KERKELIJK LEVEN
Wat je van God kunt zien Laatst kreeg ik een hele mooie vraag van iemand: waar zie je God als je de bijbel dicht laat? Achter die vraag proefde ik een heel diep verlangen naar geloof. De jongeman die mij deze vraag stelde wilde overtuigd worden van het bestaan van God. Hij wilde iets van bewijs hebben.
DOOR DS RUTGER HEIJ
Ik duid dat positief: hij wil zo graag geloven. Hij zei: help me daarbij, wijs me aan waar ik God kan zien als ik de bijbel dicht laat. Misschien denk je nu: wat is dat voor dwaze vraag, je moet de bijbel juist wel open doen als je God wil zien en leren kennen. Toch snap ik de vraag van deze jongeman wel. Want bijbel lezen gaat uit van geloof, namelijk dat de bijbel Gods woord is. Alleen voor wie al gelooft is de bijbel een boek dat bewijst dat God bestaat. Ik moet hierbij denken aan artikel 2 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Daar staat: je leert God kennen door twee dingen, door wat Hij doet en door wat Hij zegt. God leren kennen door wat Hij doet staat zelfs voorop. Dat onderstreept het goed recht van de vraag waar je God ziet als je de bijbel dicht laat.
De liefde van mensen
Mijn antwoord op die vraag is: je ziet God in de liefde van mensen. Want laten we eens even meegaan in de gedachte dat de aarde is ontstaan door evolutie, zonder God. Eén van de kerngedachten van evolutie is dat de sterkste overleeft: survival of the fittest. Maar waar komt dan de liefde vandaan? Hoe kan het dat er mensen zijn die liefde geven die hen iets kost? Volgens de theorie van de survival of
2
the fittest zou de mens alleen voor zichzelf gaan. Overigens staat dit in 1 Johannes 4:12 (ik laat de bijbel dus toch niet dicht): ‘Niemand heeft God ooit gezien. Maar als we elkaar liefhebben, blijft God in ons en is zijn liefde in ons ten volle werkelijkheid geworden.’ Als mensen elkaar liefhebben, met gevende opofferende liefde, dan is God aanwezig. Wie iets van God wil zien dat zijn bestaan bewijst moet kijken naar de liefde van mensen, die onlogische liefde die alleen maar te verklaren is vanuit het bestaan van God.
Wat God doet
Nu noemt artikel 2 van de NGB nog iets anders waardoor je God leert kennen: ‘de schepping, onderhouding en regering van de hele wereld.’ Zo zullen veel mensen dat ook in hun hoofd hebben: je leert God kennen door de schepping. Probleem hiervan is dat dit een geloofsstandpunt is geworden. Toen de NGB geschreven werd was het geloof in God nog allesbeheersend in Europa en de enige verklaring voor het ontstaan van de wereld was die van de schepping door God. Maar wij merken dat deze redenering voor veel mensen om ons heen niet meer opgaat. Dat is op zich niet nieuw. De Romeinen in de tijd
vlak na Jezus kwamen ook niet uit bij God door te kijken naar de schepping. De apostel Paulus schrijft: ‘Ze hebben de waarheid over God ingewisseld voor de leugen; ze vereren en aanbidden het geschapene in plaats van de schepper’ (Romeinen 1:25) Dus God leren kennen door de schepping, of in ieder geval God gaan aanbidden door de schepping, gaat niet altijd op. Nu zegt Paulus het in Romeinen 1 breder dan ‘God leer je kennen uit de schepping’. In Romeinen 1:20 schrijft Paulus: ‘Zijn onzichtbare eigenschappen zijn vanaf de schepping van de wereld zichtbaar in zijn werken, zijn eeuwige kracht en goddelijkheid zijn voor het verstand waarneembaar. Er is niets waardoor zij te verontschuldigen zijn.’ Je leert God kennen in wat Hij doet, dat is breder en ook niet alleen iets van het verleden. Ik denk dan dus ook aan hoe God iedere dag liefde bewerkt tussen mensen. Het punt van Romeinen 1 is: nu Gods onzichtbare eigenschappen zichtbaar zijn in zijn daden, moet je je overgeven aan de waarheid van zijn bestaan. God wil erkend worden door de mens. Want God wil de mens redden van het oordeel dat komt over het leven waarin Hij niet erkend wordt (vers 18).
Gods eigenschappen
Wat zijn die onzichtbare eigenschappen van God? Ze worden benoemd in artikel 1 NGB. Daar staat een heel rijtje dat overigens niet compleet is. Bedenk ook dat hier menselijke woorden gebruikt worden om iets te zeggen over God. Hoewel God die woorden zelf gebruikt in de bijbel schieten ze toch tekort. Ook het woord ‘eigenschappen’ kan je op het verkeerde been zetten. Als wij het bij mensen hebben over hun eigenschappen dan benoemen we die dingen die iemand het meest kenmerken. Iemand kan invoelend zijn en meegaand, maar dan is hij of zij het omgekeerde niet. Voor de eigenschappen van God geldt dat Hij ze allemaal 100 procent is. Wat God is, is Hij helemaal. De eigenschappen van God worden ook wel zijn volkomen-
17 MEI 2019