òîé íàìåðè íàðóøåíèå íà íÿêîëêî ðàçïîðåäáè íà Åâðîïåéñêàòà êîíâåíöèÿ çà ïðàâàòà íà ÷îâåêà, âêëþ÷èòåëíî íà ÷ëåí 2 (ïðàâî íà æèâîò), âúâ âðúçêà ñ íååôåêòèâíîòî ðàçñëåäâàíå íà óáèéñòâîòî íà áèâøèÿ çàìåñòíèê-ãëàâåí ïðîêóðîð Íèêîëàé Êîëåâ. Òîé áå çàñòðåëÿí ïðåç äåêåìâðè 2002 ã. îò íàåìíè óáèéöè ïðè íåèçÿñíåíè îáñòîÿòåëñòâà ñëåä êîíôëèêò ñ òîãàâàøíèÿ ãëàâåí ïðîêóðîð ã-í Íèêîëà Ôèë÷åâ. Ñúäúò ïðèå, ÷å ðàçñëåäâàíåòî íà óáèéñòâîòî, êîåòî íèêîãà íå ïðèêëþ÷è ñ óñòàíîâÿâàíå íà èçâúðøèòåëèòå, íå å âçåëî ïîä âíèìàíèå êîíôëèêòúò ìåæäó Êîëåâ è Ôèë÷åâ è íå å òúðñèëî äîêàçàòåëñòâà çà åâåíòóàëíàòà ïðè÷àñòíîñò íà ïîñëåäíèÿ êúì óáèéñòâîòî. Ñúäúò âèäÿ ñåðèîçíè ïðå÷êè çà ðàçñëåäâàíåòî â ñàìàòà êîíñòèòóöèîííà è çàêîíîâà óðåäáà íà ñòàòóòà íà ïðîêóðàòóðàòà â Áúëãàðèÿ, êîÿòî ïðàâè îò ãëàâíèÿ ïðîêóðîð ïðàêòè÷åñêè èìóíèçèðàí ñðåùó íàêàçàòåëíî ïðåñëåäâàíå. Ïðåç ãîäèíàòà Êîìèòåòúò íà ìèíèñòðèòå íà Ñúâåòà íà Åâðîïà ïðîäúëæè äà ñëåäè çà èçïúëíåíèåòî íà èíäèâèäóàëíèòå è íà îáùèòå ìåðêè ïî äåëà, ïî êîèòî â ìèíàëîòî ÅÑÏ× íàìåðè íàðóøåíèÿ íà ïðàâîòî íà æèâîò. ÊÌ íå îñòàíà óäîâëåòâîðåí îò èíäèâèäóàëíèòå è îò îáùèòå ìåðêè ïî íèòî åäíî îò òåçè ðåøåíèÿ. Òîé èçèñêà âúçîáíîâÿâàíå íà ðàçñëåäâàíèÿòà â ñëó÷àèòå, â êîèòî æåðòâèòå ñà çàãóáèëè æèâîòà ñè ïî âðåìå íà çàäúðæàíå èëè â ðåçóëòàò îò ñâðúõóïîòðåáà íà îãíåñòðåëíî îðúæèå îò ïîëèöåéñêè ñëóæèòåëè. Áúëãàðñêèòå âëàñòè ñúîáùèõà, ÷å ñà ïðåäïðèåëè ñòúïêè çà âúçîáíîâÿâàíå íà íÿêîè îò äåëàòà (Âåëèêîâà ñðåùó Áúëãàðèÿ, Íà÷îâà è äð. ñðåùó Áúëãàðèÿ îò 2005 ã.). Òåçè íîâè ðàçñëåäâàíèÿ íå äàäîõà ðåçóëòàò ïðåç 2009 ã. Ïî íÿêîëêî äðóãè äåëà îáà÷å (Àíãåëîâà ñðåùó Áúëãàðèÿ îò 2002 ã., Îãíÿíîâà è ×îáàí ñðåùó Áúëãàðèÿ îò 2006 ã.) âëàñòèòå óïîðèòî ïîääúðæàõà, ÷å ðàçñëåäâàíåòî å áèëî ïðîâåäåíî â ñúîòâåòñòâèå ñúñ çàêîíà è íå å íåîáõîäèìî íåãîâîòî âúçîáíîâÿâàíå. Ïî òÿõ ÅÑÏ× èçðè÷íî óñòàíîâè, ÷å ðàçñëåäâàíåòî å áèëî íåàäåêâàòíî è òîâà áå åäíî îò îñíîâàíèÿòà çà óñòàíîâÿâàíå íà íàðóøåíèå íà ÷ëåí 2 îò ÅÊÏ×.  äîïúëíåíèå, ÊÌ èçèñêâà îò áúëãàðñêîòî ïðàâèòåëñòâî ìåðêè çà ïîäîáðÿâàíå íà ïúðâîíà÷àëíîòî è íà ïîñëåäâàùîòî îáó÷åíèå íà ïîëèöåéñêèòå ñëóæèòåëè â ñôåðàòà íà ïðàâàòà íà ÷îâåêà; ïîäîáðÿâàíå íà ïðîöåñóàëíèòå ãàðàíöèè ïî âðåìå íà çàäúðæàíå, ïî-ñïåöèàëíî ÷ðåç åôåêòèâíî ïðèëàãàíå íà ðàçïîðåäáèòå, èçèñêâàùè èíôîðìèðàíå íà çàäúðæàíèòå çà òåõíèòå ïðàâà è çà ôîðìàëíîñòèòå ïðè ðåãèñòðèðàíåòî íà çàäúðæàíåòî; ãàðàíòèðàíå íà íåçàâèñèìîñòòà íà ðàçñëåäâàíåòî â ñëó÷àè íà ìàëòðåòèðàíå îò ïîëèöåéñêè ñëóæèòåëè. Èçïúëíåíèåòî íà èíäèâèäóàëíèòå è íà îáùèòå ìåðêè, ïðîèçòè÷àùè îò òåçè ðåøåíèÿ, ùå ïðîäúëæè äà ñå íàáëþäàâà îò ÊÌ è ïðåç 2010 ã. ÎÁÅÊÒÈ / ÌÀÐÒ 2010
4. Çàùèòà îò èçòåçàíèÿ, íå÷îâåøêî è óíèçèòåëíî îòíàñÿíå È ïðåç 2009 ã. íå áÿõà íàïðàâåíè èçìåíåíèÿ â Íàêàçàòåëíèÿ êîäåêñ, êîèòî äà âúâåæäàò ñúñòàâ çà èçòåçàíèå â ñúîòâåòñòâèå ñ ïðåïîðúêèòå íà Êîìèòåòà ñðåùó èçòåçàíèÿòà íà ÎÎÍ îò 2004 ã.9 Êàêòî è â ïðåäõîäíè ãîäèíè, ÁÕÊ ïîëó÷è ìíîãî çàñëóæàâàùè äîâåðèå æàëáè îò õîðà, êîèòî òâúðäÿõà, ÷å ñà ìàëòðåòèðàíè îò ïîëèöåéñêè ñëóæèòåëè ïî âðåìå íà çàäúðæàíå èëè ñëåä êàòî ñà áèëè çàäúðæàíè. Òåçè ïðàêòèêè è ïðåç 2009 ã. ïðîäúëæèõà äà îñòàâàò, ñ ìàëêè èçêëþ÷åíèÿ, áåçíàêàçàíè. Ïðåç íîåìâðè è äåêåìâðè 2009 ã. èçñëåäîâàòåëè íà ÁÕÊ àíêåòèðàõà 121 ëèøåíè îò ñâîáîäà îò ÷åòèðè çàòâîðà (Ïëîâäèâ, Ïëåâåí, Áåëåíå, Áîáîâäîë) çà óñëîâèÿòà íà òÿõíîòî çàäúðæàíå è ïðåäâàðèòåëíî ðàçñëåäâàíå. Èçñëåäâàíåòî å ïðåäñòàâèòåëíî çà ÷åòèðèòå çàòâîðà, íî íå å ïðåäñòàâèòåëíî çà ñèñòåìàòà êàòî öÿëî. Òî îáõâàíà ëèøåíèòå îò ñâîáîäà ñ âëÿçëà â ñèëà ïðèñúäà, ÷èèòî äîñúäåáíè ïðîèçâîäñòâà ñà çàïî÷íàëè ñëåä 1 ÿíóàðè 2008 ã. Ðåçóëòàòèòå, ñðàâíåíè ñ òåçè îò ïðåäõîäíèòå èçñëåäâàíèÿ â ñúùèòå çàòâîðè, ñà ïðåäñòàâåíè íà òàáëèöàòà ïîäîëó: Óïîòðåáà íà ñèëà îò ïîëèöåéñêè ñëóæèòåëè ïî ãîäèíè % îò ðåñïîíäåíòèòå, îòãîâîðèëè, ÷å ñïðÿìî òÿõ å óïîòðåáåíà ñèëà 2005 2006 2007 2008 2009 Ïî âðåìå íà çàäúðæàíå 23,2 20,1 17,1 23,1 24 Âúòðå â ïîëèöåéñêîòî óïðàâëåíèå 23,2 20,8 22,9 23,1 22,3 Ðåçóëòàòèòå ïîêàçâàò ëèïñà íà êàêâàòî è äà å ïîëîæèòåëíà äèíàìèêà ïðè óïîòðåáàòà íà ñèëà îò ïîëèöåéñêèòå ñëóæèòåëè ïî âðåìå íà çàäúðæàíå è âúòðå â ïîëèöåéñêîòî óïðàâëåíèå ïðåç 2009 ã. â ñðàâíåíèå ñ 2008 ã., êàêòî è â ñðàâíèíå ñ ïðåäõîäíèòå ãîäèíè. Äåëúò íà àíêåòèðàíèòå, êîèòî ñúîáùàâàò, ÷å òàêàâà å áèëà óïîòðåáåíà ïî âðåìå íà çàäúðæàíå å ïî÷òè ñúùèÿò êàòî äåëúò íà òåçè, êîèòî ñúîáùàâàò çà óïîòðåáà íà ñèëà âúòðå â ïîëèöåéñêîòî óïðàâëåíèå, êîãàòî òîâà å íåçàêîííî. Ïðåç ãîäèíàòà óñëîâèÿòà â ìíîãî îò ìåñòàòà çà ëèøàâàíå îò ñâîáîäà â Áúëãàðèÿ îñòàíàõà íå÷îâåøêè è óíèçèòåëíè. Òîâà âêëþ÷âà ïðåäè âñè÷êî ñëåäñòâåíèòå àðåñòè, íî ñúùî òàêà è 9 Âæ. Ïðàâàòà íà ÷îâåêà â Áúëãàðèÿ ïðåç 2004 ã., Ãîäèøåí
äîêëàä íà Áúëãàðñêè õåëçèíêñêè êîìèòåò, ìàðò 2005 ã
7