwerk en isolatiemateriaal tussen een binnenbeplating van staal en een buitenbeplating afgewerkt met geanodiseerd aluminium. Op de langsgevels overspannen zij net als de kanaalplaten waaraan zij evenwijdig lopen steeds 16,20 meter in één keer, wat aanmerkelijk heeft bijgedragen aan de bouwsnelheid. Aan de uiteinden zijn zij gefixeerd aan de kolommen en in strekkende richting zijn zij puntsgewijs verticaal dilaterend bevestigd aan de vloerranden, die zo vrij kunnen doorbuigen en tevens de windlast op de panelen opvangen. Voor een weids uitzicht en optimale daglichttoetreding hebben de bandramen geen stijlen of kozijnen. Mede vanwege de geluidbelasting zijn de naden gedicht met isolerende peesprofielen. Het glas is met klemlijsten direct op de kaderprofielen van de sandwichpanelen bevestigd. Aan de onderzijde bestaat dit kader uit een u-profiel waarin de zonwering is geïntegreerd. De bekabeling hiervoor is weggewerkt in het sandwichpaneel.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres evert van de beekstraat schiphol-centrum
inleiding
the outlook
143
Plattegrond van de parkeerlaag op het maaiveld De parkeerlagen hebben evenals de kantoorvleugels een minimum aan kolommen, waarvan het grid bovendien strategisch en doordacht is gepositioneerd, zodat de constructie een minimum aan belemmering vormt. De parkeerlagen lopen door in de open ruimte tussen de langere kantoorvleugels, de in- en uitrit ligt centraal langs de noordwestzijde aan de Evert van de Beekstraat. De kleinere volumes tussen de kortere kantoorvleugels bevatten de installatieruimten. Plattegrond van een standaard kantoorverdieping Voor een optimaal exibele verhuurbaarheid bestaat het gebouw uit geschakelde kortere en langere vleugels verbonden middels een lang rek dat tevens een belangrijk deel van de sanitaire voorzieningen, trappen, liften, schachten en andere technisch gecompliceerde programmaonderdelen bevat. Iedere vleugel is op iedere verdieping separaat en zelfs partieel te ontsluiten. Een vloeroverspanning van niet minder dan 16,20 meter parallel aan de gevels maakt dat de vloervelden een minimum aan kolommen kennen en optimaal vrij indeelbaar zijn. In de middenbeuk van de langere vleugels bevinden zich brede, luie trappartijen. Centraal tussen de middelste lange vleugels zijn de lichtstraten in het dakvlak van de parkeergarage te zien; tussen de twee meest rechtse langere vleugels ligt het dakterras.
het werk van cepezed in detail
1:1200
144
inleiding 1
Langsdoorsnede en langsaanzicht van het complex. De parkeerlagen zijn gevestigd in twee ondergrondse verdiepingen en op het maaiveld. Daarboven bevinden zich de kantoorvleugels die middels een rek over de volle lengte van het complex verbonden zijn. De vleugels zijn in hoogte aopend om een goed uitzicht vanuit de verkeerstoren te garanderen. De plint bestaat rondom de parkeergarage uit een donkere kleur hekwerk, rondom de entreekoppen is deze geheel transparant. De gevels bestaan uit hoge bandramen zonder stijlen en projectspeciďŹ ek ontworpen vakwerk sandwichpanelen met een zwart buitenblad. De panelen zijn goeddeels in eenheden van 16,20 meter aangevoerd en direct geplaatst in de gevelwand, die vanwege doorbuiging van de kanaalplaatvloeren is losgehouden van de vloerrand.
2
3
4
5
Aanzicht zuidwestzijde en dwarsdoorsnede. De kantoorvleugels hangen aan twee zijden fors over omdat het maaiveld niet verder bebouwd mag worden; ondergronds ligt aan de ene kant de Schiphol treintunnel en aan de andere een leidingtracĂŠ. Centraal in de doorsnede de grote representatieve en transparant overkapte luie trappen. Iets rechts daarvan met kruisverbanden aan de kop het verbindende rek tussen de langere en kortere vleugels.
6
7
8
1:1200 9
10
11
12
13
14
informatie informatie
15
145
146
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
147
het werk van cepezed in detail
Axonometrie staalconstructie Studiemodel van de staalconstructie van het verbindende rek over de volledige lengte van het complex. De kortere en langere kantoorvleugels sluiten hier aan weerszijden op aan en zijn zo geschakeld. Tegelijkertijd is in het rek het leeuwendeel van de technisch gecompliceerde elementen als de (geprefabriceerde) sanitaire units, liften, trappenhuizen en schachten ondergebracht, wat de bouw van de kantoorvleugels zelf aanzienlijk heeft versimpeld en dus versneld. Het grid van de constructie heeft ten behoeve van een optimale exibiliteit en functionaliteit alsmede een snelle en soepele realisatie een minimum aan kolommen in zowel de parkeerlagen als de kantoorvleugels.
148
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
149
150
het werk van cepezed in detail
inleiding Axonometrie knooppunt Studiemodel van een constructieve koppeling met verschillende verbindingsopties. De montagepunten zijn verlegd ten opzichte van het geometrische knooppunt dat goeddeels gelast is, wat het mogelijk maakt de verbindingen elegant te ďŹ xeren middels verzonken inbusschroeven.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
151
158
Fragment Onderaan de parkeerlagen met een aansluitende luifel ten behoeve van de expeditie. In de linkerbeuk de brede luie en transparant overkapte trappen. In de druklaag van de betonvloeren zijn aansluitingen voor data- en elektra meegestort. De gevel bestaat afwisselend uit projectspeciďŹ ek ontworpen sandwichpanelen en meer dan manshoge bandramen zonder stijlen, die onder meer door een zorgvuldige naadafwerking niettemin voldoende geluid weren en de kerosinedampen buiten houden. De kanaalplaatvloeren en geveldelen overspannen evenwijdig aan elkaar 16,20 meter; de vloerrand moet daarbij vrij kunnen doorbuigen, terwijl de geveldelen windlast moeten opvangen. De puntsgewijze koppeling tussen de twee is daarom dilaterend. Aan de uiteinden zijn de geveldelen wel star aan de kolommen geďŹ xeerd.
159
het werk van cepezed in detail
153
152
1: 250
inleiding 8
9
Opbouw gevel 1 Isolatieglas, hoogte 2410 mm, horizontaal ingeklemd, verticaal afgedicht met EPDM-rubbers. 2 Zwarte klemlijst. 3 Elektrisch gevoede lichtwering geïntegreerd in projectspecifiek prefab gevelpaneel. 4 Projectspecifiek geprefabriceerd en geïsoleerd sandwichpaneel met een kern van 16,20 meter overspannend vakwerk. 5 Buitenbeplating opgebouwd uit verzinkte staalplaat, xps-plaat en een afwerking van zwart geanodiseerd aluminium. 6 Binnenbeplating van isolatie en wit gepoedercoat staal. 7 Betongevulde buiskolom. 8 EPDM-profielen voor geluidsdichting en dilatatie tussen vloer en gevel. 9 Samengestelde stalen gevelconsole, voorzien van verstevigende schetsplaten en gebout aan HEA-profiel 340 met ingelaste plaat. 10 Akoestisch klimaatplafond met geïntegreerde verlichting, sprinklers en luidsprekers.
1
2
3
4
5
6
1: 10 7
8 7
8
9
6
10
5
10
11
4
12
3
13
2
1
14
informatie
15
153
6
Opbouw gevelhoek 1 Betongevulde buiskolom. 2 Isolatieglas, hoogte 2410 mm, horizontaal ingeklemd, verticaal afgedicht met EPDM rubbers. 3 Onderliggend projectspeciďŹ ek geprefabriceerd en geĂŻsoleerd sandwichpaneel met een kern van 16,20 meter overspannend vakwerk. 4 Stuiknaad afgedicht met EPDM-rubber en kit op rugvulling. 5 Trekstang staalconstructie. 6 Kit op rugvulling voor strakke gevelhoek. 1: 10
5
4
3
2
het werk van cepezed in detail
1
154
inleiding
10
Opbouw gevelhoek 1 HEA-profiel 340 met ingelaste bevestigingsplaat. 2 Betongevulde buiskolom. 3 Samengestelde stalen gevelconsole, voorzien van verstevigende schetsplaten en gebout aan HEA-profiel 340 met ingelaste plaat. 4 Projectspecifiek geprefabriceerd en geïsoleerd sandwichpaneel met een kern van 16,2 meter overspannend vakwerk. 5 Binnenbeplating van isolatie en wit gepoedercoat staal. 6 Buitenbeplating opgebouwd uit verzinkte staalplaat, xps-plaat en een afwerking van zwart geanodiseerd aluminium. 7 Stelbaar windanker. 8 IPE-profiel met opgelast U-profiel, met slobgaten bevestigd aan windanker. 9 Trekstang staalconstructie. 10 Zwarte kit op rugvulling voor strakke gevelhoek. 9
1: 10
1
2
3
4
5
6
7 8
7
8
6
9
5
10 4
11 3
12
2
13
14 1
informatie
15
155
156
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
157
het werk van cepezed in detail
10 9 8
11
12
13
158
inleiding
7
6
Opbouw dak en gevel 1 Isolatieglas, hoogte 2410mm, horizontaal ingeklemd, verticaal afgedicht met EPDM-rubbers. 2 Zwarte klemlijst. 3 Elektrisch gevoede lichtwering geïntegreerd in projectspecifiek prefab gevelpaneel. 4 Projectspecifiek geprefabriceerd en geïsoleerd sandwichpaneel met een kern van 16,2 meter overspannend vakwerk. 5 Betongevulde buiskolom. 6 Geïsoleerde dakrand van zetwerk met plastisol kap. 7 Rail glaswasinstallatie. 8 Dakopstand van sandwichelementen met dakbedekking en afdichting. 9 Kokerprofiel bevestigd aan HEA 120 d.m.v. aangelaste staalplaat. 10 Isolatieglas met geïsoleerde oplegging op dakliggers. 11 HEA 120 met isolatiemateriaal en gipsplaten t.b.v. akoestiek, gemonteerd op IPE 600 randligger. 12 Dagkant van geperforeerd akoestisch paneel. 13 Akoestisch klimaatplafond met geïntegreerde verlichting, sprinklers en luidsprekers.
1
1: 10
7
2
3
4
5
6
8
5
9
10
11
4
12
13 3 2
14
1
informatie
15
159
160
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
161
162
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever centre for human drug research leiden
Wanneer het Centre for Human Drug Research (CHDR) dat de (bij)werking van medicijnen onderzoekt uit zijn al eerder door cepezed ontworpen huisvesting groeit, richt het zich op een nieuw onderkomen op de laatst beschikbare, naastgelegen kavel met kleine afmetingen en grillige contouren. Het programma is echter groot en divers, wat de noodzaak tot stapeling met zich meebrengt. Naast de behoefte aan onderzoeksruimten, vertrekken voor proefpersonen, ontvangst-, opleidings- en restauratieve faciliteiten bestaat de wens delen aan anderen te kunnen verhuren. Omdat het terrein ook dienst doet als parkeerveld voor het oude gebouw, bestaat bovendien een hoge parkeerlast. cepezed ontwerpt een compacte toren van acht bouwlagen boven een ondergrondse parkeerkelder. Parkeren gebeurt deels ook op het terrein én op het maaiveld binnen de gebouwcontour. De indeling, constructieve opzet en materialisatie van de toren hangen direct samen met de logistieke en functionele aspecten alsmede de strenge condities voor sommige onderzoeksruimten. Het ontwerp is daarnaast sterk gericht op een aangename verblijfsomgeving met veel licht, lucht en ruimte. De basisstructuur bestaat uit drie ongelijke stroken in de diepterichting van het gebouw. De voorste aan de noordzijde is maximaal transparant en bevat de meer representatieve en ambulante functies als de entree, het auditorium, de vergaderzalen en de prikpoli. Daarachter ligt een strook met stijgpunten waarin al het verticale verkeer plaatsvindt en die zo bijdraagt aan interactie tussen de gebruikers. Bij brand laten de trappen zich scheiden door een geïntegreerd brandwerend doek. De vluchtroute maakt zo onderdeel uit van de ruimtelijke kwaliteit. De middenzone verzorgt ook de stabiliteit en bevat gecompliceerde onderdelen als het sanitair en de installatieschachten. De achterste gebouwstrook van twee constructieve beuken herbergt alle meer besloten en operationele functies. Op de eerste etage ligt een bedrijfsrestaurant met dubbele hoogte en weids te openen puien zodat toch een beleving van buitenruimte bestaat. Het gebouwaanzicht is bijna detailloos strak en geïnspireerd op de vormgeving van bijvoorbeeld moderne smartphones. Het heeft een lichte toon met op de zonbelaste gevels bandramen en stroken helder wit geëmailleerd diamantglas. De bandramen en geëmailleerde panelen zijn overeenkomstig bevestigd binnen hetzelfde vliesgevelsysteem. De transparante stroken zijn voorzien van uitzetzakramen. Om de gebouwhoogte te beperkten, zijn de hoofdtracés van de installaties geïntegreerd in de vloer. De samenstellende kanaalplaten zijn op afstand geplaatst, de tussenruimten bevatten de tracés en zijn voor storting van de afwerkvloer afgedekt met zwaluwstaartplaten. De kamers en verblijfsruimten voor de proefpersonen liggen op de bovenste verdiepingen, waar eveneens een dakpatio is opgenomen en een royale vide onder een sheddak georiënteerd op het noorderlicht. De zuidelijk gerichte shedopstanden zijn voorzien van collectoren voor een zonneboiler. De constructieve kokerprofielen van de sheds zijn evenals diverse kabels, leidingen en het sprinklersysteem achter een afwerking van stalen cassettes opgenomen in de cannelures van de geprofileerde dakplaten.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres zernikedreef 8 leiden
inleiding
chdr ll
163
Plattegronden van verschillende verdiepingsniveaus Begane grond met aan de noordzijde (links) de inloop, entree met balie en het auditorium. Centraal de strook met liften, trappenhuis, sanitair en schachten. Aan de zuidzijde (rechts) het parkeerterrein op maaiveld en het talud naar de onderliggende parkeergarage. Eerste verdieping met aan de noordzijde (links) uiteenlopende vergaderruimte met voorliggende verkeers- en ontsluitingsruimte. Aan de zuidzijde de keuken met het restaurant en de grotendeels te openen glasgevel op de zuidwesthoek (rechtsonder). De zesde etage met centraal aan de noordzijde (links) de prikbalie en aan weerszijden daarvan onderzoeksruimten. Rechts van de zone met liften, trappen en schachten de patiĂŤntenverblijven met langs de oost- en westgevels (boven en onder) de verblijfskamers en centraal gelegen het sanitair en de huiskamer. De zevende verdieping met aan de noordzijde (links) onder meer het inpandig dakterras met aangrenzende huiskamer en naast de middenzone langs de oost- en westgevel (boven en onder) nog meer patiĂŤntenkamers alsmede centraal een ruime vide.
het werk van cepezed in detail
1: 500
164
inleiding 1
Westelijk aanzicht Een horizontale geleding boven de parkeerfunctie op het maaiveld en een deels dubbelhoge, transparante plint. Het gevelveld is volledig flush met te openen delen in de transparante banden.
2
Langsdoorsnede Centraal de stabiliteit verlenende zone met onder meer de liften, trappen, schachten en sanitaire voorzieningen. Aan de noordzijde (links) is de gevel geheel van glas en zijn overwegend de meer zakelijke functies ondergebracht. Aan de zuidzijde (rechts) onder meer het bedrijfsrestaurant met te openen gevel en op de hoger gelegen verdiepingen de patiëntenkamers. Helemaal bovenin het sheddak met onderliggende vide.
3
4
5
Dwarsdoorsnede van de zuidelijke zone Geheel links (westzijde) de contour van het eveneens door cepezed ontworpen voormalige gebouw van het CHDR. Centraal bovenin het sheddak met onderliggende vide en aan weerszijden de patiëntenkamers. Op de onderste lagen de parkeerverdiepingen, het restaurant en verschillende kantoorfuncties. Bijzonder aan de vloeren is de samenstelling uit kanaalplaatvloeren die op enige afstand van elkaar zijn geplaatst en verbonden middels staalplaten en een druklaag. In de intermediaire holten is zo ruimte voor de hoofdtracés van de verschillende leidingsystemen ontstaan.
6
7
8
9
1: 500
10
11
12
13
14
informatie
15
165
Fragment Geheel links de stabiliteit verlenende zone met de liften, trappen, schachten en sanitaire voorzieningen. Daarnaast van onder naar boven de parkeervoorzieningen, het dubbelhoge bedrijfsrestaurant, enkele kantoorverdiepingen en bovenin de bouwlagen voor het patiĂŤntenverblijf. Geheel rechts de horizontale gevelgeleding en geheel bovenin het sheddak boven een vide. Het glas van de sheds is gericht op het noorderlicht en de zuidelijk gerichte opstanden zijn voorzien van collectoren ten behoeve van een zonneboiler. 176-177
1: 300
het werk van cepezed in detail
168
166
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
167
Opbouw gevel 1 Betongevulde buiskolom. 2 Gevelopbouw van buiten naar binnen: geëmailleerd glas, isolatie, gipsplaat voor geluidwering en binnenafwerking van wit gecoat staalplaat. 3 Aluminium profiel vliesgevel. 4 Uitzetzakraam. 5 Asymmetrisch isolatieglas, structureel verlijmd. 6 Lichtwering. 7 Stuiknaden afgedicht met EPDM-rubber.
Opbouw gevelhoek 1 Kit op rugvulling. 2 Isolatieglas. 3 Aanzicht borstwering. 4 Aluminium profiel vliesgevel. 5 Uitzetzakraam. 6 Asymmetrisch isolatieglas, structureel verlijmd. 7 Stuiknaden afgedicht met EPDM-rubber. 8 Gevelopbouw: geëmailleerd glas, isolatie, gipsplaat voor geluidwering en binnenafwerking van wit gecoat staalplaat.
1:10
1: 10 7 6
5
4 3
het werk van cepezed in detail
2
1
168
inleiding 1
2 7
7
3
4
6
5
6
7
8 5 4
4
9
10
11
8
3
12
13 2
14
1
15 informatie
1
169
het werk van cepezed in detail
Axonometrie opbouw vloerpakket De kern wordt gevormd door kanaalplaten van 260 mm hoogte die met een afstand van 600 mm naast elkaar zijn opgelegd op de staalconstructie. Bovenop zijn deze verbonden door stalen platen met een zwaluwstaartprofiel, waaronder de hoofdtracés van de verschillende leidingsystemen zijn ondergebracht en waartussen de bedrading naar de verschillende vloerpotten is aangebracht. Het geheel is afgestort met een druklaag van 80 mm zandcement en afgewerkt met een gietvloer. Afwerking aan de onderzijde bestaat uit een brandwerende laag en een op 300 mm afstand hangend metalen cassetteplafond voorzien van geluidisolatie en een leidingvoerend systeem ten behoeve van de klimatisering (straalplafond). Tussen de onderzijde kanaalplaten en het metalen cassetteplafond zijn de secundaire leidingtracés ondergebracht. Het gehele vloerpakket, van plafond- tot vloerafwerking, beslaat 640 mm hoogte, zo’n 300 mm minder ten opzichte van vloerpakketten in gangbare vergelijkbare projecten. Over een bouwhoogte van acht lagen heeft dit aanzienlijke besparingen tot resultaat.
170
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
171
172
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
173
het werk van cepezed in detail
Fragment Driedimensionale tekening van de cascadetrappen in de stabiliteit verlenende middenzone van het gebouw. De trappen vormen zowel fysiek als sociaal een verbindend element tussen de verschillende verdiepingsvloeren. In geval van brand laten zich automatisch brandschermen neer die de twee trapzones scheiden, zodat altijd een veilige vluchtweg beschikbaar is. De brandschermen zijn geĂŻntegreerd in de UNP-proďŹ elen van de staalconstructie. De verlichting van het trappenhuis is daarnaast in de trapbomen geĂŻntegreerd.
174
inleiding Opbouw trap en bordes 1 Constructief stalen U-proďŹ el voor bevestiging trapbomen en -bordes, tevens houder brandscherm. 2 Stalen trapbomen, met lip en verzonken inbusschroeven bevestigd aan U-proďŹ el. 3 Treden van aan trapboom gelaste stalen bak, gevuld met gewapend beton; gietvloer als afwerking. 4 Aanzicht schacht. 5 Balustrade van gehard en gelaagd glas. 6 Rvs handrail.
6
1
2
3
1: 10
5
4
5
6
4
7
3
8
9 2
1
10
11
12
13
14
informatie
15
175
Opbouw gevel en sheddak 1 Betongevulde buiskolom 2 Uitzetzakraam met asymmetrisch isolatieglas, structureel verlijmd. 3 Aluminium proďŹ el vliesgevel. 4 Gevelopbouw van buiten naar binnen: geĂŤmailleerd glas, isolatie, gipsplaat voor geluidwering en binnenafwerking van wit gecoat staalplaat. 5 Dakrand van zetwerk met plastisol. 6 Gevelconsole met verticale slobgaten bevestigd aan rand betonnen dakvloer. 7 Rail glaswasinstallatie. 8 Dakopbouw: pvc dakbedekking, afschotisolatie, kanaalplaat met druklaag. 9 Klimaatplafond hangend aan c-bandroosters en voorzien van geluidsisolerend en absorberend materiaal. 10 Harde persing isolatie op stalen dakplaten 11 Constructieve kokerproďŹ elen, sprinklers, kabels en leidingen in de cannelures van de stalen dakplaten; plafondafwerking van witgecoate stalen cassettes. 12 Zonneboiler. 13 Vierendeelligger. 14 Doorgaande overlappende verlichting.
5
6
8
7
1:15
4
3
het werk van cepezed in detail
2
1
176
9
12
13
14
inleiding
11
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
10
177
178
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
179
180
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever nl development den haag
Het European Space Innovation Centre (ESIC) in Noordwijk voorziet in de vraag naar betaalbare huisvesting voor startende ondernemingen ondersteunend aan het nabijgelegen European Space Research & Technology Centre (ESTEC). De opdrachtgever wenst een stoer en industrieel, maar verfijnd vormgegeven gebouw. Omdat het een zogenaamde incubator betreft, spelen gemeenschappelijkheid, interactie en de mogelijkheid tot ontmoetingen een belangrijke rol. cepezed besteedt veel aandacht aan een ontwerp dat enerzijds bouwtechnisch zo puur en eenvoudig mogelijk is en anderzijds een hoogwaardige, innovatieve uitstraling heeft. Ook nu weer zijn licht, lucht en lange zichtlijnen eveneens belangrijke ambities. De vormgeving, constructies, klimaatvoorzieningen en bouwfysische aspecten zijn vergaand geïntegreerd, waarbij de verschillende adviseurs intensief gebruik hebben gemaakt van een driedimensionaal Bouw Informatie Model (BIM). Het gebouw is opgezet met u-vormige vloervelden rondom een volledig transparant gematerialiseerd atrium, dat gedeelde voorzieningen bevat en mogelijkheden tot ontmoeting en gezamenlijke activiteiten biedt. De verdiepingen lopen trapsgewijs terug onder een gekromd dak gericht op het zuiden. Als warmtebuffer en ter vertraging van de afwatering is dit voorzien van sedum, wat het volume tevens goed in het omliggende grasland doet passen. Het dak eindigt in een uitkraging van pv-cellen die zowel beschutting biedt tegen de zon als energie genereert voor een zonneboiler. Het transparante atriumdak is van koud gebogen isolatieglas. Wanneer het atrium opwarmt, laat zich automatisch een gesegmenteerde zonwering van kassendoek neer, waarbij de staalconstructie in het dakvlak tevens fungeert als geleiderail. De spouw die zo ontstaat wordt bovenin natuurlijk geventileerd. De installaties bevinden zich goeddeels in het zicht, maar met zo min mogelijk optische belasting. Toevoerzakken voorzien in verse lucht. Via akoestisch gedempte openingen in de liggers van de staalconstructie wordt deze eenvoudig overgestort naar het atrium. De installatieapparatuur bevindt zich buiten op een onzichtbare, bovenin het gebouwvolume verzonken installatiepatio. Om de verdiepingsvloeren en het dak op dezelfde manier te kunnen uitvoeren, zijn deze alle uitgewerkt als lichtgewicht staalplaat-betonvloeren passend bij het industriële karakter van het gebouw. Ook het gekromde dakvlak is immers gemakkelijk samen te stellen uit geprofileerde staalplaat afgestort met beton. Middels een watervoerend leidingwerk dicht op het staal zijn alle vloervelden, inclusief de dakvloer, thermisch geactiveerd. Hierdoor doen zij tevens dienst doen als stralingsplafond. De gevels zijn volledig vlak gedetailleerd en hebben zowel een horizontale als een verticale geleding. Horizontale banden zwart gecoat aluminium dekken daarbij de vloerranden af. Verticale stroken zilvergecoat aluminium ter plaatse van de kolommen en vliesgevelstijlen bevatten te openen delen voor natuurlijke ventilatie. Aan de noordkant zijn achter deze stroken tevens de hemelwaterafvoeren geïntegreerd. De hoofdtrap is centraal en uitnodigend gepositioneerd en heeft blind bevestigde, verfijnd gemodelleerde treden van geëxtrudeerd aluminium.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres kapteynstraat 1 space business park noordwijk
inleiding
esic
181
Plattegrond begane grond De vloervelden zijn in U-vorm geplooid rondom een centraal gelegen, transparant overkapt atrium aan de zuidzijde, dat uitloopt in een houten buitenterras. De transparante kantoorzones liggen aan weerszijden van het atrium. De trappen van geÍxtrudeerd aluminium liggen direct achter de entree aan de noordzijde uitnodigend gepositioneerd en worden geankeerd door de lift, sanitaire voorzieningen en pantry. Plattegrond van de eerste verdieping. De op een stramien van 1800 mm volledig vrij indeelbare vloervelden lopen terug onder het gekromde dakvlak en zijn daarom aan de zuidzijde voorzien van vides die bijdragen aan de daglichttoetreding, zichtlijnen, oriÍntatie alsmede de ruimtelijke variatie en beleving.
het werk van cepezed in detail
1: 500
182
inleiding 1
Zuidaanzicht van het gebouw Onderaan de volledig transparante plint, de horizontaal accentuerende dakgoot annex zone met pv-cellen en daarboven het gekromde sedumdak met centraal daarin de transparante overkapping van koud gebogen isolatieglas.
2
Dwarsdoorsnede Twee vrij indeelbare kantoorbeuken liggen aan weerszijden van het transparant overkapte, centraal gelegen atrium dat is voorzien van een uitnodigend trappenhuis en bijbehorende verkeersbordessen. Onder de vloerranden de minimalistische, industrieel vormgegeven luchtbehandeling.
3
4
Oostelijk aanzicht De gevel is zowel horizontaal als verticaal geleed, volledig ush gemonteerd en opgebouwd uit grote vlakken glas, horizontale onderbroken stroken zwart gecoat aluminium en verticale, doorlopende stroken zilverkleurig gecoat aluminium met te openen delen.
5
6
Langsdoorsnede Helemaal rechts aan de noordzijde de entree op de begane grond, die direct uitmondt in het centraal en uitnodigend gelegen trappenhuis aan de basis van de U-vormige plattegronden. Boven de entree twee kantoorzones en links van het trappenhuis zicht op de transparant van het atrium gescheiden, vrij indeelbare vloervelden.
7
8
9 1: 500
10
11
12
13
14
informatie
15
183
184
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
185
186
het werk van cepezed in detail
inleiding 191
Fragment De snede toont de twee westelijk gelegen kantoorbeuken en het westelijk deel van het atrium. De vloervelden zijn op een stramien van 1800 mm volledig vrij indeelbaar en zijn middels een transparante wand gescheiden van het atrium. Het gevelbeeld toont de opbouw uit glas en horizontale gesloten stroken, de verticale gesloten stroken bevinden zich ter plaatse van kolommen en gevelstijlen. De luchtbehandeling verloopt via toevoerzakken met magneten bevestigd aan de gekromde staalplaatbetondakvloer en een akoestische gedempte overstort naar het atrium die ge誰ntegreerd is in de randliggers van de staalconstructie.
1
1: 140
5
2
3
4
6
7 196
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
187
Opbouw gevel 1 Sandwichpaneel, binnenblad van blank geanodiseerd en gepolijst aluminium. 2 Zilverkleurig gecoat aluminium voorzetpaneel t.b.v. esthetische afwerking profiel vliesgevel. 3 Aluminium profiel vliesgevel. 4 Handgreep te openen deel. 5 Te openen deel, geïsoleerd. 6 Kit op rugvulling. 6
1:10
5
4
3
het werk van cepezed in detail
2
1
188
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
189
Opbouw gevelhoek 1 Gesloten gevelstrook met uitzetpaneel. 2 Isolatieglas. 3 Gesloten gevelstrook met achterliggende, geïsoleerde hwa. 4 Aluminium profiel vliesgevel. 5 Aanzicht aluminium profiel vliesgevel. 6 Betongevulde buiskolom. 1:10
6
5
4
3
2
het werk van cepezed in detail
1
190
1:10
10
9
1
2
8 7
3
4
6
5
5
6
4
7
8
3
9
10
2
11
12
1
13
14
15 informatie
Opbouw gevel en dak atrium 1 Aanzicht achterliggende buiskolom. 2 Stalen kokerprofiel voor bevestiging glaswand. 3 Trekstang tegen doorbuiging kokerprofiel. 4 Gehard en gelaagd glas. 5 Geluidsdempende luchtoverstort in cannelure van staalplaatbetondak, bevestigd middels magneten. 6 Staalplaatbetondak met betonkernactivering. 7 Rollichtwering met mechaniek geïntegreerd in gebogen dakligger. 8 Stalen gebogen dakligger met verbrede onderflens voor oplegging dakvloer en montage glaswand atrium; in het lijf aangelaste buisprofielen t.b.v. geluidsdempende luchtoverstort. 9 Aanzicht UNP-profiel, tevens houder voor rollichtwering. 10 Koud gebogen isolatieglas. 11 Warmgewalst kokerprofiel met opening aan bovenzijde t.b.v. blinde bevesting aan UNP-profiel. 12 Sedumdak.
11
inleiding
12
191
192
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
193
Opbouw gevel en dak atrium 1 UNP-profiel, tevens houder voor rollichtwering. 2 Warmgewalst kokerprofiel met opening aan bovenzijde t.b.v. blinde bevesting aan UNP-profiel. 3 Kokerregel met rubber oplegging en klemstrip voor glasmontage. 4 Stalen gebogen dakligger met openingen voor luchtoverstort en geïntegreerd mechaniek voor rollichtwering. 5 Koud gebogen isolatieglas. 6 Stalen kokerprofiel met opening aan bovenzijde t.b.v. blinde bevesting aan UNP-profiel. 7 Hwa. 8 Waterkerende laag. 9 Stalen vinnen, aan weerszijden voorzien van houten plaatmateriaal en onder van zwart gecoate aluminium afwerking. 10 PV-cellen. 11 Goot met aangelaste hwa. 12 Elektrisch te openen deel voor natuurlijke ventilatie. 13 Vliesgevel met isolatieglas.
5
1:10
6
7
8 9
10
12
het werk van cepezed in detail
11
13
194
inleiding 1 1 2
2
3
3 4
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
195
Opbouw gevel atrium 1 Aanzicht achterliggende buiskolom. 2 Geluidsdempende luchtoverstort in cannelure van staalplaatbetonvloer, bevestigd middels magneten. 3 Kopplaat cannelure. 4 HEA-profiel met verbrede onderflens voor oplegging vloer en montage glaswand atrium; in het lijf aangelaste buisprofielen t.b.v. geluidsdempende luchtoverstort. 5 Staalplaatbetonvloer met betonkernactivering en gietvloer als afwerking. 6 Aan elkaar gelaste hoeklijnen gebout aan vloerligger. 7 U-profiel voor inklemming glas. 8 Gehard en gelaagd glas. 9 Stalen kokerprofiel bevestigd aan betongevulde buiskolom. 10 Strip aan stalen buiskolom als aanslag gekit enkel glas. 11 Binnenwand.
8
7 6 5
4 3
2
1:10
1
11
het werk van cepezed in detail
9
8
10
196
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
197
198
het werk van cepezed in detail
inleiding Axonometrie van de staalplaatbetonvloeren De geprofileerde staalplaten met een cannelurehoogte van 210 mm dragen af op de randliggers van de staalconstructie. Deze zijn in het hart van het lijf voorzien van aangelaste buisprofielen voor montage van de akoestisch gedempte luchtoverstortkokers, die tevens met magneten aan de plafonds hangen. De cannelures zijn aan de uiteinden gedicht met kopplaten, waarna de profielplaten zijn gevuld met beton. In de 70 mm deklaag is dicht tegen het staal aan een watervoerend systeem opgenomen dat het vloerpakket tevens tot klimaatplafond maakt. Links onderin een fragment van de flexibele luchtzakken ten behoeve van de luchttoevoer. Rechts daarvan een hangend gootelement met verlichting. Helemaal rechts een optioneel akoestisch paneel. Al deze elementen zijn met magneten aan de geprofileerde staalplaten bevestigd.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
199
200
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
201
Opbouw trap en bordes 1 Samengestelde stalen hoeklijn voor oplegging bordes en inklemming glas. 2 Staalplaatbetonvloer met gietvloer als afwerking. 3 Samengestelde trapboom van stripstaal. 4 Aluminium traptreden, blind bevestigd. 5 Balustrade van gehard en gelaagd glas. 6 Rvs handrail.
Fragment van het gebouwhart Centraal het uitnodigend gepositioneerde trappenhuis met blind aan de trapbomen bevestigde treden van geĂŤxtrudeerd aluminium. De reguliere vloervelden hebben exact dezelfde opbouw als de gekromde dakvloer en zijn samengesteld uit geproďŹ leerde staalplaatbetonvloeren voorzien van een watervoerend leidingsysteem. De balustrade van de verkeersruimte is direct tussen de ligger van de staalconstructie en een stalen plaat geklemd. In de lijven van de liggers langs het atrium zijn doorvoeren voor de luchtoverstort uit de kantoren aangebracht. Het gekromde atriumdak is opgebouwd uit koud gebogen isolatieglas. De dragende randliggers van het dak herbergen tevens de rolmechanismen van de automatische zonwering, die in opgerolde positie is opgenomen in constructieve UNP-liggers over de breedte van het atrium.
1: 10
1:140
het werk van cepezed in detail
203
202
inleiding 1
2
3
4
6
5
6
7
5
8
4
9
3
10 2
11
1
12
13
14
informatie
15
203
204
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
205
206
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever blom & moors ontwerp openbare ruimte ’s-hertogenbosch
Wanneer Prorail een pilot start om de kwaliteit van de stationsinrichtingen te verbeteren, neemt het daartoe ontwerpbureau voor de openbare ruimte Blom & Moors in de arm, dat een visie ontwikkelt gericht belevingswaarde. Voor het design van onderdelen als de zitelementen, vuilnisbakken, groenvoorzieningen en een houder voor gratis dagbladen werkt het samen met diverse ontwerpers. cepezed ontwikkelt een wachtruimte, kiosk voor drank en voedselwaren en een windscherm annex leunelement. De architecten richten zich daarbij op een transparante vormgeving en materialisatie met een chique uitstraling die weinig aandacht trekt. De inrichtingselementen hebben een terughoudende maar vanzelfsprekende aanwezigheid en een minimale structuur met een overeenkomstige detaillering. Zij hebben een modulaire opzet die zowel een snelle bouw faciliteert als variaties in maatvoering toestaat. De footprints zijn afgestemd op de afmetingen van de perrontegels, wat eveneens bijdraagt aan de optische harmonie. De wachtruimten en kiosken zijn familie van elkaar en op dezelfde wijze opgezet. Omdat de kiosken tevens werkruimten zijn, zijn deze geïsoleerd en voorzien van extra installatievoorzieningen. De hoofddraagconstructie bestaat geheel uit vlak geassembleerd glas zonder intermediaire stijlen. Aan de onderzijde is het glas bevestigd op een ingetogen, terugliggende en dragende plint van roestvast staal, die tevens beschermt tegen stoten en de schoonmaak van het perron vergemakkelijkt. Eveneens ter bescherming van het glas zijn op de hoeken, verzonken in de omtrek van het volume, minieme profielen stafstaal opgenomen. Het dakpakket bestaat uit een lichtgewicht geprefabriceerd houtskeletelement en vormt een stabiliteit verlenende schijf. De lippen waarmee het glas en dak verbonden zijn, zijn al in de fabriek op de glaspanelen verlijmd, wat belangrijk bijdraagt aan een snelle uitvoering. Het dak heeft een minimale hoogte waarin akoestische voorzieningen alsmede de bedrading voor de verlichting en intercom zijn opgenomen. De ventilatieroosters zijn opgenomen boven de deuren. Omdat de elementen zowel op overkapte als niet-overkapte stations kunnen staan, hebben zij tevens een hemelwaterafvoer, die geïntegreerd is in de deurstijlen. Het windscherm annex leunelement bestaat uit een roestvast stalen frame met staanders, waartussen een zitvlak en een hoge dubbele glasplaat is ingeklemd. De staanders reiken maar tot zithoogte en klemmen het glas in hoogterichting slechts puntsgewijs in, waardoor het goeddeels vrij in de ruimte lijkt te staan en optisch nauwelijks aanwezig is. De klemplaatjes waarmee het glas is gefixeerd, zijn daarbij zo vormgegeven dat ze het volume van de staanders precies completeren. De zitvlakken bestaan uit een helder, eenduidig profiel van gezet rvs met ingelaste kopplaten en zijn aan de staanders bevestigd met verzonken inbusschroeven. Het geheel staat op een eveneens roestvast stalen voetplaat die met verzonken pancilinderschroeven aan het grondoppervlak is verankerd. Het glas tussen beide platen is voorzien van een nauwelijks zichtbare bolletjesgrafiek en onderin het frame is een LED-element opgenomen. Het glasvlak kan zo in verschillende kleuren subtiel oplichten.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres ns station leiden centraal ns station amsterdam bijlmer arena
inleiding
stationsoutillage
207
Langs- en zijaanzicht De volumes bestaan in twee versies: één met een ongeïsoleerd dak en uitgevoerd in enkel glas voor de wachtruimten en één met geïsoleerd dak en isolatieglas voor de stationswinkeltjes. De volumes bestaan uit een constructieve ring aan zowel de boven- als onderzijde met daartussen geschakelde glaspanelen zonder intermediaire stijlen of kolommen. De ring boven wordt gevormd door een prefab dakpakket, onder bestaat hij uit rvs zetwerk dat tegelijk draagt en als afwerking fungeert. De hemelwaterafvoer en leidingen zijn opgenomen in de stijlen van de deuropeningen. De volumes zijn in zeer korte tijd geheel samengesteld uit geprefabriceerde onderdelen, waarbij bijvoorbeeld de bevestigingslippen reeds in de fabriek op het glas verlijmd waren. Het glas is boven en onder voorzien van een zwart gezeefdrukte strook ter maskering van de bevestiging.
209
Plattegrond van de wachtruimte De ontsluiting vindt plaats via zowel een draaideur als schuifdeuren voor minder validen. De hoeken zijn afgewerkt met een rvs stootstrip geïntegreerd in het gevelveld. 1: 100
het werk van cepezed in detail
210
210
208
inleiding
9
9
4
4
3
3
8
8
Opbouw gevels 1 Betonvloer gestort op folie en isolatie. 2 Constructief rvs zetwerk met verstevigingsribben, ondersabeld met krimparme mortel. 3 Rvs lip reeds in fabriek structureel verlijmd op glas. 4 Zwarte zeefdruk t.p.v. verlijming. 5 Houten regel voor ondersteuning rvs afwerkingszetwerk. 6 Enkel glas gehard en gelaagd, structureel verlijmd. 6 Isolatieglas, buitenblad gehard en gelaagd, structureel verlijmd. 7 Rvs kopschot en plafondafwerking. 8 Prefab dakelement: houten onder- en bovenplaat van multiplex, vurenhouten balklaag waartussen isolatie, verlichting en luidsprekers. 9 Rvs constructief Z-proďŹ el met stripstalen koppelplaten t.p.v. stuiknaden dakelementen.
7
7
1
2
3
4
5
1: 10 6
7
8
9 6
6
10
11 5
5
4
4
3
3
12 2
1
1
13
14
15 informatie
2
209
Opbouw gevelhoek en deuren 1 Rvs stootbescherming afgedicht met zwarte kit. 2 Enkel glas, gehard en gelaagd, structureel verlijmd. 2 Isolatieglas, buitenblad gehard en gelaagd, structureel verlijmd. 3 Zwarte zeefdruk t.p.v. verlijming en achterliggende deurstijl. 4 Deurstijl met ge誰ntegreerde hwa, kabels en leidingen. 5 Aluminium schuifdeurframe met enkel glas. 5 Rvs draaideurframe met enkel glas en rvs handgreep. 1: 10
5
5
4 4
3
3
het werk van cepezed in detail
2
1
2
1
210
inleiding 9
9
8
8
7
7
6
6
5
Opbouw deuren 1 Betonvloer gestort op folie en isolatie. 2 Kokerprofiel deurkozijn. 3 Rvs draaideurframe met enkel glas en rvs handgreep. 3 Aluminium schuifdeurframe met enkel glas. 4 Hoeklijn voor bevestiging rooster. 5 Rvs ventilatierooster 5 Rvs rooster met axiaalventilator. 6 Rvs kopschot en plafondafwerking. 7 Prefab dakelement: houten onder- en bovenplaat van multiplex, vurenhouten balklaag waartussen isolatie, verlichting en luidsprekers. 8 Achterliggende hwa geïntegreerd in deurstijl. 9 Rvs constructief Z-profiel met stripstalen koppelplaten t.p.v. stuiknaden dakelementen.
5
4
4
2
2
1
2
3
4
5 1: 10
6
7
8
9 3
3
10
11
12
2
1
1
13
14
15 informatie
2
211
212
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
213
het werk van cepezed in detail
218
214
inleiding Achter-, zij- en bovenaanzicht van het zit-steunelement De glasplaten zijn ingeklemd tussen rvs staanders en hoekproďŹ elen met verzonken bevestigingen, waartussen onder het glas ook een LED-verlichting is opgenomen. Om de LEDverlichting effectief te laten zijn, is het glas voorzien van een gezeefdrukt stippenpatroon. 1: 50
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12 219
13
14
informatie
15
215
216
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
217
Opbouw windscherm 1 Rvs voetplaat bevestigd met verzonken pancilinderschroeven. 2 Verzonken inbusschroeven. 3 Rubber inlage. 4 Gehard en gelaagd glas voorzien van stippenpatroon. 5 LED-verlichting onder glasplaat. 6 Zitelement van gezet rvs met ingelaste kopplaat, van binnenuit met inbusschroeven bevestigd aan rvs staanders. 7 Rvs staander gebout aan voetplaat.
7
6
1: 5
5
4
3 2
het werk van cepezed in detail
1
218
inleiding Opbouw windscherm 1 Lijmankerbus in bestaande betonvloer. 2 Rvs voetplaat bevestigd met verzonken pancilinderschroeven. 3 Verzonken inbusschroeven. 4 LED-verlichting onder glasplaat. 5 Rubber inlage. 6 Gehard en gelaagd glas voorzien van stippenpatroon. 7 Rvs staander gebout aan voetplaat. 8 Zitelement van gezet rvs met ingelaste kopplaat.
1
2
3
1: 5 4
5
6
8
7
8
7
9
6
10
11
5
12
4 3
13
2
1
14
informatie
15
219
220
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
221
222
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever pas reform hatchery technologies zeddam
Pas Reform is een internationale speler op het gebied van broedtechniek. Het bedrijf levert onder meer een grote variëteit aan onderdelen voor broedmachines. Die produceert het deels zelf, waarbij het veel aandacht besteedt aan gebruiksvriendelijkheid en een bescheiden maar zorgvuldig getailleerde vormgeving. Gebaseerd op die gedeelde kwaliteit laat de onderneming cepezed haar nieuwe huisvesting ontwerpen: zij wenst zich een simpel maar net onderkomen met impact op de uitstraling en het imago. cepezed stelt eerst een gefaseerd masterplan op voor de tweezijdig georiënteerde kavel op een bedrijventerrein. Direct daarna realiseert het bureau het eerste deelplan, een grote overslag- en distributiehal. Fase twee betreft een uitbreiding hiervan gecombineerd met een metaalwerkplaats alsmede onderrichtruimten en is momenteel in voorbereiding. Voor het derde stadium is een hoofdstructuur geprojecteerd die ook vestiging van de kantoren op de nieuwe locatie faciliteert. De distributiehal heeft een uiterst eenvoudige vormgeving en materialisatie, maar is niettemin zeer representatief. Het ontwerp is grondig doordacht en met standaardmiddelen tot in de finesses uitgewerkt. Getuige nominaties van het project voor verschillende architectuurprijzen van statuur is het bereikte niveau daarbij niet onopgemerkt gebleven. De constructie van de rechthoekige langgerekte hal bestaat uit ranke staalkolommen van slechts 200 × 200 mm en daartussen vakwerkspanten met grote overspanningen en een minimale, puntsgewijze bevestiging. Het grid van de kolommen is afgestemd op de afmetingen van standaard palletstellingen. Voor het manoeuvreren met vrachtwagens is het voorste deel van de ruimte geheel kolomvrij. De gevels bestaan grotendeels uit geïsoleerde binnendozen en een buitenafwerking van eenvoudige profielbeplating met een zwarte coating. Op de hoeken is deze in verstek aangebracht, wat hoeklijsten overbodig maakt en een zeer verzorgd beeld geeft. Voor daglichttoetreding en uitzicht zijn de voor- en achtergevel respectievelijk boven en onder voorzien van een glasstrook met net als de rest van de gevels een sterke horizontale geleding. Veel aandacht is besteed aan de gevelopeningen. Zo zijn de overhead- en cargodeuren bekleed met dezelfde profielplaat als de gevel, wat met een kleine investering veel doet in beleving. In gesloten positie vallen zij bovendien geheel vlak in het gevelveld. Hetzelfde geldt voor een hoge taatsdeur passend bij de schaal van het gebouw, waarvan de profielbekleding geperforeerd is uitgevoerd. De deur markeert de ingang van het gebouw en doet tevens dienst als hek, zonwering en windscherm voor het direct achtergelegen, tweelaagse doos-in-doos-volume met daarin een kantoorruimte, kantine en de sanitaire voorzieningen. Dit kent eveneens een ranke en pure materialisatie en detaillering, met onder meer een vloerpakket van geprofileerde en geperforeerde dakplaat voorzien van een zwevende dekvloer met vloerverwarming. De luchtafzuiging en akoestische demping zijn geïntegreerd in de bescheiden vloerhoogte. De armaturen voor de verlichting zijn verzonken in de cannelures van de geprofileerde plaat. De verlichting in de rest van de hal is voor een rustig beeld strak uitgelijnd.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres informaticaweg 14 doetinchem
inleiding
pas reform
223
Plattegrond Het gebouw bestaat uit een hoog, langgerekt en octogonaal volume met een minimale, lichtgewicht en prefab staalconstructie. Het heeft een schil van geïsoleerde binnendozen met een buitenafwerking van zwarte profielplaat; voor een aangename daglichtinval zijn de voor- en achtergevel respectievelijk boven en onder voorzien van een hoge strook glas over de volledige breedte van het pand. In de voorgevel zijn een taatsende entreedeur, twee overheaddeuren en vier cargodeuren opgenomen, die zijn gematerialiseerd in dezelfde profielplaat als de rest van de gevel. In gesloten positie liggen gevel en deuren alle volledig in hetzelfde vlak, waardoor één optisch ononderbroken beeld ontstaat. In het gelede voorterrein is een cargokuil opgenomen. De zuidoosthoek van het gebouw (links onderin) bevat een tweelaags volume van zo’n zes bij zes meter met daarin het kantoor, de kantine en de prefab toiletten en douches. De voorste 25 meter van het gebouw zijn geheel vrij van kolommen, wat maakt dat hier voldoende manoeuvreerruimte is voor vrachtwagens. De stellingen met onderdelen staan achter de vrije zone opgesteld. De betonvloer van de hal bevat vloerverwarming aangesloten op een WKO en is na het optrekken van de hal in één dag geheel ongedilateerd gestort en afgewerkt.
het werk van cepezed in detail
1: 500
224
inleiding Vooraanzicht Bovenaan de hoge strook glas over de volle breedte van het pand, daaronder de gevelafwerking van zwarte profielplaat. Voor een messcherp detail zijn de hoeken hiervan al in de fabriek in verstek gelast. De taatsdeur, overheaddeuren en cargodeuren zijn eveneens van profielplaat en vallen in gesloten positie geheel in lijn met de rest van de gevel, wat een rustig en ruisvrij beeld genereert. De logobelettering is gestileerd op de profielplaat gestickerd.
1
Dwarsdoorsnede In de dakzone vakwerkliggers voor een grote overspanning met een minimum aan kolommen. Daaronder de hoge stellingrekken.
4
2
3
5 Langsdoorsnede Direct onder het dak grote vakwerkliggers voor een grote overspanning met een minimum aan kolommen. Tussen de kolommen in de stellingrekken. Helemaal links het tweelaags volume met kantoor-, utilitaire en personeelsruimte en de taatsende entreedeur van geprofileerd profielplaat. De eerste twee stramienvelden zijn geheel kolomloos ten behoeve van een optimale manoeuvreerruimte voor vrachtwagens.
6
7
1: 500
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
225
Fragment kantoorzone De gevel is opgebouwd uit met isolatiemateriaal gevulde binnendozen bevestigd op de staalconstructie, aan de buitenzijde afgewerkt met zwart gecoate stalen proďŹ elplaten. De bovenste gevelzone bestaat uit drie stroken voltransparant isolatieglas. Toegang tot zowel de hal als het kantoor verloopt via de taatsdeur, waarvan de proďŹ elbeplating geperforeerd is, waardoor de deur tevens dienst doet als windscherm en zonwering voor het binnenvolume. Vloer en plafond van het binnenvolume zijn van geperforeerde stalen proďŹ elplaten waarin tussen de cannelures de luchtafzuiging, akoestisch isolatiemateriaal en de verlichting is opgenomen. De platen zijn afgedekt met board waarop een betonnen druklaag met vloerverwarming is gestort. 1: 50
het werk van cepezed in detail
237
226
inleiding 1
Gevelfragmenten Links de voorgevel met bovenaan een zone van voltransparant isolatieglas, waarvan de platen horizontaal met een strip zijn ingeklemd en de verticale stuiknaden zijn gekit. Daaronder de geïsoleerde binnendozen met een buitenafwerking van zwarte profielplaat. Ook te zien zijn de rail en tui van de overheaddeur, die eveneens is gematerialiseerd in zwart profielplaat en in gesloten positie geheel vlak in het gevelveld ligt. De minimaal gedimensioneerde kolommen zijn gebout op de betonnen fundering, het betonnen vloerveld van ruim 4.500 m2 is in één dag geheel ongedilateerd gestort en afgewerkt. Rechts de achtergevel van het pand, waarin de verhouding transparant-gesloten gelijk is als voor, maar het isolatieglas onderaan is aangebracht. De afwatering geschiedt hier via een grindbak en drain langs de gevel.
2
3
4
5
1: 50
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
227
228
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
229
het werk van cepezed in detail
9 7 8
230
inleiding Opbouw overheaddeur en taatsdeur 1 Overheaddeur voorzien van profielplaat; valt in gesloten positie samen met gevelvlak. 2 Verzinkte geleiding overheaddeur. 3 Kolom van IPE-profiel. 4 Stalen binnendozen, gevuld met isolatie en bevestigd aan kolommen. 5 Omega bevestigingsprofielen op stalen binnendozen. 6 Zwart gecoate gevelprofielplaten. 7 Taatsdeur van stalen frame met geperforeerd profielplaat; valt in gesloten positie samen met gevelvlak. 8 Schoonloopmat. 9 Aluminium kozijn en deur met isolatieglas.
1
2
3
4
1: 10 5
6
7
8
9
10
6
5
4
3
2
1
11
12
13
14
15 informatie
7
231
232
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
Opbouw hoeken Prefab hoek van profielplaat 1 Kolom van HEA-profiel met ingelaste staalplaat. 2 Stalen binnendozen, gevuld met isolatie en bevestigd aan kolommen. 3 Omega bevestigingsprofielen op stalen binnendozen. 4 Zwart gecoate gevelprofielplaten. 5 Stalen gevelstijl.
2
3
4
Hoekaansluiting glas met profielplaat 6 Kokerregel met stalen zetwerk aan eind voor bevestiging verticaal glasgevelprofiel. 7 Resolschuim verlijmd op zetwerk 8 Isolatieglas.
4
1:10 3
5
2
5
1
6
7
8
9
10
11
12
13
14
6 7
8
informatie
15
233
het werk van cepezed in detail
Axonometrie vloersysteem Het systeem is toegepast in het binnenvolume met het kantoor, de kantine, het prefab sanitair en de kleedkamer. De vloer bestaat uit geperforeerde stalen proďŹ elplaten waarin tussen de cannelures de luchtafzuiging, akoestisch isolatiemateriaal en de verlichting is opgenomen. De platen zijn afgedekt met board, isolatie en folie waarop een betonnen druklaag met vloerverwarming is gestort en die is voorzien van vloerpotten voor de bekabeling van data en elektra. Het vloerpakket wordt gedragen en omrand door IPE-proďŹ elen bevestigd aan stalen buiskolommen.
234
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
235
236
het werk van cepezed in detail
inleiding Opbouw gevel en vloer 1 Aanzicht stalen buiskolom. 2 Gezet, sendzimir verzinkt U-profiel als aanzet geperforeerde staalplaatvloer. 3 IPE-profiel als randligger. 4 Betonnen dekvloer met vloerverwarming en transparante topcoating. 5 Isolatie op plaatmateriaal. 6 Geperforeerde staalplaatvloer met isolatie en geïntegreerde luchtafvoer en verlichting. 7 Geïsoleerd U-profiel aan IPE-profiel ter bevestiging aluminium kozijn. 8 Aluminium kozijn 9 Isolatieglas.
1
2
3
4
9
1:10
5
6 4
5
6
7 8
7
8
3 2
9
10
11
1
12
13
14
informatie
15
237
238
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
239
240
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever gemeente helmond helmond
In december 2011 brandt het vermaarde, door Piet Blom ontworpen theater ’t Speelhuis in Helmond af. De gemeente besluit tot een tijdelijke vervanging in de Onze Lieve Vrouwe Tenhemelopneming, een neobyzantijnse koepelkerk nabij het centrum die in onbruik is geraakt en aan de eredienst onttrokken wordt. Voor de nieuwe theaterfaciliteit gelden drie belangrijke randvoorwaarden. Omdat de kerk een monumentale status heeft, van het bisdom ’s-Hertogenbosch blijft en de voorziening tijdelijk is, mogen ingrepen het gebouw zo min mogelijk aantasten en moeten zij alle reversibel zijn. Daarnaast moet het theater in uiterst korte tijd operationeel zijn. Vanwege de ligging aan een woongebied en de verkeersstromen die de nieuwe functie genereert, mag de hoofdentree verder niet als zodanig worden gebruikt; benadering van het kerktheater verloopt hoofdzakelijk via de achterzijde. Oorspronkelijk is de gemeente van zins functies als de foyer en kleedkamers onder te brengen in een aanpalende school. cepezed stelt voor de ondersteunende programmaonderdelen juist grotendeels te situeren in compacte en contrasterende aanbouwen direct naast de kerk, opdat het geheel autonoom kan functioneren. Een bouwdeel met de expeditie, artiestenkleedkamers en artiestenfoyer beslaat een tweelaags volume aan de zuidoostzijde nabij de apsis. Het expeditiedeel is dubbelhoog en het volume is met de kerk gekoppeld middels een doorgang in de sacristie. De aanbouw met de entree, kassa, garderobe en toiletten ligt aan de noordzijde tegen een zijbeuk, heeft een volledig transparante voorgevel, is voorzien van daklichten en is met de kerk gekoppeld via een doorgang ter plaatse van een voormalige biechtstoel. Ter plaatse van de overige biechtstoelen zijn eveneens onopvallende doorgangen gerealiseerd die fungeren als nooduitgang. De kerkruimte zelf bevat de theaterzaal en de foyer, waarbij de fysieke verschijning van de oorspronkelijke bouw sterk bepalend is. De beleving van de kerk met zijn rijke ornamentiek is zo veel mogelijk onderdeel van de ambiance. Zo heeft de zaal veel zicht op de wand- en plafondschilderingen, uiteenlopende sculpturen, de koepel, het orgel en de glas-in-lood-ramen. Alle toevoegingen als het podium, podiumfront, de lichtbrug en de tribune met een balkon zijn volledig leesbaar en demontabel ingepast als losse objecten. De grootschalige tribune is gefundeerd op poeren en is voor de stabiliteit met u-profielen locaal gefixeerd aan het metselwerk van de oorspronkelijke bouw. Voor een intieme atmosfeer reikt het balkon van de complexe en imposante staalstructuur zonder constructieve voorzieningen in het voorvlak tot dicht op het podium. Het trappenstelsel hangt aan de uitkragende loopbrug van het balkon. De logistiek naar en op het tribune-element is zeer intuïtief en alle zitplaatsen zijn op een vanzelfsprekende manier van zowel de voor- als achterzijde benaderbaar. De verlichting van de routings is net als een deel van de akoestische demping geïntegreerd in de balustrades, die tevens een constructieve werking hebben. De foyer bevindt zich onder de tribune, met de uitgiftebalie gesitueerd in een afsluitbare nis zodat voor het personeel een geluidtechnisch afgesloten werkgebied bestaat.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres kromme steenweg 29 helmond
inleiding
theater speelhuis
241
Plattegrond van de begane grond Het speelveld is geplaatst in het priesterkoor met een uitloop naar de viering. In het transept de anken van het toneel met bediening van de trekkenwand en parallel aan het toneelfront een lichtbrug. De bar is geplaatst in de narthex; direct aangrenzend in het middenschip onder de zitplaatsen bevindt zich de foyerruimte met de trapopgang naar het zaalbalkon. Buiten, aansluitend op de abdis en sacristie een dubbelhoog nieuwbouwvolume voor de expeditie en artiestenvoorzieningen als de kleedruimten en sanitair. Tegen de noordelijke kerkwand een enkellaags tweede nieuwbouwvolume dat de entree, garderobe en toiletten bevat, is voorzien van daklichten en op de posities van de voormalige biechtstoelen op de kerk aansluit. Plattegrond verdiepingen In de kerk het oplopend veld met zitplaatsen en een standplaats voor de techniek. In de ruimte met artiestenvoorzieningen de artiestenfoyer.
het werk van cepezed in detail
1: 500
242
inleiding Aanzichten en doorsneden Boven het noordelijk zijaanzicht met de horizontaal gelede nieuwbouwvolumes grenzend aan respectievelijk de abdis/sacristie en de noordelijke zijbeuk; daarnaast het vooraanzicht met links het nieuwbouwblok voor de entree, garderobe en het sanitair. In het midden van de pagina de langs- en dwarsdoorsneden. Onderaan het achteraanzicht met beide nieuwbouw-volumes en een dwarsdoorsnede ter plaatse van de toneelwand.
1
1: 800
4
2
3
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
243
het werk van cepezed in detail
254-255
244
inleiding Langsdoorsnede van het kerktheater Het toneel met bovenliggende trekken op de plaats van het priesterkoor. Het toneelfront met zijanken voor bediening van de trekken in de viering, direct onder de koepel. De lichtbrug aan de andere zijde van de viering. In het middenschip, beginnend recht onder het hart van de koepel, vangt de tribune met zitplaatsen aan. Deze strekt zich oplopend uit richting de narthex en kent tevens een tribune. Onder de tribune de foyer en de bar in de narthex. De glas-in-lood-ramen van het voormalige godshuis zijn zowel functioneel als esthetisch aangewend. Ten behoeve van een voldoende donkere theaterzaal zijn zij geblindeerd, maar steeds met verlichting tussen de blindering en het raam. In de apsis van de kerk is de blindering aan de binnenkant geplaatst zodat de verlichte ramen een uitstraling naar buiten hebben en functioneel zijn voor de herkenbaarheid en aantrekkelijkheid van het kerktheater vanaf de straatzijde en parkeergarage. In het middenschip, parallel aan de tribune en het balkon, is de blindering aan de buitenzijde geplaatst zodat de verlichte ramen naar binnen uitstralen, als zodanig deel uitmaken van het zaallicht en bijdragen aan de bijzondere karakteristiek van de theaterlocatie.
1
2
3
4
5
6
7
8
1: 250
9
10
11
12
13
14
informatie
15
245
246
het werk van cepezed in detail
inleiding Axonometries staalconstructie zittribune De gehele constructie rust op poeren aangebracht in de kerkvloer en grijpt voor stabiliteit onder meer aan de scheidingszuilen van het middenschip, die voor het overige onaangetast blijven. Het balkon en het achterliggende trappenhuis hangen af aan weerszijden van twee centraal geplaatste stalen buiskolommen. De bordessen van de trappen zijn verbonden met trekstangen. De IPE-proďŹ elen van het hoofdzitveld zijn verstevigd met kruisverbanden. Middels aangelaste platen zijn houten balken op de staalconstructie gemonteerd, waarop vervolgens houten plaatmateriaal, vloerbedekking en de stoelen zijn gemonteerd. De balustrades zijn bekleed met grijs Ferrari Battyline doek.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
247
248
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
249
9 8
Opbouw tribune 1 Stalen buisproďŹ el. 2 Geperforeerde akoestische panelen op houten regelwerk. 3 Zwart gesealde minerale wol t.b.v. akoestiek. 4 HEA-ligger met ingelaste plaat. 5 Stalen stabiliteitsconsole rondom bestaande kolom. 6 Twee lagen multiplex op houten balklaag, afgewerkt met projecttapijt. 7 Balustrade van glasvezelversterkt gaasdoek, Ferrari Batyline, gespannen met veren. 8 Rvs handrail met LED-verlichting. 9 Gecoat stripstaal als afwerking balustrade. 1: 10
7
6
5 4 3
het werk van cepezed in detail
2
1
250
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
251
252
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
253
het werk van cepezed in detail
11
10
9
8
7
2
1
254
inleiding Opbouw trap en tribune 1 Stalen buisproďŹ el. 2 HEA-ligger met ingelaste platen. 3 HEA-ligger met opgelaste H-proďŹ elen t.b.v. bevestiging houten balklaag. 4 Twee lagen multiplex op houten balklaag, afgewerkt met projecttapijt. 5 Zwart gesealde minerale wol t.b.v. akoestiek. 6 Geperforeerde akoestische panelen op houten regelwerk. 7 Balustrade van glasvezelversterkt gaasdoek, Ferrari Batyline, gespannen met veren. 8 Rvs handrail met LED-verlichting. 9 Gecoat stripstaal als afwerking balustrade. 10 Trekstang voor afhangen bordes aan bovenliggende vakwerkligger. 11 Constructieve vakwerkligger weggewerkt in balustrade.
1
2
3
4
5
1: 20 6
7
8
9
10
11
12
13
14 4
5
6
15 informatie
3
255
256
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
257
258
het werk van cepezed in detail
opdrachtgever vertrouwelijk
Voor de eigenaar van een uitgestrekt, rotsachtig en geaccidenteerd domein in Noord-Spanje ontwerpt cepezed een finca rústica ofwel buitenhuis. Het terrein kent een aantal basaltachtige terrasvloeren met de ruïnes van een tweelaags bouwsel en een bijbehorende schuur. Regelgeving schrijft voor dat nieuwbouw alleen mag plaatsvinden in kenmerkende lokale stijl en met incorporatie van de bestaande overblijfselen. Voor een intrigerend resultaat is cepezed creatief met deze bepalingen omgesprongen. Het buitenhuis bestaat uit twee bouwvolumes die grofweg gepositioneerd zijn op de voormalige locaties van de verschillende resten. Daarmee staan zij zowel op enige afstand van elkaar als dat ze in hoogte verschillen; het hoofdgebouw ligt wat lager dan het volume met het gastenverblijf, de garage, opslag en technische ruimte. De twee delen zijn verbonden middels een landschappelijke, natuurstenen trappenstrook en vormen een opvallende combinatie van traditionalisme en moderniteit. Het hoofdverblijf is geheel opgetrokken uit betonnen wanden met alle hedendaagse kwaliteit en comfort. Het interieur is dan ook op en top eigentijds met onder meer een moderne keuken, strak gedetailleerde kastenwanden, een volglazen trap en overloop en een opaalglazen badkamer. Voor een streekeigen aanzicht is het huis aan de buitenzijde echter bekleed met lokaal gevonden kalkhoudende stenen, waaronder die van de voormalige ruïne. Ook is het pand voorzien van een traditioneel zadeldak met dezelfde hellingshoek als die van de bouwval. De voorgevel vormt een robuust samenspel van moderne vormgeving en traditionele toonzetting. Het thermische gevelvlak ligt wat terug van de volumerand en is voor een weids zicht over de omgeving volledig van glas. Ter intensivering van de ruimtelijke beleving heeft het rondom een portaal met schuifpuien een brede glazen rand waarvan de bevestiging kaderloos in het wand- en vloerveld is weggedetailleerd. Op de verdieping is voor de glasgevel een ondiep, transparant balkon aangebracht met dito balustrade die het zicht zo min mogelijk belemmert. Op enige afstand voor de thermische gevel bevindt zich een gradueel en geleed te openen scherm van geperforeerde Cortenstalen panelen, dat goed kleurt bij het landschap en de natuurstenen gevels. In gesloten toestand valt het strak in het vlak van de gebouwcontour. De samenstellende panelen zijn ruim zes meter hoog en hangen aan een bovenrail met onderaan slechts een geleiding en een goot voor de afvoer van het roestwater. Ieder paneel is draaibaar en ondanks het gewicht gemakkelijk met één hand weg te schuiven. Het scherm fungeert als zon- en windwering, privacyvoorziening en in gesloten en gefixeerde toestand eveneens als inbraakbeveiliging. De raampartijen in de andere gevels zijn voorzien van te openen zonwerende luiken die eveneens zijn uitgevoerd in geperforeerd Corten, waarbij steeds goed is gekeken naar het evenwicht tussen de posities in zowel open als gesloten toestand. Het geheel betonnen volume met onder meer het gastenverblijf is grotendeels ingegraven in de helling van de heuvel, waardoor het dak tevens het terras vormt van het naastgelegen zwembad. Ook hier is de voorgevel transparant met geperforeerd Cortenstaal ervoor.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 informatie
adres garroxta catalonië spanje
inleiding
finca rústica
259
Plattegrond van de begane grond In het hoofdverblijf bevinden zich hier de woonkamer met onder meer de zithoek, eettafel, keuken, toilet en een werkplek. Rondom heeft het volume een terras van natuursteen. De wanden van het huis zijn geheel opgetrokken uit beton, dat aan de buitenkant is bekleed met lokaal gevonden stenen, waaronder die van de voormalige ru誰ne. Voor oplegging van de vloeren is het bouwblok intern voorzien van een staalconstructie. Plattegrond van de verdieping In het hoofdverblijf drie slaapkamers ieder voorzien van eigen sanitair. Op de heuvel het volume met het gastenverblijf, de garage en de technische ruimte. Dit volume is goeddeels ingegraven; het dak vormt tevens het terras van het naastliggende zwembad.
het werk van cepezed in detail
1: 400
260
inleiding Westelijk aanzicht Rechts onderaan het hoofdverblijf voorzien van een klassiek zadeldak in dezelfde hellingshoek als dat van de voormalige ru誰ne en Cortenstalen schermen voor de ramen. Links op de heuvel het ingegraven volume met gastenverblijf, garage en technische ruimte waarvan het dak tevens fungeert als terras van het naastgelegen zwembad. Ook dit volume is voorzien van een Cortenstalen front dat zon en warmte weert en tevens een esthetische functie heeft.
1
Doorsnede langs oostelijke zijde Links onderaan de heuvel het hoofdverblijf met de draaibare en verschuifbare Cortenstalen lamellen aan de voorzijde. Op het terras boven het gastenverblijf een losse, verplaatsbare luifel tegen het zonlicht en helemaal rechts naast het zwembad een stellage met zonnecollectoren ter verwarming van het zwembad.
4
2
3
5
6
1: 300
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
261
Fragment Bovenaan het zadeldak met balklaag, helemaal rechts het Cortenstalen front van draaibare en schuifbare lamellen. Deze lopen onderaan langs een rail in het terras en bovenaan in een rail aan de constructie. Tussen de lamellen en de volglazen thermische gevel het balkon van glas en staal op de verdieping. De verdiepingsvloer is opgelegd op de interne staalconstructie. De dekvloeren zijn voorzien van vloerverwarming. 1: 50
266
266
het werk van cepezed in detail
266
262
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
263
264
het werk van cepezed in detail
inleiding Posities lamellen Verschillende posities van het Cortenstalen front van het hoofdverblijf. In de tekening bovenaan zijn de draaibare en verschuifbare lamellen geheel gesloten en vallen zo volledig in hetzelfde vlak als de geperforeerde staalpanelen langs de randen van het gevelveld en in het fronton van het zadeldak. De afbeelding daaronder toont de lamellen haaks op het gevelveld gedraaid, maar niet verschoven ten opzichte van hun gesloten uitgangspositie. De derde tekening toont hen haaks op het gevelvlak en gezamenlijk verschoven naar het centrum van de gevel. In de laatste staan zij eveneens haaks op het gevelvlak, zijn er drie verschoven naar de linkerank en drie naar de rechterank.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
265
12
11
10
9
Opbouw balkon en tweedehuidfaçade (horizontaal) 1 Basalttegels op zandcement dekvloer met vloerverwarming. 2 Basalttegels in specie als terrasafwerking. 3 Aluminium schuifpui met isolatieglas en stalen hulpconstructie. 4 Stalen pet-ligger. 5 Prefab betonnen broodjesvloer met zandcement dekvloer en vloerverwarming, witte epoxy gietvloer als afwerking. 6 Aluminium afdekplaat op geïsoleerd stalen C-profiel. 7 Stripstalen console en balustradestaander. 8 Balkonvloer van helder gelaagd glas met neopreen oplegging. 9 Draai- en verschuifbare lamellen van geperforeerd cortenstaal. 10 Console cortenstalen lamellen. 11 Houtensporendak, afgewerkt met gestuukte gipskartonplaat op houten rachels. 12 Gefelste dakbekleding van tweezijdig voorgeoxideerde koperplaat op geventileerde dakconstructie. 1: 10
5
8 7 6 4
3
2
het werk van cepezed in detail
1
266
inleiding 7
Opbouw tweedehuidfaçade (verticaal) 1 Binnenwand van beton met een buitenafwerking van gemetselde natuursteen afkomstig van eigen terrein. 2 Stalen U-profiel weggewerkt in wand. 3 Geperforeerde cortenstalen lamellen. 4 Samengestelde cortenstalen profielen. 5 Aluminium schuifpui met isolatieglas en stalen hulpconstructie. 6 Draai- en verschuifbare lamellen van geperforeerd cortenstaal. 7 Borgpen lamellen.
1
2
3
4
1: 10
5
6
7
6
8
5 4
9
10 3
11
12
13
2
14 1
informatie
15
267
268
het werk van cepezed in detail
inleiding 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
informatie
15
269
270
het werk van cepezed in detail
informatie
informatie
het bureau medewerkers samenwerking boeken
271
272
het werk van cepezed in detail
het bureau gaat de ontwerpers er vooral om totaaloplossingen voor complexe problemen te ontwikkelen. De specifieke ontwerpopgave met gegeven omstandigheden blijft daarbij altijd het uitgangspunt. De functionaliteit, regelgeving, het programma van eisen, budget, de locatie en de technische mogelijkheden spelen daarin allemaal een rol. De oplossingen zijn dan ook integrale oplossingen. Wars van een exuberante vormentaal besteedt cepezed veel aandacht aan een prettig en mogelijk veranderlijk gebruik, waarbij de techniek slechts een belangrijk hulpmiddel is. In de drang zichzelf en zijn cliënten te blijven verbazen, legt cepezed de maatlat hoog. Hoewel de architecten geroutineerd zijn en de projecten van een grote stilistische herkenbaarheid getuigen, zijn hun ontwerpen nooit routinematig. Alle aspecten van het ontwerp- en bouwproces krijgen iedere keer weer optimale zorg en aandacht. Het conceptuele kader is daarbij van even groot belang als de nauwkeurige uitwerking op detailniveau. De aangewende methodiek is toepasbaar op de meest uiteenlopende opgaven. cepezed is dan ook bij uitstek een generalistisch ontwerpbureau. Begin 2005 treedt voormalig projectleider Ronald Schleurholts toe als partner en lid van de directie. Schleurholts geniet snel een steeds grotere bekendheid binnen de branche en wordt in 2009 aangewezen als één van de meest invloedrijke Europese architecten onder de veertig jaar. Michiel Cohen trekt zich eind 2008 uit de firma terug. In de periode daaropvolgend groeit cepezed ondanks de kredietcrisis en tegen de algehele brancheconjunctuur in met ruim een kwart. Momenteel bestaat het bureau uit zo’n veertig medewerkers, waarvan het leeuwendeel bestaat uit hoogopgeleide architecten die het hele traject van schetsontwerp tot bouwvoorbereiding en directievoering uitvoeren en begeleiden. De traditionele scheidslijn tussen architect en tekenaar is bij cepezed afwezig. De architecten vervaardigen zelf de tekeningen en houden zich tot in de kleinste details bezig met het project onder handen. Daarbij werken zij veelvuldig en al in een vroeg stadium samen met andere disciplines als materiaal-, installatie-, constructie- en productiespecialisten. cepezed is een platte, open, flexibele en hooggeautomatiseerde organisatie met korte communicatielijnen. De projectteams opereren daardoor zo doelgericht en efficiënt mogelijk.
informatie
cepezed zet zijn eerste schreden in 1973. Aankomend bouwkundigen Jan Pesman en Rob Zee zitten in het derde jaar van hun studie in Delft en willen zo snel mogelijk aan de slag. Docent Hein Hoogerwerf koppelt hen aan een opdracht en aan Michiel Cohen, die al enige jaren werkt als zelfstandig architect en een grote voorliefde voor industrieel bouwen aan de dag legt. De eerste jaren vormen een periode van leren, proberen en reflecteren. Ook Pesman heeft een sterke belangstelling voor industriële vervaardigingstechnieken en in een lange reeks kleinschalige projecten als verbouwingen en uitbreidingen van woningen en winkels experimenteren de partners druk met systematieken van maat en standaardisatie. Voor toepassing binnen de behoudende bouwpraktijk blijken deze echter nog te geavanceerd. Wel liggen de pogingen aan de basis van de ontwikkeling van een volstrekt eigen ontwerpwijze en het scherpen van de visie op het bouwproces. In 1982 – Zee heeft het bureau dan al verlaten – neemt cepezed publiekelijk stelling en introduceert Pesman in het tijdschrift Items een nieuwe discipline: de Industrieel Architect. Deze beweegt zich op het snijvlak van architectuur en industrieel ontwerpen. Zijn focus is daarmee tweeledig en richt zich zowel op het ontwerp- als op het bouwproces. Daarnaast ontwikkelt de Industrieel Architect bouwcomponenten voor de aan de bouw toeleverende industrieën. Datzelfde jaar nog vestigen Cohen en Pesman de aandacht op zich met het ontwerp voor een lichte, betaalbare en snel bouwbare systeemwoning voor de sociale sector. Het is het eerste project waarin cepezeds basisgedachten over bouwen en bouwwijze zijn samengebald. In de decennia daarna maakt het bureau een consistente groei door in zowel de breedte als de schaal van de projecten. Mede vanwege een planmatige benadering en de grote aandacht voor hoe gebouwen tot stand komen, ontwikkelt cepezed zich tot een eigenzinnige en markante architectenfirma. De ideeën ontwikkeld in de beginjaren vertalen zich nu volop in realisaties. Dat leidt er zelfs toe dat het bureau de uitvoering van sommige projecten volledig in eigen hand neemt. Ook staat cepezed aan de oorsprong van bouwtechnische innovaties als de ontwikkeling van sandwichpanelen, de energetische en klimatologische toepassing van atria en de architectonische integratie van constructies en installaties, die allemaal navolging vinden. Hoe belangrijk de techniek in de architectuur van cepezed ook is, men kan het bureau geen technisch determinisme verwijten. Het
273
medewerkers partners ir. Jan Pesman (Utrecht, 1951) studeerde bouwkunde aan de Technische Universiteit in Delft, waar hij in 1973 architectenbureau cepezed oprichtte. In 1971 was hij een van de initiatiefnemers van het tijdschrift voor wetenschappelijk amusement Utopia, waaraan hij tot 1977 als redacteur en vormgever verbonden bleef. Ook van het nog altijd bestaande tijdschrift voor vormgeving Items was Pesman mede-initiator. Van 1983 tot 1992 zetelde hij in de redactie. Gedurende het studiejaar 1994-1995 was Jan Pesman hoofddocent aan de Academie van Bouwkunst te Rotterdam. Sinds 2010 is hij voorzitter van de vakafdeling Bouw van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs KIVI NIRIA. Naast zijn vele activiteiten als architect en ruimtelijk ontwerper geeft hij lezingen in binnen- en buitenland.
het werk van cepezed in detail
ir. Ronald Schleurholts (Roden, 1972) studeerde bouwkunde aan de Technische Universiteit in Delft, waarbij hij zich zowel op architectuur, bouw-methodiek als interieur richtte. Tijdens zijn studie nog werkte hij enige tijd bij de architectenbureaus Claus en Kaan en Koen van Velsen. Sinds 1999 is hij werkzaam bij cepezed, waar hij begin 2005 is toegetreden als partner en lid van de directie. Sinds november 2008 is Schleurholts bestuurslid van de mede door cepezed opgerichte stichting Integraal Werkende Architecten (IWA). In 2009 verkozen het European Centre for Architecture, Art, Design and Urban Studies en het Chicago Atheneum; Museum for Architecture Schleurholts tot één van de veertig meest invloedrijkste opkomende Europese architecten van onder de veertig jaar. Sinds 2010 is hij tevens bestuurslid van de Koninklijke Bond van Nederlandse Architecten (BNA) en sinds 2011 voorzitter van de Stichting Living Daylights. In binnenen buitenland geeft hij daarnaast lezingen over duurzaam en integraal ontwerpen.
Michiel Cohen (Haarlem, 1946) studeerde bouwkunde aan de Technische Universiteit in Delft, maar brak deze studie voortijdig af om zich te vestigen als zelfstandig architect. In 1973 richtte hij architectenbureau cepezed mede op en was decennialang medebepalend voor de industriële benadering van het bureau. Na toekenning aan cepezed van de BNA Kubus, de hoogste onderscheiding van de Bond van Nederlandse Architecten, trok hij zich in 2009 uit het bureau terug om meer aandacht te besteden aan andere activiteiten.
274
Robert Adema Marja van Adrichem-Zwinkels Debby Alferink Frederique van Alphen Tamara van Amstel Berry van Andel Carlos Apers Irma Arends Monique Ax Pim Baas Roel van Bakel Dick Bakker Robin Bakker Sandra Bakvis Cheryl Baty Monique van den Berg Iwert Bernakiewicz Tom Berkhout Ostara Bes Caroline Bijvoet Tanja Bitzer Roel Bleumink Paul Blonk Jaap Bosch Astrid Bonekamp John Bos Joke Boxmeer Corinne van den Brakel René van den Bulk Willem van de Burg Michiel Burgerhout Petra van de Burgh Nico Buwalda Carles Cabratosa Klaas Cammelbeeck Antonio Cannavacciulo Angel Cerezo Peter Compagne Hans Cool Joanna Coste Lars Courage Vernon Daal Maren Dannien Don van Dasler Christian van Dee Jaap van Dijk Sandra Dijkstra G. Dogan Kiki van Dop Caroline Drukker Thomas Durisch Stefan Duivestein Florian Eckardt Phillip Edwards Edwin van Eeckhoven Delano van den Ende Jos Eras Florentien van Es Patrick Esveld Olga Fiodorova Erwin Fraikin Jan Willem Fransen Escarlata Fuster Duran Joost Glissenaar Steven Goeman Diana van der Gaag Michael van der Gaag
Hugh Geoghegan Rick Gerards Farzaneh Ghorishi Robert Grapentin Remco de Haan Lisa Haenitsch Mark Hanegraaf Kasper Hauschultz Hansen Patricia Haring Mike Heemrood Charlotte van Heesbeen Harry van Heeswijk Joost Heijnis Jeroen Hendriks Marco Henssen Job van den Heuvel Peter van den Heuvel René Hiemstra Olaf Hitz Bart van Hoek Ben Hoek René Hoek Tineke van de Hoek Rob Hoogendijk Birgit Hopff Willem Hoppenbrouwers Stephan van der Horst Jan Houtekamer Ronald van Houten Bas van der Horst Artsje Hylkema Taco van Iersel Miranda IJsselstein Esthel Janssen Marion Janssen Sven Jaspers Linda Jonker Marc Joubert Rogier Kant Ron Keesom Judith de Keijzer Albertien Kers Mark van Kessel Tim Kettler Daniëlle Keukenmeester Glenn King Erwin Kleinsman Christina Kny Simone Koenders Willem Kok Robbert Koole Jeroen Koomen Ferdi Koornneef Marisa Korteland Ricarda Koschany Carlijn Kramer Ansgar Krupp Wouter Kuiper Anne Kuipers Lonneke Kuysten Fiona van der Laan Feike Laane Marion Lamens-Massar Greet Lammerts van Bueren-Zijlstra Anette Lampe Tonko Leemhuis Joris de Leeuw Mieke van Leeuwen L. Lenders Bart van Lieshout
Daam van der Leij Peter Limpens S. van der Linde Thomas Lohse Ankie Loor Anna Lopriore Anja Lubke M. Lukkassen Frank Maas Maria del Mar Carrascal-Uño Thomas Marschall Pim Marsman Gera Martijn René van der Maten Pieter Melis Eugène Meulemans Walter Michels Ruben Molendijk Nazanin Mossafaian Tom Mossel Sander Nelissen Dennis Niemeijer Regina Nieuwenhuijsen Joke Nowee-van der Mast Catelijne Nuysink Paul Oehlers Det van Oers Mandy Olsthoorn Fahrid Omidi Jochem Paauwe Ina Pesman-de Graaff Tom Pesman Roeland-Jan Pijper Johan Pijpstra Lia van der Ploeg Jeen Pot Björn Prins Dolores Puiqantel Dick Purmer Nikele van de Putten Marije Raap Vanessa Ramdin Rob Reintjes René Rijkers Frans Rooijakkers Menno Rubbens
Mia van Spronsen Sebastiaan Steinbach René Straaijer Robbert van de Straat Hugo Stevens Kris Swagers Jolante Sweers Saskia Tan Désirée Tans Suzanne Tersteeg Bert Theunissen Tjeerd Tiersma Corina Timmer-Van der Heide Mirko Todorovic´ Martin van Toorn Anja Traffas Jelle van der Veen Sander Veenstra Roos Venema Tys Verburg Michiel Verrijn Stuart Jan-Willem Visscher Maarten van Vliet Ron van der Vliet Lisette Vollmer Mark Vossen P. Vuijk Manfred Wansink Rosemarijne van der Weide Ameike Weijers Mark Wieringa Maarten Willems Robert Winkel Sebastian Winkler Hans Witte Léon van Woerkom Christiaan de Wolf Menno van der Woude Jeroen Wouters Paul Zandstra Rob Zee Jolanda Zwetsloot
Raymond van Sabben Vincent van Sabben Karen van ’t Sant Irold van der Sar Rik Schijf Sandra Schijf Robert Schipper Hans Schlotter Ludo Schoone Britta Schott Sandra Schuster Ben Schweers Eva Setyabudi Paddy Sieuwerts Amar Sjauw en Wa Trudy Slingerland Owen Slootweg Ron van Sluys Simon Smaczny Jeroen Smit Guy Speelman Edwin Spoor Chris Spierings informatie
medewerkers
275
samenwerking race planet opdrachtgever: sunnergy innoplan, rotterdam adviseur constructies: eccs, hoofddorp adviseur installaties: croon, rotterdam hoofdaannemer: j.p. van eesteren, barendrecht staalbouwer: staalbouw vianen, vianen
adviseur installaties: putman installaties, noordwijk & mobius consult, delft adviseur bouwfysica: mobius consult, delft hoofdaannemer: bouwteam general contractors, delft staalbouwer: meijers groep, serooskerke gevels: brs groep, moerkapelle
porsche zentrum opdrachtgever: dr. ing. h.c.f. porsche ag, stuttgart adviseur constructies: leonardt andrä & partner, stuttgart hoofdaannemer: kilian & hagmann, stuttgart
grote markt sint-niklaas opdrachtgever: dexia bank, brussel adviseur constructies: ingenieursbureau derveaux, gent adviseur installaties: arcadis gedas, antwerpen-berchem hoofdaannemer: cordeel, temse
groothandel in wielen opdrachtgever: langerak wielen, utrecht adviseur constructies: van der vorm engineering, delft adviseur installaties: installatiebedrijf andriessen, houten hoofdaannemer: bouwteam general contractors, delft staalbouwer: staalbouw vianen, vianen gevels: hermans-astrawall, tienen
het werk van cepezed in detail
textielmuseum opdrachtgever: gemeente tilburg, tilburg adviseur constructies: abt, velp adviseur installaties: sweegers en de bruijn, ’s-hertogenbosch adviseur bouwfysica: cauberg huygen, ’s-hertogenbosch hoofdaannemer: bvr bouw, breda staalbouwer: smulders staalwerken, helmond & brs groep, moerkapelle gevels: brs groep, moerkapelle westraven opdrachtgever: rijksgebouwendienst, den haag adviseur constructies: abt, velp adviseur installaties: grontmij technical management, amersfoort adviseur bouwfysica: dgmr raadgevend adviseurs, arnhem hoofdaannemer: bouwcombinatie westraven staalbouwer: nagelhout bakhuizen, bakhuizen gevels: aks, grubbenvorst / oskomera, deurne / polyned, steenwijk jinso-paviljoen opdrachtgever: sojin holding, amsterdam adviseur constructies: dhv, rotterdam
276
ambassade rome opdrachtgever: ministerie van buitenlandse zaken, den haag adviseur constructies: dhv, den haag adviseur installaties: mark blankestijn i.s.m. de blaay van den boogaard, rotterdam hoofdaannemer: alba costruzioni, marino staalbouwer: metalmontaggi, perugia the outlook opdrachtgever: schiphol real estate, schiphol adviseur constructies: dhv, den haag adviseur installaties: dhv, den haag adviseur bouwfysica: peutz, zoetermeer hoofdaannemer: bouwcombinatie j.p. van eesteren, barendrecht & voormolen bouw, rotterdam staalbouwer: smulders-duscon, bladel gevels: scheldebouw, middelburg chdr II opdrachtgever: centre for human drug research, leiden adviseur constructies: ingenieursbureau smitwesterman, gouda adviseur installaties: deerns, rijswijk adviseur bouwfysica: dgmr raadgevend adviseurs, arnhem hoofdaannemer: duprie bouw en ontwikkeling, leiden staalbouwer: oskomera, deurne gevels: oskomera, deurne esic opdrachtgever: nl development, den haag
adviseur constructies: ingenieursbureau smitwesterman, gouda adviseur installaties: arup, amsterdam adviseur bouwfysica: arup, amsterdam hoofdaannemer: bouwteam general contractors, delft staalbouwer: kpk staal, winterswijk gevels: vebru, schiedam stationsoutillage opdrachtgever: blom & moors ontwerp openbare ruimte, ’s-hertogenbosch adviseur constructies: ingenieursbureau smitwesterman, gouda hoofdaannemer: jan kuipers, nunspeet pas reform opdrachtgever: pas reform hatchery technologies, zeddam adviseur constructies: uniq consultancy, hattem adviseur installaties: uniq consultancy, hattem hoofdaannemer: bouwteam general contractors, delft staalbouwer: kpk staal, winterswijk gevels: dijkema, doetinchem theater speelhuis opdrachtgever: gemeente helmond, helmond adviseur constructies: ingenieursbureau smitwersterman, gouda adviseur installaties: ingenieursbureau linssen, amsterdam adviseur bouwfysica: scena, uden hoofdaannemer: hurks, eindhoven staalbouwer: smederij verbruggen, mierlo
informatie
finca rústica opdrachtgever: vertrouwelijk adviseur constructies: imd, rotterdam adviseur installaties: mobius consult, delft adviseur bouwfysica: mobius consult, delft hoofdaannemer: constresp, castellfollit de la roca staalbouwer: cabratosa, gerona
277
278
het werk van cepezed in detail
boeken cepezed architecten – architects 1993 60 pagina’s nederlands-engelse editie: isbn 90 6450 171 8 catalogus het werk van cepezed 2006 248 pagina’s nederlandse editie: isbn 90 6450 606 X engelse editie: isbn 90 6450 595 0 prototypen het werk van cepezed 2007 264 pagina’s nederlandse editie: isbn 978 90 6450 613 0 engelse editie: isbn 978 90 6450 533 1 westraven kantoor voor rijkswaterstaat 2007 184 pagina’s nederlandse editie: isbn 978 90 6450 660 4 engelse editie: isbn 978 90 6450 659 8 catalogus 2 het werk van cepezed 2008 (nederlandse editie) 2009 (engelse editie) 252 pagina’s nederlandse editie: isbn 978 90 813792 1 2 engelse editie: isbn 978 90 813792 2 9
informatie
catalogus 3 het werk van cepezed 2012 (nederlandse editie) 2012 (engelse editie) 296 pagina’s nederlandse editie: isbn 978 90 6450 778 6 engelse editie: isbn 978 90 6450 777 9
279
colofon teksten architectenbureau cepezed bv: jeroen hendriks, willem kok beelddocumentatie en tekeningen architectenbureau cepezed bv: willem kok fotograďŹ e architectenbureau cepezed bv: 16, 133, 167, 189, 197, 258, 263, 264, 268-269 gerlo beernink: 206, 212-213, 246 fas keuzenkamp: 10, 15, 19, 20, 24-25, 28-29, 32-33, 34, 46-47, 50, 54-55, 114-115, 116, 120-121, 124-125, 126, 130-131, 136, 140-141, 142, 146-147, 222, 228-229, 232, 236, 238-239 luuk kramer: 162, 172-173, 178-179 jannes linders: 39, 42-43, 62-63,66-67, 70,74-75, 78-79, 83, 86, 90, 93, 96-97, 108-109, 110, 156-157, 180, 184-185, 186, 192-193, 200-201, 204-205, 220-221, 240, 248-249, 251, 252-253, 256-257 harold pereira: 160-161 henk schuurmans: 98, 105 beeldbewerking marc gijzen vormgeving reynoud homan, muiderberg i.s.m. robbert zweegman, malden lithograďŹ e en druk drukkerij mart.spruijt bv, amsterdam Š 2013 architectenbureau cepezed bv, delft nai010 uitgevers, rotterdam
het werk van cepezed in detail
isbn 978 94 6208 060 7 nederlandse editie isbn 978 94 6208 061 4 engelse editie
280
architectenbureau cepezed bv phoenixstraat 60b postbus 3068 2601 db delft t +31 15 215 00 00 f +31 15 213 09 08 post@cepezed.nl www.cepezed.nl