WERELDTOPPERS
TEKST: LIESBETH WYTZES FOTO’S: OLIVIER MIDDENDORP
HOOGLERAAR TECHNIEKFILOSOFIE
‘We kijken hier over de rand van de toekomst’ Techniekfilosofie... Laat je niet door het woord afschrikken. Hoogleraar en onderzoeker aan de Universiteit Twente Peter-Paul Verbeek (45) bekijkt hoe technologie ons leven beïnvloedt en hoe we moeten omgaan met al die nieuwe ontwikkelingen die onze tijd definiëren, zoals de vuistbijl en de ploeg dat in het verleden hebben gedaan
O
ver het parkeerterrein van de Universiteit Twente loopt een lapjeskat zonder oren. Zeker ontsnapt uit een van de geheimzinnige locaties met namen als Cubicus, The Gallery, Hogedruk Laboratorium, waar vast allemaal futuristische proeven worden gedaan. Het is maar goed dat er een filosoof en ethicus aan de universiteit is verbonden: Peter-Paul Verbeek, die meteen zegt dat er juist maar heel weinig dierproeven worden gedaan. Verbeek ziet er ondanks zijn indrukwekkende reeks academische titels – professor doctor ingenieur – heel toegankelijk uit. Met zijn krullen, brilletje en zwarte spijkerbroek zou hij ook een student kunnen zijn. Hij praat met een vage zachte g en heel soms met een klein stottertje, lacht vaak luid en vrolijk. Verbeek is co-directeur van het DesignLab, een modern gebouw met veel groen. ‘De filosofie hier is science to design for society,’ zegt hij. Maar dan wel hip geschreven als science2design4society. In het lab, dat één jaar bestaat, worden wetenschap en samenleving verbonden door design en daarop ziet Verbeek toe.
14
15emb024z014 14
Het is niet bepaald een omgeving waar je verwacht de naam van de Griekse wijsgeer Aristoteles (384322 v.Chr.) te horen. Toch speelt hij hier een rol. Het lab wordt geleid door drie directeuren: één voor het design, één voor de wetenschap en Verbeek voor het maatschappelijke aspect. ‘We kijken hier over de rand van de toekomst,’ zegt hij. Verbeek werd geboren in Middelburg en groeide op bij Den Bosch. Zijn vader was een uitgetreden jezuïet. ‘Ik ben katholiek opgevoed. Ik geloof niet in God, maar ik heb wel een sterke sensitiviteit voor religieuze dingen meegekregen.’ Hij wist op school niet of hij nu alfa of bèta was en kon niet kiezen. ‘Ik had beide klassieke talen in mijn pakket, want ik wilde oude talen studeren. De Klassieke Oudheid vind ik nog steeds fascinerend. Ik was altijd aan het knutselen, programmeren. Radiootjes maken. Eerst wilde ik natuurkunde studeren, sterrenkunde, Nederlands, filosofie. En toen ontdekte ik in Twente de opleiding wijsbegeerte van wetenschap, techniek en samenleving. Alles bij elkaar!’ Opgewekte lach. Wat heeft filosofie met techniek te maken? Alles, volgens Verbeek. Hij promoveerde op een proef-
TECHNIEKFILOSOOF 1970 Geboren in Middelburg 2000 Promotie Twente op De daadkracht der dingen 2010 Socratesleerstoel Universiteit Delft 2011 De grens van de mens 2012 Prof. Borghgraefprijs voor biomedische ethiek 2014 Co-directeur DesignLab Universiteit Twente 2014 Op de vleugels van Icarus Verbeek is getrouwd en heeft vier zonen.
ELSEVIER
19-11-15 17:49