İdris Küçükömer: Anılar ve düşünceler

vatan hainliği yapmışlardır. Bazı şairlerimiz vardı, yurt dışına kaçtılar. Ve başka bir memlekete sığınıp orada öldüler. O aydın değil miydi, ne yapayım böyle aydını?” Böylece tarihimizde belki de ilk kez “aydınlar” ve “vatan hainliği” sözcükleri aynı cümle içinde, yan yana kullanılıyordu. Sayın Evren şunları da söylüyordu o Manisa konuşmasında: “Bu millete hükmetmek için aydın < mak gerekmez. Son Padişah Vahdettin de aydındı. Cahil miydi? Ama memleketi düşmanlara teslim etti. Ne yapayım böyle aydını !”

(Sayın E vren’in sözlerinin eleştirisi için okurlara, Adam Yayınları’nca 1986’da yayımlanan, Aydınlar Dilekçesi Davası’nı salık veririm. Özellikle Yalçın’ın “Yalçın Küçük’ün Savunması” başlığıyla yayımlanan savunmasını, s. 249-272) Sayın Kenan Evren, bu sözleriyle, “Aydınlar Dilekçe”si adıyla ünlü belgeye ve “aydınlara” karşı bir tutumu açıkça benimsediğini kamuoyuna duyururken, gerçekte, 12 Eylül ideolojisinin “ruhu”nu dile getiriyordu; bu “ruh”un “incamation”u (cisimleşmesi) olan Anayasa’nın özü neydi: “ 1982 Anayasası, Türk anayasacılık tarihi içinde devlet otoritesinden yana bir sıçrayışı temsil ediyor. (...)... bireye karşı devleti egem en kılan, (...) özgürlüklerin sınırlanmasında daha dar ölçüler getiren bir yaklaşım bu.”

(Mümtaz Soysal, Anayasanın Anlamı, 7.Baskı, s. 401, 402) Toplumda “barış ve huzur”u sağlamak isteyenler, nedense, bu “barış ve huzur”u hep aynı kimselerin bozduğunu düşünürler: Yüksek öğrenim gençleri, aydınlar, yazarlar, şairler, Üniversite öğretim üyeleri, demek ve sendika yöneticileri... Toplumda, “barış ve huzur”u sağlamanın temel koşulu onlara göre, her türlü değişiklik isteğine karşı çıkarak toplumu olduğu gibi sürdürmektir; çünkü, gene onlara göre, toplumda değişiklik istemek “barış ve huzur”u bozmak demektir. Bunun içindir ki Niyazi Berkes’in “Osmanlı Geleneği” için söyledikleri günümüz Türkiyesi için de geçerlidir: Yönetilenlerin yönetime katılması, Osmanlı geleneğine yabancı bir tutumdur.” (Türkiye’de Çağdaşlaşma, s. 149) Aydın düşm anlığının kökeninde hep bu anlayış yatar: Yönetilenlerin yönetime katılması isteğine karşı çıkmak. Bunu gerçekleştirmenin bilinen yolu, temel hak ve özgürlükleri ortadan