İsmet İnönü: Lozan antlaşması 2.Cilt

Page 86

olmuştur. Bu milli devlet, tam manasıyla medeni ve ba­ ğımsız bir devletin bütün haklarına sahip olmuştur. Lozan Muahedesi bunları tespit eder ve kabul ettirir. Ne vakit ka­ bul ettirir? B ir cihan harbinde bütün dünya dört sene harp etmişken, Türkler dört sene daha fazlası i le, sekiz sene harp ederek her taraftan i şgal edilmiş olan memleketlerini silahla tekrar kurtardıktan sonra kabul ettirir. Müttefikler, asırlarca takip edilmiş olan siyasetten ni­ çin vazgeçmiş olarak Lozan Muahedesi 'ni kabul etmişler­ dir? Türk devleti hasta adamdan geliyordu. Bir İngiliz ta­ rihçisinin dediğine göre, Osmanlı devletinin kaldırılması fırsatı Avrupa ' nın eline 1 300 senesinden beri ancak iki de­ fa geçmişti. İkinci fırsat milli mücadele dediğimiz devre­ de zuhur etmiş ve Avrupa bundan faydalanamamıştır. Müt­ tefiklerin Lozan Muahedesi ' ni kabul etmeleri, ilk önce mecburiyetten gelmektedir. Askeri vaziyet o halde idi ki, Misakı Milli ile ve Büyük M il let Meclisi'nin mücadele devri ile bizim tespit ettiğimiz temelleri reddetmek, niha­ yet yeni bir askeri harekete bağlı kalmıştır. Türkiye 1 5 se­ neden fazla süren iç ve dış seferlerden sonra, gerçekten ba­ rışa erişmek ihtiyacındaydı. Ama Avrupa da Birinci Cihan H arbi ' nin kanlı fedakarlıklarından sonra, yeniden bir ma­ ceraya kolayca girecek istidatta değildi.

Galip Devletlerin Tahminleri Boşa Çıktı Bu şartlar altında barışın kabul edilmesi, Avrupa'nın yeni fütuhatı hazmedebilmesi için de bir ihtiyaç sayılabi­ lirdi. B ir anlaşma ortamı bulunabilirse, barış tercih edile86


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.